KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Holdor, Texel, Wlerlngen en Anno Paulownom No. 4086 Zaterdag 6 April 1912. 40ate Jaargang. De Zoon van den Bankier. 'tjVliegend Blaadje p. 3;m. 50 ot, fr. p. poet 75 cl, buitenland f 1.25 Pre- Zondagsblad 371 45 1.0.75 aatën J Modeblad j 65 (Voor het buitenland bij vooruitbetaling.) Advertentie* van i tot 5 regel* (bjj vooruitbetaling) 30 ceat Elke regel meer6 Bewjja-exemplaar24 Vignetten en groote letter* worden naar plaataruimte berekend. Intern.- Telefoon 80. Uitgeven C. DE BOER Jr. (v./b. BERKHOUT t Co.), Helder. Bureauxi Spooretrnnt en Koningetraet. Eerste Blad. Opzegging abonne ment Zondagsblad en 9todeblad voor het tweede kwartaal kan niet meer plaats hebben- Abonnementen op beide premiebladen worden na den Moden dezer voor het tweede kwartaal niet meer aangeno men. aiEUWSBERICHTER. HELDER, 5 April. Kiezerslijst. Burgemeester eu Wethouders van Helder brengen ter kennis van belanghebbenden a. dat de Kiezerslijst met de alphabetisohe Ijjsten van hen, die daarvan zijn afgevoerd en van hen, die daarop lijn gebracht, van af heden tot en met 22 April a.s. op de Secretarie ter inzage nedorgelegd en in af schrift tegen betaling der kosten verkrijgbaar zijn b. dat tot en met den 15 April a.s. oen ieder bevoegd is, bij hen verbetering van de Kiezerslijst aan te vragen, op grond, dat t>ü «elf of een ander in strijd met de Wet, daarop voorkomt, niet voQrkomt? of niet behoorlijk voorkomt. Uitslag aanbesteding. Door den majoor, eerstaanwezend ÏDgonienr der Genie, werd Dinsdag aanbosteed: 1. Eone verving van Militaire Gebouwen en werken te den Helder. Inschrijvingen waren ingekomen van de lieerenC. Th. de Boer f 2004J, Tielrooy f 1980; H. Zegel f 1940; J. Freeke f1980; A. van Pelt f 1890; J. de Kok f 1800 M. Kaleveld f1790; firma Gebr. Hoogerduin f1720. 2. Het dénjarig onderhoud van de Militaire Gebouwen en werken te den Helder en op Texel. Inschrijvingen waren ingekomen van de lieerenH. Riemers f 10480J. de Vries f 10880; P. Korfl f 10860; A. van Pelt f10850; W. L. de Jong f10800; H. Wyker f10074; J. J. Schoeflelenberger f9990; I. L. van Os f 9980. Wij lezen in de ftaarpscho courant het volgende i De Laanstraat is weder een sierlijke winkel met woonhuis rijker geworden- Op de plaats waar het perceel van den heer L. Vink, welk het vorig jaar door brand werd vernield, stond, staat nn een gebouw dat aan de strengste eischen voldoet, en dat gebouw is onder leiding van den bouwkundige H. Onvlee. De aannemers van dit werk de Gebrs. W, ep H. v. Pelt, uit den Helder, hebben getoond door de w\jie waarop, en'den tyd waar binnen zij het werk afleverden voor hun taak volkomen berekend te zijn. Nieuwe telefoon aansluiting. 83 Kampmejjer, P. B., agent Firma van Straalen Monsieur Erkelens, Hoofdgracht. De Cbr. Zangvereeniging //Halleluja", directeur de heer Joh. F. Asma Jr., geeft Woensdagavond 10 April, te half acht, in de Qeref. Kerk (Spoorstraat) eene openbare uit voering, waarvan de opbrengst het orgelfonds ten goede zal komen, Behalve eenige bekende nummers van Gluck, Schubert en Haydn, bevat het programma de bekende de Ruyter-Cantate van H. M. van 't Kruijs. Mejuffrouw Alie de Boer (piano) en de beer Gerard Fnldner (orgel), zullen medewerking verleenen, 0e Violiere. fTragi-Komedie" betitelt de sohrijver dit 4-bedrijvige, pakkende stak. En inderdaad, ofsohoon >ze" mekaar aan 't slot .krijgen", en dit stuk dos alle gegevens voor een blyspel bezit leuke zetteD, kwinkslagen, enz., is het toch in z'n diepste wezen tragiBoh. Mark Violier is een koopman in //onge regelde goederen", die langzamerhand ryk is geworden, dank zy de handige wyze van saken doen. Hy weet, als gewikst koopman, van de gelegenheid party te trokkeD, vraagt niet naar eventneele afkomst der goederen, maar zorgt, zooals Van Dam hem in het 4 e bedryf verwyt, steeds zelf achter de scher- mon te blyven, zorgt de touwtjes in handen te honden eu laat anderen opereeren en er in loopen. Daar staat Violier bniteD, hij heeft de .mossel" gemaaktwil een ander onvoorzichtig zyn, dat raakt hem niet. Maar zie Mark heeft een zwakke plek twee als