KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wiaringen en Anne Paulownam
Woensdag 4 Januari 1911.
39ste Jaargang.
f 1
No. 3955.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et, fr. p, post 75 ct., buitenland f 1.25
Pre- Zondagsblad 37J 45 f 0,75
miën j Modeblad »»»55j»»»65» f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels 80 e«nt
Elke regel meer6 b
Bewjjs-exemplaar
Vignetten en greote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Interc—
lefoon BO.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgeven C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT Co Helder.
Bureaui Spoorstraat en Koningstraat.
|Aan onze abonné's buiten
de gemeente wordt beleefd
verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeldlfliegand Blaadje,
Zondagsblad en Modeblad 4e
kwartaal 1910 te willen overmaken per
postwissel of aan postzegels vóór 5
Januari a.s., zullende anders daar
over met 5 cents verhooging per post
worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechs met een zegel van 2!/, cent be
plakt te worden.
UIT HET BUITENLAND.
De Senaatsleden van de linkerzijde ii
België zyn ernstig ontstemd over de late in
diening der begrootingswetten. Donderdag
middag hebben zy formeel het werk gestaakt.
Dapont verklaarde namens de linkerzyde dat,
daar zy door de late indiening het niet mo
gelijk acht de begrootingen ernstig te be
spreken, zich zal terugtrekken. De Senaat
krygt de begrootingen op 't laatste oogenblik
en hy heelt niet het recht er iets in te wy-
zigen. Er is, verklaarde hij, slechte een einde
aan den toestand te maken als de regeering
voorstelt voorloopige twaalfden te votceren
voor 't geval de Senaat geen tyd tot bespreking
heeft gehad.
Het ongeluk aan do buskruit-fabriek te
Wetteren verwekt algemeen deelneming, 't
Kwam daar in den loop der jaren al zoo
vaak voor.
Nog altyd komen gevallen van sabotage
voor by de Fransche spoorwegen. De maat
schappijen deden zoo scherp mogelyk toezicht
houden, doch ontdekken kon men niets. En
Bom» wordt de dienst nog duchtig in de war
gestuurd of groot ongerief veroorzaakt. Er is
thans tot een nieuw middel besloten, dat
eigenaardig genoeg, nu al bekend is. By de
maatschappijen zullen rechercheurs in dienst
worden gesteld, die te midden van het gewone
personeel mede den dageljjkschen arbeid zal
verrichten; doch tegelijkertijd moeten trachten
op het spoor te komen van de misdadigers.
Zou de aankondiging van dien maatregelen
niet bedoeld zyn als voorbehoedmiddel?
Koning Peter van Servië komt te Parys
op bezoek. Zyn ontvangst zal wel hartelijk
zyn, want hy heeft het hart der Franschen
gestolen, doordien hy zal deelnemen aaneen
groot feestmaal van leerlingen der school van
St. Cyr de opleidingschool voor het leger
In zyn jengd was koning Peter leerling dier
school; als oud-leerling vocht hy in de
Fransoh—Duitschen oorlog met de Franschen
moe.
Durand, die veroordeeld was tot de dood
straf, wegens ophitsing tot vermoording van
den werkwillige Dongé, tydens de staking te
H&vre, heeft genade gekregen. Zyn straf is
veranderd in 7 jair gevangenis. Er worden
nn ook pogingen in het werk gesteld om het
vonnis herzien te krygen.
Herhaaldelijk we wezen er hier al meer
op duikon geruchten op over oproerige
bewegingen in Portugal.
Eene officieele verklaring van den minis
ter van buitenlandscbe zaken aan de buiten-
landsche persvertegenwoordigers luidt
dat de rust algemeen is, de financieelo
toestand iedoren dag beter wordt, de krijgs
tucht in leger en vloot volkomen is en de
godsdienstige agitatie geheel geëindigd.
De verkiezingen zullen in April, in de
meest volkomen onafhankelijkheid worden
gehouden. Bevelen zyn gegeven om de cen
suur strikt te beperken tot onjuiste berich
ten.
De minister ontkent, dat de Engelsche
gezant het zenden van een oorlogsschip naar
de Taag heeft verzocht.
Niet-officieele berichten luiden aiet zoo
geruststellend.
Er schynen zelfs twee stroomingen te zyn
die de republiek willen (Veranderen*, n.1.
de monarchistische en die van de «peuplo-
cratie*. Wat de eerste betreft ook Koning
Maunel gelooft dat hy vroeg of laat weer
naar Portugal terugkeeren zal. De andere
beweging vloeit daaruit voort, dat velen voor
ommekeer van zaken waren om het beter
te krygen. Zjj vragen nu «waar bljjven nu
die enorme verboteringen Het volk is
nog steeds in het bezit der wapenen waar
mee het de revolutie bevocht, terwyl de
regeering allen ruggesteun mist. De eerste
de beste arbeider treedt het Kabinet van
den een of anderen minister binnen, stelt
zonder blikken of blozen zjjne eischen, die
de minister of hy wil of niet moet inwilli
gen want achter dien arbeider staat een
beole groep die hom steuntMisschien denkt
menig Portugees al aan het spreekwoord
van de verandering en de verbetering.
