KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
taltlsHlBmiM,
voor HelderTexelWieringen en Anne Peuiownem
Oproeping»
Ho. 4096.
Zaterdag 11 Mei 1912.
40ate Jaargang.
Geneeskundige
Buitendienst der Marine.
Aan d6 Leden ter üed. abtt. Ken.
Leger des Heil».
Woensdag 29 Mei 1912,
'tVüegend Blaadje p. 3 m
Pre- Zondagsblad» i
miéa j Modeblad
p. 3 m. 50 ct, tr. p.lpost 75 ct., buitenland f 1.2T
37*45 f 0.7
__»65»»i»75» f0.'
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
AdvertentiSn van 1 tot 5 regelt (b(J vooruitbetaling) £30 cent
Elke regel meer6
Bewijs-eiemplaar34
Vignetten en groote letter» worden naar plaattruimte berekend.
Intaro-
Telsfoon 80.
Versohünt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgevers C. DE BOER Jr. («,/k. BERKHOUT 4 Co.), Helder.
Bureaus Spoorstraat on Koningstraat.
Depde Blad.
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen. Eiken
Zaterdagmiddag 3 uur Kindervoorstelling.
Kanaalweg.
tl Mei. Schietvereeniging „Het Noorden". Ope
ning der Schietbaan. Café DePool,8uur.
12 Mei. Concert te geven door het Tivoli-Orkest.
Badpaviljoen „Huisduinen", van
half vier tot 7 uur.
24 Mei. Kerkconcert, ten voordeele van de Diaconie
derNed. Herv.Gemeente. Nieuwe Kerk,
8 uur.
aanneming heeft het voorstel echter niet,
bericht men.
UIT HET BUITEHLAHD.
De vrye doorvaart door de Dardanellen is
voor den Earopeeschen handel van groote
betoekenis. Vandaar dat overal belangstellend
wordt nitgemen naar den tyd dat de schepen
de officieel geopende Dardanellen werke
lijk passeeren kannen. Beater seinde
Woensdag nog ait Athene dat de stoom-
booten die vertrokken waren na do aankon
diging van de heropening der Dardanellen
naar Pireas terugkeerden, daar zjj noch
doorvaren nooh proviand vinden konden.
Tasschen Fenedos en de Dardanellen liggen
172 schepen te wachten.
Het tBerl. Tagebl." ontving een bericht
uit Konstantinopel waarin gemeld werd dat
het programma voor do doorvaart klaar
was (dat was Donderdag). De schepen kregen
nammers er zyn er 180. Dagelijks mogen
60 schepen passeeren, elk half nar vier.
Nadat 20 sohepen gepasseord zijn wordt 2
nar pauze gehouden. Gaat het ook al niet
hard, er zal nu toch eindelek schot in komen.
Uit Tripolis wordt van Turksche zyde be
richt gezonden van een aantal overwinningen
op de Italianen die echter allo van Itali-
aansche zij do worden tegengesproken. Wordt
daar nu maar eens wys uit.
't Mooiste van al is dat dat spelletje van
overwinningsberichten aan beide zijden nu
ook al gespeeld wordt op het pas veroverde
Bhodus.
Woensdag kreeg men te Konstantinopel
van den Wali van Bhodus bericht dat de
Turken 1000 Italianen hadden gevangen ge
nomen en dat de Italianen zich reeds weder
begonnen in te schepen. Later bleek dat be
richt niet afkomstig van den Wali maar van
een Turksch journalist uit Smyrna. Officieus
werd het bericht te Bome dadelijk tegenge
sproken.
Te Konstantinopel echter blyft men van
de overwinning gewagen de Italianen
waren door een schijnbeweging van een deel
der Turksche troepen misleid en liepen in
don val, werden omsingeld en moesten zich
overgeven.
't Komt ons voor dat dit laatste bericht
weer sterk overdreven is misschien wel
heelemaal uit den duim gezogen.
Voor zoover uit de inkomende berichten
is na te gaan, zijn de Turksche troepen, ter
sterkte van drie bataljons en een berg-
batterij, op Bhodus ontsnapt aan de omvat-
tingsoperatie der gelande Italianen en hebben
zy zich genesteld in het gebergte in het
binnenland, waar zy volgenB mededi
per heliograaf van den commandant,
Abdoellab, een goede Btelling hebben inge
nomen. De Italianen zullen verplicht zyn
deze troepen onschadelijk te maken, waartoe
wellicht gedurende eenigen tyd een betrekke
lijk groote maoht op het eiland zal worden
vastgehouden, hetgeen niot bevordeljjk kan
zijn voor de verdere plannen lot bezetting
van den Turkschen Archipel.
