KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor HelderTexel, Wieringen en Anna Paulowna, No. 3739 Woensdag 16 December 1908. 36ste Jaargang. Nieuwjaarsgroet. Uit het Buitenland. Nieuwsberichten. Bureaii: Spoorstraat. Telefoon 59. BnreanKoningstr. 29. Interc.-Telefoon 50. ABONNEMENT b Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., Buitenl. f 1.25 S i Zondagsblad 37» 45 f0.75 S J Modeblad 56 „65, f0.90 Muzik. Bloemlez. 60 86 f0.90 Voor 't Buitenland bij vooruitbetaling. Versckijut Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER. Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat. ADVERTENTIES! Van 1 tot 4 regels25 cent Elke regel meer6 Bew|j a-exemplaar2l Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertenftiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaus bezorgd zijn. SÊÊÊÊ^" Aan onze abonné's buiten de gemeente wordt beleefd vensocht 't verschuldigde abonnements geld Vliegend Blaadje en Zondagsblad, 4e kwartaal 1908, te willen overmaken per Postwissel of in postzegels vóór 5 Januari a.s., zullende anders duarover met 5 cents verhooging per post worden beschikt. Postwissels voor dat doel behoeven slechts met een zegel van 2'/, cent beplakt te worden. Aan onze abonné's in het Bui- tenland wordt beleefd verzocht 't verschuldigde abonnementsgeld te willen overmaken. de UITGEVERS. Onze lezers, die met 1 Januari a.s. aan Familie, Vrienden of Begun stigers in onze Courant een Welkomsftgpoet willen plaatsen, worden beleefd uitge- noodigd hunne opgaven aan ons Bureau SPOORSTRAAT tijdig in te zenden. DE UITGEVERS. President Gastro van Venezuela is in Europa aangekomen. Met welk doel is bij hierheen gekomen Hij zelf zegtom genezing te zoeken. Meende men aanvankelijk dat de Fransche regeering hem zou beletten te landen, dit is niet het geval geweest. Onmiddellijk nadat hy in Bordeaux aankwam deelde de onder-directeur van buitenlandsche zaken hem de voorwaarden mee voor zijn verblijf in Frankrijk. Hij zou uit het land worden gezet zoo hij de openbare orde verstoorde door betoogingen, zoo hij een interview zou toestaan of eene campagne in de pers ondernemen. Castro verklaarde dat hy alleen naar Frankrijk was gekomen om een operatie te ondergaan. Te Pauillac ontving hij in den salonwagen waarmee hij de reis naar ParyB zou voort zetten eenige Fransche kooplieden die be langen hebben in Venezuela. Menschen die hem gezien hebben, zeggen, dat hij er niet vervallen uitziet. Te Parys vervoegden zich een aantal Venezuelanen aan het hotel waar hij verblijf houdt. Op de boot en ook op zijne verdere reis is Castro gevolgd door een tweetal personen van wie de politie vermoedde dat zij niet veel goeds in het schild voerden, waarom zij een wakend oogje op hen hield. De Fransche bladen zijn niet bijster inge nomen met de zwakke houding der regeering tegenover Castro. Het •Journal" wijst er op dat de regeering al drie of vier malen van houding is ver anderd in enkele weken tjjds. De Libre Parole vindt het schande dat men Castro niet de deur heeft gewezen. Hij heeft ten opzichte van Frankrijk heel wat op zijn geweten en de bladen wijzen er op, dat de houding uiterst zwak is heel anders dan die van Nederland hoewel Frankrijk toch over veel betere middelen beschikt om zich te doen gelden. Daar zijn er ook die meenen dat Castro niet naar Zuid-Amcrika zal terugkeeren alvorens orde op de zaken te hebben gesteld. We willen het hopen. Toen men Castro meedeelde dat Nederland voornemens was Marcaïbo te bombardeeren muakte hy een woedend gebaar, maar ver klaarde, dat hij niet geloofde dat Nederland zoo iets zou doen in stryd met het algemeen internationaal recht. Venezuela en ik heb ben onzen plicht gedaan, zei hy. De verstandhouding tUBSchen Oostenrijk en Turkije wordt beter. De Oostenrijksch- Hougaarsche regeering publiceert het vol gende communiqué: Sedert het begin van den boycot in Turkije liet de Oostenryksch- Hongaarsche regeering niets onbeproefd om die bewoging te stuiten. De boycot had ten gevolge, dat helaas de onderhandelingen werden verbroken, die Oostenrijk met