Ook in een ander gedeelte van 't Pyre-
neeach schiereiland schynt het weer te gis
ten. Te Barcelona zijn weer werkstakingen
uitgebroken.
De Russische Doema verwierp na leven
dige discussie het voorstel tot hot dringend
verklaren van de interpellatie over de stu
denten-onlusten te Odessa.
Ze is tot 30 Januari uiteengegaan. In dien
tyd zal de kalmte wel teruggekeerd zyn.
Aan de «Times* wordt uit Petersburg
bericht dat de Russische regeering onlange
naar Berlyn een nota zond waarin de twee
voornaamste resultaten van de besprekingen
tydens het Tsarenbezook aan Potsdam wer
den aangegeven: ten eerste de onweerspre
kelijke handhaving van de tegenwoordige
groepeering der mogendheden, en vervolgons
de wederzydsche overeenkomst om zich te
onthouden van elke nieuwe combinatie, dio
tegen de Russische of Duitsche belangen in
Perzië of Turkye zou zyn.
Engeland zit wel een beetje met Perzië,
blykt uit dit bericht. Men ziet daar ongaarne
de toeneming van Duitschen invloed in Per-
fiëtrouwens Rusland zal wel van 't zelfde
»doe zyn. Blijkbaar iz het bericht dan een
proefballoanotje.
NIEUWSBERICHTEN.
HELPER, 3 JaDuari.
Hr. Ms. (Noord-Brabant" is Maandag
te Colombo aangekomen.
Maatschappij van Landbouw.
Vrijdagavond vergaderde in het lokaal
fTivoli" de afd. Helder van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, onder presi-
deum van den heer Terra.
De opkomst mocht bevredigend heeten.
De president heette de aanwezigen harte-
ljjk welkom, noodigde den secretaris, den
heer H. Bakker Dz., nit, de notulen der
vorige bijeenkomst te lezen, na welke lezing
zy werden goedgekeurd.
Als ingekomen werd ter kennis gebracht
een schrijven van B. en W. dezer gemeente,
behelzende de mededeeling, dat de Gemeente
raad afwyzend had beschikt op het adres
der Vereeniging, waarin zij ondersteunde het
verzoek van den pluatselyken veearts, den
heer De Haan, om particuliere practijk te
mogen uitoefenen.
Do heer Thyssen verzoekt hierover eenige
inlichting, met name van den president. Het
bevreemdt hem, in de couranten te hebben
gelezen, dat de lieer Terra by de behande
ling van deze kwestie in den Raad heeft
medegedeeld, dat deze particuliere practijk
toch niet te weren zou zyn; dat ze zelfs al
reeda plaats had en nog te meer verwonderde
het hem, dat het afwyzend advies van B. en
W. met algemeene stemmen was goedgekeurd.
Daaruit bleek dus, dat de heer Terra zelf
ook voorgestemd had en dus tegen zijn eigen
verzoek was geweest.
De heer Terra ontkent, dat hij aldus ge
stemd heeft; als de courantenverslagen dat
hadden vermeld, dan waren die abuis. Dat
hy het adres niet beter had verdedigd en er
niet veel over had gezegd, was hieraan toe
te schryven, dat hy al by den aanvang de
overtuiging had gekregen, dat het niets zou
baten, al wat hy tegen het afwyzend pre
advies zou iubrengen. De heeren waren van
te voren al besloten, hoe te stemmen. Zelfs
was hem bepaald ontraden door een ander
lid vaa den Raad, dat de landbouw geacht
mag worden, te vertegenwoordigen, n.1. den
beer Verfaille, om er veel over te zeggen.
Wat het gezegde over de particuliere prak-
tyk betreft, als zou die reeds worden uitge
oefend, hierbjj had de heer Terra do behan
deling van honden en katten op 't oog, iets
wat hem door den heer De Haan zelf was
meegedeeld, en waarvan hy meende, gebruik
te mogen maken.
De heer De Haan, zelf in de vergadering
tegenwoordig, deelt mee, dat het afwyzend
preadvies voornamelijk hieraan was toe te
schryven, dat men vreesde, dat bij toestem
ming van hot verzoek, de veearts veel naar
Koegras zou moeten en ook aan de over
tuiging, die men hier voedt, dat hier ter
plaatse een groote practyk zon uit te oefenen
zyn, waarmee heel wat te verdienen zou
wezen. Men zou er niet zoo tegen gekant
geweest zyn, wanneer er by de bepaling van
het honorarium rekening mee was gehouden
on nog zou men wel voor inwilliging te vin
den zyn, meende de heer De Haan, wanneer
hy geneigd was een deel van zyn salaris
daarvoor op te offeren. Daarvoor was hij
echter voorloopig nog niet te vinden en
wenschte voor 't overige deze zaak liever
niet in 't openbaar besproken te zien.
