Vervolg der berichten.
Marine en Leger.
Stoomvaartberichten.
Advertentiën.
Hoofdelijke Omslag.
Gemeenteraad van Helder.
Zitting van Maandag 5 October 1908.
ambtenaren ter secretarie onlangs zijn ge- het voorstel in stemming en wordt aange-
regeld, zoodat zij voorstellen hot adres voor nomen met 17 tegen 4 stemmen. Tegï
Voorzitter de heer Van Steiju, Burgemeester.
Tegenwoordig alle 21 leden. De tribune
is geheel bezet.
Nadat de vergadering is geopend en de
notulen zijn gelezen en goedgekeurd, doet
d« Voorzitter mededeeling van de volgende
Ingekomen stukken:
1. Missive van Ged. Staten, be
helzende goedkeuring van het besluit tot
verkoop van een stukje grond aan de Dijkstraat,
2. Een schrijven van den heer
Schokking, waarin hij bedankt als lid
der commissie voor gasfabriek en waterleiding,
onder opmerking, dat hij van een zoo par
tijdige commissie niet langer lid wenscht
te zijn.
3. Procesverbaal van kasverificafie
bij den gemeente-ontvanger op 23 Sept. 1.1.
De boeken waren in orde en de in kas
zijnde gelden bedroegen i' 245;91G.25B.
4. Mededeeling van liet bestuur van
don Hoofdcursus, meldende de leeraren, die
aan den cursus onderwijs geven.
5. Missivc's van Ged. Staten,
meldende en vaststelling der wijziging van
den ligger der wegen in Koegras en de goed
keuring van de rekening der Schutterij ovei
1907. Deze stukken worden voor kennis
geving aangenomen.
6. Een voorstel van den Bnr-
gemoester, om de jaarwedde van don
Commissaris van politie te brengen op f 2000.
Zal by de begrooting behandeld worden.
7. Een voorstel van de Commissie
van toezicht op het middelbaar
onderwijs tot regeling der salarissen van
de leeraren aan de burgeravondschool, daar
deze achterstaan bij andere burgeravond
scholen hier te lande.
Wordt in handen van B. W. gesteld
om advies.
8. Adres van de muziekvereen
ging Winnubflt", vorzoekende dezelfde
subsidie ais het vorige jaar.
Wordt toegestaan.
9. Adres van de Wed Murchant,
houdende verzook om de gewone jaarlijkschc
gratificatie van f 100.
Wordt verleend.
10. Een verzoek van den heer
M. R a p p a r d, om in de politieverordening
bepaliugen op te nemen tegen het te siie
rijden van rijtuigen naar aanleiding van het
aunrijden van zijn dochtertje door bet rytuig
der posterijen op 25 Sept. 11. Wordt in
hadden van B. W. geBteld om advies.
11. Een door de comm. inzake de
herziening der belas t.ing ing
diende instructie voor den controleur
der belastingen. Wordt in handen van B.
W. gestold om advies.
12. Adressen van #H elders Har
m o n i e k a p e 1en van de Schilders
vereeniging «Oefening kweek
k e n n i s", houdende het verzoek om de
gewone jaarlyksche toelage. Aan de eerste
wordt f 75 en aan de tweede f 100 verleend.
13. Verzoek van de Wed. Viss
om wederom een gratificatie te mogen ont
vangen. Aan haar wordt f 100 toegestaan
Bouwverordening.
Door den heer H. Nypels wordt ontheffing
gevraagd van art. 16 der bouwverordening
voor het perceel Spoorstraat 41. B. «Sc W.
adviseeren, na ingewonnen advies van de
gezondheidscommissie en van een rapport
van den gemeentebouwmeester, tot inwilliging
van het verzoek. Met algemeene stemmen
wordt de gevraagde ontheffing verleend.
Financieeie regelingen.
Door B. W. is opgemaakt: een supple
toire begrooting tot plaatsing van het leenings-
bedrag op den dienst van 1908 ten bedrage
van f 282386.25 en een 2de suppletoire be
grooting, groot f 19286.51®, tot overbrenging
van een gedeelte van het batig saldo van den
dienst 1907 op dien van 1908.
Met eenparige stemmen worden deze rege
lingen goedgekeurd.
Jaarwedden van de politie beambten
De door B. W. ingediende verordeninL
regelende de jaarwedden van de beambten
bij de politie, waarvan de behandeling in de
vorige vergadering was uitgesteld, komt op
nieuw aan de orde.
De beer Koch stelt een amendement voor,
om in art. 4 de zinsnede te laten vervallen,
waarbij bepaald wordt, dat bij het verkrijgen
van het politie-diploma de toelage daarvoor,
kan vervallen. Hij acht dit onbillijk en wil
die aan de personen, die zich ingespannen
hebben, nimmer onthoudeu. De heer Van
Breda wil de behandeling nogmaals uitstellen
tot bij de begrooting. De Voorzitter acht
het wenschelyk de verordening nu te behan
delen en ziet geen reden voor dit uitstel.
Ten opzichte van het voorstel van den
heer Koch merkt hij op, dat hij het raadzaam
acht bij mindere geschiktheid en gebrek aan
dienstijver bij het verkrijgen van het diplomi
de verhooging te onthouden De heer Jaring
vereenigt zich met het voorstel van den heer
Koch en wil by het verkrijgen van het diplo
ma zonder eenig voorbehoud de toelage uit-
keeren. Bij het te kort schieten in ijver of
anderszins kan wel de periodieke verbooging
ingebonden worden. De Voorzitter wyst er
nog op, dat men de waarde van het diploma
niet te hoog moet schatten en dat men bij
bezit daarvan nog niet altijd pr.i bruik
baar is, daarom moet men vertrouwen in
den burgemeester stellen bij het toekennen
daarvan.