de Porte had aangeknoopt, ten einde omtrent Bosnië en Herzegowina tot overeenstemming to komen. De Oostenrjjksch-Hongaarsche regeering heeft zich in haar besprekingen met de Porte steeds geplaatst op het stand punt, dat zy het recht heeft van Turkye een behandeling te eischen, overeenkomstig de artikelen van het handelsverdrag en dat hare schepen in hunne operaties beschermd moeten worden. De Turksche regeering verklaarde officieel, dat de donane-agenten de noodige instructies hadden ontvangen en dat de Porte al het mogelyke zou doen om den boycot tegen te gaan. De Oostenrjjksch-Hongaarsche regeering nam nota van deze verklaring en maakte ef de Turksche regeering opmerkzaam op, dat deze, zoo zij hare verplichtingen niet kon nakomen, verantwoordelijk zon worden ge steld voor het nadeel, dat daaruit mocht voortvloeien. Overwegende, dat ten gevolge van deze verklaring van de Turksche regee ring eu het antwoord van de Oostenrijksche, er geen principieel verschil meer bestaat, verklaart de Ooetenryksch-Hongaarsche re geering zich bereid een bewijs te geven van baar welwillende gezindheid om de afgebro ken onderhandelingen te hervatten. Het Oostenryksche antwoord betreffende de aanstaande conferentie tot regeling der Halkan-zaken is te Petersburg niet ongunstig ontvangen. De algemeene indruk is ook hier dat de oulspanuing toeneemt. Weer werd van keizer Wilhelm een on- derhoud gepubliceerd dat echter enkele dagen nadien door den schrijver is ingetrokken. Met het vroeger gebeurde voor oogen was de Centrumsafgevaardigde Erzberger niet geheel gerust dat het interview niet had plaats gehad. Hy vroeg daarom of op den schrijver, Hale, soms pressie was uitgeoefend of mogelijk fondsen waren aangesproken om De Staatssecretaris Von Schön ver klaarde, dat den schryver geen .groscher" uit de schatkist ter beschikking was gesteld, doch dat het artikel door den schrijver uit eigen beweging is ingetrokken. Nieuws om trent de uauhangige belastingplannen is er niet de Rijksdag is reeds op Kerstreces. De Russische Rijksdoema heeft een door den minister van financiën ingediend wets ontwerp tot het aangaan van een leening van 450 millioen roebel met groote meerder heid aangenomen. De verkiezingen in Turkye gaan kalm haar gang. Tot uu toe zijn in het geheele Turksche rijk 20 Grieken tot afgevaardigde gekozen. Te Konstantinopel werden 10 candidaten van het Jong Turksche comité verkozen van wie 5 Turken, 2 tirieksche eu 2 Armenische advocaten en 1 Israëliet. De grootvizier en de minister van openbrar onderwijs kregen geen voldoend aantal stemmen. In Perzië is nu ook al een kieswet. Zy hseft het voorrecht zeer eenvoudig te zijn. De leden van het parlement worden eenvou dig door den Sjah benoemd en wel voor 2 jaren. Ze zullen tweemaal 's weeks byeen- komen en oontróle oefenen op de handelin gen der ministers en op de financiën. Met wetgeving en interpellatie mogen zy zich niet te veel vermoeien, en het in ontvangst nemen van verzoekschriften b.v. mag slechts in hoogst enkele gevallen plaats hebben HELDER, 15 December. - Toegekend als blijk van goedkeuring en tevredenheid, de gouden eeropenning voor menschlievend hulpbetoon en een loffelijk getuigschrift aan J. Koel, slager te Helder, wogons de door hem met levensgevaar verrichte poging tot redding van cenen drenkeling uit het water van het Heldcrsche Kanaal aldaar, op 1G November 1907 L. Coltof, winkelier to Helder, wegens do voor hem met levensgevaar verrichte redding van eenen drenkeling uit hot water vau het Heldersche Kanaal aldaar, op 16 November 1907. Helpt Elkander. J.l. Zaterdagavond hield het Ziekenfonds Helpt Elkander" in het lokaal vau den heer De Koning aan de Hoofdgracht een vergadering, onder presidium van den heer P. Goudswaardt. Volgens de presentielijst waren 159 leden tegenwoordig. Nadat de vergadering mot een welkomstwoord was geopend, las de secretaris; de heer H. 