Tweede ölad.
TWEEDE KAMER.
De Enquête.
Dinsdagmiddag cd Woensdag werden de
debatten over Troelstra's enquête-voorstel in
de Kuyper-zaak voortgezet. De tribunes
waren stampvol.
De hoer Do Savornin Lohman(wedor
hersteldwaardeerde het, dat de hoer Van
Veen zijn nota heelt durven verdedigen
tegenover al die afkeurende kritiek. Spreker
word bij het stellen zijner nota niet beheerscht
door de vrees voor onderzooki Nog vóór de
zaak in do Kamer kwam heeft de heer Iden-
burg hem over de inRtelling eener particu
liere commissie gesproken. De felle redevoe
ringen hebben spr. diep gegriefd. Hy noemt
het schande iemand te verdenken zonder
«enig bowys. De volgelingen van Dr. Kuyper
worden gesterkt in hunne meening dat de
venynigc taal moet toegeschreven worden
uan Kuyperhaat van de liberalen, omdat zy
overwonnen zijn, van Troelstra wegens be
teugeling der anarchie in 1903. Toen spr.
voor het instellon vau oen Eereraad advi
seerde, heeft hy niet gedacht aan de moge
lijkheid van een enquête, en hy meent nog
dat wel eon bepaalde zaak, niet een bepaald
persoon aan eene enquête kan worden onder
worpen. Spr. verdedigde voorts uitvoerig zyn
nota en zegt dat nit alles blykt dat men den
gehaten Kuyper wil verwyderen. Jegens een
man als Dr. Kuyper mag het enquête-recht
niet misbruikt worden.
De heer De Stuers oordeelde dat pro
cureur-generaal Troelstra in zyn requisitoir
tegenover Dr. Kuyper had overdreven. Het
verband tusschen het ontvangen van geld
voor de partykas en de decoratieverleening
is niet bewezen en zal nooit bewezen kunnen
worden. Rest de aanwyzing van verdienste-
lijke daden om te worden gedecoreerd. Dat
is zoo erg niet, zegt spr., dat geschiedt in
't leger ook.
De heer Colyn wees namens de anti-
revolutionnairen terug de bewering, dat men
daar bang was, dat een enquête zou aantoonen
dat Dr. Kuyper niet vry uit ging. Spr. en zyn
vrienden erkennen dat Dr. Kuyper is te kort
geschoten in omzichtigheid, beleid en tact,
maar ook staat vast, dat hij geheel te goeder
trouw handelde. Verband tusschen ontvangen
geld voor de party-kas en de decoratie bestaat
volgons hen niet. Zy gelooven r.og in Dr.
Kuypers woord; de goede trouw staat voor
hen zoo vast dat zy noch eereraad noch
enquête noodig achten.
De heer Loeff denkt by dit voorstel ook
aan Kuyperhaat.
Spr. is innig overtuigd dat Dr. Kuypers eer
ongerept is gebleven. Dr. Kuyper heeft oog
voor groote lynen maar daarbij eene kinderlyke
naïviteit. Spr. en zyn vrienden zyn tegen het
voorstel omdat daarin twyfel schuilt aan Dr.
Kuyper's eerewoord, zonder bewys. 't Is hier
slechts een schyn-enqnête; tegen een werkelyke
enquête over eeu z aak, zou spr. geen beden
kingen hebben.
De heer Tydeman motiveert zyn stem
vóór, uit het oogpunt van landsbelang en
publieke moraliteit. De rechterzyde maakt
dat hy niet kan tegenstemmen.
De heer Oosterbaan verzekerde dat 't eer-
lyk woord van Dr. Kuyper hem genoeg was. De
aanvallers moeten de schuld bewyzen, niet wy,
zegt spr., de onschuld. Door niets is bewezen
dat er verband bestond tnsschen 't geld en
do decoratie.
De heer de Beaufort komt op tegen den
hoer Lohman die hem verkeerde motieven
toedichtte. Spr. waarschuwde tegen Dr.
Kuyper, omdat hy in hem wist eigenschappen
van een groot staatsman, die echter al te
naief ia.
De heer Van Doorn zegt dat de eer van
het land er mee gemoeid is of een regeerings
persoon de regeermacht opzettelyk gebrnikt
voor partybelangen, 't Gaat by spr. niet om
den persoon. De heer Lohman moet niet voor
censor spelen. De enquête is toelaatbaar en
als de Rechterzyde ze tegenhoudt zal ze er
geen plezier van hebben. Spr. wyst er op,
dat nog niemand van reohts Kuypers houding
verdedigd heeft. Als zy meegaan met hem is
't om 't voordeel.
De heer Roodhuizen die eerst niet voor
een enquête was, zegt dat hy in 's lands belang ze
nu noodig acht. Spr. spotte met die naïviteit
van Dr. Kuyper en verklaarde, dat de heer
Loeff eigenlyk den grooten leider ontoereken
baar verklaard heeft.
De heer De Geer ging de feiten na en
kwam dan tot de conclusie dat voor Dr. Kuy
per geen verband bestond tusschen decoratie
en verkiezingsgeld. 's Lands belang eischt
hier ook geen enquête, zy zou trouwens niets
brengen.
De heer Van Idsinga acht enquête wel
toelaatbaar, doch onnoodig. Al werd zy in
gesteld, zy zou toch geen verandering bren
gen in de positie van Dr. Kuyper. Er is
afgekeurd wat afkeuring verdiendede boete
van Dr. Knyper is hem genoeg.
De heer Duymaer van Twist wyst
nog eens op Roodhuyzen's ommekeer, waar
tegen deze laatste weer opkwam en de reden
uiteenzette.
