KLEINE COURANT -
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anne Peulowne
V
Zaterdag 26 Mei 1912.
No. 4100
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 ra. 50 ct, tr p. post 75 ct, buitenland I1.25
Pre- Zondagsblad 374 45 f 0.75
miënModeblad »»»65»»»»75» (0.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.!
Advertenties rnn 1 tot 5 regels (bjj vooruitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer6
Be wijs-exemplaar24 t
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Intarc.»
lafoon 50.
Uitgaver C. DE BOER Jr. (»./k. BERKHOUT A Co.), Hallier.
Tweede Blad.
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen.
Kanaalweg.
26Uci. Openluchtmeeting door het „Leger des
Heils". Huisduinerweg, 3 uur.
27 kei. Concert van 45 en van 7—9 uur.
Badpaviljoen „Huisduinen".
31 kei. Kcrkconcert, ten voordeele van de Diaconie
derNed.Herv.Gemeente. Nieuwe Kerk,
Opgave van alhier gevestigde en vertrokken
personen tot en met 22 Mei 1912.
Gevestigd.
Nssin: Beroep: Woonplaats: Van: Gel.
W.H.Donkersloot, gepd., Hoogstr. 123, H'dain. N.H.
W.B,Kramers, stoker, Koningstr. 55n, A'dam. Geen.
C.«nEeten, kwartierm., Basstraat 18, N.H.
O.Hoogendijk, kapitein,Nieuwstr.22, Zaandam. Ger.
G. J. Jutte, offi. v. adm., Keizerstraat '2, Brussel. N.H.
J-J. Prins, schipper, Oranjestraat 35, A'dam.
J. Boxmeer, bootsman, le Vroonstr. 30,
F. Vuser, gepd,, 2e Vroonstr. 94, Leeuwarden.
C. Roskam, veehouder, Koegras 171, Bergen. R.C.
C.W.Scheffel,m.-sch.m.,Schug.8tr.39, Hellevoetsl.
J.Sch«gen,maj.-tim., l\Krugerstr.49,N.-Helvoet. N.H.
B. H. Giltjes, z. b., Dijkstruat 89, 's Hage.
H, Tegelaar, marinier, Langeatraat 34, A'dam. R.C.
J P.M.Kleef, serg. mar., 2e Vroonstr. 103, R'dam. N.H.
A.WjLM.Nauta,apoth.-ass ,Kanaalw.l37,'s Hage. R.C,
Vertrokken.
Num: Beroep: Van; Naar: Gel.
A.C,R.Siebesma, matroos, Smidstr.23,A'dam. Geen.
H.J.J.Sw&alt, goudsmid, v. Galenstr.60,
U, J, Palleien, gepd., Oranjestraat 35, Velsen. R.C.
R.G.G.Biegen, leluit.-kw.,Langestr.39, Ryswijk. N.H.
R.Keegstra,gepd., Binnenh.122, Weststellingwerf.
J.Veuems,stoker, Steengracht 17, Hellevoetsluis.
C. Rostemeijer, adj.-torped., C.Ditostr.9, A'dam. R.C.
Wed.T. W. Suk, z. b„ Westgracht 68, Velsen. N.H.
II. A. W. v. Bak el,
bierbott., Stationsweg, Briabane (Australië). Geen.
C.ff.Rensing, commies, Hoofdgracht 74, A'dam. N.H.
F.C.Matziuger, mach., Parallelw. 56, Vlissingen. R C.
N.J.v.Koniugibruggen, exp., Loodsgr, 50, R'dam.
Wed.K.Oreiuer, z. b., Kuiperdw.str.4, Zaandam. N.H,
k. de Vogel, z. b., Spoorstraat 128, Hoorn.
F. A». Hengel, luit. t. z., Stationsweg, Batavia.
H. K. Kluin, Kerk gracht 32, Bussum.
J. ff. Bergmann, gepd., Kerkgracht 45, A'dam.
PINKSTERFEEST.
't Pinksterfeest ziet door de lente
Mild weer het landschap getooid
Vindt in de beemden en dreven,
Duizenden bloemen ontplooid,
't Hemelblauw glanst in het zonnige goud,
Lustige zangen weerschallen door 't wond.
Jnbelend klinkt deze toon
rPinksterfeest, wat zjjt gij schoon."
't Pinksterfeest, rein en verheveD,
Dat tot genieten ons spoort,
Tuigt in de beemden en dreven
Van wat het harte bekoort.
Bloemen en zangen verhengen 't gemoed.
Alles herleeft door den koestrenden gloed,
't Klinkt alom jublend en bljj
fPinksterfeest, welkom zjjt gjj 1"
Pinksterfeest, hoog bljjft uw waarde,
Wyl ge ons 't herlevingsfeest zjjt.
Wek zoo ook 't geestelijk leven
Laksheid en loomheid ten spjjt
Wek aller harte dan op voor wat sticht I
Strale in 't gemoed ook bet Triendel jjkst
Bljjv' toch ons streven altyd [licht.
Aan de verhefing gewjjd 1
W. M. Tz.
UIT HET BUITENLAND.
De laatsto zittingsdag van den Dnitschen
Rijksdag was nog een rumoerige. Waar-
scbynlyk omdat de Rijkskanselier aanwezig
was bracht de sociaal-democratische afge
vaardigde Ledebour nog eens de Straats-
burgsche kwestie (de uitlatingen van den
Keizer betreflende den Elzasj ter sprake. Hjj
stelde de scherpe vraag wat in Engeland
zou gebeurd zyn als daar een Koning zoo'n
uitlating gedaan had als hier de Keizer in
Straatsburg.