De heeren Jaring en Koch bepleiten
eens uit een billijksoogpnnt de voorgestelde
wijzigiug; men komt evenwel tot geen besluit
en de verdere behandeling wordt verdut;
tot de volgende zitting.
Telefoon
Aan de orde wordt gesteld een voorstel
van den heer Grunwald in zake de telefoon.
Hij stelt voor aan de concessionaires van
do telefoon, overeenkomstig het voorstel van
B. W., vergunning te verleenen tot het
leggen van een ondergrondschen telefoon-
kabel.
De heer Terra kan zyn stem thans niet
aan het voorstel geven. Hy keurt de handel
wijze van de concessionaires tegenover de
contractanten slerk af en heldert dit op met
de booge eischon die hij stelde voor het bad
huis en het wegnemen der toestellen. De
heer Grunwald spijt het, dat de conces
sionaires zoo willekeurig handelt, maar om
aan den verwarden toestand een einde te
maken, handhaaft hij zijn voorstel. Men moet
daurin evenwel niet zien een agceren tegen
de voorstellen, die dc commissie zul indienen.
Bij stemming wordt het voorstel verworpen
met 6 tegen 15 stemmen. Voor stemden dc
heeren Do Ven, Van Wingerden, Grunwahl,
Van den Berg, Van Neck en Over de Linden.
Gemeente-ambtenaren.
Ter tafel komt een adres van den Ned.
Bond van Gemeente-ambtenaren, verzoekende
herziening der jaarwedden van burgemeester,
secretaris, ontvanger en ambtenaren ter secre
tarie. B. «Sc W. merken op, dat de salarissen
van de drie eeratgenoemdeu door Ged. Staten
worden geregeld en dat de salarissen der
gewijze behandeling. Inmiddels is het half faamde decreten, die den Curaqaoschen handel
kennisgeving aan te nemen.
De heer Van Breda zou wel bij Ged.
Staten willen aandringen, om het salaris van
den ontvanger te verhoogen. De heer Grun
wald zal voor het advies stemmen, maar zul
bij de behandeling der begrooting terugkomen
op het salaris van den ontvanger. Hierna
wordt met algemeeue stemmen overeenkom
stig het voorstel van B. W. besloten en
het adres voor kennisgeving aangenomen.
Staatspensionneering.
Er is ingekomen een adres van den Bond
voor Staatspensionneering, verzoekende ad-
haesie te betuigen aan liet adres gericht tot
II. M. de Koningin, met het verzoek bij «le
regeering een wetsontwerp aanhangig te raa-
ken, waarbij aan alle Nederlanders staats
pensioen wordt toegekond. B. W. stellen
voor dit adres voor kennisgeving aan te
nemen.
De heer Oortgijsen kan zich hiermede niet
vereenigen en wil het adres van dezen bond,
die 32000 leden telt, waarvan hier ter plaatse
600, steunen. Hij begrijpt niet wat er tegen
is zijn sympathie te betuigen; de gemeente
kan er geen financieel nadeel van hebben,
het kost niets. De Voorzitter merkt op, dat
B. «fc W. de zaak niet overzien en het voor-
en nadeel niet kunnen nagaan. Do heer
Stualman zou het onnoozel vindeu, zoo klak
keloos maar te besluiten tot een sympathie
betuiging.
De heer Oortgijsen zet uiteen wat het
doel van den Bond is. Ilij wil trachten vol
gens bet Deensciie stelstil, pensioen te ver-
crijgen zonder premiebetaling voor alle Ne
derlanders.
De heer Van Neck bestrydt den heer
Oortgijsen, hij meent, «lat men de gevolgen
daarvan niet overzien kan, en indien men
adhaesio betuigt,'is men ook verplicht steun
te .verleenen. Do lieer Jaring schaart zich
aan de zijde van den heer Oortgijsen en
meent, dat het op den weg der gemeente ligt
sympathie te toonen voor liet streven. Zoo
noodig dan zal bij genoegen nemen met ver
daging. De heer Stualman betwijfelt of
wel één gemeente van eenige heteekenis dit
adres zal steunen en weet zeker, dat geen
enkele volksvertegenwoordiger voor het idéé
van den bond is.
Hierna wordt «1e verdere behandeling uit
gesteld tot een volgende vergadering.
Molenbrug.
Ter tafel komt een voorstel van B. W.
om hen machtiging te verleenen tot herstel
ling vun de Molenbrug. Ds kosten daarvan
worden geraamd op f2700.
De heer Van Breda wil deze zaak uitstel
len. Volgens een «leskundige, dien hij ge
rnadpleegd heeft, is deze herstelling niet zoo
direct noodig.
De Voorzitter vraagt wie die deskundige is,
waarop de beer Van Breda antwoordt de ge
meentebouwmeester, die hem verzekerde, dat
twee jukken nog volkomen gaaf zijn, maar
de andere hersteld moeten worden. Nog be
toogt de heer Van Breda, dat z i. dergelijke
posten op de begrooting dienen voor te komen.
De Voorzitter zegt, «lat herstelling nood
zakelijk is en hij de verantwoording niet durft
aauvaarden. De heer Bok vraagt hoever
de Commissie voor verbetering van het
Heldersche kanaal met hare plannen is.
Misschien stelt zy wel voor het kanaal te
dempen, dan is de brug niet meer noodig.
De lieer Terra zegt, dat de Commissie nog
niet zoo ver gevorderd is dat zij plannen kan
indienen. De heer Krijnen brengt in het
midden, dat dc gemeente bouwmeester bij toe
val tot de ontdekking kwam, dat de toestand
der brug zoo gevaarlijk is. Hij acht het
daarom wenschelijk de brug tijdelijk voor bet
rijtuigverkeer af te sluiten en inmiddels te
onderzoeken, op welke wijze afdoende ver
betering is aan te brengen. Daartoe is een
nader advies van den gemeentebouw-meester
noodig.