Ook de heeren Van Hamel en Lim
burg repliceerden en lichtten hun houding
toe.
De heer Troelstra merkte op dat zyn
voorstel weinig directe bestryding heeft op-
gowokt. De heor De Stuers moge 't zoo erg
niet vinden, zei spr., Dr. Kuyper's opvatting
in deze zaken is blykens zyn programma
een andere.
De Kuyper-zaak is juist eene voor enquête
zoo komt men achter Regeeringspractijken.
De Rechterzyde moet het voorstel aannemen,
indien zy in Kuyper's onschuld gelooft, anders
is zy de schuld dat Dr. Kuyper heeft afge
daan. De Rechterzyde heeft alles gedaan om
te voorkomen dat Dr. Kuyper van 't tooneel
wordt verdreven; de persoon gaat by haar
boven de beginselen. Aan de Rechterzyde
verweet spr. dat zy geen eergevoel heeft
getoond, omdat zy anders zelf had moeten
onderzoeken, zelf in staat van beschuldiging
stellen. Dr. Kuyper heeft enorm veel kwaad
in 't land gesticht; hy hulde zich in 't kleed
van dienaar Gods, kwam telkens met nieawe
leuzen aandragen, die hy echter zelf niet
volgde.
Na nog te hebben betoogd, dat Lehmanns
geld door de handen is gegaan van den tegen-
woordigen minister Heemskerk, die toen the
saurier zyner party was en die de Lehman-
netjes toch zeker wel gekend zal hebben be
weerde spreker, dat uit alles blykt, dat de
gansche houding van de antirev. party in de
Kuyperzaak verdacht is. Spreker kwam op
tegen de verdachtmakingen van de Rechter
zyde omtrent zyn opinie. Men heeft gezegd,
dat hy handelde uit haat on wraakzucht
wegens het gebeurde in 1903, maar dit is
onwaarwant die rokening heeft spreker
reeds in 1905 vereffend. Toen heeft Kuyper
thuis gekregen hetgeen hy in 1903 aan de
arbeiders heeft verdiend. Spreker heeft dan
ook allerminst nit haat gehandeld, algeesclt
hij de tactiek van draaierij en leugens.
Na nog eenigo discussie werd Troelstra'
enquête-voorstel in de Kuyper-zaak verwor
pen met 49 tegen 31 stemmen. Met de rech
terzijde stemde dc heer Totnson tegen.
In de pauze van Dinsdag werd de Trek-
hondenwet aangenomen met 58 tegen 11
stemmen.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 27 Mei.
In plaats van den hoor L. H. Foenders
die als secretaris van het Hoofdbestuur van
Helders Belang heeft bedankt, is benoemd
do heer J. J. M. Smit.
- Te Haarlem slaagden by bet examen
voor ondorwyzer do heoren O. de Wit alhier
en F. Veltman te Schagen beiden leerlingen
der Ryksuormaalschool alhier.
De 12 candidaten dezer inrichting zyn dit
jaar alle geslaagd.
De Zeven Provinciën.
Eergisteren is alhier van Amsterdam aan
gekomen het pas voltooide pantserschip ,De
Zeven Provinciën", dat ter reede van Texel
de gebrnikelyke proeftochten zal afleggen.
■Oo Zeven Provinciën" heeft een lengte
over alles van 101.50 Meter, en een water
verplaatsing van 6525 ton, en is dus op het
oogenblik het grootste schip by onze Marine.
De machines zijn berekend op een vermogen
van 7500 I. P. K., die het schip, geheel
uitgerust, met 700 ton kolen aan boord, een
vaart moeten doen loopen van 16 geogr. mijl.
De bemanning zal uit 410 koppen bestaan.
Iets nieuws is dat op het bovendek een
ruim verblyf is ingericht voor een vlagofficier,
die eventueel als divisie-commandant aan
boord verblyf houdt. Tot nog toe bood geen
enkel schip daartoe gelegenheid, hetgeen zyn
igenaardige bezwaren meebracht.
Over boord.
Hedenmorgen viel een der matrozen van
de kannonneerboot «Hadda", alhier in de
haven liggende, over boord. Dadelyk spron
gen een sergeant-torpedomaker en een ma
troos hem na, en konden hem met groote
moeite boven houden. Er liep een harde eb,
zoodat het veel moeite kostte het drietal aan
boord van een inmiddels toegesnelde stoom-
sloep te krygen.
Een belooning voor moed en beleid™"
Gistermorgen ontrukte aan de Loodsgracht
een jong paard den teugel vau zyn geleider.
Op een draf ging het er van door, even
voorby de R. K. kerk nog opgejaagd door
een ontactische bende jongens.
Nabij de Laan wist een infanterist het be
angste dier te grijpen en met veel moeite
te kalmeeren. Hy voerde de prachtige merrie
nog hygend en blazend van het ongeoorloofde
uitstapje, in handen van den eigenaar, die
den wakkeren zoon van Mars voor zyn
moeite beloonde meteen dubbeltje
Afgerekend.
Ze was een eenigszins bedaagde, doch
daarom nog trouwlustige juffer. Een vrouw
tusschen twee leeftjjden, overhellend naar
het tydvak, waarbij men spreekt van hot af
slijten der fijne puntjes. Die verleden jaar,
door middel van een huwelijksadvertentie,
een candidaat aan den haak sloeg, jongeman,
gepensionneerd van de marine, P. G., knap
uiterlyk, onbesbroken gedrag, enz. enz., die
weldra de eeretitel van verloofde kreeg.
