KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Ten el, Wlerlngen en Anne Peulowne
39ste Jaargang,
Eepste Blad.
GRATIS.
Nieuwjaarsgroet.
Welkomstgroet
FAMILIE-EER.
No. 4058
Zaterdag 23 December 1911
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., Ir, p. post 75 ct., buitenland f1.25
Pre- 1 Zondagsblad 374 i i i 45 i 0.75
miën Modeblad 55 65 f 0.90
(Voor bet buitenland by vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels 30 cent
Elke regel meer
Hewijs-exenaplaar
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
intaro.-
Telefoon IS.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT t Co.), Helder.
Bureaus Spoorstraat en Koningstraat.
Zij, die zich met
I Januari a.s. op
dit blad abonneeren, ont
vangen de tot dien datum
verschijnende nummers
Met het oog; op de
a.s. Kerstdag-en ver
schijnt ons eerstvolgend blad
op Woensdag 27 December.
Onze lezers, die met 1 Januari a.s. aan
Famili*, Vrienden of Begun
stiger* in onze Courant een
willen plaatsen, worden beleefd uitge-
nsodlgd hunne opgaven tijdig in te
zendon.
DE UITGEVER.
ilEUWSBESICHTEl.
HELDER, 22 December.
Plaatselijke accijnsen.
De afwijking van den regel, gesteld bij
art. 241 der Gomeentewet omtrent plaatselijke
belastingen ten behoeve van do gemeenten
Heldor, Vlieland en Vlissingen, wordt door
den Minisler van BinnenlandBche Zaken in
z(jn antwoord op het desbetreffend sfdeclings-
verslag nader toegelicht. Een termijn van
drie jaar is ook nu gekozen, omdat in den
loop van dat tijdperk zioh evenals to Helle-
voetsluis het geval was, in deze drie gemeenten
omstandigheden kunnen voordoen, welke de
afschaffing van de belasting mogelijk maken.
Soleer en Hesse.
//Mietje" had veel gasten op haar bruiloft.
Van heinde en ver wareu ze gekomen, en,
blijkens het luide gelach, dat na en dan
opging, hebben ze zich pverameseerd" ook.
De statige figuur van Kee Blom, Mietjes
moeder, van Hein, den vader, van den droog-
stoppeligen bruigom, dat alles werkte gewel
dig op de lachspieren. Overigens, hoe typisch
zijn de figuren geteekondDe echte Amster
dammer uit het volk, die in 't hartje van
den Jordaau woont; ruwe klant, gereed
tot vechten en ruzie-makeD, maar au fond
goedhartig en vergevensgezindde echte
Amsterdammer, tuk op een pretje, gemoede
lijk in den omgang, en vaak snedig-juist
opmerkend, werd vertegenwoordigd door
de types die op Mietjes bruiloft aanwezig
waren. De hoeren Solser Hesse kennon
hun Pappenheimers; ze weten dat dergelijke
uitbeeldingen altijd pakken en ze kennen
daarenboven het Amsterdamsche volkskarak
ter uitstekend. En daarom slaan hun stukken
altijd in, daarom hebben ze overal volle zalen.
Het stuk, een «Amsterdamsche schets", is
in waarheid niets meer dan datde uittocht van
den bruiloftsstoet uit de Palmdwarsstraat
in 't hartje van den Jordaannaar 't
stadhuis, gaf gelegenheid tot tal van aardige
straattoneeltjes met, natuurlijk 1 den Amster-
damschen diender tot mikpunt van grappen.
Het bezoek op het stadhuis was aanleiding
tot een kabaal in de trouwzaal en, ofschoon
wel een beetje aangedikt wellicht, zal het
in werkelijkheid wel zoo toegaan iu de «derde
klas". Het laatste tafereel was de eigenlijke
bruiloft, 'n typisohe volksbruiloft, met man
nen in boezeroenen, met boerenjongens en
taartjes, en, zoowaar, met een beusch tooneel
op het tooneel. Enkele satyrische coupletten,
op recente gebeurtenissen slaande, sloegen in,
ofschoon we den heeren Solser Hcbso in over
weging geven de aburgemeesters"-coupletten
(naar aanleiding van het geruchtmakend verbod
van den burgemeester van Amsterdam aan
een Pranaoh journalist om te photografeeren
tijdens het bezoek van president Faillièrs)
te vervangen door actueeler onderwerpen.
Voorop ging een klucht in één bedrijf i
//Op slag van twaalven". Dit was een Fransche
klucht ec ,dus" een echtbreuk-klucht, dat
is alles wat er van to zeggen valt.
Een volle zaal en een goedlachsch publiek,
ons dunkt, de belanghebbenden kunnen
tevreden zijn.
Holl. Maatach. van Landbouw.
Afd. Helder.
Donderdagavond hield bovengenoemde Af-
deeling een Algemeene Vergaderingin het
lokaal //Tivoli".