ge wilt; z(jn oude moeder on zijn mooie, als dame opgevoede dochter. En in die laatste zwakke plek weet de schryver hem te treffen. Donk niet, dat we u den inhoud zullen vertellen van dit geweldige brok Joodsch leven. Voor zoover ge 't zelf gezien hebt, zonden wij vergeefschen arbeid verrichten, voor zoover ge 't niet gezien hobtwel, les absente ont tort. Maar het tragische in dat Joden-leven, het feit, dat EBther, de mooie, aangebeden Esther, na haar zorg vuldige opvoeding, van den verachtten gojem houdt, wiens ondergang zyn, Violiers, werk is, dAt is het wat dit drama zoo geweldig maakt van tragiek. Men moet het kennen, het gevoel van verachting, dat een rechtgeaard Jood voelt tegenover een gojem (ohristen)men moet weten wat het voor een Israëliet is over de afvallige uit het huisgezin de rouwcererao- nieën te moeten vieren, de plechtigheden van de lewaje (begrafenis) te moeten be- dryvon om to kunnen voelen, dat dit, zelfs by een hardvochtigen geldwolf als Mark Violier, zwaarder weegt dan het ver lies van geld. En bovendienu en ik noemen Mark een harteloozen geldpatser p en ik hebben ongelyk. .Zaken zyn nou eenmaal zaken: een bankier koopt ook in als de markt laag is, en ik trachc zoo goedkoop mogelyk te koopen." Mark weet nu eenmaal niet beter; zyn begrip van myn eu d(jn past zich niet aan het onze aan. Tot zoover het drama. Schiirmann heeft daarmee een brok werkelykheid gegeven hot type Violior is maar voor het oprapen. En housch niet alleen bij de Joden, denkt u dat alsjeblieft niet, christen-lezer. Om Mark heen groepeerde h(j andere, typisch- Joodsche figuren: Rosalie, pientere helpster, de oude juffrouw, slim als een rot, doof als het zoo te pas komt, maar zoo gewiekst als ze ond isMauritu van Kenlen, een beetje gluiperig type, die voor Mark de kastanjes uit het vuur haalt. En daartnssohen do fjjne etherische Esther, nieuw bewys dat in den Israëliet de beide uitersten elkander raken. Zie nu, wat een spel de vereeniging «Het Tooneel'' daarvan gemaakt heeft; hoe echt en doorvoeld alles was. Rosalie, de bodryvige helpster (Cecile Spoor—Carelsen), on Mark (Jan Musch) en de oude Rebekka (Anna Bablairolles), met haar mooie grime, hoe leefde alles en welk een macht ging er van dat spol uit Esther (Marie Holtrop) schoot midden in het tweede bedryf nit baar slof. Manrits van Keuion (Pierre Mols) was niet erg rolvast en men moest hem eenige malen ter hulp komen. En Van Dam (Mari van Warmelo) met zyn grappige neusje, hoe mooi was ook by in zijn tragiek aan het einde! Qcb? wy zouden zoo door kpnnen gaan, maar waartoe Voor do aanwezigen was het een avond vol kunstgenot, de afwezigen ils ont eu tort 1 Wanneer iemand uit een orthodox Joodsch gezin afvallig wordt, b.v. trouwt met een Christen, wordt h(j als dood beschouwd en wordt over hem gerouwd - de kleeren worden gescheurd, het hoofd met asch bestrooid en de ritus der begrafenis wordt gedaan, juist alsof de persoon werkelijk dood was. StrooperlJ met een staartje. Op 9 Februari 11. met een schuitje op het afgesloten IJ te Amsterdam aurvoiileerend, zagen de in bnrgcrkleeren gestoken rijks veldwachters Van dor Hoyden en Van Gel deren hoe er van uit oen motorbootje op eenden geschoten werd. Do rijksveldwachters, stroopery vermoedend, gelastten den schipper van het motorbootje te stoppeD, doch in plaats van aan dien last te voldoen, voer h(j met volle kracht Btadwaarta. Doordat een mat er over heen was gelegd, was de naam van het bootje onleesbaar. Wat niet belette dat de rijksveldwachters toch achter den naam van den eigenaar kwamen. Menschen die het weten konden, zeiden hnn dat ze by die en die moesten wezen, want die jaagde er altijd. Zoo gingen dan de veldwachters 'e anderen daags, thans in uniform, naar het opgegeven adres van den beoefenaar der motor- en jachtsport. Zy ontmoetten hem op straat en spraken hem aan. Maar meneer zei dat hy er niets mee noodig had. Daarop volgden zy hem naar het kantoor, waar raeneor chef was. Daar maakten de rijksveldwachters hem opmerkzaam op het minder correct gedrag dat h(j tegenover hen aangenomon had. Zy noteerden naam en woonplaats van den overtreder, die