KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder, Texel, Wieringon en Anna Paulowna No. 3880. Woensdag 27 October .1909. 37ste Jaargang. 't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 ct., buitenland f 4.25 Pre- Zondagsblad 37J 45 f 0.75 miën J Modeblad »»»55>»»»65» f0.90 (Voor het buitenland bij vooruitbetaling.) Advertentiën van i tot 4 regels 25 cent. Elke regel meer Bewijs-exemplaar2f Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgevers) BERKHOUT Co., te Helder. Burcauxi Spoorstraat en Koningstraat. Interc.-Telefoon 50. Tweede Blad. Nieuwsberichten. HELDER, 26 October. Naar wy vernemen zal de kolonel der artillerie T. C. de Bordes alhier, binnenkort worden bevorderd tot generaal-majoor inspec teur der vesting-artillerie. Uit de 13 sollicitanten is door B. W., overeenkomstig art. 29 der wet op 't middel baar onderwijs, by den Raad de volgende aanbevelingslyst voor directeur-leeruur uan de burgeravondschool ingediend 1. J. van LeuseD, leeruur aan de burger avondschool en ambachtsschool te Deventer. 2. A. J. Besseling, leeruur aan de burger avondschool en ambachtsschool te Arnhem. Zondagavond vierde de onderafd. >St. Barbara" van den Ncd. R. K. Volksbond haar 3e lustrum. De bondszaal was tot ach teren gevuld met leden en belangstellenden. De heer Weijens, voorzitter, zette uiteen wat de onderaid. gedurende haar vyftien- jarig bestaan verricht heelt. Door de tooneel- club .Alberdingk Thym" werd daarna opgevoerd «Brancomir", geschiedkundig drama in vier tafereelen. Daarbij werd gebruik gemaakt van het nieuwe decoratief door den heer de Graauw geschilderd. Prachtige costumes en goed spel werkten samen om het geheel een schitterend verloop te doen hebben. Het mooie stuk wordt ook op de a. s. bondsieesten opge voerd. De muziekvereeDiging „Winnnbst" zorgde voor do muzikale afwisseling op uitstekende wyze. De voorz. bracht aan 't slot een woord van dank aan de executanten; die dit zeker verdiend hadden. Betreffende het concert op 29 October a. s. door den eminenten vioolvirtuoos prof Bram Eldering, thans hoofdleeraar aan het conservatorium te Keulen, met medewerking van het Hop-trio, bestaande uit de heeren: G. Hop, leeraar aan do muzieksBchool alhier, alt, J. Messias, Amsterdam, violoncel, Jan Brugge, Purmerend, piano, te geven, schryft Dan de Lange, de entree van genoemde artist na zijn benoeming als hoofdleeraar aan het conservatorium te Amsterdam bespre kende „Met medewerking van onze Nederlandsche Joachim had gisteren onder leiding van don heer Mengelberg het abonnements-concert plaats in het concertgebouw. Wanneer ik Bram Eldering noem: „de Nederlandsche Joachim" is dit geen betiteling door ons Nederlanders, uitgedacht; neen, deze titel werd den voortreflelijke kunstenaar gegeven verleden jaar, toen hy in het Gewandhaus- concert met Beethovens concert optrad, en deze benaming werd hem verleden week op nieuw gegeven door den algemeen bekenden en gewaardeerden kunstcriticus dr. Otto Neitzel uit Keulen, toen Eldering te Dort- mund gespeeld had en verder„Met groote warmte werd Eldering toegejuicht, zoodat hij steeds weder en weder moeBt ver schijnen. Twee kransen werden hem namens vereerders en vereersters aangeboden. De groote kunstenaar zal gevoeld hebben, dat hy geheel het muzikale publiek der hoofd stad als dén groote vriend mag beschouwen." By keizerlyk besluit werd den heer Eldering onlangs den persoonlyke titel van proffessor verleend, deze onderscheiding wordt alleen toegekend aan Duitschland's grootste artisten, terwyl nog onlangs, op het te München gevierde Brahms" muziekfeest, don hoer Eldering, die het viool-concort van genoemde maestro speelde, een schitterend succes had. Het Hop-trio dat als geheel zich hier ter plaatse voor 'teerst laat hooren, trad reeds herhaalde malen in Hollands Noorderkwartier met groot succes op; allen zyn oud-leerlingen met eind-diploma v. h. Conservatorium te A'dam en volgden de privaat- en ensembel- I essen van proffessor Eldering. IJmuiden, 25 October. Vrydagavond vergaderden oen aantal schip- pers van Stoomtrawlers en hebben toen, met aanvankelyk 56 leden eene vereeniging van schippers opgericht. Als doel van deze vereeniging Vinden wy vermeld le Het behartigen der belangen van allen die by het stoomvisscliersbedryf betrokken zijn in het algemeen. 