,Of men had de troon in scherven ge
slagen, of men had zoo'n koning in Balmoral
of in een stil kasteel of aan het Starnberger-
meer opgesloten, waar hy teruggetrokken
kon leven als Abdul Hamid."
De president Eampf, opmerkzaam gemaakt
op deze oritiek door don onderstaatssecretaris
Wahnschafle, riep Ledebour tot de orde.
Ledebour verklaardo toen dat hy alleen
wilde zoggen wat er geschieden moest als
het Duitsche volk zyn zelf bewustheid toonde.
Daardoor maakte hy 't natnurlyk nog erger.
De Rykskanselier merkte op dat het hem
niet moeilijk gevallen was zyn keizer te ver
dedigen. Het Duitsche volk bleef zyn keizer
en de grondwettelijke instellingen getrouw en
het volk zal de sociaal-democratie wel ant
woord geven op een dergel jjke kritiek, op
dergelyke aanvallen tegen den Keizer en
het Ryk.
Ëen ander sociaal-democratisch afgevaar
digde, wat mindor heftig, verklaarde toen, dat
de sociaal-democraten niet dachten aan in
breuk op de grondwet of zooiets, integendeel
dergelyke aanvallen hadden afgeweerd en
dus deden wat de rykskanselier verplicht
was te doen.
Tn do questie van hot persoonlyk regime
stond de meerderheid van het Duitsche
volk stellig niet achter den Keizer.
De Rijkskanselier antwoordde toen nog dat
de Keizer en hy er aanspraak op maakten
dat zjj steeds trouw de grondwet handhaafden.
De socialisten willen de revolutie, 't geen
blykt uit bun partijdagen en uit hun rede'
voeringen.
De derde lesing van de begrooting werd
beëindigd. De begrooting werd in haar geheel
aangenomen; tegen stemden de Polen, de
sociaal-democraten en enkele Elzassers.
De Rykskanselier betoogde, dat de groote
eensgezindheid, waarmede do overgroote
meerderheid van den Rijksdag bjj het toestaan
der middelen voor de leger- en vlootwetten
zich heeft aaneengesloten, naar binnen en
en naar buiten een getuigenis afgelegd heeft
van den vastberaden geeet, waarmede de
natie, by de versterking der vredeswaarbor-
gen, voor haar macht opkomt. (Levendige
toejuichingen.) De dank, die n de, met het
geheele vaderland en den Keizer verbonden,
regeeringen verschuldigd zyn, kan ik n hierbjj
uitdrukken.
De Rijkskanselier las vervolgens oen kabi
netsorder voor, waarbij de Ryksdag tot 26
November verdaagd wordt. De president sloot
daarop de zitting met een „hoch" op den
Keizer. De sociaal-democraten hadden reeds
de saai verlaten.
Over de dekking der verhoogde uitgaven
wordt later gesproken. Er zal een belasting
op het bezit worden voorgesteld.
In verband met de aanneming der leger
en vlootwetten vorleendo de Keizer aan den
Rykskanselier, den minister van Marine, den
miniBter van Oorlog en dien van Financiën
hooge onderscheidingen.
Aan de verbetering der staatkundige be
trekkingen tusschen Engeland en Duitsohland
wordt blijkbaar hard gewerkt. Lord Haldane,
de Britsche minister van Oorlog, maar teveDB
de groote vriend van den vrede met Duitsch-
land, cn aan wiens vorig bezoek te Berlyn
zoo groote en schoone verwachtingen zyn
vastgeknoopt geworden, is opnienw het Kanaal
overgestoken. Volgens het officieuze Bureau-
Wolfl, om redenen van zuivor particulieren
aard (dit gelooft natuurlyk niemand); volgens
de «Tagliche Rundschau" om betzjj in het
Schwarzwald, hetzy in het hotel //Adion" te
Berlyn tal van Dnitsche diplomaten te ont
moeten, toegerust als hy is >met uitgebreide
volmachten". De benoeming van Marschall
tol ambassadeur te Londen schijnt voor de
toenaderingsactie tusschen de beide landen
een nieuw allergunstigst geacht tijdperk te
hebben geopend.
Het Italiaansche blad «La Vita" bevatte
dezer dagen een lange klacht over de werke
loosheid van generaal Caneva, den opper
bevelhebber in Tripoli. fVoor den moreelen
toestand van het leger," zoo heette het, «voor
onze nationale verwachtingen, voor onzen
naam in de wereld, is het gewenscht den
vjjand aan te vallen, hem op do vlucht te
jagen, hem eiken dag afbreuk te doen opdat
wy de aanvallers en niet de aangevallenen
blijven. Aan de «fraaltactiek van generaal
Caneva danken wy, zeide het blad, de dagen
van Rhodos." Want er moest toch iets ge
daan worden. Uit de telegrammen scbynt men
te mogen opmaken, dat er een weinig leven
komt in de Italiaansche strijdmacht op de
kust van Noord-Afrika.
Italiaansche oorlogsschepen bombardeerden
Maandag Dubab. Uit Djerba wordt geseind
dat de Italianen Marabout en Sidie Abdel
Djelil in de oase van Zanzoer bombardeerden.
De Arabieren verloren honderden dooden en
hadden vele gewonden, zeggen do Italiaan
sche berichten.
