KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HoÊdor, Texel, Wieringen om Anno Pautownm
LEVENSSTRIJD
Ho. 4124
Zaterdag 17 Augustus 1912
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 in. 50 et, (r p. post 75 et, buitenland 11.25
Pre- Zondagsblad 37$ 45 f 0.75
rnién J Modeblad 65 75 f 0.5)0
(Voor bet buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regelt (by vooruitbetaling) 30 c«at.
Elke regel meer 6
Hewijt-exemplaar2$
Vignetten en groote lettert worden ïaar plaatsruimte berekend.
Intero—
Telefoon 50.
n
Verechijnt Dinsdag- en Vpijd»giiiiild«|.
Uitgeven C. BE BOER Jr. (v./b. BERKHOUT Co.), Helstee.
Biar
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 16 Augustus.
De heer J. Brands alhier, is te Utrecht
geslaagd voor het examen Gymnastiek M. O.
Postduif gevangen.
Aan komen vliegen een Postduif, ringetje aan
den rechterpoot, waarop: 169 D DL 19£
en een merk op dei
Voorthuyzen, Meerwei
PB
linkervlengel, by A
Anna Panlowna.
Toelatingsexamen Marine-Machinisten-
school.
De Minister van Oorlog, ad interim Mi
nister van Marine, brengt ter kennis van
belanghebbenden, dat in verband met den
uitslag van het gehouden examen voor ad-
spirant-machinist, de hierna genoemde jonge
lingen, gerangschikt naar de bij het examen
behaalde cijfers, in aanmerking komen voor
eene plaatsing bij de Marine-Machiuisten-
school te HellevoetslnisH. L. ten Cate, A.
Delfos, C. van dor Linden, A. A. Timmers,
J. van Sandwjjk, E. Wjjvekate, F- Busse-
maker, W. D. van Os, J. W. Holterman,
A. E. de Jong, J. F. H. Grondhout, B. W.
Berenschot, D. A. v. .Steenbergen, A. J.
Krom, W. H. Karn, M. Slagor, D. Brou
wer, T. F, F. Visser eu A. Broere.
By resolutie van den Min. van Kolo
niën is ter beschikking gesteld van den
Gouv. Gen. v. Ned.-Iudië M. van Breen,
ten eiude, na uit zijne tegenwoordige be
trekking van teekonaar der lste klasse bü
'sRijk8 werven eervol ontslag te hebben be
komen, daar te lande voor één jaar op proef
werkzaam te worden gesteld ah Bcheeps-
teekenaar bü bet marine-etablissement te
Soerabaja.
De „Brinio".
Maandag is do eerste Nederlandsche
puntserboot van do Ned. Marine op 's Rijks
werf te water gelaten.
Het vaartuig, de „Brinio" genaamd, heeft
een leogte van 52 M., de grootste breedte is
8£ M., de gemiddelde diepgang 2.57j M.,
terwijl de water verplaatsing ruim 540 ton
bedraagt.
De beweegkracht zal worden ontwikkeld
door 2 Dieselmotoren van elk 600 E. Pk.,
te leveren door de Kon. Maatschappij ,De
Schelde".
Verwacht wordt, dat het vaartuig omstreeks
de helft van het volgend jaar in dienst zal
worden gesteld.
De aanvaring.
Omtrent de ernstige aanvaring, die Zon
dagnacht nabij Haaks-vnurscbip plaats
bad tusschen de stoomschepen //Barmen" en
„Frankfurt", lezen wy nog bet volgende in
het ,/Rotterdamsch Nieuwsblad*
In tegenstelling met de „Barmen'', die met
zyn omgebogen voorsteven een indruk van
byna totale invaliditeit maakt, is aan de
„Frankfurt" uiterlijk weinig van schade te
bemerken. Aan stuurboordzijde is dén der
platen in hot midden stukgeslagen, met
kleine gaten en veel inboebten, de verf daar
bevuild en weggeslagen, maar overigens be
merkt men geen nadeel.
Wy hebbeu een gesprek gehad met den
kapitein, den beer Hattorf en met vertegen
woordigers der Canada-lyn.
Wij geven hun mededeelingen, die uit den
aard een gunstige voorstelling zyn van het
gebeurde voor de .Frankfurt", gelijk wij ze
uit bun mond opschreveo.
Voor op zy gezegd dat de Haaks", het
lichtschip van Texel en Nieuwediep, een
punt is van drukke navigatie, waar veel van
richting wordt veranderd, 'tgeen de botsing
eenigszins verklaart.
Haar oorzaken wist men ons niet op te
geven.
Het was 's morgens rnim 3 uur, 't begon
al wat te Bchemeren, zoo vertelde men ons,
toen do botsing plaats bad.
Aan boord van de „Frankfurt" waren
ongeveer 400 passagiers (er zouden er nog
200 in Rotterdam by komen) en de beman
ning bedroeg 116 koppen.