Het voorstel van B. «fc W. wordt daarop
in stemming gebracht en verworpen met 13
tegen 8 stemmen. Voor stemden de heeren
De Geus, Van Wingerden, Grunwald, Jaring,
De Ven, Over de Linden, Van Neck en
Zander.
Na nog eenige discussie wordt overeen
komstig het voorstel vau den heer Krijnen
met 16 tegen 5 stemmen besloten. Tegen
stemden de heeren De Ven, Van Wingerden,
Van Neck, Over de Linden en Zander.
Vervolgklasse.
In behandeling komt een voorstel van B.
W., om aan school 8 een vervolgklasse
op te richten. De kosten dier klasse worden
geraamd op f 725 per jaar. Het schoolgeld
wordt voorgesteld op f 30 per jaar. Mot het
onderwijs in die klasse zal worden belast de
heer J. Jager en met het onderwijs in de
wiskunde de heer M. Koolhaas. Aan eerst
genoemde zou dan f 100 worden toegekend
voor het geven van onderwijs in 't Engelsch
en aan laatstgenoemde f75 voor het geven
van onderwijs in de wiskunde.
De heer Staalman is voor de verbeterin
van het onderwijs aan school 8, maar h
vreest, dat de grond gelegd wordt voor een
belangrijke uitbreiding on het der gemeente
dan veel zal kqsten. Ook andere hoofden van
Bcholen zullen met een dergelijk voorstel
komen en dan zijn de gevolgen niet le over
zien. De Voorzitter ziet deze bezwaren
niet in en noemt het voorstel onschuldig.
De heer Staalman acht het voorstel niet zoo
onschuldig, want het raakt oen beginsel.
Vreemd vindt hy het, dat de autoriteit zich
over het leerplan niet uitlaat, maar hij gelooft
wel dat van het onderwijs in de vervolgklasse
een druk gebruik zal gemaakt worden. Dc
kosten zullen op den dunr veel hooger zijn
dan voorgesteld wordt. De heer Grunwald
betwijfelt het of do kosten zoo hoog zullen
zyn, school S kost de gemeente geen geld;
maar zelfs wanneer het onderwys aan de ge
meente iets kostte en hot noodig was vooi
sommige kinderen, dan zou liij het nog inwilli
gen. Na nog eenige discussie wordt het
voorstel met algemeene stemmen ahngenomen.
Machinistenafdeeling.
Door B. «fc W. wordt voorgesteld ia be
ginsel te besluiten, om aan de Zeevaartschool
een machinistenafdeeling toe te voegen, doch
in de eerste plaats te trachten daarvoor van
het Ryk en de Provincie een snbsidie te
verkrijgen.
De heer Staalman heeft tegen liet voorstel
een bezwaarhij acht het niet raadzaam oin
in beginsel tot een machinistenafdeeling te
besluiten. Vooraf wil hij zekerheid, dut «le
hoogcre subsidie verkregen wordt.
De heer Jaring meent, «lat men geen kanB
van slagen heeft, als de gemeente niet eerst
in beginsel besluit tot oprichting van een
machinistenafdeeling en daardoor toont or iets
voor over te bobben. De heer De Geus
herinuert den lieer Staalman er aan, dat hij
bij de telefoonkwestie ook in beginsel uitge
maakt wilde zien, dat de gemeente de exploi
tatie op zich wilde nemen, om bij den minister
kans van slagen te hebben. Nadat nog de
heor Schokking als zijn meeniug te kennen
heeft gegeven, dut Helder niet dc plaats is
voor een machinistenscliool en de heer Staal
man aangedrongen hooft, waar liet znlk een
iugrypend voorstel betreft, op uitstel, komt
stemden de heeren Van Wingerden, Staalman,
Schokking en Do Waard.
Banken van leening.
Er zyn ingekomen twee adressen, één van
den heer Manheim, verzoeken«le oprichting
van een stadsbank van leening en één van
houders van huizen met recht van weder-
inkoop, verzoekende verandering van de on
langs vastgestelde bepalingen op die huizen.
B. en W. achten de oprichting van een
stadsbank financieel te bezwarend, terwyl zij
ens opmerken, dat in de jongste troonrede
een regeling voor de banken van leening is
aangekondigd. Zij adviseeren daarom afwij
zend op het adres te beschikken, evenals op
het tweede adres.
Na eenige opmerkingen van den heer Oort
gijsen wordt op dionB voorstel met 13 tegen
6 stommen besloten «1e adressen in handen
te stellen van een commissie van 3 leden,
om hierover rapport uit te brengen.
Vreemdelingenverkeer.
Ter tafel komt het praeadvies van B. en W.
op het ailres van «Helders Belang', verzoe
kende om de algemeene orgadering van den
Nationalen Bond vau Vreemdelingenverkeer
officieel ten raadhuize te ontvangen. Dit
advies luidt, om afwijzend op het adres te
beschikken, omdat de raadzaal voor dit doel
niet geschikt is.
De lieer Jaring doet het genoegen, dat
B. en W. in principe zich niet verzetteu tegen
dc ontvangst, maar bezwaar hebben, omdat
de raadzaal ongeschikt is. Hij weet bij erva
ring dat gedolegeerden van een of andere
corporatie nog wel in kleinere zalen zijn ont
vangen. Hij zag dus gaarne, dat besloten
werd tot officieel ontvangst, omdat dit een
cachet geeft aan de vereeniging.
