KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 3800.
Woensdag 5 Januari 1910.
38ste Jaargang.
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
f£T:
't Vliegend Blaadje p. 3jn. 50 ct., tr. p. post 75 ct., buitenland f 1.25
Pre- 1 Zondagsblad 37J 45 f 0.75
miën Modeblad »»»55»»»»65» f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 4 regels 25 cent
Elke regel meer6
Bewijs-exemplaar2J
Vignetten en groote letters wordon naar plaatsruimte berekend.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgevers BERKHOUT ft Co., te Helder.
Bureauxi Spoorstraat en Koningstraat.
Interc.-Telefoon 50.
De Belgische Senaat (lo kamer) heeft het
wetsontwerp waarby de arbeidstijd in de mynon
wordt beperkt tot 9 uur, aangenomen met 72
tegen 10 stemmen. Voor mynen, waar do
temperatuur hooger is dan de gewone, zullen
by Koninklijk besluit nog nadere maatregelen
kunnen worden getroffen.
België heeft Vlaamsche en Fransche munten
in nikkel van 5 en 10 centimes (practischer
dan de onze hebben ze in t midden een gat)
en ook van 25 centimes. Onlangs is besloten
tot den aanmaak van 26,000 stukB dezer laatste.
Bij den dood van koning Leopold was juist
de Fransche helft geslagen. De Vlaamsche
helft zal nu voorzien worden van koning
Albert's naamcijfer. Ook by de binnenkort-
te-slaan-e-frankstukken zal koning Albert's
beeldenaar gebruikt worden.
Een beetje klein doen de Belgische party
organen wel die van iederen nieuwen raads
man of dienaar die by den nieuwen koning
in dienst komt, het doopceel lichten. De
achterdocht togenover 's konings nieuwe om
geving is niet edel daar het toch voor de
hond ligt dat de nieuwe jonge koning
anderen neemt dan zyn bejaarde oom. En hy
heeft wel al zooveel blyken van onafhanke
lijkheid gegeven dat hy in de keuze zijner
raadslieden of zyner omgeving niet door par
tijdige byoogmerken met het oog op welke
party ook, zich zal laten leiden.
Het wetsontwerp tot herziening der invoer
rechten is door de Fransche Kamer met zeer
groote meerderheid van stemmen aangenomen
465 tegen 42.
Daarna kwam uan de orde het voorstel om
den ontslagen postambtenaar Simonnet weder
in dienst te stellen.
Minister-president Briand betreed het voor
stel en verklaarde, dat de aanneming gelijk zou
staan met een votum van wantrouwen. Het
werd daarop verworpen met 343 stemmen
tegen 114. De uiterste linkerzyde zal dit wel
erg euvel opnemen. Er is trouwens in den
laatsten tyd eenige prikkelbaarheid aan den
linkschen kant waar te nemen. Oud-mioister
Clemenceau is uit de radicaal-socialistische
party getreden.
In een schryven aan den heer Vallé pre
sident van het uitvoerend comité, heeft hij de
redenen medegedeeld die hem tot dien stap
hebben geleid. Hy kan zich nl. niet vereenigen
met de houding van het comité, dat by de
jongste verkiezingen voor den gemeenteraad
te Toulouse de socialistische candidaten heeft
aanbevolen.
Het comité heeft besloten het ontslag van
don oud-minister nog niet te aanvaarden. Het
heeft een onderhoud verzocht met den heer
piemenceau, teneinde met de stukken te be-
'ijzen, dat het den kiezers niet heeft aanbe
volen de jocialiston to kiezen, maar hun heeft
geraden voor de republiek te stemmen, waar
mede werd bedoeld, dat zy hunne stem zouden
uitbrengen op de candidaten, die geen com
promis met de reactionuaire partyen hadden
aangegaan.
Parys krygt een leening van 900 millioen
francs. De Kamer heeft het desbetreffende
wetsontwerp mot 353 tegen 53 stemmen aan
genomen. De gelden zullen besteed worden
tot verbetering van den gezondheidstoestand
der stad en tot vérfraaiing.
Uit Lissabon wordt gemeld, dat drie revo-
lutioDuairen, dezer dagen in hechtenis ge
nomen, voor den rechter van instructie hebben
bekend, medeplichtig geweest te zijn aan den
moord op koning Carlos van Portugal.
De rechter zou nu alle draden van het
complot in handen hebben.
Uit Madrid wordt aan de //Reichspost"
gemeld, dat door de rechtbank te Barcelona
vyf vrouwelyke onderwijzers aan de school
van Ferrer wegens roof, afpersing en diefstal
in meer dan 400 gevallen gepleegd tot jaren
lange gevangenisstraf zyn veroordeeld.
Do rust is voor de Spanjaarden nog niet
teruggekeerd in Marokko. Woensdag der
verleden week werd op een avond de stad
Alhuccmas door de Mooren onder levendig
geweervuur aangevallen. De Spanjaarden be
grepen niets van dezen onverwachten aanval
en verdedigden zich met hunne kanonnen.