Het was een zware schok. Men liep bei
derzijds mot volle kracht, doch aan boord
van de „Frankfurt", waar men den schok
zag aankomen, bad men nog gelegenheid de
machines vier minuten met volle kracht te
laten achteruitslaan, zoodat, naar de kapitein
ons verzekerde, by don stoot
de „Frankfurt" stil lag.
De bemanning van de machinekamer da-
dolyk toen zij do schok voelde, zette de
watordiohte schotten dicht, wat het schip
ongetwyfold behoudon beeft.
Dwarsscheeps word de „Frankfurt" getrof
fen, platen en spanten werden ingebogeD,
het otookhol en do bunkerruimten liepen
FEUILLETON.
vrij bewerkt door AïïO.
38j
Lena wendde zich haastig af. Ernstig ant
woordde sij„Het spijt me, ik kan niet."
.Word rayn vrouwtje!" smeekte VanBos-
schen. ,K»n je my ook niet dadelijk lief
hebben, dan wil ik geduldig wachten, tot jo
hart door myn oneindige liefde overwonnen
is. Wys my niet af, Lena, maak my niet
ongelukkig." Hy wilde haar omhelzen, doch
«ij week terug.
»Ik kan niet, mynheer Van Bosschen, een
ander antwoord heb ik niet."
Zyn oogon fonkelden, zyn gelaat werd
zenuwachtig vertrokken. «Derk er om, dat
ge my myn erfenis hebt ontnomen", bracht
hy opgewonden uit. .Voelt ge niet de zede
lijke verplichting my schadeloos te stellen?'
Lena keok hem hoogmoedig aan.
»De zedelijke verplichting?" herhaalde zy.
„Hebt ge," toen mijn vader stierf, de zede
lijke verplichting gevoeld, u my aan te trek
ken, toen alles boven mijn hoofd ineen stortte,
nadat u my voldoende bewijzen uwer zoo
dadelijk vol. Het eleetri8Ch licht giüg uit,
i machines stonden stil.
De kapitoiD, dadelyk van zyn verant
woording bewust, gaf bevel de booten te
Btrjjken.
Acht-en-twintig booten heeft de „Frank
furt" aan boord, voldoende, om alle passa
giers (het schip vervoert alleen tusschendeks-
passagiers) en de bemanning te redden.
De bootsman sloeg do gong en de beman
ning, nog van de brug gecommandeerd, ging
uit om do passagiers te wekken en nam
haar plaats bij de booten in.
Acht booten zyn te water ge
laten.
en in do meest strikte orde volgeladen. Da
passagiers waieu zcor rustig, lieten zich in
de grootste kalmte hun plaats in de booten
aanwijzen, ondorsebatten naar de kapi
tein ons verzekerde het gevaar.
De „Frankfurt" beeft echer en dit is
een nieuwe veiligheidsmaatregel, die uit
muntende diensten bewees, een reserveketel
boven do waterlinie, waarmee drie kwartier
na de botsing de electriscb-lichtinstallatie
en da pompen in werking kondon worden
gesteld, zoodat binnen een uur overal het
licht weer brandde en de pompen werkten.
Acht booten waren weggevaren ééa bad
baar opvarenden al naar do „Juno" ge
bracht, toon do kapitein zekerheid kreeg
dat do „Frankfurt" geen gevaar liep. Er
waren toen nog honderd passagiers en het
grootste deol dor bemanning aan boord. De
kapitein gaf last dat de booten terug zou
den komen en de monschen weor aan boord
brengen, 'tgeen met uitzondoring van
de op de „Juno" overgebrachton ook ge-
schiedde.
Om zeker te wozen dat Diemand vermist
werd, liet de kapitein voor de bemanning
eu tot driemaal toe voor do passagiers ap
pel houden. Er bleek niemand afwezig.
De „Frankfort" zal de passagiers aan
wal lateD, die dan in bet N. A. S. M.-hotel
worden ondergebracht, in afwachting van
nadere beslissingen omtrent de verantwoor
delijkheid en ook omtrent de reparatie.
Maandag werd per ambulancewagen naar
hot Ziokenhuis gebracht en aldaar ter ver
pleging opgenomen de 25-jarigo AlwinaBohn-
ke, op doorreis naar Amerika, die by do
aanvaring van de „Frankfurt" daar aan
boord by eon sprong in do reddingsboot hau-
rechtervoet vermoedelijk gebroken beeft.
„Barmen" en „Frankfurt".
Het stoomschip „Barmen" zal te Rotterdam
aan Wiltons werf repareeren. Het stoom
schip „Frankfurt" zal voor zoover noodig
lossen, waarna eon onderzoek zal plaats
bobben.
Ernstig ongeluk aan boord van de
„Vulcanus" te Amsterdam.