Later evenwel een slampamper, een door
draaier bleek. Haar spaarduitjes verteerde
en op zekeren dag stikum verdween met
achterlating van een briefje, vodje papier,
waarop met onvaste hand stond gekrabbeld
dat-ie 't Nieuwediep ging verlaten, dat het
dus tusschen hen voor goed uit wasdat ze
hem maar moest vergetendat-ie als kolen-
tremmer had gemonsterd op een boot van de
Amerikaansche stoomvaart-maatschappij.
De vogel was alzoo gevlogen. En de be
drogen minnares troostte zich met de gedachte,
dat ze waarschynlyk door deze omstandig
heid uit de handen van een verkeerden toe-
komstigen echtvriend was gebleven. Kon alleen
niet best vergeten het eens gebrachte offer,
verlies van zuinig bijeengeschraapte centjes.
Daarvoor won ze hem nog wel eens ferm
onderhanden nemen, als slechts de gelegen
heid Woensdagavond stapte ze door do
Spoorstraat, voorby eon winkel, waar ze den
bedrieger waarachtig ontdekte, te midden van
vettige hammen, gepelde gerst, gebraude
koffie, suiker en andere artikelen, vóór toon
bank, wachtend op zijn beurt.
Dót was haar voldoende. Met óén zwaai
stond ze in den winkel, greep den kerel bru
taal in den kraag en sleurde hem met stevige
knuisten naar buiten op straat. Daar kwam
het tot een geweldige uitbarsting. Eeu paar
voorbijgangers, die zich met het geval wilden
bemoeien, ontvingen stompen en schoppen.
Men scheen een oogenblik verlegen met het
overspannen schepsel. Krasse maatregelen
moesten genomen worden. Door drie flinke
mannen werd ze overmand en naar haar
woning vervoerd.
Heldersche Verhuurders-vereeniging
„Samenwerking".
Laatstleden Dinsdagavond werd in de
achterzaal van café >De Pool" de 3e jaar
vergadering gehouden van de Heldersche
Verhunrders-vereeniging •Samenwerking".
De vergadering was slechts door een tiende
deel van het aantal leden bezocht, waarover
de voorzitter, de heer D. C. Boerma, in zyn
openingswoord zyn leedwezen uitsprak. Dat
evenwel de vereeniging hoe langer zoo meer
het vertrouwen van de huurders wint, blykt
wel uit de styging van het aantal leden en
de vermeerdering van het getal aangesloten
perceelen.
Na de opening volgde lezing en goedkeu
ring der notulen.
Daarna verkreeg de administrateur, de
heer Th. Kroonstuiver, hot woord tot het
uitbrengen van het jaarverslag, waaraan het
volgende ontleend is: Het aantal leden was
van 122 tot 143 gestegen en het aantal aan
gesloten perceelen van 875 tot 957. In het
bestuur kwam geen veranderingen. Den 2e
Oct. 1.1. heeft de vereeniging de Koninklyke
Goedkeuring verkregen op hare Statuten.
Enkele woningen werden wegens wanbetaling
der huurders gerechtelijk ontruimd. Dat de
vereeniging nuttig werkt, blykt wel uit bet
feit, dat sinds haar oprichting de huurpen
ningen meer op tyd betaald worden. Zy
beschermt de rechten van de huurders, zon
der evenwel die der verhuurders te kort te
doen. Het verslag eindigt met een opwek
king anderen te overtuigen van het doel der
vereeniging.
Vervolgens brengt de commissie belast
met het nazien der rekening en verantwoor
ding by monde van den heer P. Schagen
rapport uit en verklaart alles in orde te
hebben bevonden, waarna de penningmeester
een overzicht geeft van do financiën. Hieruit
blykt, dat de ontvangsten hebben bedragen
f838,87 en de uitgaven f256,84, zoodat er
een batig saldo is van f 83,03.
Tot bestuursleden worden gekozen de hee
ren A. Krijnen en P. Schagen, terwijl tot
administrateur herbenoemd wordt de hoer
Th. Kroonstuiver.
Tot leden der commissie tot het nazien der
rekeuing van hot volgend jaar worden ge
kozen de heeren K. Laagland Winder en
A. Langhorst.
Hierna brengt de voorzitter in hét mid
den, dat in de Raad der gemeente gesproken
is over de alhier bestaanden woningnood.
Daarom is door het bestuur in de plaatse
lijke bladen een advertentie geplaatst, waarin
een oproep gedaan werd aan woningzoeken
den. Slechts 20 brieven waren ingekomen.
Wanneet men nu in aanmerking neemt, dat
door aannemers per kwartaal wol 40 wonin
gen afgeleverd worden, dan is dit een dni-
delyk bewys, dat de woningnood niet zoo
groot is, als wel beweerd wordt.
Verder komt ter tafel een circulaire van
n comité te 's-Gravenhage, dat trachten
wil over het geheele land een vereeniging te
vormen, die de belangen van de huiseigenaren
dient te behartigen tegen de uitspraken van
gezondheidscommissie, ingovolge de Woning
wet, wanneer de huurders de schuldigen
zyn. Om zoodanige vereeniging te vormen,
zal binnenkort te Utrecht voor dit doel
een algemeene vergadering worden gehouden.
Men besluit van wege Samenwerking" twoc
afgevaardigden naar die vergadering te zenden,
om tot het totstand komen der Vereeniging
mee te werken.
Na nog eenige zaken van particulieren aard
besproken te hebben, wordt de vergadering
gesloten.
