KLEINE COURANT
«liegend Blaadje
voor Melder, Texel, Wlerlngen en Anne Paulowna
No. 4062.
Zaterdag 13 Januari i»i2.
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 in. 50 et., fr. p. post 75 et., buitenland f 1.25
Mn- j XixidagshlAd 37| 45 f0.75
Advertentiên van 1 tol 5 regels (by vooruitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer 6
6ewys-exeniplaarSi
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telefoon SO.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever s C. DE BOER Jr>. (v./k. BERKHOUT 4 Co.), Heider.
Bur
Tweede Blad.
UIT HET BUITENLAND.
De ministrieele crisis is in Frankrijk uit
gebroken wij hebben er al op gezinspeeld
dat het ministerie niet zoo'n lang leven
meer hebben zon. 't Is echter nog eer gekomen
dan wy verwachtten. De Senaatscommissie
was bezig met hot onderzoek betreffende de
Marokko-overeenkomst. De noodige inlich
tingen werden daarby verstrekt. De noodige,
ja maar officieel. En nu was er zoowel
in Duitschland gelyk we zagen als nu in
Frankrijk wantrouwen of die officieel» in
lichtingen nu wel zoo precies waren. De
minister van buitenlandsche zaken wilde een
vry uitvoerige toelichting der zaak en van
alle onderhandelingen geven. Do minister
raad vond dit niet goed en deed hem een
beknopt overzicht geven. Minister-pr.esident
Caillaux vulde die nog hier en daar aan
maar of die officieele aanvulling nu do juiste
waarheid gaf P Clemenceau, een oude politieke
rot, kreeg dat dadelijk in de gaten.
(Kan de minister van buitenlandsehe zaken
dat alles bevestigen", vroeg hij zoo. Ik kan
niet antwoorden daar ik rekening moet honden
met oun dubbelen plicht; de eerbied voor de
waarheid en het belang van myn land."
Dat antwoord zei vooreerst genoeg. Cail
laux schijnt er niet op gesteld te zyn dat
alle» wat by de onderhandelingen gebeurd
is aan 't licht komt. Na dat scheen Kiderlen»
Wachter ook niet te willen.
Minister de Selves had er genoeg van.
Hy diende zyn ontslag in. Caillaux op zoek
naar oen nieuwen minister. Delcaseó kon de
portefeuille van buitenlandsche zaken over
nemen. Of dat nu in 't belang van een goede
verstandhouding met Duitschland zou geweest
zyn is een andere vraag.
Restte duB alleen een nienwon minister
van Marino te vinden. Admiraal Germinet
weigerde, senator Baudin eveneons. Toen
begreep Caillaux dat het maar beter was
heen te gaan en hij diende het ontslag van
het ministerie in. Hy vroeg zyn ontslag dat
hem morgen anders toch zou gegeven zyn,
zegt een Fransch blad.
De ministerscrisis heeft in Frankrijk de
politieke belangstelling nu even wakker ge
maakt. Want te voren was zy niet groot.
By do verkiezing van een kamer-president
stemde byna de helft der afgevaardigden
maar niet. Brisson, de eenige candidaat, werd
gekozen.
Spanje is niet erg happig op do Fransche
voorstellen betreffende Marokko. Een
Madridsch blad, ingewijd in officieelo kringen,
deelt mee dat Frankryk's eisch betreffende
een zuiver Fransch protectoraat over geheel
Marokko is afgewezen, zoowel door de
Spaanscho regeering als door de partijleiders,
zonder uitzondering. Evenmin gaat Spanje
in op de voorstellen betreffende Noord-
Marokko en het kustgebied tegenover de
Canarisohe Eilanden, ofschoon Spanje prin
cipieel den compensatieeisch billykt. Spanje
stelt zich op het standpunt, dat het mot het
Fransch-Duitsche Marokko-verdrag, waar het
buiten is gehouden, geen rekening heeft te
houden.
Het eerstvolgende onderhoud tusschen de
Fransche, Spaanscho en Britscho onderhan
delaars zal Tanger betreffen.
Spanje zal intusschen zyn koloniaal leger
reorganiaeeren. 't Wil daartoe een troepen
macht van vijftien- h zestienduizend man,
inlanders, aangevoerd door Spaanscho offi
eieren, om de vooruit geschoven posten ii
het Riffgebied te bezetten. Het garnizoen van
Melilla blyft Spaansch. In Malaga zullen
sterke reserves te allen tyde gereed worden
gehouden.
In Perzië is de Belg Mornard benoemd
tot opvolger van den minister van Financiën
Shuster. Een andere Belg, Wibier wordt chef
van hot douanewezen. Het .Berl.Tagebl." zegt
dat deze Belgen geheel van Rusland afhan
kelijk zyn doordien het Perzische financieel
beheer volkomen onder Rnssischen invloed
staat.
Hierdoor komt slechts duidelyker het plan
uit om Perzië te verdoelen tusschen Rusland
en Engeland.
