KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
Een Misbaar Tijlscbriit
000R BEIDER SCHOLD.
voor Helder, Texel, Wieringen en Anne Peulownem
Zaterdag 24 April 1909.
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
No! 8777
37ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoon 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telefoon 50.
ABONNEMENT I
't Vliegend Blad p. 8 m. 60 ct., fr. p. post 75 ct., Buitéhl. f 1.25
i Zondagsblad
s Modeblad
I Muzik. Bloemlez.
87'
55
60
45
65
85
f 0.76
f0.90
f 0.90
Voor 't Buitenland bij vooruitbetaling-
Verschijut Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
UitgeversBERKHOUT Co., te HELDER.
Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat.
ADVERTENTIEN i
Van 1 tot 4 regels25 cent.
Elke regel meer6
Bewys-exemplaar2'
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS „óór IQ uur aan de Bureau» bezorgd zijn.
Eerste Blad.
is Het Nieuwe Modeblad voor ieder die
op de hoogte wil blyven van hetgeen
de mode voorschrijft.
Het bevat praktische raadgevingen
voor wie de mode niet wil verwaarloo-
zen en toch geen groote kosten maken.
Het Knippatronenblad en duidelykeby-
schriften maken 't voor ieder mogelyk,
het model zyner keuze zelf uit te voeren.
Het blad verschijnt twee malen per
maand, heeft meerdere malen op de
voorpagina eene Mode-afbeelding artistiek
in kleuren uitgevoerd en is om zijn
omvang en beteekenis een zeer goed
koop Modeblad.
Prijs 55 ot. per 3 maanden,
franco per post 65 ct.
Het biedt een schat van modellen,
ook van handwerken.
Men abonneert zich by de uitgevers
van deze courant.
Het bericht dat de Sultan van Turkije
afstand heeft gedaan van den troon is al te
voorbarig geweest. Op 't oogenblik dat we
dit schryven is 't nog niet gebeurd, hoewel
't zich laat aanzien dat w\j in dit zelfde blad
nog wel zullen kunnen melden dat het ge
schied is.
Sultan Abdul Ilamid zal weinig pleizier
beleven van de contra-revolutie. Konstanti-
nopel is Turkije niet, Bchreven we een vorigen
keer. En dat blijkt nu wol duidelyk. Het 2e,
3e en 4e legerkorps, respoctievelyk te Saloniki,
Adrianopel en Trebizonde zyn naar Konstan-
tinopel opgerukt om de reactionnaire beweging,
die daar een week geleden door of onder
bescherming van het le legercorps begon, te
stuiten, om het Jong-Turksche comité te
herstellen en de grondwet te beschermen.
Dat terugtrekken van den sultan, al beloofde
hy dan ook de grondwet te zullen handhaven,
deed het comité der Jong-Turken en met hen
hot overwegend grootste deel der Turken
inzien, dat op dezen Sultan niet te bouwen
is. De muitende soldaten van het le leger
corps zullen niet in staat blyken om de op
rukkende troepen tegen te houden. De Sultan
heeft al bakzeil gehaald doch 't zal wel
te laat zyn.
Tewlik-pacha, die sedert de contra-revolutie
minister is, is reeds afgetreden en de Sultan
verzocht Ililmi-pacha het groot-vizierschap
weder te aanvaarden. Deze had daarin echter
niet veel zin.
De aanvoerder der constitulioneele troepen
voor Konstantinopel is Husni-pacha. Hy ver
klaarde in een proclomatie dat het doel van
het leger is de constitutioneele regeering te
versterken, te bewijzen dat geen wet en geen
macht boven de grondwet staat en dat hij
een laatste les aan de verraders zal geven.
In een telegram spreekt hy zyn afkeuring uit
over den militairen opstand en verzoekt hij
de soldaten de wederindienststelling der offi
cieren, die op den Koran een eed zullen
afleggen zich niet meer met staatkunde te
bemoeien niet te bemoeilyken, zich alleen te
wijden aan hunne militaire plichten en by de
maatregelen tot onderdrukking van den op
stand niet tusschenbeide te komen.
Wanneer de troepen van Konstantinopel
dit beloven, voegt Hussi daaraan toe, dan
zullen wij in géén enkel opzicht hun overlast
aandoen.
Zoodra de troepen Konstantinopel zullen
binnengerukt zyn, zal de staat van beleg
worden afgekondigd en de meest schuldigen
aan de contra-revolutie zullen gestraft worden.
Buitenlanders zullen in elk geval gespaard
worden. De proclamatie van Husni-pacha
heeft in Konstantinopel een vrjj goeden indruk
gemaakt.
