KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna.
Verbroken Zegels.
No 8807
Zaterdag 7 Augustus 1909
87ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat,
Telefoon 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telefoon 50.
Uit het Buitenland.
Spanje en Marokko.
De «Temps" leest zjjn collega's de les en
verklaart, dat het niet te pas komt voor de
pers van een bevriende mogendheid zoo dui
delijk te doen bljjkoh dat men an fond groeit
in de moeilijkheden, waartegen de bondgenoot
heeft te worstelen.
De Matin" schijnt deze terechtwijzing ter
stond ter harte te hebben genomen, althans
volgens zijn berichten is thans in Spanje
alles botertje tot den boóm.
Te Barcelona is do rust volkomen hersteld.
De bijzondere berichtgever aldaar van dit
blad seint, dat wanneer men hier en daar geen
rockende kloosters zag en half in elkaar ge
schoten barricaden, men niet zou gelooven,
dat een paar dagen geleden de commune in
deze stad hoogtij vierde.
De in verschillende industrieele centra
verwachte stakingen zijn, dank zij de uit
nemende maatregelen van de regeering, vol
komen mislukt, zoodat de binnenlandsche crisis
als geëindigd beschouwd kan worden.
De minister van binnenlandsche zaken moet
daarom verklaard hebben, dat de censuur
minder scherp zal worden toegepast.
De bijzondere correspondent van de >Lokal
Anzeiger daarentegen seint van 3 Augustus,
dat niettegenstaande den verbeterden toestand
in Barcelona en Melilla, de censuur zoo
mogelijk nog strenger wordt toegepast, zoodat
de Spaansche pers volkomen zwijgt. De
upeubare meening is uitermate verontrust, de
meest onrustbarende geruchten gaan van
mond tot mond.
Ondertusschen heeft de kapitein-generaal
van Barcelona zijn mannetjes aan het werk
gezet om met spoed alle sporen van hot drama
uit te wisscheu. Do opgebroken straten worden
hersteld, de 70U0 omvergerukte en verbrijzelde
lantaarns vervangen; de alcalde beeft een
oproep tot de arbeiders gericht het werk te
hervatten, waaraan over het algemeen gehoor
wordt gegeven, te meer daar het besluit der
patroons om het loon van de vorige week
gewoon uit te keeren, veel er toe heeft bij
gedragen de opgewonden gemoederen tot
bedaren te brengen.
Een „Havas' -bericht loochenstraft de tijdin
gen in verschillende bladen verspreid, als
zouden gevangenen zonder vorm van proces
worden geëxeouteerd. De vonnissen van de
krijgsraden moeten allen door den minister
geteekend worden.
De Daily Mail heeft nog de moeite ge
nomen, een bijzonderen correspondent naar
Barcelona te zenden, die de stad alweer in
haar oude doen vond. Voor lij) er kwam,
trok hy door het Noorden van Catalonië,
waar alles ook rustig was. Alleen waren de
menBchen erg verlangend naar nieuws, waar
van zjj zoo lang verstoken waren geweest.
In Barcelona zelf hing een wade van rook
boven de fabrieken, ten bewijze dut het
werk weer in vollen gang was.
De verliezenlijst na een week vechtens
gut hem ook niet den indruk, dat do oproer
lingen erg vastberaden gevochten hadden.
De hoogste schatting is honderd dooden, van
wie maar enkelen soldaten waren, tweehon
derd gewonden en driehonderd gevangenen.
Verder zouden er maar twaalf kanonschoten
op de oproerlingen gelost zjjc, waarvan er
nog zes losse schoten waren.
Officieren, die de correspondent sprak, ver
telden hem, dat de troepen veelal tegen on
zichtbare vijanden, die zich achter zonne
blinden en kroonlijsten schuil hielden, hadden
moeten vechten. De vrouwen hielpen de
mannen, door van daken met steenen te
gooien. De brandstichters hebben een van
de schoonste historische bouwwerken de
kerk van San Fedro de laa Puellas ver
woest.
De parlementaire zitting in Frankrijk is ge
sloten, tcrwjjl talrjjke dringende wetsontwer
pen onafgedaan zijn bljjven liggen.
Onder de quaesties, het leger betreffende,
welker oplossing „geen dag en geen nacht"
kan wachten, behoort een wettelijke regeling
tot aanmoediging van de automobiel-industrie
in verband met de behoeften der militaire
intendantuur. Een ieder weet, schrjjft gene
raal Langlois in den „Tempseen ieder
weet, hoe moeiljjk het vraagstuk van de
verzorging der reusachtige moderne legers
te velde is en een ieder ziet in, dat
deze dienst slechts behoorljjk kan werken,
wanneer hjj de beschikking heeft over uit
gebreide mechanische beweegkracht.
Het parlement heeft wel, bjj het scheiden
van de markt in groote haast een wet aan
genomen tot het requireeren van automo
bielen. Maar dat 1b niet voldoende. Men
moet maatregelen nemen, dat een auto-ma
terieel gebouwd wordt, voldoende aan be
paalde eischen, waardoor het bruikbaar is
voor militaire doeleinden.