Thans doet de voorzitter mededeeling, dat
de rekening en verantwoording der afge-
loopen Landbouw cursus van 't Ministerie van
Landbouw goedgekeurd is teruggekomen en
dat voor de in 1911 te houden cursus een
subsidie van 't Rjjk is toegestaan van f289,13.
Nog was ingekomen een circulaire van
't Centraal Bureau van 't Ned. Laudbouw-
Comité omtrent kunstmeststoffen, welke cir
culaire voor kennisgeving werd aangenomen.
Punt 3 van de Agenda luidde: «Verslag
afgevaardigden naar de Algem. Vergadering
en Landbouwtentoonstelling, gehouden te
Hoorn.
De heer Thyssen, een der afgevaardigden,
roept de verontschuldiging der aanwezigen
in, wyl 't al zoo lang geleden is, dat die
vergadering gehouden is, deelt iets mee om
trent de correspondentie van zyn medeafge
vaardigde, den heer H. Bakker, met het
Hoofdbestnar, aangaande den in Koegras ge-
stationneerdo hengst «Lodewyk", met veel
kosten ter verbetering van het paardenras
van Bergen-op-Zoom betrokken en de niet
temin plaats hebbende clandestiene dekking
door een minderwaardige; deelt het desbe
treffende antwoord op deze correspondentie
voor, uit een en ander bljjkende, dat een
wetsontwerp het Departement heeft verlaten,
waarin atdoende maatregelen zyn getroffen,
om aan het onderhavige euvel te ontkomen.
Verder is er nog heel veel verhandeld, zegt
de heer Thyssen, over melk, over varkens
inenting, schapenfokkerij, to veel om op tc
noemen. Daarom begint hij er maar niet aan,
doch stelt zich beschikbaar, om vragen te
beantwoorden, zoo die door iemand mochten
worden geduan. Daar niemand der aanwe
zigen hiervan gebrnik maakt, wordt de heer
Thijssen door den voorzitter dank gebracht
voor zyn verslag.
Bij het volgende punt, bestuursverkiezing,
wordt het aftredende lid, de heer P. Knip,
met 18 stemmen herbenoemd. De heeren
Bakker, Maters, De Graaf en Kikkert ver
kregen ieder dén stem.
Den gekozene, niet ter vergadering aan-
wezig, zal van zyn herbenoeming kennis
worden gegeven.
Hierna houdt do heer De Haan, veearts
alhier, een interressante en leerzame voor
dracht over (Verzorging en opvoeding van
kalveren Het zou ons te ver voeren, hoe
nuttig on leerryk de voordracht ook was,
wanneer wo hierop ingingen. Genoeg zy het,
dat de voordracht ten eindo toe met groote
aandacht werd gevolgd, terwyl aan het einde
nog gelegenheid werd gegeven tot 't vragen
om nadere inlichtingen, waarvan door som
migen gebrnik werd gemaakt. Onnoodig te
zeggen, dat den heer De Haan na afloop
dezer besproking don welgemeenden dank
der vergadering werd gebracht, terwyl men
zich aanbevolen hield voor een volgende
gelegenheid.
Nog brengt dg voorzitter ter sprake 't
houden van eea cursus in paardenkennia.
De Holl. Maatschappij van Landbouw geeft
op bepaalde voorwaarden voor 't houden van
zoo'n cursus een subsidié. Desgevraagd licht
de heer De Haan toe, dat die subsidie vrjj-
wel toereikend is om die lessen (een tien of
twaalftal) te kunnen houden. Eenparig blykt
de vergadering van oordeel, dat 't bestuur
dan de maatregelen kan treffen, die noodig
zyn, een dergelyke cursus in 't leven te
roepen.
Wyl men den wensch te kennen heeft
gegeven het huishoudelijk reglement te her
zien en zeker velen der leden zoo'n regle
ment niet bezitten, deelt de voorzitter mee,
dat het in zyn bedoeling ligt, een honderd
tal dezer artikelen te laten drukken, om ze
daarna onder de leden te verdoelen, waarna
men tot de herziening kan overgaan.
Niemand meer iets in 't midden te bren
gen hebbende, gaat men over tot het laatste
punt, de kaasverloting, waarna de vergade
ring onder dankzegging wordt gesloten.
Kranig.
De reeda bejaarde schipper H. v. B., van
een in de haven liggende Ürker botter, ge
raakte Zaterdagavond by het dekschrobben
over boord en werd haast oogenblikkelijk
door den Bterken stroom een eind meege
sleurd. Op zyn luid roepen werd het onge
luk opgemerkt door Arie de G., die, aan den
kant werkzaam, zioh niet lang bedacht om
van don steiger te springen. Het mocht hem
gelukken den drenkeling te redden.
Nieuwjaarswee.
Zondagavond kregen een paar zeer be
schonken marine-matrozen aan de Hoofd
gracht ruzie over het betalen van gelag in
een herberg. Het verschil moest al spoedig
op lang niet zachtzinnige wyze worden op
gelost. De jekkerB gingen uit en het mes
kwam er by te pas, wat een hunner aau
hals en achterhoofd eenige snijwouden kostte.
Aangespoeld.