Een ernetig ongeluk heeft Woensdag,
door tot nu t"0 onopgehelderde oorzaak,
plaats gehad aan boord van de /Vulcanus",
bot met Dieselmotoren uitgeruste schip van
de Nedevlandsch-IndiBche Tankstoomboot-
maalschappjj. De „Vulcanus", die zooals men
weet reeds verschillende reizen maakte, zou
Woensdag opnieuw vertrekken. Het schip
lag by de werf d6r Nederlandsche Scheeps-
bouw-Maatscbappy en bad verschillende
herstellingen ondergaan. Plotseling sprong
's morgens omstreeks half twaalf met een
geweldigen knal do luchtkast van den motor
uiteen, met bet noodlottig gevolg, dat oen
vyfsal personen, die zich aan boord bevonden,
meer of minder ernstig werden gewoDd. D^n
27-jarigen tweede-machinist Roodekerke werd
het onderste gedeelte van den linkerarm
toia-ri weggeslagen, torwijl de bovenarm ge
deeltelijk verbryzeld werd. De bankwerker
Van Aggelon van de Nederlandsche fabriek
van Werklaigen en Spoorwegmaterieel werd
inwendig gekneusd, vermoedelyk breuk van
hot bekken, terwyl hy een dijbeenbreuk be
kwam.
De derde machinist Lehman word aan den
schouder gewond; een der ooren werd hem
afgeslagen. Twee andere opvarenden, een
Eogolschman en oen Hollander, werden niet
ernstig gewond.
Per motorboot van de Nederlandsche
Scheepsbouwmaatschappij werden de beide
ernstig gewonden naar het Biunen-Gasthuis
vervoerd. De drie overigen werden er per
autoziekenwagec heen gebracht.
Annie Pascal.
Dinsdagmorgen stond voor de Rechtbank
te Arnhem terecht Gerritje Helder, zich
noemende Aunio Pascal, journaliste en avia-
trice, thans gedetineerd in hot Huis van
Bewaring te Arnhem. De beklaagde is ge
dagvaard ter zake dat zy lo. in het voorjaar
van 1910 te Heelsum met bet oogmerk om
zich wederrechtelijk to bevoordeelen, door
aan de hierna te noemen personen valschelyk
en in stryd mot de waarheid het daarby
vermelde samenweefsel van verdichtselen
genaamde liefde gegeven had? Als ge meent,
nu door mij benadeeld te zyn, dan antwoord
ik u: wy hebben elkaar met geljjka munt
betaald."
Van Bosschen balde de vuist, en schreeuw
de luid: »U hobt u weten schadeloos te stel-
len. U hebt mevrouw Van Ameyde door
allerlei kunsten zoo onder uw invloed ge
kregen, dat zy blindelings uw wil deed. U
ia de oorzaak, dat ik met leege handen kan
vertrekken, ik heb u doorziea, erfenisjaagster."
Met deze woorden stormde hy de kamer uit.
Gebroken zonk Lena op een stoel neer.
De geheele laagheid van zyn karakter
haar nu onthuld. Toch voelde zy zich ge
kwetst. Erfenisjaagsteri Nog klonk dat woord
haar in do ooren. Op eens kwam de gedach
to by haar op: als ik toon in myn verblin
ding eens zyn vrouw was geworden!
Lena zat aan haar schrijfbureau. Zy moest
noodzakelijk oenige brieven schrijven. In de
ze dagen was Greta's bruiloft gevierd. Zy
wilde vandaag nog haar vriendin van dc
groote verandering in haar levenslot op
hoogte brengen.
Het jongo paar was op reis en de weduwe
Helmers was alleen gebleven. Lena wilde
de oude dame vragen, by haar op Eiken
rode te komen.
Nadat zy haar brieven had geschreven,
trok zy haar mantel aaD, zette haar hoed
op en ging don tuin in. Daar hoorde zy
schreden. Onaangenaam getroffen door deze
die personen heeft bewogen
om aan haar de daarbij genoemde geldolyke
bedragen af to geven, en welMathilda
Jacoba van Vliet, huisvrouw van X. Munning-
hoff, eon bedrag van f 2.50, door aan die
mevrouw mede te deelen, datzy door eenige
schilders uit Laren was gestuurd, dat zy door
haar man was verlaten, die er met een andere
vrouw van door was gegaan en hanr onver
zorgd had achtergelaten, dat zy nu eon
sanetorium voor zenuwlijders wilde oprichten
en dat zy rondging om steun en hulp in de
kosten van opricblÏDg daarvanElisabeth
Louise Adelaide Dumanfl, weduwe van P. J.
van Vliet, een bedrag van f 5.en Jan
Hendrik Marosier een bedrag van f 25.
door aan deze personen ieder afzonderlijk
mede te deolen, dat zy door haar mts was
verlaten en in hulpbehoevende omstandig
heden achtergelaten, dat zy nu voornemens
was een sanatorium voor zenuwzieken en
herstellenden op te richten en dat zy nu
trachtte by verschillende personen daarvoor
geldelijke bijdragen te krijgen;
2o. ia hot voorjaar 1910 te Nijmegen met
het oogmerk om zich wederrechtelijk te be
voordeelen door aan Mejuffrouw Margaretha
Agatha Mees valschelyk cn iu stryd mot de
waarheid mede te deelen, dat zy een intieme
kennis van mevrouw Munninghoff was en
daar vroeger veel aan huis kwam, dat zy
door haar mau in hulpbehoevende omstandig
heden was achtergelaten, dat zy nu voor
nemens was om een inrichting voor zenuw
lijders op te richten, hetgeen zij reeds ook
vroeger had gedaan on dat zij nu om finau-
tieele hulp voor de inrichting daarvan kwaro,
voornoemde mejufifrouw h^eft bewogen, om
aan haar eon bedrag van f 40.af te geven.