Een dezer voorwaarden is, dat de wagens
van een voldrfend gelijk en geljjksoortig type
gebouwd wordon, dat zij in convooien kun
nen gebezigd worden.
Duitschland heeft begrepen van hoe groot
belang het is, over het geheele land een
grooten voorraad rjjtuigen met mechanische
beweegkracht to bezitten, welke bij het uit
breken van oen 'oorlog onmiddellijk door de
intendanco in gebruik kunnen genomen wor
den. In de laatste twee jaren heeft de Duit-
Bche regeering meer dan twee milliocn francs
uitgegeven aan premies en aanmoedigings
giften aan particulieren en maatschappijen,
die vrachtauto's aanschaffen van een bepaald
model.
Frankrijk, het vaderland van den auto
mobiel, is op dit gebied verre achter geble
ven.
Inderdaad zeer behartigenswaardige wen
ken van dezen Franschen generaal.
Do Russische perB zwijgt over het alge
meen zoowel over het bezoek van den Czuar
aan Cowes als over dat aan Cherbourg.
Alleen de ,Nowoje Wremjja" verzekert, dat
de wijziging in de betrekkingen tusschen
Rusland cn Engeland reeds vruchten heeft
gedragen. Deze toenadering heeft de atmos
feer in het Verre Oosten opgeklaard, de
toestand in Perzië verbeterd, het politieke
evenwicht in Europa bevestigd De schitte
rende ontvangst, die Engeland den Russi-
schen volksvertegenwoordigers bereidde, heeft
bewezen dat de politiek van de regeeringen
te Londen en Petersburg door de volkeren
wordt goedgekeurd. Dat geeft recht tot de
meening, dat Rusland s betrekkingen tot
Engeland, waar de openbare meening een
zoo groote rol spoelt, zich zullen ontwikke
len tot wederzjjdsche voldoening. De ont
moeting tusschen de hcerschers der beide
grootste rijken der wereld, die met elkaar
verwant en door hartelijke vriendschap ver
bonden zijn, moet gunstigen invloed hebben
op de Russisch-Engelsche betrekkingen en
is een waarborg voor het behoud van den
vrede cn de rust in Europa.
Do grondwet voor het vereenigd Zuid-
Afrika is in derde lezing met algemecne
stemmen in het Eng. Parlement aangenomen.
Nieuwsberichten.
HELDER, 6 Augustus.
Ons marino-bezoek aan Japan.
Het voorgenomon bezoek van een drietal
onzer pantserschepen aan eenigo havens van
China, de Philippjjnen en Japan zal onge
twijfeld in de marine en in uitgebreiden kring
daarbuiten met instemming zjjn vernomen.
Vooral een bezoek aan Japan was o. i.
reeds geruimen tjjd geleden noodig gewsest,
niet alleen in verband mot de zeer gewij
zigde staatkundige verhoudingen in Oost-Azië
doch ook als contra-beleefdheid van do me
nigvuldige bezoeken door Japansche oorlogs
schepen aan onze Oost-Indische bezittingen
gebracht en inzonderheid na de zeer hoffe
lijke wijze, waarop het bezoek van een Ja-
pansch oefeningeeskader in 1906 werd aau-
kondigd en gebracht.
Na het jaar 1870 heeft do Nedorlandsche
marine zich slechts zelden in Japan vertoond,
voorzoover wjj kunnen nagaan slechts vier
malen, nl. in 1875 de .Curaijao", in J881
de Koningin Emma", in 1888 de «Zilveren
Kruis" en in 1897 de Koningin Wilhclmina".
Het laatste bezoek is dus reeds 12 jaar ge
leden gebracht en in dat tjjds verloop heeft
niet alleen Japan zich ontwikkeld tot eene
mogendheid van den eersten rang, doch zjjn
tevens de handelsbetrekkingen tusschen dat
land en Nederlandsch-Indië belangrijk uit
gebreid, dank zjj de geregelde Btoomvaarl-
verbinding onder Nederlandsche vlag door
de Java-Cnina-Japan-ljjn en door andere
Nederlandsche stoomschepen iu het leven
geroepen. In dit opzicht komt de divisie
pantserschepen onder gunstiger omstandig
heden, dan tijdens het bezoek der «Wilhel-
mina" in 1897 het geval was. Toen toch
werd de Nederlandsche vlag zeer zelden in
Japansche havens geziende handelsbetrek
kingen, zoowel met Nederland als met de
Oost-Indische bezittingen, waren gering on
enkele maanden vóór de komst der Konin
gin Wilhelmina" was juist, bjj gemis aan
levensvatbaarheid, eene goederenlijn tusschen
Java en China en Japan gestuukt, waarmede
van Februari tot December 1896 eene proef
was genomen.