Ofschoon er, voor zoover men tenminste
kan nagaan, gedurende het stormachtig weer
der laatste dagen geen zeerampen aan onze
kust zijn te betreuren, spoelden toch Zon
dagmiddag, voorby strandpaal 3, heel wat
nieuw hout aan, vermoedelyk afkomstig van
een ergens over boord geslagen lading
IJmuiden, 2 Januari.
Onder toekenning van pensioen is met
ingang van gisteren eervol ontslag verleend
aan den zeeloods K. Gomes alhier. De zee-
loods in het 3e district W. van Leenwen is
met gelijken datum vau den Helder naar
hier overgeplaatst.
Onder vele blyken van belangstelling vierde
gisteren de heer W. R. Barneveld zyn 40-
iarig jubileum by de posteryen. Zoowel van
deze plaats als uit vroegere standplaatsen
bereikte den jnbilaris een groot aantal schrif
telijke als telegrafische gelukwenschen.
De heer B.. die als commies zyn loopbaan
begon, doorliep achtereenvolgens de verschil
lende rangenwerd in 1902 directeur vau
hot bykautoor Tulpplein te Amsterdam en
in October van het afgeloopen jaar tot
directeur van het post- en telegraafkantoor
alhier benoemd.
Door het personeel was een toepasselijke
versiering in zyn werkkamer aangebracht,
waarboven als sjmbool een posthoorn met
bliksomflitsen prykte.
De arbeider Jan Sloots had op den
Oudejaarsavond het ongelnk in de visschers-
haven te valleu en te verdrinken. In den
loop van den Nieuwjaarsdag werd het ljjk
opgedregd. Een weduwe met 4 kinderen
bljjven onverzorgd achter.
In December van het afgeloopen jaar
kwamen hier binnen 180 stoomschepen en
9 zeilschepen met tezamen 189.652 netto
register ton en vertrokken 187 stoomschepen
on 4 zeilschepen met 186.359 netto register
ton.
Vanaf 1 Januari tot 31 December zyn
binnengekomen 2241 stoom- en 74 zeilschepen
met 2.428.197 ton en vertrokken 2131 stoom-
en 55 zeilschepen met 2.247.402 netto re
gister ton.
Onze straatmuzikanten.
Naar wy vernemen zyn de heeren Louis
Pisuisso en Max Blokzyl over Singapore op
weg naar China. (H.blad).
De nieuwe zeehaven te Zaandam.
Omtrent de werken tot uitbreiding der
zeehaven te Zaandam bewesten den spoordyk
van de lyn ZaandamAmsterdam, deelt men
ons mede, dat deze, dank zjj de gunstige
weersgesteldheid in het najaar en het uit
blijven van vorst en andere oorzaken, die
tegenslag tengevolge kunnen hebben, tot nn
toe flink zyn gevorderd.
In dezen gunstigen toestand is echter dezer
dagen een verandering gekomen door een
belangrijke verzakking van een der afsluit
dijken over een lengte van ruim 100 M.,
die waarschynljjk een gevolg is van den
slappen bodem. Het werk ondervindt hier
door belangrijke vertraging, aangezien, voor
met het opspuiten kan worden voortgegaan,
de djjk eerst weer op hoogte moet worden^
gebracht.
Wel ongelukkig.
Te Vlissingen is Zaterdagavond in het
zelfde huis in aanbouw, waarin op Kerstdag
een kind in den kelder verdronken is, een
28 jarige werkman door een misstap geval
len en dood opgenomen.
Ontploffing in een kruitfabriek.
Het Handelsblad van Antwerpen geeft de
volgende beschrijving van de ontploffing in
de kruitfabriek te Wetteren:
Vrijdagnamiddag, om 3.40 ure is een
poedermolen ontploft in de buskruitfabriok
te Wetteren.
De drogery waar de ontploffing plaats had
bevatte 500 kilos poeder.
Tien mannen werden mede omhoog geslin
gerd met de balken, steenen, aarde, enz.
Armen, beenen en andere lichaamsdeelen
werden in het ronde verspreid.
Een schedel werd op 700 tot 800 meters
vaq daar terug gevonden en in de boom
kruinen vond men verscheurde kleederen en
ledematen hangen.
Na den eersten schrik begon men onmid
dellijk de reddingswerken en kon men de
persoonlijkheid der slachtoffers vaststellen.
Er bleken te zijn 9 dooden. Een hunner
was vader van 10 kinderen.
De omstaande huizen hebben veel geleden,
byzonder die van Lorez en van de weduwe
Van Cauwenberghe.
De huisraad werd er grootendeels vernield.
Een der vrouwen werd erg gekwetst door
een stuk jjzer.
Een 100-tal werklieden zyn in de fabriek
werkzaam.
Het bestuur heeft dadeljjk een onderzoek
begonnen en het parket verwittigd.
De ontploffing was niet zoo groot als in
1894 en 1897. Bij de eerste ramp ontploften
duizende kilos poeder, doch er waren geene
slachtoffers; by de tweede telde men vjjf
dooden.
Het gerucht heeft zich bliksemsnel ver
spreid en uit den omtrek en uit Gent, was
denzelfden avond veel volk ter plaats.