2e Het behartigen en bevorderen der mo- reele en stoffelijke belangen der leden en het aankweeken en onderhouden van eene goede verstandhouding en kameraadschap onder hen in het byzonder. Hedenmorgen is het lijk vun Sergeant Smit, die by den ramp te Katwyk het leven liet, hier aangespoeld en naar het lykonhuis ver voerd. Slaking te IJmuiden. Gistermiddag vergaderden de stakers in grooten getale in café Tivoli te Velseroord. Eenparig werd besloten dat de stakers zich niet zullen aanbieden als stokers of matroos op do koopvaardyvaart. Evenmin zullen zy aan de visschershaven te IJmuiden diensten gaan verrichten alB losser van stoomtrawlers of anderszins. Met algemeene stemmen werd besloten de staking vol te houden. Visschershaven te IJmuiden. Aan hot uitvoerig verslag van de Ryks visschershaven over bet jaar 1908 ontleenen we het navolgende: De IJmuider vloot bleef hetzelfde in aantal. Eon totaal verlies van f32.818.werd ge leden op de exploitatie dor haven, van de hallen enz. In het afgeloopen jaar kwamen 628 schepen moor binnen dan in 1907 maar de tonnen inhoud verminderde met 755 Ms. of 0.03 procent. De haven werd bezocht door 3405 stoom trawlers, 306 kotters, 396 loggers, 26 bommen van de trawlvisscherij, 5393 kustvisschers, 310 stoombeugers, 868 sloepen, 75 stoom- loggers, 120 zeilloggers en 68 haringbommen, 1413 vrachtvaartuigen, tezamen met eenen inhoud van 2.522.243 kub. metor. Van deze vaartuigen waren 341 Engelsche, 4 Belgische, 1 Deensch en 15 Duitache stoom- en zeil vaartuigen. Ale vroeger werd rechtstreeks blokijs uit Noorwegen aangevoerd en wel door 16 Noor- sche stoomschepen een hoeveelheid van 10.120.000 kilogram. Bovendien werd door de 4 ijsfabrieken te IJmuiden eene hoeveelheid van 25.540.000 kilogram geproduceerd. Een totaal van f 4.433.283 werd aan visch verkocht in de hallen tegen f4.754.196 of rond f321.000 minder dan in 1907. In het bykantoor Vischhal van den Ryks- telegraaf werden in 1908 niet minder dan 8871 telegrammen aangeboden. De retributie voor het gebruik van den afslag, welke van 1 Januari tot 1 Mei 1 °/0 bedroeg en daarna 2 levorde een som van f71.323.94 op, (men herinnere zich dal door deze retributieverhooging het vorig jaar de kwestie tusschen reeders en koopers ontstond met eene tydelyke staking dezer laatsten. Verslaggever). Van de aangevoorde visch giog 0.1 °/0 naar Zwitserland; 0.8 naar Frankrijk28.4 naar België; 30.8 naar Duitschland, en 39,9% naar Nederlandsche plaatsen. De handel op Duitschland scheen minder gunstig te zijn wat hoofdzakelijk geweten kan worden aan den minderen aanvoer van levende beugschelvisch, wat in Duitschland een gretig gevraagd artikel is. Daarentegen bleek de handel op België en het binnenland gunstig te zyn. Een aantal van 149 gemerkte visschen werd naar het Instituut te Helder opgezonden Eveneens de daarby bchoorende staten en eene opgave van den maat, hot gewicht, enz. der zalmen die hier aangebracht werden. In het jaar 1908 werd een nieuw droog dok aanbesteed dat in 1910 gereed zal komen. Onweder. Men schryft uit Alkmaar: Zondagavond 11 uur ontlastte zich boven deze stad en omgeving een hevig onweder, gepaard met onzettenden hagelslag. Al spoe dig werd de lucht rood gekleurd en bleek het dat een groote boerderij van Schoen, Egmond-Bionen, door den bliksem was ge troffen, die direct aan alle kanten in de vlammen was gehuld en totaal vernietigd is. Men meldt uit Amsterdam Tengevolge vun het hevig onweder dut zich gisterenmorgen in de vroegte over de stad ontlastte, is het gemeentelyk telefoonnet over een groot gedeelte verstoord. De storing wordt veroorzaakt doordat de bliksemafleiders der zoogenaamde opstyg- punten, die hebben te voorkomen dat het hemelvuur zyn weg vindt naar het centraal- bureau, gefunctioneerd hebben, maar nu dan ook herstelling behoeven. Natunrlijk veroor zaakt de storing ongemak aan duizenden abonneé's, speciaal aan de neringdoenden, die het gisterenmorgen klachten deden regenen in het directiegebouw. Door den bliksem gedood. Tydens het hevige onweder dat gisterna middag boven Oegstgeest woedde, werd in Morsebelpolder aldaar de 58-jarigo werk