Ook van andere zyde blykt een aanknoopen
van zeer vriendschappelijke betrekkingen
tusBchen Rusland en Engeland. Heden
(Vrydag) zal een aantal Engolsche afgevaar
digden Petersburg bezoekeD. 's Avonds heeft
Avonturen van een
Helderschen Varensgezel,
Door P. N. v. R.
VII.
een diner plaats by den Engelschen ambas
sadeur gevolgd dOor een receptie, by welke
;elegenheid de vertegenwoordiger van Groot-
Srittannië en Ierland uitiog zal geven aan
de voldooning, welke zijn sonverein gevoelt
over de En gelsch-Russische toenadering in
het algemeen en dit bezoek in hel byzondor.
Groote feesten zyn georganiseerd door Doema,
Ryksraad en gemeenteraad. De Czaar zal
de Britscho volksvertegenwoordigers ontvan
gen, die later nog oon vierdaagsch bezoek
zullen brengen aan Moskou. Men ziet: botertje
tot op den bodem.
In een manifest heeft dr. San Jat Sen
kennis gegeven van het nienwe regiem dat
in China zal heerschen. De Amerikaanscho
regeering zal daarop echter nog niet ant
woorden. De reorganisatie is alleen nog maar
een schoone droom dor financiers. Op grond
van officieele, vrij pessimistische berichten
nit Chinu neemt men in Amerika «en ge
reserveerde houding aan.
Op het Balkan schiereiland begint het al
onrustig te worden, een gewoon voorjaars-
verschynsel maar dat echter nu al zeer vroeg
komt. Montenegro neemt een vijandelijke
houding tegenover Turkije aan. In Servië
is men ook niet gerust voor de toekomst,
in Macedonië en Noord-Albanië neemt men
voorbereidende maatregelen voor een opstand.
Wat den binnenlandschen crisis in Turkye
betreft: de gezondheidstoestand van den
grootvizier wordt al wat gunstiger. Wellicht
dat hy nu een middel kan vinden om zonder
Kamerontbinding een vergelijk te treffen
met de oppositie.
Van 't oorlogsveld in Tripolis weinig nieuws.
Twee ItaliaanBche oorlogschepen hebben
de verschansing Lahie aan de Roode Zee
gebombardeerd. In Schefie aan do kust van
Asir hebben Italiaansche oorlogschepen een
afdeeling met vier kanonnen ontscheept.
Turkye beweert dat de Italianen dum-dum
kogels gebruiken en protesteert daartegen
zoomede tegen het beschieten van open kust
plaatsen aan de Roode Zee.
Italië zal belangrijke veranderingen brengen
in den generalen staf van het Tripolitaansche
expeditiekorps.
Een Italiaansch geneesheer, die uit Bag
dad in Rome aankwam vertelt in de „Giornale
d'Italia", dat ongeveer 1000 Turksche offi
cieren en onderofficieren hy het Suezkanaal
op het gunstige oogenblik wachten om door
Egypte in Cyrecaïka te komen.
Aan een reeks huizen had ik mjjn koop
waar aangeboden, maar bij het oene liet men
my eenvoudig staan, terwijl ik by het andero
wreed werd afgepoederd met een bits „niet
noodig.*
Een uur lang verkocht 'k niets.
Als een verschopte, moede bedelaar belde
ik aan een bovenhuis. Vlug werd een raam
opengeschoven en ik kopknikte daarop met
myn armoedigste gozicht naar 'n vrouwtje,
dat haar spichtig hoofd door de raamopening
stak.
Mot 'n zeer onderdanig toontje in myn
stem:
„Kun de juf ook iets gebruiken van een
armen, verongelukten zeeman?»
„Ben je by de marine geweest?4 vroeg ze
nieuwsgierig.
Vóór ik kon antwoorden, schreeuwde een
slagersjongen, die er langs ging:
„Neem nou niks van 'm. Hy liegt alles,
't Is een gemeene oplichter, die de menschen
bedriegt. Overal vertelt-io wat anders. Niet
doen, juffrouw niet doen, hoor!»
Do magere juflrouw werd geel van booB-
beid, schoot naar binnon en bondsde het raam
dicht, terwyl de slager schimpend voortging.
Na dit tooneeltje liep ik schichtig een
cafó binnen.
Aan het buffet stond een bezoeker z'n
biertje te drinken.
De kastelein, een koelbloedige, dom uit-
uitziende kerel in gestreepte overhemdsmou-
wen, keek zwijgend naar myn bak met ne
gotie, waarin de artikelen als in een ëtalage
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 12 Januari.
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
De Kamer van Koophandel hield Donder
dag j.1., ten Raadhuize eene vergadering, ter
behandeling van enkele onderwerpen.
Nadat de voorzitter, de heer M. A. Kolstcr,
de vergadering had geopend, werd mededee-
ling gedaan van enkele ingekomen stukken.
Daarna werd door don voorzitter aan de
orde gesteld, de benoeming van voorzitter en
vice-voorzitter der Kamer, wegens periodieke
aftreding van de tegenwoordige functionna-
rissen, de heeren M. A. Kolster en W. H.
