KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HoltÈerTexel, Wioringan on Anna Paulowna.
Ho. 4117.
Woensdag 24 Juli 1912
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p, 3 m.50 ct., fr, p. post 75 et., buitenland f 1.
Pre- Zondagsblad 37) 45 0.
iniën J Modeblad i 65 t 75 fl).
(Voor het buitenland b(j vooruitbetaling.)
regels (bij vooruitbetaling) 30 rent.
Adverteutiën van 1
Elke regel meer.
Bewijs-exeuiplaar'*t
Vignetten en groote letten worden naar plaatsruimte berekend.
Interc—
Telefoon 00.
Weroohijnt Dingdag- en Wrijdagmiddeg.
Uitgeweri O. DE BOER Jr. (v./h. BERKHOUT i Co.), Helder.
Bureau* i Spoorstraat on Ka
BIEUWSBERICHTEB
HELDER, 23 Juli.
Gymnottiok-uitvooring.
Voor de achtste jaarlyksohe uitvoering eu
wedstrijden van don Bond van Gymuastiek-
vereeniging Hollands Noorderkwartier' was
voor dit jaar den Helder aangewezen.
De rtgelings-commissie had gezorgd voor
een uitstekend terrein aan de Van Galen-
straat, waar het reeds vroeg een vroolyke
drukte was. Vlaggen van alle natiën wap
perden in den wind. De feestelijkheden be
gonnen met oefeningen van de aspiranten, van
de vereenigingen Oefening kweekt kunst"
en «Pro Patria", (Helder), «Lycurgus'
(Schagen), »U. d. f." (Dirkshorn), «Hercules"
(N. Niedorp) en de «Weatfries* (Barsinger-
horn). Deze voerden een aantal vrije- en
toesteloefeningen uit wat waren die drie
trommelslagers kenrig in de maat! maar zjj
moesten ook het tompo aangeven en of
schoon het groote publiek nog niet aanwezig
was, werden deze toch ook reeds door velen
bijgewoond. Wjj vernamen dat 's morgens
reeds ruim 200 entróes werden afgegeven.
Te half een werden de alom uit den omtrek
gekomen vereenigingen officieel door de ver
eeniging «Helders Belang* in //Casino* ont
vangen. De Voorzitter van den Turnbond
«Hollands Noorderkwartier", de heer Jac.
RoggeveeD, opende de bijeenkomst, door
met een enkel woord allen welkom te he6ten
en den wenBch uittedrukken dat men zijn
beste beentje mocht vóórzetten. Mogelijk
stelt men, zei spr., zijne verwachtingen wel
te hoog, want de Bond bestaat hoofdzakelijk
uit vereenigingen van het platte land. Spr.
hoopte echter, dat men tevreden zou zjjo,
en dat de praeataties mee zonden vallen.
Hierop nam de heer Biersteker, voorzitter
van „Helders Belang" het woord. Aan spr.
was de vereerende taak opgedragen den ge-
westelijken bond op dezen dag het welkom
toeteroepen. Hoewel spr. niet van al dat
officieels hield, had hij toch gevolg gegeven
aan het verzoek de gasten welkom te heeten,
omdat door deze feestelijke uitvoering be
oogd wordt wat de Vereeniging „Helders
Belang" wilbevordering van het Vreemde
lingenverkeer. Daarom dan ook van harte
«en welkom, en de hoop, dat de naam Hel
der een goeden klank mag achterlaten bij
allen. Ook nog uit een aader oogpunt heeft
spr. de gelegenheid gretig aanvaardhet
groote belang, dat de beoefening der gymna
stiek heeft. Reeds 600 jaar vóór Christus
werd z(j gegrondvest en toen reeds beoefend
nit een oogpunt van schoonheid, gezondheid
en spierkracht, in Óen woord ter veredeling
van het lichaam. Spr. hoopte dan ook, dat
tevens uit een oogpunt van gymnastiek dezo
dag aangename herinneringen na zou laten,
dat door de beoefening ervan een kern van
gezond volk mocht blijven bestaan. Wjj
Nederlanders hebben by verschillende gele
genheden getoond vooraan te staan. Ook in
't buitenland hebben wü een goeden naam
moge die door de beoefening der gymnastiek
meer en meer worden uitgebreid. Ten slotte
dronk spr. op de gymnastiek in 't algemeen,
den Bond „Hollands Noorderkwartier" en op
het welzijn van den dag.
Met hoera's en de bondsklap werd deze
speech beantwoord waarna zich de stoet op
stelde en van „Casino" achter de H. B. S.
om langs do Weststraat den Kanaalweg be
reikte en naar het feestterein ging. Het was
een aardig gezicht al die vereenigingen met
haar vaandels, al die fleurige turnpakjes.
Vooral de dames in wit met blanw en wit
met roodgestreepte pakjes zagen er aardig
uit. Het was een heele stoet, die met
Winnubst's muziek voorop voorttrok.
