KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder, Texel, Wiaringen en Anne Paulownam Woensdag 4 Januari 1911. 39ste Jaargang. f 1 No. 3955. 't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et, fr. p, post 75 ct., buitenland f 1.25 Pre- Zondagsblad 37J 45 f 0,75 miën j Modeblad »»»55j»»»65» f0.90 (Voor het buitenland bij vooruitbetaling.) Advertentiën van 1 tot 5 regels 80 e«nt Elke regel meer6 b Bewjjs-exemplaar Vignetten en greote letters worden naar plaatsruimte berekend. Interc— lefoon BO. Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Uitgeven C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT Co Helder. Bureaui Spoorstraat en Koningstraat. |Aan onze abonné's buiten de gemeente wordt beleefd verzocht 't verschuldigde abonnementsgeldlfliegand Blaadje, Zondagsblad en Modeblad 4e kwartaal 1910 te willen overmaken per postwissel of aan postzegels vóór 5 Januari a.s., zullende anders daar over met 5 cents verhooging per post worden beschikt. Postwissels voor dat doel behoeven slechs met een zegel van 2!/, cent be plakt te worden. UIT HET BUITENLAND. De Senaatsleden van de linkerzijde ii België zyn ernstig ontstemd over de late in diening der begrootingswetten. Donderdag middag hebben zy formeel het werk gestaakt. Dapont verklaarde namens de linkerzyde dat, daar zy door de late indiening het niet mo gelijk acht de begrootingen ernstig te be spreken, zich zal terugtrekken. De Senaat krygt de begrootingen op 't laatste oogenblik en hy heelt niet het recht er iets in te wy- zigen. Er is, verklaarde hij, slechte een einde aan den toestand te maken als de regeering voorstelt voorloopige twaalfden te votceren voor 't geval de Senaat geen tyd tot bespreking heeft gehad. Het ongeluk aan do buskruit-fabriek te Wetteren verwekt algemeen deelneming, 't Kwam daar in den loop der jaren al zoo vaak voor. Nog altyd komen gevallen van sabotage voor by de Fransche spoorwegen. De maat schappijen deden zoo scherp mogelyk toezicht houden, doch ontdekken kon men niets. En Bom» wordt de dienst nog duchtig in de war gestuurd of groot ongerief veroorzaakt. Er is thans tot een nieuw middel besloten, dat eigenaardig genoeg, nu al bekend is. By de maatschappijen zullen rechercheurs in dienst worden gesteld, die te midden van het gewone personeel mede den dageljjkschen arbeid zal verrichten; doch tegelijkertijd moeten trachten op het spoor te komen van de misdadigers. Zou de aankondiging van dien maatregelen niet bedoeld zyn als voorbehoedmiddel? Koning Peter van Servië komt te Parys op bezoek. Zyn ontvangst zal wel hartelijk zyn, want hy heeft het hart der Franschen gestolen, doordien hy zal deelnemen aaneen groot feestmaal van leerlingen der school van St. Cyr de opleidingschool voor het leger In zyn jengd was koning Peter leerling dier school; als oud-leerling vocht hy in de Fransoh—Duitschen oorlog met de Franschen moe. Durand, die veroordeeld was tot de dood straf, wegens ophitsing tot vermoording van den werkwillige Dongé, tydens de staking te H&vre, heeft genade gekregen. Zyn straf is veranderd in 7 jair gevangenis. Er worden nn ook pogingen in het werk gesteld om het vonnis herzien te krygen. Herhaaldelijk we wezen er hier al meer op duikon geruchten op over oproerige bewegingen in Portugal. Eene officieele verklaring van den minis ter van buitenlandscbe zaken aan de buiten- landsche persvertegenwoordigers luidt dat de rust algemeen is, de financieelo toestand iedoren dag beter wordt, de krijgs tucht in leger en vloot volkomen is en de godsdienstige agitatie geheel geëindigd. De verkiezingen zullen in April, in de meest volkomen onafhankelijkheid worden gehouden. Bevelen zyn gegeven om de cen suur strikt te beperken tot onjuiste berich ten. De minister ontkent, dat de Engelsche gezant het zenden van een oorlogsschip naar de Taag heeft verzocht. Niet-officieele berichten luiden aiet zoo geruststellend. Er schynen zelfs twee stroomingen te zyn die de republiek willen (Veranderen*, n.1. de monarchistische en die van de «peuplo- cratie*. Wat de eerste betreft ook Koning Maunel gelooft dat hy vroeg of laat weer naar Portugal terugkeeren zal. De andere beweging vloeit daaruit voort, dat velen voor ommekeer van zaken waren om het beter te krygen. Zjj