Bij deze proef met drie stoomschepen onder
vreemde vlag 2 Duitsche en 1 Engelsch
door do Koninklijke Paketvaart Maat
schappij ondernomen, werd een garantiefonds
van f 200.000 verloren. Er zijn gelukkig,
door vernieuwde energie on door het ver
mijden van vroeger begane fouten, sedert
gunstige resultaten bereikt en ook do Konink-
ljjke Petroleum Maatschappjj heeft in Japan
een aanzienlijk afzotgebied gevonden. Hot is
daarom goed, dat de Nederlandsche oorlogs
wimpel de handelsvlag volgt on op do waar
dige wijze, zooals thans zal geschieden, een
officieel bewjjs van belangstelling brengt in
de hernieuwde betrekkingen tusschen de tweo
rijken en do koloniën.
Z. K. H. Prins Hendrik.
Tjjdens de Landbouw-tentoonstulling op 22
en 23 September kun Alkmaar een bezoek
te gemoet zien van Prins Hendrik.
De Minister van Oorlog.
Wij lezen in een Haagsche Corresponden
tie der «Arnliemsche Courant"
Met generaal Cool, de opvolger van Mi
nister Sabron, hebben wjj nu onzen vierden
Minister van Oorlog in vier jaren tjjds.
Onder de hooge Staatsambten is dat vau
Minister van Oorlog naar het schijnt wel
het meest zenuwsloopende.
De minister Staal, die een Hink, maar im
pulsief en gevoelig man was, heeft het on
danks die eigenschappen, langer weten uit
te houden, dan dit ambt, dut een hardo hand
en sterke zenuwen vordert, in den laatstcu
tijd toelaat, dank zij zjjne persoonlijkheid,
die velen zijner tegenstanders sympathie in
boezemde.
Met generaal van Rappard ^was het wat
anders. Die jjzeren figuur men noemde
hem in het leger Napoleon I zou, naar
men verwachtte, van geen verwikken of bui
gen, maar ook van geen wijken weten. Maar
juist contrarie, is hjj van do drie laatste
Ministers van Oorlog wel de meest onvaste
geweest, en heeft juist door zjjn stuurloos
heid de Kamer tegen hem in het harnas ge
jaagd en zijn "val verhaast.
Generaal Sabron eindelijk, scheen de on
aandoenlijkheid zelf. Als men hem aan de
Ministerslafël zag zitten, scheen hjj uit hout
gesneden te zijn kwam men hem in uniform
op straat tegen, dan dacht men aan een
overmatig uitgegroeide houten soldaat uit
een speelgoeddoos. Zenuwen, zou men /crj-
gen, had die man niet. Het tegendeel is ge
bleken. De 1$ jaar van zjjn ministerschap
hebben het< gestel van den heer Sabron een
gedachten knak gegeven. Deze schjjnbaar
onaandoenlijke man is tengevolge van do
emoties van die weinige maanden oen zenuw
leider geworden. Treurig inderdaad.
Moge zjjn opvolger liet in dit opzicht er
beter afbrengen.
De verkiezing in Schoterland.
Mr. J. Limburg is Dinsdag in Schoterland
gekozen tot lid van de Tweede Kamer de
heor Limburg (vrijz.-dem.) kreeg 2468 stem
men, do heer Hergmoijer (soc.-dem.) 2219.
Dat er door de sociaal-democraten zeer hard
gewerkt is, blijkt wel uit dit stemmen-uantul.
Immers bjj de herstemming op 23 Juni kreeg
dezelfde soe.-dem. candidaat 2125 stemmen,
terwijl de heer De Meester er 2565 had de
sociaal-democraten gingen dus nog ougeveer
100 stemmen vooruit, hun tegenstanders even
veel achteruit. Ditmaal bleven van de 6707
Schoterlandsche kiezers ruim 2000 thuis
trouwens, bij de eerste stemming op 11 Juni
toen de rcchtschc partijen een gezamenlijken
candidaat hadden gesteld, kwamen (er ook
bijna 1900 niet Jop. Wel een bewijs dat er
in dit district nog veel te werken valt.
Tengevolge dezer verkiezing stjjgt het
aantal der vrijzinnig-democraten in de Tweede
Kamer van 8 tot 9, terwijl er nu niet 21
doch 20 unie-liberulen in September in do
Kamer zullon zitten.
Gasverstikking.
Een bewoner van do Den Tcxstraat, te
Amsterdam, kantoorbediende van beroep, is
Woensdagmiddag dood in zjjn woning ge
vonden. In de woning waren drie gaskranen
opengezet. De overledene was gehuwd zijn
vrouw vertoefde te Zandvoort.
Nootlottige sprong.
Een tien-jarige knaap uit de St. Ursulastceg
te Leiden bevond zich Maandagnamiddag op
een der twee aan elkaar gekoppelde wagens,
waarop een gedeelte van den afgebroken
wordenden stoomdraaimolen, welke op het
kermisterrein had gestaan, geladen was. Op
het Noordeindsplein wilde hjj van den eenen
wagen op den anderen springen, maar sprong
mis en viel daardoor op den grond, waarna
hij een der wielen over het lichaam kreeg. Hjj
wist nog op te staan, maar viel, na nog oen
meter of vier geloopen to hebben, neer en
werd toen bewusteloos en uit den mond hevig
bloedende, naar een politiewachthuisje ge
dragen waar twee doctoren slechts don dood
konden constateeren.