man Nicolaas Warmendam door den bliksem getroffen. Hy wilde zich naar een schuurtje begeven waar reeds de andere werklieden schuilden, doch werd op korten afstand van het gebouwtje terneergeslagen en was onmiddellyk een lyk. Een postwissel gestolen. Zaterdag is te Amsterdam uit de brieven bus van de firma Boot Co., aan de Hee- rengraebt, een postwissel gestolen en direct aan de post ter incasseering aangeboden, waar men het bedrag zonder argwaan uit betaalde. Een ingesteld onderzoek leidde tot nogtoe tot geen resultaat. Een noodlottig geval. In de Doelenstraat te Amsterdam viel Zaterdagmiddag van de balustrade van een hötel een bloemvaas omlaag, met het onge lukkig gevolg dat een voorbijganger door het vallend voorwerp op het hoofd werd getroffen. Hy geraakte bewusteloos, en werd naar het Binnengasthuis vervoerd. Blijkens nader bericht is hy daar overleden. Brand aan boord der „Koningin Wilhelmina." Een Lloyds telegram uit Singapore meldt, dat aan boord van het b.b. .Koningin Wil helmina", van do maatschappy „Nederland", van Amsterdam naar Batavia, brand is ont staan in de kolen in de bunkers. De kolen- voorraad wordt flink onder water gespoten, maar de brand is nog niet gebluscht. De schade is vermoedelijk zeer gering. Nader meldt men De Stoomvaart Mij. .Nederland" deelt mede, dat, volgens uit Singapore ontvangen bericht de brand in de steenkolen aan boord van het stoomschip .Koningin Wilhelmina" grootendeels met eigen middelen is gebluscht. Er is geen schade aangericht en het mail stoomschip vervolgde op tyd zyn reis naar Batavia. Thans heeft ook baron v. d. C., kolonel commandant van het 3e regiment huzaren, zich aangemeld aan de strafgevangenis te Scheveningen tot het ondergaan van vyf dagen gevangenisstraf, hem door de Haagsche recht bank, ter zake van deelneming aun oen duel, afgelegd. Tram-idylle te Groningen. Knarsend draait te Groningen de oude tram de Heerestraat, de Groote Markt op. Do pikante vraag of hy uit de rails zal gaan, wordt voor ditmaal ontkennend beantwoord. De tram staat stilen op de rails. De conducteur, nu buiten dienst, wandelt naar de Waagstraat, waar de pittoreske open- lucht-gemcentetrampaardenstal was het geval speelt dus ecnige dagen geleden. Als de koetsier zyn werk beëindigd heeft, de tram geremd, de bel losgelaten heeft, wan delt ook hij naar de Waagstraat om met den conducteur en het aldaar de wachthoudonde personeel het gesprek van zooeven voort te zetten. Daar dreunt en deunt de Lustige Wittwe over de markt «Het is tyd" mceut de con ducteur. «Het is tyd" de koetsier. En terwyl het gesprek voortduurt neemt de koetsier al vast maar een van de wachtende paarden, brengt die voor de tram en gaat op zyn post staan. Nu maakt de conducteur zich vol plichts besef los van de pratende groep en zich plaatsend op de bocht voor de Heerestraat, met spiedend oog, of soms een wicrlijder of wagen den weg verspert, spreekt hij de ge vleugelde woorden Nou, vooruit maor Op dit teeken begint de koetsier hard te bellen, bij werkt de rem los, het paard zet aan en de tram blyft staan. En hoe har der de koetsier belt en zyn beestje aanzet, des te hardnekkiger blijft de tram staan. Reeds heft de koetsier de hand op, om den trouwen rossinant de zweep te doen voe len, daar valt zyn oog op een jongen, die in opperste benauwdheid naast de tram staat te proestlachen en onverstaanbare klanken te uiten. De koetsier krygt een ingeving, hy kykt om grijpt naar zijn hoofd een verwil derde blik achter aan do tram stond het vorige paard even hard te trekken als het versche paard véóraau trok. De bel, de los gewerkte rem, de aansporing des koetsiers hadden op trampaard I precies even hard gewerkt als op trampaard II. En dus tracht ten de trouwe dieren de tram uileen te trekken. Zonder succes. Onze oude wagens bleken nog solide I (Prov. Gron. Ct.) Gruwelijk. Te Surhuizen is gisterenavond by don landbouwer Hoekstra ingobroken, tydens zyn afwezigheid. In het kabinet, waar zy ver moedden, dat het geld van pas verkooht vee was geborgen, vonden zij niets. De 60-jarige vrouw van Hoekstra werd badende in haar bloed gevonden, met messteken overdekt. Hoewel zij uog teekenen van leven gaf, zoo gaf zy spoedig daarna den geest. Prins