Ook de Franschen in het Tschaad-gebied
hadden last van de Mooren. Het kamp der
kameelruiters is eind November door 200
krijgslieden aangevallen. Aan de zyde der
FranBchen vielen 20 dooden.
In Oostenryk begint de parlementaire
machine geregeld to werken. Het Heerenhuis
hoeft de voorloopige begrooting in alle
lezingon aangonomon en eveneens de wet,
waarby de regeering wordt gemachtigd tot
regeling van do handelsbetrekkingen met
andere Staten.
In Hongarije is de crisis nog altijd niet
opgelost. De conferenties van keizer Franz
Joseph mot verschillende leiders hadden geen
resultaat. De keizer is niet bereid de econo
mische onafhankelijkheid van Hongarye te
erkennen.
Do Russische Czaar die in Sabastopol heeft
vertoefd om daar het eskader onder opper
bevel van grootvorst Michaël Nicolajewitsj
te ontvangen, is nu met de Czazitza en zijn
kinderen vertrokken naar Tsarskoje Selo.
Binnenkort wordt hy vandaar te St. Peters
burg verwacht en naar aanleiding daarvan
zijn in het belang van de veiligheid der
vorstolyke personen strenge maatregelen ge
nomen. Do prefect van politie heeft o.m. be
paald, dat ieder, die te Petersburg aankomt
en zich niet onmiddellyk by de politie san-
meldt, gestraft zal worden met een hooge
boete of drie maanden gevangenisstraf.
Misschien denkt de czaar wel aan het
spreekwoord van den vergeten burger en het
geruste leven.
Do Rykadoema is uiteengegaan tot 15 Jan.
HELDER, 4 Januari.
Slampampers.
Op de Zuidstraat, naby de Keizcrsbrug,
word Zondagavond na elf uur een jong
meisje lastig gevallen door eenige marine
matrozen.^ Toen een voorbijganger, burger
met stevige knuisten, zich met het geval
ging bemoeien, ontstond aanvankelijk
woordenwisseling op schreeuwerigen ruzie
toon, welke spoedig overging in ernstig
vechten, waarby twee matrozen in het Hel-
dersche kanaal een frisch bad opliepen. Een
hunner moest door middel van een eind touw
naar den vasten wal worden gehaald en ver
loor bij deze straf na zonde" 'n portemon-
naie met f 12.46.
Over boord geslagen.
Bij do familie J. de H., alhier woonach
tig, is bericht ontvangen, dat hun zoon, die
nende als matroos op den Emdener logger
«E. 42", door een stortzee onder Katwijk
over boord werd geslagen. Alle pogingen tot
redding waren tevergeefs. Do jeugdige vis-
scherman vond een jammerlijken dood in de
golven.
Van het paard geworpen.
Gisterenmorgen kwam van den weg langs
het Noord-Hollaudsch kanaal een paard zon
der berijder aanhollen. Het schijnbaar woeste
dier werd aan do Binnenhaven niet zonder
moeite gegrepen, terwy'1 de eigenaar, lang
niet zacht afgeworpen, later met gebroken
arm en eenige inwendige kneuzingen per
handwagen werd aangevoerd, om geneeskun
dig behandeld te worden.
Scheepstoko's.
Men schryft aan het „Hbld.":
De redactie vau het „Handelsblad" schreef
in het avondblad van 3 November 1.1. dat
hot zeer wenscheljjk zou zijn dat ook sche
pelingen van lageren rang aan boord der
marineschepen medezegging zouden hebben
in het bestuur der scheepstoko's, waarvan
de baten toch komen uit de zakken van alle
schepelingen.
Het trof ons thans in de Duitsche bladen
te lezen, en achten het dan ook vermeldens
waard, dat bij het laatste Kerstfeest aan
boord der Duitsche oorlogsschepen aan de
Jantjes geschenken waren gegeven uit de
overwinst van de cantinos.
Met de goede verdeeling der uitkeeringen
was belast cene commissio, bestaande uit een
officier, den betaalmeester, den bottelier als
mede eenige onderofficieren en matrozen le
klasse.
IJmuiden, 3 Januari.
In het afgeloopcn jaar werden door de
Noordzeeslnizcn alhier geschut (voor zoover
liet zeeschepen betreft), uit zee8 barken,
1 brik, 31 schoeners, 11 koffen en 2247
stoomschepen, met een gezamenlijke inhoud
van 10.594.917 kubieke meter, iln 1908 uit
zee4 barken, 2 brikken, 80 schoeners, 5
koffen en 2249 stoomschepen, inhoudende
10.472.792 kub. meter). Naar zee 6 barken,
1 brik, 31 schoeners, 4 koffen en 2271 stoom
schepen met een gezamenlyken inhoud van
10.727.549 kubieke meter. (In 1908 naar
zee4 barken, 2 brikken, 34 schoeners, 2
koffen on 2254 stoomschepen, inhoudende
10.435.470 kub. meter).