vragen nu «waar bljjven nu die enorme verboteringen Het volk is nog steeds in het bezit der wapenen waar mee het de revolutie bevocht, terwyl de regeering allen ruggesteun mist. De eerste de beste arbeider treedt het Kabinet van den een of anderen minister binnen, stelt zonder blikken of blozen zjjne eischen, die de minister of hy wil of niet moet inwilli gen want achter dien arbeider staat een beole groep die hom steuntMisschien denkt menig Portugees al aan het spreekwoord van de verandering en de verbetering. Ook in een ander gedeelte van 't Pyre- neeach schiereiland schynt het weer te gis ten. Te Barcelona zijn weer werkstakingen uitgebroken. De Russische Doema verwierp na leven dige discussie het voorstel tot hot dringend verklaren van de interpellatie over de stu denten-onlusten te Odessa. Ze is tot 30 Januari uiteengegaan. In dien tyd zal de kalmte wel teruggekeerd zyn. Aan de «Times* wordt uit Petersburg bericht dat de Russische regeering onlange naar Berlyn een nota zond waarin de twee voornaamste resultaten van de besprekingen tydens het Tsarenbezook aan Potsdam wer den aangegeven: ten eerste de onweerspre kelijke handhaving van de tegenwoordige groepeering der mogendheden, en vervolgons de wederzydsche overeenkomst om zich te onthouden van elke nieuwe combinatie, dio tegen de Russische of Duitsche belangen in Perzië of Turkye zou zyn. Engeland zit wel een beetje met Perzië, blykt uit dit bericht. Men ziet daar ongaarne de toeneming van Duitschen invloed in Per- fiëtrouwens Rusland zal wel van 't zelfde »doe zyn. Blijkbaar iz het bericht dan een proefballoanotje. NIEUWSBERICHTEN. HELPER, 3 JaDuari. Hr. Ms. (Noord-Brabant" is Maandag te Colombo aangekomen. Maatschappij van Landbouw. Vrijdagavond vergaderde in het lokaal fTivoli" de afd. Helder van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw, onder presi- deum van den heer Terra. De opkomst mocht bevredigend heeten. De president heette de aanwezigen harte- ljjk welkom, noodigde den secretaris, den heer H. Bakker Dz., nit, de notulen der vorige bijeenkomst te lezen, na welke lezing zy werden goedgekeurd. Als ingekomen werd ter kennis gebracht een schrijven van B. en W. dezer gemeente, behelzende de mededeeling, dat de Gemeente raad afwyzend had beschikt op het adres der Vereeniging, waarin zij ondersteunde het verzoek van den pluatselyken veearts, den heer De Haan, om particuliere practijk te mogen uitoefenen. Do heer Thyssen verzoekt hierover eenige inlichting, met name van den president. Het bevreemdt hem, in de couranten te hebben gelezen, dat de lieer Terra by de behande ling van deze kwestie in den Raad heeft medegedeeld, dat deze particuliere practijk toch niet te weren zou zyn; dat ze zelfs al reeda plaats had en nog te meer verwonderde het hem, dat het afwyzend advies van B. en W. met algemeene stemmen was goedgekeurd. Daaruit bleek dus, dat de heer Terra zelf ook voorgestemd had en dus tegen zijn eigen verzoek was geweest. De heer Terra ontkent, dat hij aldus ge stemd heeft; als de courantenverslagen dat hadden vermeld, dan waren die abuis. Dat hy het adres niet beter had verdedigd en er niet veel over had gezegd, was hieraan toe te schryven, dat hy al by den aanvang de overtuiging had gekregen, dat het niets zou baten, al wat hy tegen het afwyzend pre advies zou iubrengen. De heeren waren van te voren al besloten, hoe te stemmen. Zelfs was hem bepaald ontraden door een ander lid vaa den Raad, dat de landbouw geacht mag worden, te vertegenwoordigen, n.1. den beer Verfaille, om er veel over te zeggen. Wat het gezegde over de particuliere prak- tyk betreft, als zou die reeds worden uitge oefend, hierbjj had de heer Terra do behan deling van honden en katten op 't oog, iets wat hem door den heer De Haan zelf was meegedeeld, en waarvan hy meende, gebruik te mogen maken. De heer De Haan, zelf in de vergadering tegenwoordig, deelt mee, dat het afwyzend preadvies voornamelijk hieraan was toe te schryven, dat men vreesde, dat bij toestem ming van hot verzoek, de veearts veel naar Koegras zou moeten en ook aan de over tuiging, die men hier voedt, dat hier ter plaatse een groote practyk zon uit te oefenen zyn, waarmee heel wat te verdienen zou wezen. Men zou er niet zoo