Yto vermoord Een telegram uit New-York meldt, dat de Japansche Prins Yto te Charbin, door een Koreaan is vermoord. Voor den vrede. Een uitgever te Boston, zekere heer Edwin Ginn, heeft een testament gemaakt waarin hy 1,000,000 dollar bestemt voor de bevor dering van den wereldvrede. Bovendien zal Ginn, zoolang hij nog leeft, jaarlyks 50,000 dollars afzonderen voor hetzelfde doel. Het schynt het streven va» Ginn te zijn, een groote en permanente vereeniging te stichten van zakenlui over heel de wereld, welke vereenigiDg dan zou moeten streven naar de verijdeling van oorlogen. Vroolijk reizen. Hoezeer de tsaar van Rusland zich gehaat weet in heel de wereld mag o. a. blijken de wyze waarop by nu weer in Italië reist. Zutordag kwam by to Racconigi aan. Het stadje was voor de ontvangst in gereed heid gebracht. De laatste dagen was de spoorbaan naar Turyn nauwkeurig nagezien Vrydag werden de laatste wegwerkers heen gezonden, en heeft de militaire macht de be waking op zich genomen. Zeventien regimen ten inianterie, een regiment Alpenjagers en drie regimenten cavalerie waren langs de lyn opgesteld. Bij deze krygsmacht kwamen nog eenige duizenden gendarmen, politie-agen- ten en voor dezen dienst ontboden grenswach ters. I)e keizerlijke trein werd geleid door militaire ingenieurs en onderofficieren der spoorwegbrigade. De stad werd hermetisch afgesloten. Slechts langs een enkelen weg mochten de inwoners, mits voorzien van iden titeitsbewijs, de stad verlaten of binnentre den. In den omtrek van de stad waren l".000 man samengetrokken. De rcchtstreeksche vei ligheidsdienst werd waargenomen door ruim twee honderd beproefde ambtenaren. Alle kamers in hotels en bij particulieren waren door de overheid afgehuurd. Geen Ferrerhulde. Parys, 25 üct. De Raad verwierp het voorstel van het gemeentebestuur om aan een straat te Parys den naam Fcrrer te geven en de kleinkinderen van Ferrer te adopteeren. Het geheele gemeentebestuur heeft zijn ontslag ingediend. Lucifers, belasting en reclame. Onder de vele drukkende belastingen, die by de jongste fiuancicclc hervorming in Duitschland werden ingevoerd, was er zeker goen zoo weinig populair, zoo algemeen ver oordeeld, zoo buiten alle verhouding drukkend, als die op de lucifers. Een zoo uoodig en zoo veel gebruikt voorwerp als een lucifer met 150 anderhalf maal do werkelijke waarde te belasten, is een daad, die in alle kringen, in alle gezinnen, waar het pakje lucifers van 10 pfennig nu met 25 pfennig moet worden betaald, voordurend wordt ge voeld en tot opmerkingen aanleiding geeft. Reeds dadelyk kwamen snuggere koppen op het idéé om twee koppen aan één lucifer te zetten, do stokjes wat langer, en daar door de belasting tenminste ietwat dragelij ker te maken. Doch den kop van den fiscus was nog snuggerderhy doorzag de bedoe ling en decreteerde van lucifers met twee koppen wordt de dubbele belasting geheven. Een maatschappij is te Berlijn opgericht, die lucifers in den handel brengt in doosjes, waarop reclames zijn gedrukt voor adver- teerende firma's. De doosjes zien er keurig uit, de reclame is in het oog vallend, en do opbrengst dor ad verten tickosten veroorlooft de firma, de lucifers weder voor den ouden prijs te verkoopen, zoodat de belasting uit de reclamekosten wordt voldaanen er wellicht nog een winstje opzit. Het groote voordeel van deze nieuwste toepassing van het reclamedenkbeeld is, dat het de lagere en middenklasee in staat stelt de lucifers weder voor don ouden prijs to krygen. Het denkbeeld dier firma, zy heeft zicb reeds in het octrooi register doen inschryvenheeft dus kans op succes. Haar lucifers zullen do goedkoopste zyn, en wellicht ook de beste in 't gebruik. De nieuwe lucifers-maatschappij is gesticht met eeu be langrijk kapitaal, en heeft aan de voornaamste Duitsche lucifersfabrieken reeds groote orders voor haar rekening opgegeven. Electriciteit. Onlangs werd gemeld, dat koning Eduard door in Engeland op een electrischen knop te drukken te Montrcal in Canada, een 4800 K.M. ver weg, een nieuwe instelling voor tuberculozon zou openen. De electrische stroom, door hein dus uitgezonden, zou er de deuren openon, alle electrische lichten ontsteken en de Eogelsche vlag in den mast