het blykbaar zeer onaan genaam vond dat hy op het kantoor lastig gevallen werd. Hy verzocht den veldwachters van het kantoor te gaan. //Wanneer wij van het kantoor afgaaD, dan gaat meneer ook mco", luidde het antwoord. Do overtreder werd hierop aan de tolophoon in het andere kantoor geroepen. Terug gekeerd, stopte hy ieder der rijksveldwachters twee ryksdaalders in de hand, met de woor den .jelui moeten de zaak er maar bij laten". .Wy zullen dit geld op do griffie der Rechtbank deponeeren", zeiden de ryksveld- wachters. ,Komt by my thuis aan den Amstelveen- schenweg", zeide meneer daarop. .Ja, daar boor jo", antwoordden de rijksveldwachters on vertrokken. Tegon den man werd nu niet alleen proces verbaal opgemaakt wegens stroopery, maar ook wegens omkooping van ambtenaren in hnn bediening. Voor die omkoopery voor de 4e Kamer der Rechtbank te Amsterdam terochtstaande, zeide de bekl. het geld alleen gegeven te hebben om de ryksveldwachters te bewegen het kantoor te verlaten. Het O. M., mr. Bruyn, achtte dit onaan- nemelyk, omdat hot geld aangeboden werd niet zoodra de ryksveldwachters kwamen, maar tien minuten later aan het einde van het gesprek. Eisch: één maand gevangenisstraf. Mr. Godfried Parser, die als verdediger optrad, deed uitkomen dat bekl. in zenuw- achtigen toestand was en dat die zenuw achtigheid verergerd is geworden door het optreden van de ryksveldwachters. Dezen hadden zich mooten bepalen tot het opmaken van proces-verbaal on zich raoeton onthouden van qualifleaties die niet zyn deB politiomans. Het geld is gegeven onder den indruk van het optreden der ryksveldwachters. Dat het gegeven werd om hen te bewegen geen proces-verbaal op te maken, acht pi. niet bewezen. Hy vraagt daarom vry'spraak. Kinderdoodslag. Een 26-jarige ongehnwdo vronw, wonende in de Falkenburgerstraat, te Amsterdam hoeft Woensdag voor do 5o kamor der Rechtbank to Amsterdam terecht gestaan wegens hot dooden in dpn nacht van 5 op 6 Februari van baar kind van hot manneiyk geslacht»*!*»] waarvan zy kort tevoren bevallen was. Vol gens de dagvaarding heeft zy het kind onmid dellyk, na de geboorte, zelfs zonder zich te overtuigen of het dood of levend ter wereld was gekomen, gedurende 5 minuten, met hot hoofdjo naar beneden in een emmer vuil water geboudeD, on het daar dood weer uit gehaald. De beklaagde deelde ter terechtzitting mede, dat zy reeds een kind had van 8$ jaar, met hetwelk zy by haar moeder thuis woonde. Daar woonden ook nog ia haar broor en haar znster. Het was een één-karaer-wowing. Ieder harer huisgenooten en de hcelo bnnrt wist, dat zy zwanger was; daarvan was geen geheim gemaakt. De doktoren, ter terechtzitting gehoord, verklaarden, dat het bewuste kind, waarvan zy het lykje hebben geschouwd, geloofd hoef:. Dr. Schoo doelde mode, dat de mogtilykheid bestaat, dat do daad van beklaagde volkomen impulsief is geweest; waarschynlyk is het echter niet. Hulpgebouw „Bijenkorf De Amsterdamscho gemeenteraad heeft Woensdagmiddag zonder hoofdeiyko stemming goedgekeurd de voordracht van B. en W. om een gedeelte van het Beursplein te ver huren aan de directie van //De Byenkorf", teneinde daarop een hulpgebouw to vestigen, waardoor het tot stand komen van hot nieuwe .ByeDkorf"-gebouw op het oude Beursterrein wordt bespoedigd. Ontvoering per auto. In den avond van Zondag op Maandag heeft men te Amsterdam getracht oen meisje per auto to ontvoeren. Omstreeks negen nur hield een gryzeauto voor de deur van het huis van de familie S., aan de Weteringdwarsstraat stil. Een heer schelde aan en vroeg of de dochter JohaDna thuis was. De ouders antwoordden dat zy niet wisten, wie aan de denr was en dat zy dus geen antwoord op de vraag wilde geven. De heer sloeg daarna de deur dioht met de woor den «direct opneming in het Binnen-Qasthnis". De ouders waren door deze woorden hevig ver schrikt en stelden alles in het werk om te weten, wie die onbekende heer was en hoe hy wist, dat zy een dochter Johanna hadden. De dochter is verloofd mot den heer W. P., beambte by de posteryen, die reeds vroeg met haar was uitgegaaD. Omstreeks elf uur in den avond wandelden deze