Volgens de Neue Freie Presse verzocht
de Sultan aan de gezanten van Engeland,
Rusland en Frankrijk om zijne afzetting te
voorkomen. Het antwoord luidde echter, dat
zij zich in deze .binnenlandsche aangelegen
heid" niet konden mengen. De mogendheden
zullen waarschijnlijk dezen Sultan zeer gaarne
zien vertrekken. Nu daar hebben ze reden toe.
Tot een treffen tusschen de troepen zal
het wel niet komen trouwens dat zou ook
in het nadeel der troepen van het le zijn.
De overige legercorpsen bestaan uit meer
geharde en geoefende krijgers, naar de pro-
vincios gezonden om bij den oorlog, die kort
geleden dreigde, op te treden tegen de bui
tenlanders. Reuter seinde nog dat gevreesd
word dat de marine zou optreden om den
Sultan te verdedigen. De Turksche marine
beteekent echter niet zoo heel veel.
Het belang, dat de Europeesche mogend
heden hebben bij de gebeurtenissen in Tur
kije, is nauwkeurig omgrensd. Oostenrijk-
Hongarye zal, evenals de overige mogend
heden, zich onthouden van elke inmenging
in de hoop, dat aan het conflict spoedig een
einde zal komen en er voldoende waarborgen
gegeven zullen worden voor stabiliteit van
den toestand in de toekomst. Daar de hui
dige woelingen het gevolg zijn van een strijd
der Turksche partyen onder elkander, Bchijnt
er weinig gevaar to bestaan voor de veilig
heid der Ottomaansche Christenen of de bui
tenlanders. Door niets zouden dan ook de
belangen der Christenen en buitenlanders
meer worden geschaad dan door een poging
der mogendheden om zich te mengen in deze
binnenlandsche aangelegenheden.
Natuurlijk echter achten de mogendheden
het raadzaam naar het roerige land schepen
to zenden, teneinde zoonoodig de landgenoo-
ten te beschermen. De Engelsche kruiser
„Diana zette te Alexandretto reeds 50 ma
trozen aan wal. Een drietal andere kruisers
zyn naar de Turksche wateren gezonden.
Ook twee Amerikaansche kruisers zullen
zich naar de Middellandsche zee hegeven
om de Amerikaansche belangen te beschèr-
In Perzië woedt de revolutie nog voort.
Er hadden weer onderscheidene gevechten
plaats tusschen de regeeringstroepen en die
der nationalisten. De Shah is zoo ziek,
dat hy moest verklaren den Engelschen ge
zant en den Kussischen zaakgelastigde, die
hom dringend wenschten te spreken, niet te
kunnen ontvangen. Waarschynlyk wordt een
wapenstilstand voor eenige dagen getroffen.
Rusland en Engeland werken eendrachtig
saraon om den Shah te bewegen de grond
wet weer in eere te herstellen.
De overeenkomst, waarbij Bulgaryc door
Turkye erkend wordt als een zelfstandige
staat, is nu wederzijds ondorteekend. Vorst
Ferdinand is nu koning geworden. De ge
zanten van Rusland, Frankrijk en Engeland,
die by de onderteekening tegenwoordig wa
ren, verklaarden nog eons, nu officieel, dat
hunne regeeringen het koninkrijk Bulgarije
officieel zouden erkennen. Hiermede is de
zaak nu eindelijk uit.
HELDER, 23 April.
Het Ned. Operette-Ensemble, onder
directie van Alph. Janmart Jr., gaf Dinsdag
avond in rCasino" wederom een voorstelling
en had evenals de vorige malen een buiten
gewoon succes. Opgevoerd werd ,'t Lustige
Weeuwtje". De bezoekers en zij waren
talryk hebben zich met de opvoering van
deze leuke operette kostelijk geamuseerd. En
geen wonder, want het spel was uitmuntend,
de muziek medeslepend, de zang keurig, de
costumes prachtig, de regie prijzenswaardig.
Wij behoeven haast niet te vermelden dat
dan ook de toejuichingen geestdriftig waren,
die niet alleen de hoofdpersonen hat lustige
weeuwtje (mej. Corrie Pinkseu) en haar
meest geliefden minnaar graaf Danila (de
heer van Beem) golden maar ook de overige
medespelenden, want zy vormden te zamen
een goed geheel.
„Fröbel"-Vereeniging.
De vereeniging „Fröbel" hield Maandag
1.1. hare jaarlyksche algemeene ledenverga
dering. Nadat de vergadering was geopend
en de notulen waren gelezen, bracht de
secretaris, de heer K. Metzeluar Jz., verslag
uit voor het jaar 1908. Hieruit bleek, dat
de voreeniging zeer gunstig werkt en de
Fröbelinrichting aan haar doel beantwoordt.