hijschen. Dut is Donderdag gebeurd. De koning vertoefdo op West Dean Park, het landgoed van William James by Cbichester. Om negen uur 's avonds begaf het gezelschap zich nit de eetkamer naar het vertrek, waar het toe stel klaar stond. Het was toen te Montreal ongeveer 4 uur 'b middags. De koning drukte op den knop en een geestdriftige schare, voor het gebouw te Montreal verzameld, zag de deuren van zelf zich openen en de Union Jack in den mast klimmen, en door deuren en vensters scheen het electrische licht eensklaps naar buiten. Een paar seconden nadat de koning het sein had gegeven, kwam een toe ken terug, meldende dat hy in de verte zyn werk had volvoerd. De weg, dien het sein had genomen, liep van het buiten naar het telegraafkantoor te Chichester, vandaar naar het hoofdtelegraaikantoor te Londen en ver der over het kantoor van de Commercial Cable Company, naar Waterville in Ierland, naar Canso in Nieuw-Schotland en naar Montreal. INGEZONDEN. Een belangrijke instelling. Onze gemeente is in vergelijking met andero, zeer misdeeld, wat belangrijke in stellingen uit vroegoren tyd dagteckenend, be treft. Des te meer verdienen dus de enkele aanwezige de aandacht. Toch bestaat hier eene stichting, die reeds van eenige bcteekenis is voor de gemeente en in de toekomst van veel belang kan worden, doch die by een groot deel der in gezetenen geheel onbekend of niet voldoende bekend schijnt te zyn. Wy bedoelen de Nulsspaarbank. Onder do vele nuttige zaken, door de Maatschappy tot Nat van 't Algemeen ge durende haar langdurig bestaan in het leven geroepen of bevorderd, behoorde ook de op richting van banken, waar gelegenheid wordt aangeboden om spaarpenningen op solide wyze winstgevend te boleggen. Zoodoende verrezen in verschilleude ge meenten de üutsspaarbanken, die met succes propaganda maakten voor het sparen en ge durende vele jaren voor de grootere plaatsen in de meer en meer toenemende behoefte voorzagen. Het departement Helder der genoemde maatschappy volgde dit voorbeeld en op 8 Maart 1843 werd alhier eene spaarbank ge vestigd. Oorspronkelijk hield het spaarbankbestuur eiken Zaterdagavond zitting in een der lo kalen van het gebouw, dat nu ingericht is tot ziekenhuis. Duar werd op eenvoudige wyze het werk begonnen, dat sedert 1894 op ruimeren voet werd voortgezet in het eigen gebouw aan den Polderweg tegenover het Koningsplein. Ofschoon eene op zich zelf' staande stich ting met eigen rechtspersoonlijkheid, bleef de spaarbank altijd in betrekking staan met het departement, hetgeen op den dnur ge- wenscht is, omdat daardoor een waarborg wordt verkregen voor haar soliditeit. Volgens de statuten wordt zy beheerd door acht directeuren, telkens voor 4 jaar door het departement benoemd. Deze direc teuren verrichten hun werk zonder eenige vergoeding, en worden in de administratie bygestaan door een bezoldigd boekhouder. Geen ai- of inschrijvingen mogen plaats hebben, dan door den boekhouder in tegen woordigheid en onder medewerking van een der directeuren. De verschillende leden dor directie wisso- len elkaar hierby zooveel mogelyk wekelijks af. Door deze regeling worden misbruiken, zooals die, wel by uitzondering, makr toch enkele maal ook bij een nutsspaarbank voorkwamen, bij de Heldersche instelling zoo goed als onmogelyk gemaakt, omdat slechts door onderlinge samenwerking vau negen verschillende personen eene onregel matigheid zou kunnen plaats vinden. Voor inrichtingen als deze, die geheel op vertrouwen berusten, mag echter geen enkel» waarborg verzuimd worden en daarom wor den door het nutsdepartement buiten du directie nog een viertal commissarissen benoemd, die ten allen tyde inzicht kunnen verlangen van de boekhouding, terwyl elke drie maan den tegenover hen rekening wordt gedaan, onder overlegging van alle gelden on gelds waardige papieren. Daar deze een belangryk bedrag vertegen woordigen, zyn goede voorzorgen genomen en beschikt de spaarbankdirectie over een degelijke, brandvrije bewaarplaats, die slechts geopend kan worden by aanwezigheid van verschillende der directeuren. Gedurende haar 66-jarig bestaan heeft de Heldersche nutsspaarbank het ongeschokt vertrouwen genoten van velen. Het aantul boekjes, in omloop op het