KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexelWioringon on Anno Pauiowna.
No 4111
Woensdag 8 Juli 1812
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 'i m. 50 cl., fr. p,
Pre- 1 Zondagsblad 37J
miën J Modeblad i»»65»»»»75s
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
75 ct., buitenland f 1 .'25
Advertentiën van 1 tot 5 regel* (bij voornitbetaling) 30 cent.
Elke regel rneer6
Bewijs-eiemplaar'2J
Vignetten en groote lettert worden naar plaatsruimte berekend.
Intero.-
Telefoon 80.
Verschijnt Pinedng- en Vrijdogniiddng.
UitgeverC. DE BOER Jr. (v./h. berkhout t Co.), Helder.
Bureaus Spoorstraat en Koningstraat.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 2 Juli.
Schouwburfltent Kerkplein.
1 )e Nederlandeche Tooneelvereeniging van
Amsterdam opende Zondagavond in de schouw-
bnrgtent op het Kerkpieia de reek* harer
voorstellingen met: rDe familie Lehmann",
joodach-drama in vier bedrijven, uit het Duitsch
van Reiohenbach.
De Nederlandeche TooneelvereenigingWe
mochten dns iets goede verwachten. En dat
hebben we gehadSpel zooals we slechte
zelden hier te *ien krygen.
De opkomst had grooter kunnen zyn. Dit
durven we echter wel te zeggen wie er
Zondagavond geweest ie gaat er meer heen.
En hy kan niet anders dan tegen wie er hem
naar vragen, verklaren, dat het spel aan de
hoogste eischen voldoet.
't Gegeven is: Siegmund de zoon van
Abraham Sender Lehmann gaatinkrygsdienst,
blinkt weldra uit door bekwaamheid, ziet zich
het vooruitzicht geopend tot hooge promotie,
en wordt daartoe een afvallige van zyn geloof
en laat zich doopen. Wat daaruit voortvloeit
voor de familie Lehmann werd uitgebeeld met
een jnistheid, een waarheid die je diep onder
den indrnk brengen.
Dat innig, huiselyk tooneel in het eerste
bedryf neemt al dadelijk in.'t Boeit,'t Bleept
je mee. Do schryver heeft zyn stof zoo ver
werkt, dat zv je onmiddellijk mee doet leven,
vooral als het gegeven wordt door kunstenaars
als hier.
Louis de Vries als oude Lehmann zoo diep
gevoeld, zoo waar 1 Van geweldig imponeerende
kracht als hy uitbeeldt den familievader, den
geloovige, do door smart geslagene. De stille
smart van den ouden jood als htf zegt: »De
Heer heeft gegevoD, de Heer heeft genomen,
do naam des Heeren zy gezegend" is aan
grijpend. Vyf, zob maal werd hy terugge
roepen, hy en zyn medeBpelenden, by elk
bedryf. En 't effect was niet verkrogen, door
schitterende costnmes of brillant décor 't
was beide zoo eenvoadig mogelyk 't was
bewerkt door het meesterlijk spel van allen.
We konden 't programma wel op 't rytje
afschrijven: Siegmund Lohmann, Lea, zyn
moeder, Rachel zyn verloofde, Salomon zyn
oom en zoo verder. Allen dragen er toe by
het geheel tot een pakkend, aangrijpend drama
te maken, waarop geen Nurks iets zou weten
af te dingen.
Onze recensie is zeer gunstig. Men ga
oordeelan of we ook maar iets overdrijven.
Jaarfeest Banketbakkers-Vereeniglng.
De afgevaardigden van do verschillende
afdoelingen van de Ned. Banketbakkers-Ver-
eeniging die de op 18 en 19 Jnni alhier
gehouden vergadering en festiviteiten hebben
meegemaakt, zyn nitermate tevreden over
bun uitstapje naar Texel en naar den Helder,
naar de plaats die jammer genoeg, in dit
opzicht niet overal in den lande gunstig
bekend staat. Ook in het orgaan van de
vereoniging zyn eonige artikelen opgenomen,
die getuigen van groote ingenomenheid met
het geziene, over de ontvangst en over de
uitnemende organisatie van de regelings-com-
missie.
W(j zyn hot afdeelings-bestuur van den
Helder «eer verplicht omdat, dank *y haar
initiatief, een groot aantal vreemdelingen uit
alle streken van ons land naar hier is gekomen
en daardoor een betore kijk op onze gemeente
en omgeving heeft verkregen, en dat zy
daardoor krachtig heeft meegeholpen, dio
ongunstige meening langzamerhand te doen
verdwijnen.
Van de vele artikelen, opgenomen in het
Bondsorgaan knippen wy het volgende uit:
Door eenige Collega's nit Leiden werd my
als correspondent van het Officieel orgaan
de oervollo taak opgedragen, om namens allen
die uit de Sleutelstad de heerlijke dagen der
algemoene vergaderirg te Helder hebben
meegemaakt, aan deze afdeeling met haar
kranig bestuur en zoo het kon nog kraniger
feest-commissie hartelijk dank te zeggen voor
de zoo aardige dagen in hnn midden door
gebracht. Wat was het geen goede gedachte
dien tweeden dag, dat onvergetelijk zeereisje
naar Texel, een en al vroolykheid, nog ver
hoogd door de goedgeblazen muziek, men
zon wel willen blyven varen soo gezellig,
't was ook eenig leuk, zooals een aardige
Haarlemsohe juffer zei, die naast ons zat,
op het promenade-dek van de //Dageraad".