Het aantal kinderen, dat de school bezoekt,
is toenemend en bedroeg in het afgeloopen
jaar 160 tot 190. Ook de handwerkenrsus
geeft reden tot tevredenheid. Deze gunstige
omstandigheid moet hoofdzokelijk toegeschre
ven worden aan de buitengewone geschikt
heid en den ijver dor directrice, daarin by-
'estaan door de helpsters van wie met lof
tan gewaagd worden. Aan de uitnoodiging
gericht tot de ouders der schoolgaande kin
deren tot het bijwonen der lessen werd oen
ruim gebruik gemaakt, en den indruk, die
zij verkregen, was zeer gunstig. Het geor
ganiseerde Sint-Nicolaasfeest heeft den kin
deren eenige aangename uren bezorgd en
kan als goed geslaagd beschouwd worden.
Het ledental der Vereeniging is met 12 ver
minderd en bedraagt thans 121, benevens 1
donatenr. Een groot verlies heeft de veree-
niging geleden door hot afsterven van haar
vice-Voorzitter, den heer C. S. Jaring, wiens
toewijding voor de behartiging der belangen
van het voorbereidend onderwijs hoog ge
waardeerd werd. Met de beste wenschen
voor den bloei dor vereeniging en der in
richting eindigde het verslag.
Hierna was aan de orde de rekening en
verantwoording van den penningmeester, den
heer S. Meijers. Hieruit bleek, dat de ont
vangsten hadden bedragen f 1305,71, waar
onder gerekend waren f 153 aan contributiën
der leden en f 1010,10 aan schoolgelden. De
uitgaven bedroegen f 1374,58, zoodat de re
kening sloot met een nadeelig saldo van
f 68,87. Do commissie belast mot het nazien
administratie rapporteerde, bij monde
van den lieer J. Kluin, alles in de beste orde
te hebben bevonden en stelde voor dereko
ning goed te keuren, waarmede de vergade
ring accoord ging.
Naar aanleiding van het deficit der reke
ning ontspon zich een discussie, om de finan
ciën te vermeerderen. Men wees er op, dat
deze nuttige instelling, die zorgde, dat op
doeltreffende wijze- voorbereidend neutraal
onderwijs in een aan de eischen der hygiëne
voldoend gebouw gegeven wordt, meerderen
steun verdiende. Aan het bestuur werd daar
in overweging gegeven te trachten het
ledental uit te breiden, het schoolgeld voor
sommige categoriën te verhoogen en pogingen
aan to wenden ter verkrijging van subsidie.
Vervolgens werd overgegaan tot de ver
kiezing van bestuursleden. De aftredende
leden, de heeren D. H. Grunwald en K. S.
Oosterhout werden herkozen. Tor voorziening
in de bestaande vacature van den heer Jaring
werd gekozen de hoor W. B. Onnekes en
in de vacature, ontstaande door het vertrek
van don heer J. Keulen, de heer M. H. J.
Groenendijk. Tot leden der commissie belast
met het nazien der rekening over 1909
werden benoemd de heeren J. Kluin, A. Kor ff
en L. van der Ploeg. Hierna werd de ver
gadering gesloten.
Uitslag der door notaris Backx gehou
den verkooping op 20 dezer der boerenplaats
Leeuwenhorn" te Anita Paulowna, groot
37.50.40 H.A., waaronder 2.37.05 H.A. bouw
terrein, is geweest: f 30010 31.24.30 H.A.
weiland, kooper de heer Dirk Czn. Waiboer.
f 12941,43 6.26.16. H.A. tuin, w.o, het
bouwterrein, aan diverse koopers, dus totaal
f42951.28.
Een opzienbarende zaak.
Indertijd werd een aangoteekenden brief af
gezonden door baron Van H. van B., te
Utrecht, aan P. R., te 's-Gravenhage, in welken
brief zich twee bankbiljetten van f 1000 zouden
bevindenbij aankomst ter plaatse bleek de
brief een waardeloozen inhoud te bevatten.
De bewuste brief toonde by weging te
Den Haag precies hetzelfde gewicht aan
als te Utrecht geconstateerd was, terwyl
voorts de zegels totaal ongeschonden waren.
De recherche te Utrecht deed alle mogelijke
moeite om deze duistere zaak tot klaarheid
te brengen. Verschillende postambtenaren
ondergingen een scherp verhoor, terwijl her
haaldelijk huiszoekingen by hen werden
gedaan.
Dc resultaten daarvan waren echter niet
van dien aard, dat een frauduleaze handeling
van één der postambtenaren kon geconstateerd
worden.
Thans echter heeft de officier van justitie
termen gevonden om tegen baron Van H.
van B. rechtsingang te verleenen.
