KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder9 TexelWleringen en Anne Peulownem
No. 4078.
Woensdag 21 Februari 1912.
40ste Jaargang.
De Zoon van den Bankier.
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. poet 76 ct., buitenland f 1
Pre- 1 Zondagsblad 37J 45 f O
roiënj Modeblad »»>55»»ii86» fO.
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels (bij vooruitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-exemplaar24 j
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telefoon 80.
Versohijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever C. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT t Co Helder.
Bureaus Spoorstraat en Koningstraat.
RIEUWSBERICHTER.
HELDER, 20 Februari.
„Pro Patria".
Deze gymnastiek- en exercitie-vereeniging
gaf Zaterdag in Casino" voor een stampvolle
zaal een uitvoering. De voorzitter, de heer
J. Dry ver, heette in een openingswoord allen
hartelijk welkom, in het bijzonder de beide
eereleden, de heeren Schlahmilch en Hagenaar.
Spreker getuigde van den voortgaanden
bloei dor voreeniging; betoogde het goeden
recht, het groote nut, ja do noodzakelijkheid van
de gymnastiek als tegenwicht voor den velen
intellectueele arbeid, die al meer en meer
van de jengd wordt gevorderd en beklaagde
zich over den weinigen steun van overheids
wege geboden, waar het betrof de lichamelijke
opvoeding van het jonge en komende geslacht
in goede banen te leiden. Nog herincerdo
hy, dat het van 't jaar 25 jaar geleden zou
zyn, dat de adspiranten-klasse was opgericht.
Het ligt in het voornemen dit jubileum niet
onopgemerkt voorbij te gaan gaan, doch
eenigszins feestelijk te herdenken, door aan
de jaarlijks gehouden wedstrijden een feest
vierend karakter te geven.
Hierna werd een begin gemaakt met de
afwerking van het welvoorziene programma.
Een nieuw gestichte rMeisjesafdeeling'' opende
met orde- en vrye oefeningen. Met applaus
begroet, maakte dit, haar debunt, een goeden
indruk, welke zy wist te handhaven met het
nummertje Barren, dat ook nog door haar
werd uitgevoerd. De adsp.-klassen A. B. en C.
lieten zich natuurlijk ook niet onbetuigd.
Deze gavon respectievelijk te zien Vrye
oefeningen, Paard en Hoogrek, welke staaltjes
van geoefendheid getuigenis aflegden van
sympathie by de leerlingen en ernst by de
leiders. De klassen B. en C. vertoonden als
apotheose Ladderstanden, die vlug en accuraat
in elkaar werden gezet.
De Damesafdeeling trad dezen avond op
met een gecombineerd nummertje «Paard en
iiarren". Deze combinatie nam veel van het
ie wat eentonige, dat deze oefeningen altijd
meer of min kenmerkte, weg. Het tooneel
was dén en al leven en beweging en men
had geen oogen genoeg, om de smaakvolle
en sierlyke bewegingen aan beide genoemde
toestellen to volgen. Ditzelfde geldt voor
het nnmmer «Barren en Ringen", door de
Heerenafdeeling uitgevoerd.
Zoowel' by dit nummer als by de Vrye-
oefeningen, evenals door de Heerenafdeeling,
bleek het woord van den Voorzitter, dat
P. P. in bloei (en kracht) toenam, geen
ydel woord te zyn. Integendeel, hier toonde
P. P. zich in haar kracht. Forschheid,
schoonheid en meesterschap over het lichaam
streden hier om den voorrang.
Een niet onwelkome afwisseling tnssohen
al dit harde werken waren een paar lenke
voordraohten, die byzonder in den smaak
vielen, niet het minst die, getiteld «Rococo",
waarin eenige Heldersche gebeurtenissen
poëtisch werden veréenwigd.
Na de pauze nog oen kluchtspel in dén
bedryf, getiteld «Een huis met Commensaals",
dat wel bijgedragen zal hebben de feestelijke
stemming nog te verhoogen. Tegen midder
nacht of was 't er over opening van
het Bal.
Aanranding.
Zondagavond beleefde een jonge vrouw
aan de Achtergracht Z. Z. angstige oogen-
blikken. Zy werd daar door onbekende kerels
aangevallen en op gruwelijke wijze mishan
deld. Op haar hulpgeschreeuw namen de
laffe daders de vlucht.
Slechte tijden.
Met de garnalenvisschery is het zoowat
gedaan. De resultaten zyn byzonder schraal
en de visschers klagen steen en been over
de geringe opbrengst na moeite en drnkte.
Zondagmiddag gingen eenigen naar Rotter
dam, om daar aan de haven werk te vinden.