'Bomhoff, de notulen, die goed gekeurd werden. Daarna deed de penningmeester, de heer L. Roggeveen, rekening en verantwoording over het halfjaar, loopende van 6 Juni tot 21 Nov. 1908. Hieruit bleek, dat in dit tijd vak het ledental was gestegen tot 256. De ontvangsten hadden bedragenaan contributiun f 647,80, aan donatiegelden f74,471, aan inleg- gelden van nieuwe leden f 11,40 te zamen f788,67*. De uitgaven waren: ziektegelden f 585.zaalhuur en andere uitgaven f 132,53, totaal f 667,53zoodat er een batig saldo is van f 66,14*. Dit gevoegd bij de f 1368,29, die op 6 Juni in kas was, geeft een kassaldo van f 1434,43*, welke gelden voor het grootste deel rentegevend zijn belegd. De reservekas had een batig slot van f39,72* en bedroeg op 21 Nov. f95,28. De commissie belast met het nazien der rekening, bestaande uit de leden H. C. Douwes en P. Minneboo, verklaarde de administratie in volkomen orde te hebben bevonden waar na de rekening onder dankzegging aan den penningmeester werd goedgekeurd. De president wees hierbij op de nuttige werking van het fonds in een jaar tijds van 14 Dec. '07 tot 5 Dec. '08 was f 1398 aan ziekengeld uitgekeerd, waaronder aan 3 leden f 158 ge rekend is. Daarna werd overgegaan tot verkiezing van een vice-president, omdat de tegenwoor dige functionaris wegens ziekte die betrek king niet langer kon waarnemen. Gekozen werd met 80 stemmen de heer F. W. A Coppens. Op voorstel van het bestuur besloot men met meerderheid van stemmen de toelage van den secretaris, wegenB de vele werk zaamheden te brengen, van f7,50 op f10. per jaar. Vervolgens bracht de Voorzitter eenige waardeerende woorden aan de nagedachtenis van den hooggeachten donateur en raadsman der vereeniging, den heer Jaring. Tevens wees hij op commissie, die zich gevormd had tot stichting van een huldeblijk voor den overledene Besloten werd uit de kas f 10. aan die commissie af te dragen, terwijl ver schillende leden een bydragc in het daarvoor bestemde bnsje stortten. Nadat de Voorzitter had medegedeeld, dat het bestuur tot zjjn leedwezen, wegens wanbetaling, 2 leden had moeten roiëeren en hy een hartelijk woord van dank aan de donateurs had gebracht voor den geldclyken steun, werd overgegaan tot do rondvraag. Hierbij werden eenige inlichtingen gevraagd over de werking van den Bond voor Staats- pensionncering, waarvan de Vereeniging donatrice is. Door den Voorzitter en een der aanwezigen werden die gegeven. Ilierna volgde sluiting. IJmuiden, 14 December. Bij de vereeniging tot steun in werkloos heid hebben zich tot heden 54 werkeloozcu aangemeld (41 grondwerkers 1 timmerman 5 schilders 5 visschers en 2 metaalbewerkers Vrijdagavond brak in de Kanaalstraat een geleiddraad van het Electrisch lichtnet. Eeu knaap had het ongeluk deze draad aan te raken maar werd door een paar voorbij gangers spoedig losgetrokken. Onmiddellijk werd door de politie een wacht geplaatst totdat door iemand van de electrischo centrale de draad was afgeknipt. Uit de tweede verdieping gevallen. Een pas gehuwde vrouw, Zaterdag bezig met glazenlappen aan de acherzijde van een huis in de Jodenhouttuinen te Amsterdam, viel uit de tweede verdieping in het water. Een werkman der stadsreiniging, haar na- springende, werd in bewnsteloozen toestand, en de vrouw, na eenig dreggen, levenloos op het droge gebracht. Stuurlieden Examens. 's-Gravenhage, 11 Dec. Geslaagd voor groote stoomvaart eerste stuurman de heer R. de Weerd voor tweede stuurman de heer A. Groustravoor derde stuurman de heeren C. Duinker en P. J. Lefeber. Nederland en Venezuela. Een Reuter-bericht uit New-York van 11 Dec. meldt, dat volgens meldingen uit Wil lemstad de Nederlandsche oorlogsschepen Jacob van Heemskerck" en .Gelderland" des morgens naar de Venczolaansche wateren zyn vertrokken, geheel gereed voor onmiddellijk optreden. Men meent dat de schepen een betooging zullen houden ter hoogte van La Guyara, dat het doel is handelsschepen voor de Venezolaanschc havens bestemd, aan te honden en het scheepvaartverkeer met Vene zuela te beletten. Voor iemand, die geopereerd moet worden, toont Castro een buitengewonea eetlust. Zyn noenmaal te Bordeaux bestond uit de volgen de gerechten wildsoep, geroerde eieren met truffels, tong op rolletjes, biefstukjes