Burgers.
By de gehouden stemming werden uitge
bracht op den heer M. A. Kolster 4 stemmen
en op den heer W. H. Burgers 4 stemmen,
terwyl voor de vacature van voorzitter de
heer Burgers en voor de vacature van vice-
voorzitter de heer Graaff 1 stem bekwam.
De gekozenen verklaarden de herbenoeming
aan te nemen.
Voorgelezen werd een brief van de Kamer
van Koophandel te Zutphen, waarin verzocht
werd adhaesie te betuigen aan haar adreB
aan den Directeur-Genoraal der Posteryen,
houpende het verzoek om de telegraafkan
toren in steden boven 10000 inwoners en daar
boven dos Zondagsavonds van 78 uur ge
opend te honden.
Door den voorzitter wordt er op gewezen,
dat het telegraafkantoor alhier ia opengesteld
des Zondags van 89 v.m., van 12 n.m.
i van 78 u. 's avonds.
Wordt besloten dit schryven voor kennis
geving aan te nemen.
Door den Secretaris wordt daarna rekening
en verantwoording gedaan van de ontvangsten
er uitgaven dier Kamer over het dienstjaar
1911. Uit die rekening blykt, dat ontvangen
werd f 155.66 en dat de uitgaven bedroegen
f 146.91, zoodat het batig saldo bedraagt f 8.75.
Do commissie, met het nazien der rekening
belast, verklaarde deze in orde te heb bon
bevonden en adviseerde de rekening, lot de
genoemde bedragen vaat te stellen.
Dienovereenkomstig werd met algemeene
stemmen besloten.
De voorzitter deelt daarna mede, dat aan
den Minister van Waterstaat een adhaesie-
adres is ingezonden, op de circulaire van de
Ned. handeLsreizigersvereeniging te Rotterdam,
betreffende het herkrijgen van reductie op
de bagagetarieven, waartoe de Kamer in
hare zitting van den 21 April j J. in beginsel
reeds had besloteD.
Na voorlezing verklaarden de leden met
den inhoud in te stemmen.
Verder bracht de voorzitter ter kennis vun
de Kamer, dat van het „Comitó de 1'Exposi-
tion Internationale Sofia 1912" een verzoek
is ingekomen om de namen op te geven van
degenen die bereid waren inzendingen te doen
voor die tentoonstelling. Bereids is hierop
geantwoord, dat dergelyke personen hier
niet bekend zijn, maar dat onmiddellijk de
namen zullen worden medegedeeld van hen,
die het verlangen daartoe te kennen geven.
Voor notificatie wordt dit punt aangenomen.
In behandeling wordt thans genomen het
schryven van den Heer K. F. Oortgijsen,
over het in kaart brengen van een gedeelte
dezor gemeente op dezelfde wyze als is ge
schied door de Kamer te Amsterdam, welko
kaart opgehangen is in de vestibule van
het stationsgebouw alhier.
De Kamer verklaart zich in beginsel voor
het streven van den heer Oortgysen, om
gemeente meer bekend te doen worden
in handelskringen buiten de plaats onzer
inwoning.
Aangezien de Kamer omtrent deze aan
gelegenheid over meerdere gegevens wenscht
te beschikken wordt het nemen van oen
definitief beBluit verdaagd en wordt eene
Commissie benoemd, bestaande uit de heereu
Van Willigen, Graaf! en Krynen, om een
en ander nader te onderzoeken en daarover
rapport uit te brengen.
By de bohandeling van dit onderwerp
werd tevens door een der leden er de aan
dacht op gevestigd, dat in den laatsten tijd
Hr. Mb. oorlogsschepen, komende van Oost-
of WeBt-Indië, in plaats van te Helder te
Amsterdam binnenloopen.
De schade hierdoor aan de gemeente,
inzonderheid aan de neringdoenden toege
bracht, wordt van groote beteekenis geacht.
Van oordeel zyndo, dat hierin verandering
dient te komen, omdat de toegebrachte schade
te groot is, wordt besloten aan Z. E. den
MiniBter van Marine een schryven te riohten,
waarin verzocht zal worden Hr. Ms. oorlogs
schepen, evenals voorheen, weder alhier te
doen binnenloopen.
De vergadering werd daarop door den
Voorzitter gesloten.
Dure dag,
De beer R. de B., van Alkmaar, voor
zaken gisteren in deze gemeente, verloor op
weg naar 't station een taschje met f 125 aan
bankpapier.
Te water.
Door het schrikken van het paard geraakte
gisterenavond aan de Achter-Binnenhaven
een met veevoeder beladen vrachtwagen in
het kanaal. Voerman en paard bekwamen
geen letsel, doch aan den wagen en de lading
werd nogal wat schade aangericht.
van een galanteriezaak waren uitgestald.
Hy Blofte naar achteren en kwam met z'n
vrouw terug, een goedhartig zieltje, die even
wel niets noodig had.