Woensdagavond vergaderde de Bouw-
vakafdeeling .Verbetering zy ons doel" in
het Bondsgebouw. De voorzitter opende met
een woord van welkom; de opkomst was
bevredigend. De vergadering was belegd om
verslag uit te brengen van de gevoerde actie
in zake loonsverhooging. Daartoe kreeg de
secretaris het woord, 't Bleek duidelijk, dat
in samenwerking met de zustervereeniging
.Door Eendracht Sterk", heel wat arbeid
verricht was en heel wat vergaderingen en
conferenties waren gehouden. Met de geor
ganiseerde patroons was men het voor 't
grootste deel spoedig eens; de ongeor
ganiseerden bleken niet zoo gemakkelyk te
bereiken. Ook moest togenover de belofte
der patroons van loonsverhooging van de
zjjde der arbeiders gezorgd worden dat na
de invoering van een verhoogd loon nie
mand der vaklni beneden dat loon zou gaan
werken.
Om ook de ongeorganiseerde arbeiders
hierin te betrekken werd in het Bondsge
bouw een groote openbare vergadering be
legd, die goede resultaten had.
Aanvankelyk had men gemeend dat 1 April
de loonsverhooging zou ingaan. Men is ech
ter voor den drang der omstandigheden ge
zwicht. 't Zal nu zyn 1 Juli 't doel is
dus, hoewel wat later, bereikt.
In verband hiermee werd in 't verslag
gewezen op de noodzakelijkheid om de bestek-
bepalingen der gemeente enz. in aansluiting
hiuimee gewyzigd te krygen.
Het bestuur heeft ook in dezen niet stil
gezeten.
Aan 't eind van 't verslag werd dank ge
bracht aan den voorzitter dio door zijn be
leidvol optreden, zooveel tot welslagen der
zaak heeft bijgedragen. De leden bezegelden
dit door warm applaus.
Voorz. merkte op dat do secretaris hem
by de vele vergaderingen en conferenties
trouw ter zijde had gestaan. Met een op
wekking aan de aanwezigen om propaganda
te maken voor de vereeniging, omdat zoo
duidelijk blykt dat langs den weg der orga
nisatie alleen verbetering kan worden ver
kregen, sloot de voorz. de vergadering.
Prinses Zonneglans.
Een heel aardige avond Woensdagavond
in .Tivoli", waar de dames-zangcursus onder
leiding van den heer Brands .Priuses Zonne
glans" gaf. Een strijkkwintet van de orchest-
vereeniging .Apollo' zorgde voor de instru
mentale begeleiding op uitstekende wyze.
We hebben den heelen avond dit kwintet
met genoegen gehoord 't had het werk
flink ingestudeerd dat bleek duidelyk.
Het zangspel is ons weder uitstekend be
vallen. Er is heel wat work aan geweest
om de jonge dames en kinderen zoo ver te
krygen. De hoofdrollen zongen goed en ook
de koren waren uitstekend. En de laatste
eischen verbazend veel oefening en repetitie,
wil men eenigszinB zeker zyn van den zang
op den avond der uitvoering. De regie heeft
blykbaar hard gearbeid achter 't tooneel, want
het optreden en de wyze waarop dat geschiedde
liet niets te wenschen over. En dat zegt
wat voor zoo'n groot getal opvoerenden.
Een bijzonder compliment verdient de
regiseur nog voor de menuet mooie figuren,
mooi uitgevoerd en door het publiek gevolgd
met de aandacht die hy verdiende. Erg aardig,
waarlyk.
Er was van de costumes veel werk gemaaktj
Met uitzondering van oen paar, was alles
eigen werk.
De directeur dankte in een kort woord
daarvoor de dames Van Wjjk en Herman
die hem en zyn vrouw zoo trouw hadden
geholpen. De heer Jansen ontving den dauk
voor de leiding der orchestrepetities, de
regiseur den heer P. van Twisk kreeg mede
een byzonder woord van lof. Aan de dames
en de beide heeren werden bloemen en een
krans aangeboden.
Van de uitvoerenden ontving de heer
Brands eene fraai gevulde bloemenmand.
Het publiek toonde zich zeer dankbaar
▼oor bet mooie, dat het te hooren en te zien
had gekregen.
Wy vernamen dat het plan bestaat de
operette nog eens uit te voeren en dan voor
het publiek. Nu, 't is een gang naar .Tivoli"
waard.
0e Komeet.
De komeet van Halley is gisterenavond
onder gunstige omstandigheden waargenomen.
Reeds tegen 9 unr kwam de kop met vry
duidelyke kern uit de schemering te voor-
schyD, en na kwart na negen was de kop al
een uiterste duidelyk en markante verschy-
ning. Naarmate de schemering wegstierf
kwam allengs ook de staart der komeet te
voorschijn. Eerst aarzelend, daarna duide
lijker en zich Bteeds scherper aiteekeaendc
tegen den toenemend donkeren achtergrond,
won hy voortdnrend aan afmeting en inten
siteit.
Op den 7den Joni a.s. zullen de oudste
leerlingen van 5 openbare scholen vau Texel
een reisje maken naar den Helder, om daar
te bezien het wachtschip, de marinewerf en
den vuurtoren te Huisduinen.
De Friesland te Bordeaux.
Verzuimd werd in het vorig bericht nog te
vermelden, dat Zaterdag 14 Mei d'-u officieren
van de •Friesland" gelegenheid was geboden,
het pas van stapel geloopen Fransche slag
schip .Vergniaud" in oogenschouw te nemen.
Den gehcelen Zondag en den daar-.pvolgendon
ochtend was de .Friesland' te bezichtigen
voor het publiekvan de machinekamer tot
op do commandobrug wemelde het van nieuws
gierigen gemiddeld waren er steeds minstens
2000 bezoekers aan boord.
Ramp met een onderzeeboot.
