r
KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Ons Zondagsblad.
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna.
No. 3762
Woensdag 3 Maart 1909
37ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoon 59.
BnreauKoningstr. 29.
Interc,-Telefoon 50.
Nr. 13 van het eerste kwartaal van
't Zondageblad zal op 5 dezer aan
de geabonneerden worden toegezonden.
De kwitantie groot 37V, cent, ter vol
doening van de nummers 1-13 zal 8
^art worden aangeboden. 14 Maart be
gint 't 2e kwartaal met nr. 14.
-eMe Nieuwe abonné's op dit
fraaie Geïllustreerde Zondags
blad, groot 12 pagina's, rijk geillustreerd
dat een premie is voor de lezers van
,,'t Vliegend Blaadje", worden aange
nomen aan het Bureau van dit Blad.
DE UITGEVERS.
Uit het Buitenland.
Daar is in de Russische Doema heel wat
tu doen geweest over de zaak van den
bekenden politie-spion-revolutionnair Azef.
Minister-president Stolypin heeft in een uit
voerige rede trachten uit een te zetten dat
der regeering geen schuld in deze treft, wijl
zij Azef, die politie-arabtenaar was, betaalde
voor 7\jn diensten die hy kon bewyzen wyl
hy in het revolutionnairen-comité zat. Maar
juist uit die verdediging haalde de kadet
Malakofde bewijzen dat Azef bommen, wapens
en drukpersen leverde aan de revolution-
naire-socialisten, dat hij een agent-provoca
teur een uitlokker van misdaden was. Maar
wat nu eigenlyk op aandringen van Azef is
gepleegd dat weet men natuurlijk niet precies,
de regeering kon in deze met juistheid ver
klaren dat men met de mededeelingen der
revolutionnairen voorzichtig moest zijn. Laat
ons alleen dit zeggen de rol die de Russische
regeering in deze zaak speelde was niet fraai
De Doema nam een motie aan, waarin wordt
verklaard dat de Doema genoegen neemt met
de verklaringen der regecring en dat zij
overtuigd is dat deze alle wettelyke middelen
zal te baat nemen om aan de wandaden van
de terroristen een einde te maken.
Dc Servische rangen spreken van een
Groot-Servisch rijk da't eens bestaan heeft
en dat zich uitstrekte van de Egeïsche tot de
Adriatische Zee cn dat omvatte alle Mace
donische Slaven. Het Servische volk is trotsch
en de party der omwenteling heeft den
Servischen nationaliteiten geest aangeblazen
in de omliggende landen en in de door
Oostcnryk bozette provinciën. Hoe dwaas
het ook moge klinken, Servie, beter gezegd
eigenlyk de meerderheid der dweependc
Serviërs, hoopt te overwinnen in een oorlog
en daardoor uitbreiding van grondgebeid te
krijgen. Dwaas, zeiden we, want 't is toch
in te zien dat Oostenrijk zijn provinciën, die
het reeds zoo lang bestuurde, die het nu
eigenlyk definitief overnam en waar het, 't
moet eerlijk erkend worden, een geordende
samenleving, vrede en betrekkelijke welvaart
wist te brengen, zal prijsgeven. Dat kan het
nieten daarom speelt Rusland een gevaar
lijk spel als het openlyk of heimelyk de
Serviërs steunt in hun eischen.
Wy vernemen dat Ruslands houding iets
meer gereserveerd wordt. Trouwens, Enge
land en Frankryk hebben duidelijk te kennen
gegeven, dat hunne plannen in de Balkan-
quaestie niet met die van Rusland samen gaan.
In dit opzicht staan de regoeringen te Parijs
en te Londen geheel aan de zijde van Duitsch-
land en Italië.
Gelukkig De openbare meening in Europa
cn in Rusland zelve komt op tegen de Bal
kan-politiek van Rusland. Rusland zou een
misdaad begaan, wanneer het om Servischen
grootheidswaan een Europeeschen oorlog ont
ketende.
Het nieuw opgetreden kabiinet is tot den
vrede geneigd. Voorts blijven de berichten
tegeustjijilig. Als bewys laten we hieronder
volgen twee Reuterberichten van denzelfden
datum het eerste luidt
Uit Berlijn wordt aan de «Temps" ge
meld Prins v. Biilow en de Fransche am
bassadeur Cambon achten den toestand ver
beterd. De gevaren voor een oorlog kunnen
vrywel als geweken wordon beschouwd" en
het tweede, uit Sofia: De bladen bevatten
berichten uit Servië, mededeelende dat dc
reservisten van twee divisies voor oefenin
gen zijn opgeroepen. Sedert Vrijdag vertrek
ken er zonder ophouden militaire treinen
met munitie in de richting van Wladeno-
wautx.
Sommige bladen maken melding van een
aanslag, die zou gepleegd zyn op koning
Ferdinand van Bulgarye, volgens andere
berichten heeft men een paar man gevangen
genomen, die een plan tot een aanslag in
den zin hadden.
Tusschen Oostenrijk en Turkye is weldra
alles in ordehet boycot-comité heeft.nu
besloten de boycot op de Oostenryksche wa
ren op te hefien.
