KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, TexelWieringen en Anna Paulowna*
Verbroken Zegels.
No. 3826.
Woensdag 13 October 1909.
37ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct„ fr. p. post 75 ct., buitenland f 1.25
Pre- Zondagsblad37* i 45 fO.75
miën J M..deblad 55 65 f 0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-exemplaar2$
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Burcaux: Spoorstraat en Koningstraat.
Interc.-Telefoon 50.
Uit het Buitenland.
l)e ministeriëele crisis in Hongarije is nog
lang niet opgelost. Vrijdag gaf minister
president Weckerle don keizer eene nadere
uiteenzetting van do redenen die hem nopen
om voor het Hongaarsche kabinet ontslag
to verzoeken wegens den onhoudbaren toe
stand. De vorst antwoordde, dat hij binnen
zeer korten tijd oen beslissing zou nemen.
Waarom wil de Koizer niet aan Kossuth
den leider der onafhankelykheidsparty de
vorming van een kabinet opdragen? Naar
de »Neue Freie Presso* meedeelt liet de
Keizer zich aldus uit:
.Tegen Franz Kossuth zou ik geen enkel
bezwaar hebben, omdat hij de zoon van Lajos
Kossuth is. Want hy is een gematigd staats
man. Maar men kan hem de leiding der
zaken Diet opdragen, want zijn wankelmoe
digheid is gevaarlijk. Nooit kan Franz Kos
suth zyn eigen zin doorzetten, steeds zal hy
dat willen doen, wat hem de man voorstelde,
die het laatst in zijn kamer is geweest."
Voor aartshertog Franz Ferdinand, den
Kroonprins, schijnen er nog andere bezwaren
tc bestaan tegen Kossuth.
Hij meent dat het zou kunnen gebeuren
dat bij een troonsvorwisseling do raadgevers
der Kroon zich tegen de Kroon zouden kee-
ron, door in dat geval te besluiten dat het
den nieuwen koning slechts dan zou laten
kronen, wanneer hy een eed aflegt voor de
doorvoering van de volkomen-economische
en militaire scheiding. Niet mot Kossuth
alleen dus, wel als hy met andere partyen
samen een kabinet wil vormon.
De tegen gisteren uitgeschreven zitting
van het Huis van Afgevaardigden, die be
stemd was, de eenstemmigheid dor onafhan
kelijkheidsparty tegen de voorgenomen ver
daging te toonen, nam een merkwaardig
verloop; er waren goen honderd afgevaar
digden aanwezig, zoodat het Huis niet «be-
schlussfahig' was. De grootsche protestbijeen
komst moest dus, wegens onvoldoende deel
neming gesloten worden.
De groote Hudson-Fulton-feesten in New-
York gevierd, kenmerken zich door een zoer
welwillende gezindheid ten opzichte van
ons landje, dat door het cadeau geven van
„De Halve Maen'', een schip op kleine schaal
vervaardigd naar het ontdekkingsschip, het
hart der Amerikanen stal. De Hollandsche
afgevaardigden, onder wie burgemeester Van
Leeuwen uit Amsterdam, worden met groote
onderscheiding ontvangen en gevierd.
Voorposten-gevechten in de Engelsche
politieke wereld doen ons gelooven, dat bet
Hoogerhuis, hoewel ernstige bedenkingen
hebbend tegen de begrooting, om den nieu-
won koers dien zo volgt, toch niet de be
grooting zal willen of durven verwerpen.
Minister WinBtor Churcbill zeide te Lon
den op een gastmaal, (de plaats die de En
gelsche staatslieden uitkiezen om een poli
tieke rede te houden.
Wanneer het Hoogerhuis de begrooting
mocht verwerpen, zoo verklaarde de minister,
dan zouden de Lords zich schuldig maken aan
een schending van de grondwet en dat zy
deze op zich zouden durven nemen, achtte de
minister zeer onwaarschijnlijk. Zy, die gebruik
willen maken van een recht van «veto zijn
blijkbaar volslagen vreemdelingen in de ge
schiedenis van Engeland en van de grondwet.
Wanneer het Lagerhuis niet meer de uit
sluitende controle over de financiën heeft, valt
hot geheele gebouw der constitutie ineen.
Indien de Lords gebruik mochteD maken van
een veto-recht, dan zouden zij daarmede, als
het ware, te kennen geveD, dat zy zich boven
de staatswetten plaatsen. En dat kan te minder
toegestaan worden, daar de Lords niet door
het volk zyn gekozen.
Na de rede van Churchill nam de Lord
Chancellor het woord om te verklaren, dat
volgens zyn meening, geen conflict over de
begrooting zou ontstaan. De leiders der op
positie zouden het stellig niet tot het uiterste
laten komen.
De Czaar van Rusland en zyn minister van
buitenlandsche zaken hebben een Turksch ge
zantschap ontvangen waarbij de Turksche
ambtgenoot van den laatste. Er is gesproken
over een openstelling der Dardanellenstraat, de
toegangsweg uit de Zwarte naar de Middel-
landsche zee, en wel voor alle Europeesche
mogendheden. Voor Rusland is dit van groote
beteekenisvoor Engeland beteekent het een
vermindering van zyn overwicht, of, wil men
liever van zijn macht in de Middelland-
sche zee. Besluiten zyn niet genomen. De
tsaritza moet wat beter zijn en in verband
daarmee hoort men ook weer iets over de aan
staande reis van den tsaar naar Italië.