„Nee, mannetje 't spyt me, maar ik heb
voorloopig nog genoeg. Alle dagen zie je hier
kooplui. Gisteren kocht ik van iemand een
halve naaiwinkel.'n Vent, die al maar schermde
met een groot gezin en bevroren beenen. Hy
sprong op krukken en had 'n ziekelijk wyf
by 'm, de moeder van twaalf spruiten. Ik
kon 't niet over m'n hart krijgen om ze
zóó weg tc staren en nam voor dertig centen
rommelOp een andere keer dus maar
eensNou zit 'k er nog dik in
„Weet de juf het zeker? Geen stukje zeep
uit de fabriek van Dobbelman Of 'n prima
aardappelenmesje? Eierenklussers Koffie-
zeefjeB? Toe, neemt u tenminste iets, juffrouw!
Ik ben een eervol ontslagen bootsman. Ne
gentien jaar gevaren. Op zee 'n ODgeluk ge
had. Kan nergens terecht om te werken.
Maar moet toch wht doen?"
Ik voelde, dat 'k terrein won.
De klant betaalde zyn gelag en bood mij
vyf centen.
'k Bedankte hem, zuchtte diep en hing den
riem van m'n kist beter om den hals.
rEen hout poot er van overgehouden
vroeg de kastelein met medwaren in do oogeD.
„Ja, en geen cent pensioen er by gekregen,
zoodat ik op deze manier 'n hap brood moet
vordienoD. Menschen met 'n poot van hout
zyn te beklagen, meneerBijna nergens goed
voor. De maatschappij heeft gezond volk in
overvloed, moet u rekenen. De gebrekkigen
komen niet zoo gauw in aanmerking. Waarom
eigenlyk? Kan 'k me niet flink redden? Is
m'n gedrag niet goed? Iedereen mag me
kennen! Iedereen!»
Je bent een gesjochte jongen!" zei de
kastelein, bezig met hot spoelen van glazen.
Leerplichtwet en schoolopziener
Oosterbaan.
Eenige weken geleden werden voor het
Kantongerecht te Doesburg een drietal over
tredingen van de Leerplichtwet behandeld,
waarby de getuigende schoolhoofden zich be
klaagden over de uitvoering, of, jnister gezegd,
over de niet-uitvoeriDg der Leerplichtwet. Zoo
verklaarde o. a. het hoofd der school te Didam,
dat by hem in 1911 ruim 3800 onwettige
verzuimen waren voorgekomen, terwyl by
nimmer hoorde dat vervolging plaats had,
niettegenstaande deze verzuimen geregeld wor
den opgegeven. Ten einde hieromtrent nadere
inlichtingen te krijgen, stolde de Kantonrechter
de behandeling der zaken uit en werd de
schoolopziener in het arr. Doesburg, de heer
Oosterbaan, gedagvaard om giBteren als ge
tuige to verschynen.
By de bohandoling dezer loorpliohtzaken,
die gisteren voor het Doesburgsche Kanton
gerecht werd voortgezet, stelde de Kanton-
Ik voelde zyn medelydoDden blik, die op
my rustte.
nKoopt u een glazen sigarenpijpje van
mei» bedelde ik opnieuw en liet er een op
het vlak van mijn hand rollen.
Hy schudde van neen.
Ik rook nooit, m'n waarde vriend!"
'k Zag evenwel, dat de kastelein een bran
dend poukje uit z'n vingers achter oen fiesch
lag en begon hem daarom nogmaals te be
werken.
„Maar u heeft geen pijpje
„Die gebruik ik niet,» loog-ie.
Ik trok een gezicht, dat-het-wat-to-zeggen-
was.
Dus, 'k kan niets aan u verkoopen?
Vandaag niet.»
Met iets moedeloos' in myn bewegingen
draaide ik me om en ging heen. By den
uitgang riep de kastelein:
„Hier!"
Ik kwam naderby en, terwyl hy duim en
wysvinger in zyn vestzak stak, duwde hy
goedig drie centen in m'n hand.
Met formidabele kracht werden nu weer
eeoige deuren voor m'n neus dichtgesmeten.
Er moet bepaald aan 'tkaraktcr van die
hooghartige dienstboden iets ontbreken, om
daartoe in staat te zyn!
Aarzelend schoof ik een barbierszaak bin
nen. Er zat jnist iemand onder 'tmes. En
de baardschapper, wiens breede ringen flon
kerden bij de bewegingen zyncr handen,
scheen zeer ontstemd over het feit, dat zyn
salon door zoo'n merk werd bezocht.
„Heeft meneer ook wat noodig?4 vroeg
ik met het vriendelijkste gezicht.
Niets te zeggen 1» pruttelde hy min oi
meer verlegen in z'n lange witte jas.
•Misschien dat u een brief spelden kan
gebruiken," drong ik zachtjes aan.
Hy hield even op en zyn klant zat on
rechter, mr. P. Wildervanck de Blecourt, aan
den heer Oosterbaan allereerst de vraag hoe
het mogelijk was, dat in de zaak van J. v.