Technikum Riesa
is een onder staatstoezicht staande technische
hoogesohool voor ingenieurs, technici, direc
teuren van machine-fabriekeD, van electro-
technische inrichtingen, van scheepsbonw-
werven, zoo voor rivier- als voor zeeschepen
enz. Het leerplan van alle afdeelingen is in
de laatste jaren, in verband met de hoogere
eischen der techniek, uitgebreid en vermeer
derd. Rjjke verzamelingen en laboratoria
vnllen practisch het onderricht aan. Sedert
de oprichting in 1904 zyn van de 287 ge-
ëz&mineerden 288 geslaagd, waarvan op
grond van hun goede cyfera voor het schrif
telijk gedeelte 206 geheel en 56 gedeeltelyk
van het mondeling examen ontslagen werden.
16 April 1912 begint do nieuwe Cursus,
waarover de directie kosteloos programma
en alle inlichtingen verstrekt.
Stooravaart-MIJ. Nederland.
In de Vrijdagmiddag te Amsterdam ge-
honden buitengewone algemeene vergadering
van aandeelhouders der Stoomvaart-Maat
schappij Nederland word besloten tot het
aangaan van een obligatieleening van ten
hoogste f2.000.000 waarvan de tyd, rente
voet en de koers van uitgifte door de directie
onder goedkeuring van commissarissen worden
bepaald.
Te voren werden goedgekeurd de voorge
stelde statutenwijzigingen, waarbij °-a- ^et
kapitaal op f 25.000.000 wordt bepaald en
het aantal directeuren 8 of meer kan be
dragen.
Vertegenwoordigd waren 5492 aandeelen,
rechtgevendo op het uitbrengen van 37
stemmen.
Van Urk.
Donderdagavond is het draailicht van den
Urkor vuurtoren weder ontstoken, na nu juist
een maand lang gedoofd geweest te zyn.
Motor gesprongen.
Te Koog aan de Zaan is Zaterdag by het
eindigen van den werktyd door tot nog toe
onbekende oorzaak de 60 P.K. Brons-motor
aan de machinefabriek «Twente'' van de firma
P. M. Duyvis en Co. uit olkaar gebarsten.
Toen de machines, die door den motor in
beweging worden gebracht, waren stop gezet,
sloeg de motor door, terwyl kort daarna een
deksel werd weggeslagen. De werklieden
namen daarop de vlucht en waren juist in
veiligheid, toen met een geweldigen slag de
motor uit elkaar sloeg. Het dak werd geheel
vernield, persoonlijke ongelukken hadden niet
plaats; do materieele schade is belangrijk.
Nader meldt men:
In de machinefabriek «Twente" der firma
P. M. Duyvis Sc Co. te Koog aan de ZaaD,
staande aan het Hellingpad en aan de Zaan,
werkte men met een Brons-motor of ruwolie-
motor van 60 paardekracht. Daarmede wer
den verschillende machines gedreven, terwyl
hy tevens diende tot drijfkracht voor de
dynamo voor het electrisch licht. OmstreekB
half zes Zaterdagavond werden de werk
tuigen 8top gezet en liot men den motor
enkel werken voor het electrisch licht, om
daarbij de fabriek schoon te maken. Het is
dan een gewoon verschyosel, dat de motor
wat sneller begint te draaien. Door den olie
toevoer te regelen, vermindert men dan de
snelheid. Dit gebeurde ook nu, doch in plaatB
van langzamer te draaien, begon het vlieg
wiel nog sneller in het rond te vliegen. Na
werd de olietoevoer geheel afgezet, doch ook
dit baatte niet cn had zelfs een tegenover
gesteld gevolg. Men vermoedt dus, dat zich
in den motor op de eeno of andere wyze
olie heeft opgehoopt, welke de beweging
onderhield. Plotseling weerklonk een luide
knal, waardoor enkele ruiten dor fabriek
sprongen. Het werkvolk, op lijfsbehoud be
dacht, nam ijlings de vlnoht. En dit werd
hnn geluk, want de middelpuntvliedende
kracht werd in het vliegwiel zoo groot, dat
de spaken afknapten en de stukken van het
jachtwiel in de lyn, waarin sy zich bewogen
wegvlogen. Dit geschiedde onder een ge
weldigen knal en ddn der firmanten ver
zekerde, dat hy in het eerst zelf niet anders
dacht, of de motor was nit elkaar gesprongen.
Dit bleek echter geenszins het geval en de
motor staat nog ongedeerd. Alleen zyn enkele
onderdeelen iets beschadigd. Ook da dynamo
en het schakelbord bleven onbeschadigd. Het
jachtwiel was zeer zwaar en de wegvliegende
stokken baanden zich deels door het in
toogen gemetselde plafond en het zich daar
boven bevindende schnine dak een uitweg.
Daarin werden dan ook een paar flinke
gaten geslagen. Een mop bleef op het dak
liggen, een ander sloeg in den grond.
Dat de kracht, waarmede de stukken weg
geslingerd werden, groot was, blykt ook hier
uit: Een derde stuk vloog tegen een honten
deur aan en versplinterde deze. Daarop trof
het ddne kleine yzer-sohaaimachine en ver
nielde ook deze, om vervolgens tegen een
paar ijzeren platen te stuiten, welke gedeel
telyk verbogen en beschadigd werden om
eindeljjk ajjwaarts weg te springen, zoodat
het op ongeveer 20 M. atstands in de fabriek
werd teruggevonden.