tegen gekant geweest zyn, wanneer er by de bepaling van het honorarium rekening mee was gehouden on nog zou men wel voor inwilliging te vin den zyn, meende de heer De Haan, wanneer hy geneigd was een deel van zyn salaris daarvoor op te offeren. Daarvoor was hij echter voorloopig nog niet te vinden en wenschte voor 't overige deze zaak liever niet in 't openbaar besproken te zien. Thans doet de voorzitter mededeeling, dat de rekening en verantwoording der afge- loopen Landbouw cursus van 't Ministerie van Landbouw goedgekeurd is teruggekomen en dat voor de in 1911 te houden cursus een subsidie van 't Rjjk is toegestaan van f289,13. Nog was ingekomen een circulaire van 't Centraal Bureau van 't Ned. Laudbouw- Comité omtrent kunstmeststoffen, welke cir culaire voor kennisgeving werd aangenomen. Punt 3 van de Agenda luidde: «Verslag afgevaardigden naar de Algem. Vergadering en Landbouwtentoonstelling, gehouden te Hoorn. De heer Thyssen, een der afgevaardigden, roept de verontschuldiging der aanwezigen in, wyl 't al zoo lang geleden is, dat die vergadering gehouden is, deelt iets mee om trent de correspondentie van zyn medeafge vaardigde, den heer H. Bakker, met het Hoofdbestnar, aangaande den in Koegras ge- stationneerdo hengst «Lodewyk", met veel kosten ter verbetering van het paardenras van Bergen-op-Zoom betrokken en de niet temin plaats hebbende clandestiene dekking door een minderwaardige; deelt het desbe treffende antwoord op deze correspondentie voor, uit een en ander bljjkende, dat een wetsontwerp het Departement heeft verlaten, waarin atdoende maatregelen zyn getroffen, om aan het onderhavige euvel te ontkomen. Verder is er nog heel veel verhandeld, zegt de heer Thyssen, over melk, over varkens inenting, schapenfokkerij, to veel om op tc noemen. Daarom begint hij er maar niet aan, doch stelt zich beschikbaar, om vragen te beantwoorden, zoo die door iemand mochten worden geduan. Daar niemand der aanwe zigen hiervan gebrnik maakt, wordt de heer Thijssen door den voorzitter dank gebracht voor zyn verslag. Bij het volgende punt, bestuursverkiezing, wordt het aftredende lid, de heer P. Knip, met 18 stemmen herbenoemd. De heeren Bakker, Maters, De Graaf en Kikkert ver kregen ieder dén stem. Den gekozene, niet ter vergadering aan- wezig, zal van zyn herbenoeming kennis worden gegeven. Hierna houdt do heer De Haan, veearts alhier, een interressante en leerzame voor dracht over (Verzorging en opvoeding van kalveren Het zou ons te ver voeren, hoe nuttig on leerryk de voordracht ook was, wanneer wo hierop ingingen. Genoeg zy het, dat de voordracht ten eindo toe met groote aandacht werd gevolgd, terwyl aan het einde nog gelegenheid werd gegeven tot 't vragen om nadere inlichtingen, waarvan door som migen gebrnik werd gemaakt. Onnoodig te zeggen, dat den heer De Haan na afloop dezer besproking don welgemeenden dank der vergadering werd gebracht, terwyl men zich aanbevolen hield voor een volgende gelegenheid. Nog brengt dg voorzitter ter sprake 't houden van eea cursus in paardenkennia. De Holl. Maatschappij van Landbouw geeft op bepaalde voorwaarden voor 't houden van zoo'n cursus een subsidié. Desgevraagd licht de heer De Haan toe, dat die subsidie vrjj- wel toereikend is om die lessen (een tien of twaalftal) te kunnen houden. Eenparig blykt de vergadering van oordeel, dat 't bestuur dan de maatregelen kan treffen, die noodig zyn, een dergelyke cursus in 't leven te roepen. Wyl men den wensch te kennen heeft gegeven het huishoudelijk reglement te her zien en zeker velen der leden zoo'n regle ment niet bezitten, deelt de voorzitter mee, dat het in zyn bedoeling ligt, een honderd tal dezer artikelen te laten drukken, om ze daarna onder de leden te verdoelen, waarna men tot de herziening kan overgaan. Niemand meer iets in 't midden te bren gen hebbende, gaat men over tot het laatste punt, de kaasverloting, waarna de vergade ring onder dankzegging wordt gesloten. Kranig. De reeda bejaarde schipper H. v. B., van een in de haven liggende Ürker botter, ge raakte Zaterdagavond by het dekschrobben over boord en werd haast oogenblikkelijk door den Bterken stroom een eind meege sleurd. Op zyn luid roepen werd het onge luk opgemerkt door Arie de G., die, aan den