Er zijn namelyk vermoedens gerezen, dat
de brief zonder de twee bankbiljetten is af
gezonden, en dus een valsche aangifte heeft
plaats gehad.
Men begrijpt dat deze zaak veel opzien
baart, daar de heer Van H. van B. uit een
der oudste adellyke geslachten afstamt.
De ramp voor De Lemmer.
Hoe het ongeluk precies gebeard is, valt
moeilijk te zeggen. Het eenige dat met
zekerheid te verklaren valt, is dat in een
enkel oogenblik het schip naar de diepte
ging. Onder zeer slechte omstandigheden had
schipper Dinkla de reis aanvaard. Hy had
verkeerde wind, zoodat de zee op zij van
het scheepje stond. Een rukwind sloeg de
roef waarin de vrouw en de kinderen, over
boord, de schipper kwam nabij het bootje
dat achter het schip voer, terecht, en greep
zich aan het touw vast. In dezen toestand
zag hy zyn vrouw en zyn zes kinderen een
voor een door den rukwind overboord werpen
naar de diepte zinken. Eenige schippers,
waaronder schipper van Tyzelen, ontdekten
het gevaar en kwamen nader; zy wierpen
den loods, De Vries uit Kampen, nog een
lyn toe. De Vries, die zich zwemmende boven
water had gehouden en mede dc vrouw en
kinderen had zien verdrinken, greep uitge
put van vermoeienis de lyn. Tyzelen riep
hom nog toe, vol te houden, doch de onge
lukkige, volkomen uitgeput, riep terugIk laat
maar los, ik kan het niet meer houden". Toen
zonk het achtste slachtoffer voor de oogen
van Tyzelen naar de diepte. Het laatst iiad
men nog het kindje van 2 Vj jaar zien dry ven.
Dinkla zelf werd ten slotte door de Heereu-
veen" opgepikt. Hy verklaarde, tenminste
dit kan men uit de woorden die de onge
lukkige, radeloozo man uit, opmaken, dat er
niet eens de tyd was om de noodvlag te
hyschon. Hij is zoolang by een scheepsbe
vrachter te De Lemmer binnengebracht en
is sprakeloos van ontzetting en wanhoop.
Dinkla behoorde tot de armste der schippers
en moest hij zelfs in den afgeloopen winter
bedeeld worden. Thans is de ongelukkige
zyn vrouw, zyn kinderen, zijn Bchip, ja alles
kwyt. Men zag hem wezenloos met den kan
tonrechter door de straten van het stille
stadje loopen.
De blijde verwachting en
In de gemeente Putten is bekend gemaakt,
dat onmiddellyk na het bekend worden van
de geboorte van een Prins of een Prinses
de brandweermannen in uniform op het
appél moeten zyn om de spnit te probeeren.
Dit als onderdeel van het ieestprogram.^
Een inzender in do „Nykerksche Courant"
ontlokt dit de volgende dichterlijke ontboe
zeming
Heil U, o Liefdepand van Vorstlijk Oudrenpaar
liet Nederlandsche Volk zal juichend U vereeren
Het houdt de vlag gei eed, en Putten slaat reeds klaar
Om tot Uw eer alleende brandspuit te probeeren I
Als de vlag op den toren staat,
dan zoo had een Leeuwarder firma kort
geleden bekend gemaakt zou zij aai
kinderen mondharmonica's cadeau doen. Als
de vlag ,op den toren staatnatuurlyk
alsenfin .de blijde verwachting", „de
heugelijke gebeurtenis". Maar de firma had
heelemaal niet op den Prins gerekend on
daar werd me nu Maandag buiten alle blyde
verwachting en heugelijke gebeurtenis om,
Prins Hendrik jarig, en de vlag wapperde
zoo heerlyk van den toren, dat het een
jubelouverlure met mondharmonica's ten volle
waard mocht worden gerekend.
't Was zooals gezegd heelemaal
buiten de bedoeling van de reclame-firma,
maar de Leeuwarder jeugd hield haar aan
hare toezegging en had in een ommezien
den winkel bestormd.
Nu, toen is er maar 'n grabbelpartytje
van gehouden. Met het gewone gevolg som
migen kregen hun zakken vol muziek en
andoren konden ten koste van een scheur
in broek of kiel zelfs het kleinste speeldin-
getje niet bemachtigen. Zooals het altyd in
de wereld gaatal regent het varkens, een
zekere Jan krijgt er nog geen borstel van.
Maar met dat alhet Heerenwaltje was ge-
ruimen tyd voor de passage gestremd. Turf
karren geraakten in de verdrukking, slagers,
barbiers en turfventers zaten elkaar in de
haren, turven en briketten stoven den men-
schen om de ooren, politie was druk in de
weer. En dat alles omdat de vlag op den
toren stond en de firma by vergis tóch nog
een goede reclame maakte.