De Marokko-zaak heeft ernstige gevolgen
gehad voor den Franschen generaal d Amade,
den leider dor veldtochten bij de berechting
der CasablaDca zaak in Marokko. Hij meende
dat Spanje te ver ging en dat or gevaar be
stond dat Frankrijk's invloed een gevoeliger:
knak zou krijgen. Hij liet zijn »waak op, Frank
rijk"! hooron cn dat werd gepubliceerd. Do
Franscho regeering liet hem gelegenheid om
to verklaren dat de bladen zyne meening
verkeerd weergaven, doch toen die niet volgde
heeft zij hom onmiddellijk op non-activiteit
gesteld. Zy acht de uitlatingen strydig met
d.„ goeden geest die in de zaak Marokko
wegens goede nabuurschap met Spanje moet
voorzitten. Hieruit blykt dat de Franscho
regeering ten volle instemt met de Spaansche
handelingen. Gelukkig voorde rust van Europa.
Nieuwsberichten.
HELDER, 12 October.
Vereeniging ter bestrijding van tuberculose.
Vrijdagavond was door de plaatselijke
afdoeling dezer vereeniging eene vergadering
uitgeschreven in «Tivoli" waar Dr. B. H.
Vos, geneesheer-directeur van het sanatorium
voor longlijders te Hellendoorn als spreker
optrad. Niot genoeg kan gewaardeerd wor
den dat de vereeniging deze vergaderingen
kosteloos openstelt voor alle belangstellenden.
Do voorzitter, de heer de Ven, heette de
talryke aanwezigen onder wie (gelukkig
zeer vele dames, welkom.
Dr. Vos begon met de mededecling dat in
ons land ieder jaar ongeveer 10,000 men-
schen sterven aan tuberculose, dat is zoowat
1 op 7 8 sterfgevallen. Dit is het ofliciëele
cyfer, doch spr. rekent dat het wel 1 op 5
moet zyn. Daar het tuberculoseproces 6 i 7
jaar duurt zijn er dus steeds 60 h 70 duizend
tuberculose-lyders. Men is tot de overtuiging
gekomen dat dit heelemaal niet hoeft, dat het
getal belangrijk kan verminderd worden.
Spr. gaat vervolgens na in welke vormen
tuberculose voorkomt. Zij is een gevolg van
tubcrkel-bacillen, (door Dr. Kocli ontdekt)
die van buitenaf in ons lichaam komen.
Erfelijk is de ziekte niet. Zij komt voort uit
besmetting. Spr. gaat na hoe de besmetting
overgebracht wordt: door onvoorzichtige lijders,
door ongekookte melk, door stof. Do tuber
kelbacil leeft het gemakkelijkst in 't donker,
in vochtige, rustige lucht. Zonneschijn doodt
ze. Alles wat 's menscheu weerstandsvermo
gen verzwakt is gunstig voor de tuberculose
slechte voeding, verzwakking door ziekte
(vooral influenza) door kommer, ellende, ver
driet, alcoholgebruik, omdat de alcohol de
bodem voor de tuberculose bereidt, ovor-
spanning, zoo geestelijk als lichamelijk.
By de behandeling van do tuberculoselijders
gaat men van de volgende beginselen uit
goede voeding, frissche lucht, rust en genees
kundige behandeling. Daartoe is noodig opne-
ming ii. sanatoria en waar die te kostbaar
is in dagverblijven tlighallen), dagsanatoria
voor kinderen (boschacholen), verpleging in
eigen woning. Bij dit laatste met de noodigc
voorzorg voor den lyder en zyne omgeving.
Een voornaam ding is de tydige herkenning
dan kunnen we ook beter voor de omge
ving zoigen voorkomen is daarby het
begin. In de sanatoria leert men de menschen
gezond leven. Ook een huisbezookster kan
voel goed doen, door raadgeving omtrent
leefwijze. Ernstige tuberculosen moeten afzon
derlijk worden verpleegd daartoe zijn kleine
ziekenhuizen zoo noodig. Voorts acht spr.
noodigonderzoek huisgenooten van den
tuberculoselijder, verplichte aangifte tuber-
culosegevallen, ontsmetting van woningen
van tuberculoselijders, ook bij verhuizen.
De menschen moeten ook beter de voedings
waarde leeren kennen van verschillende stof
fen leeren kennen de groote voedingswaarde
van brood, ryst, erwten, boonen de klei
nere waarde van eieren.
Niet alleen is er goede woning noodig
ze moet ook goed gebruikt worden. Bij de
2-kamerwoningen wordt de mooiste
kamer gebruikt, niet om or in te wo-
nen of tc slapen, och neen maar
om er alle mogelijke prullen in te
pronk te zetten!
Den menschen dient geleerd te worden
ramen open, dag en nacht (de nacht
lucht is zuiverder dan de daglucht), zonne
schijn in do kamers, geen bedsteden of al
koven, handen te wasschen voor het eten.