Dat 't gezellig was vonden blijkbaar ook
do honderden nieuwsgierigen die ons aan
het havenhoofd te Helder een tot weerzien
toeriepen. Zoo ging het ook eveneens cp het
vriendelijk zoo typisch gelegen eiland Texel,
wat een vroolyke glundere gezichten van
jong en oud die langs den weg geschaard
om het hardst meededen met ons vroolyk
gezang en dan die militaire wandeling mot
genotvolle klimpartijen, wat een gelach, wat
een jool. Wy kenden daar geen hoog en geen
laag, allen waren onderling als goede broers
en zusters, aan het begin van Den Burg
even uitgeblazen, want 't was warm, lekker
warm, en toen voorafgegaan door onzen on-
mjsbaren braven Haan en de onvermoeide
muziek naar 't hotel Texel, waar ons de lunch
wachtte, 't Was verdiend na dezen marsch en
de hotelier zal wel niet te klagen hebben
gehad over slechte appetit. Op den bepaalden
tijd zagon wy op 't vriendelijk dorpsplein de
auto's on rijtuigen (wat een verscheidenheid)
aanrollen, ieder zocht zyn gezelschap on veort
ging hot weer naar Oude Schild, waar onze
boot aan Texols ree gemeerd lag, om de
kostbaro lading in te nemen, waarvan God
dank niets anders overboord ging dan één
Amhomsche hoed, de eigenaar was er net
b$tjjds onder nit, niet ongelukkig. Onze brave
heer v. d. Veen, als al tyd even bezorgd, had
natuurlijk op dergelyke dingen gerekend en
haalde fluks een goed passende pet uit den
achterzak van zijn gekleede jas, waarmee
onze Arnhemsche vriend heel erg lekker was.
In den Helder aangekomen, was do feest
commissie weer direct in actie, om vertrekkende
gasten naar het spoor uitgeleide te doen, en
menig woord van oprechten dank zal hun
daar eenigszins schadeloos hebben gesteld
voor de vele moeite en zorgen, die een der
gelyke ontvangst met zich brengt. Wij ook
brengen gaarne nog eens van deze plaats een
goed gemeend woord van oprechte hnlde en
dank aan onze Heldersche vrienden, voor het
genoegen, ons allen aangedaan en hopen dat
langsamerhand nog meer collega's gaan inzien,
dat een dag van ontspanning voor ons en
onze vrouwen of dochters noodig en nuttig
is. Oude vriendschap wordt hernieuwd, nieuwe
vriendschapsbanden worden gelegd, en zoo
komen wy allen nader tot het besef, dat onze
Vereeniging vormt een schakel van menschen,
één van zin, die door gemeenschappelijke en
vriendschappelijke samenwerking, veel, zeer
veel goeds kan tot stand brengen tan voor-
dcele van ons vak cn onze belangen. Leve
de afdeeling Den Heldor, leve ons Hoofd
bestuur, leve de Vereeniging. Hiep, hiep,
hoera!
Verduistering door een postcommfes.
Woensdag heeft voor de Rechtbank te
Zutphen terecht gestaan do 43-jarige J. Ie
Grande, commies ie kl. dor posterijen te
Deventer. Hy had door vorvalsching van het
register dor buitenlandsohe postwissels een
bedrag van f 860 zich toegeëigend.
Bekl. bekende. Hy zat zwaar in de schuld
en had telkons zich oen bedrag toegeëigend,
dat hy dan weer aaazuiverde, maar dat, toen
het ontdekt was, tooh nog ruim f 860 had
beloopen. Postwissels van f 414, f 109 en
f 132, registreerde hy als postwissels van
f14, f9 en f32; later na afrekening voegde
hy in het register de cijfers 4, 10 en 1 er
weer voor.
Waar bekl. bekende lykt de kans tot ont
koming gering, maar do verdediger mr. J.B.
Solner betoogde, dat er geen schyn of scha
duw van bewys was. Want vooreerst: ten
laste was gelegd toeëigening van die f 860
in de eerste maanden van 1912, terwyl de
in 1912 gepleegde vervalschingen voor een
deel dienden om de gaten van 1911 testop
pen en er tronwens nooit een tekort in de
kas was geconstateerd. Er was alleen een
te kort in bekl.'s administratie, een zekere
Bom was niet verantwoord. En wat de ver-
valsching betreft: het overgelegde register
was juist; de daarin vermelde buitenlandsohe
postwissels waren inderdaad tot dat bedrag
verzonden! Waar was dan de vorvalsching?
Dat bekl. het bodrag eerst onjuist had ge
boekt eu dat hy, zyn vergissing bemerkend,
het honderdtal er voor gezot bad, maakte
geen vervalsching uit.
Bekl. was bovendien al zwaar gestraft:
by de post was hy ontslagen en hy zat al
geruimen tyd preventief.