(Nbl. v. Fr.)
Zoek geraakt.
Dinsdag werd op last van de politie te
Leeuwarden een met oud ijzer geladen en
reeds ter verzending gereedstaande spoorweg
wagen weder gelost, en bevonden, dat zich
onder het oude yzer een party van circa
1500 K.G. nieuwe laschplaten bevond, die
vermoedelijk het vorige jaar, by den ombouw
van het spoorwegemplacement, reeds zyn zoek
geraakt. De zaak is in onderzoek. („L. C.")
Geld leenen. - Waarschuwing 1
Het Centrum" bevat volgend ingezonden
stuk
Ik wenschte gaarne een waarschuwend
woord te doen hooren voor hen, die in geld
verlegenheid verkeerende, zich denken ge
holpen te zien door z.g. Administratiekan
toren en Bankinstellingen.
Hoe dikwjjls ziet men niet in de verschil
lende bladen advertentiën, waarin gold op
langen en korten termyn wordt aangeboden
met of zonder vermelding van (geheimhou
ding verzekerd".
Schryft men op die advertenties, dan volgt
onmiddellyk antwoord, dat het z.g. kantoor
wel geneigd is te helpen, doch eerst 5 of 10
gulden tegemoet ziet voor de kosten van in
formaties etc. etc. Stuurt men de gevraagde
som, dan hoort men in den regel niets meer.
Zoo kwam dezer dagen iemand by my, die
reeds zyn f 10 geofferd had aan een dergo-
lyke bankinstelling. De man vertrouwde
echter het zaakje niet en schreef,, dat hy hot
geld niet meer noodig haddoor ziekte
zyner vrouw achteruitgegaan, had hy f 500
gevraagd. Dal hy zyn f 10 als verloren kon
beschouwen wist hy, doch dat de ,Bank"
hem nog lastig zou vallen had hy niet ver
moed.
Ziehier het antwoord, dat hij ontving
,/WelEd. Heerl
Naar aanleiding uwer geachte briefkaart
dd. 5 April, hebben wy de eer u te berich
ten, dat wy met de intrekking uwer aan
vraag, groot f500, geen genoegen kunnen
nemen, tenzy u ons de door die intrekking
te lyden schade zoo al niet geheel dan toch
gedeeltelyk vergoedt.
De door ons te lyden schade bedraagt
Afsluitprovisie f 10.
Administratiekosten f 15.
Rente f 125.
Te zamen f 150.
Het zal ons aangenaam zyn binnen acht
dagen na heden nw voorstel dienaangaande
te mogen ontvangen. Bij gebreke daarvan
zouden wij tot ons leedwezen verplicht zyn
de zaak ter afdoening te stellen in handen
van onzen rechtsgeleerden raadsman."
Commentaar overbodig 1
Staatspensionneering.
Mr. M. W. F. Treub schrijft in zyn slot
artikel over dit onderwerp in (Landen Volk"
onder meer:
Ook de vaderlander zal wel inzien, dat
men ter wille van de sociale verzekering het
maatschappelijk kapitaal niet moet, mag of
kan aantastendoch dat het probleem is,
hoe men door verhooging van de nationale
productiekracht en door verbetering in de
verdeeling van het nationale product inkomen
zooveel kan afzonderen, dat een goed geor
ganiseerd, met den minst mogelyken omslag in
elkaar gezet stelsel van sociale verzekering
geleidelyk ingevoerd worden en eenmaal in-
gevoerd zynde, kan worden volgehouden zon-
er de economische kracht van de bevolking
te ondermijnen.
Dat probleem kan noch. De Vaderlander,
noch wie ook oplossen, tenzy men voorzich
tig te werk ga en ook die klasBen der be
volking, naar het beginsel van vergoeding
van verkregen voordeel, laat bijdragen in
de kosten der sociale verzekering (met inbe
grip der staatspensionneering) voor wie die
verzekering rechtstreeksche baten afwerpt.
En verder:
Of wy, m\jne medestanders in deze en ik.
dan niets willen Men weet wel beter. Maar
toch wil ik, in aansluiting aan het eerste
artikel van deze reeks, nog kort aangeven,
wat wy niet en wat wy wel willen.
Wij willen niet meedoen aan lagere poli
tiek, die de ruggen der oude armen uitkiest
als terrein voor den verkiezingsstrijd. Wij
willen, nu over de sociale verzekering,
inzonderheid over de ouderdomsverzokerirg
de meeningen van links en rechts allengs
meer tot elkaar naderen, en de velden hier
wit staan om te oogsten, dien oogst niet
door strijdende politieke legers zien vertrap
pen.