Spr. stelt het waarom hiervan duidelyk in
het licht. De onderwijzers moeten meewer
ken om de kinderen een gezonde levenswijze
te leeren kennen en moeten een goed voor
beeld geven. Ook doktoren en geestelijken
kunnen veel invloed op de omgeving uitoe
fenen. De zuigelingenverzorging is een ge
wichtig punt. Stryd is noodig tegen de kwak
zalverij. Niet eerst Pink-pillen, Abdijsiroop,
Abdylikeur, Forstor's nierpijnpillen en al die
rommel, die hot juiste oogenblik van ingry-
pen vertragen en doen uitstellen, wat zoo
noodlottig voor den patiënt kan worden.
Hulp moet geboden worden a'an herstel
lenden, ook zoo noodig hnlp in t huishouden,
de levensvoorwaarden moeten verbeterd
worden, 't Komt helaas nog voor dat zoovo-
len hun geld naar de kroeg brengen die
menschen hebben niet goed leeren leven, niet
op de rechte wijze leeren genieten. Krotwo
ningen moeten opgeruimd ongezonde wo
ningen onbewoonbaar verklaard. Vooral ook
stryd tegen den alcohol daarover alleen
zou Bpr. wel uren kunnen spreken. Werk
loosheidsverzekering zal goed werken, zoo
mede verkorting van den arbeidsdag. Over
matige arbeidsduur bereid voor voor tuber
culose. VacantiekolonieB voor kinderon zyn
zeer noodig. Na de pauze vertoonde spreker
een aantal lichtbeelden, deels ten illustratie
van zijn betoog. Hy wees op de waarschu-
wingsplaten der vereeniging, die geheel om
niet to krijgen zijn. Een ervan luidtAlleen
onzindellijke en onvoorzichtige tuberculose-
lyders leveren gevaar op voor hunne om
geving.
Onder luide instemming der vergadering
dankte de heer De Ven den spreker voor
zyn prettige en toch zoo leerryke voordracht..
„Pro Patria".
De gymnastiek- en oxcrcitie-vereeniging
„Pro Patria' hield ter gelegenheid van haar
25-jarig bestaan jl. Zaterdagavond in Casino*
haar tweede feestelijke bijeenkomst. Ook nu
was de zaal weder goed bezet eu de stem
ming even opgewekt als de vorige week.
Tot opening van de bijeenkomst sprak de
vice-president, de heer H. Buhse, eenige
woorden van welkom en bracht dank en
hulde aan de familie's, welke de vereeniging
zoo krachtig gesteund hadden in haar streven,
cn daardoor medegewerkt hadden, dat «Pro
Patria thans zoo n bloeiende vereeniging
is, want nu telt zy, behalve 40 ondersteu
nende leden, 126 werkende leden. De dames-
afdeeling heeft 26, de hoofdafdeeling 30
leden, terwijl 70 adspiranten de lessen vol
gen Na allen een genoegelijken avond te
hebben gowcnscht, eindigde hij zijn toespraak.
Daarna werd door de hoofdafdeeling kra
nig aan het rok en de brug gewerkt, terwyl
door de viertal leden oen keurige serie stauf-
ocfeningon uitgevoerd wordon.
Verder werden tol afwisseling luimige
voordrachten gehouden, waarvan „Hannes
en Trijn op de V. V. V.-feesten" en „Do
levens- en lijdensgeschiedenis van R™
tria" buitengewoon veel succe3 hadden.
Do marmergrocpcn, voorstellende geschied
kundige of mythologische onderwerpen, trok
ken aller bewondering, terwijl de gymnasti
sche scène .The two Negro-boys" niet weinig
den lachlust opwekte. Een prettig bal met
aaidige verrassingen besloot dezen feestavond.
Vrijdagmiddag to 2 uur had de eerste
steenlegging plaats van de te bouwen kerk
in 't Loopuitdorp (Koegras). De heer Loopuit,
die de stichter is van dit dorp in wording,
legde den eersten steen. Door Ds. Griethuijscn
van Huisduinen werd het woord gevoerd als
mede door den heer Loopuit en den opzichter.
Een groot aantal belangstellenden woonde
deze plechtigheid by, welke opgeluisterd werd
door 't Harmoniegezelschap «Kunstzin'' van
Koegras.
Actie van trawler-visschers.
Uitvoering gevende aan besluiten van ver
gaderingen van zeelieden, aangesloten by den
Alg. Ned. Zeemansbond, af deeling IJmuidcn,
gehouden de vorige maand in I.Jmuiden,
Velseroord, Egraond aan Zee, enz., bjjna allen
in geregelden dienst by do verschillende te
IJmuiden gevestigde maatschappijen voor
Noordzee-Vissclierjj, heeft de Zeemansbond
aan de reederyen verzocht, met behoud der
tegenwoordige gages cn emolumenten
hun beroep verbonden, de navolgende schik
kingen te trefien, voor zooverre dit reeds
niet het geval is.