Persoonlijke ongelukken kwamen gelukkig
niet voor.
Zondag was men reeds bezig alles op te
ruimen en zooveel mogelyk te herstellen.
Aangezien in de fabriek ook een stoommachine
aanwezig is, wordt Maandag daarmede het
bedryf hervat en kan de fabriek das ongestoord
de haar opgedragen leveranties afwerken.
Jubilee-Van der Ben.
Donderdag was het 25 jaar geleden dat de
heer N. van dor Ben, stationschef te Veenen-
daal, in dienst trad by de Holl. IJzeren
Spoorwegmaatschappij, welk feit door de
Maatschappij erkentelijk word herdacht door
hem een toepasselijke oorkonde en een waar-
devollej envoloppe aan te bieden. Ook door
vele vrienden, kennissen en belanghebbenden
werd de welwillendo en dienstvaardige chef
gehuldigd. Het station was rykelyk mot groen
en bloemen versierd.
Puistje stuk gekrabd.
Te Middelburg is een 58-jarige man, die
ongeveer 14 dagen geleden eon wondje aan
z^n pink openkrabde, tbans aan bloedver
giftiging overleden.
De restauratie van het Lagerhuis.
De 670 Engelsche volksvertegenwoordigers
verteerden verleden jaar gezamenlijk f 359.256
in de restauratie van het Lagerhuis, wat
gemiddeld f491 per hoofd is. Velen verteer
den daar echter meer, omdat menig M. P.,
vast te Londen wonende, thuis dineert. Som
migen zyn eigenlijk geheel in den kost van
het parlement, wat wel het goedkoopste voor
hen is, want nergens krygen zy eon zoo goed
diner voor een shilling als die de parlementaire
keuken verstrekt. Dat heeft haar echter ver
leden jaar een zuiver verlies van f16.900
opgeleverd, ondanks de jaarlyksche subsidie
van f 24.000 uit de schatkist aan de keuken
der volksvertegenwoordiging verleend.
Vroeger konden de heeren 's avonds even
naar hnis gaan of in de stad eten, maar sinds
het dinner hour werd opgeheven en de dage-
lyksche zittingen van 'b namiddags half drie
tot 's avonds elf uur onafgebroken worden
voortgezet, blyven vele leden in het parle
mentsgebouw hunne maaltijden gebruiken. En
de vele nachtelijke zittingen noopten hen ook
daar 's morgens te ontbyton.
Van deze dejeuners werden er verleden
jaar 1060 gebruikten voorts38.818luncheons,
53.700 diners, 90.522 afternoon tea's, 122
soupers en 4368 lichte ververschingen by de
buffetten, die alle to zamen f 172.470 opbrach
ten. De verkoop van wyn, bier en whisky
bracht f 100.104 op, en de verkoop van Bigaren
f15.624. De restauratie van het Lagerhuis
heeft das een goede klandizie.
De mijnwerkers.
De overgroote meerderheid van de myo-
werkers van Groot-Brittanje heeft nu tegen
29 dezer haar dienst opgezegd. Zy die het
in Notts niet gedaan hebben, vallen in het
niet by die het wel deden. In Schotland
hoeven de mynwerkers in het Westen zich
slechts aan een dag opzeggingstermijn te
bonden. Die hebben das nog niet hun briefjes
ingeleverd. Als het spaak loopt zullen er
over veertien dagen ruim een millioon myn-
werkers staken850,000 werken er onder
den grond en 200,000 er boven.
Of er in het buitenland gestaakt zal wor
den om de Britsche stakers te helpen, staat
nog te bezien. Misschien zal men in Duitsch-
land, Frankryk en België gedeeltelyk staken
om den uitvoer van veel steenkool naar
Engeland te voorkomen. En dan is het nog
mogelyk, dat hot Verbond van Transport
arbeiders in Engeland weigert aangevoerde
kolen te lossen en verder te vervoeren.
Een snelheidsmeter voor het
spoorwegverkeer.
Naar wy in de «Zoitung des Vereins
Dentscher Eisenbahnverwaltungen" lezen,
heeft een Engelsche firma onlangs een anto-
maat ontworpen, die, by het inwerpen van
een geldstuk, de snolheid van een trein op
dat oogenblik aangeeft. Aan deze uitvinding
zyn voordooien verbonden. Ten eerste zal
het voor de spoorwegmaatschappy een nieuwe
bron van inkomsten worden, terwijl het aan
den anderen kant een afleiding voor do
reizigers is. Ongetwijfeld zullen de «sport-
lnstige" Engelschen dikwijls een penny offeren,
om te weten te komen hoe snol zy zich
voortbewegen. De snelheidsmeter, die in den
zygang wordt aangebracht, staat door wielen
in verbinding met do wagenas. De koppeling
ertusschen is echter verbroken. Eerst wan
neer men er een geldstuk inwerpt, wordt de
riem door de wagenas voortbewogen, zoodat
de meetinrichting functioneert. Drukt men op
een knop, dan kan men de snelheid van een
plaatje aflezen. Wanneer de knop wordt los
gelaten, is de koppeling verbroken. De ver
binding kan dan alleen weer door eon geld
stuk tot stand komen.