3o. in April 1912 te Arnhem zonder mid
delen van bestaan heeft rondgezworven.
De eisch tegen haar luidde1 jaar ge
vangenisstraf, 2 dagon hechtenis en 3 jaar
opzending naar een Ryks-werkinrichting.
Dorpsfantasieën.
In den Veenendaalsehen gemeenteraad
deeldo een der leden mee, gehoord to hebben,
dat door de voorstanders van don geschorsten
gasdirectcur een bond van anarchisten is op
gericht, om bommen naar de tegenstanders
to gooienhy verzocht daarom om meer
politie.
Op de vraag van den Voorzitter, of dit
erosc was, antwoordde de man nadrukkelijk
bevestigend. De Voorzitter zei, het voor
dorpspraatjos te houden, die niet in de
Raadszaal thuis bebooron en ging er niet
verder op in. Hij was ook zoo verstandig
om te weigeren 't medegedeelde aan Gsdep.
Staten te berichten.
Een naaktlooper.
Sedert oenige dagen liet zich in de velden
>nder Oss eon naaktlooper zien. Dinsdag dook
hot heerschap weder op midden in eon haver-
vold. Do eigenaar, juist aan het maaien zynde,
verschrok zoozeer, dat hy alles in den steek
liet en zoo vlug zyn beencn het toelieten,
huiswaarts keerde. Anderen, op onderzoek
uitgaande, moesten onverrichtorzake terug-
keoreu. Da politie is het nog niet mogen
gelukken, don man in handen to krijgen,
alhoewel reeds onkole arrestaties plaats ge
had bobben.
De feesten te Antwerpen.
Reutor meldt uit Antwerpen d.d. 13 Aug.
Goneraai van Sprang gaf hedenavond eon
feestmaal ter oere van de bu'tenlaadsche
zeeofficieren, thans te Antwerpen aanwezig.
Aan de eerctafel zaten de vier comman
danten der buitenlaodsche schepeD, vier
consuls van de vertegenwoordigde staten en
alle generaals van het garnizoen.
Generaal v. Sprang bracht een dronk nit
op de staatshoofden der vier staten, waarop
de Engelsche Consul, Sir Cecil Herstlett
antwoordde met een dronk op koning Alfa er'
n zyn familie.
Kapitein De Booy, commandant van de
Heomskerck" beantwoordde den dronk uit
naam zijner collega's.
Oorlogsschepen te Antwerpen.
Het «Handelsblad van Antwerpen" heet
in een hooggestemd artikel de Eugelschi
Fransche, Daitsche en Nederlandsche oor
logsschepen welkom, die voor de Antwerp-
sche feesten het anker in de haven hebben
laten vallen en schrijft o.a.
Er liggen in onze haven oorlogsschepel
van vier verschillende nationaliteitenvai
het bevriende Nederlandsche broedervolk,
de «Jacob van Heemskerck", een naam die
voor ieder Nederlander, hy W9ze van Noord
of van Zuid, een roemrijk verleden tor zee
in do vorbeelding doet opryzen; van Frankryk,
Duitschlaod on Engeland, die aan het joDge
België den vrii ndenhanddruk geven.
Voor ons, vyanden vau elke militaire over-
dry ving, mannen die meenen dat één koop-
storing wilde zy jnist een tegenovergestelde
richting inslaan, toen zy bleef staan: Turk,
do jachthond van den baron sprong vroolyk
blaffend op haar toe. Van Dalsteren Juist
dien moest ze spreken.
Zy schrok, toen zy hem zag. Hy zag er
zeer slecht uit, bleek mot holle oogeo en
een somberon trek op zyn vervallen gelaat
Zy stak hem beide handen toe, en zeide
«Myn waarde baron, waarom hobt ge mij
nooit eens opgezocht? Ik verlangde
naar u."
Hy keek haar in 't geheel niet aan, maar
staarde somber voor zich uit. rWat zou dat?
Myn bezoek zou toch niet opvroolijkond
werken", knorde hy.
Diep medelijden beving haar. Wat moeot
hy veel geleden hebben! „Kom mee, laten
wij Bamen op Eikenrode koffie drinken, zoo
als in vroegere tyden", vroeg zy. «Ik ben
nu tteelemnal alleen." De herinnering
overmande lmar, zy weende.
De baron bewoog zich niet. ,Dank u
Waarom zou ik u plagen met myn persoon?
U zou er geen vreugde iu vinden, en ik ook
niet".
Lena dacht aan het gesprek in het hotel,
voor het openen van hot testament. „En
ik word aangezien voor een erfenisjaag-
s'.er", snikte zy.