beiden op de Wcesporzyde, toen achter ben een auto kwam aanryden, die stil hield. Blykbaar dezelfde heer, die in den vooravond by de ouders was geweest, stapte nit, bedreigde den jongen man die met het moisje liep, greep zyn meisje beet, duwde haar in de auto, on in vollo vaart reed doze weg in de richting van de stad. Het meisje schreeuwde en gilde luid. Haar verloofde bleef een tijdje verbluft staan, doch spoedde zioh toen onmiddellyk naar een politiebureau, waar hy van het gebeurde kennis gaf. Ook de ouders en de broer van het meisjo werden gewaarschuwd, die er op uitgingen, daar zy als vermoedelyke dader zekeren C. M. verdachten. De broer zocht dezen op. C. M. was thuis en deelde mede, dat het meisje niet by hem was en dat hy van het geval niets a( wist. Door de politie werd onmiddellyk het signalement van het meisje verspreid met het gevolg, dat zy reeds Maandag kon worden aangehouden. Zy vertelde aan de politie, wie de persoon was on inderdaad bleek het te zyn de ver dachte M., een gehuwd man, van beroep kok. Inbraak bijeen inbreker. De Rotterdamsche correspondent van de ,'s-H. Ct." seinde zyn blad over een inbraak waaraan do komisohe zyde niet ontbreekt. De bekende inbreker Schoenmakers, die by verschillende Bossche familiën inbraak pleegde en die in de Van der Werffstraat te Rotterdam gearresteerd werd, had daar een winkel met antiquiteiten. Toen Dinsdagavond zyn vrouw even af wezig was, is daar met valsche sleutels ingebroken en zyn een aantal oude zilveren mnnteD, een verrekyker, eenige kistjes sigaren enz. gestolen! Men heeft dus by dezen inbreker dezelfde praktyken toegepast, als waarin hy zelf zoo handig was Verbrand. Terwyl de vronw van A. Oost op Urk even oen boodschap deed en haar beido kinderen zonder toezicht in de woning had achtergelaten, was bet vierjarig zoontje gaan "«pelen met lucifers, welke by een thee lichtje lagen. Brandende lucifers scbyoen geworpen te zyn in de wieg, waarin een kind van enkele weken lag to slapen. Toen de moedor op zyn geroep kwam aansnellen, stond de wieg met het bedje in brand. Ster vend werd het schier geblakerd kindje opge nomen. Kan nieuwe botervervalsching. Een boterhandelaar van Bressoux, een voor stad van Lnik, had een werkelyk vernuftig middel uitgevonden om aan het vervalschte produet, dat by verkooht, een uilerlyk van echte, gewaarborgde HollandBche boter te geven. Hy kleedde dat prodnet namelyk aan, door het te omgeven met een omhulsel Hollandsche boter, ongeveer 2 c.M. dik en dragende het Nederlandsche botermerk. Een inspecteur der levensmiddelen vond onder do Hollandsche laag een goedje, dat 40 Belgische margarine bevatte, vermengd mot sesamolie en aardappelmeel. De (/boter"handelaar in qnaestie werd tot 800 francs boete veroordeeld. Dure kussen. Dezer dagen had te Londen een gereohte- lyke eohtsoheiding op verzoek van den echt genoot plaats, zondor dat de jonge vrouw iets anders ten laste kon gelegd worden, dan met hare, een weinig vurig aangologden ver eerder, eenige eerbare kassen en een paar brieven gewisseld te hebben. Het verleidelyke vrouwtje was door den verliefden jongen man voor een ongehuwd meisje gehouden, toen mon op het tennisveld met elkaar kennis maakte. Het vrouwtje liet haar hartstochte- lyken bewonderaar eenigen tyd in dien waan en eerst Da den eersten vurigen kus bekende de jeugdige mevrouw Mabel, dat zy reeds van een echtgenoot was voorzien. Beiden waren echter zoo in liefde voor elkaar ont vlamd, dat zy niet tot 'n onmiddellyke schei ding konden besluiten. Maar weldra kwam de echtgenoot aohter den kleinen roman van zyn betere helft en diende een verzoek om echtscheiding in. De beide misdadigers be kenden eorlyk, dat zy elkaar geknst en ge schreven hadden, zonder zich echter reken schap te geven van den ernst van dit vorgryp. Ofschoon de jonge man verzekerde geen plannen te hebben gehad het vrouwtje tot een avontuur over te halen, viel het oordeel van het scheidsgerecht toch in het voordeel van den bedrogen echtgenoot nit. Hy verliet als vry man 't gerechtsgebouw, terwyl zyn modominnaar tot de kosten en een schade vergoeding van achttien honderd gnlden