De vrije vrouwen van Callfornië.
Onder de vrye vrouwen van Californië
zyn er, hoe zonderling het moge klinken, van
zoo van alle vooroordeelon bevydde geluk
kigen, nog zeer velon geweest, die by de
verkiezingen slechts aarzelend haar leeftyd
aan de verkiezingsbeambten opgaven, en dan
gewoonlijk nog een leeftyd, die lang geleden
juist zou zyn geweest, maar op 't oogenblik
der opgaven eenigszins van de waarheid
afweek. Zelf» bleef menige vrouw verre van
van de stembus, daar zy haar kennis in deze
liefst voor zich zelve behield. Maar het
wetgevende lichaam is op den volgenden
galanten inval gekomen, die den dames het
kiezen tot een waar genoegen zal maken.
Er is namelyk vastgesteld, dat de kiezeressen
haar ouderdom niet meer behoeven op te
geven. Zy hebben eenvoudig te bezweren,
dat zij meerderjarig zyn, als wannoer de
deuren van ieder stombureau wagenwijd voor
haar zullen worden opengezet. Een trek van
politieke hoffelijkheid, dien de kiezende
vrouwen van Californië stellig naar waarde
zullen schatten.
DE WEEK.
17 Februari.
Wanneer het waar is, dat de paleizen,
die een volk zyn regeerende vorsten bonwt,
de weerspiegeling geven der verhouding
tusschen natie en dynastie, dan zou men op
den toestand in Nederland slechts knnnen
toepassen het woordoken «huiselijk"In
den zin namelyk, van gemoedelyk-knnsjes,
op het kantje van burgerlyk af. Althans
geldt dit voor de paleizen der Oranje's in
de steden. Een lnstoord als Het Loo valt
er natuurlijk buiten Maar niet makkelijk
zal men toch ergens ter wereld een voor
beeld vinden, dat gedurende honderd jaren,
toestanden werden bestendigd als te onzent 1
Het «achtste wonder" te Amsterdam, het
schitterend staal van 17de eeuwsche archi
tectuur, thans door de Amsterdamsche stede
maagd in ronde woorden als haar beroemd
stadhuis teruggevraagd zoodat er zyn,
die al uitroependaar hebt-ge het Amster
dam van de oude, koppige, fel-anti-orangis-
tische regenten weerHet paleis te Am
sterdam is voor cene deftige familio-np to date,
om nog niet eens van hofstoet c.a. te spreken,
absolnnt onbewoonbaar. Men heeft er een
paar reusachtige zalen, on voorts een kron-
kclnet van gangetjes, hokjes, kamertjes,
laagzolderig, bekrompen, muf en benauwd
die ons met medelijden doen denken aan
het «milieu", waarin do ambtenaren en be
ambten uit do dagon der machtige Amster
damsche regeerders, die zich veroorloofden
de vorstelijke bezoekers aan to hooren, luis
terend in een makkelykeD, breoden fauteuil,
onderwijl de Doorluchtigheid in reBpoctueus-
staande houding had to blyvon. liet paleis
in Den Haag, aan het Noordeinde, is niets
beter of fraaier. Van Jacob van Campen's
schepping onderscheidt 't zich slechts hierin,
dat het ait architectonisch oogpunt niets
beduidt. Zelfs in den tyd, toen de geestdrift
over het herstel onzer nationale onafhanke
lijkheid over den terugkeer der Oranje's
het warmst wastoen men onder den ver-
schen, nieuwen indruk verkeerde van het
groote gelnkzelfs in dien tyd was or
geen Bterveling, in wiens brein het opkwam
om te zeggenwij hebben thans een eigen
koningniet een ons opgedragen politiek-
agent met de allures van potentaat
Napoleon is vleugellam geslagen en Willem
Willemsz. van Oranje staat weer aan het
roer van staatWelaan, laten wy zorgen,
dat er een presentabel, behoorlijk Paleis
wordt gebouwd. Noch toen noch by verdere
nationale jubelen kwam het tot iets, wat op
dadon gelijkt. Er was de «nood der tyden"
er kwam de misère van den oorlog met de
Belgener volgde de uiterst kritieke toe
stand van lands financiënmen aan
schouwde een herloving, een «revival". De
nitermato populaire Willem II kwam op den
troonzyn opvolger wekte, in de droeve dagen
van overstrooming, een geestdrift, die zich
openbaarde in hulde-poëzie, waarin een Hel-
mers zich zon verheugd hebben De tyden
schreden voort, slagen troffen het Huis van
Oranje. Het gevaar dat de laatste telg nit
deze dynastie kinderloos zon komen te over
lijden, werd met den dag dreigender
Het gevaar werd afgewend. Enkele lustra
later begon het gevaar opnieuw te dreigen.