Cp het terrein werd, na het spelen van
het Bondslied, een saluut aan het vaandel
en oen ommegang over het terrein, mot de
Verschillende oefeningen een aanvang ge-
muast. We zouden den lezer met eene op
somming van alles wat gedaan werd, maar
vervelen. Er werd, voor zoover wij het be-
oordeelen konden, keurig gewerkt. Enkele
oefeningen aan de brug en eenige fraaie
standen lokten veel en herhaald applaus.
Van deze laatsten werden eenige gekiekt.
Rondom, op daken en in tuinen zat alles
vol. Een huisvader had een heele stellage
getimmerd en zat met moeder de vrouw onder
een groote p&rapluio aandachtig te kijken
oen ander dronk heel gemoedelijk koffie op
hot dakeen stramme visscher klauterde
m.t jeugdig vuur op een schaartje en er
weer af. Veel hilariteit verwekte een vlieger
in den vojrm van een ëóndekker men kon
de propellor zien draaien.
Overigens was het op het tooneel der
werkzaamheden een en al bedrijvigheid. Hier
voerde een turner een prachtigen hoogstand
uit, ginds deed een ander wanhopige pogingen
om met zijn voet in een ring te komen el
ders was een groepje meisjes aan de brug
bezig. Men kwam oogen te kort. Aardig was
ook een nummer touwtrekken, vooral wanneer
beide partijen even sterk waren. Van de
dames-nnmmers noemen we de Oudkarape-
laarsters met de knots, hetgeen iets nieuws
was.
Te half vijf begonnen de wedstrijden
driekamp voor mannen (hoogspringen met
vaste plank, vèrspringen met vaste plank,
100 M. hardloopen met keerpunt), en perso-
neele wedstrijd voor dames (tremplin hoog
springen).
Te zeven uur waren allen weder in Casino*
vereenigd, en zou de prysuitdeeling een aan
vang nemen. In afwachting voerden de jongens
en meisjes maar al vast eenige rondedansjes
uit in de zaal, terwijl de ouderen in don tuin
zaten. De jongens en meisjes voelden zich
hoor en meester in de zaal geen
lucht bond hen en ze maakten van hi
reoht gebruik.
Eindelijk kwam de heer Biersteker, die
zeide nog wel iets te hebben willen zeggen,
maar doordat het eigenlijk wat laat was go-
worden, het maar naliet, en die den Bond
f;elukwenschte met het prachtige weer en het
eit, dat geen enkele wanklank de feestvreugde
verstoord had. Hierna had de uitreiking der
prijzen plaats.
De uitslag is als volgt:
Personeele wedstrijd dames: leprijs mejuf
frouw Geervliet (1.65 M.), 2e prijs mejuflrouw
De Wijn (1.60 M.) en Se prijs mejnffrouw
v. «1. Steen (1.65 M.), alle drie van «Oefening
kweekt Kunst" (Helder).
Driekamp mannen:
le prijs Hercules", Oudkarspel 88 Vi punt.
2e //Olympia", Wieringerwaard 83
3e n i Hercules", Nieuwe Niedorp 80l/a
4e fPro Patria", Helder 701/»
Aan dezen wedstrijd was een personeele
wedstrijd verbonden. De uitslag hiervan was:
le prijs J. Waiboer, Wieringerwaard, 30 p.
2e prijs A. Peereboom, Nieuwe Niedorp ei
C. Keijzer, Anna Paulowna, beiden met 29 p
By loting viel den heer Peereboom de medaille
ten deel. Wy kunnen echter mededeelen, dat
de Vereeniging «Helder'a Belang" een dupli-
caat-modaille voor den heer Keijzer zal doen
vervaardigen.
Hiermede waren de feestelijkheden afge-
loopen en trok men weder huiswaarts. Wij
voor ons moeten nog een woord van gepaste
hulde brengen aan allen die zich zoo geweerd
hebben om dit feest te doen slageD, niet het
minst aan den hoofdleider, den heer J. F.
van Loo, hoofdleider van „C. k. K.", die de
vrije oefeningen geheel alleen leidde 1 Dezo
heer had een niet-gomakkelijke taak.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage. Geslaagd groote stoomvaart
derde stuurman de heeron D. M. Schoo, C.
de Vries.
Geslaagd voor de groote stoomvaart als
eerBte stuurman J. Drinker en C. J. der
Wonde.
Oranjebloemen.
Het i/Vad." deelt mede, dat het comitd,
dat zich gevormd heeff ora door ons heele
land op 31 Augustus Oranjebloemen te ver-
koopen to Utrecht gevormd is.
De opbreDgst zal verdeeld worden over
Tehuizen voor Militairen in ons land en in
onze C.-l. bezittingen.
Regelen van kompassen.
De min. van landb. heeft, met introkking
van vroogere beschikkingen, bevoegd ver
klaard tot het regelen van kompassen
I. de directeuren der filiaalinr. van Kon.
Ned. Metoor. Inst. te Amsterdam en te
Rstterdam en de onder hunne bevelen die
nende ambtenaren aan wie dit door genoemde
directouren wordt opgedragen;
II. de hoeren K. Pra kk en Jzn., dir. Zee
vaartschool te Delfzijl: C. Lieuwen, leor-
aar Visscherijschool te Scheveningeni C.