President Steijn.
Mot de Batavier V is te Rotterdam Woens
dagmorgen president Steijn aangekomen. De
heer Kruller was hem naar Londen tegemoet
gegaan, en heeft hein op den overtocht naar
hier vergezeld. De beide heeren zjjn onmid
dellijk doorgereisd naar den Haag. Vandaar
vertrekt president Steijn naar A msterdam, om
prof. Winkler te consulteeren. Van do uit
komst van dit consult zal afhangen, hoe lang
de heer Steijn nog hier te lande bljjft.
Ruwe zeden.
Terwijl mr. A, Wassenaar, substituut-grif
fier bij de rechtbank te Heerenveen, en zjjne
echtgenoote Maandagavond van Uudeschoot
fietsen, werden ze dicht bij Heerenveen door
eenige personen aangerand. Mevr.W. werd met
de fiets omvergeworpen en daarop mishandeld
mr. W., die zijue vrouw te hulp schoot, werd
daarop op slagen getracteerd. Toen do aan
vallers aftrokken ging mr. W. direct de po
litio opkloppen 't was bij twaalven die
dadelijk haar onderzoek begon. Hel is haar
gelukt de daders te vindon, bewoners van
woonscheepjes, die des daags gaan venten.
Beroepskeuze
Onder dit opschrift bevat het «Nieuws
blad v. h. Noorden" een artikel, waaraan
wjj het volgende ontleenen
De maatschappij heeft behoefte niet aan
menschen. die geen vak verstaan, maar wel
aan degelijke vaklui er zijn zooveel bedrjjven,
waarin een ontwikkeld jongmensch, juist om
dat hij ontwikkeld is, promotie zou kunnen
maken als hij de moeito zou willen nemen
bij zijn schoolkennis 'n vak grondig te loeren,
't Is waar, als de jongen van de 3-jarige
burgerschool komt lijkt hjj al een heele piet,
maar er is, dunkt ons, toch geen enkele reden
om hem in die gedachte te stjjven en het
is voordeeliger om hem dan nog een paar
jaar jaar op een goede vakschool te doen,
zoodat hij goed toegerust het leven ingaat
ils practicus, dan dat hij als aanhangsel van
het «geleerd proletariaat" een maatschappeljjk
euvel gaat worden.
Voordeeliger voor hemzelf en voordeeliger
voor de maatschappjj. Voor hemzelf, omdat
hjj dan na volbrachte vakstudie spoedig meer
kan verdienon dan op een kantoorkruk on
voordeeliger voor de maatschappjj, omdat do
arbeidsmarkt in de branche van solliciteorende
klerken dan wat minder overvoerd zou zjjn.
Een vakman, die in zijn jeugd middelbaar
onderwijs genoot, is later meer waard dan
iemand, die van de gewone lagere school in
het vak is gekomen.
Hjj zal later in den regel uitmunten door
oordeel, algemecne ontwikkeling, manieren,
en al spoedig uit den grooten hoop naar
voren komen.
Menige zaak is verlegen om zoo iemand
als werkmeester, voorman, meesterknecht,
cn eenig patroon zal zoo iemand gaarne
goed willen salariëeren, vaak heel wat beter
dan zjjn klerken, die Fransch, Duitsch of
Engelsch moeten kunnen correspondeeren.
De brand te Dresden.
De Duitsche bladen geven uitvoerige be
schrijvingen van een brand op de ,Dres-
dener Vogelwiese Met den naam .Vogel-
wiose' wordt het Dresdener schuttersfeest
bedoeld, dat jaarlijks op 1 Augustus wordt
geopend en dat duizenden bezoekers trekt.
Het feest wordt sedert 1459 gevierd. Mees-
tentjjds wordt het door den koning geopend.
In de laatste jaren heeft de «Vogelwiese*'
het karakter van een groot volksfeest aan
genomen, en op het feestterrein wordt als
het ware een reuzenkermis ingericht. Dit
jaar bijv. telde men 182 vervorschingstenten,
223 kramen, 40 tenten met allerlei voorstel
lingen, 2 paardespellen, vier concertzalen,
vier balsalons enz.
Maandagavoud brak op dit terrein brand
uit, volgens sommigen ontstaan in een bios
cooptheater, volgens anderen in een biertent,
waar men de meer dan 4000 gasten ver
maakte met vuurwerk, afgestoken van een
kleine ballon, een copie van de Zeppelin II,
uit. Hoe het zjj, de vlammen vonden gereed
voedsel in het lichte materiaal van tenten
en kramen en binnen enkele minuten was
het feestterrein in een vuurzee herschapen.