Nogmaals volgde, op triestigen regen, ver
kwikkende, blyde zonneschijn van jong leven
in don ouden stam. Maar wkt er ook ge
schiedde hoe do loop der gebeurtenissen
zich ook afspeeldeten aanzien van de wyze,
waarop wy onze Vorsten huisvesten, bleef
alles by het oudeIk noem dit een uiter
mate karakteristiek verschijnsel van Hol-
landsche .nuchterheid''. Wanneer thans, in
het dertiende jaar der twintigste eeuw, een
verandering op komst schynt, ingrijpende
en wezcDlyk-beduidende, zoo zal 't zijn
in hoofdzaak, wyl men door de zich al-meer
uitbreidende behoeften van den dienst wel
goDOodzaakt wordt tot ingrypen I
De Oranje-vorsten hebben te onzent nooit
ingenomen de positie van absoluut-heerschend
monarch of iets wat daarop gelijkt. De stad
houders waren in offlciëelen zin dienaren,
Angestellten" van do souvereinen des lands,
genaamd Staten-Generaal. Hnn invloed was
buitengewoon groot. Doch deze wortelde,
gelyk men weet, in de liefde, trouwe aan
hankelijkheid van de kleine luyden". Wan
neer men het «persoonlijk regime" van koning
Willem I uitzondert, en in den jare 1840
bleek wel zeer dnidelyk, hoe weinig het
Nederlandsohe volk van absolutisme gediend
is 1, dan behoudt men tot op deze onze
dagen een toestand, welke, wat de wezen
lijke macht des Kooings betreft, van de
Republiek niet verschiltslechts in uiter-
lyken praal en in titulatuur. Maar de invloed,
de tooverkracht van den naam Oranje blyft.
En juist het besef daarvan maakt de oplos
sing der vraag, hoe 't komt dat niet een
spontane opwelling, een krachtige stroom
nit het volk opkomend, het probleem der
huisvesting van onze vorsten tot oplossing
heeft gebracht, al veel vroeger, zoo
byzonder ingewikkeld en lastig.
Wat de verdere «deliberatiën, discussiën
en besluiten",' door het thans weer met groot
verlof naar huis-toe getogen Hoogerhnis
betreft, veel is er niet van blyven «han
gen". Het was en bleef gemoedelyk-tydver-
dryvoD, nn en dan zeer saai en dor wordend
gekeuvel. Al-dadelyk moet men hierby een
nitzondering maken voor den scherpsinnigen,
frisch-levendigen jeugdigen senex nit Amster
dam, den heer Van Nierop, die Donderdag
jl., by de behandeling van het ontwerp,
strekkend om afzonderlijke begrootingen voor
de Staatsbedrijven te maken, eene rede
hield, zóó pittig, zóó doorwrocht, getui
gend van zooveel diepe, grondige kennis der
zaken, waarover het ging, dat men werd
vervuld van eerbied voor zooveel soliede
denkkracht on frissche opgewektheid by de
behartiging der pnblieke zaak als waarvan
deze kranige senator schitterende staaltjes
gaf. Een Van Nierop als minister v. Finan
ciën aan de Groene Tafelhet ideaal zal
nooit vervuld worden. Maar een ideaal is
en blyft 't.
Het tweede «moment" was het slot der
behandeling van min. Colyn's begrooting.
Toon, nadat Z.Exc., citeerend het rapport
van den commandant van het veldleger en
ook eigen ervaring raadplegend, van do jongste
manoeuvres getnigde, dat zy recht geven om
«in de toekomst to vertrouwen"....
Toen was het woord aan generaal Staal.
Maar deze oud-minister riop hard en op
schamperen toon uit: «Dhnk u, meneer de
Voorzitter! Laat de minister het rapport van
den Raad van Defensie maar eens lezen I
Minister Colyn draaide zich om op zyn
fauteuiltje, en zag den generaal aan met
iets ontsteld» èn ook gramstorigs
Even was het stil in de zaal des Senaats...
Toen dreef het «incidentje" af
Maardat er iets van blyft «hangen"
Mr. Antonio.
Gelezen op de dienstbiljetten van een
provincio-trammetje
«Op alle punten der lyn, worden reizigers
opgenomen en op verzoek gestopt".
Drukfout.
De zoon van den schoorsteenveger, oen
opgewekte jongen, volgde de roetstappen
cyns vaders.
De toekomst-oorlog.
Vóór den grooten veldslag inspecteert
de generaal met zyn kijker het terrein.
«Op dien honvel I" roept hy dan uit,
«daar zie ik dichte gelederen infanterie.
Waarom is my daarvan geen melding ge
maakt
»Het zyn amateurfotografen, Excellen
tie", antwoordt zyn adjudant.