eindu van het vorige jaar, bedroeg 523. De goedgekeurde balans op dat lyMstip draagt een eindcijfer van ruim f 248000 aan vaste eigendommen, hypotheken en effecten, waar tegenover staat eon schuld aan de in leggers tot een gezamenlijk bedrag vau ruim f 208000, zoodat een batig saldo van byna f40000 eon aanzienlijk reservefonds vonnt, waardoor de kans, dat de spaarbank buiten staat zou kunnen geraken om aan hare ver plichtingen te voldoen, geheel wordt wegge nomen. Groote bedragen worden haar dan ook zoowel toevertrouwd als de spaarpenningen van jongeren en ouderen kerkelijke besturen en verschillende vcreenigingen deponeeren er sedert jaren hunne gelden; particulieren, die tydelyk aanzienlijke sommen hebben lig gen, achten ze onder hare berusting veiliger dan in hnnne eigen kasfondsen van wedu wen en minderjarigen vinden by haar oene zekere belegging. Toon door de oprichting der postspaar bank eene meer algemeono solide gelegen heid tot belegging werd geopend, is door de toenmalige directie ernstig de vraag over wogen, of de nutsspaarbank daardoor over bodig was geworden. Onder de inleggers bleek de algemeene wensch, dat de bank zou worden gehandhaafd. Verschillende voor dcelen boven de rijkspostspaarbank gaven daartoe aanleiding. De interest, die aan de inleggers wordt uitgekeerd, is iets hooger. De nutsspaarbank betaalt n.1. over de volle maanden, gedu rende welke de spaargelden bij haar berus ten, van elke vier gulden een interest, be rekend tegen 8 pCt. sjaars, terwyl deze rente bij het oindo van elk kwartaal aan het tegoed toegevoogd en weer rentegevend wordt, zoodat het rentecijfer per jaar nog iets hooger wordt. Zooals bekond is, keert de rijkspostspaar bank 2.64 pCt. nit en voegt slechts eenmaal per jaar du interest by het kapitaal. Verder is de afschrijving op eenvoudiger wyze geregeld dan by oene inrichting, die over het geheele land werkt, mogelijk is. Aan de inleggers worden de door dezen verlangde bodragon onmiddellijk terugbetaald. Voor groote sommen moet de directie zich natuurlijk het recht voorbehouden, die op korten termyn te mogen uitstellen, wanneer het aanwezige kasgeld onvoldoende mocht zyn; langer dan tot den volgendon zitting- dag geschiedt dit in de praktijk nimmer en zelfs dat komt zeldzaam voor. Bovendien is eene kennisgeving te voren voldoende om te voorkomen, dat men teleurgesteld zou moeten worden. Daar volgens het reglement de uitbeta lingen geachieden aan toonder van het boekje, wordt ingeval van verhindering of overlijden van den eigenaar alle moeilijkheid om uit betaling to verkrijgen, voorkomen. Ondanks de ruime gelegenheid om dage lijks spaarpenningen te plaatsen op het post kantoor, nam dan ook na de opening dier gelegenheid het bedrag der inlagen by onze nutsspaarbank nog voortdurend toe; een verschijnsel, dat zich by verschillende nuts- spaarbanken voordeed, maar in onze gemeente to opmerkelijker is, omdat er slochtB eenmaal per week, des Zaterdagavonds tusschen zeven en negen ure, zitting wordt gehouden, terwyl elders daartoe veelal meermalen per week en soms dagelijks gelegenheid bestaat. Sedert eenige jaren belast de Nutsspaar bank zich ook met het verstrekken van wekelyksche voorschotten op pensioenen. De pensioenen voor diensten by land- en zeemacht en als burgerlijk ambtenaar worden voldaan in driemaandolyksche termijnen. Voor vele gepensionneerdon is de omstandigheid, dat zij telkens een geheel kwartaal op hun inkomen moeten wachten, een bezwaar, dat zy nooit to boven kunnen komen. En omdat het hun toekomend bedrag by bet einde van elk kwartaal bij overlegging der pensioen- acte zeker wordt uitbetaald, werd zulk eene acte een pand om voorschot te bekomen. Sommige personen maakten het verstrekken van zulke voorschotten tot een middel om zich te verrijken ten koste van oudgedienden, die zich in verlegenheid bevonden door het lango uitblijven van hunne dikwyls toch reeds karige inkomsten. Er bestond zelfs voor eenige jaren in deze gemeente eene combinatie van winkeliers in verschillende artikeleneon hunner verleende voorschot tegen ruime provisie en uitsluitend in don vorm van bons, die in hunne winkels als betualmiddel werden aangenomen. Hoo groot de korting wel was, die door