"aas, dircteur Visscherijschool te IJmuiden,
en H. Bakker, oud-leeraar aan laatstbe
doelde school, te IJmuiden: S. Visser, dir.
Zeevaartschool te Vlissingen H. C. Kool,
te Groningen, en J. Mandemi, dir. vau
do Visscherijschool te Vlaardingon, onder
voorwaarden als vermeld in «St. Ct.' No 169.
Verhoogd bestelloon.
Het ligt in de bedoeling der beide groote
spoorwegmaatschappijen het bestel- en af-
haalloou van yl- en vrachtgoederen te ver-
hoogen. Als regel van alle stations zal het
worden 5 cent per 50 kilo, terwijl voor enkele-
groote plaatsen het minimum in plaats van
10 cent 20 cent zal zjjn, zooals nn ook voor
eenige plaatsen hot geval is. (#Centr.")
IJmuiden, 22 Juli.
Naamsverandering. De door den
heer N. C. Hin alhier aangekochte Engelsche
stoomtrawler «Stirling Castle" zal weer in
de vaart komen met den naam Y.M. 137
jSintNicolaas". De Engelsche trawler «Hope",
welke door den heer Jac. Milller Dz. werd
aangekocht, komt onder Nederlandsche vlag
met den naam Y.M. 115 //Hope".
Bekroond.
Op de dezer dagon gebonden Nationale
Tentoonstelling te Meppel, werd de firma
P. Molenaar Co. te VVestzaan voor haar
welbekend artikel Kindcrmoel bekroond met
de Gouden Medaille.
Padvinden.
Te Haarlem bevinden zich onder de pad
vinders, in tegenstelling met de meeste an
dere plaatsen van ono land, een vijftigtal fa-
brieks- on ambachtsjongens. Dezen zullen
tijdens do u.s. kermisweek een vierdaagschen
wandeltocht maken onder hoofdleiding van
hun hopman Van Schouwenburg. Zjj ver
trekken Donderdagavond 8 Augustus na
werktijd naar Nijmegen, bezoeken Vrijdag
Kleef, Zaterdag Arnhem, Zondag Wageningen,
Maandag Zeist en keeren vandaar per trein
terug. Daar de kermis-Maandag een alge
meen vrije dag is, behoeven de jongeps
slechts twee dagen hun werk te verzuimen
deze vierdaagsche reis mee te maken.
Daarvoor wordt thans de medewerking van
hunne patroons gevraagd. De diroctie van
een fabriek waar acht padvinders werken
deed reeds aan het bestuur toezegging dat
dezen jongens niet alleen de gevraagde ver
lofdagen worden toegestaan met behoud van
loon, doch dat deze jongens den geheelen
tocht mogen meemaken op kosten van de
directie der fabriek.
„Ga uw gang maar, damel"
Van een nieuwe truc der Haagsche straat-
roovers is daar ter stede een jnffrouw het
slachtoffer geworden. Deze vervoegde zich
aan con der groote magazijnen om inkoopen
te doen. Twee net gekleede heeren stonden
aan de deur te praten. De juffrouw die af-
Btapte en de fiets binnen wilde plaatseD,
kreeg van een dor heeren heel galant ten
antwoord: „Ga uw gang maar, dame, we
zullen wel even opletten I* Deze, in de stel
lige meeniag, dat ze met de eigenaars der
zaak of een paar bedienden te doen had,
maakte van de welwillendheid dankbaar ge
bruik. Om even later tot de ontdekking te
t de beide heeren met de fiiets
verdwenen. De daders zyn onbekend
geblevener loopen zooveel nette heeren in
onze drukke winkelstraten.
Aanhouding van 0. van Eyk.
Met het stoomschip «Potsdam'', van de
Holland-Amerikalyn, is Zaterdagochtend nit
New-York te Rotterdam aangebracht de
voortvluchtige Amsterdamsche bankier D.
van Eyk, wiens uitlevering werd aange
vraagd, nadat hjj te Boston aaDgehoudon
was. Een inspecteur van de Amsterdamsche
politie, die te Boulogne sar Mer aan boord
van de «Potsdam" gekomen was, heeft 1
gevankelijk medegevoerd naar Amsterdam.
Volgeus zeggen van den gearresteerden
D. van Eyk is zjjn broer te Boston vrij
gelaten.
Zedelijk Schiedam.
Volgens „Hot Volk" „hangt" het dage-
lyksch bostuur der gemeente Schiedam „den
zedemoester uit". Men Bchryft aan het blad
o.a. het volgende
,,'s Avonds trekken, een aantal politie-beamb-
ten naar de buitenwegen en daar worden alle
verliefddoenden... pardon, naar bet oordeel van
een politie-agent verliefd-uitziende menscben
verjaagd niet alIeeD, maar zelfs wordt hun den
toegang tot de gewone wandelwegen ontzegd I
Elk paartje, dat zich durfde neerzetten in het
gras om te genieton van het avondschoon, werd
onverbiddelijk maar geheel onrechtmatig op
gejaagd.
