KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HeldorTexel, WieHngen en Anna Paulowna*
No. 4003.
Woensdag 21 Juni 1811.
89ste Jaargang
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct, fr. p. post 75 ct., buitenland 1.25
Pre- Zondagsblad 37| i 45 f 0.75
miënModeblad 55 65 f0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiëa van 1 tot 5 regelt 90 cent.
Elke regel meer6
Bewjja-exemplaar 24
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Interc.-
Telefoon BO.
Uitgeven C. DE BOER Jr. (y./h. BERKHOUT a Co.), Helder.
Bureaus Spoorstraat en Koningstraat.
Zij, die zich inet
1 JÜLI a.s. op dit
blad abonneeren, ontvangen de
tot dien datum verschijnende
nummers GKATI8.
j gedurende sier jaren een belasting ran zes
I roebels per jaar."
Men verwacht, dat die belasting jaarlijks
tusschen 16 en 17 millioen roebels zal op
brengen.
Aan onze abonaé'a buiten
de gemeente wordt beleefd
veraocht 't verschuldigde abonnements
geld Vliagend Blaadje, Zon
dageblad en Modablad 2de kwar
taal 1911 te willen overmaken per
postwissel of aan postzegels vóór 5
JULI a.s., zullende anders daarover
met 5 cents verhooging per post worden
beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slecht met een zegel van 2l/s cent be
plakt te worden.
UIT HET BUITENLAND.
De samenstelling van het nieuwe Belgische
ministerie deelden wy reeds in ons vorig
nummer mede. Op 't laatste oogenblik is er
evenwel nog een kleine verandering in de
samenstelling gekomen. Baron de Broqueville,
de kabinetsformeerder, heeft niet de porte
feuille van binnonlandsche zaken genomen,
maar die van spoorwegen. Dit schijnt de
moeilijkst te beheerene te z^jn, en vaakt °°k
de ondankbaarste, zoodat er niet gemakkelijk
liefhebbers voor te vinden waren. Het op
treden van Woeste zal dit gevolg hebben,
dat by niet meer de leider der rechtersjjde
zal bljjven, doch dezen post zal moeten af
staan aan oud-minister Schollaert, dien hjj
door zyne oppositie in het zand deed buitelen.
Men segt, dat meer dan een der gcraad
pleegden door den Koning, aan dezen heeft
voorgesteld de Kamer te ontbinden, doch dat
Z M. daarvan niets wilde weten. Als na de
volkstelling een beroep gedaan wordt op het
uitgebreide kiezerscorps, kan zich dit na rijpe
beschouwing over de zaak uitspreken.
De Fransche Senaat zit nu voor de Cham-
pagne-quaestie. By de behandeling der zaak
diende de afgevaardigde Rambourgt een ont-
werp-resolntie in, waarby de regeering wordt
nitgenoodigd met spoed een ontwerp in te
dienen tot afschaffing der administratieve
begrenzing.
De Senaat nam met 265 tegen 16 stem
men de motie aan, die door de regeering was
aanvaard. Daarin wordt gezegd, dat de
Senaat er op rekent, dat de Regeering, nog
▼oor de Kamer uiteengaat, een ontwerp tot
bet tegengaan van bedrog ten aanzien van
de plaatsan van herkomst mot spoed zal in
dienen en verdedigen.
Veel rnggegraat toont de regeering niet.
En wat de wijnbouwers zeggen. De «Matin"
deelt bet mee:
,Oob, of ze nu Aube met Champagne ver
binden of de afbakening opheffen, komt op
hetzelfde neer. Wjj zullen geen vreemde wyn
in de Marnekelders toelaten. De militaire
bezetting kan niet eeuwig duren wy zul
len ons, nu de wet ons bescherming onthoudt,
zelf recht verschaffen."
Sinds eenigen t(jd oefenen de bemanningen
van de Fransche onderzeebooten zich, om
zoo lang mogelyk onder water te blijven.
De «Argonaute", te Tonlon, heeft dezer
dagen een prachtig record gemaakt.
Gedurende aohttien nor is de boot onder
water gebleven, welke proefneming de be
manning zonder groote afmatting heeft door
staan.
De verklaringen, die de Fransche regee
ring voor de volksvertegenwoordiging heeft
afgelegd, omtrent hare daden in Marokko,
hebben de meerderheid volkomen bevredigd.
De pacificatie schijnt nu werkelyk vor
deringen te maken. De inlandsche bevolking
begint in sommige streken zich geheel te
wjjdeu aan de bewerking harer akkers. De
troepen maken zich gereed naar Algiers terug
te trekken; alleen op de posten kleine be-
wakingsdetachementen achterlatend. Generaal
Moinier werd door de Joodsche bevolking,
meer in de binnenlandsche steden, hartelyk
ontvangen. Zy hoopten nu eindelijk eens wat
rustiger te kunnen leven dan onder het be
stuur van den pretendent-sultan.
Spanje's optreden wordt minder gaarne
gezien.
Mouly Hafid zal tegen de bezetting van
Elkasar een protest indienen by de mogend
heden die de akte van Algeciras ondertec-
kenden. De Spanjaarden worden door het
optreden van Spaansche troepen wat driester
en maken van het overwicht van hun party
gebruik om aanmatigend op te treden tegen
over de Marokkanen.