Door de vereeniging .Steun in Werkloos
heid" is een groot stuk land van de familie
Van Tuyll van Serooskerken ontgonnen en
in arboiderstuinen herschapen. Deze worden
thans in de grootte van 100 roeden elk aan
verschillende arbeiders verhuurd.
De burgemeester van Schagen.
Schagen, 31 Dec. Do heer H. J. Pot,
sedert 17 Januari 1901 burgemeester van
Schagen, heeft wegens gezondheidsredenen
ontslag aangevraagd.
De nieuwe burgemeester van Purmerend.
By Kon. Besluit van 31 December is,
met ingang van 16 dezer, benoemd tot bur
gemeester der gemeente Purmerend, F. C.
A. H. L. Cavaljé, met toekenning van gelijk
tijdig eervol ontslag als burgemeester der
gemeente Wieringen.
Burgemeester Van Leeuwen.
Volgens ,Het Volk» zou de bepaling van
den datum van het ontslag van mr. Van
Leeuwen op 16 Januari in het ontslag-besluit
door minister Heemskerk geschied zijn zonder
den heer Van Leeuwen daarin te kennen.
Nieuwjaarschieten.
Het Nieuwjaarschieten te Amsterdam heeft
in den nacht van Vrydag op Zaterdag een
slachtoffer gemaakt. De banketbakkersbe-
diende W. S., in dienst van den banketbak
ker J. C. Hoen, in do KinkerBtraat, stond
eenige minuten na twaalven met een
raad op het plat achter het huis van zyn
patroon, toen hy door een kogel aan het
hoofd getroffen werd. In bowusteloozen toe
stand werd hy naar het Wilhelmina-Gasthuis
vervoerd. Een bewoner van de Borgerstraat,
genaamd H., die geschoten had met een
revolver, mot scherp geladen, wordt verdacht
het noodlottig schot te hebben gelost.
Bezoek van H. M. de Koningin.
Van welingelichte zijde vernomen wy, dat
het voorgenomen bezoek van H. M. de Konin
gin aan de hoofdstad vermoedelijk in de
maand Mei zal plaats vinden.
(.Telegraaf.")
Voor den trein geworpen.
Zondagochtend heeft zich iemand even vóór
hot station Maarn geworpen voor den trein,
die om 10 uur uit Utrecht vertrokken was.
De man werd geheel vermorzeld.
Door hot plotseling doen stilhouden van
den trein, toen de machinist het overrijden
gewaar werd, brak een der trekstangen van
een restauratierijtuig, dat daarna te Maarn
uitgezet werd, waardoor de trein 36 minuten
vertraging ondervond.
In dezen trein bevond zich Prins Hendrik
op weg naar Meiningen.
De decoratiequaestie.
Naar aanleiding van het door het
Haagsche Correspondentiebureau reeds tegen
gesproken bericht in De Telegraaf om
trent de samenstelling van den eerer&ad in
zake de decoralie-quaestie, heeft de N. Ct.
zich rechtstreeks tot dr. Kyper gewend. Deze
verklaarde, dat wel van hem het verzoek
tot samenstelling van een eereraad was uit
gegaan, doch dat hem nog geen bericht ge
zonden was, wie in dezen eereraad benoemd
zyn of zullen worden.
Omtrent de namen, door De Telegraaf ge
noemd, kan de N. Ct. beslist tegenspreken,
dat mr. P. W. A. Cort van der Linden en
mr. J. C. de Marez Oyens in den eereraad
benoemd zouden zyn, laatstgenoemde is daar
toe zelfs niet aangezochtmr. Cort van der
Linden wenschte zich omtrent dit laatste
punt niet uit te laten, doch ontkende perti
nent benoemd te zyn.
Ook mr S. Van Houten en dr. C. Lely
ontkenden de juistheid van het bericht be
treffende hun benoeming.
Even verzetten.
Links aan den ingang van den Kanaalweg
te Scheveningen by don Ouden Schevening-
schen weg kan men zien, dat een villa, zoo
pas onder de kap gebracht, weer tegen den
grond gaat. De eigcnareB vond toen zij Jhaar
droomen in steen zag verwezenlijkt, dat zy
haar tehuis wat dicht by den weg had ge
droomd. Geen nooddan maar afbreken en
een eindje achteruit gezet.
Gemakkelijk, als men het doen kan.
(,L. en V.")
Goed afgeloopen.
Men schryft uit Don Haag:
Toen Vrijdagavond het rjjtuig van den
Prins achter dat der Koningin-Moeder van
de Groote Kerk terugkeerde, gleed een der
schimmels op de gladde rails achter het
Stadhuis uit, en stortte het paard neer. In
zijn val trok het dier, hoewel de koetsier
uit alle macht tegenwerkte, het andere paard
mede. Een onderofficier der grenadiers, die
snel toesprong, greep het eerstgevallen trap
pelende paard bij het hoofd, en vóór andere
personen hulp konden bieden, trok hy het
ovoreind, terwyl het andere paard daardoor
mede opstond. Een groote menigte was natuur
lijk toegestroomd. De sergeant maakte dood
bedaard front en salueerde.