Met angstwekkende snelheid zetten de vlam
men hun tocht voort. Weldra waren ongeveer
60 tenten, 40 draaimolens, 60 h 80 kramen
hun prooi geworden. Een paniek ontstond
onder de duizenden bezoekers vun het feest
terrein. Vrouwen en kinderen huilden, man
nen schreeuwden en hot gewoel en gedrang
om zich in veiligheid te brengen was onbe-
schrjjfljjk. De brandweer was gelukkig spoe
dig tor plaatse en met de brandweer nader-
don ook in allerjjl sterke afdeelingen troepen,
die hun uiterste krachten moesten inspannen
om eenige ordo in den chaos te brengen.
Aan het optreden van deze soldaten is hot
zeker to danken, dat de ramp goon grooteren
omvang nam, en dat geen dooden zjjn te
betreuren. Twintig personen echter werden
zwaar gewond en meer dan zestig bekwamen
lichte kwetsuren. De meeste van de zware
verwondingen werden veroorzaakt door de
ontploffing van de acetyleen- en zuurstof-
cylinders in de verschillende tenten. Des
avonds te tien uur was do brandweer het
vuur meester.
Een moord.
Leipzig, 4 Aug. •Oberregierungsrat' vrjj-
heer Woehrmann word hedenmorgen vroeg
vermoord. Als de moordenaar gaf zich aan
de twintigjarige zoon van zijn huismenschen
Georgiwaarschijnlijk heeft men hier to
doen met moord uit diefstal.
Auto-ongeluk.
Bjj Saumur, in het Fransche departement
Maine-et-Loire, is een automobiel in volle
vaart tegen een boop steen gereden en om
ver geslagen. Twee passagiers en de chauf
feur werden ernstig verwond. Een dame,
gravin d'Aimery, werd door den zwareu
wagen verpletterd, terwijl een der gewonden
later in het ziekenhuis is overleden.
De aardbeving.
Volledige berichten over den omvang der
verwoesting, door de jongste aardbeving aan
gericht, ontbreken nog. Zooals reeds is ge
meld, schat men het aantal slachtoffers op
duizend en de stoffeljjke schade op ongeveer
vier en twintig milÜoen gulden. De mooie
kathedraal in de stad Mexico is thans een
ruïne, waarin priesters zoeked naar voor
werpen van waarde. Een reeks van dertien
schoknen verlamde, de Mexicanen zóó van
schrik, dat in vele districten de heele bevol
king niet meer in de huizon durfde over
nachten doch buiten in het open veld haar
tenten opsloeg. De staten Guerrero, Oakoca
en Colima waren de centra van hot aardbe-
vingsgebied. Als do telegrafische gemeenschap
zal zjjn hersteld,jvcrwacht men meer opgaven.
In Guorrero is, de stad Chilpancingo bjjna
geheel verwoest. Groote gebouwen stortton
mef dondorend geraas als kaartenhuizen
ineen, te midden van wolken Btof. Voorul in
mjjndistricten moet dejverwoesting groot zijn.
Vrijdagavond, toen duizenden menschen bui
ten kampeerden, kwam een koude stortregen
de ellende der vluchtelingen nog verhoogen.
De regeering neemt krachtige maatregelen
tot redding en naar allo kanten worden ten
ten eu voorraden gestuurd voor de noodljj-
dende bevolking. Als een staaltje van de
ontzettende kracht van de aardbeving wordt
vernield, dat de oude solide gevangenis te
Acapulco, die zooveel schokken doorstaan
heeft, thanB onherstelbare schade geleden
heeft. De gevangenissen, dat zij geen poging
deden tot ontsnapping.
12.000 gulden voor een kater.
Engeland in het algemeen en de katten
liefhebsters in het bijzonder, hebben een zwaar
verlieB te ljjden, door dat de beroemde Per
zische G'kinchillakat Rob Roy II naar de
nieuwe wereld vertrekt. Hij, de meest gede
coreerde kater, opgevoed door niemand minder
dan mevrouw George Wilson, gekust door
een heir vau aanzienljjke lady's, bekoketteerd
door tal van snoesjes van poesjes, gaat naar
Chicago. Hjj zal de rest van zijn leven ver
troeteld worden door mevrouw Lynas, een
kattenliefhebsters van de bovenste plank,
die eigenares van >Kob" werd voor twaalf
duizend gulden.
De kamers worden reeds voor «Rob"
orde gemaakt, en een ljjstje van reizen ligt
reeds klaar, want «Rob" moet geëxposeerd
worden en premies en eereprijzen winnen,
iets wat hjj in Engeland reeds met zooveel
succes deed.
InKozonUon.
Mjjnheer de Redacteur I
Gaarne wensch ik nog even het bestuur
dor vereeniging ,0. V." op hun ingezonden
stuk van 24 Juli jl. van antwoord te dienen,
bij voorbaat mjjn dank.
In antwoord hierop het volgende:
Hun ingezonden artikel is, van alle bom
bast ontdaan, een volkomen erkenning van
ons beweren nl. dat hunne bedoeling is ge
weest eene politieke muntklopporij voor den
heer St.