De Polen hebben in den Duitschen Rijks
dag een overwinning behaaldmet flinke
meerderheid verklaarde de Rijksdagdat
geen onderdaan des ryks, ongeacht zijue
geloofsovertuiging, politieke meening of na
tionaliteit eenige beperking mag worden op
gelegd by hot aankoopen of verkoopen van
grondbezit of het oprichten van woningen
daarop en dat de landswetten, die hiermee
in stryd zyn, moeten worden opgeheven,
Een houw naar Pruisen, dat onder de
leuze: versterking van het Pruisische ele
ment in Polen zolf's grond kan onteigenen
en verlof tot nederzetting weigeren.
Nieuwsberichten.
HELDER, 2 Maart.
Werklieden-vereeniging.
Door het Bestuur der Nederl. Nationale
Werklieden-vereeniging onder de zinspreuk:
«Door Orde en Spaarzaamheid tot Welvaart"
is aan de leden het jaarverslag over 1908
verzonden.
Dit verslag vangt aan met de vermelding,
dat men met genoegen op het afgeloopen
jaar kan terugzien. I)e omzet in den winkel
is wederom grooter geworden, zoodat over
't afgeloopen jaar 7% kon uitgekeerd worden.
De bakkerij gaat niet hard vooruit, wel kon
over 't eerste halfjaar 5 en over het tweede
halfjaar 7% uitgekeerd worden, doch cr zyn
nog te veel leden, die deze zaak niet steunen,
niettegenstaande het brood wat qualiteit en
gewicht oneindig beter is dan dat van •Een
dracht" en «Volharding". De brandstoffen-
zaak gaat goed vooruit. Detegoedschrijving
op de kasboekjes bedraagt minder, dit komt,
omdat de winst der bedrijven nog niet toeliet
huur te goed te schrijven. De kassen dor
verschillende afdeelingen waren steeds in
orde en stonden goed.
Het ledental, dat op 5 December 1907,
807 bedroeg, verminderde in den loop van
dit jaar door vertrek, overlyden, royeeren,
vrijstellen en bedanken met 35er werden
echter 70 nieuwe leden ingeschreven, zoodat
het aantal op 7 December 1908, 842 bedroeg.
Onder dit aantal is niet begrepen een 28-
tal leden, die wegens meer dan 60-jarigen
leeftyd en bekrompen omstandigheden, door
de gecombineerde vergadering zyn vrygesteld
van het betalen der contributie.
liet Bestuur bestond uitP. H. Bos, presi
dent, B. Th. Heyting, secr., J. C. de Kok.
penningm., II. F. van Baaren, J. Kromhout
v. d. Meer, W. Willemse, P. A. Biersteker,
C. F. Teerink, Jb. Klerk, W. Groeneveld,
H. Van Leeuwen, K. C. Van Gijn en P.
Van Vliet, waarvan de 8 eerstgnoemden het
Dagelyksch Bestuur vormden.
De bestuursvergaderingen hadden geregeld
plaats. De boeken en bescheiden van den
penningmeester en van de verschillende af
deelingen zijn geregeld door de Comm. van
Toezicht nagezien en bracht van haar be
vindingen op de 3-maandelijksche gecombi
neerde vergadering rapport uit, terwyl zy in
het verslag een ogwekkend woord richt tot
de leden en hen aanspoort tot samenwerking,
om den bloei der vereeniging te bevorderen.
De contracten met schoenmaker, melkleve-
rancier en rijtuigmaatschappij werden besten
digd of vernieuwd. Ter gelegenheid van het
36 jarig bestaan werd een feestvierende ver
gadering gehouden, die zeer in den smaak viel.
Omtrent den Staat der financiën vermeldt
het verslag, dat het kasboek aanwijst
Ontvangsten: f 10155,38, zynde aan
saldo vorig jaar f5163.836 van de postspaar
bank i 300, contributie's f 4292,20 en overige
ontvangsten f 99,31*.
Uitgaven: f5018,83l, hiervan werd
tegoed geschreven f 1991,576, uitgegeven
1'2875,68 gestort in de reservekas f75,79 en
de onderhoudkas f75,79.
De tegoed schrijving bedraagt over 1908
por lid en per jaar: voor leden, die geen bon
hebben ontvangen f2,666 en voor leden, die
een bon hebben ontvangen fl,666.
Het totaal der tcgoedscbrijving op 7 Dec.
1908 bedroeg f28441,616.
De Staat der bezittingen wyst een zelfde
bedrag aan, en wel f23500,81 aan gebouwen
en inventaris f2746,24" aan bedrijfskapitaal,
f2390,80 aan specie in kas.
De reservekas wijst een bedrag aan van
f833,37* en de onderhoudskas van f387,016,
welke gelden op de Rijkspostspaarbank zijn
belegd.
De omzet van den winkel was f20378,69
met een winst vau f 1306,06.
De omzet van de bakkery was f 19897.686
met een winst van f 1169,98.
De omzet van de brandstoffen was f1421,20
met een winst van f' 16,08.