Galais, 26 Mei. Het stoomschip >Pas de
Galais", op weg van Galais naar Dover, is
botsing gekomen met den Franschen onder
zeeër «Pluvoise", die onmiddellyk zonk. Drie
on twintig personen kwamen om het leven.
De .Pluvoise had gedoken on kwam weder
omhooggaande in aanrakiug met het rad van
de .Pas de Galais".
Laatstgenoemd schip moest met eenige averij
naar de haven terugkocren.
Men ie ernstig bezorgd omtrent het lot van
de 25 man van de equipage.
Galais, 26 Mei (5 uur). Een torpedojager,
drie torpedobooten, twee sloepbooten en twee
baggerschepen met reddingsmateriaal zijn op
de plaats van de ramp en hebben het pnnt
waar de .Pluviose" ligt, verkend.
Men weet niet, of de bemanning nog in
leven is. Drie commandanten van 't station
voor onderzeeërs bevinden zich aan boord
van de «Pluvoise".
De «Pluvoise" is een volgens de plannen
van den ingenieur Lauboonf gebouwde duik
boot, en vormt het definitieve type van de
door dien ingenieur ontworpen onderzeeërs.
Zy is do eerste van een reeks dnikbooten
van hetzelfde type. De .Pluvoise" is 54 M.
lang en heeft een waterverplaatsing van
Koninklijk bezoek aan
Haarlem en Amsterdam.
Prins Hendrik is met do «HeemBkerck
Donderdagmorgen in do vroegte te Amsterdam
aangekomen. Togen half tien werd Z. K. H.
in de Admiraalssloep, in gezelschap van
schout-by-nacht Tydeman lungs het IJ en
het oostelyke viaduct tot aan de gracht voor
het Gentraal-Stalion overgebracht.
Prins Hendrik begaf zich toen naar het
le perron, ter ontvangst van H. M. de
Koningin, die precies te 10.2 van Apeldoorn
in de hoofdstad arriveerdo. H. M. zag er
zeer gezond en opgewekt uit als een geluk-
kige jonge moeder. Het was nog niet de
officieele intocht dio zou eerst des middags
plaats hebben als het Koninklyk Echtpaar
uit Haarlem terugkomt. Maar de geestdrift
der massa laat zich moeilyk bedwingen, en
zoo kwam hot eerste welkom van ongedwongen
hartelijkheid reeds vroeg in den morgen.
Het brandpunt, de Dam, is natuurlyk reeds
bezaaid met menBchen, die dicht opeengepakt
staan en het moment verbeiden, waarop het
vorstelyk paar zich zal vertooncn. De menigte
trilt: over de vrijgehouden baan, omstuwd
van 't volk, in het sprankelend zonlicht, onder
bloemfestoenen en vlaggen door, terwyl de
salvo s van hoerageroep aan komen daveren,
verschijnt in den luister van haar hofstoet
onze jonge Majesteit aan do zjjde van den
Prins-Gemaal.
Roode kolbakken gloeien uit de ruige beren
mutsen, geschitter van wapenen, zonneglansen
over de rappe paarden heen; fonkelende gala's,
wuivende stekeD, hoofscho gewaden der eere-
jufferen als gedragen te midden van deze
waarlyk altyd weer treffende decoratieve en
tocli zoo voorname statie; het koninklyk
rijtuig met den lakrooden bok, de slanke
jockey's, 'tNassausch blauw livrei; en in de
roode kussens de fiere gestalte van Koningin
Wilhelmina, jeugdig, frisch blozend, met een
dankbaren lach neigend naar links en naar
rechts.
Nog een oogenblik, en tienduizenden sta
ren met ingehouden adem naar de glazen
deuren van het historische balcon
dan ontvangt het Koninklyk paar weer de
jubelende hulde van de bevolking der hoofd
stad 1
Na een verblyf van een goed uur vertrok
ken H. M. de Koningin en Prins Hendrik
weder per spoor naar Haarlem, waar de
Koninklyke trein te 11.58 arriveerde.
Van het station ging de tocht geëscorteerd
dojr een eerewacht van jongelieden uit do
Haarlemscho burgery, langs Kruisstraat en
BarteljorisBtraataan beide zijden van dien
laogen weg stond eeu sloot van vereenigin-
gen met muziek en banieren geschaard, die
van het station tot aan de Groote Markt
reikte.
Op de Groote Markt werd, toen het Ko
ninklyk paar op het bordes van hét onde
Raadhuis had plaats genomen, door een koor
van 4000 kinderen het Wilhelmus aangeheven,
wat een nooit te vergeten indruk maakte op
allen, die daarbjj tegenwoordig waren.
Kort daarop had in het Stadhuis het noen
maal plaats. Inmiddels hadden de deelnemers
aan het bloemen-corBo zich opgesteld, die
na een grooten weg door de stad te hebben
afgelogd, in de Dreef was opgesteld, toen het
Koninklyk paar aldaar aankwam. Het was
een prachtig schouwspel, al die rjjk met
bloemen versierde wagens, auto's enz. Een
bloemendans door 32 jonge dames, gedost in
costumes van leliën, tulpen, narcissen en
hyacenthen werd met groote gratie en beval-
ligheid uitgevoerd.
Haarlem heeft zich voor ditmaal in een
prachtig on origineel kleed gestoken, afwij
kend van de traditioneele versieringen met
8parregroen. Overal bloemen, palmen en
kransen, op allerlei manieren aangebracht
langs do huizen, pylonen en staketsels, een
schitterenden, en vroolykon indruk gevend.
Door die praohtig versierde stad heeft het
Vorstelijk paar vervolgens een zegentocht ge
maakt, geestdriftig ontvangen door duizenden
en nog eens dnizenden menschen. Na een
bezoek aan Heemstede en aan de St. Bavo-
kerk werd naar het station gereden.