Wy willen in één woord oude, invalide
i zieke arbeiders niet maken tot dupe van
verkiezingsmanoeuvres.
Wat wy wél willen, is oen behoorlijk op
gezet en geleidelyk in te voeren plan vun
sociale verzekering, ten deele te betalen door
de direct-bolanghebbenden, ten dooie te be
kostigen uit algemeene, naar draagkracht
geheven belastingen.
Wy erkennen intusschen, dat van zulk
een plan van sociale verzekering, de ouden
van dagen slechts na een betrekkelijk lan-
»en overgangstijd de vruchten zullen pluk
ten. Wy beseffen ook, dat men eenerzyds
de ouden van dagen niet mag paaien met
het uitgalmen vun verkiezingsleuzen, die by
nuchter onderzoek op niets kunnen uitloopen,
en anderzyds hen niet naar een verre toe
komst, wanneer zy er niet meer zullen zyn,
verwyzen kan.
Daarom meenen wy, dat wel aan do ouder-
domsverzekeriug als onderdeel van een goed
ineengezet stelsel van sooiale verzekering
moot worden vastgehouden, doch dat du
Btaat goed zal doen met reeds thans, in af
wachting dat do verzekering de ouden van
dagen helpen zal, hen zooveel mogolyk langs
den weg van verbeterde armenzorg tegemoet
te komen. „Zooveel mogelyk", daarmede be
doel ik, zooveel als mogelyk is, eensdeels
zonder de belastingen te hoog op te voeren,
anderdeels zonder de andere takken van
sociale verzekering on, algemeoner nog, de
andere sociale plichten, welke de staat te
vervullen heeft, te na te komen.
Het Deensche stelsel van ouderdomszorg
door armenzorg kost daar omstreeks f 1.50
per hoofd der bevolking. Welnu, laat de staat
hier ongeveer evenveel voor dit dool ten
koste leggen, dus een som van f 8 k 9 milli-
oen. Laat hy ter goede besteding daarvan
de hulp inroepen van burgerlijke armbestu
ren, kerkelijke diaconieën en particuliere
liefdadigheidsgenootschappen. Dan zal niet de
eene af andere politiek, maar zullen do ouden
van dagen, die thanB niet verzorgd worden
en die het meest hulpbehoevend zyn, wor
den gebaat. En dit moet toch het doel zyn 1
Maar indien de staat dezen weg uitgaat,
zy hy zich wel bewust, dat dit slechts een
voorbereidende, een nood-maatregel is,
die hoe eer hoe beter moet plaats makou
voor eene verzekering, die den pensioentrek
ker het voor het behoud van zyn eigenwaarde
zoo nuttige besef geeft, dat hy op zyn ouden
dag geniet van hetgeen hy zelf in de kracht
van zyn leven heeft helpen bijeenbrengen.
250 jarige schildpad.
In de Londensche diergaarde is de deken
van het dierenryk overleden, de 250-jarige
schildpad Methusalem. In September legde
hij zich, samen met zyn jongen maat Henry,
oud 200 jaar, in de koesterende nabijheid
van de verwarmingspypen, voor den winter
slaap neder. Dezer dagen bemerkte een op
passer, dat Melhasalem uit den tyd was.
FEUILLETON.
16)
.Niet waar?" viel zo levendig in ,Myn
arme Jörgen heeft in zyn leven slechts
arbeid en ontbering gekend, en toch is daar
over nooit een klacht over zijne lippen ge
komen."
Maar nu zou hij de schade toch kunnen
inhalen. Gij hebt geene kinderen, waarom
maakt ge niet eens samen eene groote reis.
Ge gaat in Hamburg op de boot en dan de
zee in bjjv. naar de Middellandsche zee ol
nog verder naar Indië, naar het wonderland."
«In Indië beeft mijn man zjjn besten vriend,
die diiar aan 't hoofd staat van een Duitsch
hospitaal. Van tyd tot tyd komen er uitvoe
rige berichten, en myn man bekende my
ook, dat hy in vroeger tyd denzelfden drang
naar de verte had gehad als zyn vriend Hans
Ewers. Ook uu nog herhaalt deze steeds
weer zijn verzoek toch over te komen, daar
er groote behoefte bestaat aan flinke dok
toren."
„En wat zegt uw man hierop?"
Nu toen dachten we er geen van beiden
over ons zeker bestaan hier op te geven om
de uitvoering van zoo'n plan voor mogelyk
te houden."
,En nu
„Myn man staat op zjjnen post en zal dien
nooit verlaten," antwoordde Marianne ernstig.
En gy?"
Dat was braaf."