Ten slotte komen zjj, evenals een zeker
beestje die eene bestraffing vreest en daarom
met den staart tusBchen de beenen zijn mees
ter nadert, toch eindoljjk tot du erkenning,
dut zjj ook den heor Nolting en du door den
Minister benoemde commissie een weinigje
erkenteljjk diende te zijn; je kunt nooit
weten nietwaar?
Van in het gevlei komen hunnerzijds is
hierbij geen sprake 11
Het is vun hen dan ook zeer goed gezien
om niet op onze polimiek in te gaan, want
dan zouden zjj verklaringen hebben moeten
afleggen, waardoor zjj in het juiste licht
zouden komen te staan.
Zjj zouden nl. hebben te verklaren waar
zij den moed vandaan haalden om te vragen
in een ingezonden artikel met hunne namen
onderteekendwaar en wanneer de heer
Nolting voor de belangen van de stokers
B. D. is opgekomen, terwijl zjj nu erkennen
dat zulks hun bekend was.
Zooiets getuigt van een f ij n g e v o e 1 i g
en hoogstaand karakter.
Zonder nu een vuurspuwenden berg tegen
deze karaktervolle mannen óf tegen den nog
hoogerstaanden Adviseur te willen zijn, wil
ik toch even releveeren wat aan mgn.
royeering is vooraf gegaan.
Op de ledenvergadering, gehouden in hel
'Militaire Tehuis", werd ons mededeeling
gedaan van het bewuste antwoord van den
Minister waarop tevens met algemeene stom
men werd besloten aan dat antwoord geen
publiciteit te geven; toen was ik
nog een goedgezind lid!
Doch wat gebeurt M. de R. Na verloop
van eenigen tjjd krijg ik zonder daarmede
allerminst bokund te zjjn, het eerste ingezon
den artikel onder motto „o n p a r t ij d i g"
van het bestuur onder mjjnoogen; daartegou
meende ik mjj te moeten verzetten, daarom
on daarom alleen, heeft het bestuur gemeend
het recht te hebben mjj te royeeren, niet,
ils het schrjjft, omdat ik optrad als spion,
want een spion verklapt geheimendoch dat
is door mij niet gedaan, ik heb mjj alloen
togen do politieke drjjvcrjj van iemand die
achter de schermen bljjft, verzet.
Nu nog iots over mijne roycering zelf.
M. do R. ik vertrouw, U zjjt een man van
zeer vuel ondervinding en U zult in het dage-
ljjksch leven wel zeer veel ontmoet hebben;
maar heeft U ook wol eens een rechter of
rechters ontmoet, die eeno veroordeeling
uitspraken en bovendien straften zonder een
wetboek op grond waarvan die veroordeeling
die Btraf zoudun kunnen worden ont
leend
Zoo is toch liiur mjjne zaak
Nadat men mjj, mijne royeering had mede
gedeeld, heb ik daarover don Voorzitter aan
gesproken en hem gevraagd: op grond van
welk a r t i k o 1 van do Statuten of
HHR. hjj vermeende het recht te hebben
mjj te royeeren
Hierop antwoordde die Voorzitter mjj,
dat hjj zulks niet wist niet alleen,
doch dat hij zelfs niet in 't bezit van
oen zoodanig w e t b o o k voor 'n vereeniging
was, waarop ik zonder dralen hem het mjjne
ter hand stelde 1
Dat nu is den lieren open s t r ij d van
dezo hoogstaande en karakte rvolle
mannen.
Zoo herinner ik mij ook nog eene periode,
dat men ni e t zoo open en vrjj voor
do belangen durfde optreden, dat was toen,
nu ongeveer twee jaar geleden, ook een
schrijven inkwam en eeu superieur naar den
Voorzitter der vereeniging «O. V." liet inlor-
ineeren, niemand durfde erkennen deze functie
waar te nemen, niettegenstaande er toch een
bestuur was.
Hiermede wil ik eindigen en neem mij
voor niets meer op eene evenlueele prin-
cipieelc scheldpartjj hunnerzijds te antwoor
den, doch laat hut oordeel aan den lezer.
IJ, Mjjnheer de Redacteur, nogmaals dan
kend voor du opname, teeken ik
Hoogachtend,
D. VAN DKK AAHDB.
FEUILLETON.
2)
Voorzeker heeft men op jou leeftijd uls
man het meeste recht om to huwen, dan
hoeft men de toekomstdroomen achter dun
rug maar zooals ik jo gezegd heb, jou ont
breekt evenwel de verdraagzaamheid, die
oen echtgenoot moot bozitten. Mot mij was
het wat anders; ik hertrouwde uit noodza
kelijkheid, ik moest een vrouw hebben voor
mijn groot huishouden.
Klaus had zjjn vader rustig aangehoord
aan zjjn gelaat was duidelijk te zien, dat hjj
g"on raadgevingen verlangde. Hij
ar geslagen, ac
de armen over elkaar geslagen, achterover
in zijn stoel.
Volgens de wet heb ik uwe toestem
ming niet noodigik bun verloofd, zeide hij
op koelen onverschilligen toon, terwijl hjj
aan zjjn nagels krabbe.