«En die artillerie-linie, die daar ginds
staat opgesteld
«Dat is de kinematograflsche colonne,
Excellentie".
.Aan myn linkerhand sie ik een sterke
battery korte kanonDen, blijkbaar van zwaar
kaliber; wat zyn dat
«Excellentie, dut zyn de gramofonen en
fonografen tot opnamo van het veldslagla-
waai."
De generaal streek zyn knevels omhoog
en sprak
«Als alles dus gereed is, kannen wo
met het gevecht beginnen."
Ontwerp ZOMERDIENST
op de Hollandeche Spoor.
1 Mei 1912.
Vertrek Aankomst
van Helder te Amsterdam
5.28 's Maandags en feestd. 7.46
6.28 op Zon- en feestdagen niet 9.05
7.07 op Zon- en feestd. alleen tot
Alkmaar; aank.aldaar 8.12
7.45 sneltrein 9.32
8.07 Donderdags tot Sohagen
9.07 11.87
12.45 3.10
1.52 Op Zon- en focstdagen niet 4.37
(overstappen te Alkmaar)
4.10 sneltrein van Alkmaar af 6.03
7.30 sneltrein 9.14
8.35 10.54
Vertrek Aankomst
v. Amsterdam te Helder
4.59 alleen Donderdags 7.34
6.11 op Zon- en feestdagen niet 8-39
7.26 alleen Zon- en feestdagen 9.42
overstappen te Alkmaar
9.12 sneltreinop Zon- en 10.50
feestdagen niet.
10.02 12.01
1.00 8.26
3.36 5.52
4.50 6.56
8.41 sneltrein 10.27
alleen vanaf Alkmaar 11.10
10.47 op Zon- en feestdagen 12.50
Niet op 25 en 26 Dec. en 8 April.
Veel verandering komt er niet in de dienst
regeling.
De trein, die tot-nu-toe des middags om
12.18 vertrekt wordt gesteld op 12.45, en
komt te 3.10 in Amsterdam, in plaats van
om 2.85.
De avond-sneltrein nit Amsterdam zal nn
b minuten later, dus te 8.41 vertrekken en
komt dan te 10.27 alhier aan.
Ook by den Zomerdienst blyft de laatste
trein, vertrek 10.47 uit Amsterdam, alleen
des Zondags loopen.
Marine en Leger.
De luit. ter zee 2e kl. Th. W. vsn Rees, dienende
in de directie der marine te Amsterdam, heeft
onslag uit den zeedienst gevraagd.
De staat van ontvangsten en uitgaven bij het
fonds voor dek- en onderofficieren en mindere
schepelingen bij de zeemacht, gedurende het jaar
1911 sluit met een bedrag van f 66,424,42. Aan 129
gepensionneerde deelgenooten werd te zaïoen
f56 100 uitgekeerd - aan 4 weduwen van overleden
deelgenooten f1170; aan 15 deelgenooten, nader
in een andere rijksbetrekking overgegaan en daarin
gepensionneerd f945.
Het saldo bedroeg op 31 December 1911 f7597,42.
B\j de inrichtingen van onderwys der Kon.
Marine zyn thans de volgende aantallen leerlingen
in opleiding:
Kon. Instituut te Willemsoord 96 adelborsten
2e kl., waarvan 33 in de le afdeeling (sergeant),
27 in de 2e afdeeling (korporaal) en 36 in de 3e
afdeeling, waarvan 33 korporaal.
Opleiding van adspirant-administrateur* aan
boord van Hr. Ms. wachtschip te Amsterdam7
adsp.-administrateurs, waarvan 3 in de le afdeeling
(sergeant) en 4 in de 2e afdeeling (korporaal).
Machinistenschool te Hcllevoetsluis53 adspirant-
machinisten, waarvan 15 in de le afdeeling (5
sergeanten en 10 korporaals), 19 in de '2e afdeeling
(hiervan 5 korporaals) en 19 in de 3c afdeeling.
Aan de universiteiten zijn thans 26 studenten
in de medicijnen, aan wie vergund is hun studiën
voort te zetten, ten einde later als officier van ge
zondheid bij de zeem^rit in dienst te treden;
hiervan studeeren 10 te Leiden, 9 te Utrecht, 6
te Amsterdam en 1 te Uroningen.
Trakte in ents-v er betering der officieren.
Nog in den loop van de maand Maart, zoo ver
neemt de »N. Ct.", zal aan de officieren der land
macht worden uitgekeerd wat hun thans tengevolge
FEUILLETON.
13)
TIENDE HOOFDSTUK.
«Neen, dapk je, ik heb het rijtuig vandaag
niet noodig. Begreep ik n goed, dat ge plan
hadt om naar de stad te gaan, majoor
Groeneveld
Om u te dienen, mevrouw van Bronse-
veld, en ik wilde probeeren freule van
Bronsoveld mede te krygen. Het zal my
een groot genot zyn, en haar zal het wat
afleiding geven, wil ik hopen."