Ik moet ook op den mjjnen blyven."
Nu zijt gij even zoo pedant als uw man.
Ge weet in 't geheel niet, hoe groot en mooi
de wereld daar buiten is."
,Ik ken Hamburg toch."
.Wat kent ge dan van de stad?"
,Het doet er niet toe, Raven," antwoordde
ze nu geergerd, hem uitdagend aanziend,
wat men niet kent, ontbeert men ook niet."
Marianne, niet al te zeker zijn," vermaande
hij en keek haar veelbeteekenend aan.
„Waarom zegt hy my dat alles?' vroeg
zij plotseling treurig. „Wilt ge mij ontevre
den maken. „Wilt ge my van mijnen man
vervreemden, die zoo goed voor mij is?"
„Ik wil in t geheel niets anders, dan u
gelukkig zien," bekende hij.
•Nu dan, laat dan alles, zooals het is.
Binnen korten tijd ryst gij weer af naar uw
groot Berlyn- zijt een beroemd man geworden
en wy zyn vergeten."
Eene vrouw, als gij zyt, vergeet men
niet. Gevoelt ge niet, dat ik u vereer,
Marianne
.Kom Raven geen praatjes! Hier op deze
plek, waar alles zoo grootsch en heUig is,
mag ik zoo iets niet hooren,zei ze afwijzend.
„Kom dan spoedig hierbinnen 1"riep Raven,
en vatte hare hand en trok haar mee. Hij
stootte de deur naar den kloostergang open,
dat het oudste kerkhof van Sleeswijk omgeeft.
Mag ik u vertellen, wat de gids rnij by
mijn eerste bezoek heeft verteld Maar
misschien is het niets nieuws voor u."
(Duurt het lang?"
Dat weet ik niet vooruit."
Dus waarheid en verdichting", schertste zy.
Zooals dat past voor een schrijver", ant
woordde hij en zette zich neer op het lage
muurtje van den vreedzaman hof, die door
de kloostergang was ingesloten.
.Vroeger waren hier vensters, die de
overdekte gang nog verborgener maakten'
Eu dat was goed, want by wintertijd, ik go-
loof, begin Februari, werd hier op deze hei
lige plaats de dommarkt gehouden, die nu
hare plaats op de markt heeft gekregen. De
koBter vond dat het vroeger mooier wss. De
oude heeft fantasie en ik behoeide zijne
schildering maar te volgen om my voor te
stelleD, hoe vroegore geslachten, hier in 't
gedrang hebben geveild en gekocht."
Marianne keek stil voor zich uit en nam
het woord van hem over.En de edel vrouw
kwam met hare dienstmaagd om oud Friesche
weefsels en kostbare specerijen te koopen,
om voor haren aan jicht lydeDden vader eene
heilzame drank te bereiden. Toen kwam zij
erg in het gedrang en terwyl zy hulp zoe
kend om zich zag, stond de slanke Hansa-
zoon reeds naast haar, om haar te bescher
men. Hij was wel is waar maar een koop
manszoon, maar edel van inborst en gevoelen.
Maar de jonker, hoog in aanzien aan het
Deensche hof, wees zijn geleide ruw uf, zoo
dat de hand van den koopman, wiens schip
in de haven lag, naar zyn zwaard greep,
dat hij als weerbaar man aan zyne zyne zjjde
droeg."
Hoe levendig weet ge dien ouden tyd te
schilderen, Marianne."
,Ik heb my altijd geinterresseerd voor
vertellingen en oude sagen,"
Gy zult binnenkort geen nieuw sprookje
schrijven, maar een verhaal uit de dagen
van het oude Sleeswyk. Dut stout in uwe
oogen te lezen."
Ik geloof niet dat ik zoo'n stof volkomen
meester bengaf ze bescheiden te kennen.
.Waarom niet? Ge zoudt het kunnen pro
beeren. Uwe fantasie zou te hulp kunnen
komen, waar de overlevering te kort schiet."
Marianne was stil geworden. Als eene
brandende vonk was het in haar binnenste
gevallen en had den vurigen wensch wakker
geroepeD, de stof te verwerken. Ze zou niet
eerder rnst hebben, ovenals bij het sprookje.
Begin niet eerder, voor ik weg ben",
verzocht Raven.
„Ben je bang, dat ik er je mee zou vervelen
Neen, maar ge hebt me verwend. Je
belangstelling heeft tot nu toe zoo geheel
myn werken gegolden, dat ik het niet best
zou kunnen verdragen, op 't laatst nog ach
teraf te worden gezet."