De bezetting der eilanden en de actie der
Italiaansche vloot in 't Europeesch gedeelte
van Turkije maakt do bevolking van den
Balkan onrustig. Met spanning wordt het
verloop der gebeurtenissen govolgd: velen
hopen dat er weldra gelegenheid zal zyn
zich geheel van het verband met Turkije los
te maken Turkije overal achteruit te
dringen, liefst don Bosporus overl
De Turksche regeering krijgt echter ook
steun van getrouwen, verklaart zij. In de
Kamer deoldo de voorzitter mede 13 tele
grammen ontvangen te hebben van bevol
kingen der provincies, en afgezonden ten
gevolge van het bombardement der Darda
nellen. Daarin wordt do regeering uitge-
noodigd den strijd voort te zettep, totdat
Tripolis door de Italianen zal ontruimd zijn.
Moulay Hafid, de sultan van Marokko zal
dan nog maar een poosje blijven. Hij heeft
zich door den heer Begnault en door generaal
Moinier laten overtuigen dat het goed was
den resident-generaal Lyantey in zijn hoofd
stad te ontvangen. Lyantey zal snel en door
tastend optreden. Uit Oost-Marokko wordt
versterking gezonden, vier bataljons die op
het punt stonden te repatrieeren hebben
tegenbevel gekregen. De generaal zal over
29 bataljons infanterie tot een gezamenlijke
sterkte van 32.000 man kunnen beschikken.
Op de Algerijnsch-Marokkaansche grens
de sterkte gebracht worden op 11.000 n
In 't binnenland blijft het onrustig, m
Fr Ankrijk zal nu wel doortasten. .NietB
Frankrijk beletten het aangevangen bescha
vingswerk in Marokko voort te zetten," ver
klaarde generaal Moinier.
België begint de groote waarde van zijne
koloDie al meer en meer te begrijpen. Er
is thans eon koloniale vereeniging opgericht
die ten doel heeft de bestadoering der kolo
niale vraagstukken op verschillend gebied
teneinde daardoor de landgenooten meer ver
trouwd te maken met de koloniale denk
beelden. De Belgische jongelingschap en de
aanstaande koloniale ambtenaren zullen in
de gelegenheid zyn zich op de hoogte te
stellen van het leven in de kolonie. De
regeering heeft 50.000 francs subsidie uitge
trokken. De heer Beernaert is voorzitter der
vereeniging.
In Lissabon een bloedige botsing tusschen
soldaten e>n burgers na afloop eeuer politieke
vergadering, 't Blijft daar danig rommelen.
De socialistisoh-republikeinscho burgemees
ter Lindhagen heeft als lid der Kamer ee:
voorstel ingediend om den koning te verzoeken
een wetsvoorstel to doen opmaken waarin
besloten wordt de Bepnbliek in te stellen en
het Koningschap af te schaffen. Kans
■IEUWSBERICHTEH.
HELDER, 10 Mei.
Raadsoverzicht.
Hoewel lang, was de agenda dezen keer
niet zeer belangrijk. Do discussies beperk
ten zich dan ook tot de kwestie van de
woningen op de Kerkgracht, welker bewoners
last en hinder ondervinden van de achter
hun erven gelegen lighallen der Vereeniging
,Het Witte Kruis", en tot de debatten over
wat op do agenda stond aangegevon met
Zeevaartschool."
Wat de eorste betreft, zóó erg was die
hinder, volgens adressanten, dat een der
bewoonsters haar woning verlaten had. En
was er nu niets anders te vinden, dan was
het nog wat anders, maar volgens de mee
ning der adressanten was er achter het Wees
huis zeer geschikt terrein te vindon. De heer
Krynen trachtte adressanten te helpen door
op een nader onderzoek aantedringen. Maar
het was vergeefs, en het voorstel van B. en W.
kwam er met 16 tegen 5 stemmen door.
Belangrijker was de andere kwestie, name
lijk de missive van B. en W. over de waar
neming van de betrekking van Directeur
van den Handelsavondcursus door den Direc
teur van de Zeevaartschool.
Men kent het verloop dezer geschiedenis:
door den heer Van Mierlo was in verschil-
bladen (ook in het onze) eene oproe
ping geplaatst voor leeraar aan dien cursus,
welke oproep onderteekend was //De Direc-
enz. Hierover nu viel, in eon vroe-
raadsvergadering, de heer Bommel, en
ïeidc, dat de heer Van Mierlo hiertoe het
recht niet had en in Btrgd kwam met het
Reglement. Verschillende leden nu bestreden
het standpunt van het D. B., dat zeidehet
Directeurschap van oen cursus is geheel
wat andera dan het loeraarschap, terwijl de
oppositie zeide: het Directeurschap eischt
geheelen persoon, on waar de heer Van
Mierlo reeds Directeur is van de Zeevaart
school, daar laadt hy zich te veel op de
Behouders, hetwelk noodzakelijkerwijs ten
koste gaat van laatstgenoemde. Het bleek uit
de debatten, dat eigenlijk de verkeerde weg
bewandeld was, en dat, wanneer de heer
Van Mierlo eenvoudig gevraagd had om
eventuoel de leiding van een handels-avond
cursus op zich te mogen nemen, er wellicht
niet zooveel oppositie was ontstaan. De
heer Biersteker trachtte een dergelijken gang
van zaken uittolokken, door de zaak, on in
verband daarmede ook de beslissing over
het gebruik van lokalen van de Zeevaart
school voor den Handelscursus, aantohouden,
in afwachting, dat de heer Van Mierlo als
nog met een dergelijk verzoek zou komen.