De agenda bevatte de volgende vier punten
1. Rekening en Verantwoording over 1910,
van den Penningmeester.
2. Idem van de Vereeniging voor Veever-
lossing.
3. Mededeelingen en Ingekomen stukken.
4. Kaasverloting.
De Voorzitter, de heer Terra, opent de
vergadering, roept allen een hartelijk welkom
toe en zegt dank voor de flinke opkomst.
Hierna noodigt hij den Secretaris, den heer
H. Bakker, Dz. nit om de notulen der vorige
vergaderingen, gehouden op 80 September
1910 in «Tivoli" en op 29 Aug. 1911 in het
lokaal van den heer Marees, te Koegras, te
willen lozen. Deze notulen worden onver
anderd goedgekeurd.
Uit het verslag van den penningmeester,
den heer C. de Wit, blijkt dat de Ontvang
sten hebben bedragen f 702 31do Uitgaven
f 634.38*, zoodat er een batig saldo iB van
f 67.92*. Deze rekening betreft het jaar 1910.
De Voorzitter noodigt de H.H. Teeselaar,
Steenbergen en Jimmink uit deze rekening
na te zien. 't welk staande de vergadering
geschiedt, waarna bij moDde van een der
heeren verslag wordt uitgebracht, dat alles
in de beste orde is bevondeD.
Deze heeren, alsmede den Penningmeester,
wordt de dank der vergadering gebracht
voor hun geoomen moeite.
Vervolgen wordt door den heer A. Grin,
Secr.-Penningmeoster van de Voreeniging
voor Veeverlossing fioancieel verslag uitge
bracht, eveneens betreffende het jaar 1910.
De opbrengst der contributiën, groot f 43.50
werd gebruikt voor de onvermijdelijke admi
nistratiekosten, terwijl de opbrengst .omslag
der koeien on do halfjaarlyksche subsidie,
respectievelijk tot de bedragen van f 401 en
f 50 aan den vilder waren verstrekt. Ook
deze rekoning werd onder dankzegging voor
de genomen moeite goedgekeurd.
De Voorzitter doet hierna mededeeling, dat
de pogingen om tot de oprichting van een
cursus in paardenkennis met goeden uitslag
zijn bekroond. De cursus is opgericht en
roods zjju eon 3-tal lessen gegeven. Hy deelt
nog mee, dat een schrijven van don Minister
van Landbouw is ingekomen, behelzende de
toezegging van een rijkssubsidie, groot
f 264.66* voor den to houden landbouw win-
tercursus, voor den winter 19111912, terwijl
de overgelegde begrooting alsmede de be
noeming van den heer J. de Vries als leeraar
zijn goedgekeurd.
Vervolgens komt de circulaire van het
Voorloopig Comité tot viering van Nêerlands
Onafhankelijkheid in 1913 ter sprake en goed
gekeurd wordt, dat het bestuur zich zal doen
vertegenwoordigen op een eerlang door dit
comité nit te schrijven vergadering. Thans
deelt de Voorzitter mee, dat van het Ge
meentebestuur van den Heldor een schrijven
is ontvangen, behelzende toestemming tot het
in gebruik nemen van het Stemlokaal, zoo-
noodig verwarmd en verlicht, gedurende de
maanden Dec., Jan. en Febr. van des avonds
6 tot 8 uur, voor den te honden cursus iu
paardenkennis.
Op een aanvrage van het Bestuur der
Vereeniging tot Exploitatie van een Proef
tuin te Koegras, om opnieuw een subsidie te
erlangen van f 25.voor het tweede jaar
der exploitatie wordt na eenige discussie
goedgunstig beschikt. Eeu soortgelijke
aanvrage om subsidie door de N. H. Fruit-
kweekersvereeniging, gevestigd te Hoorn,
wordt voor kennisgoving aangenomen. Thans
wordt mededeeling gedaan van de corres
pondentie, gevoerd door do Gezondheids
commissie alhier en het Hoofdbcstnur der
Maatschappij van Landbouw, betreffende een
te honden stalwedstrjjd in deze omgeving.
Het doel van dezen wedstrijd is om te komen
tot een zooveel mogelijk znivere en zindelijke
Melkgewinning. Het Hoofdbestuur had de
Gezondheidscommissie voor deze aangelegen
heid verwezen naar het Bestuur der Afd.
Helder en zegde alle mogelijke medewerking
toe niet alleen, doch stelde ook in uitzicht,
dat wellicht Rijk, Provincie en omliggende
gemeenten niet ongenegen zouden zjjn, deze
poging financiëel te steunen.
Besloten wordt, aangezien voor dezen winter
het seizoen reeds te ver gevorderd iB, dese
zaak aan to honden tot oen volgende ver
gadering.