Slechte visch.
Men schrijft uit 's-Hertogenbosch
De visch die hier in den laatBten tyd op
de vischmarkt wordt aangevoerd, is van eene
qualiteit, die vry geregold afkeuring vau
aanzienlijke partyon ten gevolge heeft. Don
derdag was de afgekeurde party zóó groot,
dat de gemeentereiniging een heele vracht
naar de Stadavaalt had te expedieeren.
De moord te Koekange.
Aan de Ass. Ct". wordt nog nader gemeld
Donderdag waren de veldwachters van
Koekange en De Wyk ten huize "van Klaas
Bakker tot nader onderzoek. Een der veld
wachters vroeg aan Klaas, terwyl deze bezig
whb den vloer te vegen .zeg me nou eens,
wie was je medeplichtig", waarop Klaas zich
liet ontvallen«Geen monsch, ik heb het
alleen gedaan". De veldwachters zeiden daarop,-
dat zy hem zouden meenemen naar den bur
gemeester, waarop Klaas zoide, dat hy zich
vergist had. Hy hield zich verder daaraan en
ontkent zelfs de woorden to hebben gebezigd.
De ,N. Rott. Crt.' meldt:
De tweede inhechtenisneming van Klaas
Bakker inzake den moord te Koekangerveld,
is geschied naar aanleiding van het lossen
van een schot door hem op zijn buurman
Veruim, die voor hem en zijn broeder Roe
lof een zeer bezwarende getuigenis heeftaf-
gelegd. Ook wordt gezegd, dat Klaas zich
tegenover de politie heeft uitgelaten, dat bij
den moord geheel alleen gepleegd zou hebben.
Het faillissement-Dietens.
Naar wy vernemen, bedraagt het totaal
bedrag der vorderingen in het faillissement-
Dietens ongoveer f800.000. De zuivere op
brengst van de roerende en onroerende
goederen kan niet wordon geschat. Maar
vast staat wel, dat enkele der grootste schuld-
eischers zeer groote schade zullen lyden.
Do rechtbank to Groningen heeft do voor-
lo'opige hechtenis van don verdachte met 30
dagen verlengd. De eerste termijn zou gis
teren geëindigd zyn.
(«Prov. Gr. Crt.'j
De stemrechtvrouwen.
Vrydag is een stemrechtvronw te Londen
binnengedrongen in een kamar, waar ver
kiezingsplakkaten en stroobiljetten tot aan
beveling van do candidatuur van minister
John Burns in Battorsea voor verzending in
gereedheid werdsn gebracht.
Zij trachtte uit een fiescbje, dat zy by zich
had, een bijtende vloefstof over de papieren
te werpen. Een paar werden er bodorven.
Een zekere heer Marshall, die in de kamer
w„, kreeg van het vocht over een hand en
tegon zijn voorhoofd boven het rechter oog.
Voor hy goed wist wat er gebeurd was, was
do stomrechtvrouw er reeds op haar fiets
van door.
Vergiftigingszaak.
Marie Bourette, die verdacht wordt aan
het echtpaar Dondieux vergif gezonden te
hebben, tengevolge waarvan de ongelukkige
Godard, de jonge zanger, het leven verloren
heeft, ontkent alle schuld. Van het arsenicum,
dat in haar woning gevonden is, zegt ze de
herkomst niet te weten en ook ontkent ze
de brieven aan Doudieux geschreven te
hebben.
Gelukkig spel.
In het .Casino" te Monte-Carlo heerschte
Woensdag groote opwinding omdat er een
Canadees ongeveer 556,000 frank met spelen
gowonnen heeft. Hy zette regelmatig het
maximum van 2000 frank op. Reeds had hij
al zyn winst en nog een 20,000 frank weer
verloren, toen de kans keerde. Viermaal deed
hy aan verschillende tafels do bank springen.
Het onschadelijk maken van torpedo's.
Turpin, aan wien het vaderschap van het
meliniet toegeschreven wordt, heeft aan den
minister van marine kennis gegeven, dat hy
een nieuwe uitvinding gedaan had om drijvende
mjjnen in zee neergelaten torpedo's onscha
delijk te maken. De uitvinding zou vooral
toegepast kunnen worden om koopvaardij
schepen in den eersten tyd na een grooten
zee-oorlog voor de gevaren van het aanraking
komen met ontplofbare stoffen te beschermen.
De belasting in New York.
Aan het wonen in een wereldstad zyn,
naast gn ote voordooien, ook wel nadeelen
verbonden. Dat ondervinden de inwoners
belastingbetalers van Grooter New-York met
zyn 4} millioen zielen. Het Statistisch Bureau
te Washington heeft n.1. uitgerekend, dat
do New-Yorkers per hoofd met 307£ gulden
gemeentolyke schuld belast zyn
En schakelt men do zeer talrijke onver-
mogenden uit, die uit den aard der zaak
niet meedoen aan het belastingbetaien, dan
wordt de schuldenlast voor de overblijvende
New-Yorkers nog heel wat hooger.