met ge bakken aardappelen, chaudfroid van snippen, eetbare paddestoelen, citroenpudding en na gerecht. Hy at rykelijk van al deze gerechten en droeg zorg, ze met een paar uitstekende Fransche wynen te besproeien, 's Middags at hij nog uitvoeriger zeven hoofdgerechten met vier verschillende wynen. Een dynamietontploffing. New-York, 12 Dec. UitColon wordt bericht) dat honderd personen zijn gedood of gewond ton gevolge van een dynamietontploffing te Obispo. Een aantal lieden zyn onder het neerstortend puin begraven. Byzantijnsche oudheden en kunst voorwerpen. De .Daily Mail' verneemt uit Petersburg, dat er weer een groot schandaal in do amb tenaarswereld is uitgekomen. Men heeft ont dekt, dat een groot aantal van de beroemde Byzantynsche oudheden en kunstvoorwerpen, deel uitmakende van de Basilefski-verzame- litigen in de Ermitage en in het Winterspaleis door namaaksels vervangen zijn. De verzame ling, dio 460 stuks omvatte, was door tsaur Alexander III voor 2Vj millioen gulden to Parys aangekocht. Het is onbekend, wanneer het bodrog gepleegd is. Uit de Raadzaal. Een terugblik. Hot duurde wel wat lang eer we geroepen werden door de bel, die altijd het sein geeft om omhoog te stijgen, en ik geloof stellig dat we moesten wachten om de heeren boven gelegonhcid te geven tot voldoende voorbe reiding voor de zes punten der agenda. Of had Sint-Nicolaas voor elk een schoen of mandje gevuld, een verrassing waarvan we geen ge tuigen mochten zijn Eindelijk, een zacht •tingeling" zeide, dat het welletjes was en we dan maar moesten komen. De pers stormde do fraaie trap op, nam haastig plaats aan de twee groentjes voor het hek, dat ons bijna I vjjf uur in bedwang zou houden Vijf uur! Mn nieuwe, vrouwelijko collega tuurde zoo vriendelijk, bemoedigend over het hekje naar al die mannen, dat ik de komende uren geheel vergat en onwillekeurig eens meeblikte. Jawel hoor, 't beloofde een varieerend avondje te worden, nu eenB ernstig dan weer grap pig, om ten slotte aan te landen bij het on gedwongen vroolyk-zyn. Ik bemerkte dat aan veler gezichten, die al maar naar den ,loco" staarden, alsof zij in koor wilden vragen: Mijnheer do Voorzitter Onze harten zijn vol en onze monden Begin asje blieft De inleiding was inderdaad een plechtig oogenblikje, gewijd aan de nagedachtenis van hem, wiens stem wij belaas nimmer meer zullen hooren en wiens figuur voor altijd heeft opgehouden om dc plaats in te nemen, welke thans een droeve ledigheid vertoonde. Wat zegt u, mijnheer de Voorzitter Geen notulen lezen Éidat bevalt me, ik heb me altijd verveeld onder het lezen van dio oudbakken herinneringen. Gelooven de heeren het? Ja, ja, bergt u ze maar op 1 Na een reeks vau mededeelingen gingen we in goed gezelschap naar de Trcchtersteeg, waar de gezondheidscommissie een woning had gebrandmerkt. Dat hok iB ongeschikt voor menschen, begrepen Wat Een hok Een der heeren noemde het nog wel een kasteeleen kasteel in de Trechtersteeg, vol scheuren en barsten. Dat laatste bleek een beetje twijfelachtig en de resnltaten van het langdurig bezoek waren vrijspraak van den veroordeelde, d.w.z. het huisje blijft be woonbaar. Met een gerustgesteld gemoed gingen wc verder om al spoedig te verne men op welke wijze men weduwen van ge storven ambtenaren bedenkt. Die aanvrage om f500.pensioen werd als 't ware ge wogen en gemeten, een onaangename, pijn- Ijjke behandeling als gevolg van de veror dening, die men werkelijk wel eens beter mag regelen om bij eventueele gevallen wat zekerder te kunnen handelen. 