Nn wordt bjj monde van den heer Thyasen,
mede namens zyn mede-afgevaardigde, den
heor H. Bakker Dz., verslag uitgebracht
van de Algemeene vergadering, dezen zomer
gehouden te Leiden. Hy doet eenige mede
deelingen, betreffende de behandeling der
Tariefwet daar, waarnit bleek, dat het over-
groote deel der vergadering zich tegen de
invoering van dit wetsontwerp kantte; ook
het Mond- en Klauwzeer was ter sprakp
gekomen en hierbij wa8 aangedrongen op het
zitting nemen in een desbetreffende com
missie van menschen uit de practyk.
De voorzitter zegt de afgevaardigden namex s
de vergadering dank voor het uitgebrachte
verslag. Hierop wordt een bestnarsverkiezing
gehouden, noodig geworden door het optreden
van den heer A. Grin, die echter horkiesbaar
is en ook wederom met 17 van do 27 stemmen
herkozen wordt. Op de H.H. Beek, Jimmink,
Steenborgen, Moorman, G. do Beurs en D.
Bakker Hz. waren respectievelijk 3, 2, 2,
en 1 stem uitgebracht. De heer A. Grin neemt
zyn benoeming aan en wordt door den voor
zitter toegewenzcht, nog lange jaren in 't
belang der vereeniging te mogen werkzaam
zyn. Na afhandeling van 't4e punt dor agenda,
z/Kaasverloting", wordt de vergadering door
don voorzitter gesloten.
Kustverdediging van Noord-Holland.
In de Dinsdag gehouden zitting van de
Provinciale Staten van Noord-Holland kwam
aan de orde het voorstel van Gedeputeerde
Staten om1°. de verdediging van de
Noordzeekust ten Zuiden van de
plaats, waar de zorg voor de Hondsbossche-
zeewering door het hoogheemraadschap vaó
den Hondsbossche en Dninen tot Potten
eindigt, d. i. van het nieuwe strandhoofd ten
Zuiden van strandhoofd W., dat door dat
hoogheemraadschap zal worden aangelegd en
onderhonden, tot de Noordelijke grens van
Rynland, rechtstreeks te brengen ten laste
dor provincie, en 2°. buiten beschikking te
laten het verzoek van dit hoogheemraad
schap om subsidie tot een derde gedeelte van
de kosten van drie door bet hoogheemraad
schap aan te leggen strandhoofden bezuiden
Kamperduin.
De groote meerderheid van de commissie
uit de Staten wenschte, geljjk is gemeld, me:
dit voorstel mee to gaan, doch de heeren J.
Korthals Altos c. s. wenschten punt 1°. to
Lezen ala volgt: om, zoodra het hoogheem
raadschap der Hondsbossche en Duinen tot
Petten zich bereid zal hebben verklaard 70or
zijn rekening het nieuwe strandhoofd ten
Zuiden van strandhoofd II in aanleg en
onderhoud te nemen, de verdere aansluitings-
werkon ten Zaiden, behoorende by het hoofd,
rechtstreeks ten laste van de provincie aan
te loggen en te onderhonden.
De heer Stuart zeido, dat hy niet over
tuigd was, dat de Staat niet tot steun bereid
zou wezeD, wanneer er maar eerst een
waterschap was, en was gebleken, dat de
Daastbelaughebbenden niet alles kunnen be
talen. Voor Kamperdnin is geen hulp van
de regeering gevraagd. Wyl de zaak haast
heeft, zal ieder gaarne heden een beslissing
zien vallen. Tot hoever moet nu de provincie
gaan? Niet zoover, als Ged. Staten willen.
Het gevaar is alleen by Kamperduin. Alles
wat men meer vraagt dan zeven hoofden is
overbodig. Spr. achtte het mogelyk, dat de
tyd zou komen om met de regeering te
onderhandelen. Uit niets was gebleken, dat
de Hondsbossche strandhoofd W. voor haar
rekening zou nemen. Het amendement be
doelde verder te gaan dan tot de aanslui-
tingswerken ten Zaiden van het nienwe hoofd,
doch niet tot Rynland. Wordt hot amende
ment verworpen, dan wil hy de zaak niet
verder ophouden, en zal by stemmen voor
het voorstel van Gedeputeerden.
Ook de heer Westerwoudt vond het ge
vaarlijk, meer te bieden dan werd gevraagd.
De heer De Jong Schouwenburg ging
daarin mede.
De heer Vliegen was verleden jaar niet
overtuigd, dat er geen waterschap kan
worden gevormdnn wel. Wie moet hot work
nu doen? Noord-Holland. De provincie iade
meest belanghebbende; zy kan het doen, dus
heeft de Staat zich afzydig te houden. Hy
gelooft niet, dat het amendement bezwaar
heeft, doch waarvoor nn nog nitztel en niet
alles flink aangepakt? AU er iets gebeurt,
moet de provincie het toch doen.
De heer Boreel van Hogelanden stelde
vast, dat de Hondsbossche wel_ degelyk
strandhoofd W. zal aanleggen. Hy had een
bezoek gebracht aan de kuststreek en gaf
e, dat het daar niet zoo heel eenvoudig is.