Maar dat lukte niet en 's heeron Bier
stekers voorstel werd, hoewel met slechts
éóne stem meerderheid, verworpen. Echter
bleken de meeningen zóó verdeeld, dat de
Voorailter, in arren moede, in vrodesnaam
zelf het voorstel tot verdaging deed, Eu nu
beleefde men het eigenaardige geval, dat de
Baad 10 minuten later bij acclamatie besloot
het punt in kwestie aantohouden. Zoodat de
hoer Biersteker zeggen kan: verloren, maar
toch' gewonnen.
Bjj het volgend punt, de missive van de
Comm. van Toezicht over de voorziening in
de tijdelijke Vacature van een leeraar ann
de Zeevaartschool, door het plotseling ver
trek van dr. Smits, raakte de goede toon
zoek. Do zaak draaide eigenlijk om h«t feit,
dat B. en W., du haut de leur grandeur, het
vertikt hadden om aan de Commissie van
Toezicht oen briefje te schrijven, dat en
waarom ze dadelijk hadden moeten voorzien
in die vacature, en dat de Commissie van
Toezicht, du haut de sa grandeur, daarover
'epiqueerd was on ietwat sarcastisch vroeg
ïoe lang die tijdelijke benoeming duurde.
Hierop antwoordden B. en W.: zoolang tot
in eene andere benoeming voorzien is, on
deze waarheid als een koe deod den heer
Van den Berg van verontwaardiging trillen.
Dat is geen antwoord, zei die heer en B. en
W. zijn wel degelijk verplicht verantwoording
van hun handelingen te geven aan een col-
een Commissie van Toezicht, dat
door den Baad wordt samengesteld. Toen
had men 't lieve leven gaande; eerst zweeg
de Burgemeester als een mof, blijkbaar van
plan do heele peroratie aan zjjn laars te
lappen, doch toen de Wethouders het stand
punt van B. en W. verdedigden, diende ook
do Voorzitter van repliek, zooals men in het
verslag lezen kan. De hieruit ontstane dis
cussie ontaardde in een twistgesprek, waarbij
de beide heeron elkander duchtig de waar
heid zeiden, zonder nochtans iets op te
schieten. De klassieke spreuk *si vis pacem
para bellum" (als gij den vrede wilt, bereid
u dan ten oorlog) keerde de Burgemeester
om door to zeggeD: als jelui vechten wil,
kom maar op, hoor! Ik ben bereid! En weer
trachtte de heer Biersteker de zaak te sussen.
Was dus over 't algemeen de toon erg
ruzie-achtig, la note gaie ontbrak niet. 't
Was by do benoemingen, aan 't eind van de
zitting. Voor onderwijzeres aan school 5,
werd, zooals men ziet, bij derde stemming
no. 3 van de voordracht gekozen. Dit gaf
aan een der raadsleden aanleiding achter op
zijn stembiljet te zetten, dat er ,naar Luyckx
getelefoneerd moest worden om te zeggen,
dat juffrouw Kelderman niet benoemd was",
hetwelk eon daverend gelach veroorzaakte.
En bij de rondvraag veroorzaakte de heer
Harjer hilariteit door te vertellen van een
brandspuit, die, moederziel alleen, in de
Spoorstraat stond, en deze heer toen op de
vraag van den Voorzitter, hoe die spuit daar
kwam, droog-komiek ten antwoord gafVer
moedelijk uit den grond gerezen.
Geestelijke Bijstand.
De Vrijzinnige Vereeniging tot bevorde
ring van de geestelijke belaogen onder het
personeel der Marine hield 7 Mei te Helder
oen algemeene vergadering, waarin verslag
werd uitgebracht over het tijdvak van 21
April 1910 tot 31 Maart 1912. Aan dat ver
slag ontleenen wij hot volgende
De Vereeniging werd den 21 sten April
1910 opgericht, zy is aangegaan voor 29
jaar, hare statuten werden by Kon. Besl.
van 6 Augustus 1910 no. 86, bekrachtigd.
In hot voorloopig bestuur namen zitting
de beide Hervormde predikanten te Helder,
een 2 tal notabelen en heeren officieron der
Kon. Marine; voorzitter is Ds. J. W. Poort.