Akkeren (deze beklaagde was niet ter terecht
zitting aanwezig) de eerste schoolverzuimen
dateoren van 2, 3 en 5 Mei, terwyl eerst
28 September proces-verbaal is opgemaakt en
de jongen gedurende al dien tijd niet meer
school is geweest.
De heer Oosterbaan gal oen omstandig
verhaal van de procedure. Hoe do eerste
aanmaning 30 Mei werd verzonden, de Com
missie tot wering van Schoolverzuim 3 Juni
bericht kreeg, 26 Juni daarop antwoord
kwam, 7 Augustus de laatste aanmaning ge
schiedde, inmiddels de racantie inviel en eerst
op 4 September opnieuw het verzuim kon
worden geconstateerd. Het proces-verbaal op
"1 September acht get. een normaal verloop.
De Kantonrechtor wyst er getuigo op, dat
hy in ieder geval de geheele maand Sep
tember heeft laten voorbijgaan. Voor den
schoolopziener is het een eerste voreischto
om bij de uitvoering der Leerplichtwet, die
toch al zoo traag werkt, zoo vlug mogelyk
te zyn. Dit kind heeft nu maandenlang op
straat geloopen. „En, mynheer Oosterbaan,
aan uw proces-verbaal kon ik dal niet zien.
Ik zag alleen dat or in September verzuimd
was en nu blyken het 250 schooltijden te
zyn. Zóó kan ik geen recht spreken en dat
ligt niet aan my, maar aan u! Ik verwacht
van u dat u voortaan meer samenwerking
met de schoolhoofden zult toonen."
De heer Oosterbaan zegt dat gewoonlijk
eerst de tweede week de verzuimen van de
eerste week inkomen, de derde week worden
ze dan verwerkt.
De Kanronrechtcr geeft toe dat dit nog
niet zoo'n kras staaltje van nalatigheid is.
Dat zullen wy by de volgende zaak zien.
De Ambtenaar van het O. Mmr. C. van
Nievelt, wyst getuige er op, dat zyn taak
ook moet zijn vervolgingen te voorkomen. In
een onderhond van een paar minuten heeft
spr. de ouders op hunne verplichtingen ge
wezen en nu gaat het kind weer naar school.
Ditt behoort tot de taak van den schoolop
ziener. Hy moet óén zyn met de scholen, de
onderwijzers en de leerlingen.
De Kantonrechter bevestigt dat hot kind
sedert het onderhoud van den Ambtenaar
weder naar school is gegaan.
De heer Oosterbaan merkt op dat hy on
mogelijk met een rytuig het veld kan ingaan
om alle ouders van leerplichtige kinderen
die verzuimen op te zoeken.
De Kantonrechtor: Dat kind woont in
Doesburg.
De Ambt. van het O. M., requisitoir
nemende, keurt allereerBt op ernstige wyze
af„ dat de heer Oosterbaan gemeend heeft,
voor dat het geding kier geëindigd was, over
deze aangelegenheid in de courant te moeten
schryven. Niet alleen dat feit op zichzelf,
maar ook de omstandigheid dat in dit schryven
een uitvoerige explicatie wordt gegeven hoe
de Leerplichtwet ontdoken kan worden, laakt
spr. in getuige. Dan wordt het verwyt van
langzaamheid gedeeltelijk op de rechterlijke
macht geschoven, doch ook hiertegen mqpt
spr. opkomen. By de wijze echter waarop
deze schoolopziener werkt kan do wet niet
behoorlijk worden toegepast. Er moet alge
meene leiding zijn en die is er niet. Wer
ken de commissies of anderen te langzaam,
dan moet de schoolopziener hen tot spood
aansporen, maar in de eerste plaats deze
zelf betrachten.
Tegen den beklaagde wordt f 1 boete ge-
eischt, waarby het feit dat zoovele vervol
gingen achterwege bleven als verzachtende
omstandigheid wordt aangemerkt.
Vervolgens werden nog een aantal zaken
behandeld van gelyken aard, waarby de
heer OoBterbaan trachtte zich tc verdedigen.
De kantonrechter gaf vry kras to kennen,
dat hy het met de opvattingen van den
schoolopziener niet eens was. Juist in der
gelijke grensgevallen moest streng worden
opgetreden. Hy vond dertien vervolgingen
in 1911 by zoo groot verzuim veel ie woinig.
Ten slotte verdedigde de kantonrechter
den ambtenaar van het O. M. tegen hot ver
wyt in het ingezonden stuk, dat de zaken
door dezen zouden blijven traineeren.
Er was zeer veel publiek.
Staking.
De verleden week to Amsterdam uitge
broken staking onder de loodgieters, noemt
in omvang toe. Het aantal stakers bedraagt
thans reeds 570.
geduldig met een gezeopt gelaat in den
spiegel te loeren.
Vermoedelijk om my spoedig te kunnen
loozen uit zyn zaak, zei h(j kort:
„Je hebt niets voor myn gading."
Maar uw vrouw dan»
„Néé!"
Ik wachtte y'skoud, bedacht evenwel dat tijd
geld was en wendde my tot den man in den
stool. Het zeep om z'n mond rimpelde zich
en lachend gebaarde hy met een hand dat
ik wel kon gaan.