Lastige lui moet men in de gaten houden.
Dat deed men dus Castro, den oud-president
van Venezuela. Maar hy is verdwenen en
niemand weet waarheen. Daar heette hy
plotseling te sitten op een jacht, oorlogs
vaartuig, goed voorzien, dat onder Dnitsche
vlag voer. In Dnitachland zei men, dat dit
onmogelyk kon. 't .Schynt do ook maar een
grap geweest te syn, want Castro was niet
op den bewusten kruiser, de «Umbrio", door
Italië aan Haïti verkocht. Maar waar is hy
dan wel? Dat weet men niet, en daarom ver
trouwt men het niet.
De christelijk sociale party heeft by de
verkiesingen in Oostenrijk belangrijke ver
liezen geleden. Wel moeten nog een groot
aantal herstemmingen plaats hebben, doch
't is nu reeds zeker, dat de parijj er deerlijk
gehavend tnsschenuit zal komen.
De Turksche Sultan is bezig de Albanee-
sen op andere w^jze dan de tot hiertoe ge
volgde, te veroveren. Hy kondigde reeds
eene groote amnestie aan voor aUe Albanee-
zen, die wegens politieke vergrypen gevon-
nisd, of verbannen zijn. 127 Balgaren hebben
mede kwijtschelding van al hnnne straf ver
kregen. 't Wordt met den dag nu waarlijk
rustiger.
De Russische ministerraad heeft besloten
by de Rykadoema een wetsontwerp omtrent
oen weerplichtbelasting in te dienen, dat
o.m. de volgende bepaling zal bevatten:
«Allen, die vrijgesteld worden van het
vervullen van hunnen dienstplicht, betalen
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 20 Juni.
Algemeen Tehuis voor Militairen.
Vrydagavond hield bovengenoemde ver-
eeniging een algemeene vergadering in
«Tivoli". De agenda bevatte de volgende
punten: 1. Verslag; 2. Rekening en Ver
antwoording; 3. Vervulling vacature in hot
Bestuur4. Mededeelingen.
De president der vereeniging, de heer
Dibbetz, opende de vergadering met ee»
woord van welkom en verzocht den secreta
ris, den heer W. Visser, de notulen der
vorige vergadering, gehouden op 2 Dec.
1910, te willen voorlezen. Deze werden onder
dankzegging aan den opsteller, onveranderd
goedgekeurd.
Vervolgens wordt eveneens door den
secretaris, het eerste verslag van het «Tehuis
voor Militairen" voorgelezen. In dit uitvoe
rig verslag wordt de geschiedenis der ver
eeniging, en de voorbereidende maatregelen
om tot de stichting te komen, nog eens breed
voerig geschetst; herinnerd wordt aan de
veie blyken van steun en sympathie, die de
stichters voor hun plannen mochten ontvan
gen gewaagd wordt ook van de tegenkan
ting, die men ondervond, zelfs daar, waar
men die niet verwacht had, doch geëindigd
word met de blyde verzekering, dat de sym
pathie sterker bleek dan de tegenkanting en
dank zy ook do ruime finantiëole steun, die
zoowel van elders als van binnen de gemeente
inkwam, kon overgegaan worden tot den
hnur van perceel Kanaalweg 49—50, het
welk, tot zyn bestemming ingericht, op 22
October 1910 geopeod kon worden.
Van deze opening werd door middel van
de plaatselijke pers aan het publiek kennis
gegeven; ook de militaire autoriteiten wer
den er mee in keniiis gesteld. Vele van
deze laatste, doch ook andere belangstel
lenden kwamen do inrichting ter kennisma
king bezoeken en groot was de voldoeniog
voor het Voorloopig Bestuur, dat later, op
vereerend verzoek van de jaarvergadering,
ook als definitief bestuur optrad, dat allen
met lof over de inriohting gewaagden.
Dat dit Tehuis naast de andere inrichtin
gen op dit gebied, in een behoefte voorzag,
bleek al dadelyk uit de groote toeloop van
bezpekers. Dit overtrof al direct de verwach
ting. In de eerste dagen der week is het
gemiddelde besoek per dag 60. Vrydags van
80 tot 160 en Zondags stjjgt het niet zelden
tot tnsschen de 3 en 4 honderd, zoodat dan
geen plaatsje onbezet is, ja velen zich roet
een staanplaatsje moeten vergenoegen.
In de kofffiekamer heersoht ten alle tyde
een opgewekten geest. De bezoekers kunnen
er zich met allerlei gezelschapsspelen aan
genaam bezig houden dobbelen is natuurlijk
uit den aard der zaak verboden en sterke
drank wordt niet verstrekt. De leestafel is voort
durend goed voorzien, dank zy de bereid
willigheid, zoo van de plaatselyke pers, als
van vele uitgevers van dag- en weekbladen
buiten de gemeente, die gratis of onder ver
goeding van de porto's, hnn blad hior ter
lezing bezorgen. Zoo is er voor «elk wat
wils" op politiek- of godsdionstigterrein te
vinden alleen worden die bladen uitgezonderd,
zooala «Het Anker" en «Het Volk", die ook
niet aan boord of in cantines worden toe
gelaten. Ook particulieren bezorgen hier bun
gelezen nieuwsbladen ook eenige tijdschriften
en geillustreerde bladen treft men hier aan
en vele geschonken boekwerken vormen dun
grondslag van een te stichten bibliotheek.