Hot eerste jaar na de oprichting verliep
_nder dat veel in do voorgenomen richting
kon worden gedaan omdat, doordien de finan-
tieele draagkracht der Vereeniging gering
bleef, niet tot aanstelion van eon eigen voor
ganger kon overgegaan worden.
Op twee requesten om subsidie tot den
Minister van Marine gericht, werd in Juni
1910 beschikt, dat de wensch niet voor
inwilliging vatbaar was alvorens over den
arbeid van de Nat. Chr. Officieren-Voreeni-
ging kon worden geoordeeld. In Juli 1911
werd onder beperkende bepalingen, welke
de toen finantieel niet krachtige Vereeniging
niet kon aanvaarden eene subsidie in uit-
ïht gestold.
Een 8 tal openbare bijeenkomsten werden
gehouden. Het ledental nam geleidelijk toe.
Mot den kerkeraad te Oude Schild werd
September 1911 tot overeenstemming ge
komen om een aldaar te beroepen predikant
eventueel ook de behartiging der geestelyke
belangen van het Marine-personeel te Helder
op te dragen.
Ds. Buiskool, predikant uit Weat-Indië
met verlof, werd bereid gevonden deze taak
op zich te nemen on December 1912 geïn
stalleerd.
Diens arbeid is uit den aard dor zaak tot
nu toe niet van grooten omvang geweest,
omdat alle begin moeielyk is en dit laatste
vooral gezegd mag worden van het geeste
lijk werk by de Marine.
Huisbezoek, enkele uren catechisatie,
doopbediening on huwelijksinzegening be
vorderden de persoonlijke aanraking. Een
tweetal openbare lezingen op godsdienstig
gebied werden door den voorganger gehou
den en door een talrijk publiek ook uit
Marinekringen bygewoond. Een dezer lezingen
zal op verzoek in druk verschenen en tegen
zeer lagen prys verkrijgbaar gesteld worden.
Het finantieel overzicht vermeldtSedert
de oprichting aan ontvangsten f 1070.95,
uitgaven f 475.49®, zoodat een tegoed
van ongeveer f 600 valt te boeken.
Doordien de Vereeniging voor den tyd
van 3 jaar eene jaarlyksche toelage van
f 400 aan den voorganger gewaarborgd heelt,
is deze som alB kapitaal te beschouwen, en
blyft flnantieelen steun zeer gewenscht.
Do Vereeniging tolt op ultimo Maart 1912,
865 leden en 75 begunstigers.
Dankbaar voor den ondervonden steun
(in den lande) uit het Bestuur de ver
wachting dat „Geestelyke Bijstand" meer
en meer tot de juiste werkwyzo zal komen
om don Vryzinnig-Godsdienstigen onder de
Marine tot heil te zyn.
Het drama te Rijswijk.
In de zaak van mevr. Van Hall te Rys-
wyk, door de Haagsche Rechtbank wegens
doodslag, op haar echtgenoot gepleegd, ver
oordeeld tot acht jaar gevangenisstraf, heeft
het Gerechtshof te 's-Gravenhage gisteren
do beklaagde schuldig verklaard aan dood
slag, doch haar op grond van hare zieke
lijke verstandelijke vermogens niet toereken
baar geoordeeld en dus ontslagen van alle
rechtsvervolging met laat tot hare invryheids-
stelling, maar tevens met bevel tot hare
plaatsing in een krankzinnigengesticht voor
een proef tyd, den tyd van 1 jaar niet te
boven gaande.
Stoomtrawler „Dubbelman".
IJmuiden, 9 Mei. De reodery van don
aan de kust van South Ronaldsay (Orkney
Eil.) gestranden stoomtrawler Dubbelman"
ontving bericht, dat de stoomtrawler .Donald",
van dezelfde rocderjj, ter adsistentie in na
bijheid wus. De positie van den trawler is
zeer ongunstig wegens zware slagzyde on
kon nog goen verbinding met het schip ver
kregen worden. Do bemanniug is gered.
.Bierkwaad".
In een adres aan den Minister van Binnen-
l&ndsche Zaken zet de Nederl. Ver. tot af
schaffing van alcoholhoudende dranken uiteen,
hoe het gebruik van bier nadeolig werkt.
Het adres herinnert dat op wetenschappelijke
congressen is uitgemaakt, dat qualitatief
noch gradueel onderscheid mag worden
gemaakt tusschen het bier «n den sterken
drank als bron van het alcoholisme, en dat
de gevolgen van het biermisbruik zich wel
licht in nog pynlyker wyze manifesteoren
dan die van het sterkedrankgebruik.
Adressant verzoekt den Minister maatregelen
e ontwerpen en aanhaging te maken,
waardoor krachtig zal kunnen worden opge
treden tegen het vooral in het zuiden van
het land gesignaleerde bierkwaad"
De gestolen schuit weer terecht.