De heeren Staalman en Scbokking verde
digen het voorstel van B. en W., de heer
Feendcrs bestrijdt het en ten slotte wordt het
met 13 tegen 8 stemmen verworpen, zoodut
de Bond van Vreemdelingenverkeer officiéél
ten raadhuize zal worden ontvangen.
Onderwijzers-jaarwedden.
Aan de orde is het voorstel van B. en W.
tot herziening van de onderwijzers-jaarwo«l
«len, ingevolge art. 4 der wet van 28 Dec.
1:07, en het rapport van de commissie van
onderzoek van de desbetreffende concept
verordening. De Voorzitter deelt mede, dat
van de afd. Helder van «len Bond van Ned.
Oudcrw. nog een adres is ingekomen, ver
zoekende de voorstellen der commissie aan
te nemen, gewijzigd in dezen zin, dut 't be
ginsel van gelijke salariëering der onderwij
zers aan alle scholen worde gehandhaafd ci
do verhouding tusschen de salarissen van
hoofden van scholen en die vau onderwijzers
meer in overeenstemming worde gebracht
met de wet.
Tot bespreking overgaande, verkrijgt d
heer Staalman het woord, die een lange rede
houdt ter bestrijding der voorstellen. Hy segt
bij de ontvangst der voorstellen van B. en W.
vergeefs gezocht te hebben naar een moti-
vecring, waaruit blykt, dat «le voorstellen
billijk zijn. Hij kun zich niet met de voor
stellen voreenigen, omdat de financiëele draag
kracht der gemeente niet zulk een uitgaaf
wettigt. De gemeente-financiën zijn bedenke
lijk achteruitgegaan. Hy verzet zich, op
gevaar af van voor reactionair te worden
uitgemaakt, tegen liet eeuwigdurend opdrijven
der onderwyzers-Balarissen. De regeling is
hier voldoende, en het is niet waar, dat de
meerdere subsidie, die de gemeente ontvangt;
aan de onderwijzers moet worden uitgekeerd,
zelfs Goeman Borgesius staat in dit opzicht
aan sprekers zijde. Hetgeen hier voorgesteld
wordt is een buitensporigheid en toch zijn de
onderwijzers nog niet tevreden, getuige het
ingekomen adres. Men is niet verplicht de
meerdere snbsidie uit te keeren, want hier
wordt voldaan aan een goede en behoorlijke
salariëering. Het is onverantwoordelijk de
traktementen zoo op te voeren, want nu reeds
wordt bij de begrooting voorgesteld den hoof-
delijken omslag met f 5000 te verhoogen.
En niettegenstaande dat durven B. en W.
behalve de f 4000 meerdere subsidie nog
f 1700 meer aan de onderwyzers uit te keeren.
De commissie maakt het nog erger en brengen
het op f 7650. Met znlk een voorstel kan
spreker zich niet vercenigen, om zoo met de
bel&8tingpenningen der burgery te morsen.
De lieer Jaring constateert, dat de heer
Staalman onveranderd is sinds 1901 wanneer
het de onderwyzersjaarwedden betreft. Tel
kens heeft hij dezelfde argumenten: de ge-
meentefinanciën laten het niet toe, de men-
schen zyn ontevreden, nu wordt er bygevoegd
de salarissen zijn voldoende. De commissie
en ook B. en W. oordeelen evenwel anders.
Zy meenen, dat by de f 4000 meerdere sub
sidie nog wel iets gevoegd kan worden om
een betere salariëering tot Btand te brengen.
De commissie acht speciaal een aanvangs
salaris van f 550 onvoldoende en stelde dit
op f 600. Onze gemeente voldeed niet aan
hare verplichting en het spjjt spreker, dat
men niet verder kon gaan.
De hoer Grunwald bestrijdt eveneens den
heer Staalman en verwijt hem, dat hy voor
de publieke tribune spreekt. Nu de wet Rink
is aangenomen kan men eenigszins aan bil-
lyke eischen voldoen. Maar dit geld, die
f4000, mogen niet in de gemeentekas ge
stort worden, zij moeten dienen om de on
derwijzers-salarissen te verhoogen. We mogen
ook niet achterblijven in deze by de bij
zondere scholen. Er wordt door de gemeente
zooveel niet uitgegeven aan onderwyzers-
salarissen als beweerd wordt. Deze zijn ge
raamd in 1908 op f 82400 en het rijk betaalt
daarvan f 48955, zoodat de gemeente f 33445
vergoedt. De begrooting van 1909 wijst een
bedrag aan van f88100, de vergoeding van
het rijk bedraagt f51430. Waren de jaar
wedden behoorlijk geregeld, dan zou spreker
tegen verbooging zijn.
De heer Van Neck is gezwicht voor den
drang der meerderheid van den raad, anders
had hij zich niet genoodzaakt gezien do
f4000 meerdere subsidie uit te keeren. Hy
meent, dat een beginnend onderwijzer aan
f550 voldoende heeft. Vorder zegt hij, dat
de Commissie in gebreke is gebleven hoeveel
haar voorstellen in de toekomst bedragen.
De heer Van den Berg meent, dat het
onzin is, op te geven, wat de voorstellen in
de toekomst zullen kosten, want niet allen
krijgen hun maximum traktement, de mutatiön
zijn vele en de ouderen worden doorjongeren
vervangen.
De heer Staalman repliceert en verduide
lijkt nog eens het eerst gesprokene, terwijl
hij den lieer Grunwald toevoegt, dat deze
onbeschoft tegen liern heeft gesproken.
De lieer Grunwald zegt tegen den heer
Staalman, dat het deze verdriet met geen
argumenten voor den dag te kunnen komen
en daarom van onbeschoftheid Bpceekt. Verder
maakt hij zyn medeleden er attent op, dat
de onderwijzers vroeger 2 en thans 7
voor 't pensioenfonds moeten bijdragen en dat
uit dit oogpunt een salarisverbooging al ge
rechtvaardigd zou zyn.