deze gedwongen winkelnering op de kleine inkomens werd toegepast, viel moeilyk na te gaan. Naar aanleiding van klachten over deze uitbuiting wendde de Minister van Marine Dyserinck zich tot het bestnnr der Holdersche nutsspaarbank mot het verzoek om zich tegen eene matige vergoeding met het verstrekken van voorschotten op de te ontvangen pen sioenen en toelagen te belasten. De bestuurders gingen hiertoe over, en onder goedkeuring on medewerking der be trokken ministeriëele departementen wordt sedert dien tyd geregeld des Zaterdags tus schen 11 en 1 ure door oen der directeuren en den boekhouder zitting gehouden tot uit betaling van wekelyksche voorschotten aan hen, die daartoe onder overlegging der pen- sioenacte bij bet bestuur zijn ingeschreven. Als vergoeding wordt op de pensioenen 1 pet. gekort. De gelegenheid hiertoe wordt zeer gewaar deerd ongeveer een 250-tal gepensionneerden zyn ingeschreven, enkele er van wonen elders en laten zich de bedragen toezenden, anderen hebben zich er om in deze gemeente geves tigd. Toch geniet zy nog niet zoo algemeene bekendheid, dat praktijken als de boven medegedeelde geheel zyn uitgesloten. Nog zoor onlangs vervoegde zich een gedurende verscheiden jaren reeds geponsionncerd in woner dezer gemeente by het spaarbank- bostunr. Gedurende al die jaren had een bemiddeld man hem, zonder duarby eenige risico te loopen, geregeld voorschot op zijn pensioen van even f400.verstrekt tegen eene korting van 5 pet per 8 maanden, zoo dat die man voor zijn .welwillende" hulp oene rente genoot van 20 pet. 'sjaars van hot bedrag, dat hy daarvoor noodig had. Vrooger word alleen vanwege het Nuts departement in deze gemeente voorzien in de behoefte aan gymnastiek-onderwys. Dit ondcrwys werd ook al gegeven in het ge bouw, dat nti dienst doel als ziekenhuis, in een weinig geschikt lokaal. Bij de stichting van een eigen gebouw voor de spaarbank werd in overleg met het nutsbestuur daaraan een degelyk gymnastieklokaal verbonden. Door de oprichting der II. B. School en het ge bouw der gymnastische veroenigingon is de lokaliteit van de spaarbank wul niet geheel overbodig gowordun, maar toch gedurende verscheiden uren per week disponibel. Het spaarbankbestuur vond zoodoende meer malen gelegenheid deze ruime zaal kosteloos beschikbaar te stellen en op die wyze mede tc werken tot verschillende nuttige doeleinden, Ook heeft het nutsdepartement kosteloos ge brnik van do lokalen voor vergaderingen, voor de nutsbibliothoek, het slöjdonderwys, enz. Bovendien opent het reglement der spaar bank sedert de in 1906 tot stand gekomen wyziging het uitzicht, da: ook bet bulungrijke fonds, nit de in den loop der jaren behaalde winsten gevormd, op den duur dienstbaar zal worden gemaakt ten nutte van het algemeen. By die wyziging toch werd opgenomen, dat wanneer by het opmaken der jaurlykschu balans bljjkl, dat het saldo moer dan 25 dor schuld aan de inleggers bedraagt, do directie do vrijheid hoeft hoogstens 75 van de in het laatste boekjaar behaalde winst ter beschikking te stellen van het departement Na 1 Nov. zal die uitbetaling voortaan plaats hebben op Woensdagavond van zeven tot half negen. om na overleg tusschen de beide bestaren gebrnikt to worden voor instellingen van al gemeen nut. Met het oog op dio bepaling, waardoor het uitzicht geopend wordt, dat de spaarbank in een niet to ver verschiet een krachtige stenn zal kunnen worden voor allen philantropischen arbeid in onze gemeente, is bet wenschelyk, dat deze instelling in bloei zal toenemen. Zy, die sparen, genieten door zich tot de nutsspaarbank le wenden, eene hoogere rente en werken te gelijker tyd mede tot een doel, dat een zogen voor onze gemeente kan worden. Het bestuur der spaarbank zoekt zelf naar maatregelen om het inleggen gemakkelijk te maken. Zoo stolt het sedert korten tyd spaarbusjes verkrijgbaar. Volgens hot reglement der spaarbank is het kleinste bedrag, dat kan worden ingeschreven, een dubbeltje, cn wordt rente vergoed van elk bedrag van vier gulden. Zonder uadeel kan de inlegger dus thuis telkenr een zoodanige som byeenbrengen, met dit gemak dat dan cent voor cent kan worden gespaard. Het bezwaar daartegen, dat dan zoo gemak kelijk weer van het