Nog is de reeds bestaande bibliotheek van de
Heldersche Afdeeling van den Protestanten
bond in het Tehuis onder dak gebracht, met
de bedoeling ook deze boeken gratis ter
lezing aan te bieden. Hieruit blykt wel, dat
er voldoende voedsel voor den geest aan
wezig is en met voldoening kan geconstateerd,
dat van een en ander een druk gebruik wordt
gemaakt. Ook van de schrijfkamer wordt een
druk gebruik gemaakt en om stryd wordt de
doeltreffende inrichting hiervan geroemd.
Schrijfbehoeften zyn er ten allen tyde tegen
den kostenden prys verkrijgbaar. Zelfs is
een der bovenkamers, op verzoek, in gebruik
genomen door eenige jongelui, die door eigen
stadie zich ergens voor willen bekwamen.
Deze kamer wordt ook zoo noodig verlicht
en verwarmd en zeer op prys gesteld. De
kroon op dit alles wordt gezet door den y ver
en toewydiDg van den conciërge, den heer
Charmes, en diens echtgenoote, voor wier
optreden de commissie van beheer slechts
woorden van lof heeft.
Sleohts één gebrek, als het zoo heeten
®*g> k^u het «Tehuis" worden aangewreven,
en dat is, dat het op den duur te klein
zal blyken. Daarom moet het bestnnr plannen
beramen, om daarin te voorzien. Het eenige
radicale middel zal zyn het stichten vaneen
nieuw eigen gebouw of het koopen van een
zoodanige gelegenheid, die voor het doel ge
schikt is. By het laatste punt der agenda,
zal het bestuur daaromtrent mededeelingen
doen.
Met de beste wenschen voor den bloei van
het «Tehuis" en met een warm beroep op
aller medewerking, zoo moreel als finantiëel,
voor deze nnttige instelling, eindigt het eerste
verslag van het Algem. Tehuis voor Militairen.
De voorzitter deelt mee, dat dit verslag
sal worden gedrukt; dat het nog vermeerderd
zal worden met oen kort overzicht van den
stand der financiën en een verantwoording
der ingekomen finantiëele steun, opdat de
milde gevers knnnen constateeren, dat van hun
gaven een goed gebruikt is gemaakt. Den
secretaris wordt den dank der vergadering
gebracht voor de vele moeite, die hij zich
heeft getroost, dit jaarverslag saam te stellen.
Het derde punt der agenda: aanvulling
vacature in het Bestuur is noodig geworden,
doordat de heer Nepvcu, door omstandigheden,
zich genoodzaakt heeft gezien als bestuurslid
(secretaris) te bedanken. De heer W. Visser
heeft toen diens funotie overgenomen en om
nu in de ledige plaats te voorzien, wordt door
het Bestuur aan de vergadering aanbevolen
den heer A. J. Maas, le luitenant der Artil
lerie, die vooraf door het Bestuur gepolst,
zich na ryp beraad verklaard heeft een evon-
tueele benoeming te laten welgevallen. Hierna
wordt genoemde heer met algemeene stemmen
in het Bestuur gekozen.
By het laatste punt der agenda: «Mede
deelingen" werd met lof gevraagd over de
lezingen door dr. Van Albadain het «Tehuis",
gehouden over «Volksgezondheid". Deze le
zingen werden door de toehoorders zeer ge
apprecieerd. Daarna deelde de Voorzitter nog
mee, dat door het Bestuur een circulaire was
opgesteld, waarmee in den lande sal worden
gewerkt. Deze circnlaire bevat een verzoek
om stenn door finantiëele hydragen, om zoo
doende te komen aan oen fonds, groot 16 k
f7000, benoodigd tot het verkrygen vaneen
eigen «Tehuis", dat ook in de toekomst aan
de behoeften zal kunnen voldoen. Deze oir-
culaire wordt warm aanbevolen door Mr. De
Meester, afgevaardigde ter Staten-Generaal
voor dit district, alsmede door nog een groot
aantal bandteekeningen van bekende autori
teiten op militair en civiel gebied. Met dezo
circnlaire, die eerlang zal worden gepubliceerd,
zal oordeelkundig worden gewerkt. Na nog
eenige besprekingen over dit punt gehonden
te hebben, wordt de vergadering onderjdank-
zegging voor de opkomst, door den Voorzitter
gesloten.
Het Nederlandech eekader in Sabang.
De vyf schepen van het Nederlandsche
eskader, -De Zeven Provinciën", «Tromp",
«Hertog Hendrik", «De Ruyter"en «Holland",
die zich tot het honden van manoeuvres in
de baai van Ampenan bevonden, hebben
last ontvangen van daar weg te stoomen
naar Sabang.
De quarantaine-maatregelen in Soerabaja,
van welke haven het eskader, wanneer het
zich in Ampenan bevindt, in allerlei opzichten
afhankelyk blyft, maakte een voortzetten der
manoeuvre in die baai bezwaarlijk.
De manoevres worden thans verder in de
buurt van Sabang, waar het terrein zich tot dat
doel uitnemend leent, gehoudon.