„B. en W. willen dat nu sanktioneeren en
in een schrijven aan den Raad gericht zeg
gen zy o.m.
„Ten einde het politie-toezicht dat waakt
tegen het bekende misbruik dat van glooi
ingen van dijken wordt gemaakt te on
dersteunen, hebben wy op voorstel van
den kommissaris van politie daaromtrent
een strafbepaling ontworpen."
„Welnu, die strafbepaling is, als we ons
niet vergissen, geheel eenig in haar soort, en
levert het bewys, dat er met het juridische
talent, dat te Schiedam verscholen zit, niet
valt te gekschoren. Ziehier:
„Het is verboden in gezelschap mot iemand
van andere kunne, te zitten of te liggen op
openbare wegen of dyken of hun bermen,
glooiingen of onderkant.
Deze bepaling is niet van toepassing, indien
de bedoelde personen met elkander gehuwd
zyn of elkandor in den eersten of tweeden
graad van bloed- of aanverwantschap bestaan."
Eerlijkheid beloond.
Maandagmiddag j.1. komt een ingenieur aan
een groote Nederlandsche auto-fabriek op de
Westorbouwing by Arnhem en na eenigo
vertering te hebben gemaakt vraagt hy den
kellner om een briefje van honderd gnlden
te wisselen. In den tyd, dat de kellner by
zyn patroon aan het wisselen is, vordwynt
de ingenieur. Dinsdag komt een chauffeur en
vraagt aan den patroon om het geld. De
patroon weigert aan den chauffeur het geld
to geveD, daar deze geen bewys heeft om
het geld te mogen ontvangen en de patroon
geen kennisgeving ontvangen heeft.
Donderdag komt de ingenieur en ontvangt
van den kellner de Maandag toevertrouwde
honderd gulden en als bewys dat hy eerlijk
heid op prys stelt, geeft hy den kellner een
belooning ten bedrage van... tien cent en ver
dwijnt weer. („Vad.")
zulks ernstig werd bemoeilijkt en dat wel
om 2 uur 's morgens in een hei-verlichte
straat, 50 voet vau Broadway gelegen en
voor eene plaats, die met memchen gevuld
was.'
De commissaris van politie, Waldo, heeft
don heer Withman om nadere inlichtingen
gevraagd.
Eindexamen - Zelfmoord.
leerling van achttien
ft Donderdag te Heilbronn, toen hy h
by voor het eindexamen g
Een
beeft
dat hy voor het eindexamen gezakt
was, zyn zakmes voor den dag gehaald en
zichzelf aan den linkerarm een diepe wonde
toegebracht. Vervolgons loste hy oen revol
verschot op den directenr van de school, die
op hem toe kwam. Een agent van politie,
die te hulp werd geroepeD, richtte een water
straal op hem, om hem aldus baas te worden.
De leerling loste andermaal een revolverschot
in zyn richting. Na een uur zakte de joDgeman
eindelyk, door bloedverlies verzwakt, in el
kaar. Hy is naar het ziekenhuis ovorgrbracht,
eu do dokters achten zyn toestand zeer ernstig.
De geheimzinnige moord.
Nog steeds tast men in het duister inzake
de beweegredenen der mannen, die den speel-
huis-houder Herman Rosenthal vermoordden.
Herman Rosenthal had, naar hy beweerde,
eene hypotheek van f 3600 tegen 6 percent op
den inventaris zijner woning opgenomen by
eon politie-lnitenant, met de'bepaling dat hy
dat geld in een speelhuis zou mogon steken,
waar hy niet door de politie zou worden
lastig gevallen, zoolang hy geregeld de rente
dor hypotheek, met eene kleine vergoeding,
bleef betalen.
De man werd echter niet met ru9t gelaten.
Nauwelyks toch was by mot de inrichting van
zyn speelhuis gereed, toen de politie een inval
deed, op alles beslag legde en hem in hechtenis
nam.
Rosenthal deed hierna een boekje open over
de politie, liet eene verklaring betrefiendo de
gesloten hypotheok in eon der groote dag
bladen opnemeD, en verklaarde voorts nog,
dat er by de politie een vaBt tarief bestond
voor haar gunsten aan speelhuizen. Zoo moet
voor het openen van eon speelhuis f 1200
betaald worden, voor de exploitatio van zulk
eene gelegenheid f 720 's maande, odz.
Over het geheel wordt aan de veilheid
der politie wel geloof gehecht. Men wyst er
op, dat er zoovele Amerikaansche politie
ambtenaren rijk zyn, wanneer zy hun ontslag
nemen. En zoo wordt ook in dit geval door
velon de verklaring van Herman Rosenthal
als geloofwaardig beschouwd, en zyn dood
het gevolg geacht van den wensch der politie,
om den lastigen getuige den mond voor goed
te snoeren.