De ontploffing had plaats in de raflineerdery.
Op dit oogenblik waren er 15 werklieden
aanwezig. Een half uur later, en er zonden
35 werklieden binnen geweest zjjn.
De muren hadden 60 centimeter dikte ze
zyn totaal weggevaagd. Recht over de fabriek
staat eone tweewoonst. In een dezer lag de
man ziek te beddoor den schok werd hjj
ten gronde geworpen. De vrouw bekwam
eeno erge kwetsuur aan hot hoofd door een
stuk glas.
De huiszoekingen in Stepney.
Do Londonsche politie bljjkt wel een goeden
slag geslagen te hebben, toen zy Diasdag
in de woning van Gardstein, anders gezegd
Poloski MoroentBef, een van de moordenaars
van Houndsditch, die dood in handen van
de politie gevallen is, een huiszoeking in
stelde. De huisheer van MoroentBef heeft de
politie op het spoor gebracht. Hoewel zyn
kamerbewoner al een tyd lang afwezig was,
had hjj daar geen aandacht aan geschonken,
omdat dit meer voorkwam, wanneer by voor
een tyd naar het vasteland overstak. Toen
de huisheer de kennisgeving van de politie
las, waarbjj een belooning werd uitgeloofd
voor aanwyzingen betreffende de vroegere
verblijfplaats van den dooden man, wiens
portret er naast was afgebeeld, herkende hjj
in dien man zijn huurder.
In de woning van Moroontsef heeft de
politie, zooals men weet, een opslagplaats
van allerlei scheikundige stoffen voor het
maken van bommen ontdekt. Zjj vond er
flaeschen met nitroglycerine, knalkwik, ka-
lmmchloraat, picrinezuur, salpeterzuur en zoo
uieei'. Verder in laden en kasten zeshonderd
patronen, van dezelfde soort als gebruikt
zjjn by den aanval op de politie, 150 dum-
dums in een gordel, schietwapens, dolken
enz. Onder de schrifturen zjjn handleidingen
voor het vervaardigen van ontplofbare stoffen,
anarchistische geschriften en brieven, die een
wijdvertakte anarchistische samenspanning
aan het licht schynen te zullen brengen. De
bentgenooten waren niet alleen anarchisten,
maar ook inbrekers, die een groote kennis
van hun vak hadden. Men weet reeds, dat
de politie by ne huiszoeking de adressen van
andere verdachten in Stepney ontdekt heeft,
bjj wie daarna huiszoeking gehouden is. Van
daag zullen de drie mannen en de twee
vrouwen, die van medeplichtigheid aan het
misdsjjf van Houndsditch verdacht worden,
opnieuw voor den magistraut verschijnen.
De drie mannen verzekeren, dat zy hun
alibi kunnen aantoonen.
Proces Durand.
Durand, die door de rechtbank van de
«Seine Inférieure veroordeeld was tot de
doodstraf wegens ophitsing tot vermoording
van den werkwillige Dongé tydens de staking
te H&vre, is begenadigd tot 7 jaren gevan
genisstraf. Daarmede is de zaak echter ver
moedelijk nog niet uit. De radicale afgevaar
digde Paul Mounier, een vau de onderteeke-
uuara van het verzoek om gratie, heeft n.1.
te H&vre een onderzoek ingesteld naar het
gebeurde en ongeveer 300 getuigen gehoord,
die allen instonden voor de onschuld van
Durand. Hjj verklaart nu in den «Matin",
dat hjj op grond van deze vorhooren tot de
vaste overtuiging is gekomen, dat Durand
onschuldig is. Maar er is meer. Een kolen-
drager, die voor de rechtbank verklaard had,
dat Durand op een vergadering van stakers
over de terdoodverklaring van Dongé had
laten stemmen, heeft die verklaring inge
trokken en beweert thans, dat Durand nietB
anders heeft gezegd, dan dat de arbeiders
zich van Durand moesten afscheiden. Dat
acht Meunior het door de wet gevorderde
nieuwe feit, op grond waarvan dus het proceB
tegen Durand herzien moet worden.
Voorspellingen in 1911.
Het is bjjna oen vaste gewoonte gewor
den en wjj doen er een aantal lezers
ongetwijfeld een genoegen meel dejaar-
ljjksche voorspellingen van de Fransche
waarzegster Mme De Thèbes hier mee te
deelen.
Over het afgeloopen jaar is zjj ongeveer
even dikwijls gelukkig geweest als ongeluk
kig; het aantal gekroonde hoofden, dat zjj
had aangegeven, is gestorvenhet was slecht
weer in den zomer, en de oogsten zyn hier
en daar mislukt. Voor hetgeen minder goed
is uitgekomen, gelde dat haar voorspellin
gen betrekking hebben op het sterknndige
jaar, dat pas 21 Maart a.s. eindigt zoo
dat or nog van allerlei te verwachten valt.
Zoo slaan ook haar nieuwe voorspellin
gen op het eerstkomende sterkundige jaar.