Generaal Garoni viel de Turksch-Ara-
bische loopgraven langs den karavaanweg
te Leconde aan. De Arabieren trokken by
het invallen der duisternis terng. De Itali
anen openden eon heftig vnur op de Ara
bieren, die verspreid werden. Aan Italiaan
sche zyde werd dén man gedood en 26 ge
wond, waaronder 7 Askaris.
Reuter seint nit Parys dat in de Russische
Kamer van Koophandel verklaard werd dat
Frankrijk en Rusland hun pogingen om een
oplossing te vinden voor het Italiaansch-
Turksch conflict, voortzetten, in complete
eensgezindheid met Engeland, den gemeen-
schappelyken vriend.
Italië zet zyn actie op de eilanden in do
Egeische zee voort. Turkije zet alB ant
woord de Italiaansche onderdanen uit. Aan
de Duitsche Ambassade te Konstantinopol
deed de Porte een Ijjst toekomen van 96
Italianen, tot wier uitwyzing besloten is.
Onder hen bevindt zich de Italiaansche vice-
coDsnl Podesta.
Uit Rome werd aan de tVoss. Ztg." bericht
dat te Smyrna 12,000 Italianen verbannen
zyn van wie slechts 2000 over eenig vermogen
beschikken.
In Athene kwamen 230 Italianen aan die
geen geld en byna geen kleeren haddon. De
Italiaansche bladen verlangen dat de regeering
deze slachtoffers van den oorlog minBtens
even goed zal behandelen als de Tnrksche
gevangenen.
Reuter seinde nog uit Konstantinopel dat
dat ministerraad besloot alle ItalianeD, uitge
zonderd weduwen, werklieden en hulpbehoe-
enden, uit het geheele ryk te wyzen.
Dat is de oorlog op 'n andere manier voeren.
UIT DE TWEEDE KAMER.
De Kamer heeft Dinsdagmorgen een aan-
vang gemaakt met de Ziekteverzekering. Wat
dit wetsontwerp eigenlijk wil De «N. Rott.
Ct." zegt hieromtrent
Ziekteverzekering Neen, •arbeidersziek
teverzekering". Arbeidersziekteverzekering
Neen, eigenlyk zelfs dat nog nietvele losse
arbeiders en verschillende andere groepen
perBOneD, die uit kracht van het wetsbevel
niet alz •arbeider" beschouwd worden, maar
het desniettemin ongetwijfeld zyn, vallen
buiten de dwangverzekering.
Maar al ware het anders, al werden al
die lieden, die niet in een onderneming
„werkzaam zyn", de bedienden van sociëteiten,
het personeel van landjonkers enz., al werden
de dienstboden en losse werklieden zonder
nitzonderirg in de verzekering betrokken,
dan nog zou zij den naam „algemeene ziek
teverzekering" kwalijk en den naam «arbei-
dersziekto verzekering" slechts in formeel
opzicht verdienen. Immers er zyn tal van
„zelfstandige" lieden, wier inkomen en be
staanszekerheid den gezeten werkman aller
minst aanlokkelijk schijnen, maar die niette
min van het stelsel van verzekeringswetgeving,
waarmede de minister ons land gelukkig denkt
te maken, nimmer zullen kunnen prcflteereD.
Wie kent ze niet van aanzien, de tobbende
schoenlappertjes, do heesche sinaasappelven
ters, de „onafhankeljjke" stakkerds, die straks
het bestaan van eene Ziekte- en een Inva-
liditeits- en Ouderdomsverzekerirg alleen
zullen gevoelen in hun beurs, die de lasten
der tariefsverhooging zuchtend zullen hebben
te dragen, doch van de lusten der verzeke
ringswetgeving nimmer ook maar zooveel
zullen bemerken De paria's of moeten
wy zeggen de kapitalisten de mannen,
die Diet „in loondienst" zjjn. Hoe zou minister
Talma zich om hen druk maken Zy
nu eenmaal niet in syn stelsel.
De algemeene beschouwingen worden ge-
ipend door den heer Trenb. Deze spr. be
gint met den rechtvaardigingsgrond van de
soc. verzekering te bespreken, en betoogt
dat de opvatting van den minister, n.1. dat
de verplichte verzekering niet anders is dan
beperking van de vrijheid van de loonrege
ling, omdat de rendabele besteding van de
arbeidskracht van den arbeider niet komt
aan dien arbeider, doch aan den wel gever,
zuiver sociaal-democratisch is, n.1. de leer
der meerwaarde. De leer des ministers is
zuiver marxistisch; by verwerpt de anti
revolutionaire leer voor de sociaal-demo
cratie, geljjk hy meer deed in den laatsten
tyd. (Gelach). Intusschen toonen de soc.-dem.
practischen politieken zin en gezond verstand
door den minister niet in zyn consequenties
te volgeD, want zy doen niet als de min.,
die het hek sluit voor alle niet-arbeiders.
Volgens spr. bestaat de verpliohting tot
verzekering hierin, dat men dwang oplegt
om een deel van zyn inkomen te besteden
op de wjjze als de staat dit wenscht. Dit is
Diets nienws. De consequentie van 's mim's-
t rs standpunt zon zyn, dat men den staat
niet financieel in de verzekering betrekt,
aangezien de minister deze een onderdeel
van het arbeidscontract acht. Toch worden
by de ziekteverzekering de administratie
kosten ten laste van den staat gebracht en
by de invaliditeitsverzekering stolt de staat
7.2 millioen beschikbaar voor het overgangs
tijdperk.