Yan de zyde der politie wordt nu beweerd,
dat het speolhuis-houderB moeten zyn geweest,
die Rosenthal dooddeD, nit vrees, dat zyne
openbaringen hun bedryf in gevaar zouden
brengen. Reeds sedert eenigen tyd moeten
collega's van Rosenthal zich hebben nitge-
laten, dat het tyd werd dien „verklikker"
uit den weg te ruimen.
Libby on Scapiro, de eigenaars van de
automobiel, waarin de moordenaars ont
kwamen, worden intusschen in voorloopige
hechtenis gehouden op de aanklacht van
manslag. Hun is de gunst niet toegestaan,
om tegen het storten eener waarborgsom op
vrye voeten te worden gesteld.
Verschillende New-Yorksche bladen geven
te kennen, dat zy de politie wel degelyk
schuldig achten uan dezen aanslag. Voor die
meening is een nienw getnigonis van niot
weinig gewicht.
De «districts-attorney» Withman vorklaarde
het volgende
,Er waren vyf politie-agenten binnen een
kring van 300 voet om de plaats, waar de
aanslag werd uitgevoerd twee hunner waren
geen 100 voet van die plek verwyderd en
éón nog geen 50 voet. Toch waren vjjf
lieden in staat een hoofdgetuige voor de
groote jury te dooden, in een automobiel te
springen en t« ontsnappen, zonder dat hun
Schaakrubriek.
Probleem No. 29,
van J. Möller.
(Tidskrift, 1911).
Wit begiut on geeft in 2 zetten mat.
abcdofgh
Stand der stukken.
Wit: ICb2, Dc6, Td8, LcS en d8; pionnen
a3 en f2.
ZwartKdl, Dh5, Ta5, LbSpionnen bC,
e6 en f5.
Oplossingen worden ingewacht onder het
motto //Schaak" tot uitorlyk 30 Juli a. s.
aan het bureau dezer courant en in de vol
gende rubriek bekend gemaakt.
Oplossing No. 28,
van Dr. E. Palkosku.
1. Kg4 waarna de Dame mat zet.
Goede oplossingen ontvangen van: R. Roe-
lofs, J. Nyman, Dr. J. C. Reeders, A. B.
de Carpentier, J. Mienis, Dr. H. C. R., H.
Ferwerda, C. Rab, H. Willemse, H. Zegel,
A. Swart en K. Gons, allen te Helder. A.
van Eelde, to Bloemendaal en B. B. Nan-
ning, te 's-Gravenhage.
DE WEEK.
20 Juli.
I Niets te doen I
De schooljeugd voor zoover zy in do ter
men valt van by haar goed afgelegd examen
in de krant te komen, heeft vacantie en de
kinderen, die het zoover nog niet hebben
gebracht van pers-fiihig te zyn, wedyveren
met hun onderwyzors in het snakken naar
het oogenblik waarop ook voor hen het
klokje der vryheid zal slaan. De meesters
hebben zelfs al geadviseerd om een week
vroeger te begintfön met de vacantie, op
grond van het feit dat het zoo warm is
als het volgend jaar om dezen tyd triestig
regenweer is, zeuren zy natuurlyk om vacan
tie omdat die gedekte luchten zoo enervee
rend werken
In het Tweedo Kamer-gebouw heersoht
schoor maak en, naar hooze tongen beweren,
snyden de moppen van do schoonmakers en
-maaksters haast evenveel hont als de meeste
speeohes aan hoogmogende monden ontvallen.
Waaruit gezegde tongen opmaken, dat zy
zich kannen aansluiten by den heer Robortus
Nurks en mogen zeggen: niet veel zaaks!
Alleen de commissie's van voorbereiding
zyn nog in volle actie. Aanstaande week
wordt het invaliditeitsontwerp even „voor-
beroid". Als het resultaat dan even schitte
rend is als by de Radenwet, dat n.1. ieder
een toch by de publieke behandeling met
wyzigingen en amendementen komt aandra
gen, waarvan hy by de behandeling intra
muros niet kikte, kan het goed worden I
En ziedaar nu juist iets waarvoor wy vree-
zen. Sedert Knypor on de twee andere
rechtscho partijbonzen hun zin kregen aan
gaande do wijziging van het Reglement van
Maar laten we nn geen zorgen voor den
tyd maken, en ons liever verheugen in het
feit, dat we voorloopig van onze geachte
regeerders geen lasi hebben I Tooh zal
er heel wat veranderd zyn als we elkaar in
September terug zien.
Rechts van ors, waar wy steeds het uit
zicht hadden op hardzwoegende diplomaten
met monocles, foz en decoratie's, zullen we
dan den uitkjjk hebben op de getrouwen van
minister Heemskerk in de vertrekken waar
tractaten, vredesconferenties en ultimatums
werdon vervaardigd, zullen dan ontwerpen tot
subsidie van oen bijzondere school in Hooge
Beertahuizen aan don Amstel ontstaan in
kostelijke en kostbare ambtenaarbreinen 1
Jhr. de Marees en de zynan zetelen nu
in het oude „Rotterdamsche Huis", zoowat
het eenige gebouw, dat voor een ministerie
geschikt ,is en er het aanzien on de ligging
voor heeft en dat dus er niet voor gebrnikt
werd. Dat dus is niet vriendelijk, maar ten
slotte is het verdiend, als men ziet hoe de
gouvernementsgebouwen door heel de stad
verspreid liggen en wel hoogst ondoelmatige
panden er toe worden uitverkoren, terwjjl
zeer goed gelegen rykshuizen leeg staan of
allerlei rariteiten herbergeD. Terwyl byv.
het Bureau van den Industrieelen eigendom
/..„.rtgd was iu het hartje dor stad by de
tramlijnen naar de stations, zit zyn opvolger,
de Octrooiraad engros in een nieuwe buurt
waar s/i der Hagenaars geen weg zou weten,
ware het niet dat het „vlak by Lotïsico" is.