Zeur nou niet langer en ga m'n deur
uitl» riep de barbier norsch.
•Och, meneer, ik heb negentien jaar ge
varen en op zee oen been verloren»
„Dat is niets geeu bijzonders. We hooren
hier byna alle dagen van zulke noodlottige
dingen. Van de week kwam er nog een,
die lam en blind was. 'n Graadje erger. Na-
tuurlyk ook 'n droef relaas. 'tWordt tyd, dat
de Staat zich eens ontfermt over al die
wrakken, dakloozen, op den rand van den
afgrond. Als je de Kamerverslagen leest, dan
wemelt het van: beweging, vroolykheid, ge
lach, hilariteit, aandoening, verontwaardiging,
rumoer, enz., enz. allemaal komedie, aan
stellerij, flauwe kul. Het grootste gat: de
nooden van 't volk, wordt niet gestopt. Ga
naar Den Haag, man! Vertel daar, dat je
negentien jaar je beste krachten aan de
▼aart gegeven heb en zeg daar, dat je met
'n hout poot in de wereld moet martelen,
omdat je geen pensioen hebt gekregen!»
Met een breedon zwaai stond ik weer op
de kleine steentjes en spoot er verbitterd een
straal pruimensop weg.
Tingeliog! Een fraai gesloten huis. Op
een paar kraaksckoentjos trippelt oen schraal
scholiertje van de H.B.S. op my af. Teleur
gesteld ziet hy my aan.
Dag, jongeheer! Wil uw mama ook een
Drama te Rijswijk.
Tegen mevrouw A. A. C. v. H., die ver
leden jaar haar echtgenoot door revolver
schoten van het leven heeft beroofd, werd
gisteren door de Rechtbank te 's-Gravonhage
10 jaar gevangenisstraf geeischt.
Uitspraak op 25 dezer.
Een nieuwe schotel 1
Wy dwaalden een raensch is nooit^ to
oud om iets te leeren, langs de ryen
Chincesche restaurants welke in hetGlodok-
park (dit is de officieele, ietwat enpkemis-
tische naam voor het ouderwetache Tanah
lapang Glodok) zyn opgesteld.
Een byzonder aromatische geur trok onze
aandacht, weldra hadden wy den oorsprong
ontdekt van de welriekende luchtgolf en
watertandend vroegen wy den restaurateur
hoe do naam luidde van dit nieuwe, zoo
piquant riekende gerecht.
Voor hy ons dezen echter had kunnen
noemen, zagen wy een Chinees, die kleine,
rose, bewegende voorwerpen in een zonderling
sansje dompelde, ze daarna naar den mond
bracht en inslikte, zoodanig, dat alleen een
soort steeltje overbleef.
De man glunderdevan louter culinair genot,
de saus druppelde tappelings langs zyn vette
kin en terwyl hy, smakkend met do lippen,
zijn mond reinigde met deo bovenkant van
zyn hand, grinnikte hy met een onmiskenbaar
tikje leedwezen; .Delapan sadjal"
Belangstellend informeerden wy naar den
aard van het zonderlinge voedsel, en nog
zwelgend in het genot der exquise delicatesse
antwoord» de man „Tikoes Idoep 1"
Levende jonge muizen
Souris vivantes; Sauce B a r-
n a i s o zal wellicht ook eenmaal prijken op
de spyslyst der voornaamste Europoescho
restaurants(N. v. d. D. v. N. I.)
Snelloopende oorlogsschepen.
Vroeger is gemeld, dat de „Orion", de
nieuwe liniekruiser van 26,400 ton, by het
proefstoomon in storm en zware zee, een
vaart van 31 myl had bereikt. Uit een uit
voeriger bericht zien wy, dat het zelfs 37,7
mijl is geweest. Acht uur lang stoomde het
schip mot volle kracht van zyn machines
van 70,000 P.K., en behaalde een gemiddelde
snelheid van even over de 80 myl (wat het
loopen moest). Zyn vaart op een zeereis mag
men dus veilig op 25 myl stellen, berekent
men, en zuinig stoomende op 20 myl.
Met 25 mijlsvaart d. i. 600 myl in het
etmaal zou het schip binnen de 36 uur
uit Engeland te Gibraltar zyn, in tien dagen
aan de Kaap de Goede Hoop, in Australië
in ongeveer 18 dagen, in Hongkong ongeveer
tien dagen van de Kaap af. Het kan 3500
ton laden en zon al die reizen kunnen doen
zonder zyn kolenrnimen aan te vullen, en op
zyn bestemming aangekomen zou het den
stryd kunnen aanbinden met het machtigste
schip, dat eenige vloot bezit.