De omzet vau den schoenm. Duinker was
f3006,met een winst van 1180,36.
De omzet van den schoenm. De Cock was
f 1703,met een winst van 102,18.
De afdeeling Begrafenisfonds verkeert in
bloeienden welstand zy kon 58 van de
gestorte contributie aan hare deelnemers terug
betalen. Do ontvangsten bedroegen f 17534,296
en de uitgaven f 10913,25, zoodat het saldo
op 1 Jan 1909 was f6621,04". De reservekas
was op dien datum groot f 10336,76.
Het ledental was op 4 Jan. als volgt
4165 boven 15 jaar, 724 van 8 tot 15 jaar,
157 contribueerend beneden 8 jaar, te zamen
5046 contribueerende leden, terwijl voor 455
kinderen beueden 8 jaar geen contributie
werd betaald. Gedurende het afgeloopen jaar
kwamen 44 sterfgevallen voor. De commissie
van beheer bestaat uit C. L. Saunders, G.
Marinus en L. Langhorst.
De afdeeling Dragersfonds is weder in
ledental achteruitgegaan, niettegenstaande de
contributie slechts 5 cents per maand be
draagt. Het ledental bedroeg op 31 Decem
ber 1908 118. De ontvangsten waren f72,0 i6
en de uitgaven f 30.97, alzoo een saldo van
f41,076, van welk bedrag aan elk lid f0.341
werd uitgekeerd. De reservekas is groot
f 54.58*. De commissie van deze afdeeling
bestaat uitC. L. Saunders en L. Langhorst.
De afd. Spaar- en Voorschotkas heeft ook
dit jpar weer hulp en steun verleend. De
rekening sloot in ontvangst en uitgaaf met
f2483,47*. De commissie bestond uit ^.Hel
der en C. Vink.
De afd. Kraamvrouwenfonds ia de laatste
jaren in ledental en begunstigers achteruit
gegaan. Het aantal leden was op 1 Jan. 1909
19 en dat der begunstigers 6. De ontvangsten
bedroegen 1231,19* en de uitgaven fl 17.65,
waaronder f 110 voor 11 kraamvrouwen,
zoodat er in kas is f 113,54*. Mejuffr. Bont
beheert deze afdeeling.
De bibliotheek bevat 647 boeken. Van de
gelegenheid tot lezen werd druk gebruik ge
maakt. De commissie bestond uit Jb. Klerk
en H. F. Van Baaren.
Met den wensch, dat de Vereeniging in
belang harer leden in bloei moge toenemen,
eindigt het verslag.
Op 19 en 20 Januari 1.1. werd er stemming
gehouden voor 5 bestuursleden; 3 leden der
commissie van toezicht en 5 leden van den
raad van vertegenwoordigers, wegens perio
dieke aftreding en vacatures.
In het bestuur werden herkozen de heeren
J. C. de Kok, H. van Leeuwen en W. Wil
lemse en gekozen de heeren P. H. Dilir en
P. Goudswaard.
In do commissie van toezicht werden her
kozen de heeren J. J. Antheuaissen, S. Mes
en S. Nieuwbuurt.
In den raad van vertegenwoordigers wer
den herkozen de heeren H. A. Bos, P. Gouds
waard, W. Klerk en J. Kraak en gekozen
de heer F. Teerink.
Doordat de heeren P. H. Dilg en P.
Goudswaard, leden van den raad van ver
tegenwoordigers, hun benoeming tot bestuurs
leden aannamen, kwamen volgens reglemcut
de heeren J. A. Berkeljon en O. A. Poulie,
candidaten voor genoemden raad, in aanmer
king voor lid en hebben dezen hunne benoe
ming aanvaard.
In de gecombineerde vergadering van
19 Februari 1909 werden tegenover 't Da-
gclijksch Bestuur geen candidaten gesteld,
zoodat de heeren P H. Bos, president, B.
Th. Heijting, secretaris en J. C. de Kok,
penningmeester werden herbenoemd.
De algemeene vergadering heeft Zaterdag
27 Februari j.1. plaats gehad in de bovenzaal
der vereeniging.
De kwestie van de Volharding".
Zondagmiddag werd in .Tivoli" door de
bakkersgezellen een Openbare Vergadering
belegd, waar als spreker optrad de heer
I. Goudsmit, secretaris van den Bakkersbond
met het onderwerpHet driedubbel ontslag
aan de «Volharding" en liet Arbeidscontract'
De zaal was flink bezet. Nadat de afdee-
lings-Voorzitter, de heer Witmer, met eene
korte uiteenzetting van de bestaande kwestie
aan de broodfabriek .De Volharding" de
vergadering had geopend, verkreeg de heer
I. Goudsmit het woord. Deze begon met de
opmerking, dat sinds de invoering vun het
arbeidscontract op 1 Febr. 1.1. de conflicten
in de arbeiderswereld niet van de lucht zyn.