Uitspraak over acht dagen.
Een ongevraagd ontslag.
B. en W, van Amsterdam berichten aan
don raad dier gemeente, dat zy mevr. H. E.
de Boer-L idder, onderwijzeres aan do open
bare school voor gewoon lager onderwys
no. 126, niet meer geschikt achten voor de
vervulling van haar taak.
Deze onderwijzeres genoot in de jaron 1910,
1911 en 1312 do volgende verloven:
van 16 Mei 191016 September 1910
wegens zwangerschap;
van 16 September 1910—15 Februari 1911
wegens ziekte;
van 15 Februari 191113 April 1911 we
gens ziekte, mot dien verstande, dat zy haar
taak gedeoltolyk vervulde;
van 27 Octobor 1911 1 December 1911
wegens ziekte:
van 1 December 19111 April wegens
zwangerschap
van 20 April 1912—1 Juni 1912 wogons
ziekte. Sedert 1 Juni verzuimt zy de school
zonder verlof.
Toen de gemeentearts, ten einde te kunnen
beoordeelen in hoeverre een hernieuwd ver
lof tot herstel van gezondheid noodig was,
een verklaring van den behundelenden ge
neesheer verlangde, heeft de onderwyzoreB
aan dit verlangen niet voldaan, doch aan B,
en W. medegedeeld dat zy zich om voor
haar zeer geldige redenen, niet meer aan de
behandeling van een dokter wenschte te onder
werpen. Daardoor heeft zy het voor B. en
W. onmogelyk gemaakt te beoordeelen, of
verlenging van verlof noodzakelijk is en of
er kans bestaat, dat zij weer voor hare be
trekking geschikt zal worden. Daarby komt,
dat zy sedert oenigen tyd vertoeft bij haar
gezin, hetwelk in een andere gemeente woont,
en zich dus ook aan het toezicht van den
gemeentearts heeft onttrokken.
Uit een verklaring van don gemeentearts,
welke B. en W. overleggen, blijkt, dat deze
van oordeel is, dat de onderwijzeres niet
meer geschikt is voor de vorvnlling van
haar taak.
Met het oog op het bovenstaande zyn B.
en W. van meening dat het belang van de
school, waaraan mevr. de Boer verbonden is,
niet gedoogt haar langer in hare betrekking
te handhaven.
Straatjeugd.
Vrijdagavond, toen een waker zyn ronde
in de WittenBtraat te Amsterdam deed, werd
hy door eenige opgeschoten jongens gesard.
Een heer, die juist voorbij kwam en het geval
gade sloeg, maande de jongens aan door te
loopen. Een der belhamels vloog op den heer
toe en sloeg deze met een jjzeren bout op
het hoofd, zoodat hy bewusteloos neerviel
en naar het gasthuis moest worden overge-
braoht. De vermoedelijke dader is gearresteerd.
Vreemdelingen aangehouden.
By aankomst te Rotterdam van het stoom
schip tNoordam" van do Holland—Amerika-
lyn z\jn door do rivierpolitie aangehouden
twee Duitsche jongemannen van 20 en 22
jaar. Zy worden verdacht zich te Karlsruhe,
ten nadeele van hun patroon, aan verduistering
van 2700 mark to hebben schuldig gemaakt.
Van dit geld was nog 400 mark in hun bezit.
Daar hnn aanhouding door de Duitsche justitie
verzocht was, werd hun hot aan land gaan
te New-York geweigerd en keerden zij met
de ,Noordam" naar Rotterdam terug. Beider
uitlevering wordt aangevraagd. Eerstgenoemde
is voorloopig naar het Huis van bewaring,
laatstgenoemde, die ziek is, naar het Zieken-
huis gebracht.
Predikantstraktementen.
Het Centraal Comité tot verhooging der
Predikantstraktementon in de Ned. Herv.
Kerk beeft doen verschynen een overzicht
van hetgeen er ontbreekt aan het minimum
van f 1400 traktement.
Van 368 der 1860 gemeenten kwam geen
aotwoord op de vragenlijst in. In 404 gemeen
ten bleek het traktement beneden f 1400; in
37 gemsenten zelfs bonsden f 1000. Van dsze
404 gemeenten wenschen 214 wel aanwending
van invloed door het Centraal Comité, 190 niet.
f 97.786 is noodig om in deze 404 gemeen
ten de traktementen op f 1400 te brengen.
Het ongunstigst is hot gesteld in de Pro
vincie Limburg (Classis Maastricht), waar
dertien gemeenten f 1400 noodig hebben om
op f 1400 te komen en slechts drie dit mini
mum nitkeeren, het gunstigst in de classis
's-Gravenhage waar slechts drie gomeonten
zijn, die samen f 400 behoeven om tot dit
minimum te geraken. (Ned.)
Benzine chantage.
Een eigenaardige vorm van poging tot
chantage wordt tegenwoordig toegepast in
die streken van ons land, welke om haar
natuurschoon veel reizigers trekken. Voorna
melijk geldt het streken, welke veel door
automobilisten bezocht worden. Minder ge-
fortuneerden behoeven zich niet ongerust er
over te maken. De zaak is deze.