werd veroordeeld. Daar de arme minnaar een een voudig telegraafbeambte zonder vermogen is, sullen hem de weinige kussen duur genoeg betaald sohyneB. Zelfmoordenaars. Drie jongens van een gymnasium (e Berlyn, tnsschen de zeventien en achttien jaar ond, zyn verdwenen, en ondanks yverige nasporin gen heeft men geen spoor van hen kunnen vinden. In brieven aan hnn ouders, die zy achter hebben gelaten, hebben zy verklaard, dat zy zich het leven wilden benemen. Zy waren op school niet overgegaan. Te Jena heeft een jongon van zestien jaar, nadat zyn vader hem over iets onderhouden had, zelfmoord gepleegd, en by Griesheim heeft een jongen van hel gymnasium zich door het spoor laten overryden, omdat hy was blyven zitten. Hoedenspelden. By het spelen in de kinderkamer rolt een bal onder de kast; de kinderen probeeren er by te komen, maar dit Inkt niet. De eene klenter stelt voor«Ik haal va ders wandelstok, dan kan ik er wel by." Maar de ander.Nee, moeders hoede- speld, die is langer." OVERPEINZINGEN van den weledelgeboren heer Plet Peeelmist Junior. Myn naam is Piet Pessimist Jnnior. Het is niet my'n gewoonte in kranten of tyd- schriften te schaven on er moet wel een zeer bicondere reden bestaan, dat ik de ko lommen van het Vliegend Blaadje" met myn pennevruchten vereer. Ik vind, als iemand in 't bezit is van oen eigen huis en erf, onbelast, en voldoende solide effecten heeft om onafhankeiyk te zyn, dan moet hy krantengeschryf overlaten aan krantenmenschen, die er hnn armzalig bestaan misschien eenige jaren mee knnnen rekken. De eenige plicht, die op hem rast, is, in zyn leuningstoel op zyn nagels te kauwon en op te letten dat hot den eersten van het kwartaal is, om op w d. coupons te knnnen knippen. Myn vader, de weledelgeboren heer Piet Pessimist, Senior, heeft my dat altyd voor- gohondon. «Bezoedel onzen eerlyken naam niet met sohande, Piet", zoo zei hy; „nooit heeft een Pessimist voor zyn brood gewerkt; nooit heeft hy tegenover anderen onder kruiper gespeeld, door ze den arbeid, waarvan zy leven moeten, te ontstelen". Die goede vadert Ik heb die les in myn oor geknoopt en er voordeel mee gedaan. Myne moeder heette Petronella Pruttelaar. U ziet, ik ben dos erfelyk belast met de p. en zoo komt het, dat ik zoo vaak de p.in heb. Myne vyanden schryven dit toe aan ge brek aan opvoeding, slechte geaardheid en wat dies meer zy, doch dAt is laster. Het is zuiver erfelyke belasting, en het hooft zyn voor en zyn tegeD. Ik heb daardoor op som mige dingen een individueelen kyk gekregen. Niet dat ik daar nn zoo bizonder veel waarde aan hecht, ik zon de individualiteit aan myn laars lappen, ware het niet, dat ik het idés niet verdragen kan als zon een weledel geboren heer Pessimist met kapotte laarzen rondloopen. Maar als je zoo in je leuningstoel zit, en wacht op den eerzten van 't kwartaal, dan ga je onwillekeurig aan 't denken. Dan denk je over alles en nog wat. Myne vrouw Paula Pompelhove heet ze van d'r eigen zegt zoo dikwijls tegen me: .Piet', zegt ze, .wat zie je d'r weer nadenkend nit!" En dan komt ze altyd by m'n stoel staan, natunriyk om te zoenen en te flikflooien. En dan ben ik altyd maar biy als 't Woensdag is en ik nog niet naar den barbier geweest ben, want dan dnrft ze niet, vanwege het geprik. Niet altyd ben ik weledelgeboren geweest. Het zon natnnriyk een flanwe mop zyn te beweren, dat er zelfs een tyd was waarop ik heolemaal niet geboren was, en bovendien oiynist, daar de Pessimisten al in de dagen van Karei den Kale eigen landeryen haddon. Maar ik bedoel maar, dat ik eigenlijk pas weledel" geboren werd, toen ik al drieën twintig jAar ond was. Toen kwam myn vader de weledelgeboren hoer Piet Pessimist, senior by me, (Ik woonde op kamors op de Leidsehekade), en zeil .Piet", zeit-io, •hier heb je je moeders versterf." .Weledel" ben ik echter al gewoest van het oogenblik af, dat ik zoo'n baardschrapper noodig had. Ik wil hier nu alloon maar meo zeggen, dat ik van goodo komaf bon, dat ik geen relaties heb met plebejers en proletariërs en dat u dns gerust lezen kunt wat ik to zeggen heb. Want ik heb iets te zeggen. Ik zoi u al, dat ik me