Een schuit mot 200 balen meel, liggende
ia do Prinsengracht by de Prinsenstraat on
toobehoorende aan de firma Luchsinger, al
hier, word in den nacht van Dinsdag op
Woensdag gestolen. 'C Was wel een brutaal
stukje! Naar alle waarsobynlykheid hebben
de dieven of... kwajongens mot de schuit
geen raad gewoten. Deze iB n.l. in den Am-
stel by de Kerkstraat teruggevondenop
het erf van een stoonkolenhandelaar werden
ook al de balen meel terruggevonden.
Au of uit.
Mon schryft aan de „N. B. Ct."
Goruimen tyd heeft er niots in de bladen
gestaan over kwartjesvinders, die in den trein
hun practyk uitoefenenintusschen blyken
deze heeren volstrekt niet hun bedrijf er aan
te hebben gegeven. Naast het een-twee-drie-
klaver-aas hebben zy thans een geheel nieuw
spelletjean of uit.
Ik ben gisteravond, reizende met den trein,
die te 7.25 uit den Haag vertrok, in de ge
legenheid geweest, dit behendigheidsspel bjj
te wonen. We zaten met ons zevenen in een
8de klasse-coupó. Een der heeren stak, toen
de trein het Haagsohe station was uitgestoomd,
een sigaret op mot oen automatisohen aansteker
en tikt vervolgens een tegenover hem zitten-
den, net gekleeden man, die naar 't scheen,
een slaapje wou doen, op de knieën. f Meneer,
heeft u dat al eens Eu nog voor
dat meneer den tyd heeft om den slaap
uit de oogen to wryven, drukt de ander op
't knopje van zyn aansteker en zegt: „nou
is die an, nou is die an; nou is die uit",
't Vlammetje was inderdaad tweemaal
en eens uit. t Meneer, raadt u nou eenB, an
of uit." Meneer antwoordtan. Een druk op
't knopje, de aansteker springt open en 't
vlammetje is .an". Nog eens dezelfde vraag,
hetzelfde antwoord, een zelfdo vingerdruk op
't knopje; meneer heeft het weer geraden.
Dit herhaalt zich eenige malen, naar gelang
meneer zegt an of uit, brandt het vlammetje
of brandt het niet. „Meneer" zegt by, die
't spelletje had geïntroduceerd, .meneer, uis
gelukkig, u ken geld verdienen. Dér, om eon
dubbeltje, an of uit". Meneer zegt an en wint.
Zoo gaat het twee minuten, telkens raadt
meneer het on wint in dien tyd fl.20. Ik
doorzag, dat het niet pluis was en hield my
slapende, maar een op zyn Zondags gekleed
boertje kreeg er, zooala hy zeide, gemeïgheid
om mee te raden. Hy ried niet ongelukkig
twee-, drie-, ja viermaal won hy een dubbeltje,
de vyfde maal een kwartje. „Ik schei der
met jou uit", zegt de verliezer//enfin, weet
jo wat, nog één keer, maar dan om een riks",
't Boertje krygt van een heer, die tot dusver
het gezicht achter eon krant verscholen had,
een aansporend loekjc. .Aan", roept hy uit,
zonder dat er an of uit gevraagd was. Het
toestelletje springt toch open, maar 't vlam
metje brandde niet. //Dat komt door den
tocht", zegt de meneer met de krant, „ik «al
het raampje even dicht doen". Nou dan
nog eens", zegt het boertje, „alles of niks".
Hy raadt weer an en verliest zyn twoede
rikB, want 't vlammetje bleef weg „Nou
nog eens", zegt de winner, »d'r op of d'r
onder, ik zet 5 gulden". En haast zou 't
boertje dezen ook nog verloren hebben, maar
een der reizigers voorkwam hem en verzette
zich tegen dit spelen. By 't boertje ging thans
ook een licht op, hy raasde een oogenblik
en schold binnensmonds, maar legde zich ten
slotte by 't feit neer.
Te Leiden de trein ging niet verder
stapten allen uit. Later op den avond heb
ik in een groot koffiehuis aldaar drie hoeren
in eikaars gezelschap gezienden heer met
den sigarenaanstekerden man die geen tyd
had om den slaap uit de oogen te wryven,
en den ander, die zyn gezicht achter de krant
verscholen had.
Enquête.
Aan den .Matin" wordt uit New-York
geseind dat, op verzoek van den afgevaardigde
Nelson, do parlementscommissie, belast met
het onderzoek der rekeningen van hetminis-
sterie van landbouw, een nieuwe enquête op
de fabrieken van verduurzaamd vlecsch zal
geopend worden.