Toen zy daar zoo weenend stond, geleuud
tegen den ruwen Btam van een pijnboom,
trok er iets als medelijden over het ruwe
vaardyechip honderd oorlogsschepen waard
is, zegt het vertoon van kanonnen en ge
wapende manschappen niets meer dan het
pralen met iets, dat eigenlijk niet meer tot
onzen tyd zou moeten behooren of dat, in
alle geval, niet als vredesbode zou mogen
dier.en.
Maar we sluiten ons niet gaarne op in
den ivoren toren eener overtuiging, die in
de balans der internationale betrekkingen
natuurlijk gcon gewicht in de schaal legt
wy trachten wel in ons land de gedachten
to doen zegevioreD, die wy nïït alleen voor
ons, maar zelfs voor groote mogendheden
de gezonde achtenmaar als wy, Vlamin
gen, aanspraak willen maken op een ge
deelte van bet gezag in het Belgisch vader
land, dan moeten wy ook ons onderwerpen
iu zekere international* opvattingeu.
Andera blyven we niets, blyven we nie
mendal in de gemeenschap, waarin wy en-
kal de plaats kunnen veroveren, die ons
toekomt als we rekening houden met den
tydgeest.
Wy begroeten daarom de komst der oor
logsschepen te Antwerpen, omdat zy aan
do bevolking do groeten brongen dor lan
den, wier wimpol zy in top voereD.
Hot is de eerste maal sedert hot onafhan
kelijk bestaan van België dat eene gebeurte
nis als deze zich voordoet en het is een ver
heugend, gelukkig verBchynsel, hetwelk luide
spreekt voor het aanzien dat ods land in
den vreemde geniet,
Wy vragen niet anders dan ver verwij
derd te blyven van het streven naat don
voorrang onder onze naburenwy hebben
wat anders te doen dan voor dezen of genen
party to kiezenNoderland is een broeder
land voor ons en EagelecheD, Fransclien en
Duitschers, 't zyn voor ons even goede
riendon, zy zyn ods allen even lief.
Ongeluk in een fabriek.
Dortmund, 13 Aug. In do ijzer- en staal
fabriek Hoesch zyn hedenmorgen oen aantal
arbeiders men spreekt van zes-en-twiDtig
onder een slakkesstroom begraven. Tot
dusver zyn vyf lijken gevonden.
Dortmund, 18 Aug. Het ongeluk had heden
morgen 8uur plaats bij dau slakkenput
van do myn Kaiserstahl II. Hier waren 22
arbeiders aan het werk. Door 6en ontploffing
stortte een deel van de slakkecbergplaats in.
Drie of vier arbeiders zijn gered, twaalf
lyken zyn gevonden. Enkele dooden liggen
nog onder de slakken.
De aardbeving in Turkije.
Berlye, 13 Augustus. Uit Konstantinopel
wordt aan de Berlynsche bladen geseind,
dat heden in de TurkBche hoofdstad de eerste
berichten ontvangen zyn van de naar het
centrum van hot geteiserde gebied gezonden
verslaggevers. Zy melden bijzonderheden,
zoo yselyk en ellendig, dat de herrinnering
aan de aardbering van Mesaina levendig
wordt. Gsheele families zyn onder de pnin-
hoopon bedolven. Overal dwalen ongelnkkigen
rond, die naar bloedverwanten zoeken. To
Cuora staan van do 12,000 huizen er nog
15. Verschillende menschen zyn in deze stad
levend verbrand. Voortdurend worden uit
Konstantinopel geneesheeren, tentoD, ver
bandmiddelen en levensmiddelen naar dc
gefeisterdo plaatsen gezonden. Het aantal
dood.-n bedraagt stellig 3000, het aantal dak-
loozen 50,000.
Op den berg van den profeet Elias hoeft
zich een krater gevormd, die lava uitwerpt.
Konstantinopel, 13 Aug. VolgeDa eeu van
Miriofi:o gekomen reiziger is daar en in de
omgoviüg het cyfer der dooden hiet ouder
de 3000. Sappeurs zyn van Rodosto naar
Miriofi:o vertrokken om te pogen lieden
te redden, die sedort vier dagen onder het puin
begraven zyn. De bevolking verkeortin ramp
zaligen toestand, er is gebrek aan alles en
do honger leidt er al toe dat gewapenderhand
diefstallen werden gepleegd.
INGEZONDEN.
als zoovelen, de wyde wereld in, met vroolyk
wiekgeklap neerstrijkend in een van Amster
dumsch straten, zynde dit de plek, hom na
volbrachte studie aangewezen, on sinds niet
anders, dau nu en dan voor slechts korten
tyd verlaten.
Dat was noodzaak, geen ontronw.
En nn vlamde zoo ia eens het Heldersch
vuur weer op in z'n genaturaliseerde Amster-
damsche ziel, wat een bewjja is, dat de
ommekeer nooit volkomen is geweest,
iolfs niet na dertig jaar!