In plaats, dat de wet, zooals verwacht werd,
verzoening tusschen patroon en werkman zou
brengen, heeft zij juist geschillen in het
leven geroepen. Dit komt, omdat de wet
op het arbeidscontract geen wet met een
dwingend iets is en de uitvoering geheel
van de machthebbers afhankelyk is. In plaat
sen, waar de arbeiders georganiseerd zyn,
kan men gunstige bepalingen bedingen, maar
waar dit niet het geval is, kunnen de werk
gevers hun arbeiders dwingen, op straffe van
anders de laan uit te gaan, een contract te
teekenen, waarbij de gunstige bepalingen
van de wet te niet worden gedaan. Weigert
men te teekenen, dan is de verhouding tus
schen patroon en werkman al gekomen in
een eerste stadium van verzet. Die conflicten
komen reeds voor in onderscheidene plaatsen
en niet alleen bij de rooden en neutralen,
maar uit het kamp ran katholieke en chris
telijke arbeiders komen eveneens protesten
tegen het arbeidscontract voor Spreker wijst
daartoe op dc motie, die in «Patromonium"
te Utrecht is aangenomen, waarin afkeuring
wordt uitgesproken over de uitschakeling
der artt. 1638e en lC38d. De aangekondigde
interpellatie door Mr. Troelstra over het
arbeidscontract in de Tweede Kamer vindt
overal in den lande, ook in uhristelyke krin
gen, veel belangstelling, een bewijs dut de
wet, die de arbeidcra zou steunen, hen heeft
ontstemd en aanleiding heeft gegeven tot
geschillen. Een dergelijk contract, waarby
de belangen van den patroon werden behar
tigd gaf ook de directie van .de Volharding"
zijn werklieden ter teekening. Eenstemmig
weigerde men dit te teekenen, dit deed men
geheel zellstaudig, zonder opgezweept te zyn,
zooals de directie ten onrechte beweert. Daarna
ging spreker eenige artikelen van het aan
geboden contract na. Daarbij moest de arbei
der zich verbinden ten allen tydc, by dag
en nacht, zelfs bij Zon- en feestdagen, wan
neer de directie dit noodig oordeelde, werk
te verrichten. Hiermede, met zulk een slaven
dienst gingen de arbeiders niet accoord. Een
tweede bepaling, dat bij ongeval, sterfgeval,
geboorte, huwelijk, enz., zooals in de wet
voorkomt, den werkman loon moet uitbetaald
worden, werd te niet gedaan. Ook de usance
in het bakkersbedrijf voorkomende, dat men
een plaatsvervanger kan stellen, werd inbreuk
gemaakt door de bepaling, dat men persoonlijk
het werk moest verrichten.
Verder zou men verplicht zyn zich tegen
ziekte te verzekeren, waardoor de vryheid
aan banden wordt gelegd. Zulk een bemoei
zucht en inmenging is hinderlyk Ver
schillende andere nadeelige bepalingen be
lemmerden zyn vrijheid en boeten konden
opgelegd worden voor pruimen rooken, 't
di-inken van sterken drank enz. Dus de
directie wilde ook voor zeduineuster spelen.
Zulk een contract is onaannemelijk. Bij het
sluiten van zulk een contract is do arbeider
altijd de zwakste. Daarom is een collectief
contract oneindig beter, dun kan dc vak
organisatie gunstiger bepalingen verkrygen
en zorgen voor de goede naleving. De
werklieden van .de Volharding" gedroegen
zich flink door weigering, maar bij^ aan
bieding van het 2e contract waren zy bang
en lafhartig; zij hadden niot aan 't werk
moeten gaan, als enkelen van t personeel
het loodje moesten leggen. Want het ontslag
der 3 werklieden is een wraakneming der
directie. Door allerlei praatjes en oudo
redenen tracht zy het ontslag te verdedigen,
maar de eigenlijke reden is het niet-tcekenen
van ,t contract. Waarom werd hnn 14 dagen
vroeger nog 't contract voorgelegd, indien
zy kankeraars, bruut of dronkaards waren?
Er is hier dus onrecht gepleegd, niettegen
staande gebeden en gesmeekt is het ontslag
in te trekken.
Tweemaal heeft de organisatie om een onder
handeling verzocht, doch zij wilde met haar
niets te inaken hebben. Daarom is de stryd
ontbrand en doet men een beroep op het
rechtsgevoel van het publiek om hen te
steunen door geen brood van de «Volharding"
te nemen. Hier is onrecht gedaan door dHt
men 3 huisvaders met 14 kinderen in den
winter broodeloos maakt. Werischelyk is hot,
dat het IlelderBchc publiek zich aan de zyde
van de arbeiders schaart en do houding vun
de directie afkeurt. Verder komt spreker
tegen de advertentie van de directie op,
waarin beweerd wordt, dat hy haar zaken
in de wur wil sturen, dit is niet waar, hy
komt op voor de ontslagen arbeiders. Ook
keurt hy de smalende wyze af, waarop de heer
Staalman in .Extra Tijding- de kwestie be
spreekt en de zijde van den patroon kiest,
en speculeert op de bekrompenheid van het
lleldersche publiek door er op te wyzen,
hoe deze stryd op Amsterdamsche manier
wordt gevoerd.