niet tot krantongeschryf verlagen zon als ik niet een bizondere reden had. En zoo van tyd tot tyd zal ik dat dan ook eens doen. Niet te dikwyls natnnriyk, want n moet het knnnen verwerken. De Pessimisten zy'n niet oppervlakkig; ze zyn wel eens zeer diepzinnig en Als zo wat zeggen, doen ze 't goed. En als u dit nn toch niet lezen wilt, my ook goed. Ik word er niet voor botaald; integendeel, ik heb legen den redacteur ge zegd: /.man", zei ik, .wat moet jo toe bobben als ik van tyd tot tyd eens in je krantje schryf?" Weledelgeboren heer",zeit-ie, «niemendal." Non, toen kwamen wo dat dan overeen, en ik geef hierby myn eerste overpeinzing Zoo af en toe ga ik wel eens oen straatje omwandelen. IX zog »af en toe», naar gelang van de windrichting. Ik kan n.1. niet erg best tegen de uitwasemingen van het stank riool, dat ze het Heldersche Kanaal noemen, 't Is misschien gek, maar ik kan er niet tegen. M'n vrouws zustor heeft mo al eons een fleBChje ilang-ilang meegebracht, toon ze eenB een keer op bezoek was, maar ik zei: .menscb, ben je raar? Ik kan toch niet de monstratief met m'n zakdoek aan m'n neus langs den Kanaalwog loopen? Niet dat ik apnori hier wat tegen heb, maar tegenover de Kanaal-Commissie vind ik 't wat onkiesoh en wAt ze ook van de Pessimisten mogen zeggen, gebrek aan kieschheid kunnen ze ons nooit verwytea». Zoo wandelde ik dan, ik zal niet zeggen met den nens in den wind, maar dan toch met ongesluierden nens en ik had er een sigaar by opgestoken. En wie denkt n nu, dat ik tegenkwam? Meneer Grundlaw in levenden lyve. .Ha, bonjonr meneer Pessimist', zeit-ie, .hoe gaat het Zoo, Grundlaw', zei ik, //hou ia het met je publieke leeszaal? Nog geen plannen in de maak, hè?» De heer Grundlaw trok een leelyk gezicht. .Och', zeit-ie, .wat zal ik n zeggen, Holland is in dat opzicht zoo'n raar landje'. .Jawel', zeg ik, «dat be- gryp ik, ik ken myn Pappenheimers. Weet je hoe ze in Holland doen? Daar kyken ze zes maanden lang in 't buitenland de kat uit den boom, en, als ze dan zien dat het beestjo nagenoeg niet krabt, dan vragen ze beleef! om een jong-kie. Dat kweeken ze dan op, alle dagen een paar sohoteltjes melk on een schoon bakje met zand. Ea al* io dan groot is, dan krepeert ie aan de kattenziekte." .Zon u denken', zei meneer Grundlaw. .Natuurlyk', zei ik, rken je Andries?' «Andries?' zei meneer Qrnndlaw. «Nou ja«, zog ik, «ik be doel de man van het Vredespaleis. Als jo dien nou eens in den arm nam. Als jo nou eens een beleefd briefje schreefDear Sir, I beg to say, enz. Je zou natnnriyk moeten beginnen met te zeggen, dat jo Hollander was, zoodat de heer Carnegie direct kon weten dat-ie jo niet voor vol moest aanzien. En dan zon je knnnen vragen of er niet een lees- zaaltje voor den Helder op kon overschieten. Je begrypt, 't is non April, en hy zal z'n balans wel zoowat klaar bobben. Misschien heeft-ie wel een paar millioen over.' «Da's een idéé, meneer Pessimist," zoi do heer Grundlaw, «daar zeg je zoowat.' .Maar', zeg ik, «pas op, dat je niet vertelt, dat zo verleden week in de Tweede Kamor een heele week lang geboomd hebben over tweo moties, met het resultaat, dat de eene inge trokken en do andere niet aangonomen word. Want zi»-je, zooiets neemt weer tegen je in. Maar zeg, dat we tachtig jaar lang geworsteld hebben tegen de Spanjaarden en negentien eeiiwen tegen do tee en dat we nn zoover zyn om hier op het sportterrein don eersten steen le leggen van eene leeszaal. Non, adieu, meneer Grundlaw, ik ga een partytje doini- neeren, tot ziens.' Als de heer Carnegie geantwoord heeft, hoort u meer van me. FEUILLETOH. 