De lange afwezigheid geeft hem 't recht
van uwe lezers te vergen, dat hetgeen hy
hierna zoggen zal over den indruk, dieu hy
heeft meegenomen van den Helder, een oor
deel vormt, zoo onpartijdig, dat hy by
voorbaat hem of haar, die aan de oprecht
heid daarvan zou durven twyfeloo, en dien
twyfel zon willen uiten, verzekert, in het
onderhavige geval ongetwijfeld te zullen
moeten sneuvelen onder de klewangscherpto
van zyn pen.
Men zy dus op z'n hoede, want, om
tot de zaak te komen, die my naar die pen
deed giypen, ik ben dan zeer ge-
f f e n geworden door de groote ver
anderingen, en belangryke verbeteringen, die
ik heb mogen aanschouwen.
Daar was eens oen tyd, we weten 't
allen, dat men schroomde te zoggen, dat
men vau ,den Helder'' kwam, alléén om 't
vernietigend oordeel te ontloopen, dat
destyds in den regel kwam uit den mond
vau hen, tot oordeolon het allerminst be
oogd, on vaak zelf woouachtig op plaatseu,
waarby don Helder lang geen droevig figuur
maakte.
Dat oordeel laat ik voor wat het was,
maar hier wil ik een eeresaluut
gen auu die mannen, de meesten zyn
my onbekend maar dat doet niets ter
zake, die het initiatief genomen
hebbeD, tot de opheffing en verfraaiing onzer
gemeente, waarvan den terugslag direct is
to zien in het streven van de burgers om
hun woningen te verbeteren, te verfraaien,
modemiseeren, met to werken dus
den geest van hen, die in myn oog
althans, en ik acht mQ te dien opzichte
tot oordeelen eenigszias bevoegd, van den
Helder oen gemeente hebben gemaakt, een
bezoek overwaard, een gemeente, die
gozien mag worden, en ik twyfel
niet, wanneer er zal worden doorgegaan op
dien weg, dat de trek naar den Helder met
het oog op de gezonde ligging, uitstekende
gologenheid tot logies, en het zoo gemakke
lijk per tram te bereiken badhuis, met hot
j«ar grooter zal worden.
Een badhuis, waarover goddank nog geen
K u r h a u s 1 u c h t" waait, maar waar men
in allon eenvoud geoieten kan van
de frisscho versterkende zeelucht.
Meer en moer zal het gewaardeerd moeten
worden, dat er «achter dat land guen
land meor lig t", maar een hoerlyke
zee, die haar machtigen invloed doet ge
voelen by iedereen zeker, maar vooral b\j
hen, die een poos rust zoekon met het
doel, daarna kloeker voor hun arbeid te staan.
Rust! O, men begrypt niet of wil 't
niet begrypen, dat die niet genoten
kan worden in gekleede jassen en
smokings, plus een uitrusting van
H i r s c h voor de dames 1
Wie omziet naar een goiollig aangenaam
stodeke, met rust aanbrengende
g e v i n g, met gemakkelyken eenvoud,
hy ga oens op verkenning nit nuar den
Helder.
't Oordeel zal gunstig moeten luiden.
Fab.
Mynheer de Redacteur!
Zondag 11 Augustus 1912, is voor onder-
getoekendo uw nederigen dienaar, een hoogst
merkwaardige dag geweest; het is daarom,
dat hy dit feit langs dezen weg ter kennisse
wilde broDgen van uwe zoo tairyko lezerB,
oud-stadgenoot van hen, als hy de eer heeft
te zyn.
Na eon-on-twintig jaren mocht hy weer
eeEB den voet drukken op 's Helders grond
gebied, zynde dit de pl°k, waarop zyn een
voudige mandenwiog, daar waren toon
nog geen schommelwiegjes als nu, in
zachte hobbeling haar jeugdigon inhoud tot
slapon trachtte te brengen, volgens de
overlevering vaak met zeer weinig succes I
Na de wiegkieiiite ontgroeid, en da ludi-
kantslongte bereikt te hebben, zweefde by
gelaat van den oude. Hij veegde mot zyn
rooden zakdoek hot voorhoofd af. »Arm
kind!" mompelde hy li-rif binnensmonds.
Haar hoofd zonk aan den schouder van
den ouden man. Zy kon niet anders, zy moest
uitwoonen aan de borst van eenig mensch.
Hefiig drnkte zy zyn hand, terwyl zy byna
smeekend zeide„Kom tenminste nu mee
naar Eikenrode ach toe, kom
En hy ging mee. Hoe zwaar het hem viel,
de plaats terug te zien, waar moeder en zoon
nog voor korten tyd hadden geleefd. De niet
te beachryven smart had zyn gemoed ver
steend.
»,U mag niet langer zoo alleen zyn", zei
zy dringend. «Ik ben immers ook vereen
zaamd", blyf by my".
Toon schudde hy het hoofd. „Hier blyven
kan ik niet. Iedere plek zou by my herin
neringen wakker roepen, die ik niet ver
dragon kan. Komt u dikwyls by my, juffrouw
Lena, dat zal my goed doen. Vreemden
echter kan ik niet verdragen". En toen was
hy heengegaan.