Niettegenstaande de vergadering op Zon
dag is belegd is zy, niettegenstaande den
raad vau Staalman goed bezochtdit geeft
hem moed, dat de bakkers door het publiek
gesteund zullen worden tot dat recht is ge
schied of de directie is gestraft.
Hierna spreekt een der ontslagene nog
over de beschuldiging, dat hy een dronkaard
en voor zijn werk ongeschikt zou zyn. Hy
is eenmaal niet abnormaal geweest toen hij
in ondertrouw was op een receptiedag, zijn
ongeschiktheid is nimmer gebleken.
Ken der aanwezigen vraagt, of men nog
recht op de procenten heeft, als men geen
brood meer neemt.
De voorzitter en de heer Goudsmit ant
woorden op die vraag, dat men ten allen tijde
recht heeft op de procenten. De inleider
voegt hieraan nog eenige opwekkende woor
den en verzoekt allen arhcidersorganisatie's,
onverschillig van welke kleur, hen te steunen,
een bepaald tintje is aan de beweging niet.
Hierna wordt de vergadering gesloten. Een
collecte gehouden by den uitgang voor den
strijd van deze beweging bracht op f 18,75.
„De Zeven Provinciën".
Harer Majesteit* puntserdekschip ,De
Zeven Provinciën nadert op de Rijkswerf
de voltooiing, zoodat men in de eerste helft
van Maart de tewaterlating kun tegemoet
zien. Onder voorbehoud deelen wij mede, dut
de Prins der Nederlanden deze tewaterlating
zal bewerkstelligen.
De „Schorpioen"
is van Feyenoord, waar het is verbouwd,
naar Hellevoetsluis overgebracht; het is be
stemd, om Hr. Ms. -Amstel', thans tydclijk
.Nautilus", te vervangen.
Legaat.
Door wijlen den gepensioneerden kapitein
der mariniers C. J. Wilkens is aan het
weduwen- en weezenfonds vun den Bond
Insulinde" een bedrag van f 500 gelegateerd,
vrij van successierechten.
IJmuiden, 1 Maart 1909.
Alhier circuleert een adres, gericht aan
Gedeputeerde Stalen van Noord-Holland,
waarin door adressanten vernietiging gevraagd
wordt van het raadsbesluit der gemeente
Velsen, dato 3 Februari 1.1., om over te gaan
tot den bouw van eeno gemeentelijke gas
fabriek en aaokoop van dun daarvoor be-
noodigden grond aan den Rijksstraatweg naar
Velsen. Dit besluit werd genomen met 7
tegen 6 stemmen.
Iu dit adres wordt door adressanten ge
zegd dat het thans gebruikte liebt, geleverd
door de Kennemer Electriciteit Maatschappij
zeer voldoende is en dat de gemeente finan
ciën zoodanig zijn dut zulk oen groote uit
gaaf van circa 3J ton, niet gewettigd is
omdat de druk op de belastingbetalers te
zwaar zal zyn. (.ZJe VI. BI. van 6 Febr.)
Bij de gehouden verkiezing voor één lid
der Kamer van Koophandel en Fabrieken
is gekozen de heer J. A. Kruymel, lid der
firma van Gelder en Zonen (Koninklijke Ne-
dorlan'sche papierfabrieken) (Zie «Vl. BI.'
van 20 Januari.)
De stoker H. A. viel op zee bij hetasch-
wippen over de verschansing van den stoom
trawler Y.M. 21 «Erica" en verdronk jam
merlijk. De ongelukkige, een zeer op
passend man, laat eene weduwe met twee
nog jonge kinderen achter.
Naar de N. Rott. Ct. verneemt, zal op
de opheffing ten vorigen jare van het ijk-
kantoor te Alkina ir door de regeering, thans
volgen de opheffing van den ykkring. Deze
wordt ingedeeld b;j het |jkkanU>or te Amster
dam.
Verduistering en valschhied in geschriften.
De heele namiddagzitting van dc Haar-
lemsche rechtbank werd Donderdag ingeno
men door de behandeling van een zaak. die
in Heemskerk, Beverwijk en Velsen is af
gespeeld.
Up 16 November 1908 werd door do
rechtbank te Haarlem failliet verklaard de
bouwondernemer C. S.f en in den middag
van dien dag kwam L. van B. uit Beverwijk
te Heemskerk na den curator van S. te heb
ben gesproken, op het terrein, waar S. voor
hein zes arbeiderswoningen zotte. Hij gaf
daar den opzichter Van L. last, alle hout,
dat er was, zoo spoedig mogclyk te laten
vastspijkeren, gelastte don metselaars alle
8teenen te verwerken, liet van die steenen
straatjes maken, liet daar zand over gooien
en stampte zelf dat zand aan, daardoor de
aandacht onttrekkende.
Voor dit feil werd hem ten laste gelegd
het onttrekken vau goederen uan een faillie
ten boedel toebuhoorende. Maar bovendien
werd hem ten laste gelegd het gebruik ma
ken van valscbe geschriften, wetende, dat
die valsch waren. Op 11, 17 en 19 September
1908 bad by S. quitanties laten teekenen,
respectievelijk tot bedragen van f2000, f 1500
en f 500, als termijnbetalingen voor den bouw
der zes arbeiderswoningen, hoewel hy hem
slechts f 400 had ter hand gesteld.