Men herinnert zich de sensationoele cam
pagne, indertyd door Upton Sinclair gevoerd
tegen de Chicago'scho beefpackers. De afge
vaardigde Nelson beweert, dat de waiglyke
Mpruktyken, die toen door dezen beschreven
^vordon, niet veranderd zyn, doch dat ze
integendeel nog erger geworden zyn.
Wel geoft de regeering 15 millioen dollar
per jaar uit voor de vleeschinspectie, doch
de groote maatschappyon blijven bedorvon
goed, dat eon gevaar oplevert voor de ge
zondheid, verkoopeo. De algevaardigde Nelson
heeft beloofd, overtuigende onthullingen to
zullen doen.
De Engef8Che vlootoefening
in de baai van Weymouih is eergisteren-
namiddag wogons den mist opgegeven, maar
in den voormiddag zyn er allerlei bewegingen
uitgevoerd en hebben vier zoeofficieren ge
toond goede vliegers te zyn. Van den wal
opgestegen zochten zy, op de kompas sturendo,
het koninklyko jacht op, dat ver in zee was
en waarvan de draadlooze telegrafie gemeld
had, waar het zich bevond. Allen vondea
het jacht. Het watervliegtuig kreeg onder
weg een gebrek aan don motor en moest op
zee dalen. Een sleepboot bracht het veilig
in de haven.
De oefeningen werden aan boord van een
jacht ook bygewoond door ministers en andere
i van het parlement. Churchill, de minister
marine, en Balfour begaven zich van
daar naar een der nieuwe onderzeesche
booten (die ook van een kanon zyn voorzien),
en dedon er een tocht onder water mee.
De dure tijden.
De Farysohe „Matin" schryft
De tyden van voorheen komen terug 1
De huidige moeilijkheden in Frankryk ten
gevolge van het dure leven en de hooge graan
prijzen staan niet zonder precedent in de
geschiedenis. Een eeuw geleden was in Frank
ryk dezelfde toestand waar to nemen en op
den dag af werd juist honderd jaar geleden
door keizer Napoleon op het paleis te S&int-
Cloud een decreet uitgevaardigd, waarby
het vrye vervoer van graan en meel door
alle departementen vau het keizerrijk" werd
toegestaan. En in datzelfde decreet stelde de
keizer letterlijk vast: „liet is aan al onze
onderdanen verboden, van welken rang of
stand ook, eouigen aankoop van graan of
meel te doen met het doel het te bewaren,
op te slaan on er aldus een speculatie van
te maken. Al het graan en meel moet aan
do markten gobracht worden, die daarvoor
bestaan of ingesteld zullen worden en hut is
verboden te koopen of te verkoopen elders
dan op genoemde markten."
Dat was de manier, waarop Napoleon de
kwestie van het duro leven en den hoogen
prys van het brood oploste.
De tyden van voorheen komen terug I
Hat pretldentichap der Vereenlgde Staten.
De twee candidaten voor het president
schap der Vereenigde Staten vechten als
leeuwen. Mr. Tuit heeft nu zelf erkend,
dat het igeen tyd meer is voor dames-
methoden" en zyn krachttermen en ver-
wonschingen aan het adres van Boosevelt
doen absoluut niet meer onder voor die,
welke du roughrider-kolonel hem naar het
hoofd slingert. Het regent aanklachten en
beschuldigingen aan beide zyden en de een
beschuldigt den ander van unfairheid of
zooals het in bokstermen heet van onder
het middel slaan. De Amerikanen zijn in
hun nopjes en genieten alsof zy Tommy
Barns en Jack Johnson aan bet werk sagen
.Dienstboden en ochtendjaponnen naar maat
in 24 uur".
In de rubriek .Onder de streep" in
het .Handelsblad* leest men het volgende:
Ville morte
Hoewel het ons aangenamer zou zjjn,
indien er wat moer kennis genomen werd
van en geschreven over ons lévend Holland,
zoo waardeeren wy het niettemin telkens
wanneer er met gepasten eerbied gesproken
wordt over het Nederland van lang geleden.
Daar is Gerhard Knoop, die in de (Münch.
Neuoste Nachrichten" oen waarlijk sympa
thiek, en oen naar het verleden en heden
beeld geeft van een onzer doode steden
aan de Zuider-Zee.
Enkhuizen
Heeft niet, door alle tyden heen, als
overlevering gegolden, dat overmoedige ste
den getroffen werden door de straffende hand
van de godheid, met do afschrikwekkende
voorbeelden van Tyrus, Sodom, Gomorrah,
Ninive, Pompeji, on zoovele andere?
En waren het niet b(j voorkeur de haven
steden, welker lot onzeker wa«: of zooals
Shakespeare het uitdrukte: «Valsch gelijk
water."
Het wator; de zee, vooral!