Prof. Jitia legde er den nadruk op, dat
de provincie, eenmaal een begin makende
met de worken, beslist uitsloot eenige hulp
van den Staat.
Het lid van Gedeputeerden de heer Ferf,
verdedigde hiorna het standpunt van Ge
deputeerden.
Het voorstel van Ged. Staten werd ten
slotte aangenomen.
Alkmaarder Meer.
Men sohryft uit Alkmaar aan het Hbl.:
Al gernimen tyd liepen er geruchten, dat
het Alkmaarder Meer zou worden droogge
legd, doch deze geruchten waren al zoo dik
wijls verspreid, dat niemand er ton slotte
meer geloof aan hechtte. Dezer dagon be
vatte de loeale pers echter oene ondertoekende
advertentie, dat van Prov. Staten concessie
was aangevraagd niet om het Alkm&arder
Meer droog to maken, doch slechts een ge
deelte daarvan, en wel het gedeelte dat den
naam van ,De Drielings" draagt.
Thans biykt uit hot ter Prov. Griffie ter
visie gelegdo plan dal De Drielings voor een
zeer groot deel omringd wordt door den soo-
genaamden strekdam langs het Noordhol-
kndsch Kanaal, de kade langs het Kooger
polder Kanaal en den Noordelijken ringdijk
van den Westerpolder. Om dit gedeelte van
het Alkmaarder Meer af te sluiten en droog
to leggon, zal het alloeD noodig zyn een dyk
aan te leggen, die zioh aansluit aan de wes
telijke punt van den riogdyk van den West-
wouder polder on een Btrook grond, die aan
bovenbedoelden strekdam is gehecht. De op
deze wyze ingesloten kom zal ongeveer een
grootte hebben van 170 H.A. Aangenomen
wordt, dat na inkrimping van de op den
bodem liggendo sliblaag het maaiveld een
diopteligging zal hebben van ongeveer 8.80 M.
onder N. A. P., in verband waarmede het
peil van den waterstand in den droog te
leggen polder kan worden aangenomen op 4
M. onder A. P. In het midden zal een
molentocht worden ontworpen, die vanaf den
afsluitdijk in oostelijke richting het uit te
malen water door het motorgemaal zal moeten
voeren, om dit op het Koogerpolder Kanaal
uit te slaan. Langs de rugzijde van den
molentocht zou een landweg worden aange
legd om laugs dezen de kade aan het Koo
gerpolder Kanaal te bereiken, terwyl voor
grondon ten N. van den molentocht gelegen,
waarschijnlijk uitwegen knnnen worden ge
zocht en gevondon over den meergenoemden
strekdam langs het N. Hollandsche Kanaal,
welke gemeenschap heeft met bovenbedoelde
kade.
Door de drooglegging sullen de belangen
van de omliggende polders on de scheepvaart
bevorderd worden en tevens het in-cultaur-
brengen Tan vruchtbaren grond mogelijk ma
ken. De koBten worden geraamd op f 106.000.
0e moordaanslag te Tilburg.
Men meldt uit Tilburg:
Omtrent den Maandagavond alhier op den
58-jarigen Petrus Geboers gepleegden moord
aanslag wordt het volgende gemeld
Maandag, tegen deu avond, kreeg Geboera,
terwyl hy vreedzaam aan zyn weefgetouw
zat te werken, bezoek van C. van Dnn en
M. Versteden, die den baas des huizes wilden
tractecren op een glaasje men besloot een
matige hoeveelheid jenever te halen.
Zoo bleef men daar in de beste vriend
schap bijeen tot ongeveer half negen, toon
Geboers heel vriendelijk het tweotal te ver
staan gaf, dat zy moeeten heengaan, want
hy moest nog met zyn vronw uitgaan. Na
een hartelyk afscheid gingen zy heen. Van
Dnn vóór, gevolgd door Versteden, terwyl
Geboers en zyn vrouw beu tot aan de huis
deur uitgeleide deden. Nauwelijks echter was
Van Dun vertrokken, of Versleden keerde
terug in de woning van Geboers, draaide de
gaslampen nit en wierp zich op Geboers.
Deze kon echter den pols van zijn aanvaller
grypen. Hy was in het onderlijf getroffen.
Op het hulpgeroep der vrouw sloeg Versteden
eon ruit in on vluchtte door het venster weg.
Hij werd te middernacht door do politie gearre
steerd. Hy is eon ruwe kerel van 28 jaren.
Reeds eenige jaren gevangenisstraf voor
mishandeling heeft hy achter zich.
De toestand van Geboers is hopeloos. Het
mes heeft mede zyn lever doorboord.
Hat tramongaluk te Oporto.