Ie. De bemanning vau een Btoomtrawler
minstens te doen zijn als volgt: Schipper,
stuurman, 4 matrozen, 1ste machinist, 2de
machinist, 1 stoker en een bevaren kok. De
gage van den kok bedraagt minstens 50 gulden
per maand.
2e. a. De voeding, die tot op heden door
bemanning zelve wordt bekostigd, worde
in 't vervolg door de Maatschappij verstrekt.
b. Gedurende den tijd, noodig voor het
troffen van verschillende maatregelen, op
bovenstaande betrekking hebbende, wordt
aan de bemanning 50 cent per hoofd en per
dag uitgekeord ter bekostiging van do voeding.
0. De regeling der voeding worde vast
gesteld in overleg met hot bestuur van de
afdeeling IJmuiden van den A. N. Z. B.
3c. a. Het uitbetalen der gages geschiede
niet langer door den schipper in de een of
andere herberg, doch zal plaats vinden ten
kantore der maatschappy, zooalB zulks roods
by enkele maatschappijen het geval is.
b. Aan ieder schepeling die zulks ver
langt zal wekelijks 10 gulden van zyn ver
diende loon worden afbetaald.
4e. Behoudens in gevallen van een reisje
van 2 k 3 dagen wordt na iedere reis min
stens 24 uren vrijaf gegeven.
5e. Na des Zaterdagsmiddags 12 uur en
gedurende den Zondag wordt niet uitgevaren.
6e. Do bemanningen van de schepen
wordon voor rekening der maatschappij ver
zekerd tegen de geldelijke gevolgen van alle
risico aan de uitoefening van hunnen arbeid
verbonden, d. w. z. in geval van overlijden,
levenslange geheele of gedeeltelijke invali
diteit en tijdelijke ongeschiktheid om te
werken. («Het Volk".)
In de «Telegraaf' lezen wij het vol
gende uit het «Dagboek van een Araster-
dammor"
10 October.
Een woedende abonné schrijft me
,Om de positie van een 1200 post- en
telegraaf-commiezen eenigszins dragel jjk te
maken, wordt thans een verhooging voorge
steld van totaal f108.096. Dat is honderd
drie en zeventig cents per man en per week.
Bij het oorspronkelijk ontwerp was f347,991
voorgesteld.
Voor eerste uitrusting hoeveel keer
moet zoo'n nieuwe gouverneur-generaal wel
uitrusten en reiskosten van den nieuwen
gouverneur-generaal van Nederlandsch-Indië
wordt bij een wetontwerp f 80.00J voorge
steld. Vergelijk s. v. p. de getallen! Is dat
niets voor je dagboek
Wat wil mijn abonn£ nu eigenlyk Zijn cr
1200 gouverneurs-generaal Neen 1 Gaan die
12U0 commiezen naar Indië Neen Hoog
stens naar het Tolhuis en dan is f 1.73 meer
dan voldoende. Als je tenminste geen sloot
kinderen hebt, wat voor een commies eenigs
zins weelderig zou kunnen houten. En is het
van oen nieuwen gouverneur-generaal te
verwachten, dat ie het voorbeeld volgt van
een mijner kennissen, die, naar Australië
gedirigeerd, voor eerste en laatste uitrusting
een Engelsch petje en een nieuwen tandon-
borstel kocht, en zoo de reis aanvaardde
En hy is er gekomen ook.
Tachtig duizend gulden Ik vind het nog
al bescheiden voor iemand, die zich zelf aan
een baantje van anderhalve ton 's jaars helpt.
Zoodat de woede van onzen abonné, zacht
uitgedrukt, lichtelijk overdreven kan genoemd
worden.
Laat berouw.
Een thans gepcnsionncerd rijksambtenaar
tc Amsterdam vermiste ruim 14 jaar geleden
uit zijn kantoortje in het destijds bestaande
Gemeentelijk Entrepotdok een kistje sigaren
eu zes gulden aan legesgelden. Dezer dagen
ontving hij een postpakket, inhoudende 50
sigaren en het bedrag, dat destijds gestolen
werd, met verzoek den dader vergiffenis te
schenken. («N. v. d. D".)
Zigeuners in Oen Haag.
Een aantal vreemdelingen in eigenaardige
schilderachtige kleederdracht trok Zaterdag to
's-Gravenhage zeer de aandacht. Het waren
Serviërs en Hongaren, z.g. zigeuners, die met
vrouwen en kinderen, te zamon 35 menschen,
door Europa trekken, onderweg hun handwerk,
het ketellappen, uitoefënendu. Daar zij van be
hoorlijke passen en legitimatiepapieren voor
zien waren en ruimschoots geld bij zich hadden
konden zy ongehinderd de Belgische grens
overtrekken en ons land in. Yan de grens tot
hier waren zy vergezeld geworden door ma
rechaussee, door wier bemiddeling de Haag-
schc politie voor onderdak voor den troep
zorgde.
Een „deskundige".
Voor het gerechtshof te Arnhem is Vrij
dag met gesloten deuren behandeld de zaak
tegen de zich noemende deskundige P. Bloem
to Utrecht, beklaagd van arbortus en reeds
vroeger wegens hetzelfde misdrijf veroordeeld.