Do heer Schokking voegt er nog eenige
twaalf uur geworden, zoodat men besluit de
verdere behandeling uit te" stellen tot een
volgenden avond.
Vervolgens hadden nog eenige
Benoemingen
plaats. Tot hoofd van School 1 (Koegras)
wordt gekozen de heer J. de Vries te Moer
beek met 16 stemmen. Op den heer H. Veld
man te Stiens en op den heer H. v. Asperen
te Heerhugowaard werden respectievelijk 1
stem en 3 stemmen uitgebracht.
Tot onderwijzeres te Koegras wordt by
2e stemming met 11 stemmen gekozen mej.
B. A. Erica, alhier. Mej. E. Sonstral, alhier,
verkreeg 10 stemmen.
Tot lid van 't Burgerlijk Armbestuur wordt
gekozen de heer N. J. Vinken met 17 stem
men, terwijl op den heer C. Breet Az. 4
stemmen worden uitgebracht.
Tot lid van de Comm. van toezicht op het
middelbaar onderwijs wordt benoemd de heer
Dr. H. C. Redeke met 12 stemmen.
Tot tijdelijke leeraren aan de Burgeravoiul-
school worden benoemd de heeren Th. C. G.
Moorman, B. A. Adriaanse, J. K. Labout, elk
voor 14 lesuren per week C. N. van Gijn,
Jb. Mulders Jz., W. C. Lafeber, A. Dokter
G. Tjalsma, elk voor 8 lesuren per week.
Nog wordt aangenomen het voorstel om J.
van Hoek 2 lesuren, A. H. de Carpenticr
1 lesuur en M. D. van Dijk 2 lesuren tijde
lijk op te dragen boven liet getal waarvoor
zij zijn aangesteld.
Ten slotte wordt op zijn verzoek aan den
kommies der belastingen Kteilberg, met in
gang van 1 November a.s. eervol ontslag
verleend met toekenning van pensioen, waarop
hij recht heeft.
Daarna wordt de vergadering verdaagd
tot over 8 dagen.
HELDER, G October.
Volgens mededeeling van den Inspec
teur van het Loodswezen zijn de wrakstuk
ken van het st. „Turbo", nabij den drempel
in het Westgat, op ongeveer: 52° 55' 36"
N. en 0° 17' 0" W., tot op eene diepte van
60 d.M. opgeruimd de daarbij gelegde groene
spitse ton is opgenomen.
Vrijdag 9 October a.s. hoopt A. A.
Verbergt den dag te herdenken waarop hy
voor 25 jaren bij de Firma C. de Boer Jr.
te Helder, als letterzetter in dienst trad.
Dien dag zal het den jubilaros zeker niet
aan blijken van belangstelling ontbreken.
De lieer J. G. de la Fontaine Verweij,
leeraar in de geschiedenis aan de R. H. B.
S. alhier, is benoemd tot leeraar aan de H.
B. S. te Zutphen.
School met den Bijbel.
Aan de School met den Bjjbel alhier ziju
met 't oog op de uitbreiding benoemdMej.
F. E. van Wouw te Sliedrecht, met akten
Franscb en Duitschon de heeren Hk.
Nieuwenliuis te Oenkerk, met akte wiskunde
M.O. en J. P. Wisse te Tiel, met hoofdakte
en akte teekenen.
Als eene bijzonderheid bij de scliaarschte
van personeel voor bijzondere scholen kan
hieraan worden toegevoegd, dat allen de
benoeming liebben aangenomen, cn met
December of Januari a.s. in dienst hopen
te treden.
Bioscope Leger des Heils.
Vrijdagavond zullen door het Leger des
Heils in «1e zaal van //TivoliBioscopc-voor-
stellingen worden gehouden en we voldoen
gaarne aan het verzoek om hierop nader de
aandacht te vestigen.
De Bioscope-voorstellingen van het Leger
des Heils zijn zoo geheel anders dan die,
welke door anderen worden gehouden. De
beelden worden met zorg gekozen, zoodat allen
streng zedelijk zyn. Sommigen zijn echter
van komischen aard. De meesten hebben een
prachtige moraal en velen zijn beslist leer
zaam. (Men zie advertentie heden in ons blad).
Sloep aangedreven.
Door den vletterman P. Kramer is alhier
hedenmorgen aangebracht een nieuwe sloep,
van binnen wit, van buiten bruin geschilderd,
vermoedelijk alkomstig van een stoomtrawler.
De sloep werd gevonden in de nabyheid
van de lange dam alhier.
Valsche munterij.
Op heeterdaad werd gisteren te Rotterdam
betrapt de beeldhouwer P. van B., toen hy
een valsch kwartje trachtte uit te geven. De
man werd onmiddellijk gearresteerd, waarna
een huiszoeking in zijne woning op de Linker
Rottekade plaats had.
Een groot aantal kwartjes, tamelijk goed
nagemaakt, benevens een aantal instrumenten
tot bet vervaardigen van valsch geld, werden
in beslag genomen. De man is naur het huis
van bewaring overgebracht.
Nederland en Venezuela.
Reuter seint heden uit New-York
,Een stoomschip dat gisteren (4 October)
uit Venezuela te Willemstad is aangekomen,
heeft bericht gebracht, dat Castro in den
Senaat mede heeft gedeeld, dat hy de tweede
Nederlandsclie nota had geweigerd in ont
vangst te nemen.
>De President kreeg daarna tweemaal
bloedspuwing en word in hulpeloozen toestand
naar zijn Paleis vervoerd.
.Aan de vreemde dagbladcorrespondenten
verzekert men, dat Castro zal vechten.