En bygevolg is er thans te Sabang, naar
wy van mail passagiers hoorden, een gezellige
drukte. (Sum. Post.)
Pest op Java.
Een Regeerings-telegram van Zaterdag
luidt
Afdeeling Malang Gisteren vyf gevallen,
waaronder geen dooden. Van de lijders van
vorige dagen overleed er een.
«Soerabaja en Kediri: Geen gevallen."
De Rijksmiddelen.
In tegenstelling met enkele vorige maan
den is Mei voor de schatkist buitengewoon
gunstig geweest. De achterstand, die tot nu
toe in enkele middelen viel waar te nemer>r
is dubbel en dwars ingehaald, schier in elk
opzicht heaft de Mei-maand voor de schat
kist record-cijfert opgeleverd. Dit is te meer
bevredigend, waar do cyfers reeds met een
zeer hooge opbrengst ten vorigeu jare ver
geleken. Ging in Mei 1910 het totaal reeds
met 7l/t ton vooruit, ditmaal valt een ver
meerdering van niet minder dan f 1.873,000
te boekstaven. Het eindcyfer voor Mei be
draagt f 17.410,440, een bedrag, dat nog
nooit te voren in dezelfde maand ook slechts
by benadering bereikt is.
Niet minder gunBtig dan het eindcyfer
staat het met de onderdeelen. Van de direc
te belastingen werd uit de grondbelasting
f 181,500, uit het personeel f 120,000, uit
de bedrijfsbelasting f 320,000 en uit de ver
mogensbelasting f 27,000 meer verkregen.
Mat uitzondering der vermogensbelasting,
gaven al de directe heffingen een record
opbrengst. Totaal leverden zy by een eind
cyfer van f 5,845,831 f 548,000 meer op dan
in 1910, welke maand tot dusverre het re
cord hield.
Moordaanslag.
Zaterdagmorgen is in de Johanues Verhulst-
straat te Amsterdam een moordaanslag ge
pleegd. De 50 jarige juffrouw M., die wette
lijk gescheiden is van haar man, werd door
een schot nit een revolver ernstig in den
bnik getroffen. Zy werd dadelijk naar het
Wilhelminagasthnis overgebracht De dader
bleek haar gewezen man te zyn. De getroffene
was huishoudster by de dames T.
Brandstichter.
De slager D. to Haarlem, die het had
doen voorkomen, alsof by hem f 230 was
ontvreemd, en de dief daarna brand had ge
sticht, heeft bekend, dit te hebben verzonnen
en zelf den brand gesticht te hebben om do
assarantiopenningen los te krjjgen.
Stuoriiedenexamens.
's-Gravenhage, 17 Juni. Geslaagd voor
de groote stoomvaart als eerste stuurman
G. J. Harmsenals tweede stuurman A.
Feisser, W. van Heraert, H. de Weerd; als
derde stuurman A. J. Drenth.
Een lage daad.
Aan de woning in de Boompjes te Rotter
dam van den heer S. L., aannemer van
schepelingen, werd Zondagnacht te 12 uur
gescheld, door iemand, die zeide te willen
monsteren. Buiten komende, kreeg de heer
S. L. van dien man een slag in het gezicht,
en tegelykertyd werden er uit een zich in
de nabyheid bevindend clnbje een paar revol
verschoten in de richting van den heer L.
gelost. Deze werd niet getroffen. De daders
syn onbekend gebleven.
In een brandkast gevangen.
«De Nieuwe Gazet" meldt
Een dramatische gebeurtenis, die gelukkig
geen erge gevolgen heefd gehad, deed zich
Zaterdagavond voor in de lokalen van een
groote handelsinrichting te Brussel.
In de kelders van dit gebouw worden op dit
«ogenblik belangryke werken uitgovoerd. Zoo
is in de zaal der brandkassen een ploeg schil
ders besig groote stalen kasten to schilderen,
die dienen moeten om koffertjes in te bergen.
Zatordagochtend waren twee mannen aan
't schilderen in een groote brandkast, toen
plotseling de deur op haar hengsels draaide
en door eigen gewicht dichtsloeg, voor dat
de twee sohilders den tijd hadden om te
ontvluchten.
Toen de twee ongelukkigen zagen, dat zy
in die stalen gevangenis opgesloten waren,
werden sjj door een onbeschryflyken schrik
bevangen. Want de luchtkring mot verf- en
vernisgenren vervnld, was moeilyk in te
ademen, en zy mochten denken dat, zoo de
hulp lang uitbleef, zjj verstikken zouden. Zy
riepen om hulpmaar hun kreten waren
nauwelyks hoorbaar door de zware metalen
wanden heen nochtans werd weldra onder de
werklieden het alarm gegeven.
Men liet het bestuur verwittigen, men ont
boot den fabrikant der kassen, maar dit
alles nam veel tyd in beslag. Een slotmaker
zette zich eindelyk aan het werk om te pogen
de brandkast te openen maar, hoewel by de
sleutels had, vergde dit heel wat tyd. Waar-
schynlyk was hy te fel ontroerd, by de ge
dachte, dat hy b\j 't openen van de brand
kast twee lyken zoo vinden. Inderdaad men
hoorde niet het minste gerucht meer, daar
binnen.