Beklaagde werd door de Utrechtsche recht-
bank veroordeeld tot 4 jaar gevangenisstraf.
Zij ging van dit vonnis in hooger beroepen
cassatie. De Hooge Raad verwees do zaak
voor een nieuwe behandeling naar liet Hof
te Arnhem. De advocaat-generaal eischte be
vestiging van het vonnis, waarbij beklaagde
tot 4 jaar gevangenisstraf werd veroordeeld.
Een krankzinnige chauffeur?
Te Epernay, een stadje in het departement
Marne, kwam Donderdag een automobiel bin
nen rjjden. Het was half elf in den morgen, er
liep veel volk op straat, vooral werklui. De
automobiel kwam de Marnebrug over, in dolle
vaart. Een agent van politie, die op de brug
stond, zag dadelyk, dat dat mis moest loopen.
Hij maakte een teeken aan den cliaffeur, maar
deze, in plaats van in te houden, zette zijne
machine nog harder aan en besprong de
straten van Epernay met een" snelheid van
10U kilometer. De agent kon niet anders dan
uit den weg gaan en in de vlucht het nom-
mer opteekenen. Iu de automobiel zaten een
chaffeur en een hond. De eerste botsing had
plaats in de rue Jeau-Moët. Dit liep wonder
baarlijk goed af. Een jonge man, 26 jaar oud,
werkman, werd eenvoudig opgenomen en
bleef vooraan de automobiel hangen. Hij hing
nog altijd vooraan de machino toon deze,
don hoek van de rue Bernon, twee meis
omver reed die de straat overstaken. Het
eene kind was op slag dood, het andere stierf
eenige oogenblikken later.
Nog verminderde de chauffeur zyn vaart
niet. Zonder zich om de twee doodgesmoten
kinderen te bekommeren reed de dolleman
voort met een mensch vooraan tegen de
machine geklemd. Die het zagen gilden van
angst en ontzetting. De automobiel moest tot
staan gebracht worden. Een aantal menBchcn,
die den chaffeur zagen naderen, gingen mid
den op de straat «laan. Door die haag van
menschen heen te breken was den chaffeur
toch wel een beetje bar. Hij hield in en
stond stil. De werkman voorop bleek slechts
licht gewond. Zyn zinnen zyn echter ver
bijsterd van het schrikkelijk avontuur.
Is het eigenlijk niet verklaarbaar voor
menschen, die plotseling zoo'n machtige be
roering ondergaan als die burgers van Eper
nay, dat zy op den chauffeur aanvielen, hem
uit den wagen sleurden om hem te dooden
De politie heeft hem nauwelijks uit de ban
den der woedende menigte kunnen redden.
De chauffeur heet Otto Bobier. Hij is een
Duitscher, die nog geen week lang in dienst
was van een ryk heer uit Hautvillera, daar
in de buurt.
De Temps," waaraan wy dit verhaal out-
leenen, spreekt van waanzin. De automobiel
is een govaarlyk wapen in de handen van
een waanzinnige. De vraag is nu, of Bobier
krankzinnig was vóór hy het stuur in han
den kreeg, dan wel of hij door zijn eigon
vaart tot razerny geslagen is.
DE WEEK.
9 October.
Zoo'n zitting van de Tweede Kamer tus-
schen opening vau nieuwe parlementaire
aëra en aanvang van de groote versche
campagneheeft altjjd iets eigenaardigs.
Zoo-iets heeft ze van salon, waarin allerlei
gasten, die nog aan elkaar moeten worden
voorgesteld, bjjeen zijn Straks gaan de
groote vleugeldeuren open
zich
naar den feestdisch begeven. Intusschen heeft
het samenzjjn iets onzekers, zoekende,
woeligs Dat verandert, wat do Kamer
betreft, gauw genoog. Maar in de zitting
van Dinsdag 5 October was 't duidelijk wuar
te nemen. Aan do groene tafel slechts do
kleine, schrale figuur van minister De Waal
Malefijt, Loeuw-rosot op het zwart-laken
van zyn jas met iets parmantigers van doen
zou ik haast zeggen, dan men van het Kamer
lid Malefijt gewoon wasmisschien onder-
gaaud de tsuggestie" van het „jolige" achttal;
der ministerieële collega's?... Overigens
weinig bijzonders.
Van de soci's de heer Vliegen reeds gansch-
en-al „ingebürgert" in de vergadering; zittend,
in zijn bankje, met vroolijk-genoegelijk ge
laat. De heer Duys blykbaar nog wat vreemd
zich gevoelend in het nieuwe complex
Op een der achterste bankjes van Rechts
de heer dr. Knypor. Kort na zijne komst
ter vergadering begeeft hy zich in kort,
maar geanimeerd gesprek met dr. De Visser.
Reikt hand aan den naast dezen zittenden
mr. Van Idsinga, die hoffelijk-styve buiging
maaktDo minister van Staat keert naar
zyne plaats terug. Blyft peinzend vóór zich
uit turen, verder door niemand gestoord.
Dat is alles, van het „uiterlijk" dezer
korte Dinsdag-vergadering to vertellen.