De zee dringt het wecrlooze land bienen;
zy vornielt oogst en have en goed; een
gladde watervlakte spreidt zich uit, waar
de arbeidzame mensch woonde. Dan
wordt de zee weer do vriend op wie men
vertrouwtze draagt de schepen, den handel,
de nieuwe welvaart aan Tot een volgende
nuk haar in een bui van onverschilligheid
brengt; dan verzandt zc, laat ze kanalen en
havens verslibben, laat zich uitdrogen. En
het nieuwe noodlot r-laat den arme, difn het
treft I
Zoo was Enkhuizon's lot.
De Duitsche geschiedkundige sohetst, naar
dit voorbeeld, in korte trekken het boeld van
onze Zuiderzeo-stad.
Verteld wordt, hoe reeds in den Bomoinschen
tyd een deel van de tegenwoordige binnenzee
bestond, en hoe deze zich soms na langzame
tientallen jaren, dan woer met éis geweldigen
storm geleidelyk vergrootte, tot do overstroo
ming van 1287 in eon algemeene ramp dui
zenden menschen, hun dorpen en steden, buD
akkers en vee opslokte.
Maar voor Enkhuizen en Stavoren, vroe
ger door een woud geeoheiden, werd de nieuwe
o dc oorzaak vau haar snellen opbloei.
De Duitsche bescbryvor vertelt zyn Duit-
schen lezers van Enkhuizens grooi, van haar
macht, haar stryd om den voorrang. Be
hoeven we hier deze bladzijden uit "onze
eigen vaderlandsche historie te herhalen?...
In 1632 was het reeds een stad mot meer
dan 4000 huizen, met 40—50.000 inwoners,
later 70.000 zielen, hetgeen, gegeven de ge
wijzigde omstandigheden, den Duitachen be
schrijver onze Zuiderzee-stad- van- toen doet
vergelijken met een belangrijke stad als het
Keulen-van-hcden. En als allegorie van die
macht had de ombouw van het stadhuis
plaats, als toonbeeld van stedelyken rijkdom
en burgermacht I
Zou het Amsterdam naar de kroon gaan
steken
Doch zoover kwam het niet.
Eersto slag: hut vernietigen van de ge-
heole haringvloot door de Franschenin 1708.
Tweede slag, onoverkomelijk deze: het ver
zanden van het vaarwater, het verondiepen
van do Zuiderzee, en dat in een ljjd, dat de
scheepvaart grootere, diepgaande sohepen liet
bouwen.
Dub werd Enkhuizen tergend langzaam,
doch angstwekkend zeker afgesneden van de
buitenwereld.
En aldus schetst deze vreemdeling nu ons
byna vergeten stedeke aan de stille Zuiderzee
Indien de reiziger in Enkhuisen komt, dan
ziet hy oen poort in het open veld staan,
geheel eenzaam, zonder muur, waartegen hy
steunt, in het ijle, waar geen toegang en geen
uitgang is. En kool t elden strekken zich uit, waar
tusschon aan de wegen eenige geiten grazen
plotseling verschijnen voor zyn blik ettelijke,
verloren huizen; zy vormen het einde van
een straat, welker midden reods lang ver
zonken is. In het binnenste van de stad
staan kleine huizen met hooge gevels: de
oude gebouwen schijnen op de meeste plaat
sen door meor bescheidene te zyn vervangen.
Het Stadhuis echter verheft zich nog een
zaam in al zyn pracht. Ongeschonden en
van zeldzame frischeid ontvangt de witte
zaal den binnentredende met zyn marme
vloer; en daarna de trouwzaal, de burge
meesterskamer, en al de andere prachtver
trekken mot hun wonderbare gobelins en hun
zolderversieringen
Het verrukkelijke huis van de Stadswaag
aat echter leeg en de Zuiderkerk is te
groot geworden. Dicht om den kansel drin
gen zich eenige banken, alsof z(j daar be
scherming zoeken; de ruimte welke zy in
nemen, is door groote schutten omringd, en
daarachter is do steenen, holle leegte.
Yerdor, aan do sluimerendo haven met
zyn krans van huisjes, daar een fluit-
stoot nog eenige schreden en er treedt
een treffend contrast te voorschijneen flink,
nieuw station. Nog moer naar links varen
do stoombooten op Stavoren; rechts echter
en nader bij de stad, spreidt zich een groote
tuin uit, die behoort by een zeelieden-thuis...
Wy staan woer in onzen tyd.
De Zuiderzee aan den dicht-by-synden
oever ruischt echter haar zachte, oude lied.
Zy zou nog veel kunnen vertellen van de
dooden en oons zoo levendige steden, die zjj
bespooltMedenblik, Hoorn, Stavoren, Hinde-
loopen al deze verbergen zich in zulk
eon diepe droefgeestigheid, als Dtlrer ze
indertyd slechts wist moo te deelen.
De aangrijpende tragiek van het voorbij
gaan toont evenwel Enkhuizen. («H.bl.")