De correspondent van de „N. Rolt. Ct." te
Lissabon, schryft hierover het volgende:
Het tram-ongeluk, dat Zondag te Oporto
geboorde, is misschien een der verschrikke
lijkste uit de geschiedenis der electrizche
trams. Zestien dooden on een en dertig ge
wonden zyn uit de rivier opgehaald, en
men vreest, dat de snelle en gezwollen Douro
nog meer slachtoffers naar zee heeft ge
sleept,
Het ongeluk gebeurde op de lyo, die van
de havenvooretad Leixoes naar Oporto voert.
Zondags zyn de wagens van deze lyn
altfc'd vol, maar ditmaal regende en stormde
het geweldig en géén plaats was nu onbezet.
Nog gelukkig waren degenen, die, wegens
de volte, geon plaats binnen konden vinden
en zioh mot de balcons moesten behelpen.
Van de inzittenden is de helft verdronken.
Deze lyn volgt voortdurend de Douro-
vers en moet ook herhaaldelijk bochten
maken. Wegens de vele passagiers waren er
ditmaal achter den motorwagen twee bijwa
gens gohaakt. Halfweg gekomen had men
reeds een kwartier oponthoud, wijl do mo
torwagen defect raakte en er een nieuwe
voorgezet worden moest. En nu schijnt het,
dat de wagenbestuurder, om do sohade in
te halen met wat grooter snelheid dan voor
geschreven ia de gevaarlijke bocht by Mon-
chiqne omging, waardoor de trein ontspoorde.
In plaats van to stoppen, verhoogde deze
wagenbestnnrder, met het doel weer in de
rails te komen, de snelheid, wat het nood
lottig gevolg had, dat de motorwagen rechts
afweek, en in de rivier tuimelde, één bij
wagen meesleepend.
De conducteur van den tweedon bijwagen,
het gevaar inziende, had nog bytjjds weten
te remmen, de koppeling brak af en de wagen
bleef op den weg staandoor het snelle tot
stilstaan brengen werden de inzittenden door
elkander geworpen cn eenigen hunner gewond.
Van de personen, die op de balcons der
twee voorste wagens zaten, wisten zioh nog
enkelen door eon sprong te redden. Toen
duikelden die van de kade omlaag in de
rivier, die daar (tusschen twee laad- en
losplaatsen) drie meters diep ia. De tweede
wagen viel gelukkig niet öp, maar naast de
eerste.
Ik laat nu hier volgen liet verhaal van
een der iniittenden van den eersten wagen.
Hij vertelt dan, hoe hy éérst het ontsporen
voelde, daarna merkte dat de snelheid ver
hoogd werd, en dan den val in de rivior.
„Een verschrikkelijk gegil ging in den wa
gen op, (vertelt hy), ik voelde een hevigen
schok en pyn aan de armen, veroorzaakt
door slagen en stompen der inzittenden en
hot gevecht dat in den wagon ontstond om
te vluchten. Een oogenblik vocht, sloog en
trapte men, dan drong door ramen on deuren
het koude water binnen. Er klemde zioh
iemand aan my vast, en kroop daarna op
mijl Maar toen het water steeg, verminderde
de zwaarte van dit menscheiyk lichaam, en
kon ik pogen my vry te maken. Na een
hevige worsteling gelokte hetmy, (nogaltyd
onder water), my op te werken. Ik had
lucht I Met het hoofd tegen het dak van
den wagen gedrukt, by een venster, waar
door het licht in Bmalle streep binnendrong,
kon ik wat by komen. Toen, met de linker
hand, zonder er aan te denkon dat ik my
verwondon kon, sloeg ik het vensterglas in,
om te pogen daardoor te vlochten.
Maar daar drong zich tnsschen my en
het venster iemand, wiens gelaat ik my
alleen met tranen in de oogen herinneren
kan, zoo vertrokken en verwrongen van
angst als het was. Hij wrong zich langs de
glasscherven naar buiten in de rivier. Op
dit oogenblik hoorde ik echter op het wa
gendak, juist boven myn hoofd, geweldige
bylslagen en ik begreep dat die van de
redders kwamen.
Een nog grootere angst beving my plot
seling, want ik vreesde dat de redders, niet
wetend dat myn hoofd tegen de soldering
rustte, my de hertenen zonden inslaan. Ik
sloeg nog wat glas weg, en wilde door het
venster vlochten, toen een lyk uit den wa
gen door den stroom in de opening gedreven
werd en die verstopte. Met inspanning van
alle krachten gelakte het my, dit liehaam
van het venster te verwyderen, ik bracht
eerst een arm, toen een been naar buiten,
en voeldo dan hoe do stroom my meesleepte.
Ik was tenminste niet meer gevangen
Dan vertelt hy nog, hoe hy, niet kannende
zwemmen en bovendien nog gewond, met
armen en beenon tegen het water vocht, dat
hem telkens onder zoog en hoe hy dan plots
de stem van een redder hoorde, die hem
raadde kalm to zyn, opdat hy hem aangrypen
kon, en daarna hoe hy sieh als een hulpe
loos kind naar den oever slepen liet.
Zyn redder was de Bngelschman Wall,
die het geluk had alléén 15 drenkelingen,
3est gewonden, op het droge to brengen.