Gelijk ik reeds meldde, is het voorname
doel der Sabang-transactie to verhoeden dat
particulieren de volle macht hebben, houden,
over zulk een uit strategisch oogpunt ge
wichtige streek. .Gouverneur c'oat pró-
oirl..." Niemand kan tegen het principe
bezwaar hebben.
Minister Malefijt 't moet erkend
viel wol mee. Hy sprak, van zich af", voor
zoover 't den schnchter-aarzelenden man
mogelyk is. Don dag-tovoren had hij eerst
kennis genomen van 's heeron Van Karne-
beek's bezwaren. Toon had men haast-je,
rep-je, nog wat gewyzigdZoodat
scheutje water in don wjjn der Sabang-heereu
in worden gegoten
Op den tweeden dag der behandeling van
het Sabang-ontwerp, dacht ik toch onwille
keurig aan het studenten-groepje uit mr.
Brooshooft's dagen, dat op het punt scheen
om een ander groepjo studiosie naar de haren
tc vliegon
Tot het oogenblik, dat zich eenige wei-
meende belangstellenden outsiders met
het zaakje bemoeien gingen En dan bleek
plotseling de heele „ruzie" schijn Reikten
de kwasi-vertoornde broodera-studiosi elkaar
de hand tot grenzeloozo verbazing der
anderen
Zóó ook by het Sabang-ontwerp De Com
missie van Rapporteurs had 's hoeren Van
Karnebeek's bezwaren gewogon, doch „te
licht", of te zwaar, hoe men wil be
vonden. Do Utrectsche afgevaardigde zelf
was plotseling alleropmerkelijkst zoetsappig
vau toon geworden, schoon dan niet al zijne
bezwaren waren weggesmolten In deze
gelukkige omstandigheid verklaarde minister
Malefijt wion een pak van 't hart was
gevallen, dat er maar woinig moer
to zeggen viel." En hy sprak deze woorden
met verhelderd gelaat en vreugdeglans in
de oogen
Wy zullen nu zien, wat er van hel .menu
voor den I9en a.s. vastgesteld wordt „ver
orberd President Van Bylandtwaarschuwde,
■eet men: #'t Is lang niet zeker, of alles zal
worden afgedaan van het ljjstje
Ontboezeming, welke ik voors hands niet te
pessimitisch acht
Voorzitter van Bylandt pakt 't mag
dankbaar erkend de zaken al aanstonds
met .fiksche gemoedelijkheid" aan. Hij mist
het stijve van een Röell en ook, gelukkig,
het onbeholpene van een Mackay. Hij „doet V'
zoo prettig, monter, gezellig, dat wanneer
alle teekonen niet bedriegen deze praoscs
hart en oor der Kamer zal winnen.Geljjk
ik trouwens in allo nederigheid getuigd
van den voortroffolyken heer van Bylandt
voorspelde, weïd hy leider der Parlements
bijeenkomsten.
De verkiezing van den anti-revolutionairen
heer De Montó Verloren, te Breukelen, is
inderdaad eene teleurstelling, en eene
harde voor de katholieken. Wie, door er
varing geleerd, wat scherper zag, vond geen
reden om zich to verbazen over den uitslag.
Ik blijf 't eene zeer gevaarlijke proefneming
achten, waarvan de voor Rechts, nadeelige
gevolgen, zich niet zullen doen wachten. Men
weet 't immers vanoudsde vriendschap is
een ragfijn-teer instrument. Eón mankementje..
Eu de .ware toon" komt 't er nooit meer in
terug
En zijn nu eenmaal, in de wereld der men
schen, dingen, waar men .tact" voor moet
bobben om ze in do minst schadelijke richting
te leiden. Ieder wist, dat de Lovink door
minister Talma te-veel «op de vingers" werd
gekeken; daarom blij waa dat hij voor een
pooB naar Indië kon trekken. Is dat nu
-Slechte verstandhouding" tusschon minister
en directeur generaal, in officiëelen zin
Men moet naïef zyn om 't to gelooven. En
nóg naïever om (golijk geschiedde in de jongste
dagen) aan het departement te gaan vragen:
„Ib 't heusch waar, dat Excellentie Talma en
meneer Lovink zoo slecht met elkaar konden
opschieten
Wie raadt niet, onmiddellijk, het antwoord,
dut men dan krijgt
Men brenge zooals thans hei plan is
den voorlreffelijken directeur-generaal hulde
voor zyne werkzaamheid. Dat komt hom drie
dubbel toe
MaarVraagt, gist, peilt, onderzoekt niet.
Dat is onkiesch, nutteloos, onnoodig, onvrucht
baar.
„Savoir-vivre" is niet ieder ook niet
overigens toch ervaren journalisten aan
geboren
Me. Antonio.
FEUILLETON.
21)
Voor mij die by je handelzorgen, waar
aan jo mij tot verdrietig wordenstoe spreekt,
nog niet eens van do mijno durfde spreken
ik waagde het niet je te zeggen, dat mij ver
plichtingen, schulden drukken, die ik my op
den hals haalde door te zorgen voor het
onderhoud van een in den vreemde levende
ongelukkige moedor en door de uitgaven, die
het tooneel eischte. Aan een anderen man
dan jy zou ik ze al lang bekend hebben.