Men meldt, dat de bevolking van La
Guaira en Maracaibo zich voorbereidt op een
Nederlandscbe blokkade, welke, naar de al
gemeene verwachting, op 3 November zou
beginnen
Bovenstaand telegram brengt de bevestiging
van het bericht, reeds eenige dagen geleden
uit Willemstad geseind, dat president Castro
de tweede Nedorlandsche nota niet uit liauden
van baron von Seekendorfl', den Duitschon
gezant, die de Nederlandsclie belangen tijde
lijk waarneemt, heeft willen aannemen.
Het bericht, dat hij, na die weigering
den Senaat ter ambtelijke kennis te hebben
gebracht, tot twee keer toe bloed heeft op
gegeven, is voor ons een verrassing. In de
laatste Venezolaansche kranten kon men in
de gloedvolle beschrijvingen van Castro'
groote rondreis door de republiek, van de
eene feestvierende stad naar «le andere, lezen,
hoe iedereen ten slotte vermoeid, ja dood op
wasalleen Castro niet. »Die man is van
staalriep een van de correspondenten uit.
Eenige jaren geleden, heeft Castro ook
langen tyd gesukkeld. Volgens den een, na
een aanval van een beroerte, volgens den
ander tengevolge van oen ontsteking van de
gangliën. Een tijd lang heette het, in Ameri-
kaansche berichten, dat hij op zyn buiten
verblijf hard achteruitging, maar Castro
logenstrafte de ongunstige geruchten betref
fende zijn toes.'and, door op een goeden dag,
naar bet uiterlyke hersteld, weer zijn intocht
in zyne hoofdstad te-honden.
Ten slotte nog een opmerking over het-
verlammen, voor 1 November gevraagd heeft,
schijnt men in de Venezolaanschen kust
plaatsen te verwachten, dat na dien datum
onze by Curaqao aanwezige oorlogsschepen
bevel zullen krijgen, om met een blokkade
van de kust te beginnen. Zoo wordt bet dan
verklaarbaar, dat men 8 November noemt
als het tydstip, waarop de afsluiting van de
Venezolaansche havens zou beginnen.
Officieel is er echter van zoodanige plannen
van onze regeering niets bekend.
(,N. R. Ct*\)
Zware brand te Tilburg.
Een felle brand heeft te Tilburg de wol-
lenstoffen fabriek der firma F. A. Swagenmakers
en Zonen op den Heuvel voor een groot
gedeelte in de ascb gelegd.
De brand, die te ongeveer half elf uur
uitbrak, ontstond door nog onbekende oor
zaak in de z.g. scheerderij, van waar hij
zich in een ommezien over het geheele
hoofdgebouw uitbreidde. Toen de brandweer
a&niukte, stond het geheele gebouw dan ook
reeds in lichterlaaie en viel aan behoud niet
meer te denken. Toch werd nog met een paar
slangen het steeds .verder voortwoekerend
en immer heller hemelhoog oplaaiende vuur
zoo goed mogelijk bekampt, ten einde te voor
komen, dat de aangrenzende spinnerij oven
eens een prooi der vlammen werd.
Het geheele hoofdgebouw, bevattende de
scheerderij, nopperij, vollery, machinekamer,
benevens eenige kleine bergplaatsen, werd
een prooi der vlammen. De schade, die uit-
teraard nog niet met zekerheid is vast te
Btellen, wordt nog verhoogd door de groote
verwoesting, die ook het water in de niet
vernielde wevery, spinnerij
heeft aangericht.
Te ongeveer 1 uur was men den brand
geheel meester. Pers&onlijke ongelukken kwa
men niet voor.
Rotterdamsche Lloyd.
Gedé vertrok 3 Oct, van Padang naar Rotterdam.
Tabanan, v. R'dam n. Java, is 3 Oct. Perini gepast.
Menado vertrok 4 Oct. van Rotterdam naar Java.
Ternate arriveerde 5 Oct. v. Rotterdam te Padang.
Ophir, v. Java n. R'dam, arriv. 5 Oct. te Suez.
Wilis, v. R'dam n. Java, pass. 4 Oct. Gibraltar.
Kon. West-Indische Maildienst.
Prins Willem III. v. Amsterdam n. Paramaribo, is
4 Oct. Quessant gepasseerd.
Naar wij vernemen, bestaat bij onze
regeering thans andermaal het voornemen
door een oorlogsschip een bezoek te doen
brengen aan Kaapstad. H. M. 's pantserschip
de Ruijter,» thans bij de Maatschappij Feij-
enoord te Rotterdam in reparatie liggende
bestemd voor den dienst in Oost-Indië, zal
n.1., als in de plannen geen wijziging komt,
ua in dienststelling, via West-Indië en de
Kaap derwaarts vertrekken. De kapitein ter
zee G. P. Tydeman, die als commandant van
het Instituut tn Willemsoord binnenkort
wordt vervangeu, zal het bevel voeren over
H. M.'s de «Ruijter', do kapitein-luitenant
ter zee F. W. Pfeiffer wordt 1ste officier op
dien bodem.
Bulgarije.
Sofia, 5 October. Bulgarije beeft zich van
daag te Tirnovo tot een onafhankelijk Konin
krijk geproclameerd.
Sofia, 5 Oct. Het bericht van de pro
clamatie werd in de hoofdstad en de pro
vincies met groote geestdrift ontvangen
overal heerscht buitengewone opgewektheid,
alle besturen nemen maatregelen om het
gebeurde feestelijk te vieren
Sinds 30 jaren reeds streeft Bulgarye, dat
veel hooger staat dan de andere souvereine
volken van het schiereiland nuar de souve-
reiniteit. Het land heeft de onafhankelijkheid
verdiend door de ongelukken, waaronder het
heeft geleden voor den Russisch-Turksclien
oorlog, het heeft ze verdiend op de slag
velden tijdens dien oorlog en later te Slav-
nitza, het heeft haar, sedert dien tijd honderd
maal verdiend door wijsheid en geduld. En
die verdiende onafhankelijkheid heeft het
land zich thans genomen.