Na anderhalf uur slaagde men er in de
zware deuren te openen. De twee schilders
lagen bewusteloos.
Zy waren echter slechts in zwym. Genees-
heeren, die op hun bevryding wachtten,
verzorgden hen, pasten de kunstmatige adem
haling toe, en weldra kwamen beiden tot het
bewustzyn terug. Het ongeval scbynt voor
hen geen erge gevolgen te zullen hebben.
Brutale diefstal.
Donderdag, op klaarlichten dag, traden te
New-York acht, met revolverz gewapende,
lieden het hotel „Royal", aan de Broadway,
een van de drukste straten van de wereld
stad, binnen, en hielden met hun wapen het
hotelpersoneel in bedwang. Daarop plander
den zy de brandkast, die open stond, en
gingen er toen met het geroofde geld van
door. Het personeel werd van deze, zelfs
voor Amerika buitengewone brutaliteit, zoo
beduusd, dat het 't eerste oogenblik met
stomheid geslagen stond. Toen de menscheo
eindelyk weer by hun positieve kwamen,
hadden de roovers met hun buit al lang de
straat bereikt. Toen zo vervolgd werden,
maakten zy van hun wapens gebruik en ver
wondden eenige menschen. Hoewel de politie
ze op de hielen aat, gelukte het toch aan
zes van hen te ontkomen. Slechts twee roo
vers konden worden gevat.
Couranten-staking te Berlijn.
Berlyn, 17 Jani. Ten gevolge van de
staking der drukkers by de firma August
Scherl verklaarden de firma's Rudolf Mosse,
en Ullstein Co. sich solidair, soodat alle
bladen dier firma's onder welke de «Berliner
Lokal Anzeiger", het «Bsrliner Tageblatt"
en de «Berliner Morgenpost" voorloopig niet
verschijnen.
Berlyn, 17 Jani. In Berlijn syn vanmorgen
niet verschenen de conranteD, uitgegeven
door de firma's Scherl, Ullstein en Mosse,
d.w.s. de couranten met de grootste oplagen,
die in de honderdduizenden loopen: «Berlinor
Lokal-Anzeiger", «Tag*', «Berliner Morgen-
I post", «Berliner TageblattZonder over-
dry ving kan gezegd worden, dat 8 k 900.000
I Berlyners de conrant, die zy gewoon syn te
j omvangen, niet by het ontbijt konden lezen.
Hedenmiddag zou geen middagblad ver
schenen. De genoemde firma's znllen trachten
ééu gemeenschappelijk blad het licht te doen
zien, doch het is de vraag of dit gelukken
zal. Deze samenwerking ontbeert niet een
tikje hnmor, daar de drie firma's anders de
verwoedste oonenrrenton zyn.
Hevige brand nabij Hoorn.
Vijftien perceelen en een kerk verbrand.
Mbd meldt uit Hoorn:
Zondagmiddag ontstond een hevige brand
le Binnenwyzend, het dorde dorp voorby
Hoorn in de richting Enkhuizeu. De brand,
die zich door den hevigen wind spoedig
mededeelde aan verschillende boerderijen,
heeft reeds 15 perceelen aangetast, waarvan
14 tot den grond toe afbrandden. Ook de
kerk is geheel in vlammen opgegaan.
De gemeenten Binnenwyzend en Westwoud
begroetten Zondag den nieuw beroepen pre
dikant, ds. Hagen, die uit Neede tot hen
gekomen was. Des morgens had de leeraar
zyn intrée-rede uitgesproken in het kerkge
bouw te Binnenwyzend, terwyl 's middags
de bevestiging plaats had in de kerk te
Westwoud.
Heel de gemeente Binnenwyzend, was dos
des middags naar het kerkgebouw te West-
wond opgegaan, terwyl het katholieke ge
deelte der bevolking den dienst by woonde
in de kerk te Oosterblokker. Het dorp Bin
nenwyzend wus te halfdrie in den middag
dus byna geheel verlaten. Op dat uur brak
in de woning, gelegen aan de grens van
Binnenwyzend en Westwoud, door onbeken
den oorzaak brand uit. De woning, waarin
de brand ontstond, is gelegen schuin tegen
over het station Westwond en gebouwd naar
het typische model der meeste West-Friesche
boerenwoningen. In het midden staat de
hooiberg, terwyl daaromheen de woonver
trekken en stallen gebouwd zyn- De gebou
wen daar zyn meest allen van rieten daken
voordien. In minder dan geen tyd, stond
heel de boerdery in lichten laaie. En de
hevige westenwind, die schuin over de hui-
zenreeks stond, wakkerde de vlammen aan.
Weldra deelde het vuur zich mede aan verder
op de straat gelegen boerderyen. Het eigen
aardige evenwel was, dat de belendende
perceelen van het huis, waar de brand begon,
gespaard bleven. Door de wind, die schuin
over het dak woei sprongen de vlammen twee
huizen over en tasten een drietal woningen
tegelyk aan. Aangewakkerd door den hefti-
gen wind stondon weldra de hnisen in lichten
laaie. En de rieten daken vormden een gretig
voedsel voor het alles vernielende vunr.
De vunrlyn breidde zich al verder en ver
der uit. Weer aioegen de vlammen over op
een drietal perceelen, iets verder gelegen.
En van daaruit werd de pastorie bedreigd.