Zij wreef met den zakdoek over het voor
hoofd en wilde opBtaan om heen te gaan.
Klaus keek haar aan en Btrekte den arm
naar haar uit, om haar tegen te houden.
Schulden waren hem, als handelsman iets
smadelijks.
Schulden, jy
Hij zag haar bleek gezicht cn het trekken
harer mondhoeken. Tranen had hij in hare
oogen nog nooit gezien. Nu vreesde hij zo.
Hij greep haar arm.
Zy zullen betaald worden riep hy nog
heftig, ook daarover verontrust. Maar
zijne stem werd nu zachter beken eerst,
dat je gisteren verkeerd, zeer verkeerd deedt
Geef dat toe, Laura!
Hij legde zijn krachtigen arm om haar
heen. Zy wendde zich echter af.
Wat geloof je van een vrouw te mogen
verwachten, die zich ongelukkig gevoelt
Laura maakte zich los uit zijne omarming en
verliet haastig de kamer. Hy stond daar,
haar nakijkend toen ging hij aan tafel zitten.
OngolukkigEn ik heb haar toch nog
nietB
kijkei
fiets geweigerd
;ijkend.
riep hy, voor zich heen
Niet om harentwil greep hem deze gewaar
wording aan, maar voor zyn eigen wil. Zy
was hem onontbeerlijkhij zou niet meer
zonder haar kunnen loven.
Wat er reeds tUBBchen hen was voorge
vallen had hij voor onbeduidend gehouden,
voor geschillen die in ieder huwelijk voor
komen maar dreef het haar reeds tot zulke
buitensporigheden en had hy de macht iets
dergelijks togen te gaan
Zyne gedachten waren in de war, zijn
polsen hamerden. Zijn eigenzinnigheid moest
voor die van een vrouw zwichten.
Wat zij hem gezegd had, maakte hom wel
boos, maar het was toch wat haar gezegd
was geworden, en wat bekommerde hy zich
om de wereld, ofschoon hij haar op het oor
deel der wereld gewezen hadHij stond op
en bleef nog nadenkend staan, totdat een
kantoorbediende binnentrad en hem tot andere
gedachten bracht, door hem brieven ter onder-
teekening voor te leggen.
Zy zal wel weer tot kalmto komen
dacht Klaus en volgde den jongen man. Zy
moolit in veel gelijk hebben. Hy wilde
voor verstrooiing zorgen zij was eene vrouw,
die daaraan gewoon Was. Zy zou hem nu
anders leeren kennen. Daarom zou hem ook
heden gezelschap aangenaam zyn.
Hy zocht haar weer ophij kon het in de
fubriek niet uithouden hy wilde nog zooveel
mot haar bespreken. Maar zij ontving hem
niet. Zy gevoelde zich onwel en had zich op
gesloten, zei de kamenier, er by voegende, dat
mevrouw in den laatsten tjjd dikwijls onwel was.
Mevrouw had haar verteld, dat zij, om by hare
vriendin niet achter te blyven, de deelnemers
aan het partijtje van gisteravond op een van de
volgende avonden by zich genoodigd had
dit berouwde haar en mevrouw gevoelde zich
daarom nu in verlegenheid.
Ik vind het goedZeg het haar muar
Daarna ging hy naar de fabriek terug.
Wat de voogd haar aan bedroevend nieuws
over luitenant Von Schimmelpfcnnig had ge
meld, had tanto Polda niet gewaagd aau
Fransje te zeggen. Met stil medelijden
luisterde zij dus naar haar, wanneer zij
van hem zei, dat hij zoo zelden schreef
en haar slechts van ergelijke gebeurte
nissen op zijne goederen mededoeling had
gedaan. Droevig was het, wanneer Fransje
zoo jong reeds zulk een treurige ondervin
ding zou opdoen, maar zij hoopte met den
voogd dat het zoo erg niet zou wezon.
Eenige dagen nadat Klaus die leelijke
ervaring met zyne vrouw had opgedaan, ver
scheen Robcrt zeer opgewonden in het vader-
Ijjk huis. Zjjn tante, die alleen in de woon
kamer zat, keek hem verschrikt aan.
Wat scheelt er aan riep zij, toen
Robert driftig op de canapé plaats nam.
Een laagheid, die slechts van hierover
kan uitgegaan zyn
Hy ging aan het venster staan en hief de
gebalde vuist op.
Alweer wat?
Bezorgd keek zij naar Robert, toen deze
zich in een stoel liet vallen zoodat de sabel
kletterde.
Mijn geheele carrière door een laag
heid bedreigd riep hy, buiten zich zelvcn.