Haarlem bleef echter in feestvreugde.
Overal muziek, illuminatie en een groote
menschenmassa in de meest opgewekte en
gezellige stemming!
In Amsterdam.
Kwart over vjjven arriveert de trein uit
Haarlem aau 't centraalstation te Amsterdam.
Even daarna rolt de trein uit Apeldoorn
binnen, die Prinses Juliana meebrengt De
ouders treden snel op den waggon toe en in
minder dan geen tyd ligt zy in de armen
van haar Moeder. Wel wat bednosd en ver
wonderd door al dio drukte staat de kleine het
huilen nader dan het lachen, doch dat ge
vaar is spoedig bezworen.
Dadelyk gaat de Koninklyke familie naar
do peristyle van het Paviljoen, waar in het
avondzonlicht de gouden koets te pralen
staat. En nu stygt op eens uit de menigte
van duizenden een waarlyk ontroerende geest
drift op. De politie kan het volk ter nan-
wernood in bedwang houden. Men wuift met
hoeden en zakdoeken, roept „hoezee"'s en
„leve"'ns, men dringt vooruit en wordt ge
drongen en men rekt de halzen en gaat op
de teenen staan om het kind te zien; het
kind en de ouders.
Hare MujeBteit neemt Prinses Jnliana op
schoot. Dan gaat het voort, in matigen draf,
geëscorteerd door een escadron huzaren, langs
het Damrak, de breedo bedding, waarin do
zwarte menschenstroom golft en bruischt. In
een der volgrytuigen zitten twee hofdames,
elk mot eon pop in de hand, een Haarlem
scho weesjongen en een Haarlemsch wees
meisje. De menschen wjjeen het elkaar stra
lend aan en de vrouwen vertellen het elkaar
lachend, nog eens en nog eons. Zoo'n kind
toch, cn wat oen wat een dotl
Voor bet paleis.
Op den Dam was 't van halfvjjf af wat
je met recht noemt: een Amsterdamsch ge
drang. Wie van de honderdduizenden op het
Damrak geen plaats konden vinden, moes
ten wel, of zij wilden of niet, naar het plein
vóór 't paleis
Daar bleven de trams, waarvan er hier
immers legio ljjnen passeeren, doorrijden, tot
dat zjj er eindeljjk letterlijk in vastgeklemd
raakten.
Het cordon politie had dan ook eon enorm
zware taak, om die steeds zwellende menigte
binnen do perken gestuwd te houden langs
do tóch reeds smalle strook voor den stoet,
en op eerbiedigen afstand vau 't trottoir
tegende Kleine Steentjes 1
Het werd langzaam aan criliek. Bovendien
stak de al dalende zon over 't fries van 't
paleis fel in de volte, en herhaaldelijk wer
den er dan ook, meest vronwen en kinderen,
flauw weggedragen en binnengebracht in «de
wacht", waar de «Eerste Hulp by ongeluk
ken" en de verpleegsters van 't Groene Kruis
't drukker en drukker kregen. Je zag de
menschen bleek eu met benauwde gezichten
op elkander gepaktt Moest niet lang
meer duren. De agenten stonden er schoor
togen in, verloren telkens verder terrein.
En de inspecteurs gingen gedwongen-rustig
rond, om hun manschappen vooral geduld
in te spreken. Maar ze hódden 't kwaad!
De bevoorrechten op do gemeentelijke
tribune raadsleden, Provinciale Staten, Ka
merleden en oen menigte andere autoriteiten
met hun dames, zaten daar boven dan wèl
benijdenswaardig ruim en koel.
Maar nóg hooger klom de belangstelling
op over alle daken rondomja, tot op de
eloctrisoho schitter-stellage's boven Van Gend
en Loos en 't kleercn-paleis aan den hoek.
Tot in den nok zat 't overal tjokvol, en
voor een plaatsje by de ramen werden daar
grove prijzen betaald.
Zelfs de bovenvensters van het paleis zélf
waren talryker dan ooit bezet. Op de bovenste
verdiepingen de traditioneele schoonmaaksters
met haar uniforme tullen mntsen. Verder,
op de benedenverdieping, herkende men dames
en heeren der hofhouding.
Maar ook die gezichten keken bedenkelijk
uit over 't benauwend gedrang op den Dam
in die menigte, die nu onwrikbaar klem ge
stuwd stond tusschen de straatopeningen en
over heel 't plein voort, met alleen de kleine
steentjes on het trottoir nog maur net even
vry gehouden, waar do eerewacht opgesteld
stond, en de officieren hnn dames hadden
genood. Want zelfs alle vehikels wareD op
't plein zélf omklemd door het volk. En de
sproeiwagens, dio 't pad voor den stoet zoo
lang mogelyk nat bleven houden in die wolken
van stof... hun stralen spoten aan beide
kanten over de klem staande menschenvoeten.
't Duurde Uagl De menigte kon zoo niet
lang meer ingetoomd worden. Politie-auto-
riteiten werden onrustig en 't publiek zelf
raakte meer en meer in een waarlyk «ge
drukte" stemming. Want eerst hadden ze
nog wel eens naar een lustige wiegeling ge
tracht op de montere marschen der fanfares.
Later zongen ze de nationale wijzen telkens
mee met 't paleis-carillonNu stond de
volte Btom.