Wees onbezorgd 1 Mocht ik mij werkelyk
eens aan deze geschiedkundige stof wagen,
dan zou ik er eerst zoo'n grondige studie
van moeten maken, dat
Maak u de zaak toch niet zoo onnoodig
moeielyk. In plaats van in oude kronieken
na te snuffelen, kunt ge u aan de schrijvers
houden, die reeds voor u Sleeswyk Holstein
hebben geschilderd, zooals boven andoren de
dichter Jensen.-'
Ik mag tóch niet in de voetstappen van
anderen treden
.Waarom niet? Ge leert daardoor, hoe
men moet doen. Ge behoeft immers nog niet
af te schryven."
Neen, neen, dat reeds is in myne oogen
diefstal van den geest 1" viel Marianne op
gewonden in.
Ik ken vele collega's, die zoo doen."
(Afschuwelijk 1" gaf de jonge vrouw tot
antwoord. Alleen reeds het bewustzijn, de
gedachten van anderen voor de myne uit te
geven, zou my doen blozen van schaamte."
(Gy deukt veel te voornaam, te idealistisch
van de menschen."
Laat mij toch myn geloof. Indien ik nu
eens datgene, wat gy daar veronderstelt, in
het door u by mij opgezochte wantrouwen,
ook eens op u wilde overdragen Gy zoudt
my met verachting den rug toekeeren, als ik
van uwen nieuwen roman wilde veronder
stellen, dat hij aan een ander was ontleend."
De aanwezigen zyn altyd buiten gesloten,"
poogde Raven te schertsen, maar zyn gezicht,
dat hij hield afgewend, was bleek geworden.
Hij haastte zich, van onderwerp te veranderen.
Hy haalde zyn horloge te voorschijn en riep
met goed gespeelden schrik
,Als we ons niet haasten, worden we
hier ingesloten!"
Snel gingen ze door de kloostergang naar
de kerk terugRaven drukte den koster een
geldstuk in de hand. Zy waren nu by zyne
woning gekomen, en Marianne ging na een
kort afscheid verder. Waarom zy den omweg
door de allee maakte, in plaats van reeds
vroeger het kosterpad in de slaan, waagde
zij zich zeker niet te bekennen. Hare onbe
vangenheid in den omgang met Raven was
van daag plotseling geschokt, en zoo sloop
zy door liet tuinpoortje naar binnen, alsof
zij een slecht geweten had.
Marianne's man kwam van daag prompt
op tyd thuis maar dadelyk na 't eten werd
hy weer weggehaald. Het was een heel eind
en, naar hem werd meegedeeld, een moeilyk
geval zoodat hij er zich op voorbereidde den
geheelcn nacht uit te blyven. Marianne vond
het recht vervelend het overige van den
dag zoo alleen te blyven. Natuurlyk zon
Raven op het gewone uur verschijnen en bet
als van zelf sprekend beschouwen, haar ge
zelschap te houden. En nu zei haar man nog
,Het is van daag goed weer om te zeilen
maak toch met Raven het reeds lang voor
genomen tochtje naar Haddeby I"
Dat wilde jy toch ook meermalen Jörgen."
Waarom daarop te wachten, Marianne.
Ik heb op 't oogenblik zooveel zieken, dat
ik er in den eersten tyd niet aan kan denken."
„Dan mag Raven alleen gaan!" zei ze
verdrietig.
(Waarom zoo nit 't humeur, kind Ik had
tot nu toe het gevoel alsof de omgang met
Raven je eindeljjk de zoo lang ontbeerde op
wekking had gebracht."
.Zeker, maar ik had er my zoo op ver
heugd dat gy ook mee zoudt gaan. Ook
terwille van de mensohen" voegde zy er,
eene plotselinge ingeving volgend, aaD toe.
Zou het eene waarschuwing zyn, of was het
alleen gekwetste trots, dat haar man zoo iu
't geheel geen ijverzucht toonde
(Sedert wanneer bekommert ge u erover,
wat de menschen zeggen Ge zyt toch niet
meer zoo jong, dat ge my als bewaker noo
dig hebt. Ik verbeug er mij over, dat je ge
zelschap hebt, daar ik zoo bitter weinig tijd
voor je over bob. Raven gaat gauw weer
weg, vraag hem morgenavond te soupeereu,
dan kannen we naar ik hoop, nog eens ge
zellig samen zyn."
Het rijtuig kwam voor en dokter Hofman
stapte vlug in. Hy zag niet meer de tranen,
die in de oogen van zyne vrouw fonkelden.
Ze was boos op Jörgen, dat die haar zoo
onbezorgd met een man als Raven liet omgaan.
Ze muaktc er bem innerlijk zelfs een ver
wijt van, dat hy het gemakkelijk vond,
omdat ze nu niet meer over baar alleen zyn
klaagde. (Wordt vervolgd.)