Spr. weet nog niet hoe hy en zyn vrienden
ton slotte over de wet zullen stemmen.
Den rechtvaardigheidsgrond, waarom ar
beiders, werkgevers en staat moeten by-
dragen, ziet spr. hierin, dat er maatschappe
lijke factoren zyn, die medewerken tot een
toestand, dat de arbeiders by ziekte enz.
Diet uit eigen kracht voor zichzelven kunnen
zorgen. De staat draagt voor die maatschap-
lelyke oorzaken de verantwoordelijkheid,
leschouwingen over het evenwicht tusschen
bydrage en uitkeering falen in de practyk;
alle berekeningen over langen tyd hebben
minder waarde, omdat men niet weet hoe
over 20 jaar de levensduur zal zyn. De
minister rekent er by de invaliditeitsver
zekering op, dat de liefdadigheid zal bijsprin
gen voor de premiebetaling der allerlaagste
oonenspr. wil deze ten laste van den
staat brengen. De min. wil echter een deel
der kosten halen uit het tarief, waarmede
'j een dubbelen laat np de arbeiders legt.
Verder betreurt spr. bet dai. in de ziekte
wet alleen de uitkeering, niet de ziektebe
handeling is opgenomen. Voor de kleine
ongevallen blyft de ziektebehandeling by de
Ryksverzekerbgbank en komt de uitkeering
by de organen der ziekteverzekering. Dat geeft
dnbbele administratie en dubbele kosten. Min
der scherpe contróle en wryving zyn er het
gevolg van.
De heer Trenb komt dan tot de algemeene
organisatie. De poging met de Raden van
Arbeid heeft zyn sympathie; de uitwerking
niet. Verschillende toepassing van dezelfde
wet in versohillende deelen van het land zal
het gevolg zyn van de overlating van de
bepaling der premie en uitkeering aan de
zelf bes luren de organen. Beter ware geweest
een algemeeno Dorm in de wet vast te leggen.
De regeling is in wezen bureaucratisch de
voorzitter zal een ambtenaar zyn, de secretaris
is ook niet door belanghebbenden gekozen.
Spr. breekt oen lans voor het Raiffaisen-
stelsel. De minister had moeten komen met
kleine arbeidsraden, ondergebracht in groote
lichamen, die óók een deel van de risico
drageD.
De minister houdt in strjjd met de anti
revolutionaire leer geen rekening met het
historisch gewordeDe. Hy cflert aan de godin
van de rede. Wat de werkwijze van den
minister betreft, men weet nog niet, hoe hot
orgaan der Ongevallenwet zal worden gewy-
zigd. Het systeem van risico-overdracht in
de Ongevallenwet wordt hier beperkt en
practisch onmogelyk gemaakt.
Spr. critiseert eindely k de overhaaste voor
bereiding on behandeling van deze wet. Komt
er nog iets goeds van deze wet, dan zal het
geen gevolg zyn van wjjs beleid, doch van
stom gelnk.
Na dezen spr. komt de heer Patjjn (u.1.)
en beweert, dat de minister had moeten
beginnen met de wyziging van de On
gevallenwet en de Ouderdomsverzorging, De
irrationeele wyze van werken is nu te minder
gerechtvaardigd nn de minister de Raden
van Arbeid bjj de aitvoering van de Invali
diteitswet en van de h' rsione Ongevallenwet
heeft uitgeschakeld. Spr. bestrijdt het door
de Ziektewet gehuldigde staatssocialisme.
Spreker zelf is iu beginsel voor verplichte
verzekering, doch hy is vele bezwaren gaan
voelen en zon den minister niet verketterd
hebben, indien hy een anderen weg
ingeslagen, den weg b.v. dien door het Deen-
sche stelsel wordt aangegeven. Stemt spr.
tegen de Ziektewet, dan doet hij dit om de
uitschakeling van de geneeskundige behan
deling. Hy wil de Kamer daarover b(j amen
dement laten beslissen.
Een tweede bezwaar geldt de beperking
der verzekering tot een deel der arbeiders.
Een derde is de overbrenging van de kleine
ongevallen van de Ongevallenwet naar de
Ziektewet.
Daarop ontwikkelt de heer Patyn zyn
bedenkingen tegen de Raden van Arbeid,
die in strjjd met de aan vankei jjke, weidschere
plannen des ministers, niet anders zyn ge
worden dan ziekenkasbesturen met een re
geling, die een groote vermeerdering van
ambtenaren zal brengen. De controle is on
voldoende; do Raden van Arbeid staan als
wetgevende en niet-bestnrende lichamen bniton
de practyk. De voorzitter met zyn ambtenaren
slechts voeren de wet nit. Dit geeft geen
controle van belanghebbenden. In Duitsohland
zyn bet toezicht en de medewerking der
arbeiders veel beter verzekerd. Waarom aan
de Nederlandsche arbeiders het vertrouwen
onthouden, dat men hun sohonk ook in En
geland en Oostenrijk. Meerderheid van de
van de arbeiders in de bestoren der zieken
kassen is immers ook het hoofdbeginsel van
de Ziektewet van Lkyd Qeorge. Tenzy z\j
ingrypend worden gewysigd, zal spr.
men tegen Ziektewet en Radenwet.