't W «rd half zes. De trein moest dus aan
zyn. Iioe zou dat straks gaan, als die zee,
in de stuwkracht, waar 't nu toch maur^alles
om ging, met geweld zich door de dyken
heen wilde breken Als een ieder, die
daar zóó lang toch reeds in die benauwenis
stond, op ging dringen om tot iederen prijs
het nog maar even een jaar onde Konings
kindje te zien
Hoe 't gegaan is Brusse, de verslagge
ver van de Nieawe Rotterdamsche Courant,
waaraan wy dit verslag in hoofdzaak ont-
leenen, schrijft: Eén moment van ontroering
heeft zelfs de zakelyke journalisten oven hnn
prociese waarnemingsvermogen benomen. Ik
herinner my een hevige beweging, die als
't ware de menigte omhoog liet deinen. En
een geluid, zóó overweldigend als ik 't nog
nooit had gehoord, als van een zee, die
plots te koken begon
Dit was de geestdrift, die zich oindelyk
ontspande: voor Juliana, dut kleine wichtje
mot 't bruinblozende snoetje en do klare
kykers, daar in haar kanton kleertjeB door
do Koninklyke Moeder zelf opgeheven voor
't venster van de gouden koets. Daar staar
den nu zoo verteederd de oogen van het volk
der hoofdstad heen, voor Haar kwam die
lach van bewogen genegenheid eensklaps op
al die vermoeide blecke gezichten.
En gaf 't toch ook niet wel even een moei
lijk precies te verklaren meewarig gevoel,
toen het argelooze kind verschrikt te schreien
begon om dien eerste hevige losbarsting van
volksgunst, en toen de Koningin haar spon
taan in de armen overnam van Jonkvroow
Van de Poll, om 't kleine kopje beschermend
tegen zich aan te drukken Is het lot der
Vorsten dan ook wel altyd goluk Wat staat
er voor dit aanvallige Prinsesje, door de
volksliefde op dc handen gedragen, in de
sterren geschreven
Tienduizenden drongen nu opgetogen op tot
tegen 't stramme gelid van 't eoro-escorte
huzaren, dat de sabels presenteerde, de kaken
van ontroering gebeten, 't Wilhelmus wordt
door 't gejuich overstemd.
Maar als even daarna de jonge Moeder
met haar Dochtertje op de urmen op hot bal
con van den streng massalen paleisgevel
verschynt, aan de xyde van den Prins, dan
gaan de hoeden en zakdoeken omhoogdan
is 't een wervelstorm van geestdrift, die eon
ieder verward maakt
Maar gelukkig klonken daaroverheen steeds
nog maar voort de kerngezonde hoera's; en
't was een geduw en gewring om beter te
zien, intieme bijzonderheidjes vooral van
hoe dv Koningin 't kleine ding zoet vrilde
houden met dien duikelaar over een rietje...
waarom Prins Hendrik even glnnder mee
moest lachen.
Na een minuut of drie liet toon de Moeder
Juliaua de menschen goeden nacht toewuiven
en daarna is zy voorzeker wel gauw in haar
wiegje te slapen gelegd.
Maar Amsterdam is zóó bly met de aan
wezigheid van 't lieve Prinsesje Een half
uur later komt op straat de echte oranje-hos-jool
er hier en daar reeds joeloud in.
De avond.
Nu zyn de sluizen wyd opengezet, en in
een wilden hos trekken de troepen over de
stad. 't Is overal feest, overal joelen, zingen,
oompa-muziek en luid schatorende ronde
dansen. Zwaaiende vlaggen, oruuje handen,
wuivend voor de stoeten uit, en de meisjes,
die telkens in andere kringen zich vinden,
tot de rytuigenfiles of de bengelende trams
de oploopen weer midden doorsnyden. Koffie
huizen loopen vol, de deuren gaan dioht, ze
ringelreien om de tafeltjes heen, strooien
confotties, slingeren serpentines, en nu en
dan springt er een op oen stoel om oen gloei
ende toast af te Btoken. Draaiorgels, planeten-
leestors, Itali&anschen uit den Duvelshoek
met een gitaar en eindeloos de rinkolende
beduibakjes, waar de menschen buiten zitten,
als op gemoedelijke familiefeesten onder elkaar.
In de Kalverstraat raak je in de verdruk
king, en als je dan door oen steeg vlucht
naar 't Rokin, schynt 't gedrang en 't geduw
van de hi-ha-ende slierten daar toch nog
benauwender te wezen. Ze draaien rood-wit
en-blanwe parasols boven hun hoofden, zyn
wonderlyk verkleed en klimmen eindelijk
maar weer in een aapje om door de volte
weer wat voort te komen.
Maar gemoedelijk bly ft overal do stemming.
Alle menschen laten zich duwen en dringen
en kuioren dan weer voort met vrouwen en
kindoren, of ze na pas recht thuis zyn in
hun stad.
Waar ze voor loopen en telkens om juichen,
zoo opgetogen kunnen hossosingon, dat is niet
recht duidelyk, want iets eigenlijk feestelyks
is er vanavond nergens te doen.
Marine en Leger.
Eervol ontheven, met 1 Juli de kapt. L G. C.
D. baron van llardenbroek van Ammerstol, van
de betrekking van hoofd der opleiding van jongen
tot matroos on van hot bevel over Hr. Ms. iii-
structieschip »Van Galen"; dc kapt. t. x. E. de
Haan, van het bevel over Hr. Ms. pantserdekscliip
«Friesland"; de kapt. t, z. S. Woldringh van het
bevel over Hr. Ms, logeinentschip sNepiunus", en
de kapt l. z. J. F. B. van Djjk van het bevel over
Hr. Ms. pantserschip jEvertsen."
Opgedragen met 1 Juli het bevel over Hr. Ms.