En dat jaar is weer vol goed en kwaad I
Eerder het laatste dan het eerste, want
1911 staat in het teeken van do scheme
ring en onder den invloed van Venus en
Mercurius.
Aan Venus is vermoedelyk toe te schry
ven, dat volgens mme. de Thèbes al
thans de vrouwenbeweging zich het vol
gend jaar aanzienlijk zal uitbreiden, vooral
in Frankrjjk, waar de vrouwen in de groote
veranderingen, die Europa in 1918 zal on
dergaan, krachtig- de haud zullen hebbeu.
Men moet niet rekenen op een mooi jaar;
weinig goed weer, ongeljjke temperatuur,
trage lente. In het voorjaar eindelooze re
gens. Mijn hemel, alweer 1 Tot in Augus
tus achterstand bjj de meeste gewassen.
In het leven een aantal dramatische ge
beurtenissen, vooral passioneels; met name
zal Parys drie dagen in rouw gedompeld
zjjn. In Berljjn financieele paniek, dio men
op het buitenland zal trachten te verhalen.
Engeland zit midden in de gewjjzigde
maatschappelijke omstandighedon, waarvan
zeer ernstige crisissen het gevolg zullen
zjjn; zells dreigt de kroon te waggelen, om
dat een verschrikkelijke beschuldiging tegen
den eerste in den lande zal worden uitge
bracht.
In Oosteuryk een lang verwachte rouw
doch, in tegenstelling met de sombere ver
wachtingen, breekt daar een tydperk van
roem en voorspoed aan. Weenen schittert
zelfs ten koste van Petersburg, waar alles
mis schynt te zullen loopen.
Italië gaat eveneens een goed jaar tege
moet vooral als Vredes-apostel schynt men
vandaar iets te verwachten te hebben.
Voor ons land geen enkele voorspelling
door Mme De Thèbes.
'Trouwens, hoe weinig schynen wy bjj het
sterrekundig orakel mee to tellen, waar
voor het loopend jaar niet eens het aftreden
van onzen Minister van Oorlog voorzien
wasl
DE NOORD OM.
Door db Jbttkr
Wekenlang hadden de kisten, waar de
biscuittrommels, met allerhande proviand,
die wat hoeveelheid betreft voor "n pooltocht
voldoende was, zoo prachtig inpasten, netjes
gepakt in de kumer gestaan, 'n Mooie, glan
zend bruine kruik voor petroleum stond de
kruidenier in allo welwillendheid af. Weken
lang had de pan met roetwater op 't gras
veld gepronkt, maar de lucht dacht er niet
aan, dat water in jjs te veranderenaltyd
maar door gierde 't nit 't Z.W. met nu en
dan kille stuifregens, die 's avonds tegen je
ramen kletsten en er het fjjne stuifzand, wat
er vast opgeplakt zat, weer afwaschten. De
zee gromde eu huilde maar aldoor, dreef
zn staag wielende deining in bruin-witte
brekers op 't strand, lekte aan den dninvoet,
dat 'k m'n vlet thuis gehaald had, die nu
op de zware, houten rollen wat afwisseling
bracht in den dorren, verstoven toiu. Al
het bonken op den barometer, die de stille
hoop, welke in al dat gehamer lag, maar
niet begrypen wilde, gaf niets, 'teigenwjjze
pyltje zakte maar aldoor, totdat 't eindeljjk
haast niet meer verder kon en met jjzige
koelheid op (Storm" scheen uit te rusten.
't Was lauw-regenzwaar winterweer met
haast geen zuchtje in de vochtige lucht.
Neel, wie al dat geklop de meteorologische
drilt in 'r schedelinhoud had wakker ge
schud, hamerde jjverig mee, Boms verstoute
ze zich, eigenmachtig 't koperen wijzertje
gelyk te stellen maar dan kreeg ze zoo ge
weldig op r maagdelijke ziel, dat ze dagen
lang 't geheimzinnige instrument aan den
wand als 'n bezeten tooverding ontweek;
toen ze 's avonds met 't volle theeblad naar
binnen zeilde, 'n vluchtige, schuwe blik er op
wierp en ik toevallig ook dien kant nit keek,
kreeg ze het in eens zóó op 'r zenuwen, dat
de hoele theepot met doffen, mat-rinkelende
smak op den grond viel.
Jan Mies, die den tocht mee zou maken,
en mot de borst ver naar voren als een
aangeschoten meeuw door 't dorp kuierde,
zich zelf voorkwam als iemand, die op 't
punt staat de Noordpool te ontdekken, had
al nu en dan bedenkelijk naar 'tlnchie ge
keken, dan stak ie 't korte pjjpie in den
bruin bedropen mond en ging maar weer
's voor 'n loopietoen ie 's avonds t'huis
kwam, log voortscharrelend onder 'n zwaren
groenbewierden balk en me in de verte op
den strandweg zag aankomen, riep ie me al
toe: tmoheer 't zeetje heeft ander weer in
't zin, de wind is puur zoo'n beetje geruimd,
we koude wel s vorst krjjge en ja, waar
achtig! Toen 't donker was en 't maantje
schuw oplichtte tusschen de zware wolk-
banken, die van uit 't Noorden aandreven
na middernacht de lucht zoo schoon als
'n schoteltje was en de kleine brekende
golijes witte stuifkopjes kregen van 't nu
oostelyke windje, dat koud over de duinen
streok; toen 'k 's morgens opstond en
voelde dat 't kil, lekker frisch door m'n
haren speelde, toen vroor 't, dat 't kraakte!