Do volgende dagen gingen voorby in aller
lei beslommeringen. Tot nu toe had Lena
gemeend, het vertrouwen der bewoners van
Eikenrode te bezitten en thans deed zij de
ervaring op, dat zy als erfgename plotseling
nit een ander oog word beschouwd.
Toen zy eens doze opmerking waagde uit
te spreken tegen juffrouw Noordhoeok
mynheer Noordhoeok scheen ook veranderd
Dat ik er minder van weet dan do Midder-
nachtzendelingen, laat zich denken. Ik zoek
naar geen vryende paartjes eu hen ook niet
nieuwsgierig naar het feit, of dio altemot
meer doen dan zoenen.
De Middernachtzending doet dit wel ou
uw inzendster, eigenlyk ook u, geachte
redactie, zouden dit werkje door de politie
willen zien opgeknapt.
Ik wil de heer Staalman even verklaren,
dat ik dat gezoek juist zoo walgelyk mogeliik
vind. De verklaring van hem, dat de Midder
nachtzending uaar erger dingen zoekt dan
onschuldige vryery, maakt dit nog erger.
Wat gerft trouwens der Middernachtzending
die wetenschap, die zy zich met nog al eenige
ophef boven ons, gewone menschenkindoren,
erger verklaart?
Het is de vraag, of die wetenschap voor
alle leden van dat zedelijkheidsgenootscliap
altoos wel even ongevaarlijk is.
Zedelijkheid of onzedelijkheid zyn nu oon-
maal geen begrippen, die ik gaarne door. do
MiddernachtzendiDg of de politie zou latoa
interpreteeren.1)
We hebben (gelukkig I) een Strafwetboek
wat (Openbare schennis der eer
baarheid' strafbaar stelt. Dit misdryf ia
ook op klachte vervolgbaar, zoodat de hoer
Staalman de politie daar niet voor noodig
heeft.
Wat in ieder geval openbaar en ook
wat eerbaarheid is, wyzere mannen
dan wy zullen dat steeds hebben uit te maken.
Zoolang do heer Staalman en ook «Eon
vrouw" do foiten van hun wetenschap niet
weet onder te brengen onder het hoofd
Openbare schennis van de oer
baarheid en zoo ja, zoolang zy daartegen
dan geen strafvervolging uitlokt, zoolang zal
ik hun kwalificatiëa als zeor, zeor overdreven
beschouwen.
Tot slot dit, want we moeten eenmaal
eindigen.
Do Schiedamsehe bepaling is er. Door in
zenders zon die voor onze gemeente ook toe
passelijk worden gevonden.
Men vrage zich nu alleen af, wat daarmeê
bereikt wordt.
En nn Ijjkt het my toe, dat de bepaling
over wat noodig is, niet toekomt aan
menschen die over het begrip onzedelyk-
h e i d een standpunt innemen, zoo als dat
blykt nit d a t deel van het Middorcacbt-
zendiogswerk, door my onsympathiek
genoemd.
Ik geef toe, dat geen onderwerp meer go-
legenheid geeir, om to worden misverstaan,
ik meende echter niet te mogen aarzelen, om
tydig te waarschuwen tegen een reglomon-
toeren der uiterlyke zedelykhoid, die op niets
dan onnoodige onaangenaamheid en bespot
ting uit loopt.
U dankend voor de ruimte, blyf ik
Hoogachtend,
A. W. MiOHJtr.s.
Middernachtzending.
Geachte Redactie.
Mag ik eeu enkel woord naar aanleiding
van het stukje van den heer Staalman in nw
vorig nummer?
Om te beginnen maakt hy zich aan de
zelfde fout schuldig als «Een vrouw", n.1.,
dat hy van het eens ingenomen standpunt
afdwaalt.
Wie de Schiedamsehe verordening wil,
beoogt w ealle onschuldige vryery te tref
fen. Overigens is dit gedeelte van des hoeren
Staalmans betoog in myn vorig stukje vol-
doendo beantwoord.
Deze inzender heeft echter hoofdzakelijk
Daar do pon gegrepen, om dat ik iets over
de Middernachtzending zeide.
Naast oen dooddoener als „Je woet or
niets van" trtffon we een hoewel onder-
Btelleuder wyze geuite insinuatie omtrent myn
smaak over zedolykhuid, die ik liever onbe
antwoord laat.
Eenerzyds zou eeo debat over het begrip
zedelykhoid voor oen Conrant veel te laDg
worden, andt-rzyds diende die onderstelling
tot niets, daar wel degelyk door uw iuzendstor
alles over een kam word geschoren. Zio boven.
1) W« bsvelon den heer Staalman gaarne de
lezing aan van de beide werkje» van Dr. Schoen
maker, tOntgin u zelvo« en »Het evangelie der
aardo«.