De heer Tydcman (v. 1.) meent, dat nie
mand er aan kan twijfelen, dat wy ons mot
de ziekenzorg mogen inlateD, zoomin als met
de ouderdomszorgiedereen wil daar ook,
zoo mogeljjk, geldon 4 uit de staatskas voor
gevsn. Men raakt hier het gebied van de
armenzorg; er is een groot bdarg by het
instandhouden van een gesitueerde bevolking.
Nn kan men echter kiezen voor verplichte,
dan wol voor vrijwillige verzekering. By
verplichte verzekering moet men hebben
bereikbare menschen en kan das de beper
king tot de arbeiders niet bestreden worden.
Het standpunt van den heer Treub was te
dien opzichte dan ook niet duidelijk.
Nu legt bet ontwerp van de regeering
reeds thans in de Arbeids- en Verzekerings
raden grondslagen, waarbuiten men later by
de ouderdomszorg nier meer zal kunnen
gaan. De liqnidatie van het groote staats-
versekeringsbedryf zal later onmogelyk zyn.
Spreker's grieven zyn do dwang, waarvan
de noodzakelijkheid niet is aangetoond, en
do grootsche, kostbare organisatie. De aller
eerste zorg van den wetgever moet zyn, dat
by geen nadeolen schept voor den geest en
het karakter van het volk en dat kanalleen
door de zorg te loggen by belanghebbenden.
De beperking van de verzekering tot de
arbeiders schept een bron van onrecht. De
rechtsgronden van den minister voor zyn
dwangstelsel zyn gekunsteld en gezocht. De
minister dacht, dat het met een vrijwillige
verzekering wat laDgzaam zou gaaD. Spr.
meent, dat de wetgever zich moet beperken
tot erkenning en aanmoediging van de diep
in het volksleven ingegrepen hebbende zie
kenfondsen. De minister moet eens nagaan
hoe goedkoop deze werkeD.
De kleine zelfstandige ondernemers moeten
bydragen in de administratiekosten, waarvan
zy niet profiteeren. Dan komen nog de losse
arbeiders en de werkloozen. Voor deze groepen
bekent het stelsel van den minister zyn on
macht.
Wat den dwang betreft, deze zal niet leiden
tot ontwikkeling van eigen initiatief, doch
levert een overhoersching op door een tyde-
lyke meerderheid. Op de vraag, wat de
meeDing van het volk is in het onderhavige
geval, geeft het onderzoek van de Directie
van den Arbeid antwoord, doch dit bad
moeten zyn ingesteld, vóórdat de minister
zyn keuze bepaalde. Van bet onderzoek naar
de ziekenfondsen, dat blykens een tusschen-
werping van den minister is ingesteld, is
niets medegedeeld.
De minister van Landbouw, Nyverheid en
Handel (de heer Ta'ma) zegt, dat de Maat-
schappy voor Geneeskunde bet deed, beter
dan de regeering het had kunnen doen.
De heer Tydcman wyst op den krachfigen
bloei van het zieken fondswezen, wat uit bet
adres van de arbeiders van de Schelde en
nit andere adressen blykt. Men moet het
burgerinitiatief aanmoedigen on ontwikkolen.
Noodatand bestaat ook alleen voor de ouder
domsverzorging. Spr. wyst op de voorbeelden
in Denemarken, in Zweden en in Zwitserland.
In Engeland is verplichte verzekering, om
dat de deelneming aan de friendly societies
van de armsten te gering was.
Spr. hoopt, dat de wetgever zyn sanctie
aan het stelsel van de regeering Diet zal
geven. Het overbrengen van de kleine on-
oDgevallen naar de Ziektewet, zegt hy ten
slotte, zal het instituut lam slaan.
De heer Aalberse (r. k.) brengt den
minister warme hulde. Hy ontkent, dat de
Ongevallen wet een byzonder karakter draagt.
De taak van den staat moet een aanvullend
karakter hebben. Als men nu de invalidi-
teitskasson kon bezigen als herverzekerings-
kassen, dan zouden kleine ziekenkassen mo
geljjk zjjn en het particulier initiatief op
den voorgrond tredeD, doch spr. zal zich
niettemin neerleggen bjj het systeem van de
regeering.
Spr. acht het absoluut onverantwoordelijk
voor voorstanders van het beginsel der wet
om practische redenen togen te stemmen.
Dit ontwerp toch is een eiach van recht en
de rechtsgrond, waarop het steunt, is aller
minst een Marxistische.
Spr. treedt vervolgens in een breodvoerige
beschouwing over het karakter van arbeid
en arbeidsloon en hoopt, dat het ontwerp
met groote meerderheid zal worden aange
nomen.
De heer Duys (s. d. a. p.) herinnert aan do
resolutie inzake de sociale verzekering op het
coDgres der s. d. a. p. in 1911 te Amsterdam
aangenomen. In dio resolutie wordt aangege
ven de rechtsgrond, het terrein van de ver
zekering en de organisatie daarvan. De mi
nister wil de bestaande verhoudingen, dus het
kapitalistisch belang, beschermen door middel
van de sociale verzekering. De heer Lohman
en van Idsinga zeggen dan ook openhartig
dat de sociale verzekering ten doel heeft niet
het belang van de arbeiders doch het belang
van den Staat.
Onjuist is ook, dat de sociale verzekering
i* een vrjje gave van de kapitalistische klasse
aan de arbeidersklasse. De arbeidersellende
is zoo oud als de kapitalisten zelf; doch de
kapitalisten hebben zich er nooit warm om
gemaakt. De tegenwoordige kapitalistische
klasse is niet méér vooruitziende, noch ge
voeliger.