kant werkzaam, zioh niet lang bedacht om van don steiger te springen. Het mocht hem gelukken den drenkeling te redden. Nieuwjaarswee. Zondagavond kregen een paar zeer be schonken marine-matrozen aan de Hoofd gracht ruzie over het betalen van gelag in een herberg. Het verschil moest al spoedig op lang niet zachtzinnige wyze worden op gelost. De jekkerB gingen uit en het mes kwam er by te pas, wat een hunner aau hals en achterhoofd eenige snijwouden kostte. Aangespoeld. Ofschoon er, voor zoover men tenminste kan nagaan, gedurende het stormachtig weer der laatste dagen geen zeerampen aan onze kust zijn te betreuren, spoelden toch Zon dagmiddag, voorby strandpaal 3, heel wat nieuw hout aan, vermoedelyk afkomstig van een ergens over boord geslagen lading IJmuiden, 2 Januari. Onder toekenning van pensioen is met ingang van gisteren eervol ontslag verleend aan den zeeloods K. Gomes alhier. De zee- loods in het 3e district W. van Leenwen is met gelijken datum vau den Helder naar hier overgeplaatst. Onder vele blyken van belangstelling vierde gisteren de heer W. R. Barneveld zyn 40- iarig jubileum by de posteryen. Zoowel van deze plaats als uit vroegere standplaatsen bereikte den jnbilaris een groot aantal schrif telijke als telegrafische gelukwenschen. De heer B.. die als commies zyn loopbaan begon, doorliep achtereenvolgens de verschil lende rangenwerd in 1902 directeur vau hot bykautoor Tulpplein te Amsterdam en in October van het afgeloopen jaar tot directeur van het post- en telegraafkantoor alhier benoemd. Door het personeel was een toepasselijke versiering in zyn werkkamer aangebracht, waarboven als sjmbool een posthoorn met bliksomflitsen prykte. De arbeider Jan Sloots had op den Oudejaarsavond het ongelnk in de visschers- haven te valleu en te verdrinken. In den loop van den Nieuwjaarsdag werd het ljjk opgedregd. Een weduwe met 4 kinderen bljjven onverzorgd achter. In December van het afgeloopen jaar kwamen hier binnen 180 stoomschepen en 9 zeilschepen met tezamen 189.652 netto register ton en vertrokken 187 stoomschepen on 4 zeilschepen met 186.359 netto register ton. Vanaf 1 Januari tot 31 December zyn binnengekomen 2241 stoom- en 74 zeilschepen met 2.428.197 ton en vertrokken 2131 stoom- en 55 zeilschepen met 2.247.402 netto re gister ton. Onze straatmuzikanten. Naar wy vernemen zyn de heeren Louis Pisuisso en Max Blokzyl over Singapore op weg naar China. (H.blad). De nieuwe zeehaven te Zaandam. Omtrent de werken tot uitbreiding der zeehaven te Zaandam bewesten den spoordyk van de lyn ZaandamAmsterdam, deelt men ons mede, dat deze, dank zjj de gunstige weersgesteldheid in het najaar en het uit blijven van vorst en andere oorzaken, die tegenslag tengevolge kunnen hebben, tot nn toe flink zyn gevorderd. In dezen gunstigen toestand is echter dezer dagen een verandering gekomen door een belangrijke verzakking van een der afsluit dijken over een lengte van ruim 100 M., die waarschynljjk een gevolg is van den slappen bodem. Het werk ondervindt hier door belangrijke vertraging, aangezien, voor met het opspuiten kan worden voortgegaan, de djjk eerst weer op hoogte moet worden^ gebracht. Wel ongelukkig. Te Vlissingen is Zaterdagavond in het zelfde huis in aanbouw, waarin op Kerstdag een kind in den kelder verdronken is, een 28 jarige werkman door een misstap geval len en dood opgenomen. Ontploffing in een kruitfabriek. Het Handelsblad van Antwerpen geeft de volgende beschrijving van de ontploffing in de kruitfabriek te Wetteren: Vrijdagnamiddag, om 3.40 ure is een poedermolen ontploft in de buskruitfabriok te Wetteren. De drogery waar de ontploffing plaats had bevatte 500 kilos poeder. Tien mannen werden mede omhoog geslin gerd met de balken, steenen, aarde, enz. Armen, beenen en andere lichaamsdeelen werden in het ronde verspreid. Een schedel werd op 700 tot 800 meters vaq daar terug gevonden en in de boom kruinen vond men verscheurde kleederen en ledematen hangen. Na den eersten schrik begon men onmid dellijk de reddingswerken en kon men de persoonlijkheid der slachtoffers vaststellen. Er bleken te zijn 9 dooden. Een hunner was vader van 10 kinderen. De omstaande huizen hebben veel geleden, byzonder die van Lorez en van de weduwe Van Cauwenberghe. De