Bulgarije telt slechts vier millioen inwoners
en zou «lus in vredestijd 36,000 man onder de
wapenen moeten hebben, het vredesleger
telt echter 56,000 man. En thans heeft het
reeds een leger op de been van 180.000 man.
P a r ij s, 5 Oct. Uit Weenen wordt aan
de «Temps" bericht, dat het Bulgaarsche
leger opgerukt is naar de grenB en dat het
Turksche het tegemoet trekt. Oostenryk
mobiliseert twee legercorpsen. Te Weenen
houdt men het ervoor, dat er een oorlog zal
uitbreken.
Uit Berlijn meldt men aan de .Temps"
dat Turkije twee legercorpsen van de Griek-
sche grens terugroept om ze naar de Bul
gaarsche grens te zenden.
Weenen, 5 Oct. Naar aanleiding van
de onafhankelijkverklaring van Bulgariji
schrijft de „Zeit.": Turkije is een sterke
militaire mogendheid, maar is op hetoogen-
blik nog niet gereed en dit is een waarborg
voor den vrede. Een andere waarborg is,
dut Oostenrijk-Hongarije niet zal nalaten
Bosnië te annexeeren en de Sultan zal zich
wel bedenken, alvorens over te gaan tot
vijandelijkheden tegen Bulgarije en Oosten
rijk-Hongarije. Te Konstantinopel zal men
met waardigheid weten te berusten. De
«Neue Freie Presse" schrijft: Met angstige
spanning zal men «le maatregelen tegemoet
zien, die Turkjje zal nemen. Mocht ei
oorlog uitbreken, dan zou er nutteloos bloed
worden vergoten, daar geen mogendheid
eraan zou kunnen denken zich te werpen,
tusschen Bulgarije en Roemelië en Turkye.
Visscherijberichten.
Nieuwediep, 2 October. Aangebracht «door 15
korders 2 tot 10 stuks groote tong per stuk 75
cent, 10 tot 40 middelmatige tong per stuk 35
cent, 10 tot 30 kleine tong per stuk 15 cent, 1
tot 3 stuks rog per stuk 80 cent, 2 tarbotten per
stuk f 4,50 af 5, 1 tot 3 inand kleine schol per
mand f 2 a f 3, i tot 3 mand schar per niuml
90 cent.
3 October. 60 korders met 5 tot 20 stuks groote
tong per stuk 80 cent, 10 tot 60 middelmatige
tong per stuk 35 a 40 cent, 10 tot 40 kleine tong
per stuk 12 a 15 cent, 3 stuks tarbot per stuk
f 4,50 a f 5,50, 1 tot 5 stuks rog per stuk 90
cent, 1 tot 6 mand kleine schol per mand f 1,50
a f 3,50. 1 tot 2 mand schar per mand f1,50 n
f 2.—
5 October. 8 korders te zamen met 80 stuks
groote tong per stuk 75 cent, 220 middelmatige
tong per stuk 35 cent, 150 kleine tong per stuk
15 cent, 20 mand kleine schol per mand f 1,50 a
f 3,50, 2 stuks tarbot per stuk f 4 a f 5.
Burgerlijk# Stand gemeente Beider,
Van 2 tot 5 October.
BEVALLEN C. Ligteringen geb. Mors, z. M.
A. de Boer gek. Schricken, d. A. 1). Kuiper gi-b.
Scheer, z. L. Kramer geb. Ras, d. J. vun Dam
geb. Bruin, z. P. J. Molenaar geb. Horn, d. N.
Veer geb. Ilorn, il. J. de Vries geb. Ras. z.
OVERLEDEN: E. van der Lee geb. Vroomman,
70 j. T. Vink geb van Twuijver, 31 j. L. A. Van
Zonneveld, 5 m.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
woorden bij, bestrijdt de voorstelleu en breekt geen er in dit telegram over het begin vau
een lans voor de bijzondere school. een blokkade wordt gezegd. Omdat de Neder-
Hiermede zijn de algemeene beschouwingen landache regecriug, naar vroeger verzekerd
geëindigd en gaat men over tot de artikels- is, in hare nota's de intrekking van de be-
l)e etat-major van het op 13 October a.s. te
Willemsoord in dienst te 9tellen panlserschip
«Utrecht" is samengesteld als volgt:
Kapt. ter zee H. W. L Olivier, commandant.
Kapt.-!uit. ter xee J. H. van Leent, le officier.
Luit. ter zee 1e kl. M. H. Halewijn (voor de leiding
der adelborsten 2e klasse van het Kon. Instituut
voor de ^Marine), idem C. Fock en idem W. Lam)
Luitenant ter zee 2e klasse G. Duijckinck San-
der, idem B. J. Heilbron, idem M. J. Verloop en
idem J. de GraaiT.
Officier van gezondheid der le kl. E.C. Lorentz.
Officier v. admin. der 1e kl. O. J. Grullemuns.
Oiflcier-inach. der 2e kl. N. C. v. d. Leeuw, hoofd
der machinekamer, idem K. C. W. E. Hantzscli
en W. Dondorff.
le luit der mariniers J. G. Gruschke.
Hot machinekamerpersoneel is samengesteld
als volgt:
Hoofdmacliinist E. Maasmachinist K. v. Dorsten,
idem H. G. Stas, idem L. Bouter, idem D. Ouwe-
hand, idem F. Damave en idem G. M. Feij; adj.-
machinist II. P. Allaries, idem J. J. van Waart,
idem J. M. Kruijt, idem J. C. Manilton, idem A.