Spr. zal het kalm aanzien hoe de heeren
hier een rechtsgrond coostraeeren. Debat
daarover is verknoeien van den nationalen tyd.
De heeren zjjn in hopelooze verwarring.
Zjj zoeken een rechtsgrond en dit doende
moeten zjj aanvaarden een stuk sociaal-de
mocratische theorie. Wat de heer Aalberse
hier heden zeide over de economische en
ethische loonthoorie was apekool.
De Voorzitter komt togen het gebruik van
dit woord op.
De heer Doys: Inderdaad ia wat de minister
heeft aangevoerd zuiver Marxistisch, al ge
neert hjj zich daarvoor.
Wat de minister schreef was waar en dus
sociaal-democratisch! (Luid pelach). Spr. be
toogt verder, dat èn Paus Leo XIII in de
encycliek Rerum Novarum en de Minister in
dit ontwerp met sociale hervorming aanko
mende, de grondslagen van de kapitalistische
maatschappy aantasten.
Donderdagmorgen voortzetting. Zoo mon ziet,
zal het den minister Talma niet zoo gemak-
keljjk vallen dit ontwerp er door te halen dan
met de Bakkerswet het geval was. Men leze
overigens de door de N. Rott. goleverde kritiek:
dit blad zegt o»a.:
De minister hoeft bet (dan ook) klaar ge
speeld, om zjjn wetsontwerpen nog veel on-
practischer. omslachtiger en i onpopulairder te
maken dan zjj uit hoofde van hot beginsel,
waarop zjj rusten, reeds noodtakeljjkerwjjze
moeten zjjn. De wjjze, waarop de minister
verband tusschen oneovallen- cn ziektever- eon nitspraak
zekering tracht te leggen, is ook van dien
aard, dat het amendement Patyn om do schade
loosstelling wegens hcdrjjfsoutrevallen nietten
laste van de ziekenkassen te brengen alleszins
rationeel schijnt.
Dat is verder de belemmering zoo niet
fnuiking van het instituut dor risico-
overdracht, do bemoeiljjking ook van de Land
bouw Onderlinge, die op het gebied der vrij
willige landbouwongovHllenvorzekering reeds
zoovela en zoo nattige diensten bewezen heeft.
Zelfi de heer Treub roerde zuchtend deze
punten aan; ook van hem waren de te dien
aanzien to berde gebrachte bezwaren aller
minst denkbeeldig. Zal de minister ook na
deze critiek bjj zjjn struisvogelpolitiek vol
harden? enz terwjjl het Handelsblad de
verzuchting slaakthad het niet eerder gekund
Had men met dit ontwerp niet vroeger een
aaDvaDg kunnen maken
Wy moeten nog melding maken van de
oortgezelto-interpellatie-Treub over de spoor
wegen. Wjj hebben daarover niets vermeld,
daar bet uiteraard, nog al droog en voor
onze lezers onbelangrjjk was. 't Was tjjdens
die i'. terpollatie, dat een troepje padvindsters
de gereserveerde tribnne in beslag nam waar
over mr. Antonio deze week schreef.
Wjj kunnen ook thans kort zjjo.
De spreker leverde weder oen verdienstelijke
critiek, ditmaal zeor kort, wjjl hjj bet in
by de behandeling van zjjn spoorweg
motie reeds uitvoerig had gedaan op dn
bestaande spoorwegcontracten, waarbij bjj
trouweDB steun vond in de conclusie van do
Staatscommissie. Wat de flnancieele quaestie
betreft de vraag, of er door de spoor
wegmaatschappijen jaarljjks 6 millioen te
weinig wordt afgeschreven, geljjk do Staats
commissie heeft becjjferd, en of men daarom,
zooals de motie-Treub wil, do spoorwegover-
eenkomston moet opzeggen, ten einde te
voorkomen, dat de Staat eenmaal eon groot
te kort zal bobben aan to zuiveren kunnen
wjj niet zeggen, dat de heer Treub ons tot
zjjn oordeel beeft kunren overtuigen.
Het feit bljjfc immers bestaan, dat de spoor
wegmaatschappijen, gezien de koers van hnn
aandcelen, en de lage dividenden die zjj
uitkeeren, onmogelijk meer kunnen af
schrijven. En dat «lit ligt aan do spoorwegover
eenkomsten heeft de heer Trenb onzes inziens
niet afdoende aangetoond.
De heer Dnys (s.d.n.p.), Donderdag zjjn
rede voortzettende, wenscht op te komen
tegen de poging om de sociale verzekering
te onttrekken aan den dwang. De sociaal
democraten gaan dan ook met den minister
mee in het beginsel van de ziekteverzekering.
De vrjje liberalen en ohristdjjk-bistorischen
beroepen zich op dn vrjjheid, de ontwikkeling
van het vrjjo initiatief en van de volkskracht
alleen, als hel gaat om do belangen van de
bezittende klasse. De vrjjwillige verzekering
in het bnitenland is niet geslaagd Spr. be
toogt dit breedvoerig.
Na een korte discussie met den lieer Van
Idsinga (c.-b.) over do nota-De Savornin
Lobman-Van Idsinga, zegt spr., dat de anti
revolutionaire party herhaaldeljjk van stand
punt op verzt-keringsgebied is veranderd.