Geachte Redactie,
Laat ik trachten kort te zyn in myn ant
woord, op de repliceerende stukjes van den
heer Krynen io nw blad. Wat betreft het geven
van cy'fers over het kanaal verzoek ik den
heer Krynen te bewerkstelligen, my voor
onderzoek to zenden eon gedeelte van het
bodrag, 't welk de Kanaalcommissie hoeft
voor onderzoek. De heer Krynen verwacht
van my zeker nu maar direct gegevens en
d a a r b y kosteloos, terwyl de Kanaalcom-
misrie voor onderzoek een bodrag disponibel
heeft gehad en byna 31/, jaar tyd voor men
iets hoorde. Ik verwacht dus por postwissel
of aangeteekeuden brief een bedrag, dat ik
op f200 stel, met oen termijo van geen 3l/s
'i I jaar, en ik zal geven, 't geen den
Krynen (ook de Redacteur schynt my
toe*) weDScht. En nu over de aanbesteding.
Hierover, mijnheer Krynen, moet ik a harder
aanvallen. Treurig vind ik uw antwoord
hierover en de manier die n daarin volgt
om de aannemers thans te verheerlijken
is in u to lakeD. Het doet u genoegen te
kannen constateoren, dat by in de laatste jaren
door nw gehouden bestedingen, daarvan niets
merkbaar was en het publiek nog teert op
misschien vroegere jaren. Bedoelt n daar-
lede de vroegere jaren toen u zelf aan
nemer waart? Doodt u toen mede aun
dergelijke practijken? Van geen mensch
iders als van u, myuheer Krijnen, komen
de praatjes, 't geen ik mot bewyzen kan
stavoD, als de personeD, waar u dergelijke
tegen zeide, de moed hebben, om het te be
vestigen. Een elk aannemer, al zwygon zy,
keurt uw manier vau doen af. 't Is de
weg niet van een degelyk architect, om zoo
zyn werk gemaakt te krijgen. Eorst streelt,
dan schopt n en dan streelt u wederom't
laatste is noodig voor een volgende beato-
zeide deze ontwykend«Dat kwam wel
daar vandaan, dat de juffrouw nog zoo jong
was do juffrouw zou wel trouwen. Voor
eon man -hadden de menschen nu eenmaal
meer eerbied en dat zou de juffrouw toch
niet zoo moeilyk vallen, want Eikenrode
immers Diet te versmaden".
Een rilling voer Lena door de ledon. Het
landgoed werd dus getrouwd, zy zelf wi
een meer of minder welkome toegift.
Op een der volgende dagen werd haar
een brief gebracht, waarvan het adres haar
den afzonder reeds deed kennen. Zy bloosde,
een angstig gevoel beklemde haar hart. Als
hy nu eens de traag stelde nu.
Met bevende handen opende zy Blyendal's
brief. Hy hield in, wat ,zij gevreesd had:
een huwelijksaanzoek. Een zacht steunen
ontwelde haar borst. Hoe lief en teedor
klonken do woordenvan het by elkaar
komen hunner zielen, van een gemeenschap
pelijk afgolegden weg, de een den ander
steunend in tyd van nood, of met elkaar ge-
niotond in tyden van geluk en voorspoed.
Ach I Van Bosschen had ook de kunst ver
staan zyn woorden goed te kiezen. Zonder
aarzelen antwoordde ze. Kort en in hoffelijke
woorden doolde zy Blyendal mede, dat zy
zyn vrouw niet kon worden. Zy voelde zich
van een zwaren last bevryd, toen zij den
brief afgezonden had. «Nn is alles voorby",
zeide ze tot zioh zeiven, «nu zal ik kalmer
worden". Maar zy werd het niet.
Daarby kwam nog de steeds slechtere ver
houding tot het personeel- De dienstmeisjes
hadden den dienst opgezegd, do knechten
werden brutaal en hadden geen lust in den
arbeid. Ook Noordhoeck was Diet meer do
onde. Den anders zoo verstandigen man had
eveneens het duiveltje van den afgunst gepakt.
Toen hy Leua dan ook weer zag, trad by
op haar toe cn zeide sombor„Door den
dood worden alle contracten verbroken. Ik
wilde u mededeeleD, juffrouw Van Dommelen,
dat ik myn betrekking opzeg".
Lena keek hem verschrikt aan. Zy wist,
welke moeilijkheden het verlies van dezen
werkzamen, ervaren man voor haar zou op
leveren. ,Dat spyt me", stamelde ze. «Wil
n voor eigen rekening beginnen
,Voor eigen rekening?" Neen, lachte
Noordhoeck hooneDd. «Ik heb altijd eerlijk
myn plicht gedaan en dan spaart men niet
veel over. En die armzalige paar duizend
gulden, die ik geërfd heb, zyn ook niet vol
doende daarvoor. Ik wil eens in e«-n andere
betrekking myn geluk beproeven".
Lena knikte zwygend. Van alle kanton
werd zy om haar onverwacht geluk benyd,
tot nu toe had zy slechts teleurstelling, kren
king en zorgen geoogst voor haar nieuw
bezit. Zy gevoelde zich zoo alleen en
verlaten. Do weduwe Helmers was nog niet
gekomen. Zy was siek geweest on had be
loofd later een bezoek to zullen brengen.
I (Slot volgt).