250 gulden is waarlijk geen vetpot, doch het genomen besluit doet denken aan het .beter eeu half ei dan een ledigen dop." Dat brokje Staatspensionneering werd ver bazend vlug doorgeslikt en zelfs de voorzit ter der afdeeling van den Bond liet hier de kaas van zyn brood halen door stilzwijgend te berusten in het lot van het stiefmoederlijk bedeelde adres. De aanmerking van Ged. Staten op de re geling van het onderwijs is vlot gebracht, maar over de motie, welke daarbij werd ingediend, verkeert men nog in onzekerheid. In een volgende vergadering zullen we daarop nog eens onthaald worden en we zullen ons intnsschen voorbereiden op een ver drinken of behouden van gehuwde onder wijzeressen in figuurljjken zin, natuurlijk. Een lang, warm pleidooi hield dc voorstel ler om f 300.te verlecnen aan het .Tehuis voor Vrouwen en Meisjes", waarbij ons een blik werd gegund op bet streven dezer inrichting, welker bestaan in deze gemeente noodzakelijk bleek en waarvoor men nu aan klopte om financiëelen steun. Men kon het den voorsteller aanzien, dat hy teleurgesteld was door de meening van B. en W., die van daag of morgen een stapel verzoek- of bedel schriften verwachten, zoo aan dit Tehuis een subsidie wordt toegekend, 't Kan gebeuren, maar men zal toch zeker wel rekening houden met de aanleiding der vragers De particu liere liefdadigheid kan wel eens te kort schie ten en dan vind ik het billijk als de gemeente tegemoet komt om een nuttige vereeniging staande te houden. Do voorsteller behoeft echter alle hoop nog niet op te geven nadere inlichtingen zullen waarschijnlijk den door slag geven. Een gasfabriek zonder bedrijfskapitaal is als een snoepwinkel van den vijfden rang, dio nu en dan eens .teentje buur' moet spelen. Het gaat hier echter om f 100.000, een kleinigheidje waarover men niet zoo spoedig kon heenstappen en precies met 9 om 9 stemmen bleef men op deii geldhoop zitten, misschien wel tot ergenis van hen, die al maar en soms tevergeefs licht poogden te ontsteken. Een gemompel als .wees toch wij zer of .houd dat maar voor je," deed den ken aan geheimen, een verwijdering van pu bliek op de tribune. We mochten blyven. Een der wethouders zeide het immers zoo duidelijk: Waarom dit niet in 't openbaar te behandelen Toch moesten we wach ten en bléven we bewaard voor wie weet hoe breedvoerige discussiën. In een volgende zitting nog eens hierover nader. Met een zucht van verlichting gingen we aan het benoemen, 't Marcheerde alles zoo naar wensch totdat de controleur de belastin gen uit de bus moest komenEen uitla ting had tengevolge dat we een oogenblik rilden van bezorgdheid. Gelukkig, dat die twee heeren niet naast elkander zaten anders hadden we een tafereel gezien vanopge haalde mouwen, gebalde vuisten en Brrr Ik moet er niet aan denken. Door een handige wending van den ge moedelijken voorzitter bedaarde de storm cn stoven we verschrikt in de Steigersteeg, waar eeu algemeen gelach opging toen we daar zoo laat aankwamen om met het doel het straatbordje door één ruk te verwyderen dat ding bleek te vast. Spottend zag het neer op aller gezichten, die lacherig Blaarden naar de twaalf letters, die jarenlang aan den muur prijkten en nu vervangen moeten wor den doorJa, daar zit men nog mee en de bewoners dier steeg of de eigenaren der huizen mogen het vraagstuk oplossen. Nadat een opzichters-kwestie was bespro ken, waarbij zelfs de galg in herinnering werd gebracht, togen we ten slotte in vroo- lijkc stemming naar het Havenplein Foei, wat een einde, maar we hadden er pret van monter lachend, waaraan de voorzitter bij tusschenpoozen deel nam, besloten we den langen avond, onder het ronken van een sigaar alsof geen reglementen meer beston den. Ach, waarom ook niet eens vrooljjk binnen de muren van een raadszaal V. R. DE WEEK. 13 December. Onbegrypelijk acht ik 't niet, dat er men schen zyn, voor wie het «parlementarisme", met al den aankleve van dien, gaandeweg iets krijgt dat wrevelig en ongedurig maakt... Ochtenden, middagen, avonden, vele kos telijke uren heeft de Tweede Kalner gewijd aan de Begrooting van Binnonlandsche Zaken, in 't bijzonder aan de afd. Onder wijs. Vragewat is het groote, practische, tastbare resultaat van al dezen moeizamen, afmattenden arbeid Ik weet 't u, met den besten wil, niet te zeggen. Men had daar tegenover zich, aan de groene tafel, een minister, omtrent wiens gevoelens on gezind heid jegens Staatsschool en bijzonder onder wijs toch wel geen sterveling in 't onzekere kan verkeeren. Nog een halfjaar, en 't kie zersvolk zal hebben uit te maken, of mr. Heemskerk en zijn achttal al of niet ,op 