De oudo heer wierp een bezorgden blik op
zijn zo«n.
En wie is je bruid vroeg hij.
l>e algemeen beminde zangeres juffrouw
Laura Wandel, van wie gij wel reeds zult
gelezen hebben. Ik leerde haar in een ge
zelschap kennen.
De oude man sloot de oogen en zweeg.
Wandel! herhaalde hij bjj zichzelf
ZÜl RÜ bereid eenige verstandige woor
den te hou ren vroeg hij met bewogen stem.
Klaus schudde nauwelijks merkbaar het hoofd.
Ik was er reeds toe besloten, sedert
u mij met Paschen tot deelgenoot in de firma
hebt opgenomen.
Ik deed dat natuurljjk met het oog op de
kinderen uit mjjn tweede huwcljjk.
Klaus knikte zwjjgend, bjjna onmerkbaar.
Hjj zag er verstoord uit en maaktu aanstal
ten om op te staan.
Ik mag haar dus hedenmiddag hier
brengen om kennis met de familie tu makon,
niet waar Er zal dan een persoon meer
aan tafel komenIk heb nog een urnstig
woord met den machinist tu spreken. De
man brengt een ontevredun geest onder do
arbeiders.
Hjj reikte zjjn zichtbaar bedroefden vader
de hand. nam zijn hoed en ging heen, vroo-
ljjk gestemd door hot bewustzjju deze mede
deeling achter den rug te hebben. Hjj keerde
zich bjj de deur nog eens om eu zei
U kunt het wol aan de kinderen zeggen
Zeer ontstemd stond Brookmau op, zoo-
dra hjj alleen was. Hjj hing op het balkou
on keek omlaag. De opgeruimde stemming
waarin hjj heden bjj zjjn kinderen wus geko
men, was wegeen trek van zorg kwam cp
zijn gladgeschoren gelaat, en de plooien, door
den ouderdom veroorzaakt, kwamen duide
lijk om neus en mond uit.
•Een kunstenares, en deze naam, die bij
mij zulke onaangename herinneringen wekte,
toen ik hem kort geleden in de kranten las
Iiij vouwde de omlaagzinkendu handen.
Daarom die verandering in zjjn geheele
wezen afgetrokken als hjj anders is
Werkzamer is hjj ook dan anders, ofschoon
hjj altijd een goed handelsman was. Hem af
te brengen van wat hij eens wil, daaraan
valt niet te dunken. Het gevolg er van is,
dat hij opnieuw terugkomt op zijn wensch
om hem de fabriek geheel over te geven."
De oude heer schudde het hoofd. tIk wil
tot het laatst op mjjn post bljjven hij heeft
veranderingen met de zaak voor, die kunnen
bevallen. Eerst als ik de oogen sluit
Met vroolijk schitterende oogen trad Fransje
snel de kamer binnen on ging naar haar
vader.
Hier is een heele handvol I riop zjj en
reikte hem eenige dozijnen brieven en tele
grammen over. De boekhouder liet ze juist
brengenEr is een bjj, papa, die wat
gewichtigs moot bevatten, zeide zij mot een
slim gebaar. Er zit eeu groot zegel op l Zal
ik hem openen
Zjj wierp alles op de tafel on hield alleen
dezen brief in de hand.
Hier lees u hem maar
llaar vader opende hem met koelu bedaard
heid, las en reikte haar een gecalligrupheerd
ambtelijk schrijven over; het was zijne be
noeming tot handelsraad.
PapaDat hebt ge alvast I
Fransje sloeg de armen om zjjn hals cn
kuste hem op beide wangen.
Hou zal Robert daarmee in zijn schik
zijn
Haar vader hield haar tegen, toen zjj hem
opnieuw wilde omhelzen.
Ach, kind, dat gaat volgens do ancicn-
i iteitzei hjj kalm.
De bediende kwam binnen en meldde dat
het kantoorpersoneel den patroon wenschte
te feliciteeren.
Daar behoor ik niet bjjsprak Fransje
en zjj snelde door een zijdeur weg.
Klaus, papa is handelsraad gowordon!
riep zjj vroolijk door het open venster tot
haar broeder, die in den tuin met eenige
menschen stond te praten.
Ik feliciteer je riep dezo koel terug
en liep naar de fabriek.
Hjj is onverschillig voor alles mom
pelde Fransje, plaatste zich voor den spie
gel cn maakte heur haar in orde. Hjj heeft
vader ook weer door iets ontstemd, ik zag
hel well Wist ik maar wat er waar is van
hetgeen mjj verteld isZij en een kunste
nares Hij zal bij andoren zeker beminneljj-
ker zijn dan te huis, want ons mag hij niet
Ik geloof er echter nog niets van Ha,
papa JoostHij komt het laatst, maar hjj
is toch het meest welkom
Zij zag den ouden boekhouder door den
tuin gaan een snelde hem tegemoet.