Van Galen" aan den kapL-luit. t. z. S. P. 1'Honoré
Naber: het bevel over bet pantserdekschip «Fries
land" aan den kapt. t. z. 3. Woldringh; het be
vel over het pantserschip «Evertsenaan kapt
t. z. H. A. Schoonhoven en het bovel over liet
logementschip «Neptunus" aan kapt. L z. J- F. B
in Djjk.
Hr, Ms. «Piet Hein" is Woensdag alhier aan
gekomen.
Stoomwaartberichten.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Banda (uitreis) is 2b Mei Point de Gaille gep.
Billiion arriv 25 Mei v. A'datn te Hamburg.
Java {thuisreis) arriv. 26 Mei te Marscille.
Lombok (uitreis) arriv. 26 Mei te Sabang.
Nias (uitreis) pass. 25 Mei Dungenes.
Sumatra (thuisreis) pass. 26 Me» Perim.
Urotins, v. A dam n. Batavia, vertr.26 Mei v. Genua.
Rotteruansche Llotd.
Djocja arr. 26 Mei v. Batavia te K'dain.
Rindjani (uitreis) arriv. 25 Mei te Padang.
Besoeki vertr. 25 Mei v. Port Talbot n. Sabang.
Koninklijke Hollandsoue Li.oto.
Frisia (thuisreis) vertrok 25 Mei v. Rio Janeiro,^
Delfland (thuisreis) arriv. 26 Mei te Bahia.g <«1
llollandia (uitreis) vertrok 26 Mei van Dover.
Maasland (uitreis) arriv. 26 Mei te Duinkerken.
Kon. West-Indische Maildienst.
Pr. W. I arriv. 26 Mei v. Suriname te A'dam.
Visscherijberichten.
Nieuwediep, 24 MeL Aangebracht 200 tal haring
80 a 90 cent per tal, 90 tal geep f2 a f6 per tal.
Van Texelaars 130 stuks rog 80 cent per stuk.
7 korders te zamen met 60 stuks middelmatige
tong 50 cent per stuk, 50 kleine tong 20 cent per
stuk, 20 mand kleine schol f 2 a f2,50 per mand,
12 mand schar 60 cent per rnand.
25 Mei. 50 korders met 10 stuks groote tong
90 cent per stuk, 20 tot 100 middelmatige tong
40 a 50 cent per stuk, 10 tot 30 kleine tong 20
cent per stuk, 6 stuk9 tarbot f7 a f 9 per stuk,
1 tot 4 mand kleine schol f 0,80 a f 3,50 per
mand, 1 tot 2 mand schar f 1,25 per mand.
Van trekkers 60 tal haring f 1,15 a f 1,35 per
tal, 40 tal geep f 3 a f 6,80 per tal.
26 Mei. Van trekkers 400 tal haring f 0,95 a
1,60, 65 tal geep per tal f 2,75 a f 6,80 per tal.
7 korders met 10 tot 20 stuks groote tong 80
cent per stuk, 20 tot 100 middehnaelgo tong 35
a 45 cent per stuk, 10 tot 40 kleine tong 15 a
20 cent per stuk, 1 tot 4 mand kleine schol f 1 a
f 3 per mand, 1 tot 2 mand schar f 1,25 p. mand.
Marktberichten
Schagen, 26 Mei.
Aangevoerd 4 paarden f 80 a 180, 0 stieren en
ossen f0—aO—stieren f 0—a 0—, duiven
fOaO, 60 geldekoeien f 1-10 a 2,25 33 vette
id. f 180 a 312J, 45 kali kooien 1170 a 270.—
10 vaarzen f 80 a 100, 0 hokkelingen f 0 a
0 graskalveren f a 50 nnchtere
kalveren f7 a 24, rammen fa 00.—,
00 magere schapen f 00 a 00, 850 votto id.
f 24 f 81.50, 220 schapen (overhouders) f 20
a 28.1350 lammeren f 8 a 17,50, bokken
en geiten f 0.— a 0.—, magere varkens f
a 18 vette id. per Kg. 48 a 56 ct, 60
biggen f 13.— a 16.—, konynen f 0.a
0. kippen f0.a 0.—, zwanen f
700 Kg. boter f 1.05 a 1.25, 100 Kg. kaas
f0.40 a 0.50, 3000 kipeieren f2.80 a 3.50,
500 eenden dito f 3.75 a 0.per 100,
veulens f a f00 eenden f0.alO.
Burgelijke Stand v. Helder
Vsn 24 tot 26 Mei.
ONDERTROUWD: J. H. Kater cn II. B. Rip-
pens. B. Kossen en C. C. Tjittcs W. C. van Setten
r. d. Meer en A. BlikkenhorsL J. Heijstra en A.
Bakker. R Agema en A. dc Kok.
GETROUWD: K. J. Ravensteyn cn M Lengers.
J. Krul en T. Jager. J. Passenier en C. Goitz. F.
C. Dirks en M. E. Lenghaus.
BEVALLEN: C. W. van Maanen geb. van der
Horst. d. T. Bock geb. Heineman, z. T. Lagerveld
geb. Jongeian, z. C. BomhofT geb. do Jong, z. C.
OlTrinua geb. Duivens z
OVERLEDEN: A. Kwak geb. Plemp, 48 j. A.
Bakker, 5 m. C. Pieterse, 60 j.
Correspondentie.
Een ingezonden stuk van den heer A. W.
Michols is tot het volgend nummer ver
schoven.
Advertentiën.
Geboren: Evert,
zoon van F. M. HELLEN DOORN en
R. HELLENDOORN-Bont.
IJ muiden, 28 Mei 1910.
GeborenJohan Jacob Raadsveld,
zoon van P. RAADSVELD
en A. M. RAADSVELD-Webkr.
Arnhem, 26 Mei 1910,