Wat zou, zegt een LondenBch blad, een
smaldeel van zulke schepen, geleverd door
de koloniën ze kosten ongeveer twee
millioen pond het stuk niet kunnen uit
richten, als het b.v. aan de Kaap was ge
stationeerd Het kon in weinig dagen tyds
Canada, Australië, Indië bereiken
De Duitsche linie-kruiser „Moltke" heeft
29.7 myl gehaald. De Engelsche linie-kruisers
stonden daarbij even ten achter, de >Inde-
fatigable" met 29.13, de «Indomitable" met
28.7, de „Inflexiblo" met 28.6. De Duitsche
von der Tann" haalde 28.12.
De Eugeslche vloot maakt er ook aan
spraak op, de snelste torpedojagers te hebben
in de „Tartar"' met 40.2 myl en de „Swift"
met 38.2. De snelste Duitsche torpedojager
loopt 36 myl.
Meer dan 150.000.000 dollar wegge
schonken In een jaar.
Gedurende het jaar 1911 zijn ziekenhuizen,
hoogescholen, musea, liefdadigheidsgenoot
schappen, knnst en andore instellingen van
openbaar belang door de vermogenden in
Amerika byzonder rykelyk bedacht geworden.
Alleen het jaar 1909 staat, met een totaal
cyfer van plm. 175,000,000 dollar nog aanzien
lijk (62,500,000 galden) boven het jongst ver-
loopene.
Carnegie staat over 1911 met een bedrag
van 40.000.000 dollar aan het hoofd van delyst.
In het geheel heett de nu 77*jarige schenker
van het Vredespaleis to 's Gravonhago reeds
221,000,000 aan dergelyke stichtingen en
giften besteed.
De brand In het Equltable gebouw.
Aan het >Berl. Tagobl." worden nog de
volgende bijzonderheden geseind. De brand
weer is overtuigd, dat de ruïne van het
gebouw alleen ten gevolge van de vorst bljjft
staan. Zoodra het warmer wordt, zullen de
muren instorten. Met de grootste voorzichtig
heid zoekt men in de pninhoopen naar de
lyken van de vermisten. Het verkeer aaa
den Broadway is nog steeds gestremd. De
gepantserde kelder, waarin de safes z\jn,
wordt nog bewaakt door oon sterke politie
macht, al de toegangen zyn versperd door
de pninhoopen, het ys en de uitstralende
hitte. Waarschynlyk bevatten de kluisen voor
1500 millioen aan waarde.
Het vergaan van de wereld.
Interessant is het, kennis te nemen van de
zeer niteenloopende meeningen van verschil
lende geleerden en schrijvers omtrent het lot,
dat onze aarde eenmaal te wachten staat.
De Engelsche geleerde Lord Keivin ge
looft, dat in 333 jaar alle dierlyk leven door
gebrek aan zunrstof aan den verstikkingsdood
zal zyn prijsgegeven. Hy grondt zyne be
wering op hot feit, dat, daar iedere ton
brandmateriaal drie ton zunrstof verbruikt,
de voorraad in de genoemde tijdruimte op
geteerd zal zyn. Het is niet zeer troostvol,
te moeten denken, dat ieder vuurtje, hetwelk wy
aansteken, het einde van de wereld vorhaut.
Een nog treuriger lot wordt onse planeet
door den Amerikaanschen geleerde Nikola
Tesla voorspeld. Het is een bekend feit, dat
de aarde omgeven is door electrische stroomen
a de door aëronauten gedane proeven be
wijzen, dat die stroomen van een dichtheid
zyn, die nadeelig en noodlottig voor den
mensch zyn. Tesla gelooft, dat die electriciteit
in een latere eeuw in vlammen zal opgaan
en dat do hitte daarvan soo groot zal syn,
dat de aarde en alles wat er op leeft, in
weinige seconden tot een vormloose klomp
zal syn versmolten.
Camille Flammarion, de bekende Franseho
astronoom, heeft berekend dat de aarde in
de 25e eeuw door een botsing met een ko
meet zal vergaan. De grootte van bedoelde
komeet is zoo geweldig, dat deze by een
botsing, een hemellichaam sou vernietigen,
dat eenige malen soo groot is als onze aarde,
zonder zelf noemenswaard daaronder te lyden.
Flammarion heeft er verder by berekend,
dat de schok, die de aarde zal krijgen, in
hevigheid ongeveer zal overeenkomen met
dien van twee exprestreinen, die elk met eene
snelheid van 865 mylen in 't uur, tegen elkaar
inloopen. Dat geen enkel menschelyk wesen
daarby in leven blyft, is begrijpelijk.
Veel dichter by stelt de natuurkundige
William Crookes het vergaan der wereld.
Volgens hem zal dit binnen dertig jaar plaaU
hebben. In dien tyd n.1. sal naar syne bere
kening het aantal aardbewoners zich hebben
verdobbeld en de vraag naar brood sal dan
veel grooter zyn dan het aanbod' Het zou
dus aanbeveling verdienen, om het einde der
wereld te verschuiven, reeds nu om te zieu
naar nieuwe voedingsmiddelen!