Sommige damoB van de demi-monde hebben
een nieuw middel bedacht, om in aanraking
te komen mot hecren uit den gegoefen stand.
Zy posteeren zich daartoe met een rywiel
op oen weg, waar veel auto's passeoren en
op een in het oog vallende plaats. Te voren
hebben zy zorgvuldig een vetvlek op haar
rok aangebracht, b.v. van kettingsmeer. Nu
worden alle naderende auto's nauwkeurig
bespied. Auto-taxi's kunnen ongemoeid pas-
seeren. De wacht is op een luxo automobiel,
liefst mot één enkelen heer er in.
Het geoefende oog weet met groote zeker
heid het slachtoffer te kiezen. Dezen wordt
verzocht te stoppen, hy geeft ridderlyk on
middellijk gehoor aan het verzoek van de
elegante dame, en dan wordt hem beleefd
een weinig benzine gevraagd, om de vlek
weg te maken.
Het is natuurlijk slechts een list, om een
gesprek te kannen aaDknoopen.
Tot welke gevolgen dit leiden kun, laat
zich gemakkelijk raden, het kan leidon tot
eon gewoon liefdesavontuur of tot chantage,
soms ook tot niets.
De galante ridder loopt echter groot gevaar
in eon eigenaardige houding gesnapt te worden,
daar hy al niet minder kan, dan zelf zyn
best te doen op do vlek. Dat brengt de hof
felijkheid jegens het zwakke geslacht mede.
(Vad.)
De muiterij In het Turksche leger.
Berlyn, 27 Juni. Uit Konstantinopel werd
vanmorgen aan den „Lokal Anseiger" geseind
De Albaneesche senator Hadzji Akif hoeft
een telegram nit Monastir ontvangen, dat
door berichten, die op de Porte ontvangen
;ijn, wordt bevestigd. In dit bericht heet
het o.a., dat de Albaneesche opstandelingen
den wali en den stedelyken commandant van
Monastir gevangen geoomen hebben. De
militaire opstand, waarvan Monastir, Perlepe
en Debre de middelpunten zyn, neemt oen
onrustw^kkenden omvang aan. fn Monastir
mnite» op het oogeoblik reeds 12 bataljons.
Daarvan zyn or 4 met de opstandelingen
verbonden. Een bekend staatsman verklaarde,
dat de opstand ia Albanië onrustbarend veel
lykt op den opstand, waardoor Abdul Humid
tot het vetleenen van eeü constitutie go-
dwongen werd. De revolutie schijnt het schep
pen van een nieuw vryheidslegor ten doel
hebben. Mon vreest, dat de boweging op
Konstantinopel en de Dardanellen zul over
slaan, waar de verhouding tusschen manschap
pen en officieren zeer gospannen is. Een
van de hoofdlieden van de beweging schjjnt
Hoessein Kiazim, de wali van Saloniki, te
zjjo, die ongeveer eon rol speelt, als inder
tijd Hilmi pasja.
Vanmiddag werd uit Konstantinopel aan
den „Lokal Anze ger" geseind Dc minister
van binsonlandscbo zaken begaf zich onmid-
deljjk na de ontvangst van do laatste berichten j
uit Albanië met verschillende andore ministers j
naar Said pasja. Hy deelde bem mede. dat
do militaire opstand gevaarlijke vormen aan-
nam en dat evenals vier jaar geleden vele
offi'iereu zich in da bergen teruggetrokken
hebben. Said pasja gaf kalm de volgende
verklaringen af. Zooira ambtelijk bewezon
is, dat er ontevredenheid heerscht over de
tegonwoordige rcgcering, beschouwt hy het
als zyn plicht zich terug te trekken, daar
men by den buiteDlandscben oorlog nog niet
eon binnenlandsche ooeenigheid hebben kan,
Hy diende daarom als eerste minister zyn
ontslag in. Said pasja bleef op zyn stuk staar,
ofschoon de injj^jster van binnenlandsche
zaken verklaarde, dat de grootvizier gemeeno
zaak maakte met de opstandelingen, als by
thauB aftrad in plaats van tegen hen op te
treden. De mioieters hieldon daarop een
buitengewone vergadering zonder Said pasja,
die 7 uur duurde. Er werd besloten met
Hilmi en Haki te onderhandelen over het
grootvizierschap.
Op de Porte komen onophoudelijk nieuwe
berichten over uitbreiding van den opstand.
Daarentegen heeft de Turksche minister vun
oorlog, Mahmoed Sjefket pasja, tegenover
den Konstantinopelschen correspondent van
de „Nene Freie Presse" de berichten ovor
den opstand in Monastir overdreven genoemd.
De vernieling van de Schwaben.
Het luohtschip //Schwaben", dat Vrijdag
te DusBeldorp vernield en in vlammen opge
gaan is, is het achtste Zeppelin-luchtschip,
dat verongelukt is. De Zeppelins moesten,
met hun vaste aluminium-geruamte, oen veel
langeren levensduur hebben dan de lucht-
sehepan van andere stelBols; in werkelyk-
heid is hnn gemiddelde levensduur totdusver
niet veel meer dan enkele maanden gewoest.