Beklaagde liet het voorkomen, alsof S.
eigenlyk de schuldige zou zijn.
Het was de curator mr. D. H. Andreaete
Haarlem, die al deze fraude had ontdokt
De officier van justitie eischte tegen Van
B. 16 maanden gevangenisstraf
Als verdediger trad op mr. Ter Beek Mul
ler, uit den Haag.
Vuilverbrandings-installatie.
In de vergadering van den Rotterdamschen
gemeenteraad van Donderdag j.1. is, het
voorstel aangenomen om over te gaan tot
den bouw van eene vuilverbrandings-instal
latie, waarvoor eeu bedrag vau f 1,266,000
werd toegestaan. Naar wy vernemen beeft
dc gemeente thans van do verschillende
ingekomen projecten dat dor firma Heenan
Froude, Ltd., te Manchester, definitief
aanvaard tot een bedrag van ruim f 540,000.
Deze vcrbrandings-inrichting zal, wat capa
citeit betrelt, tot de grootste behooren, die
tot nu toe in Engeland, Amerika of op het
vasteland gebouwd werden. In het dagelyksch
bedryf zal zy ruim 300 ton vuilnis per etmaal
verbranden, terwyl de capaciteit dergeheele
installatie met de reserve, ca. 450 ton per
etmaal zul bedragen. tN. It. Ct.'
Zonderlinge vereeniging.
Een zonderlinge vereeniging beeft men te
Sneek, n.l. de z.g. ,vrye bende', tellende
een 20 tal leden, jongens van 1620 jaren
oud.
Het doel der vereeniging is ordeverstoringen
te scheppen. Er is een voorzitter, een secretaris
en een penningmeester. Do contributie is
voor elk lid 10 cent por week. Uit de kas
worden de boeten betaald, die door de ver
oordeelde leden betaald moeten worden.
Doch by boeten bljjft bet niet altyd. De
rechtbank te Leeuwarden veroordeelde den
voorzitter en den secretaris wegens orde
verstoring in het lloilsloger elk tot 1 maand
gevangenisstraf, terwyl dc kantonrechter te
Sneek nu 4 leden tot groote geldboeten ver
oordeelde.
Men betwyfclt, ol al deze boeten wel uit
de kas betaald zullen worden.
Een loterij kwestie.
Door de Justitie te Leeuwarden wordt een
onderzoek ingesteld inzake een klacht be
treffende een onregelmatigheid met V'90 lot
der Staatslotery, door een der debitanten
gepleegd.
Iemand was met een V90 lot uitgeloot in
de 4e klasse der vorige lotery, hij verwisselde
dit voor oen nieuw lot, waarvoor hy f 8.50
betaalde.
Na afloop der 389e lotery werd hem me
degedeeld, dat zyn nummer in de 5e klasse
was uitgeloot en ontving hy daarvoor i"3.15.
Bij onderzoek bleek echter, dat het hem
verstrekte lot reeds in de derde klasse wa9
uitgeloot met f 3.47 Va zoodat hem niet alleen
geldelijk nadeel is berokkend, doch hem ook
de gelegenheid ontnomen was in de 5e klasse
een prys trekken.
Een bom.
Men meldt uit Luik
Vrijdagmiddag hebben eenigo onbekenden
bij den heer Huyttens, officier van justitie,
een bom, zorgvuldig in een pakket gewikkeld,
bezorgd. Zy schelden aan en overhandigden
aan de dienstbode een pakje voor den officier
bestemd. Toen deze dit opende, zag hy dat
het een bom bevatte, welke by nader onder
zoek door een scheikundige zeer gevaarlijk
bleek. Gelukkig werd de beraamde aanslag
verijdeld. Men vermoedt dat deze aanslag
verband houdt met een vervolging, die de
heer Huyttens onlangs tegen eenige anar
chisten opende.
Nieuwe forten om Antwerpen.
Zaterdag is het bouwen dor nieuwo forten
om Antwerpen aanbesteed. Het werk is toe
gewezen aan de laagste inschrijvers, zijnde
de heeren Hubert en Jan Bolsée, die 13,468,000
frank vragen, slechts een weinig boven het
bestek. Na hen kwam de firma Hesbain en
Co., die voor 16,936,400 frank ingeschreven
had.
DE WEEK.
28 F e b r u a r i.
Als de Tweede Kamer een klein
poosje voordat de groote stembusstrijd moet
worden uitgekampt, bijeen komt om te arbei
den gelijk nu, in de afgeloopen week, 't
geval was, dan ontbreekt de ware lust.
De heeren zyn tezeer .onder den indruk".
Ze moeten den-boer-op. Het spooksel van
□aderende Juni-slachting behecrscht de ge
moederen. De goede lust, rust. ontbreekt.