Ook twee romanschrijvers, die zich naam
gemaakt hebben door hunne werken, voor
spellen der aarde een verschrikkelijke toe
komst. Een dezer, Grant Allen, gelooft, dat
het gewicht van de aardkorst binnen vier
eeuwen zoo groot zal zyn geworden, dat het
inwendige der aarde haar niet langer zal
kunnen dragen. Het gevolg zal ^jn, dat de
gesmolten lava, waaruit naar zyn meening
het binnenste der aarde bestaat, op plaatsen,
waar do aardkorst het zwakst is, naar boven
zal komen en zeeën zal vormen, die zich
langzamerhand over de geheele aarde zullen
verbreiden en alle leven, wat haar in den
weg komt, verwoesten.
Byna even versohrikkelyk is de voorspel
ling van don bekenden schrjjver H. G. Wells,
want naar zyne bewering zal de aarde een
maal één groote ijsklomp worden. Den grond
voor die bewering vindt hy in het feit, dat
millioenen tonnen water ieder jaar bevriezen,
terwyl slechts eene betrekkelijke kleine hoe
veelheid van dat ijs gednrende den zomer
weder ontdooit. Van de beide polen der aarde
uit zal dat bevriezingsproces voortgang maken
en de ysregionen zullen met ieder jaar grooter
worden.
Het tegenwoordige geslacht behoeft zich
nog niet bevreesd te maken voor dien ko-
monden overgang in ys, want, hoewel Wells
zyne voorspelling grondt op feiten, die weten
schappelijk juist zyn, zal volgens hem, die
catastrophe toch eerst plaats hebben in het
jaar 750.000.
fijn stukje zeep voor de toilettafel? Echte
karnemelkzeep, zoo blank, zoo blank als»
„Ma is niet thuis*, glimlachte hy.
„Uw pa dan.»
„Pa is in de Oost, op de „Tromp.*
Maar uw zuster?"
Heb 'k niet.4
»Uw broer?»
„Ik ben eenig zoon," grinnikte hy vrij
moedig.
„Wanneer u de eenige zoon is: ik heb
ook praetische pijpjes"
Ik mag nog niet rooken van den dokter
zei hy met ondeugende jongenssnuit, terwijl
hy hot tipje van een sigarettenkoker vorder
in don borstzak verborg.»
„Middag, jongeheer!"
„Bonjour!"
Een koopman, die met naftalineballetjes
rondliep, een waar beeld van verarming,
wiens neus een verdacht paars lintjo had,
naderde mij en gluurde jaloersch in myn
kist, waar de spullen glimmerden en schit
terden. Hy diepte oen handvol karbolbal-
letjeB uit oen linnen tasch en bromde treurig
■'d Slechte handel! Niks mee te beginnenI
En hierl Wil je wel gelooven, dat er in 'I
heelc Nieuwediep geen sikkepitje menschen-
liefde zit? M n pooten vallen af van't loopen,
'n Heole week geen warm eten geproefd. En
'k heb geen moos (geld) om ergens fatsoenlijk
te gaan slapen. Er is moed voor noodig om
te leven. Bah, 'k wou, dat ik maar weer
goed en wel achter de schuif van Veenhuizen
zat."
Met hoonenden spot gingen eenige straat
jongens hem staan aangapen en toen zy het
ongelukkige geraamte, met vergoord, geel
vel en fiotze oogen, schandelijk voor den
mal hielden, zocht hij bescherming by oen
diender, die in aantocht was.
Ik ging intusschen kalm door tot een ma
rinematroos my komiekerig op den schouder
tikte.
Heb je nog zeep?"
Asjeblieft: eerste kwaliteit! Nog ieU?
Een pijpje
Ik rook niet.'
•Ja, jal Waar je nou in 't Nieuwediep
komt, niemand rookt erl Wat is dat?
Daar kan 'k niet van teruggeven. Even
wisselen
Ik merkte, dat hy~mü niet vertrouwde.
Het opgevouwen bankje van tieu gulden liet
hy persoonlyk klein maken in zilvergeld
op oen kantoor, waar een bord boven de
deur wees, dat er oen makelaar gevestigd was.
'k Stond op myn gemak dat pand eens op
te nemen, alsof ik van plan was er nachts
met een centerboor, loopers en vervalsche
sleutels bezoek te brengen, toen ik plots
een stomp in den rug voelde.
Mottige Kris grynste mi) lacherig aan.
•Jy hier, Gerrit?"
Ik kom aanstonds naar huis. M'n dag is
goed, ouwe jongen! Zaterdag kryg jij koet-
geld!»
Het was schemerdonker en de lantaarns
werden opgestoken.
Ik strompelde de achterbuurt in, tevreden
over de ontvangst van mijn handelswaar,
doch ook met de ondervinding, dat het mede
lijden voor 'n ventertje, oen tjpe met een
hout poot, zoo goed als afgesleten ia.
Het kamertje van Kris was wazig van
den rook. Een dikke, vettige walm kwam
my benauwend tegemoet. En terwijl de mot
tige een stukje vet in de pan liet sissen, om
er een schotel koude aardappelen mee te
bakken, zei hy diep in de keel en wjjzende
op zyn maag:
„'t Kriebelt me hier al van de smul, Gerrit I*
(Slot volgt).