De LZ I leefde zes maanden, de LZ II twee
en een halve maand, do LZ IV anderhalve
maand, LZ V elf maanden, de LZ VII maar
tien dagen, de „Schwaben" een jaar on tweo
Moordenaarsbende.
Mag men een bericht nit Warschau aan
het Central News-agentschap gelooven, dan
is, by hot dorp Kurdio in het gouvernement
Nieuw Ladoga, een afschuwelijke miadadeu-
reeks ontdekt. Het had de aandacht getrokken
dat manneD, die op bezoek waren gegaan in
de woning van een boerenvrouw, die met
haar 17-jarige dochter oven buiten de grens
van het dorp woonde, verdwenen waren.
Verder had men in een nabnrig boscli lyken
aangetroffen, die tot onherkenbaarheid ver
minkt waren.
Er werd besloten een nader onderzoek
naar het mysterie in te stellen en het huis
der boerenvrouw werd door gendarmes om
singeld on bestormd. De vrouw en haar
dochter boden tegenstand, maai- dat baatte
haar nietzy werden overweldigd en het
huis word doorzocht. In eon bygebouw werden
27 lyken gevonden; verder een groot aantal
horloges, beurzen en andere artikelen van
waarde en een berg manneakleeren. Het
b!oek ook, dat in de vloer van Wet huis een
valluik was, waardoor de slachtoffers in een
kolder vielen. In dien kelder vond men
moordtuigen, boeien, ketons e. d. De vrouwen
bekenden, dat zy aan het hoofd stonden van
oen moordenaarsbende waartoe 39,boeren nit
den omtrek behoorden. De bende had 40
mannen omgebracht, die stuk voor stuk naar
de eenzame woning waren gelokt en daar
afgemaakt.
Dertig medeplichtigen zyn gegrepen, negen
zyn nog voortvluchtig.
Suffragettes.
De suffragettes in Londen beginnen het
weder te meenen. Gisteren heeft een harer
weder de wetten der gastvrijheid geschonden
door op een receptie van Lord en Lady
Glenconner in Qaeen's Anne Gate, het don
Eersten Minister lastig te maken. Zy fluis
terde hem, toen de heer Asquith even al
leen stond toe, dat hy nog in deze zitting
den vrouwen het kiesrecht zou moeten ge
ven, on dat by anders de gevolgen maar zou
moeten dragen.
Toen de Minister niet antwoordde, klemde
zy zich aan zyn rok vast en moest mot ge
weld door detectives weggerukt worden. Zy
werd uit de zaal verwyderd en de trappon
afgebracht, waarby zy zich verzette en daar
door haar diamanten haartooi en broche ver
loor, terwyl haar avond-japon gescheurd werd.
Daarna is zy de deur uitgezet.
Verder hebben de suffragettes de ruiten
ingegooid van de Beurs, het postkantoor en
de Reform Clnb te Manchester en van
eenige postkantoren in Zuid Londen.
Het gaat dus wéér z'n gangetje I (Hbld.)
Aanbod van spiritistische hulp.
Dr. L. de Busscher deelt in la Balgique
Mé licale van 16 Juni mede, dat een hoogleer
aar ia ingegaan op een aanbod, dat de meeste
Belgische geneeskundigen hadden ontvangen
van oen spiritiBche vereeniging, om hnn een
of meer harer met bijzondere helderzienheid
begaafde leden toe te zenden, die hen door
middwl van deze gave zouden behulpzaam zyn
by de diagnostiek of de behandeling. De hoog
leeraar heeft het aanbod niet, gelyk de andere
collega's naar de prullemand verwezen, maar
hot ,ondorzoek alle dingen en verwerp het
slechte" in toepassing gebracht. Twee me
diums kwamen tot hom; eon daarvan was eon
blindo dame. In vier langdurige zittingen,
waarvan nanwkeurig aanteekening werd ge
houden, werden verschillende proeven genomen.
Do blinde damo kreeg vóór zich geopendo
dieren met duidelijke tubercnlense verande
ringen. Zy wist niet, dat de dieren (men had
haar gezegd dat het dieren waren) dood en
geopend waron, veel miuder, wat hun scheelde.
Hetzelfde was het geval met doode, niet ge
opend en mot levende dieren. Bracht mon
haar hetzelfde voorworp voor den tweeden
keer, dan zeide zy er iets anders van dan
den tweeden keer. EveneenB als het menschen
betrof. De Busscher stelt moer uitvoeri'e
inlichtingen voor ieder beschikbaar. Het ge
vaar, dat zieken zich toevertrouwen aan der
gelijke beklagenswaardige personen, is niet
gering. Daarom acht hy zich verplicht er
tegen te waarschuwen. (T. v. G.)
dTono'r
'oor de eerste maal zyn er by het onge
luk van de „Schwaben" een groot aantal
menschen gewond. By vorige ongelukken
waren de menschen er byna steeds goed
afgekomen. Yan de 50 soldaten die het lucht
schip hielpen vasthonden, zyn er alleen 32
gewond, bijna allen in den hals, daar ieder
een, toen de vlam opsloeg, onwillekeurig het
hoofd gebogen heeft. De ingenieur Dörr zat
na het ongeluk styf van den schrik in oen
van de sehnitje» en moest er met geweld
uitgehaald worden. De ingenieur Schab, de
montenr Kiefer en de bediende Kubis, die
in de passagierskajait was, zyn allen zwaar
gewond.
gen nie
lementa
TWEEDE KAMER.