Morgan-père.
De staking van de New-Yorksche blouse-
maaksters duurt voort. Nog steeds worden
de naais:ers financieel zeer krachtig gesteund
door New-Yorksche dames uit de zeer ver
mogende kringen. Onder dezen heeft mej.
Anne Morgan, do dochter van den grooten
John Pierpont Morgan, do leiding. Haar
vader kourt de beweging af, maar belommert
overigens do dochter niet in het minst in
haar pogingen. Zelfs hooft hy naar de
New-Yorksche bladen met ophef vertellen
haar als Nieuwjaarsgeschenk een inder
daad vorstelijk cadeau in gold vereerd, daar
bij zoor goed wetende dat de door hem ver
oordeelde staking met zyn eigen geld nu nog
wat langer zal kunnen worden aan den gang
gehouden. Men ziet het: Morgan verstaat
niet enkel 1'art d êtro père, maar ook is hy
filosoof. Dat kan hy ook zyn, op z ij n leef
tijd en met zyn inkomen.
De moderne vrouw en haar figuur.
Wordt het figuur der vrouw mannelijk?
Deze vraag heeft een Amerikaanach blad
gesteld en een heele reeks bekende beeld
houwers en geleerden hebben hun antwoord
hierop niet onder stoelen of banken gestoken,
doch zy hebben als hun meening gezegd,
dat, met de toenemende belangstelling, die
de Amerikaansche vrouw gaal stellen in alles
wat sport en daarmee aanverwant is, het
veranderen van het vrouwelijk lichaam gelyk-
op gaat.
«Do hedendaagsche Amerikaansche vrouw",
aldus uit zich do beoldhouwer Potter, «is
meer mannelijk dan schoon en verder dan
ooit verwijderd van het Grieksche schoon
heidsideaal".
Zoo'n spierontwikkeling mag schoon zyn
bij de mannenfiguur, het ideaal vau het vrou
wenlichaam stelt andere eischen dan kracht
en sterkte", zegt een ander beeldhouwer, .de
schouders worden breed, het mollige ver
dwijnt". De moderne sportvrouw heeft een
vlakke borstkas, buitengewoon breede, ge
spierde schouders, een breede taille en weinig
heupenkortom, alle eigenschappen van de
mannenfiguur.
In denzelfden trant uit zich de president
der nationale teeken-academie, John. Alexan-
der.
Hy noemt de overdreven spierontwikkeling
by de vrouw een beleediging van den schoon
heidszin en ziet in hot streven van de vrouw
in deze richting een nationaal gevaar, want
de bovenmatige inspanning van het lichaam
moet zich wreken op do nakomelingschap.
De schilder S. J. Woolf, die voor een
groote tumhal in Chicago wandschilderingen
maakt, heeft in een fries een groep moderne
turnsters voorgesteld en voor het eerst
moderne vrouwen, die de sport beoefenen,
als model gebruikt. Schouderophalend wees
de kunstenaar op zyn werk en zei: .Deze
vrouwenfiguren zijn nauwelijks van de man
nelijke te onderscheiden, toch zyn zij absoluut
natuurgetrouw".
Ten slotte is er de uitspraak van de direc
trice van een der grootste modemagazijnen
te New-York:
»Wy kunnen geen kleeren moer naar
modellen laten maken; de hartstocht voor
de sport heeft de lichamelijke ontwikkeling
dor vrouw oen andoren kant uitgedrongen.
Tien jaar geleden nog kon men een vrou
wenlichaam door kleeren mooier maken, ver
edelen zelfs. Nu niet meer."
Indien du verschillende hier aangehaalde
uitspraken zelfs maar eenige waarheid be
vatten, dan ziet het er inderdaad met het
elegant Amerika niet byzonder rooskleurig
uit.
En in dit geval kunnen wij ous slechts
verheugen over het feit, dat onze Hollandsche
vrouwen nog niet tot zulke sportmisvormin-
gen zyn geworden.
De schaduwzijde van groote steden.
Er is zeer onlangs een boek verschenen
Villes meurtrières"Lancry en Guérillon
zijn de autenrs en Landouzy heeft er een
voorrede bijgeschreven. Verneemt, welke stel
lingen deze Franschen omtrent hun hoofd
stad, la Ville Lumière, uitspreken
Parijs is een ongezonde stad. Het leven
is daar voor den enkeling moeilijk, vooreen
gezin onmogelyk. Parjjzenaars uit Parijs, in
Parys geboron Paryzenaars zyn er maar
weinigen, slechts 1/3 van du bevolking, en
daarvan is woer het vierde part buitenech
telijk geboren. Slechts ryke Parijsche fami-
liën kunnen zich voortplanten en dan nog
maar alleen hierdoor, dat zy een groot deel
van het jaar, ver van Parys, leven en altyd
weer nieuw bloed uit de provincie of den
vreemde toevoeren. De arbeid ersfamiliën
planten zich in Parijs slechts tot de 2de
generatie voort. Het gewone lot van den
Parjjschen werkman is, in het ziekenhuis ter
wereld te komen, in het ziekenhuis verpleegd
te wordoD, in het ziekenhuis te sterven en
ten Blotte van den arme begraven te wor
den.