J. Huijsse en idem J. J. van Eyk Menkman.
Tijdelijke detacheering bij het Dept. vau Marine
ingetrokken met 2 October van den sergt.-schrijver
P. Nieboer.
Tijdelijke plaatsing aan boord van Hr. Ms. »Van
Galen" ingetrokken met 2 October van den sergt.-
schrjjvor G. Gerritsen.
Overgeplaatst:
Met 10 October: sergt.-bottelier W. Dol, van
Wachts. te Amsterdam op «Van Galen".
Met 12 October geplaatst aan boord «Van Speijk":
adjunct-machinist G. W. J. v. Sierenberg de lloer,
idem 11. J. C. Deul, idem J. Figee, B. Zietse, idem
J. A. W. v. d. Laan en W. F. H. Riecker.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Ambon, v. Java n. A'dam, pass. 4 Oct. P. «leGalle-
Grotius, v. Java n. A'dam, arriv. 4 Oct. te Genua.
K. W. II, v. A'dam n. Java, arriv. 4 Oct. Soutbampton-
Lonibok arriveerde 5 Oct. v. Java te Amsterdam.
Madura vertrok 3 Oct. van Padang n. Amsterdam.
Sumatra, v. Java n. A'dam, pass. 4 Oct. Gibraltar.
Koninklijke Hollandsche Lloyd.
Amstelland. v. Amsterdam n. Buenos-Ayres, arriv.
4 October te Santos.
Naar Oost-Indië.
Verzendingsweg.
Dalura
po.tbciorKing.|.<hp„t|,.
16
en
30 Oct.
9
en
23 Oct.
13
en
27 Oct.
6
en
20 Oct.
9
en
23 Oct.
7
cn
21 Oct.
StadHtijii.
7.— 's av.
7.'s»v.
'9 av.
3.30'suam
7.- 'sav.
12'sinidd.
zeepost via Amsterdam
zeepost via Rotterdam
Holl. mail via Genua
p. Holl. mail via Marseille
p.Pransche in.via Marseille
p. Duitsche m. via Napels
Naar Palembang, Riouw, Banka, Billiton
en W. Afd. van Borneo
p. Eng. mail via Brindisi|i6 en 30 Oct. |8.30'smnr.
p. Holl. mail via Genua ,|l3 en 27 Oct |7.— 'sav.
Naar Atjeh en de Oostkust van Sumatru
p. Eng. mail via Brindisilelkcn Vrijdag i8.30'smor'
p. Holl. mail via Genua |13 en 27 Oct. |7. - 's av.
Naar Guyana (Suriname)
p. zeepost via Amsterdarn|15 en 29 Oct. j7.— 'sav.
p. mail over Engeland 12 en 26Oct. 7.— 'sav.
p. mail via St. Naiaire .j 7 Oct. |7,— 'sav.
Naar Curaqao, Bonaire en Aruba:
p. zeepost via Amsterdam 15 en 29 Oct.
p. mail via Southainpton eiken Dinsdag
of Queenstown en Vrydag
p. mail via Hamburg 30 Oct.
(alleen op verl. der alz.)
Naar St. Martin, SL Eustatius un Saba i
p. zeepost viaAinsterdam|15 en 29 Oct. |7. 'sav.
(alleen op verl. der alz.)
p. mail via Snuthampton| 12 en26Oct. |7 'sav.
Naar Kaapland, Natal, Oranjo-Ririer-kolonie
en Transvaal
Vrydag, 3.80 's namiddags.
Den 9 Oct a.s. hoopt onze
vriend
J. VAN BUUREN,
den dag te herdenken dat hij
voor 25 jaar in dienst trad
by de heeren Gouwenberg,
Spoorgracht 24.
Helder, 6 Oct. 1908.
Getrouwd
PIETER J.
DE VRIJ
ANTONIA ZWART,
die, mede namens wederzijdsclie familie
hun hartelijken dank betuigen voor de
blijken van belangstelling, bij hun hu
welijk oudervonden.
Haarlem, 1 October 1908.
Oude Groenmarkt no. 6.
Geboren: Martha Catharina Riemelia,
Dochter van JAN DRIJVER en
RIEMELIA DRIJVER-
de Jong.
IJmuiden, 2 October 1908.
Heden overleed, in den ouderdom
van 70 jaren, onze geliefde Echt-
genoote, MpgHer, Behuwd- en Groot
moeder, Mejuffrouw
ELISABETH VAN DER LEE
geb. VROOMMAN.
Uit aller naam,
H. VAN DER LEE.
Helder, 4 October 1908.
Eenige plaatselijke kennisgeving.
Bezoeken kunnen niet worden
afgewacht.
Voor de talrijke en harte-
lijke blijken van belangstel
ling en vriendschap, zoowel van buiten
als binnen deze gemeente ontvangen ter
gelegenheid van ons 40-jarige Huwelijks
feest, betuigen wy, ook namens onze
kinderen, onzen Welgemeenden dank.
Jb. BEEN.
F. BEEN—Bethlehem.
Helder, 5 October 1908.
Ter voorkoming van vorvolgingskosten,
worden achterstalligen met de betaling
van Hoofdelijken Omslag, uitgenoodigd
het verschuldigde binnen acht dagen na
heden te voldoen.
Het kantoor is geopend dagelijks van
's morgens 9 tot 's namiddags 3 uur, uit
gezonderd den Zaterdag, den lautsten
Donderdag der maand en Zon- en feest
dagen.
Helder, 6 October 1908.
De Gemeente-Ontvanger,
A. J. DE JONGH.