Jongens, non was 't werken 1 Nauwelyks
was de zon op. of Jan kwam er al aan, 'n
glundere, vastberaden ontdekkersplooi op
z n simpelig snuitwerk.
(Nou zal 't er toch van kommo motte".
Neel klopte de ysbonk uit 't pannetje in
mooie glimmende brokkon, als ruwe diaman-
ton, hielp by 't stuwen van de lading als
'n los werkman, die 'n neutje in 't verschiet
heeft, tot om ééu uur Arie de storke wit
voet voorspande en 't expediticschip ,Onrust",
begeleid door de belangstelleude dorpsbewo
ners, naar 't strand sleepte.
Wo moste 't boeltje maar byzette, dau
wille de munno misschien wel 'n handje hel
pen, met 't naar zee duwen."
tGa je gang maar meheer, we brenge 'm
wel vlot hoor l"
'k Zal 't fok. evalletje maar aan stuurboord
zette, dan krjjgv we geen onklarigheid I"
«Best hoor!"
(Hier heeft uwea je iielmstokkie, jonge,
jonge, wat 'n fyn briessie. Nou, hoor,
jullie benne d'r in één ty. Wat zou 't
je loopt 't in een paar ure op. Denk 'r
om, je krygt strakkies 'nzuchie meer, want
do vlood loopt nog niet. Wat zou 't, niks
geen last hoor, als je 't walletje maar hondt"
Zoo ratelde 't in diepzinnige beschou
wingen vau vakmonschen, die 't weten kon
den, nit 't troepje zware mannen; zelfs de
schoenmaker, met z'n witte muizengezichtje,
op de donkere fluweeleu pantoffels, die de
zwiepende laudbeenen iets geweldigs onzee
waardigs gaven, keek mot 'n kennersblik
naar de strakke vrieslucht, (niks geen last
hoor", als had ie pas met 'n viermaster een
geweldige taifoen uitgezeild.
Nog 'n douwtje, manne, mooi soo, daar
loopt ie,wel bedankt hoor 1
,Tot uwes dienst, goeie reis!"
Vrooljjk klotst on kletst 't flauwe kabbel-
zeetje tegen den ronden, harden vletboeg,
Van de Redactie van ,De Tyd" ont
vingen wy welwillende toestemming tot over
nam* van dit artikel uit haar blad.
dat de zilte druppels het in 't zonlicht opflik
keren; 'n zuigend gemurmel gorgelt van
tusschen de scheggen langs 't knarsonde
roertje, 't water in rustelooze wieling van 'n
lange, kronkelende zogljjn nitvierend.
Nu en dan, als plots 'n dartel val windje,
donkerder veeg van sterker gekabbel over
't zeetje strjjkt, helt 't bootje rank naar bak
boord, dat Jan s'n dik bejekkerde lichaam
instinktmatig naar stuurboord buigt om de
vlet wat meer vastigheid te geven.
Vreemd, wat zoo'n staag windje en 't
slechte kalme zeetje je droomerig maakt.
Lui hang je op 't helmstokje, dat knus onder
je uitpiept; alles éven rythmisch, vol kalme
zeeïge rust, rust op 't diep staalblauwe water,
rust langs de stille nevelachtige duinrcep,
rust op 't doorploegde gezicht van Jan,
glunder voor zioh uitstarend met do heldere
lichtblauwe zec-oogen, zuigende mondtrekking
om 't zacht snotterende pypjo. Je praat maar
wat om wat te zeggen, als 'n eentonige be
geleiding van je eigen volle, mooirustige
gedachten ,wat loopt ie lekker", «mooi
weertje", «daar zitto we mooi" of zoo,
denkt er niet aan in al die kalme, behaag
lijkheid dat je laarzen lek zyn en 't koude
water klam door de dikke kousen zuigt.
(Verdikkeme, Jan, me beeno bevrieze!"
«'sjonge, 'sjonge, benne ze lek?"
'k Geloof 't waarachtig, maar dan toch
alleen me laarzen. Nou, da's ook wat!"
.Mot je me veile neme." Stjjf bukkend
in z'n dikke, vettige jekker, scheurt ie de
zware laars van z'n knoestige eeltvoet, graait
met de blanw-knokige hand in de diep
donkere schaft, waar de klam-broeiïge voet-
warmte nit opdampt. Lekker warm, hoor
zoo'n knjjnovel, pas gevild en zoo d'r in,
hei je nooit last van kouwe voete."
In muffe wasem van warm bloed met
rood-blauwe vlcoschklompjes, do bruin-gryze
haartjes aaneengeschakeld door vans voete-
zweot, hondt Jan 't griezelige knynevelletjo
onder m'n nens, dat 't scherp weeïg in m'n
keel opklokt.