huisraad werd er grootendeels vernield. Een der vrouwen werd erg gekwetst door een stuk jjzer. Een 100-tal werklieden zyn in de fabriek werkzaam. Het bestuur heeft dadeljjk een onderzoek begonnen en het parket verwittigd. De ontploffing was niet zoo groot als in 1894 en 1897. Bij de eerste ramp ontploften duizende kilos poeder, doch er waren geene slachtoffers; by de tweede telde men vjjf dooden. Het gerucht heeft zich bliksemsnel ver spreid en uit den omtrek en uit Gent, was denzelfden avond veel volk ter plaats. De ontploffing had plaats in de raflineerdery. Op dit oogenblik waren er 15 werklieden aanwezig. Een half uur later, en er zonden 35 werklieden binnen geweest zjjn. De muren hadden 60 centimeter dikte ze zyn totaal weggevaagd. Recht over de fabriek staat eone tweewoonst. In een dezer lag de man ziek te beddoor den schok werd hjj ten gronde geworpen. De vrouw bekwam eeno erge kwetsuur aan hot hoofd door een stuk glas. De huiszoekingen in Stepney. Do Londonsche politie bljjkt wel een goeden slag geslagen te hebben, toen zy Diasdag in de woning van Gardstein, anders gezegd Poloski MoroentBef, een van de moordenaars van Houndsditch, die dood in handen van de politie gevallen is, een huiszoeking in stelde. De huisheer van MoroentBef heeft de politie op het spoor gebracht. Hoewel zyn kamerbewoner al een tyd lang afwezig was, had hjj daar geen aandacht aan geschonken, omdat dit meer voorkwam, wanneer by voor een tyd naar het vasteland overstak. Toen de huisheer de kennisgeving van de politie las, waarbjj een belooning werd uitgeloofd voor aanwyzingen betreffende de vroegere verblijfplaats van den dooden man, wiens portret er naast was afgebeeld, herkende hjj in dien man zijn huurder. In de woning van Moroontsef heeft de politie, zooals men weet, een opslagplaats van allerlei scheikundige stoffen voor het maken van bommen ontdekt. Zjj vond er flaeschen met nitroglycerine, knalkwik, ka- lmmchloraat, picrinezuur, salpeterzuur en zoo uieei'. Verder in laden en kasten zeshonderd patronen, van dezelfde soort als gebruikt zjjn by den aanval op de politie, 150 dum- dums in een gordel, schietwapens, dolken enz. Onder de schrifturen zjjn handleidingen voor het vervaardigen van ontplofbare stoffen, anarchistische geschriften en brieven, die een wijdvertakte anarchistische samenspanning aan het licht schynen te zullen brengen. De bentgenooten waren niet alleen anarchisten, maar ook inbrekers, die een groote kennis van hun vak hadden. Men weet reeds, dat de politie by ne huiszoeking de adressen van andere verdachten in Stepney ontdekt heeft, bjj wie daarna huiszoeking gehouden is. Van daag zullen de drie mannen en de twee vrouwen, die van medeplichtigheid aan het misdsjjf van Houndsditch verdacht worden, opnieuw voor den magistraut verschijnen. De drie mannen verzekeren, dat zy hun alibi kunnen aantoonen. Proces Durand. Durand, die door de rechtbank van de «Seine Inférieure veroordeeld was tot de doodstraf wegens ophitsing tot vermoording van den werkwillige Dongé tydens de staking te H&vre, is begenadigd tot 7 jaren gevan genisstraf. Daarmede is de zaak echter ver moedelijk nog niet uit. De radicale afgevaar digde Paul Mounier, een vau de onderteeke- uuara van het verzoek om gratie, heeft n.1. te H&vre een onderzoek ingesteld naar het gebeurde en ongeveer 300 getuigen gehoord, die allen instonden voor de onschuld van Durand. Hjj verklaart nu in den «Matin", dat hjj op grond van deze vorhooren tot de vaste overtuiging is gekomen, dat Durand onschuldig is. Maar er is meer. Een kolen- drager, die voor de rechtbank verklaard had, dat Durand op een vergadering van stakers over de terdoodverklaring van Dongé had laten stemmen, heeft die verklaring inge trokken en beweert thans, dat Durand nietB anders heeft gezegd, dan dat de arbeiders zich van Durand moesten afscheiden. Dat acht Meunior het door de wet gevorderde nieuwe feit, op grond waarvan dus het proceB tegen Durand herzien moet worden. Voorspellingen in 1911. Het is bjjna oen vaste gewoonte gewor den en wjj doen er een aantal lezers ongetwijfeld een genoegen meel dejaar- ljjksche voorspellingen van de Fransche waarzegster Mme De Thèbes hier mee te deelen. Over het afgeloopen jaar is zjj ongeveer