Dit verhaal van een der weinigen, die
binnen gezet en, aan den dood ontsnapten,
geeft wel een aangrypend beeld van den
doodsangst der passagiers en de worsteling
om ket leren, die daar in die twee, byna
geheel onder water liggende wagens hoeft
plaats gehad.
Toen voldoende hulp opdaagde en drie
schepen langszy waren gebracht, bloek dui-
delyk de onmogclykheid, de sioli nog in de
wagens hevindonde personen te redden. De
personen die in het water gezien werdon,
konden aan wal gebracht worden, do anderen
vonden den dool.
Met behulp v&n een kraau van een der
lichters werden eindeiyk de wagens golicht
en de lyken geborgen. Uit de wagens kwamen
nog de ïykon van elf mannen en twee vrou
wen.
Verscbrikkelyk moet de aanblik geweest
zyn van deze menschen, die zich in doods
angst aan elkaar haddon vastgegrepen, en
wier handen, reedz verstyfd, men losbreken
moest. Verder werden een-en-dertig gewon
den naar het hospitaal vervoerd, en waren
reeds drie lyken, die met don stroom weg
dreven, geborgen.
Men vreest echter, dat vele lyken door
den stroom naar zee zyn gevoerd, en den
geheelen dag en verder in den nacht (met
zoeklichten) zyn visschers en bootwerkers
bezig geweest te dreggen.
De Engelschman, die vyftien personen wist
redden, en vóór zich te water te begeven,
jaa en vest had uitgeworpen, had het ge
noegen te constateeren dat hom een porte
feuille met 20, eu een gouden horloge mot
dito ketting, die een souvenir waren, ont
stolen was. Dit tot dank 1 Hy vroeg echter
geen vorder onderzoek naar den diefstal in
te stellen en hem met rust to laton. Hij
achtte zich voldoende schadeloos gesteld
door het feit vyftien personen te hebben
jen redden.
>e wagenbestuurder, die als de oorzaak
van het noodlottig ongeluk beschouwd wordt,
bleef tot het laatst op zyn post en viel met
zyn wagen in de rivier. Nadat men hem
>d had, begaf hy zich vrywillig naar de
gevangenis.
Het is te begapen wat voor indruk dit
ongeluk, niet alleen te Oporto, maar in ge-~
heel den lande gemaakt heeft.
Een nieuw zee-hotel.
Naar wy vernemen heeft do directio van
de Holland-Amerika-iyn aan de firma Harland
en Wolff Ltd. te Belfast den bonw opgedra
gen van een nienw schroefstoomschip, dat
de «Rotterdam" in grootte en uitrusting nog
verre zal overtreffen.
Geiyk men weet, meet de .Rotterdam"
ruim 24.000 ton. Het nienwe schip, evenals
de .Rottordam" bestemd voor het vervoor
van passagiers en goederen tusschen Rottor
dam en New-York, zal niet minder dan ruim
82.000 ton meten. Wat dit beteekent zal nog
doidelyker worden, als wy mededeelen, dat
op het oogenblik nog slechts twee grootere
schepen in de vaart zynde Engelsohe
«Olympic" en .Titanic", welke ruim 45.000
ton meten. Dan hebben de Hamburg-Amerika-
lyn en de Cnnard-iyn, de eerste 2, en de
twoode 1 boot in aanbouw, die ongeveer
50.000 ton znllon meten. Het nieuwe schip
van de Holland-Amerika-iyn zal dos op de
ïyst van groote schepen als no. 6 een waar
dige plaats innemen. Het schip wordt nog
ongeveer 1000 ton grooter, dan de zooveel
besproken, en mede om hnn grootte ver
maard geworden snelvaarders «Manretania"
en «Lusitania".
In dit zeekasteel zal plaats zyn, om, bo-
halve de bemanning, ongeveer 3600 passa
giers van het eene werelddeel naar het
andere over te brengeD, dat is alweer 500
personen meer, dan de «Rotterdam" bergen
kan. Het nienwe schip biedt ruimte voor
700 passagiers le klasse, ruim 600 passagiers
2e klasse en ongeveer 2300 passagiers 3e kl.
De directie van de Holland-Amerika-lyn
hoopt hot nieuwe schip in het vooijaar van
1914 in de vaart te kunnen brengen.
Alle stukken, advertentiën, enz. bestemd
voor ons blad, ook postwissels, enz-, te
adresseeren aan:
C. DE BOER Jr.. Hel dar.
ZFE3 TXIXjIJJHTOIN".
26)
«Als dat alles is 1" zeide hy minachtend.
«Ik wil wel toegeven, dat ik Dorner gekend
heb en dat zyn hond my op myn wenken
gehoorzaamde 'tdier was trouwens lang
niet zoo kwaadaardig als men wel verteld
heeft; maar de voorworpen die in myn
matras gevonden zyn, heb ik alleen op ver
zoek van den advocaat Dorner daarin ge-
Niederon kon niet nalaten den commissaris
by het vernemen van deze woorden zege
vierend aan te zien.