Lotisico beteekent een gelegenheid voor een
gelukkige om slapende ryk te worden en
geniet dus als al dergolyke instellingen de
groote gunst onzer medeburgers, wier aller
hoogste ideaal het is en blyft om zoo gauw
en gemakkelijk mogelyk een dikke portemon-
naie op te duikelen on dan in otio, met of
zonder dignitas, hun leven te beëindigen.
Nu is er inderdaad iets voor te zeggen
om aan het hoofd te staan vun een niet
onbelangrijke verzameling van 's Ryks gang
bare muntspeciën, al was het alleen, omdat
iu otio cum dignitate in waardig, eervol
men er dan geeD superieuren op Da behooft
te houden on dus geen Iaat heeft van wat
hoort en Diet hoort.
Van de week byv. toen het hier tropisch
was, waren de lui „zonder positie" te be
nijden. Zy, de gepensioneerden, de oudgasten,
de renteniers kuierden rond in Atjeh-jasseu,
khaki of wit linnen, ware-i „Serang", liepen
desnoods mot een kurkhoed of waaier, dron
ken hun yswater en gebruikten nog honderd
en oen meer huismiddeltjes, die hen zelf
koeler, maar hun minder begunstigde in
deftig donkor laken transpireerende mede-
menaohen nog warmer maken. Waarom toch
mag alleen een brievenbesteller, melkbezorger
of (tant soit peu) millionair in een linnon
pak loopen en wordt, als een gewoon mensch
het durft bestaan, een patroon of cbefswenk-
branw zóó hoog opgetrokken, dal de delin
quent een koude rilling over zyn schuldige
schoudors voelt gaan by de gedachte aan
het antwoord, dat voor hem in het zout ligt
wanneer hy om salarisverhooging ofvoor
schot zou vragen?
Waarom
Wie zal het zeggen? Domgezchreven wet,
dat or „standen" moeten zyn en dat een
bediende of ambtenaar in een dun licht P.kj.
veel minderwaardig werk levert dan eon
dito in zwart luken. Een dergelyk motief,
dat maakt, dat een goed gezeten winkelier,
die met vronw en kind per rjjtuig naar den
D6yl wil, het vehikel in den stal g&at op
zoeken, omdat het hem in de oogen van zyn
klanten benudeelen zou, zoo hy het voor
zyn eigen deur deed voorryden
Ziedaar een puzzle aan de oplossing waar
van kenners van „rechtsgronden" wel eens
een uurtje mochten besteden. Wat zou er
veel auders cn beter worden, als dergelyke
traditie's, als dergelyke „het is altyd zoo ge
weest", eens verdwenen, om plaats te maken
voor het nuchtere tweemaal twee. Niet wie
iets doet, maar wat gedaan wordt.
Iets, wat vermoedelyk ten nadeele zou
zyn van zeer vele „reputaties", van menschen,
die nn eenmaal tot twaalf uur kunnen bly-
ven sluimeren, omdat zy den naam hebben
van zoo vroeg op te staan en van die
langslapende vroegopstane» zijn er veel in
ons goede vaderland.
Vermoedelyk elders ook, maar daar heeft
men hier geen last van
Een teekenend staaltje van „etiket-drinkers",
gelyk een der brouweryen het slag menschen
doopte, die alleen op den naam afgaan, is
daar bijvoorbeeld het stormpje weer in de
architecten-wereld. Het „gappen" van eikaars
details, omdat de maD-die-den-naam-heeft geen
tyd kan vinden te voldoen aan al zyn op
drachten.
Zyn personeel doet, teekent, voert uit. Hjj
wordt geloofd en geprezen in datzelfde per
soneel, hetzelfde doend op eigen naam, zou
ondervinden dat hun work hoogstens „nu-ja,
wel aardig", maar toch niet „dit" was.
Hoe als de gen s en place or eene
niet meer zyn, de „jongeren" moeten bewjj-
zen ook iets te kunnen, ziedaar een Buiker-
zoetgeheim, waarvan geen wichelaar, astro-
het juiste weet.
Mn. Antonio.
logist of kristalkykei
INGEZONDEK.
Mjjnheer de Redacteur!