Advertentiën.
Wie te vorderen heeft van ver
schuldigd ia aan - of borgtochten bezit
geteekend door Mejuffrouw JENTJE VAN
EIJKEN, weduwe van den Heer JACOB
YAN DER PUT, gewoond hebbende te
Helder en aldaar overleden, wordt ver
zocht daarvan vóór I Juni opgave
of betaling te doen ten Kantore van
Notaris STAMMES.
De Officier van Gezondheid KRUIJNE,
belast met den buitendienst, zal vanaf
Zaterdag II Mei ongeveer twee
weken afwezig zyn.
De dienst wordt waargenomen door
den Offic. v. Gezondh. Von Romer,
aan boord van het Waohtsehip.
Evangelisatie-lokaal in de Palmetraat.
Zondag, v.m. 10 en 'aavonds 6uur:
Dr. H. SCHOKKING,
Ned. Herv. Predikant te's-Gravenhage.
Hemelvaartsdag v.m. 10 uur
Ds. C. J. VAM PAASSEM,
Ned. Herv. Predikant te Haarlem.
Zondag voorm. 10 uur Kinderkerk in
de School met den BybcL
Gebouw Middenstraat, 'a Avonds 8 uur
Samenkomel voor bewoners uit de
Oude Helder.
lOndag 12 Mei.
PROGRAMMA:
10 uur v.m. Heiligings-Samenkomst.
3uur n.m. Openluchtmeeting aan den
Hulsduinerweg.
8 uur 's av. Feestelijke herdenking van het
26 jarig beetaan van het Leger
des Helle In Nederland.
Bezoekt de meetings, gy zyt welkom.
VERLOREN
aan xilweran Kiadarhalskst-
tinkje met Medaillon en Damesportret.
Tegen belooning terug te bezorgen:
Bureau van dit blad.
Waggevlogan i
i Papegaai, rood met grys, die
hem terug bezorgt zal goed beloond
worden.
Adres: Bureau van dit blad.
Laatste berichten.
Amsterdam, 10 Mei. Het vertrek van het
pantserschip Heemskerck" naar Willemsoord,
is vastgesteld op 11 Mei. Op dien dag sul
ook de stafmusiek vau de Koninklijke Marine
weer naar Hr. Ms. Waohtsehip te Willems
oord terugkeeren.
Te Amsterdam hebben heden alle glasen-
w&8schers gestaakt.
IJselstein, 10 Mei. In verschillende gezin
nen alhier deden zich verschijnselen voor van
worstvergiftiging. In ééa gezin is eenkindji
overleden. Het lykje is ter schouwing naar
Utrecht gebracht; de worst is in bealag ge-
zal op
avonds half acht uur,
in het lokaal „CASINO"
Publiek verkoopen
de volgende perceelen te Helder
1. Het huis en erf, aan de Achter-
Hoofdgracht, No. 16a, Kadaster Sectie D
No. 2071, groot 66 centiaren.
2. Een huis met stal, schuur en erf,
aan de Koningdwarsstraat, No. 69, Ka
daster Sectie E No. 2030, groot 1 are
78 centiaren.
8. Het perceel bouwterrein, aan de
Langestraat, groot 428 Ms. (naast
plaatselyk No. 74).
4. Een pakhuis en erf, achter het
vorige perceel, aan de Oude Kerkstraat,
groot 195 M8.
Combinatie 3 en 4.
6. Een blok van vier huizen, erven
en tuin, aan de Oude Kerkstraat, Nos.
5a, 6b, 5c, 6d, 7 en 9, Kadaster Sectie
D Nos. 236—288 en 239, samen groot
8 aren 60 centiaren.
Te zamen in 6 perceelen verhuurd
voor f5.60 per week, en den tuin tot
Kerstmis 1912 voor f12.— per jaar.
Combinatie 3, 4 en 5.
6. Twee woonhuizen en erven, aan de
Kuiperstraat Nos. 18 en 20, Kadaster
Sectie E Nos. 2491 en 2492, samen groot
94 centiaren.
7. Het heerenhuis en erf, aan de
Binnenhaven No. 9a, Kadaster Sectio C
No. 6431, groot 1 are 84 centiaren.
8. Het huls en erf, aan de West
straat No. 41 te Helder, Kadaster Sectie
D No. 1746, groot 90 centiaren.
9. Het pakhuis en erf, aan de Achter-
Binnenhaven, Kadaster Sectie C No. 5010,
groot 69 centiaren, in gebruik by den
Heer C. N. YAN KON1NGSBRUGGE.
Te bezichtigen 2 twee dagen vóór en
op den verkoopdag van 2 tot 4 uur.
Perceel 7 op vertoon van een toegangs-
biljet.
Inlichtingen ten kantore van genoem
den Notaris.