26) z/U ziet, door den naam van Hartman te gebruiken, gaf het den indruk, dat deze groote sommen geld kon wagen, en hy verloor dui zenden gnldens, die hy onmogelijk zelf kan bezeten hebben." De oude man verschoot van kleur. Zyn gelaat werd aschgranw, toen Kolker zich tot h«'m ovorboog en hem vroeg: «Hebt gy u, nu het ontslag van Evert Hartman, nog over- j tnigd, of de vervalsohiDgen in de boeken niet meer voorkwamen''" Jonker Koert zag hem verplotterd aan. I .Ik heb my daarvan niet overtuigd, omdat j ik geen reden had dit te doen." Kolker glimlachte medelydend, alsof hy den ouden man beklaagde om zyn vertrouwen. »Mag ik u aanraden, jonker Koert, een P'ondig onderzoek in te stellen Ik vrees ik vrees dat er nog groote feiten aan het licht zullen komen, die zeker in het voor- deol van Evcrt Hartman zullen getuigen." Jonker Koert van Bronseveld staarde zyn bezoeker aan. En ik raad u aan, mynheer Kolker, in uw belang, n liever te bemoeien met uw' eigen zaken. Ik hoop u spoedig te knnnen vertellen, dat gy u vergist bebt." De bookmaker boog. «Dat hoop ik zeer, jonker Koert", sei hy schynbaar oprecht, en Kolker vervolgde .Ik heb een afspraak aan de Nederlandsche Bank, hier tien minuten vandaan en moet u dns groeten. Morgenochtend sal ik zoo vry zy*n terug tè komen; tegen dien tyd zult u waarschynlyk wel klaar zyn met uw onderzoek. Wy kannen dan onze geldzaken regelen. Ik ben volkomen bereid u alle ge- wenschte inlichtingen te verschaffen." Daarna ging hy heen. Toen hy vertrokken was, sloot jonker Koert zich met de boeken van do firma op en gaf last, dst men hem niet mocht storen, nergens mee. Nadat hy een paar uur ge werkt had, schelde hy en beval, dat men syn zoon zon verzoeken by hem te komen. Toen Robert binnentrad, ontmoette hy verwonderd den blik van zyn vader. De oude man was nauwelyks te herkennen, zoo veranderd was zyn gelaat door de zooeven gedane bittere ontdekking. Hy stond by zyn lessenaar en ging zyn zoon een paar passen tegemoet. Robert's blik gleed over de stapels boeken op den lessenaar van zyn vaderdie boeken lagen daar anders nooit. Hy begon iets te begrypen en schrikte by de ontdekking. «Robert", zei zyn vader op veranderden toon, diep bewogen, .Robert, men hoeft my vandaag eone mededeeling gedaan, die my er toe gebracht heeft nauwkeurig de boeken na te gaan van den dag af, dat Evert Hart man ons heeft verlaten, en ik heb de belangwekkende ontdekking gedaaD, dat de vervalschingen niet opgehouden zyn, integen deel zy zyn zelfs vermeerderd. Zoover als ik nu reeds gekomen ben, beloopt het een bedrag van verscheidene tien duisenden gnldens. En wat my het meest opvalt, is dat dezelfde methode van vervalschen gebruikt is.'' Hy zweeg en zyn zoon Robort wendde de grootste verslagenheid voor. «Maar vader, het is haast onmogeiykl Gy moet u vergiBt hebben I" Ik ben er zeker van, dat ik my niet vergist heb." Jonker Koert van Bronseveld sprak op onnatuurlyken toon. Zyne handen beefdeB. Robert liep schynbaar geroerd het kantoor op en neer. «Dat is om er moedeloos onder te worden", zei hy heftig. »Ik had zoo gehoopt, dat wy met geen moeielykheden meer to kampen zouden hebben, nn hy weg is. Dac moet er "er het W?b verdenkt u?" nop een bedrieger onder het personeel zyn. Zijn vader kook hom du doordringend aan. wHet is niemand van het personeel", zei by laDgzaam, maar beslist. «Niemand, dien ik heb aangesteld. Gy zyt het, Robert my'n zoon, die geboren en opgevoed zyt als eon gentleman, als een man van eer. Gy zyt de schuldige gy, en niemand anders." Hy hief zyn arm op, alsof hy hem een slag wilde geven. Voor het eerst van zyn leven had hy de hand opgeheven tegen zyn zoon den zoon, op wien, hy zóó trotsch geweest was, en in wien hy zóó groot vertrouwen had gehad, dat hy zelfs de treurige mededeeling van Evert Hartman, die hem tot waarschuwing had kunnen strekken, niet had geloofd. Doodelyk bleek, met een harden trek om den mond en bitteren blik, trad hy op Robert toe. Maar de slag, dien hy geven wilde, werd niet toegebracht, want Robert, die tot aan den muur was teruggegaan en niet verder kon uitwyken, had met een vloek den opgeheven arm omlaag. getrokkeD. «Zyt gy krankzinnig, vader? Weet gy, wat gy daar hebt willen doen Wees kalm en lnister naar reden. Om te beginnen, zeg ik u, dat ge u vergist hebt met my te ver donken. Het kan nu natuurlyk niet Evert Hartman zyn, daar hy niet meer by odb werkt, maar hoe weet n, of het niet een medeplichtige van hem is, iemand, die nog iD zyn naam handelt Dit is de verklaring, die het meest voor de hand ligt, zoover ik zien kaD." Leugenaar, die gy zyt! Leugenaar! Qy maakt met elk woord, dat gy spreekt u zelf nog maar