Naar aanleiding van de opname in uw klad
van hot verslag der op 12 Juli j 1. gehouden
gecombineerde vergadering van stokers, mon
teurs en torpedomakers, met vermelding van
onderstaande
Motie:
,De gecombineerde vergadering enz.,
gehoord de besprekingen omtrent de stroo -
ming onder een zeker deel van de onderofl.
by de Marine, ten doel hebbende het trachten
tot stand brengen van een uniform-soldy-
regeling voor alle ondorofl. met den rang van
korporaal en hooger;
overwegeode, dat de totstandkoming van
een dergelyke soldy-regeling allerminst ge
acht kan worden te zijn in het belang van
de Zeemacht zelve, noch in dat van die
onderoff. wier tegonwoordige aoldjj uit den
aard vau hun werkkring reeds hooger is,
dan die van de overige onderofl.
overwegende voorts, dat die strooming door
Diets wordt gemotiveerd en alleen berust op
eigenbelang
spreekt als haar wensch uit, dat de Com
missie, benoemd tot horziening van de sol-
djjen van het personeel van de Marine, bjj
de vaststelling dier aoldjjen, rekening zal
willen houden met de zwaardere en mcordere
arbeidsprestatiën, meerdere vakkennis enz.
van de onderofl., welke deze vergadering
omvat
besluit dezo motie te publiceeren en op te
zenden aan den Minister van Oorlog a.i. van
Marine, met beleefd verzoek haar te willen
doorzenden aan genoemde Commissie en gaat
over tot de orde van den dag,»
waarmede de hierbovenbedoelde onderofl. zich
het cachet van meerderwaardigheid toeëige-
nen, doch tevens de door hen bedoelde onderofl.
met het cachet van minderwaardig bestem
pelen, verzoeken wij u eveneens tot opname
en publiceering van hot volgende, waar
mede wjj zuilen aantoonen, dat het stollen
hunner motie is oen nitiDg van grof
egoïsme on wangunst*) eu hun
daad door niets gemotiveerd wordt. Tevens
moge het dienen om de(n) geachte lezer(ea)
te behoeden voor den waan, als zou de eene
onderoff. meerder waardig zyn aan den andere.
Het oorlogschip, ketwolk, om aan z'n
hooge eischen te kannen voldoen, in zich
vereenigt een complex van ingewikkelde,
bedryven, heeft voor de uitoefening van elk
bedryf bekwaam en geoefend personeel noodig.
Dit personeel wordt gedeeltelijk door de
Marine zelf opgeleid, deels uit de burger-
maatsohappjj betrokken. Dit laatste geschiedt
gewoonlijk als bjj de invoering van een nieuw
bedryf het opleiden van 't benoodigd perso
neel te v eel tjjd zou vorderen, 'twelk b.v.
is geschied bjj de invoering van den torpe-
dodienst. Om dit personeel spoediger gereed
te hebben voor den dienst, warden smeden
en bankwerkers uit de maatschappij ge
vraagd en diende een hoog salaris als prik
kel om een verbintenis in den zeedierst aan
te moedigen. Dit hoogere salaris is dus nog
geen bewys hunner meerdere dienstprestatie
doch hangt geheel af van vraag en aanbod,
dus e«n toevallige omstandigheid. Thans is
gebleken dat de Marine ook hen op kan leideu.
Het stokerpersoneel is voor een groot deel
gerecruteerd nit matrozen en mariniers, deels
nit de burgermaatschappij, waarvan weer een
groot deel, vóór hun indiensttreding slagers
jongens of zooiets zjjn geweest, waaruit blykl
dat ook zjj door de Marine zjjn opgeleid.
Zelfs is hun opleiding van korteron duur dan
van het- deks- en koDstabelsporsoneel. 't Zou
ons te ver vooren elke categorie afzonderlijk
te behandelen en wjj willen volstaan met te be
weren dat do meerdere gevechtwaarde van
een oorlogsschip wordt verhoogd door de
meerdere mate van geoefendheid van 't per
soneel in elk bedryf. Welk bedryf 't meeat
uit zal komen in een modernen oorlog, is door
mannen der wetenschap nog niet bepaald en
zal wel vau omstandigheden afhangen. Dat
er verschil van dienstprestatie zal zyn is
dus ook niet door ons te bepalen. In alle
takken van dienst is de vereischte bekwaam
heid te bereiken met de algemcenp kounis
dor lagere school, do recruteeriug geschiedt
nit de zelfdo lagen der maatschappij, de
graad van bekwaamheid wordt door deu
verkregen rang aangetoond, wat wettigt nu
verder nog een verschil in soldjjen als vraag
en aanbod Dus toevallige omstandigheid
En mag dit iets zyn waarop men zich ver
heft boven den collega nit een anderen tak
van dienst
Iets wat geheel bniten den wil ligt, doch
van omstandigheden afhangt.
Waar de stoker, monteur en lorpedomaker
zieh nu nog gaarne bjj de goegemeente op
voor laten staan is hun vakkennis, doch zjj
schakelen alsdan alle anderen met vakkennis
(timmerlieden enz.) uit, en met welk recht?