Met harteljjkheid begroette de chef, die
reeds lang op het kantoor werkte, een waar
huisvriend, het jonge meisje cn liet zich door
haar naar beur papa brengon. Deze schud
de hem harteljjk de hand on luisterde toen
naar do gelukwenschen, die JooBt nu reeds
bjj twintig verjaardagen voor hem had uit
gesproken daarbij kwamen den handelsraad
de tranen in de oogen.
Nog vele jaren
Neen, beste Joost, die mag ik van God
niet meer verwachten, zei de jubilaris, het
hoofd schuddende. Ik ben in den laatsten
tijd erg achteruit gegaan. Maar u, oude,
trouwe vriend, u zal het nog gegund zijn,
want gjj zijt nog gezond en krachtig, en dat
zou mij een trooBt zyn, wanneer ik de groote
reis zal aanvaarden.
Fransje werd treurig gestemd, toen zij die
twee oudo menschen daar zoo hoorde. Zjj
sloop ongemerkt weg, om zich dezen dag van
vreugde niet te bederven. De rechtschapen
oude man had haar en haar broeder als kin
deren op zijne armen gedragen, maar bij had
zich in dun laatsten tijd zoo weinig laten
zien, voorgevend dat de zaken hem den ge-
heelen dag in beslag namenintusschen had
zjj haar vader hooren klagen, dat ook hij
het niet meer mot Klaus kon vinden.
In de fabriek werd op den verjaardag van
den ouden patroon feestgevierdalleen hot
vuur in deD oven werd aangehouden. Een
deputatie zou nu nog de gelukwenschen der
arbeiders overbrengon en daarbjj had Klaus
niet tegenwoordig willen zjjn. De stilstand
van du fabriek was hem zeer onwelkom,
want hij beschouwde zich zeiven uls don
voornaamste onder zjjne arbeiders on daar
door had hjj hunne Bympathie verworven.
Hjj was overtuigd, dat het werk vanzelf goed
ging, als hjj hunne sympathie bezat.
Klaus zelf had hut niet kwaad hjj genoot
uls compagnon in de zaak een flink aandeel
in de winst, hjj bewoonde in het groote
fabrieksgebouw vier aardig ingerichte kamers,
had weinig behoeften en spaarde dus van
zjjne inkomsten eigenlijk tegen zjjn wil
hjj bezat geen neigingen voor het een of
ander, nog minder een hartstocht, cn hield
slechts dan van gezelligheid, wanneer 's avonds
de dagtaak was afgedaan, en dan droeg hjj
nog weinig bjj tot liet genoegen van het ge
selschap.
Het samculeven met zjjne huisgenooteu
genoot hjj slechts voor zooverre hij daar als
ongehuwde zoon dus huizes niet buiten kon
de zoo verklaarbare zorg zijns vaders voor
zjjn jongeren broeder en zuster schoen hem
dwaze bevoorrechting; hun jeugdige vrooljjk-
heid verdroot hem hjj wees hen op hunne
wurkeljjke of vermeende tekortkomingen, waar
hij kon, en sedert zij groot geworden waron,
en Robert niets meer van zjjne meerderheid
wilde weten, sprak hij dikwjjls weken lang
geen woord tot dezen. Zjjn vader, die het
heerschzuchtig optreden van den oudsten zoon
niet altjjd kon billjjken, had daarvan dan
veel verdriet.
Die afkeer van zijn jongeren broeder en
zuster dateerde overigens reeds van hunne
geboorte. Hjj zag zich in zjjne rechten als
eenig erfgenaam benadeeld en had ook zjjne
tweede moeder nooit meer achting betoond
dan noodzakelijk was. Iljj ging geheel in du
fabriok opzijn broer en zuster schenen
hem nietsdoonors, met wie hjj later de erfe
nis zou moeten deelen zjj leefden er vroo
lijk op los, terwijl de altijd grooter wonlende
concurrentie hem nog grootere lasten oplegde.
En voor wie Voor deze twee In plaats
dat Robort ook voor de zuuk bestemd werd,
moest hjj officier worden, in een keurregi
ment treden. En de kas liet zien wat het
kostte. Zijne zuster echter, in plaats van de
huishouding te leuren, om een degeljjke huis
vrouw te worden, kreeg dure lessen in alle
mogeljjku zakenbij de kas werden de door
zjjn vader goedgekeurde rekeningen voor dit
modepopje aangeboden, die hem belachelijk
hoog voorkwamen, en daarbjj kregen beiden
nog zakgeld, iets waaraan hjj in zijn jeugd
niet had durven denken. Maar met •den
oude" was niet verstandig te redeneeren
Men gebruikte bij Brookman om vier uur
het middagmaal. Robert kwam kort voor
vieren in een rjjtuig. Een bediende zeide hem
dat zjjn papa hem wenschte te spreken.
De oude heer, die anders steeds onver
stoorbaar kalm was, liep nu in ernstige,
opgewonden stemming, met de handen op den
rug, in zjjne werkkamer heen en weer. Fransje
zat aan het venster, met den arm op de
leuning van haar stoel..
(Wordt vervolgd,)