Mevrouw van Bronsoveld wendde zich
van haar knecht tot haar jongen gast, die
juist het huis had verlaten en haar te gemoet
kwam.
«Hebt n een speciale boodschap in BuBsnm
te verrichten?" vroeg sjj.
Hy glimlachte een weinig ondeugend.
•Ik moet een oud medaillon, waaraan ik
veel waarde hecht, laten maken", antwoordde
hy weer lachende. «U moet niet denken,
dat ik het draag", voegde hy er rustig aan
toe, rhet is een medaillon, door mjjne moeder
gedragen, en daarom hecht ik er waarde aan."
»Mag ik het eens zien", vroeg mevronw
van Bronsoveld met stygende nieuwsgierig
heid. «Ik mag gaarne oudheden zien, speciaal
goud- sn zilverwerk."
Hendrik Groeneveld stak zyne hand in
den zak en haalde een klein pakje te voor
schijn, waarin eon gouden medaillon met
ketting lag.
Ik denk, dat dit soort in do mode was,
toen myne moeder het droeg."
Uw moeder moet gestorven zyn, toen n
nog zeer jong waart merkte mevrouw van
Bronseveld op.
Zy stierf niet", antwoordde hy kalm;
zy moet nog leven. Ik hoop het tenminste.
Ik hoop haar nog eens te ontmoeten."
•Haar te onlmoeteD vroeg mevrouw
van Bronseveld op verschrikten toon.
•Ja, myn moeder en vader scheidden van
elkaar. Zy schenen het niet best met elkander
te kannen vinden, en zy gingen met weder-
zydsch goed vinden ieder hans weegs. Al
thans zóó geloof ik, dat het zich heeft toe
gedragen. Ik was pas twee jaar, toen de
scheiding plaats vond. Myn vader moet haar
wel liefgehad hebben, want hy nam dit
medaillon mede en ik vond het tusschen
zype persoonlijke bezittingen, toen hy stierf.
Zyn portret zit er ia."
«Ja", zei mevronw van Bronseveld, in
gedachten verdiept. Zy hield het medaillon
in de hand en keek hem onderzoekend aan.
,.»Zyt g\j altyd in Australië geweest? Zijt
gy daar geboren?" vroeg zy haastig.
Hy vermeed haar blik.
«Ik ben myn hoele leven bijna in Victoria
geweest", zei hy ontwykead.
Merkte zy het op? Zeker wel, want zy
ondervroeg hem nauwkeuriger.
•Zyt gy wel eens in Afrika geweest
«In Afrika? Hoe komt n er bjj, mevronw
van Bronseveld
«Ik dacht het zoo maar", zeide zy. «Gy
hebt my zoo vaak verteld, dat gjj een
zwervend leven hebt gelsid en Robert ver
telde my, dat hy u eens in uw slaap over
Afrika had hooren spreken. U moest er wei
bekend zyn
Hendrik Groeneveld keek zenuwachtig
rond. Hy zag naar Paulina, die een eind
verder bezig was bloemen te plakken en er
al hare aandacht aan scheen te Bchenken.
Toen antwoordde hy openhartig:
«Wel, mevronw van Bronsoveld, ik wil
oprecht zyn. Ja, ik beu in Afrika geweest.
Ik heb een zorgvol leven achter m(j. Ik was
nog zeer jong, ik herinner my alles maar
vaag er van."
Hy sprak niet de geheele waarheid en
mevrouw van Bronseveld begreep het.
«Uw naam is een onbekende naam", zei
zy, meer tot zich zelf. Zy vroeg zich af, of
hy hare zennwachtigheid opmerkte.
•Toch niet, mevrouw van Bronseveld. Ik
heb meermalen menschen van denzelfden
naam ontmoet, die in het geheel geen familie
van my waren. Ik wilde ik wilde, dat
ik een beteren naam aan eene vrouw had
aan te bieden", zei hy en keek in de richting,
waar Panlina stond.
Mevrouw van Bronseveld zag dien blik
niet, en ook al zou zy hem gezien hebben,
zy zou toch dc bedoeling niet begrepen
hebben, want zy streed een heftigen, inwen-
digen stryd. Hare hand trilde. Zou zy nu
in het medaillon durven zien Kon zy zich
zelf vertrouwen?
Zy zag weer naar den man aan hare zyde.
Zyno oogen waren niet op haar, maar op
hare dochter gericht, en in de zekerheid,
dat zy niet werd bespied, opende zy het
medaillon en bekeek het portret, dat de
beeltenis van zyn vader moest zyn.
Alles draaide met haar rond, want, wat
zy half gehoopt en half gevreesd had, werd
bewaarheid het was de gelykenis van
Jacob Groeneveld, haar eersten eohtgenoot.
Het medaillon ontgleed aan hare vingers
en juist toen zy voornemens was te bakken
om het op to rapen, voorkwam Hendrik
Groeneveld haar lachende.