vergaardo wordt afge nomen, zou worden weggenomen door een spaarpot in den vorm van het bekende steenen varken. Beter dan dit varken, hetwelk om het te openen moet worden verbrijzeld, zyn de stalen spaarbusjes, thans door hot spaar bankbestuur verkrijgbaar gesteld. Door eene vernuftige inrichting is het niet mogelijk er de spaarpenningen, die door een gleuf er in zyn gebracht, op eendere wyze te verwydoron, dan door ze te openen met eenen sleutel, die aan de spaarbank blyft berusten. De busjes kunnen daartoe worden aangeboden op daarvoor aangewezen zitting- aren, waarop de bijeengebrachte penningen op hel spaarbankboekje wordeD bijgeschreven. Dit boekje wordt kosteloos verstrekt, het busje eveneens, doch omdat dit nog al kost baar is, blijft het eigendom der spaarbank en wordt het alleen door het bestuur afge geven, indien reeds eon bedrag van minstens 14.in hot spaarbankboekje ingeschreven, ofschoon rentegevend voor den spaarder, als waarborg kan Btrekken legen beschadiging of verloren gaan. Eerst mout dus eenmaal f 4.op de gewone wyze bijeengebracht worden, om verder het gemak van Tiet busje te kunnen genieten. Bovendien is by bet bestuur in overweging om ook hier het aantal uren, voor inbreng opvrago bestemd, te vermeerderen. Daar van die zyde aldus beproefd wordt, wat mogelyk is om het goede doel te berd- ken, bevelen we het Heldersche publiek met warmte aan, krachtig mede te worken door van de nutsspaarbank gobruik te maken. r. Uit den Omtrek. Texel, 24 Oct. Alle zware zinketukken by het Horntje zyn met goed gevolg in de diepte neerge laten. Al het werk is daar echtor voor dit jaar nog niet afgeloopen. De dyk wordt voor een groot deel ook verzwaard en verbreed. Om het daarvoor benoodigde zand te bekomen zyn de binnenste r|j duinen afgegraven en met kipkarren over een werkspoor naar de plek vervoerd, waar de grond verwerkt moet worden. Het onde terrein dur oorspronkelijke duinen, ondergaat door dit werk een geduchte verandering. De uitvoer van stroo is in vele jaren niet zoo belangryk geweest als thans. Twee motor booten, die samen honderd wagenvrachten pakstroo laden, werden reeds bevracht. Ook de uitvoer van suikerbieten heeft een aan vang genomen. De eerste tjalk is reeds met volle lading naar elders gevestigde suiker fabrieken vertrokken. Texel, 25 Oct. De heer Ds. J. Milatz, vroeger doopsge zind predikant te Den Hoorn, alhier, thans te Den Hom, in Groningen, is als zoodanig beroepen to Monnikendam. De afdeeling .Texel" vun de vereeniging Het Witte Kruis", telt thans ruim 700 leden. De heer L. J. Kikkert, secretaris der af deeling, houdt lezingen, om het getal leden te doen toenemen. Het vervoer van suikerbieten nit polder Eierland is thans in vollen gang. Zo worden gedeeltelik per schuit van De Cocksdorp on gedooltolyk per wagen naar de havon te Uudoschild gebracht, waar ze in grootere vaartuigen ovcrgeladun worden. Wieringen, 25 October. Tot leden van het kiescollege zyn Zondag jl. door do Herv. Gem van Hippolytoshoef c. a herkozen de heereu J. BruuL, J. Wyn en J. J. Tysen; en gekozen (vacature J. Mostcrt) de heer P. Bruul. Naar wy vernemen is van dun heer Bot- temannc, directeur van de visschershaven te IJmuiden, naar aanleiding van de hem daar omtrent gestelde vraag, bericht ontvangen, dat hy alhier op Zaterdag 6 of 13 November een lezing over de oestercultuur kan houden. Anna Paulowna. Groenteveiling op Vrydag 22 Ootober. Aardappelen f 1 it f 0,70 per mand. Bloemkool, f 4,50 per 100. Roode kool, f 1,50 per 100. Gele kool, f3 A f 1 per 100. Andyvic, f 0,70 A t 0,60 per 100. Slaboonon, f 0,40 f0,15 per 1000. Wortelen, f 0,90 per 100 bos. Bieten, f 0,70 per 100. Rapen, f1 per 100. Burgerl. Statd der gemetste Texel, van 16 tot cn met 22 Oct. 1909. ONDERTROUWD: Hendrik Kalis (het Nuordun) on Geertrui Kolle (Eierland) Abra ham de Wyn en Marie Lap (Den Burg). GETROUWD: Geene. GEBOREN Jannetje, d. v. Willem Koorn cn Johanna Keiman (Oudescbild). Ruymuodus Omer Gaston, z. v. Victor Augustus de Grave en Anna Kornelia Timmermans (Eierland). OVERLEDEN: Dirk Eelman oud 76 jaar wedn. v. Neeltje Haotje (Oosterend). Dirkje Plaatsman, oud 8 maanden (Den Bnrg).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1909 | | pagina 1