Is de timmerman minderwaardig aan den
smid of bankwerker Heeft de torpedist (die
in torpedokennis geljjk is met den torpedo
maker) niet evengoed vakkennis, in zjjn
zeemanschap, nautische kennis en navigatie
En toch rangschikken zjj hon zelfs tot dut
zeker zoort O. O.; misschien omdat zjj op
heden niet hooger bezoldigd worden? Welke
tak van dienst 't meest bruikbaar is, hangt
af van de meerdere of mindere geschiktheid
om bjj een ontstentenis die plaats te kunnen
innemen, in een anderen tak van dienst en
hierin zyn de zich op den voorgrond plaat
sende categoriën wel 't minst bruikbaar.
Gaarne sagen wjj dau ook een motiveering
voor die door hun op zichzelf gehechte
meerderwaardigheid, doch dan in oen bonds
orgaan eu noemen wjj de publiceering vau
een dergelyke motie in een stedelijk orgaan
een misplaatste poging tot zelfverheffing, eon
uiting van hooge verbeelding, die door niets
gerechtvaardigd is.
Welke motieven dat sekore soort O. O. er
toe hebben geleid om te geraken tot een
uniform-soldij, is door hen maar niet onder
zocht. 't Is soo ook makkelijker. Dat het zjjn
nut kan hebben dat alle mar -onderofl. een
selfde juk torsen, gaat hen or misschien.
U, Mynheer de Redacteur, dankend voor
de verleende plaatsruimte.
Eenige der zokere soort O. O.
Woorden belichaamd in do motio zooals
zjj de vergadering is voorgelegd doch welke
op voorstel en aandringen van een met minder
grof egoïsme en wangunst behepten uitgelicht
en vervangen door het minder scherpe «eigen
belang".
'n Blijvend gedenkteeken.
Waar ligt het toch aan, dat we hier heele-
maal niet monumentaal zjjn? Io dit opricht
sukkelt Helder nog ver achteraan. Orer hot
kanaal, van 't Westplein tot het uiterste
puntje van de Achter-Binnenhaven, een stuk
of wat hoogst vervelende bruggetjes, zonder
kleur of fleur. Nergens iets, dat nn eens aan
het een of ander waardig doet donken. Noch
do Postbrug, nog de Molen brug, noch de
Keitersbrag herinnert aan eon stukje ge
schiedenis, door bysonder karakter of chique
aanzien. Ja, heel vroeger geurden we aan de
Buitenhaven met een beeld, dat men een
monument noemde. Dat groote bronzen figuur
in de fraaie bossehage was voor menigeen
een vraagteekeD. Wat had het ook eigenlyk
te beduiden? Wy wisten, dat het de Kerel-
van-Paleis was, doch het fijne van de zaak
liet ons gewoonweg koud. Misschien is het
juist om die gerioge sympathie en flauwe
waardeering wel verdwenen. Ik geloof trou
wens, dat wy, Heldersohen, veel te weinig
voelen voor eon monument, anders moest or
al lang hier of daar zoo'n prachtstuk staan.
Goed beschouwd, is dit gemis eigenlyk een
schande voor de jaarboeken onzer gemeente,
die schitterend gewagen van grootsche daden
door eenvoudige plaatsgenooten, kloeke man
nen, reeds dood, maar niet vergeten om hnu
bolangryke feiten van hulp on redding in den
feilen kamp van het woeste element, waarvan
elk voorval van doodsgevaar zioh uitmuntend
leent om gebeiteld te worden in onvergan-
kelyk marmer. Ja, het is treurig, dat we tot
nog toe niet met trots kannen wy zen op een
monument, ter nagedachtenis van hen, die
zoo dikwyls onder onze knzt den golven een
anders wisse prooi ontrokten. We hoeven
waarlyk niet te zoeken wie er alzoo voorin
aanmerking zouden moeten komen. Laten we
beginnen met Ariën Cramer en de zcb
die op den I4den Octobor 1824 ver-»
dronken by de redding van schipbreukelingen
tydens een vreeselyken storm en waarbij zy
zich ongekend stont en moedig gedroegen.
Den 17den October 1884 gaf Martinua
van der Ham en anderen bewyzen Tan zelf
opoffering. Klaas Duit deed zich in 1889
gelden. De 19-jarige Cornelis Dito toonde
in 1852 waartoe hy in staat was by
tueele ongelukken op zee. En
zoo nog voort kannen gaan, want daar is
het niet by gebleven. Verscheidene makkers
blonken in die dagen uit door edel plicht»
gevoel. Gezwegen maar van de nog in leven
zyndes, wier namen er later ook reoht op
hebben. Al deze braven, met een hart van
goud, verdienen toch eindelyk eeDZ eon in
't oog loopend en fraai en degelyk blyvend
gedenkteeken. Het belangryksto is zeer zeker
do geldkwestie. Maar met goeden wil zyn
zóóvóól duizend inwoners immers wel in
staat om heel wat te doen //Heldors Be
lang" heeft voor een dergelyke ztic'ting
reeds schoone plannen in den maak. We
zyn benieuwd, met welk idós sy vandaag of
morgen voor den dag komt. R.