Alvorens de pastorie te bedreigen sloegen
de vlammen echter eorst iu de daarnaast
gelegen en beter bereikbare kerk. Langs de
korte spits gleed het vnur weldra omlaag
en zette het kerkgebouw van onder tot boven
in vlammen.
Ia minder dan geen t(jd had de brand
den enormen omvang gekregen, dien wy hier
beschryven. Natuurlyk kwamen de bewoners
eu de nieuwsgierigen van alle kanten op
dagen. Dooh voorloopig stond men werkeloos.
De spuit die het eerst op het terrein van
den ramp aankwam, vond volop werk. Doch
besluiteloos draalde men, alvorens aan to
vangen, niet wetend waar te beginnen, deze
zienderoogen groeienden vyand te bekampen.
Wator was er in de nabygelegen Wetering
voldoende te krygen. En eenmaal aan het
werk verrichtte de spnit uitstekende diensten.
Nog een zestal spuiten uit naburige dorpen
waren intusschen aangerukt en maakten zich
zoo spoedig mogelyk gereed, om water te geven
Gemakkelyk ging dat niet altyd. De op
dringende nieuwsgierigen bemoeilijkten het
blusschingswerk en slechts weinigen boden
bunno medewerking aan. Een tweetal Am-
sterdamsche ondcrwysers, die op een fiets
tochtje in de buurt waren, stonden de blus-
schers by en bewezen uitstekende diensten,
door te helpen by het aanslaan der slangen
en het pompen.
Wanneer eenmaal do vlammen in een rie
ten dak wareD geslagen en een huis te roo
ken begon, was er niets meer aan te doen
De blusschers bepaalden zich dus in hoofd
zaak tot het nathouden der niet-aangetaste
woningen.
Eenigen tyd nadat de vlam in de kerk
was geslagen, stortte de spits in en weldra
brandde de kerk tot aan den grond toe af,
niets anders dan een rookende puinhoop
overlatend
Naast de kerk bevond sich een boomgaard
mot iepen. Daarnaast stonden weer andere
woningen. Eu die wilde men tot eiken prijs
sparen. Want de brand, die zich reeds over
eene lengte van een kwartier uur gaans,
ongeveer uitstrekte, sou dan nog grooter
aanvang aannemen. Alle aandacht concen
treerde zich dut op het iepenboschje. Doch
ondanks alle moeite, sloeg de vlam toch over.
De wind had met znlk een hevigheid het
ir aangewakkerd, dat er geen honden
aan was. Eu weer lekten de vurige tongen
naar alle kanten, voortgezweept door do
gierende windvlagen. Zóó hevig was de
wind, dat zelfs de dwarsliggers van de
spoorbaan in brand geraakten. De spoorweg
ligt aan de overzyde van het water, met
nog een groot stuk weiland er tusschen. En
toch bereikten de spatten le vonken de houten
spoorliggers. Het vnur aan de overzyde werd
echter spoedig gebluschL
Menschenlevens zyn gelukkig niet te be
treuren. Zooals in den aanvang reeds werd
medegedeeld, was het meerendeel der bevol
king naar de keriten in de naburige plaatsen,
terwyl de afgebrande kerk des morgens voor
het laatst gobrnikt was. Het vee bevond
zich in de weide, zoodat geen dieren in de
vlammen omkwamen. Met de verzekering
is het erger gesteld. Vele woningen z(jn
door de rersekeringmaatschappyen geweigerd,
wjjl zy rieten daken hebben. Ook zyn er
een aantal hooibergen, die niet verzekerd
waren. Voor het geteisterde dorp is deze
ramp dan ook ontzettend en vele bewoners
zyn thaDS van have en goed beroofd. Met
levensgevaar gingen velen hun brandende
woningen binnen, om te redden wat te redden
viel. Fraaie antieke meubels, eeuwenoude
erfstukken werden naar buiten gedragen.
Vele boeren zag men weghollen, de hooge
hoed gevuld met gouden en zilveren voor
werpen. Andere redden hunne effectentrom
mels. En al deze kostbaarheden worden
naar het station gebracht en toevertrouwd
aan de zorgen van den stationschef.
Onder de verbrande perceelen is ook de
bekende groote zuivelfabriek der gemeente
Binnenwysend en een prachtige varkens-
mestery.
INGEZONDEN.
Mynheer de Redacteur I
In het >Vliegend Blaadje" van 17 Juni, komt
u». voor een ingezonden ichry ven van het Bestuur
der Held. Verh. Vereen. «Samenwerking".
In dal schryven staat o.a.
«En zoo is het ook met huurder F. Hildema,
«konst-majoor, wonende Spoorstraat uo. 2. Ook
«daar zyn do klachten zeer sterk overdreven, maar
»i\og afgezien of die er zyn, dan mag toch gevraagd
«worden, wat doet die man blyven t"
«Samenwerking" heeft in deze my en meer
anderen een minder eervolle rol toebedeeld, n.m.
niets meer of minder dan foutieve inlichtingen
verstrekt te hebben aan een onpartijdig persoon,
in deze een luit. ter zoe.