Spr brstrjjdt echter de bureaucratische uit
werking van de ontwerpen. De sociaal-demo
craten wenschen geen centralen staat, dooh
een maatschappij, die gericht is op ontwik
keling van de vakorganisaties, ter verschaffing
van geljjke economische voorwaardon. Do
verzekeringsontwerpen van minister Talma
zjjn een hemel vergeleken bjj de wet-Voegers,
die alle medezeggenschap van de arbeiders
weerde; maar ovotigens zjjn zjj buitengewoon
omslachtig.
Spr. hekelt vervolgens de late indiening
van de verzekcriDgsontwerpen.
Dan wordt de rede onderbroken tot regeling
van werkzaamheden. Besloten wordt de eind
stemming over de Bakkerswet te houden op
Woensdag 5 Juni. Dien dag zullen tevens do
voordrachten voor benoeming van leden van
Hoogen Raad en Reke' kamer worden opge
maakt. Er zal gepoogd worden, t jjd te maken
voor behandeling van de Auteurswet.
Vervolgens weor Ziekteverzekering, met
voortzetting van de rede van don heer Duys,
die critiek uitoefent op do Radon van Arbeid.
Hjj noemt de voorgestelde ziekteverzekering
onnederlandsch, wogons bet ontbreken van
de gezinsverz» keringmaterialistisch, omdat
de geneeskundige behandeling en zooveel
meer Diet in het ontwerp is geregeld; het
ontwerp geeft alleen maar geld.
Hierbjj becjjfert spr. de kosten die uit dit
ontwerp zullen voortvloeien. Is dit ontwerp
die groote kosten wtl waard?
Spr. critiseert nog veel meer en betoogt
ten slotte dat 's mi< isters stelsel slechts nor
maliseert, en regulariseert, en verplaatst de
bestaande ellende. De sociaal-democraten
zullen goen eerljjke poging onbeproefd latcD,
om de wet te verbeteren. In hnn amende
menten zjjn belichaamd de wenschen der
chriateljjke arbeiders, althans voor 80 pet.
Spreker wacht af welke houding do rechter-
zjjde hiertegenover zal aannemen.
De heer Do Kanter (u. 1.) critiseert de
wjjze, waarop de minister de particuliere
ziekenkassen behandelt. Spreker meent, dat
deze kassen ook in het stelsel der verplichte
verzekering tot bloei kunnen worden ge
bracht. De minister vernietigt allos op dit
gebied.
Daarna is de beer Van Idsinga (c.-h.) aan
hot woord.
Spr. is bet volstrekt oneens met 's Minis
ters opvattingen, doch dit mag hem niet
weerhouden zijn groote waardcering uit te
spreken voor 's Ministers reuzenarbeid, diens
schranderheid en meesterschap, waarmede hjj
de details beheerscht, terwjjl hy ook gaarne
bolde brengt aan de voortvarendheid on snel
heid der commissio van voorbereiding, die in
goen enkel opzicht afbreuk beeft gedaaD aan
haar degeljjkheid.
Sprekers standpunt blyft echter hetzelfde
als dat hoiwelk hjj voor 25 jaar heeft verde
digd. Het was veel gemakkeljjker voor hem
geweest met den Minister mede te gaan,
maar dit is hem niet mogen gelukken, hoe
zeer hjj daartoe zjjn best heeft gedaan.
De algemepno beschouwingon worden tot
Vrjjdagmorgen geschorst.
Des avonds voortzetting der interpellatie-
Treub.
Men kreeg eigenlijk weinig meer over de
raotie-Trenb te hooren. De flnancieele resul
taten van de spoorwogexploilatie,
de Kamer wilde hebben,
nog slechts oen bescheiden plaats in
het debat in. De wjjze van exploitatie, door
den Staat, do"r één Maatschappij of door
twee dat was het hoofdzukeljjk, waarmee
do heer mr. Regout eene woor zeer boeiendo
rede hield, dio twee uron dunrde.
De Minister verklaarde ten opzichte van do
motie, dat hjj die, werd ze aangenomen, een
voudig naast zich Deer zou leggen, omdat bjj
ervan overtuigd is, dat do bestaande exploitatie
onder do tegenwoordigo omstandigheden te
verkiezen is boven Staatsexploitatie en boven
exploitatie door één Maatechappjj. De Maat
schappijen weten dus en dat was bljjkoljjk
ook het doel van den heer Regout dat
zjj ondor dezen Minister geen naasting hebben
te duchten. Wèl echter eon nauwkeurige
contróle, geoefend op oen wjjze, waarvan de
Minister Benige staaltjes gaf, en die zeker
cok wel aan dezen Minister mag zjjn toever
trouwd.
De raotio werd ton slotte door den voor
steller wjjseljjk ingetrokken.
De rede van den heer Duys bjj de Ver-
zckeriDga-debatten, dnurdo van even 11 aar
tot klokslag 3. «Klokslag 3 uur", zegt de
overzicht-schryver van .de Telegraaf", «blies
de boer Doys den laatsten adem uit". En
de D-correspondent van bet «Alg. Hdbl."
zegt
«Neon, de heer Duys is maar één dag
aan 't woord geweest. Excuses du peul
De rede van den Zaanschen afgevaardigde
was, geljjk gewoonljjk, een wilde mengeling
van Wahrhoit und Dichtong. Er
flikkerden rako opmerkingen in, maar ze
wemelde ook weer van laag-by-de-grondscho
debaters-trucs en schijnwaarheden die, met
ontzaglijk veel luidruchtigheid voorgedra
gen, slechts indrnk kunnen maken op een
weinig ontwikkeld auditorium. En eenigen
s t jj 1 mist zoo'n rodevoering ten ceneDmale.