(Vervolg van Vrijdag).
De heer Schaper (s. d. a. p.) wil een nieuw
art. 21a invoegen, hetgeen bedoelt voor
zitter en leden van den Raad van Arbeid
voor hnnne in de vergadering geuite meenin-
niet vervolgbaar to maken, een par
itaire onschendbaarheid dus.
ar de heer Talma gaat niet mee met
dit amendement, hoezeer ook door de Comm.
van Voorbereiding aanbevolen.
De heer Schaper voegt er nog een uit
zonderingsbepaling by fbehalve in geval van
schending der verplichting tot geheimhou
ding".
De heer de Savornin Lobman (c.-h acht
de zaak van veel gewicht. Maar volledige
vryheid van spreken is in onze dagen niet
meor noodig.
De heer Scbaper is het hier niet mee
eens, doch de heer Patyn (u.-l.) vindt het
van niet zoo groot gewicht, nu uitgemaakt
is, dat de zittingen niet publiek zullen zijn.
OverigeoB is het eene zaak die door de
Grondwet moet geregeld worden.
Ook de heer Troelstra vindt het argument-
Lohman onjuist.
Na re- en dupliek wordt het amendoment
met 4528 stemmen verworpen.
By art. 28 (nemen van besluiten) lioht de
heer Teenstra (v.-d.) een amendement toe
om by staking van stemmen niet het lot te
doen boslissen, doch den voorzitter een be
slissende stem te geven. De Minister acht
dit onjuist. Hoe zou de voorzitter b(j stem-
miog over personen een beslissende stem
kannen hebben
Na eenige discussie trekt spr. zyn amende
ment in, onder protest tegen 's ministers
houding.
By art. 36 (benoeming, schorsing, ontslag
van den voorzitter) licht de heer Duys een
amendement toe om den voorzitter niet door
de Kroon, doch door den Raad van Arbeid
te doen benoemen, schorsen en ontslaan. Hy
doet daartoe een beroep op het beginsel van
«elfbestnur. Dat de voorzitter agent zal
worden van de r\jksverzekeringbank, dit
argumont wraakt spr., omdat het opgaan
daarvan afhangt van de vraag, of de admi
nistratie van de ongevallen gedurende de
eerste 13 woken onder de ziekteverzekering
gebracht zullen worden.
De heer Bos (v.-d.) licht een amendement
van dezelfde strekking toe, dat door hem
met de heeren Treub en Teenstra is inge
diend. Technisch was het niet als snb-amende-
it op het amendemont-Duys in te dienen,
staking van stemmen dient het lot niet
over de kenso van den voorzitter te beslis
sen, omdat deze ieders vertrouwen moet
besitten. Daarom moet de Kroon beslissen,
wat een prikkel voor de leden is om het
et elkaar oods te worden. De schorsing en
het ontslag van den voorzitter moeten in
't geheel niet aan de leden komendeze
moeten alleen hun eventueele bezwaren tot
de Kroon kunnen riohten, die beslist. Do
positie vau den voorzitter wordt dan ver
sterkt.
De Minister zegt, dat krachtens de Onge
vallenwet eu de Invaliditeitswet aan den voor
zitter van den Raad van Arbeid een roekB
vau werkzaamheden znllen worden opgedra
gen. Daarom moc-t de regeering seker zyn
van de bekwaamheid van den voorzitter.
Dit blyft, ook al worden do kleine ongevallen
de Ziektewet gelicht. In het stolsel-Bos
zal later een voorzitter, die het vertrouwen
van de helft der leden heeft verloren, toch
herkozen kunnen worden.
De heer Duys vraagt den minister wat na
zyn plannen zyn met den tyd van behande
ling der Ziektewet. Hy neemt verder in zijn
amendement over het tweede lid van het
amendement-Bos (regeling van de stemming
voor den voorzitter mot benoeming door de
Kroon, als by herstemming niemand de
meerderheid krijgt).
De heer Bos (v.-d.) trekt zijn amendement
in. De Minister dupliceert.
De heer Nolens (r.-k.) beveelt het amende
ment-Duys namens de commissie van voor
bereiding aan en zegt, dat het geheel van
de omstandigheden zal afhangen, wanneer
de Ziektewet zal kannen worden afgedaan.
De heer Duys brengt een redactioneele
wyziging in zijn amendement aan en komt er
tegen op, dat de minister het in zjjn hand
zal hebben eon kostbare organisatie op touw
te zetten, waaraan men niet heeft, indien
de Ziektewet niet tot stand komt.
Het amendemont-Dnys wordt verworpen
met 44 tegen 35 stommen.
By de artikelen 46—48 van don secretaris
licht de heer Palyn (u.-l.) een drietal amen
dementen toe, strekkende om te doen uit
komen dat, tenz(j de Raad van Arbeid het
anders wenscht, de betrekking van secretaris
van don Raad van Arbeid zal z(jn een hoofd
geen bljbotreking.