't kussen" zullen blijven zitten... Was 't dan nü het aangewezen tijdstip om zulk een princi- piëel, diepgaand debat te voeren als de hee ren noodig en nuttig oordeelden 1 Dr. Bos maakt zich ongerust, dat de schoolstrijd, in de dagen van Mackay's vredelievend optreden .gepacificeerd* cn na de wet-Kuyper „voorshands tot rost gekomen", j weer heropend zal worden. Wat, in trouwe, moest de minister daarop antwoorden Wiit anders dan ,'t Zal afhangen van hen, die de komende verkiezingen hebben voor te be reiden, niet van mij 4 Dat de heer Heemskerk .volkomen vrije scholen» wil, en niet voornemens is .het etiket der chris telijke op de openbare school te plakken', gelyk hij *t uitdrukte, ook dit was geen nieuws! De heer Tydeman ontlokte Z.Exc. nog de verklaring, dat hij niet van plan is het Unie-rapport in het regeerings-programma op te nemen. Gansch de rede van min. Heems kerk was een waar meesterstuk is alge meen erkend van handigheid van om de quaustiën, welke 't betrof, heendraaien en de kern daarvan behoedzaam te ontwijken. We hebben aan 's ministers verklaringen geen houvast 1 is geweeklaagd in de pers. Hij is onuitputtelijk i i 't uitdenken van moppen, bon-mot s. vernuftige en oolijke uitvallen, die de Kamer telkens doen schudden 4an 't lachen. Hij wedijvert met collega Van Swin- deron dermate in "t kittelen van de parle mentaire levers, dat de eenmaal vermaarde grappigheid van mr. Kolkman erdoor ver duisterd wordtEdoch, Z.Exc. zegt niets Hij is wonderdoener in do kunst om de taal te gebruiken tot 't verbergen der gedachten. En, in ernst, kon de minister nu anders Elk woordje, door hem gesproken over het .kruidje-roer-me-niot», gezegd schoolquaestie, zal aanstonds voor 't kiezersvolk op goud schaaltje worden gewogen. Zoo ooit, dan was hier «oppassen' de boodschap. Inzake 't onderwijs is men aan de linkerzyde niet een stemmig wantrouwt men de rechterzijde Zeker zal het .gevaar», dat men links van den rechterkant ducht voor de Staatsschool mocht straks de rechtsche vlag in top gaan, als strydmiddel bij den stembuskamp worden gebruikt. Dit alles beseffend, wetend, had men het onderwys-debat dit jaar althans veel beknopter kunnen doen zijn, althans wat de priucipiëele punten betreft. Van Binnon landsche Zaken* wil ik uit den oceaan vun woorden, wonschen, grieven, ministeriëele overweging-beloften etc. (waarvan immers 't meeste rustig zal blyven sluimeren in het groote graf der .Handelingen*) nog slechts aanstippen 'l tikje, door de heer De Stcurs den minister toegebracht door de Kamer ertoe te brengen, de f 5000, die zouden gediend hebben om van het museum—Van Meerten, te Delft, een tweede Rjjksmusoum* to maken, te schrappen. I)e ondeugende grijsaard uit Weert zal geen K. en W. van Hoofdstuk V laten passeerun zonder te laten gevoelen dat hy er «ook nog is!...' De heer Schaper ontlokte den minister de ver blijdende verklaring dat Z.Exc. subsidie voor openbure leeszalen wil aanvragen, nadat de Commissie voor de Statistiek* t verband tusschen een en ander ljjkt den buitenstaan der ietwat donker 1) huar licht over deze quaestie zal hebben doon schijnen. Ik kan mij zoo denken, hoe, toen, nadat zjjn begroo ting goed en wel .geborgen" wus, den wak keren heer Heemskerck, weer .in's Freie* komend, zy 't in guren winterregen op het waaierige Binnenhof, een hartgrondig .oefl* ontsnapte... Do gelukkigste vun liet ministeriëele negental is tot nu toe dan toch nog de admiraal Wen t h o 11, hoofd van hut dep. van Marine. Deze aartsleuke .zeeman* mot zijn prettige, rondborstige manier van spreken blijvend, ook al, in de Ijjn der joligheid* van dit alleramusantste Kabinet, heeft zy 't niet zonder .kleerscheuren", toch nog, wat 't voornaam ste zijner voorstellen betreft, zoggen wij 't maar duidelijk, overwonnen. Do belagers van z|jn plunnon; de mannen, die van de twaalf ton meer voor Hoofdstuk Marine wilden afknabbelen, ze z|jn in de Vrijdagsche zitting niet allen neergeveld! Generaal Eland c.swilde de voorgestelde Verwapening der «ICortenaer' uitstellen. De minister had gezegd: voor onze kustverde