Hamer, die dezen blik opving, voegde er
nog by
«Ik heb daarvoor van mynheer Dorner
een wissel ontvangen."
Wanneer ontvingt ge dien?" vroeg de
commissaris snel.
■Op den avond van den moord was ik
by hem," antwoordde de gevangene, zonder
zich een oogenblik te bedenken. .Toen heb
ik den wissel ontvangen."
Na was het de beurt van den commissaris
om Niederen zegenvierend aan te zien.
«Gy beweert, dat gy de voorwerpen, die
in een matras gevonden werden, van advo
caat Dorner gekregen hebt vroeg de rechter
van instructie.
«Ja."
«Dat ia tooh niet waamhijniyk. Gy komt
my slim genoeg voor om to begrypen, dat
gy op die wyze de verdenking op u zoudt
loden, wanneer de voorwerpen gevonden
werden."
Dat wist ik zeer goed; maar ik zon den
volgenden dag toch naar Amerika terngkeeren,
er was my dus weinig aangelegen, of die
dingen by my gevonden werden. Integendeel
had ik er pleirier in dat de advocaat het
gerecht zulk een poets bakte."
Wanneer heeft hy u die voorworpen over
handigd vroeg de commissaris thans weer.
«Tegen middernacht", was het antwoord.
«En waar
Nu moest de misdadiger een oogenblik
nadenken.
In de nabyheid van de Rozenstraat," gaf
hy daarop ten antwoord.
«Zoo?" hernam de commissaris. «Zeg eens,
vriendlief, gy zyt een onhandige lengenaar.
Te middernacht was de advocaat reeds lang
thuis".
«Nu dan is het vroeger gebeurd", zeide
Hamer onverschillig.
Het is in het geheel niet gebenrd", ver
beterde Loder. «De advocaat Dorner is den
bewasten avond om elf unr thuis gekomen
on heeft sedert zyn huis niet meer verlaten
tot op het oogenblik van zyn arrestatie".
Dan is het voor halfelf geweest", hield
de misdadiger met onverstoorbare kalmte
vol.
.Nanwelyks", hernam de commissaris
een spottend lachje. «Dorner heeft op de
openbare straat n die verzwarende bewyten
voor zyn schuld zoo maar ter hand gosteld.
Dat is toch te dwaas om alleen te loopen!
«Nn, dan zeg ik in geheel niets meer",
sprak Hamer uit de hoogte, «maar ik
protesteer tegen softn gevangenneming."
.Dat zal n bitter weinig baten" zpotte 7
Loder.
Hy boog zich tot den reehter van instrnctie
over en fluisterde hem iets in oor.
Niederen scheen beslniteloos, maar ten
slotte knikte hy toestemmend.
Terstond daarop verliet de commissaris het
vertrok, terwijl de rechter van instructie het
verhoor voortzette.
De commissaris liep door de gangen van
het paleis van justitie, dat in verbinding j
stond met de daarnaast gelegen gevangenis.
Hierheen begaf hy zich on trad ie cel van
Wilhelm Dorner binnen.
De jonge advocaat, die, met het hoofd in
de handon, in diep gepeins verzonken zat,
zag op, als uit een droom, toen hy den
commissaris zag binnenkomen. Zyn gelaat
werd donkerrood en terstond boog hy het
hoofd met een zwaren zocht, als om den
blik van Loder te ontwyken.
Den commissaris ontging dit niethy sloot
de celdeur achter zich, naderde den jongen
man en greep zyn hand.
Ik breng de groeten van uw verloofde,"
zeide hy.ondanks uw bekentenis houdt zy
niet op aan uw onschuld te gelooven."
Een pynlyk steunen kwam over de lippen
van den gevangenehy trachtte de hand
met geweld nit die van den commissaris los
te los te maken.
Laat my met vrede; wanneer er nog een
vonkje medelyden in u is, kwel my dan zoo
niet. Het verleden is dood en de dag zal
spoedig komen, waarop Augnsta waarop
mejuffrouw Von Horwitx," verbeterde hy
haastig, «niet meer aan myn onschnld zal
kannen gelooven".
«Die dag zal nooit komen," aprak Loder
op eea toon van gezag. .Gy moeat dik edele
te goed kennen, om te denken, dat
zy ooithy brak eonsklapB af en zeido
Luister eens."
Eerst stond hy op en ging de deur der
cel open zetten, opdat geen onbescheiden
luisteraar zich daar achter zou verbergen.
■Luister eens," herhaalde hy op fluiste
renden toon. «Wat ik u nu ga zoggen, is in
stryd met myn plicht, en al moet men altyd
de omstandigheden in aanmerking nemen,
toch zon ik myn plicht niet overtreden, wan
neer hot hartverscheurend verdriet uwer arme,
waardige moeder mij er niet toe dwong".