even dikwijls gelukkig geweest als ongeluk kig; het aantal gekroonde hoofden, dat zjj had aangegeven, is gestorvenhet was slecht weer in den zomer, en de oogsten zyn hier en daar mislukt. Voor hetgeen minder goed is uitgekomen, gelde dat haar voorspellin gen betrekking hebben op het sterknndige jaar, dat pas 21 Maart a.s. eindigt zoo dat or nog van allerlei te verwachten valt. Zoo slaan ook haar nieuwe voorspellin gen op het eerstkomende sterkundige jaar. En dat jaar is weer vol goed en kwaad I Eerder het laatste dan het eerste, want 1911 staat in het teeken van do scheme ring en onder den invloed van Venus en Mercurius. Aan Venus is vermoedelyk toe te schry ven, dat volgens mme. de Thèbes al thans de vrouwenbeweging zich het vol gend jaar aanzienlijk zal uitbreiden, vooral in Frankrjjk, waar de vrouwen in de groote veranderingen, die Europa in 1918 zal on dergaan, krachtig- de haud zullen hebbeu. Men moet niet rekenen op een mooi jaar; weinig goed weer, ongeljjke temperatuur, trage lente. In het voorjaar eindelooze re gens. Mijn hemel, alweer 1 Tot in Augus tus achterstand bjj de meeste gewassen. In het leven een aantal dramatische ge beurtenissen, vooral passioneels; met name zal Parys drie dagen in rouw gedompeld zjjn. In Berljjn financieele paniek, dio men op het buitenland zal trachten te verhalen. Engeland zit midden in de gewjjzigde maatschappelijke omstandighedon, waarvan zeer ernstige crisissen het gevolg zullen zjjn; zells dreigt de kroon te waggelen, om dat een verschrikkelijke beschuldiging tegen den eerste in den lande zal worden uitge bracht. In Oosteuryk een lang verwachte rouw doch, in tegenstelling met de sombere ver wachtingen, breekt daar een tydperk van roem en voorspoed aan. Weenen schittert zelfs ten koste van Petersburg, waar alles mis schynt te zullen loopen. Italië gaat eveneens een goed jaar tege moet vooral als Vredes-apostel schynt men vandaar iets te verwachten te hebben. Voor ons land geen enkele voorspelling door Mme De Thèbes. 'Trouwens, hoe weinig schynen wy bjj het sterrekundig orakel mee to tellen, waar voor het loopend jaar niet eens het aftreden van onzen Minister van Oorlog voorzien wasl DE NOORD OM. Door db Jbttkr Wekenlang hadden de kisten, waar de biscuittrommels, met allerhande proviand, die wat hoeveelheid betreft voor "n pooltocht voldoende was, zoo prachtig inpasten, netjes gepakt in de kumer gestaan, 'n Mooie, glan zend bruine kruik voor petroleum stond de kruidenier in allo welwillendheid af. Weken lang had de pan met roetwater op 't gras veld gepronkt, maar de lucht dacht er niet aan, dat water in jjs te veranderenaltyd maar door gierde 't nit 't Z.W. met nu en dan kille stuifregens, die 's avonds tegen je ramen kletsten en er het fjjne stuifzand, wat er vast opgeplakt zat, weer afwaschten. De zee gromde eu huilde maar aldoor, dreef zn staag wielende deining in bruin-witte brekers op 't strand, lekte aan den dninvoet, dat 'k m'n vlet thuis gehaald had, die nu op de zware, houten rollen wat afwisseling bracht in den dorren, verstoven toiu. Al het bonken op den barometer, die de stille hoop, welke in al dat gehamer lag, maar niet begrypen wilde, gaf niets, 'teigenwjjze pyltje zakte maar aldoor, totdat 't eindeljjk haast niet meer verder kon en met jjzige koelheid op (Storm" scheen uit te rusten. 't Was lauw-regenzwaar winterweer met haast geen zuchtje in de vochtige lucht. Neel, wie al dat geklop de meteorologische drilt in 'r schedelinhoud had wakker ge schud, hamerde jjverig mee, Boms verstoute ze zich, eigenmachtig 't koperen wijzertje gelyk te stellen maar dan kreeg ze zoo ge weldig op r maagdelijke ziel, dat ze dagen lang 't geheimzinnige instrument aan den wand als 'n bezeten tooverding ontweek; toen ze 's avonds met 't volle theeblad naar binnen zeilde, 'n vluchtige, schuwe blik er op wierp en ik toevallig ook dien kant nit keek, kreeg ze het in eens zóó op 'r zenuwen, dat de hoele theepot met doffen, mat-rinkelende smak op den grond viel. Jan Mies, die den tocht mee zou maken, en mot de borst ver naar voren als een aangeschoten meeuw door 't dorp kuierde, zich zelf voorkwam als iemand, die op 't punt staat de Noordpool te ontdekken, had al nu en dan bedenkelijk naar 'tlnchie ge keken, dan stak