De heer Teenstra ^v.-d.) lioht een amen
dement toe om den eisch to dosn vervallen
dat de secretaris in den regel doctor in de
staats- of rechts wettenschap moet zijn.
Eenige andere amondementeè worden in
gediend en Min. neemt alles over op éen na.
Men is gevorderd tot art. 49, strokkende
om do Radon van Arbeid te doen mode-
werkon by de uitvoering van wetten be-
treffendo do arbeidersverzekering. De heer
De Beaufort heeft hierop een amendement
ingediend en daarover wordt een paar kolom
lang goboomd, waarop de indiener het weer
intrekt.
Op art. 50 (weigoring tot medewerking)
heeft de heer Van Vnuren (r.-k.) een amende-
it ingediend en daarover wordt een poosje
gebabbeld, waarna de indiener het weer in
trekt.
Op art. 52 (gemeentelijke regelingen) lioht
e heer Hngenboltz (s. d. a. p). een amende-
leot toe on ook de heer Teenstra (v.-d.).
De Minister neemt een gedeelte van het
eerste over en de heer Teenstra trekt het
zyne in.
Op art. 56 liclit de heer Aalberae (r.-k.)
in amendement toe en trekt het daarna in.
By art. 59 licht do heer Helsdingen (s.d. a.p.)
een amendement toe en trekt het daarna in.
By art. 63 u ziet, we vorderen, zyn
een paar amendementen ingediend, een van
den heer Duys (s. d. a. p.), een van den heer
Teenstra (v.-d.). De heer Duys trekt,
eene wyziging van het artikel het
ment in, de heor Teenstra insgelijks.
U moet heusch niet denken, leser, dat u
voor den mal gehouden wordt, 't Is allemaal
zoo geschied.
Op art. 89 hebben we u niet gezegd,
dat de Kamer naar hnis wonLees maar
wat mr. Antonio de vorige maal zei licht
heor Duys enz. eu trek» enz.
Op art. 92 lioht de heer Dnya enz. en
trekt enz.
A s. Dinsdag 11 uur dus heden art.
114 (slotartikel). Dan is men door de Raden-
wet heen.
Aldus maakt men in den jare 1912 een
wet, waarvan niemand nog weet waarvoor
zy dienen moet.
OE WEEK.
80 Juni.
In een myner jongste week-babbeltjes had
ik 't over de giftigo uitwerking, de infectie,
welke do „dampkring" eener groote verga
dering in figuurlijken z'n opgevat natuur
lijk, pleegt te berokkenen. Ik heb or in
de allerjongste dagen, een sprekend staaltje
van gezien op het Haagsoho Binnenhof. Na
den stryd om de artt. 8 en 8 van de Raden-
wet was hot kwik in de parlementaire tl
mometer plots met eon aantal graden ge
daald. Eene doodsoho, loome stemming daalde
op de hooge-vergadering neer. Zóóver is 't,
na den grooton moord, door Rechts op al
wat amondement is, van Links komend, ge
pleegd hetzij er de signatuurDuys, dan
wel die van mr. Patijn onder stond, dat
de Zaandammer er den brui van gaf en zijn
geestelijke kinderkens gewillig door de coa
litie liet onthalzen, zonder een enkel, een
simpel woordje van genade te spreken
daar is iels voor noodig I Maar de krijgslast
„stemmenI stemmen!" waarmee de kolonne,
door het driemanschap Nolens Lohman
Kuyper aangevoerd, alles voor zich dood
vluchten, uiteenstuiven, wegdwarrelen daar
hiolp geen praten tegen. Daar was men mach
teloos togen en toen ontzonk zelfs den heer
Duys de courage. Behoudens een onkel voor-
stelletje, dat door minister Talma werd
adopteerd", heeft de heer Duys over da
ganscbe linie nederlaag geleden. Maar,
dit wil ik even aanstippen, eene moreele
zege heeft by stellig in de jongste weken
behaald. De Kamer heeft in den heetge-
bakerden man, die zelf de eerste is om te
erkennen dat hy telkens, en telkens weer,
zyn impulsieve, opbrnischende natnnr niet
meester is, leeren waardeeren iemand van
diepgaande, grondige kennis vau al wat met
de sociale verzekering verband houdt, die
op zoo meesterlijke wjjze vaak voor syn
eerlyke overtniging weet op te komen, dat
ieder er groote achting voor gevoelt; en
niet minder voor den blinden yver, de warme
toewijding, waarmee deze afgevaardigde zich
geeft aan de zeer-zwaro taak, hem thans door
zyn club op de schouders gelegd. De heer
Duys kan prikkelen, zelfs verbitteren als h(j,
wild-op-stuivend, don tegenstander te-lyf gaat.
Grof, ocht krenkend, gowichtig-wordend is by
nooit. De heer Duys is een stryder met open
vizier, die lage middelen in den kamp ver
smaadt, slechts heeft hij zich onverpoosd te
oefenen in het afleeron van de hebbelijkheid
om nu en dan als «en dolleman op den kyker
in te vliegen.