Nee, Jan, dat geeft niks, ze benne dryf
geef maar 's die deke die daar in die
zak zit."
<Je most ze uittrekke, anders bevriese ze
heelegaar".
Zoo heb 'k ruim 12 uren in 'n strakke
vriesnacht waarin de thermometer tot 18
F. daalde met m'n bloote voeten in 'n
deken gezeten, telkens als je even verzitten
wilde om de harde pynlyke plekken op je
zitvlak wat op asem to laten komen, schui
felde de deken heel stiekum van je af, wat
je eerst merkte als de snijdende kou je tee-
non verstijfde. Koud als 'twas!
Toon de zon bloedrood als achter een
grjjze jjsbank was ondergedompeld, toon 't
a vond zuchtje snydend van 't land over 'i
kille water rilde, de mensohen op Egmond
naar 'tstrand liepen, verbaasd over dat kleine
vletje, tegen dien barrea winternacht koars-
zottend de Noord om, toen was 't zoetjes
aan door de jassen, truien en hemden hoen-
gekropen, lag kil op jo huid, schuurde in
plotse rillingen door je lichaam voelde je
hoe 't bloed in de aderen vlugger stroomde.
Suel viel de nacht, koud blauw wit kroop
de maan, byna vol, langs den indigo don
keren hemelwitte dampsluiers hingen laag
over 't strand, alleen de borjjpte duintoppen
in bleek maneschynsel glommen er mat
boven nit.
Stil was 't, eindeloos stil, de wind flauwde
dat 't fokkie slap aan 't valletje hing, de
giek langzaam op en neer zwaaide, knarsend
in den yzen mastring. Nu en dan kwam 'n
hel snerpend gepiep van 't strand, gejaagde
gilletjes van verschrikte achoojakkeu, won
dere stilte, verklenmend de gedachten, traag
in je hersens rondwielend.
Toen 't maantje hooger kwam, golvende,
mateloos deinende zilverstreepjes op do zoe
wierp, in Jan z'n wasbleeko rimpelgezicht
scheen waar 't smeulende pijpje soms rood
ia opvonkte on de starende droomoogen mat
opgloeiden, -begon ik verlangend uit to zien
naar 't machtige Kykdnin vuur.
De kust was heelemaal weggeneveld.
,Zeg, Jan, ik geloof dat we aardig zeo
maken, 'k heb te veel op de poolster gehou
den, soo zjja we zoetjes aan zee in geschar
reld.*
(Dan moesten we maar weer liever 't
walletje opzoeken.* Jan gluurt, in eens wak
ker, onder 't giekie, dat slap in z'n haak
bungelt, naar de kust.
«Ja, non u 't zeit, zie ik 'm, maar we
zitten zoo'n puur endje nit de wal."
,Ja, maar we motten zoowat voor Pet
ten liggen en van die beroerde kribben kun
je geen steek zien, die dingen liggen zoo'n
vervloekt end zee in, dat je er op zit voor
je 't weet want wo maken met den vloed
meer gang dan je denkt al is 't blak.*
(Wat doet dat water hier raar jongen
da*r ljjkt wel wind achter te zitten.*
Nauw is 't woord uit z'n mond of 'n ver
raderlijke vlaag valt ruw uit Zuidwost in
de zeilen, 't bootje helt bedenkelijk naar
stuurboordJan, die ineens als een zak naar
lei snit, dnwt 't stuurboord nog meer om
laag, 'n klein gekuifd kabbelzeotje wipt
schuw over de reeling, gutst, plassend bin
nen boord.
,Wel verdraaid, wat is er non aan do
hand, als de bliksom te loevert Jan. Vast
grjjp ik 't helmstokkic, loof sterk op met
vierende schoot, bonkend en kletsend op
de korte kabbels rookt de vlet door't water,
altyd nog maar verder zee in waar 't water
lam bol staat.
Viere de fokkeschoot, Jan I eerst nog maar
wat vastigheid der in loopen Ree 11 kort
opsteigerend loopt 't bootje in den wind op,
'n oogenblik slaat de fok wild heon en weer,
valt dan plots met 'n smak naar bakboord,
'n paar seconden, do giek rukt ook naar
bakboord, het blok van do groote echoot
schuurt over 't overloopie, Jan wringt z'n
dikke corpus te loevert, terwyl we vliegens
vlug gang maken en den wal inloopen.
Nog 'n paar minuten, langzaam ryst 't
bakboord omhoog, dan bladstil.
«Nou, uou, je sou zeggen* grinnikt Jan
heelemaal weer opgemonterd met 'n grijns
lach op z'n nog half beduusde gezicht: (dat
was op 't kantje, hoor! Wie sou denken,
dat dio wind daar ook ineons nit 't westen
kwam, je heb 't anders wel meer, onder do
wal blak, meer in zee 'n buitenwindjo met
dat beroerde kabbelwater eu dan zie je er
's naohts geen steek bij.*
(Wordt vervolgd.)