ie 't korte pjjpie in den bruin bedropen mond en ging maar weer 's voor 'n loopietoen ie 's avonds t'huis kwam, log voortscharrelend onder 'n zwaren groenbewierden balk en me in de verte op den strandweg zag aankomen, riep ie me al toe: tmoheer 't zeetje heeft ander weer in 't zin, de wind is puur zoo'n beetje geruimd, we koude wel s vorst krjjge en ja, waar achtig! Toen 't donker was en 't maantje schuw oplichtte tusschen de zware wolk- banken, die van uit 't Noorden aandreven na middernacht de lucht zoo schoon als 'n schoteltje was en de kleine brekende golijes witte stuifkopjes kregen van 't nu oostelyke windje, dat koud over de duinen streok; toen 'k 's morgens opstond en voelde dat 't kil, lekker frisch door m'n haren speelde, toen vroor 't, dat 't kraakte! Jongens, non was 't werken 1 Nauwelyks was de zon op. of Jan kwam er al aan, 'n glundere, vastberaden ontdekkersplooi op z n simpelig snuitwerk. (Nou zal 't er toch van kommo motte". Neel klopte de ysbonk uit 't pannetje in mooie glimmende brokkon, als ruwe diaman- ton, hielp by 't stuwen van de lading als 'n los werkman, die 'n neutje in 't verschiet heeft, tot om ééu uur Arie de storke wit voet voorspande en 't expediticschip ,Onrust", begeleid door de belangstelleude dorpsbewo ners, naar 't strand sleepte. Wo moste 't boeltje maar byzette, dau wille de munno misschien wel 'n handje hel pen, met 't naar zee duwen." tGa je gang maar meheer, we brenge 'm wel vlot hoor l" 'k Zal 't fok. evalletje maar aan stuurboord zette, dan krjjgv we geen onklarigheid I" «Best hoor!" (Hier heeft uwea je iielmstokkie, jonge, jonge, wat 'n fyn briessie. Nou, hoor, jullie benne d'r in één ty. Wat zou 't je loopt 't in een paar ure op. Denk 'r om, je krygt strakkies 'nzuchie meer, want do vlood loopt nog niet. Wat zou 't, niks geen last hoor, als je 't walletje maar hondt" Zoo ratelde 't in diepzinnige beschou wingen vau vakmonschen, die 't weten kon den, nit 't troepje zware mannen; zelfs de schoenmaker, met z'n witte muizengezichtje, op de donkere fluweeleu pantoffels, die de zwiepende laudbeenen iets geweldigs onzee waardigs gaven, keek mot 'n kennersblik naar de strakke vrieslucht, (niks geen last hoor", als had ie pas met 'n viermaster een geweldige taifoen uitgezeild. Nog 'n douwtje, manne, mooi soo, daar loopt ie,wel bedankt hoor 1 ,Tot uwes dienst, goeie reis!" Vrooljjk klotst on kletst 't flauwe kabbel- zeetje tegen den ronden, harden vletboeg, Van de Redactie van ,De Tyd" ont vingen wy welwillende toestemming tot over nam* van dit artikel uit haar blad. dat de zilte druppels het in 't zonlicht opflik keren; 'n zuigend gemurmel gorgelt van tusschen de scheggen langs 't knarsonde roertje, 't water in rustelooze wieling van 'n lange, kronkelende zogljjn nitvierend. Nu en dan, als plots 'n dartel val windje, donkerder veeg van sterker gekabbel over 't zeetje strjjkt, helt 't bootje rank naar bak boord, dat Jan s'n dik bejekkerde lichaam instinktmatig naar stuurboord buigt om de vlet wat meer vastigheid te geven. Vreemd, wat zoo'n staag windje en 't slechte kalme zeetje je droomerig maakt. Lui hang je op 't helmstokje, dat knus onder je uitpiept; alles éven rythmisch, vol kalme zeeïge rust, rust op 't diep staalblauwe water, rust langs de stille nevelachtige duinrcep, rust op 't doorploegde gezicht van Jan, glunder voor zioh uitstarend met do heldere lichtblauwe zec-oogen, zuigende mondtrekking om 't zacht snotterende pypjo. Je praat maar wat om wat te zeggen, als 'n eentonige be geleiding van je eigen volle, mooirustige gedachten ,wat loopt ie lekker", «mooi weertje", «daar zitto we mooi" of zoo, denkt er niet aan in al die kalme, behaag lijkheid dat je laarzen lek zyn en 't koude water klam door de dikke kousen zuigt. (Verdikkeme, Jan, me beeno bevrieze!" «'sjonge, 'sjonge, benne ze lek?" 