Ik vond het een mooi oogenblik, dat miniBter
Talma hulde bracht aan do opbouwende
kritiek van den heer Dnys, men kan zicli
levondig voorstellen, dat zulk een woord, van
deze zijde gericht tot dit adres, moest
treffen Toen ik den ochtend na den nacht
van art. 8", den heer Dnys ontmoette, sprak
by my erover met dat haast kinderlyk-uit-
gelatene, dat deze figuur kenmerkt en er eon
der sympathieke eigenaardigheden van vormt.
Men gevoelt dat iemand van dergelijk frisch-
jeugdig spontaan doen volmaakt te goeder
tronw moest zijn. Ook is het zeer begrype-
lyk dat aanren als Talma en de heer Duys
in de jongste dagen nader tot olkander zyn
gekomen door onderlinge waardeering, die
ontstond en groeide; ook door elkander boter
begrijpen. Dit heeft natnnrlijk niets te maken
met het vertroebelen of vervagen, by eon
dier beiden, van ieders donkbeelden, wereld
beschouwing Ik aoht het eene der grove
insinnatiën, waarvan men in het arsenaal der
„politiekerjj" trouwens zulk oen overvloed
aantreft, om nn to zeggen: eilaoy, hoezeer
lonkt, „liebéogelt" deze op stemmen be
laste bewindsman naar het „roode hoekje!"
Wie zoo spreekt, miskent bewust of onbe
wust, maar doorgaans wel 't eerstel
de groote en gelukkige waarheid, dat vriend
schap tusschen mensohen van uiteenloopende
denkwijze, los is van do knellende bandon,
de veinzerij, welke in „de politiek" worden
aangelegd 1
Op de „infectie", van den dampkring der
proote vergaderingen uitgaando, zinspeelde
ik, denkend aan sommige momenten in het
optreden van den Znidhornsehen afgevaardigde
Teenstra in de jongste dagen. Deze volks
vertegenwoordiger is eeq der meest gemoe
delijke, rustige leden van de vryz.-democra-
tisohe fractie. Hy is een welgedane, blonde,
blozende, goedig-joviale agrariër. De heor
Teenstra kan, sprekend over onderworpen,
vallend binnen de kringen van zyn weten
en ervaring, blijk geven van gezond-verstand
en ook wei van verworven kennis. Ongetwij
feld is hij, de moderne type van den
„landbouwer" in het Parlement; van den
agrariër met de H. B. S. achter zich, een
nuttig lid der vertegenwoordiging. Een twin-
tigat'eenwsohe Zylma, zou men kunnen zeg-
Maar nn schenen plots de lauweren,
sommigen behaald door vinnige uitval
len, rake interrupties of speeches, waarbij
de Kamer kwam luisteren en in jolige, of
wel warme gemoedsstemming geraakte,
den heer Teenstra te prikkelen, Zon men in
de Znidhornsohe buurt, van deze pittige,
pnntige en jolige dingen lezend, niet zeggen
„Tjonge, xóó-iets lapt onze Teenstra 'm toch
nooit, hë?"
hg kwam losging óók troeven,
scherp worden, Links te-l{]f gaan zoodat
zelfs, tot aller verbazing, do voorzitter tel
kens moest hameren, vermanen
Maar 't was de „infectie"'t bleek na-
aak. 't Ging ljjnrecbl in tegen den waren
aard van deze afgevaardigde. Met zulk soort
diogen moot men in do Kamer uiterst
voorzichtig wezen, of 't wordt een échec,
dat héél wat erger is dan het meest-verstokte
swygen 1De heer Toonstra pantsere zich
tegen de infectie en make sich do bittere
ervaring ten-nutte. Dat elk vogeltje moet
zingen gelijk het gebekt is, geldt evenzeer
voor de Kamer 1 En het eenvoudige Vinkje,
dat zioh voor Naohtegaal uitgeeft, zal wel
haast de «oherpo snavels sijner vergramde
en spottende natunrgenooten aan den lijve
gevoelen
Me. Antonio.
INGEZONDEN.
Mijnheer de Redacteur 1
Verzoeko beleefd plaatsing voor het vol
gende
Do steunlijst voor Mej. Gronwstra, ten
doel hebbendeuitzending naar het Sanato
rium voor longlijder» te Hellendoorn, welke
onlangs door bemiddeling van de Directie der
Marino circuleerde a. b. Hr. Ms. oorlogs
schepen, heeft opgebracht:
a/b Hr. Ms. „Emma" f 50.—
„Evortson" 87.40
„Atjeh" 80.60
„Wachtsohip"26.20
„BeUona" „24.85
ii „Noptunus" 16.40
„Kortenaer" 14.15
„Zeehond" 9.75
„Medosa" 4.25'
„Van Speyk"1.50
In de Marn. Kazerne9.05
Te samen f 224.15'
De commissie brengt door dese tevens
haren daok uit voor de welwillende mede
werking van de Command. Off. der reep.
schepen en voorts aan allen, die aan het
goede doel kobben medegewerkt.
De Commissie
A. Sxoxf.
W. C. Jongman.
G, Lusthuis.