diging hebben wc vier pantserschepen noo dig. Wilt gij de .Kortenaor's" niet verwa penen best, dan moet ik nieuwe «schuitjes" hebben, en zullen de heeren dus nog hardor in de zak moeten tassen. Weigert-go mijn voorstellen, dan sta ik voor de eventueele handhaving onzer neutraliteit niet in De Kamer wilde wèl. Hier en daar was duidelijk kippenvel te bespeurenDe hoer Van Karnebeek had gesproken van .het smeulend Europa', en hoe, als straks de groote brand uitbreekt, ook op ons .een vonkenregen" zul neordalenDe heeren dachten aan boozen Castro, omtrent wiens zieke nieren men in 't onzekere verkeert en die nu vlak in de buurt isAan de be richten omtrent onze .vlootdemonstratie' in de Venezolaansche waterenhun nog meer verontrustende dingen. Toch namen zij, en wel met 48 tegen 42 stemmen, het amen dement Eland, zooeven genoemd aan Admiraal Wontholt, beter dau collega Talmu de stemming der Kamer voelend, had slechts dit amendement niet strikt-onman nemelijk verklaard! De heer Patiju had betoogd dut de tijds omstandigheden thans geen groote uitgaven voor Marine godoogen? dat .nuttiger" dingen voor moeten gaan. Hij wilde de aangevraagde torpedo-jagers weigeren. Met 51 tegen 36 stelde de Kamer den admiraal in 't gelyk. De poging van generaal Eland om niet twee, maar één torpedo-jager aan te schaffen, word (met 51-86) natuurlijk verworpen. Slechts zeven stemmen verwierf het voorstel- Hugenholtz om geen onderzeesche boot te bouwen. Een bevredigende zege dus wel voor minister Wentholt, waartoe do in menig opzicht ernstige en troebele internationale verhoudingen van 't oogenblik ongetwyfeld toe hebben bjjgedragen. En dat voor een deel ook te danken is aan de llksche, sym- pathieko wijze, waarop de admiraal zijn zaak bepleitte en aan zijn .tact" met betrekking tot het aangenomen amendement. Hij, minis ter ontwijkt het gevaar van de grens der parlementaire bezadigdheid te overschrijden, ondanks 't wat-luidruchtige van z'n doen on 't joviaal-gemoedelyke van zijn taal. Wanneer men hem in de redo valt, en hy een hem hinderend Kamerlid (mr. Troelstra; met sten tor-stem toeroept: .meneer, ik ben aan 't woorddan heeft het onhoffelijke lid geen reden om op te stuivon, zooals mr. T. deed. Slechts treft den voorzitter (naar wien de heer T. trouwens terecht verwees) de grief, dut hy niet krachtiger optreedt tegen de onhebbelijke, al-meer insluipende gewoonte om Ministers of Kamerleden telkens in de rede te vallen. Bij Marine ontspon zich nog een vrij warm debatje over de quaestie der bestrijding van de onzedelijkheid onder de manschappen. Dit is een teer punt, en licht- kwetsbare overtuiging wordt hierbjj al zeer spoedig geprikkeld. De heer Van Cilters was één cn al geestdrift over den minister, die o. a. het verbod heeft uitgevaardigd van be zoek in zekere soort beruchte huizen. Kapi tein Van Twist wil veel verder gaan: het passagieren veel strenger bekampenden zeeman brengen onder een vorm van tncht en toezicht, die den strengen vader van een .nog baardeloozon knaap" kon bevredigen Hierbij nam adm. Wentholt eene wat-gere serveerde houding aan. Zeker schuilt er waarheid in dr. Blooker s wat-driftig betoog, dat men bij bet bestryden van dingen, als hier bedoeld, moet zorgen n'.et de deur open te zetten voor andere, soms erger geva ren Ook, dat al hetgeen op den jongen zeeman een veredelenden invloed kan heb ben, te bevorderen, machtig strijdmiddel is in dezen nobelen kamp. En ook, toch, wel, des heeren Nolting's nuchtcr-practische opmer king: laten de .meerderen' van den schepe ling vooral zorgen, steeds, een schoon, hart verheffend, navolgenswaardig voorbeeld te geven De Kamer heeft de overtuiging gekregen, dat adm. Wentholt werkelijk niet ernst tegen de onzedelijkheid bij 't personeel wil optreden, dooh ook, dat hy te veel man van de praktyk, van ervaring en practisch doorzicht Koo maatregelen door te voeren, dio op een afstand en zuiver-theoretiacb bekeken prachtig lyken, doch die in de werkelijkheid soms .erger dan de kwaal" konden uitwerken Rest mij nog aan te stippen, van den par lementairen week-arbeid, hoe de Kamer den Rotterdamschen advocaat mr. B. C. J. Loder, als uo. 1 op 't lijstje, aanwees als aanstaand Raadsheer in den Hoogen Raad, en met hem aanbeval' (len raadsheer uit Den Bosch mr. Bosch en den Amsterdamschen adv.