Als Parijs roem draagt op haar laag kin
dersterfte-cyf er, dan komt dit alleen hiervan,
dat er daar zeer weinig kinderen zyn en van
die weinigen wordt een derde deel naar de
provincie ter verzorging gestuurd. In weer
wil van allo liefdadigheidsinstellingen is de
kindermoraliteit te Parys minstens oven
groot als in het overige Frankrijk.
Parys is een afgrond, waarin het Fransche
ras zich stort, om erin te gronde te gaan.
Aldus twee Franschen over het ,Babel
onzer dagen, het aan den vloek gewijd Pa
rys" van da CoBta. (Med. Wbld.)
DE WEEK.
Tweede Kamer.
81 December.
Het geweldige «Nickerié-conflict," dat
dreigde meer dan ééne antithese" wakker
te roepen, is dan bygelegd. Wanneer de af
gevaardigde voor Emmen zich nu Donder
dagavond had luten gezeggen en de heeren
niet in de woelig-onbokookte stemming
geweest van eene Kamer, die hunkert naar
het oogenblik van «huis-toe," wel, dan
zou 't immers alles op rolletjes gogaan zijn1
De minister heeft een scheutje water bij z'n
wyn geplengdds. Roessingli ookaldus is
het «slappe grogje' ontstaan, dat de heeren,
in figuurlijken zin, op de valreep dronken
De f5000 blijven op de Begrooting van
Suriname staan, edoch de minister behoudt
vrijheid van handelen, d.w.z. het geld mag
voor een predikant óf voor een hulpprediker
worden besteed, naar omstandigheden. Onder
die conditiën werd de pais beklonken en
raakte de zaak uit de wereld. De lieer Troel
stra vroeg intusschen over het geheele arti
kel hoofdelijke stemming, en dat was volkomen
consequent: de vijf aanwezige soc.-democra-
ten konden dus .getuigen" tegen het principe
en do heer Duys was ditmaal absentmeng
de daardoor geen dissonant in het tegenstem
men zyner partijgenooten.
Ware 't niet zulk eene heel-exceptioneelo
zittiug geweest, de heeren hadden allicht
aan het redekavelen, om niet te zoggen kib
belen, geraakt! De heer Lohmun bestreed
het amendement-Roessingh vinnigjes genoeg,
en de president hief reeds, in arren moede,
de handen ten hemel, doodsbenauwd dat
men weer aau het .redevoeren" zou gaan.
Over de vraag, of de geestelyke belangen te
Nieuw-Nickerié nu al of niet met medewer
king van een predikant, die voor Doop en
Avondmaal nu en dan «eventjes" uit Para
maribo overkomt, met een hulpprediker tot
hun recht kunnen komen, dan wel of, zooals
ds. De Visser op den voorgrond stelde, 't
hemelsbreed verschil tusschen een dominé en
een godsdieust-onderwyzer niet uit het oog
mag worden verlorenmen vergunne my
deze quaestie te laten rnBten.
De heer Hugenholtz had vuur gevat over
eene uitdrukking van mr. Lohman, nl. waar
deze over den «liberalen kerkeraad" van
daar-ginds-sprak. Zulk een «toon" wilde de
heer Hugenholtz niet hooron in de Kamer
.Geen staatspropaganda voor eene bepaalde
richting."
't Zou er den heer Hugenholtz .bjjna" toe
gebracht hebben om met ds. Roessingh med
te gaanDe heer Ankerman achtte het
daarop noodig den heer Lohman tegen s heeren
Hugenholtz' aanval in bescherming to nemen,
zoodat alles erop wees, hoe gevaar voor een
allerbeminnelijkst en uitgebreid theologen-
dispuutje, met al den aankleve van dien, kon
dreigen
't Is, gelukkig, anders en beter geloopen.
Zooals reeds gezegd, de minister en do heer
Roessingh waren conciliantDo Kamer
raakte allengs weer in de stemming van den
23n
Suriname en Hoofdstuk XI (Dep. van Ko
loniën) kwamen in veilige haven.
Met innig-vergonoegd gelaat verklaarde de
voorzitter, dat de Kamer tot nadere byeen-
roeping (vermoedelijk 15 Februari is ge
scheiden Dan wacht eene agenda om niet
mee te spotten, zoodat de heeren zich, bij
hunne y verigo voorbereiding tot behandeling
der gewichtige dingen, welke de periode half
Februari-Paschen zullen vallen, ook duchtig
mogen .trainen" in zelfbeperking.
Toen de hamer reeds gebonsd had spreidde
graaf Van Bijlandt op vaderhartelyke wijze
du armen naar de vergadering uit en riep den
heeren «op z'n oud-Hollandsch", een aardig-
gemoedelijk. «Veel heil on zegen" toe!