'k Geloof 't waarachtig, maar dan toch alleen me laarzen. Nou, da's ook wat!" .Mot je me veile neme." Stjjf bukkend in z'n dikke, vettige jekker, scheurt ie de zware laars van z'n knoestige eeltvoet, graait met de blanw-knokige hand in de diep donkere schaft, waar de klam-broeiïge voet- warmte nit opdampt. Lekker warm, hoor zoo'n knjjnovel, pas gevild en zoo d'r in, hei je nooit last van kouwe voete." In muffe wasem van warm bloed met rood-blauwe vlcoschklompjes, do bruin-gryze haartjes aaneengeschakeld door vans voete- zweot, hondt Jan 't griezelige knynevelletjo onder m'n nens, dat 't scherp weeïg in m'n keel opklokt. Nee, Jan, dat geeft niks, ze benne dryf geef maar 's die deke die daar in die zak zit." <Je most ze uittrekke, anders bevriese ze heelegaar". Zoo heb 'k ruim 12 uren in 'n strakke vriesnacht waarin de thermometer tot 18 F. daalde met m'n bloote voeten in 'n deken gezeten, telkens als je even verzitten wilde om de harde pynlyke plekken op je zitvlak wat op asem to laten komen, schui felde de deken heel stiekum van je af, wat je eerst merkte als de snijdende kou je tee- non verstijfde. Koud als 'twas! Toon de zon bloedrood als achter een grjjze jjsbank was ondergedompeld, toon 't a vond zuchtje snydend van 't land over 'i kille water rilde, de mensohen op Egmond naar 'tstrand liepen, verbaasd over dat kleine vletje, tegen dien barrea winternacht koars- zottend de Noord om, toen was 't zoetjes aan door de jassen, truien en hemden hoen- gekropen, lag kil op jo huid, schuurde in plotse rillingen door je lichaam voelde je hoe 't bloed in de aderen vlugger stroomde. Suel viel de nacht, koud blauw wit kroop de maan, byna vol, langs den indigo don keren hemelwitte dampsluiers hingen laag over 't strand, alleen de borjjpte duintoppen in bleek maneschynsel glommen er mat boven nit. Stil was 't, eindeloos stil, de wind flauwde dat 't fokkie slap aan 't valletje hing, de giek langzaam op en neer zwaaide, knarsend in den yzen mastring. Nu en dan kwam 'n hel snerpend gepiep van 't strand, gejaagde gilletjes van verschrikte achoojakkeu, won dere stilte, verklenmend de gedachten, traag in je hersens rondwielend. Toen 't maantje hooger kwam, golvende, mateloos deinende zilverstreepjes op do zoe wierp, in Jan z'n wasbleeko rimpelgezicht scheen waar 't smeulende pijpje soms rood ia opvonkte on de starende droomoogen mat opgloeiden, -begon ik verlangend uit to zien naar 't machtige Kykdnin vuur. De kust was heelemaal weggeneveld. ,Zeg, Jan, ik geloof dat we aardig zeo maken, 'k heb te veel op de poolster gehou den, soo zjja we zoetjes aan zee in geschar reld.* (Dan moesten we maar weer liever 't walletje opzoeken.* Jan gluurt, in eens wak ker, onder 't giekie, dat slap in z'n haak bungelt, naar de kust. «Ja, non u 't zeit, zie ik 'm, maar we zitten zoo'n puur endje nit de wal." ,Ja, maar we motten zoowat voor Pet ten liggen en van die beroerde kribben kun je geen steek zien, die dingen liggen zoo'n vervloekt end zee in, dat je er op zit voor je 't weet want wo maken met den vloed meer gang dan je denkt al is 't blak.* (Wat doet dat water hier raar jongen da*r ljjkt wel wind achter te zitten.* Nauw is 't woord uit z'n mond of 'n ver raderlijke vlaag valt ruw uit Zuidwost in de zeilen, 't bootje helt bedenkelijk naar stuurboordJan, die ineens als een zak naar lei snit, dnwt 't stuurboord nog meer om laag, 'n klein gekuifd kabbelzeotje wipt schuw over de reeling, gutst, plassend bin nen boord. ,Wel verdraaid, wat is er non aan do hand, als de bliksom te loevert Jan. Vast grjjp ik 't helmstokkic, loof sterk op met vierende schoot, bonkend en kletsend op de korte kabbels rookt de vlet door't water, altyd nog maar verder zee in waar 't water lam bol staat. Viere de fokkeschoot, Jan I eerst nog maar wat vastigheid der in loopen Ree 11 kort opsteigerend loopt 't bootje in den wind op, 'n oogenblik slaat de fok wild heon en weer, valt dan plots met 'n smak naar bakboord, 'n paar seconden, do giek rukt ook naar bakboord, het blok van do groote echoot schuurt over 't overloopie, Jan wringt z'n dikke corpus te loevert, terwyl we vliegens vlug gang maken en den wal inloopen. Nog 'n paar minuten, langzaam ryst 't bakboord omhoog, dan bladstil. «Nou, uou, je sou zeggen* grinnikt Jan heelemaal weer opgemonterd met 'n grijns lach op z'n nog half beduusde gezicht: (dat was op 't kantje, hoor! Wie sou denken, dat dio wind daar ook ineons nit 't westen kwam, je heb 't anders wel meer, onder do wal blak, meer in zee 'n buitenwindjo met dat beroerde kabbelwater eu dan zie je er 's naohts geen steek bij.* (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1911 | | pagina 1