Bovendien was in de jongste parlementaire
week de aard van het werk, dat moest af
gedaan, niet bijzonder interessant. Er is nog
't een en ander in vooruitzicht, dat on
danks alles de gemoederen warm zal
gunnen maken. Niet de interpellatie-Bos
over de vereenvoudigde spelling. Wie inte
resseert zich daar nu, op het oogenblik van
conflict der groote quaestiën van politiekery,
nog voor!... De interpellatie Troelstra over
de beroering, welke de uitvoering van bet ar
beidscontract teweegbrengt, is iels anders
Dat kon nog wel stormpje teweegbrengen.
Overigens was de belangstelling in de
Twoede Kamer, bij de hervatting harer
werkzaamheden, uiterst gering. Over de
Curayaosche Mijnwet zullen we niet lang
bespiegelen. De qnacstie der phospbaat-
myuen, waarover do Staat «zeggensrecht'
wenscht te bezitten, zal aan zeur enkelen
slechts belangstelling inboezemen.
Twee jaren lang is een ander punt-van-
discussie dat Woensdag aan dc orde kwam
.zwemmende" geweest, zooals men dat
op 't Hnagsche Binnenhof noemt. Du heer
Duymaer van Twist, ln conniventie
met zyn collega Van de Velde, bad tot
hartewcnsch dat de rechtspositie onzer
Indische officieren ,by de wet», en niet
bij Koninklyk besluit alzoo zou worden
geregeld. In Nederland is de wettelyke
regeling heerschend. De hoer Van Twist
zinspeelde op ongrondwettigheid. Had hy
daarin celyk Is 't inderdaad in stryd
met het voorschrift der grondwet wanneer
bevordering, pensionnccring etc. van Indische
officieren by Koninklyk Besluit worden ge.
regeld De minister Idenburg ant
woordde hem op zyn kloeke, krachtige, dui
delijke manier. De Grondwet eb rij ft voor
wettelijke regeling moet zoo noodig (dus
waar de noodzakelijkheid ervan gebleken is I)
komen. Mag men dat zeggen bij deze zaak
Minister Idenburg was even krachtig
als gelukkig en overtuigend in zyn bestrij
ding van de motie-Van Twist. Ziet eens aan
riep hij uit gisteren waren er twee
Indische officieren op de tribune om te luis
teren naar de beraadslaging over deze zaak
ht den was er net één
Blijkt U daaruit, misschien, de gloeiende
begeerte vun het Indische oificieren-korps
om in de huidige regeling verandering te
brengen
Dat argument sloeg in, golyk 't ook deed
dut andere, ontleend aan dc, by keuze be
vordering van onzen kranigon kapitein
Christoffel. Juist voor ons Indisch leger
moeten andere criteria golden dan voor het
Nederlandscbe. Zoo ergens, dan is daar
noodig het lossere, vryore van de regeling
by Koninklyk besluit dan in het keurslyi
vau de wettelijke regeling mogelyk is. De
heer Van Twist had, door «eervolle
retraite», zjjne positie kunnen redden. Hy
hield vol. Handhaafde zyne motie. En ver
loor gelijk ieder verwachtte met 50
tegen 11, waarby zich het verschijnsel
voordeed dat alle partyenook de aller
uiterste, zich splitsteu en versplinterden
De -collecten-wet», vervolgens in behande
ling genomen, is, wat de redactie betreft
vun het ontwerp, stellig aller ongelukkigst.
De bedoeling is beter. Van de 1200 Neder-
lundsche gemeenten hebben totdusver zoowat
40O verordeningen in het leven geroepen
betreffende openbare inzameling van liefde
giften. Nu wil de staat ons wensohend
te beschermen tegen misleiding eene al
gemeene regeling in bet leven roepen, 't
Komt my voor dat de argumenten, legen
dit ontwerp ingebracht, vrij gezocht en weiaig
gelukkig waren- Zeker, zooals de heer
Van Doorn zei te plattelande kan 't
een heclcn omslag veroorzaken als men
voortaan wil gaan collecteeren voor iemand
die .zyn cenig hitje verloren heeft.' c
wet is dan ook vooral gericht op de grootere
gemeenten. Maar wij mogen genoeg ver
trouwen habben in beleid, gezond verstand
van de burgemeesters onzer plattelands-ge
meenten om aun te nemen dat die ,soesab»
niet zoo heel erg zal zyn. En wie weet hoe
veel voose, slechte, slechte bedriegelyk
elementen in onze groote steden .met bus
en schalen' rondgaan om .liefdegiften" te
zamelen voor s.g. .goede doeleinden», zal
moeten erkenueu, dat deze door dr. Kuyp«.r
ontworpen wet reden van bestaan heeft.
Zeker, zooals de hoer De Beaufort
zei het publiek behoeft nigt te geven, 't
Betreft hier vrywillige gaven, maar is 't
niet de plicht van den Staat om de menschon
te beschermen, in sommige gevallen, ook
tegen hun eigen goedgeefsche goedhartigheid,
waar die door bedriegers wordt geëxploi
teerd Ik geef, nogmaals, toe dat de
redactie van de wet duister, slecht, gebrek
kig is, maar de bedoeling is goed, en daar
komt 't op aan I
't Eind is geweestschorsing van de be
raadslaging over do collectcnwet. Ende
accijnsverhooging, op voorstel van dr. Nolens,
afgevoerd van de agenda, voorloopig. Ziet
ge, men dient de .uitkomsten der eerst
volgende maanden af te wachten'.