In zulk een teedere Sylvestersteraming ging
dan toch de Tweede Kamer op 29 Dec. te
circa halfvier uiteen. Laten we nu maar dat
Roessingh-incidentje vergeten en er vooral
geen antecedent van maken om de heilige
Kerst-limiet te gaan overschrijden
Dat zou zyn oen «res mali exempli", om
'n in don laatsten tyd vuak gebruikt stop
woord te gebruiken... .Afblijven is de
boodschapin verstaanbaar Nodcrlandsch.
In het begin dezer vergadering heeft graaf
Van Bylandt warme hulde gebracht aan
Pierson's nagedachtenis. Hy wees op den
grooten invloed, welke van dozen betreurden
overledene uitging op de intellectueele vor
ming van een jongere genoratiehoe wijlen
Pierson, voor zoovelen steun en raadsman,
in de Kamer, ook door de beminnelijkheid
van zyn optreden, aller harten won. Wjjdde
een weemoedig woord aan de smart der
weduwe, die zoo innig verbonden was aan
het leven en streven van den overledene.
Huldigde Pierson's verdiensten als man van
beteekenis op hot gobiod van wetenschap,
politiek, financiën, koloniën, handel.
't Was eene rede, sober van taal, en
waarin men gevoelde het warme, oorlyke
hart van dengeen, die haar uitsprak; van
den voorzitter, die thans reeds heeft weten
te veroveren het vertrouwen on de volle
sympathie der gansche Kamer; voor een
praeses zéér kostbaar bezit I
Eerste Kamer.
Er zijn dagen geweest, toen het Indisch
Begrootings-debat in don Senaat van betee
kenis was. Edoch, ,1e combat finit, faute
de combattants"De goede krachten, in staat
om over Indië «meê te praten", verdwenen
allengs of nagenoeg
Den eersten ochtend, dien van Woensdag,
(de Parlements-zitting van lialf twee berok
kende dat het debat by do pauze moest wor
den afgebroken) waB de .gedachtenwisseling''
uitermate mat en weinig-zaaks. De heer
Fraiisson hoeft zeker niet ganschelijk ongelyk
wanneer hy pleit voor het beginsel «gelijke
monniken gelijke kappen" betreffende de
geestelyke belangen in Indië. Een staatskerk
hebben we nu eenmaal niet meerBy het
verleenen van subsidiën wordt het principe
van rechtvaardigheid, waarvoor hy in het
krijt trad, zeker niet altyd hoog gehouden.
Dc liter Franssen vroeg geen bepaald ant
woord zei de daden des ministers met be
langstelling tc zullen verbreiden.
Aan mr. Van den Bicsen komt de hulde
toe dat hy zjjne Wagestertsche neigingen
ditmaal meesterlijk in toom wist te honden
by z'n opium-speech, 't Eenige oolijke zij
sprongetje, dat hy waagde, was het spreken
over «eilanden, geheel omringd door water".
De senatoren, die evenals minister Heems
kerk, ondanks al hunne statigheid toch wel
van een grapje houden, hadden zich al
opgesteld om door mr. Van den Biesen ge
amuseerd te wordon
Die .eilanden" beloofden iots, maar de
rest bleef uit. De Brabantsche afgevaardigde
was zeer ernstig in zyn betoog om do 20
millioen van do opium maar .cadeau te
geven' aan den inlander. Te doen als China,
dat in vollen ernst binnen tien jaar de
schuiverjj wil opdoeken. Dat is dan alvast
iets van onze eersschuld jegens Insulinde
afgedaan, en welin den vorm van
Indische «volkskracht". Over de régie, die
noch als middel tot beteugeling van de smok
kelarij noch als afdoende bestrijding van
het opium-kwaad (volgens mr. Van den
B. niet te vergelijken met den sterke-drank,
dewelke z. i. niet schaadt, «mits met mate
gebruikt"), over do opium-regie is hy
niet te spreken Zat de hcor Van den Biesen
aan do groene tafel, hy zou best weten,
waar de 20 millioen-opium vandaan te
halenEdoch, de kans dut deze brave
senator zyne uitstekende donkbooldon in de
praktijk zal kunnen verwezenlijken, is voor
«afzienbare toekomBt", niet heel groot
De heer Van Nierop hield een vau zyn
picnter-frissche financiëelo speechjes, waarin
hy o. a. betoogde, dat er voor de belasting
schuldigen in Iadië appèl behoort te zijn
van de beslissingen des directeurs van Finan
ciën. Hy schakeldo dezen wenk vast aan
het stabiel blijven van het cjjfer der In-
komsten-belasting, in verband met den over-
matig-langon weg. die schjjnt te moeten
afgelegd voordat ten aanzien der aanslagen
van naamlooze vennootschappen zekerheid
is bekomen.
Van de reeks ontwerpen, die de Eerste
Kamer nog op dezen dag afdeed, o. a. zeker
heidsstelling voor gemeente-ambtenaren, wij
ziging Landweerwet, etc. etc., valt
weinig te vermelden.