zwarter. Ik heb je niet beschul digd zonder bewys. Er was een sprekend bewys noodig om my te overtuigen, want ik vertrouwde je maar thans zyn my de sohellen van de oogen gevallen en ken ik je. Ik ken je nu, mynheer! Ik weet, wio myn zoon is! Ik heb ontdekt, dat je je gedurende jaren met dat allerlaagste soort van dobbel spel, het wedden op paarden, hebt bezig gehouden! Je hebt gowod, duizenden ver loren jy, die geen duizend te verliezen hadt. Er hangen groote schulden boven je hoofd! Bookmakers zyn je schnldeischors. Namen en datnms *yn vandaag te myner beschikking gesteld. En dit alles heeft oen nienw licht geworpen op zekere gebeurte nissen van de laatste maanden by'voor- beeld het wedden op naam van Evert Hart man! Je hebt hem in een slecht daglicht gesteld, om my te overtuigen, dat hy voor zyne weddenschappen groote geldsommen behoefde 1" Robert lachte spottend en wilde zyn vader in de rede vallen, maar de onde man legde hem het zwygen op. •Je stak je zelf in moeieiykheid en schul den, en ten laatste, toen de crisis kwam, had j« niet eens den moed je straf, je sohande zelf te dragen, maar schoof je schold op de schonders van een stervende, den man, wiens zuster je gehuwd had. Je liet je niet alleen als een bedrieger en een boekenvervalscher kennen, maar ook nog als een eorste mis dadiger I Myn God, dat ik dit alles tot mjjn zoon moet zeggenIemand, die eens myn titel dragen zal!" Robert van Bronseveld sloeg de handen ineen. «Natuurlyk, wanneer u anderen meer ge looft, dan nw eigen zoon, is het nntteloos voor my, nog iets te zeggen." /,Het is geheel nntteloos", verzekerde zy'n vader hem bitter. #Ik heb ondervonden, wie je bent, en dat is voor my genoeg. De Hemel sta my byNiets, niets, kan het meor ongedaan maken 1" Zwaar viel hy in een stoel neer. «Dat is de vloek, die op ryken neerdaalt I God weet, dat ik liever alles verloren zou hebben, dan dat dit over ons hoofd moest komen 1 Liever zou ik geetorvon zyn, jo moeder en jy zelf met my. Je moeder zou daar ook de voorkeur aan gegeven hebben.'" Weer kreunde hy. Toen trachtte hy op te staan en hield zich aan de lenning van den stoel vast, alsof hy vreesde neer te slaan onder den druk van het gebeurde. Ik ben nog niet besloten, wat ik met je doen zal. Ik moet er met je moeder over spreken en dan een besluit nemen. Ik had gehoopt, dat ik haar dit alles had kannen besparen, maar ik voel, dat ik daartoe niet het recht heb. Eene moeder heeft recht, alles van haar kind te weten het slechte zoo wel als het goede. Ten opzichte van Evert Hartman is alles anders geworden." Een di«p« «acht ontsnapte htm. <Myn plicht jegens hem springt doidelyk in het oog. Ik moet handelen. Ik heb hem groot, zwaar onrecht aangedaan en dat moet ik herstellen, als het nog mogelyk is. Ik heb hom diep gewond. Ik zal naar hom toe gaan en hem zeggen, dat hy van alle smet vry is, en bom vergiffenis vragen voor myn wantrouwen. Als een loopend vuurtje heeft zyne sohande zich over de Benrs verspreid openlijk zal ik hem in zyn eer herstellen. Hy zal hier weer terugkomen en een eer voller betrekking nog bekleeden dan vroeger." «Dat zal hy niet!" riep Robert met een vloek. «Het zon my vernederen. Dat znlt n niet doenl" //Je vernederen Je vornederen En wat verdien jy anders Welk recht heb jy om nog eenige verschooning van onzen kant te verwachten Ik zal genoeg voor je doen en meer dan genoeg, wanneer ik je schulden betaal. Hier is de schuld, die jy met Kolker te vereffenen hebt. Vyf-en-vyftig-duizend gulden Kolker Kon de lafaard niet wachten stamelde hy geheel onUteld. «Alles is my bekend", hernam de oudu man. «En nn, ga nit myn oogen. En wan neer je hier terugkomt, kan je verwachten, dat Evert Hartman hier weer is de man, dien je zóó schandeiyk laaghartig benadeeld hebt, dat je het nooit meer zult wagen je naar hem op te heffen." Hy drukte op den schelknop. //Jansen", sprak hy tot den binnentreden- den klerk, .Jansen, wil je myn hoed en jas geven Robert van Bronseveld stond, mot het gelaat naar den muur gekeerd, schynbaar aandachtig «en landkaart te bekyken. (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1912 | | pagina 1