- generaal mr. Pleyte. Dc Duitsche Greet-zaak is nu dan toch eindelyk, officieel, ter aarde besteld. Op den Vragendag heeft minister Nelissen, in ant woord aan mr. Treub, zoo ondubbelzinnig mogul|jk de eer van den Iiaagschen hoofd commissaris ongerept, ongeschonden, ver klaard. Aangezien het publiek thans wéér andere Btof uit schandaal-kroniek volop heeft om over te bespiegelen en nit vruchtbare duimen te zuigen, mag men aaunemen, dat de onverkwikkelijke Greet-historie thans tot 't verleden behoort Inderdaad, we behoeven, aan kletstafel of in babbolkrans, nu niet verlogen te zijn om interessante en pikante .snjet de discours". Wjj hebben gejykvallend met het .zedelijkheids debat* bij marine, de zittingen, door den Amsterdamschen Raad gewijd aan de voorstellen om de uitstalling van stuitende voorstellingen, alsook het openbaar aan prijzen van middelen tot het N. Malthusia nisme bchoorend, te verbieden. De Raad beeft zijn zegel aan deze voorstellen gehecht, en iets goeds zal er allicht uit voortspruiten, maar de wethouder mr. De Vries noemde 't zelf .een schot met kinderpistooltje* I Van tact en ernstig, volhardend optreden der politie zal hier alles afhangen. Dat 't kwaad door de nieuwe artikelen in 't hart zal worden aangetastdie illusie maken mr. Fabins on mr. De Vries zeer stellig niet! Dan is er voor de Hagenaars een buitenkansje I de „wethouders-crisis' in de residentie. De pas tot lid van het D. B. gekozen oud-minister, dr. Lely ziet zyn havenplannen geketst en moet t gedoogen, bovendien, dat de Raad, door eene commissie vin deskundigen aan te wjjzen, hem, wethouder, feitelyk een votum van wan trouwen tehuis stuurtVoor geen wethouder maar zeker niet voor een man als dr. Lely is iets dergelyks goedschiks te ver duren. H|j heeft zyn ontslag genomen en zijn collega Van Sandick volgt hem.... t Ware voor Den Haag, dat aardig in z'n wethoudertjes begint te komen, een zware slag. Mjj dunkt, du Raad is hier zyn boekje te buiten ge gaan. Ik heb goede hoop, dat men er nog een mouw aan zal weten te passen. Tot heimelijke emarte, dan van de velen, die speciaal in 't Haagje, zich zoo n wethouders- benoeming wel zouden willen .laten wel gevallen Onder de wéér weelderig-opbloeiende in braken en -braakjes mitsgaders branden en andere ongelukken, neemt de ramp in de Ferd. Bolstraat te Amsterdam, waarbij twee menschen stikten, een bijzondere plaats in. Dat de woningen in de Pijp-bnnrt der hoofd stad evenals in zoovele andere nieuwere bunrten van revolutie-bonw met •lucifers doosjes* gelijkstaan, zooals commandant Meier eens zei, we weten 't allen. Opnieuw is, bij dit treurige geval ge bleken, hoe noodig 't is dat de menschen b|j ernstigeu brand naar beneden gaan, en niet naar den zolder rennen. Zulke voor schriften kan men dnizend-en-eenmaal ver spreiden zonder dat iemand erop let. Eerst wanneer een paar slachtoffers vallen, ja dan dringt er iets van door de steenharde, dikke hersepan van pnbliek I 't Zeggen is, dat aan generaal Van Heutsz verzocht is, nog een jaar aan te blijven. En reeds nu wordt de heer Van Rees als zijn opvolger genoemd. Deze laatste is b|j den land voogd in Itooge mate .persona grata', lijkt dus kans te hebben. Maar de lieer Idenburg, hoezeer ook achting gevoelend voor van Heutsz' groote gaven, is iemand die gaarne uit eigen oogen kijktZeker in dit geval 't Jaar begint teneinde te spoeden. Reeds hoort men, zij 't nog maar in vage woorden, over carnevals-toebereidselen. En ovjer het eerste Hofbal, dat 4 Januari wordt gehouden. De Koningin zal hot natuurlijk niet bijwonen door Haar moeder en Gemaal worden ver tegenwoordigd. Februari-maand van 1909 belooft voor Nederland dagen van spanning, geve God ook dagen van jubel en natio nale vreugde te zullen geven. Mu. Antonio.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1908 | | pagina 1