Er wordt gezegd «de klachten zyn zeer aterk
overdreven!" Welnu, ik handhaaf myn eens afge
legde verklaring, voor zoover de gebreken nog
niet opgeheven zyn, en om te bewijzen, dat door
my niet overdreven is, noodig ik het Be
stuur van «Samenwerking" uit, om (by
binnen zijn van Hr Ma. «Heemskerck") te con
stateeren, wie of in dit geval on waarheid schrijft.
Dat «Samenwerking" my in staat acht een foutief
beeld te geven van de gebreken van het huis, is
al erg genoeg, maar wievraag ik, heeft kun
nen constateeren of hier overdreven werd. En
«waarom die «man" niet vertrekt" vraagt men, nu
voor too naief had ik dat Bestuur nu niet aan
gezien, of zit er hier een addertje onder 't graat
«Samenwerking" denkt cr zeer gemakkelyk over,
en daarom richt ik by dezen tot haar de vraag:
ïhebt gij soms een andere geschikte woning voor
me, dan wit ik inet genoegen verhuizen, want of
schoon dc stand van myn tegenwoordige woning
mooi is, zoo is toch zeker woning hoofdzaak en
komt daarna de stand in aanmerking. Met het oog
op 't vorenstaande, verklaar ik hier uitdrukkelyk,
dat door inyn echtgenoote meermalen getracht is,
een andere woning te krijgen (zonder f 2.50 of f 6
als belooning voor den aanbrenger.) doch dat baar
dit niet is gelukt.
Verder schryft «Samenwerking" «werd hem door
«den nieuwen eigenaar medegedeeld, dat (wellicht
«door hoogeren koopprys), na verloop van 6 weken
«de huur inet f 0.40 per week zou worden verhoogd."
Dit ia even als 't vorige, onwaar. De eerste
week werd mij door den nieuwen eigenaar gezegd
»U moet f 0.40 per week meer betalen", dat was
pl. m. 10 pCt. van de huurwaarde meer en toen
mijn echtgenoote, na het verstrijken der 1ste week
als gewoonlyk f 2.10 aanbood, werd eerst het geld
opgenomen, en daarna met een onbeachotheid op
tafel geworpen, voor welk gedrag hy, de eigenaar,
my 's avonds ten zijnen huize, zijn verontschuldi
ging heeft aangeboden. Toen is er door mij met
klem op aangedrongen, om billyker le zyn met
zijn eischik wees er op, dat ik reeds 6 jaar
woonde, trouw mijn huur betaalde, het huis netjes
bewoonde, enz. Ik presenteerde hem zelf om f0.!5
meer te betalen en de huur dus te brengen op
f '2.25, ik wees hem verder op de gebreken enz.,
doch niets mocht baten, de eigenaar wason ver-
b i d d e 1 y k. Alleen werd mij op mijn vertoogen
fezegd, dus toen pas, dat ik nog 6 weken voor
2.10 kon wonen, en verder, dat wat er gerepareerd
moest worden, in orde zou komen, dat ik een
hondenhok op het dak zou krygen, en dat in 't
najaar, dus 1010. het huis van buiten geschilderd
zou worden. Under protest heb ik de f 0.40 meer
betaald, zeggende, «zoodra ik een andere woning
kan Tinden, ga ik er uit I" Dat klinkt toch heel
anders nietwaar, want de woorden, my in den
mond gelegd door «Samenwerking" /.ijn onwaar.
De eigenaar motiveerde zyn houding, door t<-
zeggen, dat hy het huls zoo duur gekocht had.
Dat duur koopen, daar waren we het samen over
eens, want de eigenaar had vóór 't koopen li r t
huis van binnen niet bezichtigd, is
dat niet «een kat in den rak koopen"!
Moest daarom nu de huurder de dupe worden
En nu de beloften van deu eigenaarIs het huis
geschilderd? Neen! nog niet Vraag aan den heer
A. Krynen of hy 't beloofd beeft Is het hondenhok
geplaatst t NeenOaat nogmaals naar genoemden
heer en vraag hem, of hij ook dat beloofd heeft.
Hier vermeld ik ook, dat de gebreken gedeeltelijk
verholpen zyn, o.a. de muur, welke aan de west
zijde gescheurd was en regen in gang en ach'er-
kamer doorliet. Tijdens het onderzoek van den
luit ter zee was de scheur van buiten nog goed
te zien. En nu vraag ik. «waar de eigenaar wille
keurig den huurprijs opslaat", heeft de huurder
dan ook niet het recht aan te dringen, op hetgeen
beloofd werd? Maakt belofte schuld.' Aan het
publiek het oordeel.
Laat «Samenwerking" eens in eigen boezem de
gebreken zoeken en verhelpen, dan zal een huurder,
aie hier in Helder jarenlang gewoond heeft en zyn
huis netjes bewoont, (vraag het maar aan den heer
A. Krynen), niet het slachtoffer worden van koopen
zonder te zien. Ten slotte nog dit:
«Samenwerking" schynt op zeer gespannen voet
te staan met de waarheid. Is dit soms niet geheel
duidelijk uit dit schryven, dan ben ik bereid, om
mondeling inlichtingen te verstrekken, betrekking
hebbende op het door haar ingezonden stuk.
Waarheid bovenal!
U Mynheer de Redacteur, mijn hartelyken dank
voor de plaatsing,
F. HILDAMA,
Konstabel-Majoor a.b. «Heemskerck".