Toch wel iets! Vooreerst, dat de
premier hier, in do rustige atmospheer
van den Senaat, waar hot minste stemge-
fluister een hamertik van baron Schimmel-
penninck tengevolge heeft dan toch zyn
welgemutst-zijn, laten we zeggen, weêr-
vond. Zoodat hy by de verzekering dat aan
het ontwerp betreffende de zekerheids-stelling
noch wat de sub-ontvangers, de gloed
nieuwe! noch wat iets anders betreft
iets inhaerent is, dat «bezorgdheid" kan
wekken, grapjes verkocht. Als daar zijn
«bescheiden nl. stukken die och-zoo be
scheiden, in den adjectievelyken zin des
woords dan zijn
En voorts, dat generaal Cool verstan
dig zal doen door altijd voor 't vuistje weg
te spreken, niet «van het papier". Zyne
verklaring, Woensdag middag gedaan, dat
Z. Exc. bereid is cene commissie uit de
korps-commandanten te benoemen, dewelko
de hoofdbezwaren, gerezen tegen do tegen
woordige rangsplitsirig dor onderofficieren
ernstig zal hebben te overwegen, ze kwam
er flink uitToen was do minister Cool
een heel ander man dan degeen die daar
onlangs by de Oorlogsbogrooting in de
Tweede Kamervan notu's-papi-irtjes stond
te mompelenDroog, dor, onverstaan
baar Ook dergelijke dingon kunnen in
Senaats- en Parlements-atmosfeer, een be
windsman duchtig schaden
Het antwoord van minister De Waal Ma-
lefyt aan de senatoren, die over de Indische
Begrooting hadden gesproken, had weinig om
't lyf. Het voornaamste ervan is, dat het
Indisch Kerkbestuur een voorstel heeft ge
daan, dat grondslag kan zyn tot eene andere,
betere verhouding tiisschen Staat en Kerk
in Indië. Iets, dat hoog-noodig isJ... Voorts
gaf de minister, den heer Van don Biesen
toe, dat beperking van hot opium-schuiven
do leuze moet zyn; ook; dut slechts door
samenwerking van alle Staten de smokke
larij kan worden gefuuikt, En het «deside
ratum" van den oolyken Brabander om de
20 millioen, uit hot opium in do Staatskas
vloeiend, maar .cadeau te geven* wel, daar
draaide Z.Exc. wijselijk omheen Ook by
zulke dingen geldt 't: makkelijker gezegd
dan gedaan Wat de heer Van den Bie
sen, hoe oppervlakkig hy dan ook moge zijn,
toch wel zal toegeven
In den namiddag van Donderdag deed onze
Senaat een gansche, lange reeks van ont*
werpen af. Hiervan stip ik slechts aan, dat
minister Rogofit, sprekend over de aanstaande
verbouwing van het Huis des Parlements,
er o. a. op weeB, hoe de beeron van heogo
staat8Collegiën, die thans in de ultra-bekrom
pen loges de debatten der Tweede Kamer
willen volgen, verplicht zyn, zich tegen de
hokjes aan te wringon, willen zy iets ver
staan «Zoodat zo ton slotte oen allor-
onbehagelykst gevoel krygon Natuurlijk
door die ongemukkelyko houdingvoegde
mr. Regoót er haastiglyk bij. Men had eens
moeten denken door de beraadslaging
Voorts verklaarde minister Kolkman, dat
er nog voor een ton of drie aan «oude mun
tjes» in omloop zyn. Doch de meesten daar
van zullen wel voor-goed verdwenen zijn
bijv. verbrand door nauwgezette menschen,
die te weinig belasting hadden betaald en
op voet vau vrede met hun geweten wilden
zijn Zulke dingen komen in sommige
verzekerde
streken van ons
Z.Exc. Sommigen
dunkt me zoo
i ze fantastisch 1'yken,
En thans: het einde!
Op het allerleste deel des jaars is een
droeve schaduw geworpen door het den
lande ontvallen van mannen als Pierson en
Vening Meinesz. De beteekenis van dezen
magistraat als figuur van zedelyke on gees
telyke kracht is door burgemeester Van
Leeuwen aan wijlen mr. Meinesz' groeve in
treffende bewoordingen geschetst. Aan waar-
achtig-groote, nobele mannen als burgemees
ter Vening Meinesz heeft onze tyd meer
dan ooit behoefte
Onder de vele, mocielyke vraagstukken,
welke zy heeft op te lossen in het nieuwe
jaar, neemt het aanwyzen van mr. Van Leen-
won's opvolger als bnrgerrader der hoofd
stad zeker niet de minste plaats in
Moge het jaar 1910 een tydperk zijn van
goede, vruchtbare dadenmoge God's on
misbare zegen rusten op ons Vorstenhuis en
onze natieen ik breid dezen wensch gaarne
uit tot al mijn lezeressen en lezers... Zoo-
als dc voorzittar van ons Lagerhuis heeft
«Veel heil en zegen in 't nieuwe
Mu. Antomio'