De heer Dnys is in zjjn krnoht, wanneer
hjj zwakheden van andoren ten toon kan
stellen. Zoo bjj voorbeeld toen hjj het gemis
aan anti-revolutionnuire èn nationale gedach
ten in Minister Talma's ontwerpen aantoonde
met citaten uit don tbeologischen hokus-
pokus waarmee dr. Kuyper, in zjjn .Gemeene
Gratie', de arbeidersverzekering heeft om
geven. Of toen hjj den draak staak met den
burenacratischon omslag van do ontwerpen.
Maar zoodra bjj buiten het debaterswerk
komt, wordt hjj öf eenzjjdig èf niet fjjn
van smaak. Dit laatste was het geval, toen
hjj, ten botooge dat de Minister zjjn ont
werpen slordig had voorbereid, mededeeling
deed van wat er in de Commissie van Voor
bereiding was geschied en daarbjj zóó ver
ging, dat hjj den Minister sprekend invoerde.
Terecht protosteerde do heer Talma daar-
tegrn en ten onrechte beriep de heer Dnys
zich op de (reglementaire) principieele vrjj
heid van publicatie van wat in de Commissie
geschiedt. Want er is, binnen de vrjjheid
van publicatie, toch nog een zekere grens
van bescheidenheid, die een man van eenigen
goeden smaak niet overschrjjdt.
Terwjjl de N- Rott. Ct. opmerkt
De dag van den beer Duys. Afgezien van
den heer De Kanter, die zeer kort sprak, en
den heor Van Idsinga, die evenmin misbruik
maakte van het geduld van do Kamer, is
heden uitsluitend de scciaal-democratische
afgevaardigde over do Ziekteverzekering aan
het woord geweest. Bjj de drie kwartier van
gisteroD, kwamen heden nog drie uren. Doch
de heor Duys spreekt zoo rad, dat dezelfde
Bpoocb, door iemard als den heer Loef! voor-
grkragOD, zeker het dabbele van dien tjjd
in beslag zon hebben genomen.
De afgevaardigde voor Zavndam had, naar
het scheen, zjjn redevoering zorgvuldig voor
bereid. Zjjn citatecscbat scheen onuitputte
lijk, zjjn belezenheid groot.
En later:.... Eon handig, schrander,
welbespraakt spreker is de heer Dnys buiten
kjjf, oen bezonnen redenaar met synihetischen
geestesaanleg is hjj in geenon doele. Maar
tot zjjn eer moet gezegd worden, dat bjj
als hjj het altbaDS niet al te bont maakt
heel wat oodorhoadender la dan b.v. zjjn
partjjgcnoot Ter Laan. Mon verveelt zich
gewoouljjk niet onder zjjn redevoeringen, al
loopt men somwjjlen gevaar, zich to ergeren.
Texel, 22 Mei.
Het bestnur van de pas opgerichte sportclub
,T- xel" is (hans definitief als volgt vast
gesteld do beeren burgemeester Gaarlandf,
eere-voorzitter, dr. H. Over, voorz., J. Kejjser,
vice-voorz., D. Dros, aecrets., P. Plaatsman,
penr.ingm., en J. Room, Comm. van het mate
riaal.
Texel, 28 Mei.
In het begin dezer week was de politie
alhier een goheelen dag zoekende naar vier
jonge personen, van Helder, die eon reistocht
hadden ondernomen, zonder daarvan thuis
behoorljjk kennis to geveD,
Omdat vermoed werd, dat de jonge avontu
riers naar hier waren getrokken, werd tele
grafisch eeu onderzoek aangevraagd. Later
is gebleken, dat het reisgezolschsp to Bergen
was opgespoord.
Z-er belangrjjk was in deze week het vee-
verroer naar elders- Er werden verscheept
7564 lammeren, 44 schapen, 116 koeien, 53
kalveren, 3 paarden, 2 venlens en 54 arkens.
Meermalen werd er door de tulrjjke be
zoekers van het boscbje, 't z.g. Doolhof, over
geklaagd, dat daarin de bnnrt nergens ge
legenheid bestond om een frissche dronk to
bekomen. Ook do vele bezoekers van Helder,
die 't lieve plekje komen zien, ondervonden
dit ongerief. Nn echter worden pogingen
aangewrnd, om in deze lang gevoelde be
hoefte te voorriep, door er tjjdeljjk een® in
richting te vestigen, waar de dorstigen zioh
tegen matige vergoeding zollen kunnen laven.
EeDige heeren van elders maken thans
met eene hier afgehuurde schuit een tochtje
naar de Waddeneilanden en zandplaten, hoofd
zakelijk met 't doel er op zeehonden te gaan
jagen.
Wieringen.
Op de j.l. Woensdag gehouden markt waren
aangevoerd 634 lammeren de prjjzen waren
van f 9.tot 1 12.—, 14 stnks rundvee,
prjjzen van f 60.tot f 280.— 26 schapen,
prjjzen van f20.— tot f25.— 1 '2Jjarig
waarover paard 't we'k niet verkocht werd.
de interpellatie loopt, en waarover de mode De handel was stug.