Vliegen.
De Europeeeche rondvlucht.
Drie dooden.
Wjj, kleine couranten, worden evenals de
groote bladen, genoodsaakt, een vaste rubriek
op te nemen, waarin de evolutiën van de
aviateurs worden vermeld. Dagelyks worden
in alle oorden van de wereld vliegtochten
gehouden, die, sjj het ook ten koste van het
leven van vele moedige mannen, deze kunst
telkens een stapje nader tot hare volmaakt
heid brengen, aoodat het daaraan verbonden
gevaar ten slotte tot een minimum sal wor
den teruggebracht.
In deze dagen vooral snorren de vlieg
tuigen overal door de lucht.
Eerstens heeft men de groote wedstrjjd in
Duitschland en ten tweede de groote Euro-
peesche rondvlucht, waarvoor zich niet min
der dan 80 aviateurs hebben laten inschrij
ven. Deze vlucht gaat vuu Parijs over Rei me,
Spa, Luik, Venlo, Utrecht (Soesterbergj, terug
naar Breda, Brussel, Roubaix, Duinkerken,
Calais, over het kanaal naar Dover, Brigh-
ton, London, en van daar weder terug over
Dover, Calais, Amieas naar Parys.
De voorbereiding van dezen vliegtocht
heeft maandenlang geduurd; op al de ge
noemde plaatsen moeten de vliegers landen
en weer opstijgen. De wegen syn voor hen
afgebakend met reusaohtige groote houten
kruizen, die plat op hot land liggen, en hun
den weg moeten aangeven. Honderde auto
mobielen, met gereedschappen, waarlooze
deelen, enz. volgen den vliegers op hun lan
gen weg, ten einde zoo spoedig mogelyk hulp
te kannen bieden. Een extra trein, geheel
voorzien van alle hulpmiddelen en met een
aantal mecbaniciens, volgt eveneens dezen
weg. Alle post- en telegraafkantoren, op die
route, hebben extra personeel gekregen en
blyven dag en naohl geopend.
In een woord, het is een ongehoorde reu-
sen-onderneming op dit gebied, en men moet
sich werkelijk verbazen over het feit, dat
men zoo'n enorme onderneming hesft aan
gedurfd. Zoo zyn in Frankryk alleen reeds
rnim 470.000 francs aan prjjzen uitgeloofd.
Ook in ons land is een aanzienlijk bedrag
beschikbaar gesteld.
De wedstrijd beoogt niet zoo zeer uit te
maken, wie het eerst aankomt; er zal in
hoofdzaak worden gelet op de deugdelijkheid
en betrouwbaarheid der vliegtuigen, op het
regelmatig ryzen en dalen der aviatenrs,
zonder avery te veroorzaken enz.
Zondagmorgen te 8.15 waren van het
vliegveld by Parijs reeds 41 aviateurs ver
trokken. De orde op het terrein, waar nit
Parijs de menigte in reuzendrommi-n was
toegestroomd, liet alles te wenschende cor
dons van agenten en soldaten werden reeds
spoedig verbroken, soodat het vliegkamp ge
heel bestormd werd. Naar schatting waren
ruim een half millioen menschen op dat ter
rein en omgeving aanwezig.
De afzetting van het terrein was erbarme
lijk; met de bekende Frarsohe zorgeloosheid
had men niet verder nagedacht. De omheining
bestond uit wat latten met yserdraad! Om
half zes des morgens was er van een vrij
gehouden baan geen sprake meer; de huzaren
waren niet by machte de menigte terug te
dringen. Men moet zich verbazen, dat niet
reeds tengovolge van het gebrek aan ruimte
voor de groote massa vliegers, al ongelukken
gebenrd zyn.
Onder enorm enthousiasme vertrokken do
deelnemers. Oase landgenoot Wynmalen wat
de achtste die opsteeg, hy werd het meen
toegejuicht, wegens syn schitterende start.
Vry spoedig na het begin van den wed
strijd had het eerste doodelyk ongeluk plaats.
Le Martin, die boven een bosch vloog, viel
plotseling naar benedon en werd tegen een
boom verpletterd. Hy overleed een paar uur
daarna.
Toch had dat geen invloed op de andere
vliegers, die met korte tu*schenpoozen bieren
opstijgen.
Luitenant Prinoetean zou den wedstrijd
alleen meemaken tot aan de Fransche grens.
Door een defect aan de machine wilde hy plotse
ling dalea. Op het oogenblik, dat syn toestel den
grond raakte, sprong een buis van het benzin"-
reservoir, waardoor het toestel ontbrandde.
Ooggetuigen woonden toen een schouwspel
bij, alles in afschuwelijkheid overtreffend,
wat men slechts kon bedenken. Zy zagen
voor bon oogen den ongelukkigen aviateur
levend verbranden, zonder dat er mogelijkheid
bestond hem te hulp te komen. Princeteau
was niet gewond op het oogenblik, dat lijj
neerkwam.
Landron viel te Epieds; het reservoir van
s(jn machine ontplofte, waardoor ook hy totaal
verbrandde.
Aan een 7-tal aviatenrs gelukte hel Zondag
avond het eerste gedeelte van den tocht
veilig af te leggen en te Luik te lauden.
Allen klaagden over ds hevige rukwinden,