By deze woorden was het alsof er een
electrizche schok door de leden van den
jongen advocaat gingeensklaps bedekte hy
hot gelaat weer met de handen.
Moeder, myn aangebeden moeder1." stamel
de hy en zonk als gebroken op zyn bank
ineen.
Weder greep de commissaris zyn hand en
ging toen voort
«Om die moeder, die gy zoo liefhebt, om
nw reine, bekoorlyke verloofde moest gy die
onwaardige komedie staken neen, gy zyt
geen moordenaar, gy hebt n niet aan het
leven van uw vader vergrepen, omdat
«Nn, omdat?" vroeg do advocaat barscb
terwyl hy nogmaals zyn hand los maakte.
Wat geeft n toch aanleiding om tegen wil
en d..k myn onschuld te beweren."
Zeer eenvoudig, omdat de ware moorde
naar dezen avond gearresteerd is en op het
oogenblik reeds door den rechter van instructie
in verhoor wordt genomen. De bewyzon van
zyn schuld zyn zoo verpletterend dat ik nu
reeds zeker ben, dat hy veroordeeld zal
worden."
De advocaat sprong op en staarde den
oenmUsaris aan met «en blik rol ontzetting.
Maar ik wil niet onschuldig zyn!" riep
hy woedend. «Met welk recht twyfelt gy
aan de waarheid van myn bekentenis Ik
verbied a een onderzoek, ik ik
Hy voltooide zyn zin niet, daar de angst
hem de keel zoo goed als dicht geschroefd
had. Bevend viel hy op zyn bank terug.
«Ik meen, dat ik in uw hart kan lezen,"
ging Loder oaverbiddelyk voort. «Uw be
kentenis komt voort uit een heldhaftig besluit.
Gy hebt onthullingen over den moord, over
don persoon van het slachtoffer willen ver-
myden; maar die zelfopoffering is nn reeds
nntteloos geworden, want nw moeder heeft
gisteren in den persoon van den verzlagene
haar vroegeren echtgenoot, dien men reeds
een kwart eenw dood waande, herkond."
De advocaat kromp ineen, alsof hem een
doodelyke wond werd toegebrachtmaar niet
temin sprak hy geen woord en bleef standvastig
elk antwoord weigoren.
Nog is het tyd om de waarheid ingang
te doen vinden," ging de commissaris met
nadruk voort; .misschien zult gy over een
kwartier, al zoudt gy ook de waarheid spreken
in de geringste bysonderheden, geen geloof
meer vinden. Naast u strydt van nu af een
ellendige misdadiger om zyn armzalig leven
een wezon, dat al 't mogelyke doet om de
schuld van zich af to wendennamelyk zekere
Harner, dezelfde die kort voor den moord
op uw kantoor kwam en u overhaalde tot
dat noodlottige bezoek in de Rozenstraat 28.
De misdaad zelf kan hy niet meer ontkennen,
want daartoe zyn de bewyzen te duideiyk
tegen hem, maar thans is hy er op uit het
te doen voorkomen alsof g'(j hem daartoe
hebt overgehaald door dien wissel van 20.000
mark, teneinde u ala hoofdschuldige te doen
voorkomen on, met hot oog op ayu amoodo
en de verleiding van de groote som, het
medelyden van de rechters en de gezworenen
op te wekken."
«Die ellendeling 1" kon Wilhelm zich niet
weerhoaden uit te roepen.
De commissaris deed, alsof hy dien uitroep
niet hoorde; hy ging een schrede naar de
denr.
My is opgedragen u naar den rechter van
instructie te brengen, die u met uw mede
plichtige wil contronteeren." sprak hy.
Wilhelm liet de handen zinkon on keek
den commiasoris bedroefd aanmerkbaar
smartte hem de verandering, dio hy in diens
toon waarnam. «Kom", riep deze hynalnorach.
•Ik weet niet, wat men van my wil,"
mompelde Wilhelm. «Ik heb bekend en er
zyn geen medeplichtigenlaat my nu met
rust."
De commissaris antwoordde niet maar
verliet met Wilhelm de oei.
Zwygend doorliepen zij de gangen, tot zy
de kamer van den rechter van instructie be
reikten beide waren in gedachten verdiept.
In de kamer van den rechter van instrnctie
was het verhoor van Harner inmiddols voort
gezet, maar het was Niederen niet gelukt
iets bepaalds uit hem te krygen.
De gevangene bleef hardnekkig volhouden
dat hy die in beslag genomen voorwerpen
van Wilhelm had ontvangen, die hum mot
den wissel van 20.000 mark voor zyn hulp
in deze had betaald.
De deur werd geopond en Loder trad
binnen in gezelschap van Wilhelm Dorner.
Onwillekeurig keek Harner om, en toen
hy den jongen rechtsgeleerde zag verbleekte
hij eensklaps en kon een vluchtig heven
niet onderdrukken.
(Wordt vervolgd.)
.1