Dc Erfgooierskwestie óók van de agenda
geworpen.
Zeldzame bereidvaardigheid onzer vroede
vaderen om af te voeren, aan te houden,
tot later uit te stellen.
Aldus eindigde, zoowat, de eerste .parle
mentaire week* in Februari 1909, na de
hervatting der werkzaamheden. Golyk 't, in
officieele en stroef-niets zeggenden taal luidt 1
Over de juiste omscbryving van ,opcu-
bare inzameling» konden ook de knap»t«
juridische en juridiseh-philosophisch-theolo-
gische bollen 't niet eens worden. Zoekens-
en bcspiegelens-moé besloot de Kamer liet
zaakje maar aan te houden, teneinde er
eerlaug op terug te komen. Hier is, trou
wens, nu eens geen .gevaar by te wach
ten
Nog vatte de Kamer aan het ontwerp tot
belasting van do auto's, genaamd tuf-tuf's.
Geen sterveling kan daar, in ernst en billyk -
heid, iets tegen hebbenPaarden, fietsen
worden belast. Waarom geen auto's De
paarden brengen den fiscus steeds minder op.
Dus dienen de tui s het ontbrekende te ver
goeden. In wondorbaar-democratische bevlie
ging riep dc boer Van den Berch van Heem
stede uit: .De auto's zyn gemeen goed ge
worden 1En de heer Helsdingen
interrumpeerde byterig-spottend.Jawel,
'tis maar wat je onder .gemeen' wilt ver
staan
Bij 't scheiden der markt was de Kamer
in jolig-lustige stemming. Minister Kolkman's
grappigheid was wéér teruggekeerd. En
toen by waar ter sprake kwam de vraag
of «uit de tweede hand" gekochte auto's niet
milder door de fiscus moeten worden behan
deld dan splinter-nieuwe (n.l. de eigenaars dier
tufa dan) toen Z. Exc. citeerde dat
zinneken uit het Voorloopig Verslag: «Zulke
auto s worden door minder gegoeden ge
bruikt Toen schaterde de Kamer
«Menigeen van ons", hervat mr. Kolkman,
zou willen, dat-ic zoo'n mindergegoeden
wasEn de jool over 's ministers leuk
heid daverde door de zaal Iu deze lustige
stemming eindigde hot parlementair weekje,
saai begonnen, afgebroken met onderbroken
arbeid
Zooals ik zei, daar straks, de ware
stemming ontbrak, in de afgeloopen week,
in hut Parlement. En ik, die de Binnen-
hofsche ,f»its et gestes' al sinds zóóvele
jaren vau-naby bespied hebdie weet, hoe
't er, by nadering van Juni-koorts van stem
buskamp mee gesteld isik betwyfel
ondanks bet schatryke .menu", dat pracses
Röell ons voorzet! oi 't welhaast anders
zal worden. Tot nu toe wekte de struikeling
gelukkig in .letterlijken" zin en zonder
noodlottige gevolgen die dr. Kuyper
Woensdag maakte op de treden van het
presidiaal bureau meer belangstelling dan
welke punten-van-arbeid ook 1
Was 't de Carnaval-stemming, die zich
liet gelden Heerschte prins Amadero di
Carnavalo, beer Van Oeteldonk, ook zy
't uit de verte over de vroede Binnen
hofsche vaderen
Misschien keert straks de kalmer, ernstige
werkstemming terug.
Ik weet niet.
't Zyn, tegenwoordig, zulke zonderlinge,
vreemde tijden 1
Waar zich in trouwe nog aan vast
te klampen
Wy denken sonor Cipriano Castro goed-
en-wel op zwart zaad. Bly als-ie z'n hachje
en z'n .geborgen" duiten ergens in Zuid-
Italiaansch hoekje kan bergen.
Dan hooren wy van, door ex-dictator,
hutten bestellen op boot naar Venezuela.
Mysterieelof mystificatie Kan
't waar zyn om nu wat dichter binnen
de grenzen van Zevenlandscli buurtje te
blyven dat do Utreebtsche burgervader
niet wil aanvaarden hot diner der Utreebtsche
vroederen, wyl men, in den Raad by den
boogen Dom, eene motie-Mondeis, tegen den
zin van Z. A., aannam 't Lijkt tooh
nagenoeg ongcloolelyk 1 En toch
Wat te denken van de haast-Maartschc
atmosphecr in deze uren, nu eens koe
sterend lentezonnetje latend schynen dan
stollend alle groote en kleine plassendan
ons doende kruipen, al bibberend, in
bontkragen, voor zoover wjj die er op na
houden 1 In trouwe, dit oolijke voor
jaar van 1909 draagt het guitige merk van
carnaval op bet voorhoofd. En oppassen,
mjjne vrienden, is de boodschap
Ml Antonio.