Zy boog zich haastig over hem heen en
keek in zyn hals.
En waarschynlyk zag zy, wat zy gewenscht
had te zien, want toen zy zich oprichtte,
vertoonde haar gelaat sporen van hevige
ontroering.
Zy huiverde en moest zich geweld aan
doen om te blyven staan en niet in elkander
te zinken.
Is u niet wel, mevrouw van Bronseveld
Zal ik n naar hnis brengen klonk plotse
ling Hendrik Groeneveld's stem haar in de
ooren.
Zy schudde het hoofd en glimlachte ge
dwongen.
«Neen, neen. Ik voel my heel wel. Ik was
maar wat duizelig. Ik hoop dat het medaillon
niet beschadigd is
«O, neen, in het minst niet. Ik draag het
altyd by my, waar ik ook ga. Ik heb altyd
nog een stille hoop, dat ik eens op dit wereld
rond myne moeder zal vinden, en dan zal
zy my door het medaillon herkennen."
Mevronw van Bronseveld glimlachte weer.
•Gy schynt veel van uwe moeder te hou
den, al kunt gy n niets moer van haar herin
neren", zeido zy zacht.
Hy boog toestemmend het hoofd.
Ja, ik hond van haar. Ik heb niemand
op de heele wereld. En ik voel, dat sy nog
in leven is. Toen myn vader stierf, drukte
hy my op het hart, nooit op te honden naar
haar te zoeken. Hy kon mty niet veel van
haar vertellen, de dood overviel hem. En hy
had my nooit te voren over haar gesproken."
Mevrouw van Bronsoveld stak hare tril
lende handen naar voren en raakte zyn arm
aan. Een nieuwe vrees had haar bekropen.
Wanneer stierf uw vader?" vroeg sy
heesch. «Hoe oud waart gy, toen hy stierf?"
Een leugon zweefde Hendrik Groeneveld
op do lippen de drang om een slnier te
trekken over het verleden. Maar toen hy in
het naar hem opgeheven gelaat zag, kwam
hem de waarheid voor den mond.
Hy stierf toen ik vier jaar was.''
Een zucht ontsnapte aan haar boezem.
Zy had dus geen bigamie gepleegd, toen zy,
nu zeven en twintig jaar geleden jonker
Koert van Bronseveld hnwde.
•God zy gedankt!'' mompelde zy. «God
zy gedankt!''
Waarvoor
Niets", antwoordde zy met droge lippen.
Zy verzamelde al haar moed en vroeg
„Hebt gy al oenig spoor van uw moeder
gevonden
„Neen, nog niet."
Zy legde hare hand vol teederheid op
zyn arm.
Jk voel diep met u mede", zeide ze innig,
„en ik zon u willen vragen datwanneer
go ooit eeno moeder noodig mocht hebben,
vóór gy de nwe gevonden hebt, tot my te
komen en my als zoodanig te beschouwen."
Vóór hy antwoorden koa, was Panlina
van Bronseveld hen genaderd en zag zy
voor het eerst zyne liefde voor hare dochter.
Zy gevoelde, dat zy eene bezwyming naby
was.
Plotseling wendde Groeneveld zich met
een blos op de wangen tot haar:
„Gy spreekt er van, eene moeder voor
my te willen zyn. Mag ik u zeggen, dat ik
er reeds op gehoopt heb Gy weet reeds,
dat ik uwe dochter liefheb. U hebt het
gezien en myne liefde aangemoedigd. Jonker
Koert heeft geen „neen" gezegd en het
wachten is op uwe toestemming. Na wat u
zooeven gezegd hebt, vrees ik niet
„Neen, neen", kreet mevrouw van Bronse
veld vol afschuw. „Noen, neen! Het ktn
niet. Het zal niet gebeuren! Gy moogt Pau
lina niet tot vrouw begeeren I Gy moet nooit,
nooit daaraan denken of er op doelen. De
gedachte alleen is reeds zondig. Zy kan uwe
▼rouw niet worden!"
ELFDE HOOFDSTUK.
„Heb je succes gehad vandaag, Evert?"
vroeg de oude mevrouw Hartman aan baar
stiefzoon, terwyl zy hem over tafel heen
vriendelyk aankeek.
Zy had gedurende den aaaltyd haar best
gedaan over onverschillige saken te spreken,
en eerst nu vond zy don moed, hem naar
zyn tot nog toe onbeloond zoeken naar oene
betrekking, te vragen.
Evert antwoordde niet en zy herhaalde
bare vraag nog eens.
„Nog geslaagd met het een of het ander,
Evert
Evert, die onafgebroken in het vuur had
zitten staren, keek zyne stiefmoeder nu aan
en antwoordde:
„Ja, gelukkig iets, lieve moeder, al is het
maar een zeer geringe kans. Het is bitter
werk dat zoeken, wanneer men het niet
gewoon is.
(Wordt vorvolgd).