En in elk geval djor hem, die schurk, die
vol haat en njjd is. Zijn eigen broer te be
lasteren en den voet te lichten Reeds gisteren
keken mijne kameraden my zoo zonderling
aan, eenigen vermeden my zelfs, en eorat dezen
morgen kwam ik van een van hen, die oprecht
was, te weten, wat er omtrent my uitgestrooid
was. In zou vader den avond van zyn dood
voor een groote som geld ten nadeele van
mijn broer en zuster bestolen hebben, nadat
ik vooraf den sleutel van de geldkist bemach
tigd had Een schurkerij, waardoor men my
hot verblijf in myn regiment onmogelijk
maken zal, wanneer ik niet bewys dat het
een leugen, een hemeltergende verdachtma
king isHet moet over de honderdduizend
mark zyn genomen om mijne schulden te
betalenHad ik zo maarHy alleen kau
die schurkachtige boosheid begaan hebben
Von Fellenthiu moet deze infame leugen aan
den ritmeester verteld hebben; daarom be
handelde deze my vandaag als een kwajon
gen. Ik snelde dadelijk na afloop van mijn
dienst naar hem toe, en ook naar Von Fel-
lenthinzij zijn naar Potsdam gereisd eu
komen eerst van nacht terug, tot zoolang
moet ik dus de schande dragen Ik word nog
gek door dien boevenstreek IMaar daarmee
vergenoegde hij zich niet. Toen ik gisteren
by don bankier een klein voorschot wilde heb
ben, zei men mij, dat mynheer Brookman
mijn maandwis8el weer op do helft terugge
bracht had de zaken die nu zeer slap waren,
maakten dit noodig
Hy sprong op en liep woedend de kamer
rond.
Daarmee kom ik in myn regiment niet
toemen zal er ook gebruik van maken om
my een wenk te geven, dat ik verplaatsing
naar een ander regiment moet vragen, en
dau zyn ze my kwytHol en duivel, ik ben
in staat om de hand aan my zelf te slaan
of aan hem! Maar ook Von Schimmelpfen-
nig, die dezen schoft in den weg is, zal zijn
gemeenheid ondervinden hy heeft ook over
mijn vriend kwade geruchten uitgestrooid.
Hij hoeft gezegd dat Von Schimmelpfennig
zooveel schuld had, on daarom reeds oen
van zijne goederen, dat niet tot het familie-
goed behoorde, moest verkoopen, wil hy er
niet toe gedwongen worden, en zyne bloed
verwanten willen hem, tor bescherming van
het familicgoed als-verkwister ondor curatoelo
laten stellen. Otto weet er stellig nog niets
vanmaar ik zal hem vandaag nog schry-
venIk ga naar hierover, zoodra ik wal
kalmer bon geworden. Hij zal moeten beken
nen, dat hy gelogen heeft, en weigert hy,
bij den Hemel, ik houw hem neer als een
Robert, ik bezweer je, wees bedaard
Tante Polda was opgesprongen en greep zy
opgeheven arm. Neem de zaak kalm op
laat ons er eens over spreken Ga zitten en
kom tot je zelf, ik smeek je 1
BedaardMijn eer staat op het spel
Dat is zoo, maar wij moeten nu eerst
kunnen bewijzen, dat alles onwaar en schan
delijk verzonnen is. Laat ons eens overleggen
wat we kunnen doen. Wy zullen niet ge
stoord worden. Fransje is de stad ingegaan,
Het gelukte haar na veel moeite haar
neef uenigszins tot kalmte te Brengen.
Zeg eens, Robert, bezin je goed ben
je toen na je beengaan nog oens hier in
huis teruggekomen Denk goed na I Ik meen
op den aierfavond.
Robert dacht na, zyne opwinding bekam-
pende.
Ja, ik had in myn smart gedachteloos
mijn mantel vergeten. Ik keerde in de sneeuw
jacht terug in den corridor, waar ik hem op
oen stoet h,ad geworpen.
Ben je niet verder gegaan dan in den
corridor
Natuurlyk nieU Waarom vraagt u dat?
Omdathet kan aan Klaus verteld
zyn
Ik haalde Von Schimmelpfennig niet
meer inhy wachtte my op straat, maar
wy misten elkaar in do sneeuwjacht.
Hy zou dus kunnen getuigen
Gelooft gij soms ook, dat ik in staat zou
geweest zijn
Robert's toorn steeg opnieuw.
Neen, neen
Trots hare verzekering maakte zijne be
kentenis haar toch radeloos. Deze handelwijze
van den eenen broer tegen den anderun kwam
haar onbegrypelyk voor. Klaus wilde den
armen jongen in het ongeluk atorton maar
wat kon zy voor zijn redding doen
Ik ga naar den ovorkant. Ik wil hem
dwingen zich zelf tot een infamen leugenaar
te verklaren zei Robert en greep zyn sabel.
Zij poogde hem daarin te verhinderenzy
smeekte hom minstens het wapen achter te
laten en zich niet nog ongelukkiger te maken.
Ongelukkiger kan een monsch niet gemaakt
worden als men hum zyn eer ontnomen heeft
Binnen eenige maanden verwachtte ik mijne
bevorderingvóór morgen moot do zaak op
gehelderd zyn Zoolang sta ik als een ellen
deling Yoor rojjne kameraden on voor de ge
heele wereld Mijn oer of zyn leven
Een ellendeling als hij erken ik niet als myn
broer.
Hij stormde weg.
De beklagenswaardige vrouw viel bevend
aan alle ledematen op oen Btoel en sloeg de
handen voor het van angst ontstelde gelaat.
(Wordt vervolgd.)
