KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wïeringen e#i Anna Pmulownm.
Ho. 4186.
Woensdag 26 September 1912
40ste Jaargang. 1
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et, fr. p. poet 75 et, bnitenland 11.25
Pre- 1 Zondagsblad 37J 45 10.75
miën j Modeblad »»i65>»»»75» f 0.90
(Voor het bnitenland bij Tooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regels (bij vooruitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-exeraplur2i
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend,
Intero--
Telafoon BO.
Verschijnt Dinsdag-
Uitgever i C. DE BOER Jr. b. BERKHOUT 1 Co.), Helder.
Zij, die zich met
I OCT. a. s. op
dit blad abonneeren, ont
vangen de tot dien datum
verschijnende nummers
GRATIS.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 24 September.
Marine-pensieenen.
De Min. van Oorlog ad int. van Marine
brengt tor konnis dat de tijd. en voorloopigo
ponsioenon over het 3de kwartaal dezes jaars,
die door het Dep. van Marine worden voldaan,
in Oct., Nov. on Dec. hg de verschillende
Rijksbetaalmeesters kunnen worden in ont
vangt genomen.
Het ongeluk op „de Zeeland".
De Minister van Marine beeft nog een
nader antwoord gegeven op de vraag door don
hoor Thomson op 2 April j.1. gedaan naar de
oorzaken van het ongeluk op de rZeeland"
op 27 Maart.
De Minister legt thans de processen-ver
haal over van het onderzoek, ingesteld door
oen commitisie, benoemd door den comman
dant van de zeemacht in de Caraïbische zee.
Het bij die gelegenheid chemisch onder
zochte buskruit is volkomen betrouwbaar
gebleken.
Niot oamogelgk wordt het geacht, dat het
ongeluk miet worden toegeschreven aan do
groote gevoeligheid van den by schiefoefenin-
gon gebruikten slagdop.
Er z(jn maatregelen genomen om dezen
slagdop overal te vervangen door een van
nieuw model.
Verbetering positie machinisten K. N. M.
Ter aanvulling van een kort bericht, dat
de machinisten van de Kon. Ned. Marine,
van wie een groot getal te Soerabaja bjjeen
geweest is, bezig zyn aan een actie ten
gunste van een verbetering van hun poBitie,
nemen wjj uit het Soer. Hand., nog het vol
gende over
Men kan deze nuttige menschen aanduiden
als te klein voor tafellaken en te groot voor
servet: zy zjje geen onderofficieren, doch ook
geen eigenlijke officieren. Eerst als hoofd-
machinist worden zy formeel bjj het officiers-
korps ingelijfd.
De weuoohen der machinisten zjjn nu dat
zij formeel na 10 jaren dienst als officier
zullen worden ingelijfd, waarbjj dan de hoofd-
machinisten vervallen, of wel dadeljjk
als officioren zullen worden behandeld.
Vooral by festiviteiten verkeeren de machi-
niston vaak in een minder prettige positie.
Men denke aan hun actie te Rotterdam,
eenigen tjjd geleden uithoofde vau zoo'n
achterstelling. Gemakkelijk is intusschen de
quaestie niet op te lossen.
Desertie bij de marine.
De correspondent te Batavia van het N. v.
d. D. v. N. I. schryft o.m.
Een der plaatselijke bladen maakte dozer
dagen melding van de vele deBertieB in den
luatsten tyd onder de Europeesche schepe
lingen van bovengenoemde oorlogsbodems.
Van die deserteurs zyn verscheidene weer
teruggekeerd. Er ontbreken er nog een stak
of acht en men zal die ook wel niet moer te
zien krijger-, want het slaat zoo goed als
vast dat zij nu reeds in Australië zitten.
Niet alleen matrozen, maar ook soldaten
drossen nu naar dat land van belofte.
Het kan ook haast niet anders, want in de
militaire cantine bjjv. worden op gezette tijden
door de Jantjes de brieven voorgelezen, die
zjj uit Australië ontvingen van hun gewezen
kameraden.
De brieven gewagen haast alle van de
vele en goede verdiensten in dat land voor
hen, dio de handen uit den mouw willen
Btekèn en van het aangenaam leven dat
er leidt. Van deze deserteurs moeten reeds
eenigen in dien korten tyd zooveel verdiend
hebben, dat zjj thanB reeds eigen zaken doen
In al die brievan wordt geadresseerden en
anderen veel moois en schoonB voorgespiegeld.
De passage kost hoogstens f 80, die de ge
adresseerden wel betalen kunnen van het
geld dat zjj overgespaard hebben. Ook kan
men medegaan met het een of ander schip,
dat van Soerabaja naar Australië vertrekt
en gedurende de reis aan boord dienst doen
als matroos of wat ook.
Zooals hier boven reeds werd gezegd
zelfs militairen zioh verleiden om
Australië te gaaD, ten einde daar hun geluk
te beproeven. Het is een feit dat reeds
eenige Duitschers uit dit garnizoen en elders
naar meergenoemd land deserteerden en het
laat zich aanzien dat meerderen hun voor
beeld zullen volgen.
Er moet hier aan den Oedjoong zelfs voor
gedeserteerde matrozen en soldaten een café
of iets van dien aard bestaan waar zjj zich
schuil kunnen houden, zoolang er nog geen
gelegenheid bestaat om naar Australië te
ontkomen. In die inrichting wordt dan ook
liet een en ander besproken over de reis, n.1.
hoe en wanneer aan boord te komen, enz.
Ook ondor de inlandsche schepelingen
komen deserties voor, somwijlen zelfs veel
vuldig. Gewoonlijk zjjn het jonge kerols, die
er van door gaan, ik bedoel personen die
nog weinig dienstjaren tellen.
Er zjjn er, .die uit weelde deserteeren, m.
a. w. lieden die goed hebben gespaard.
Trouwens, zoo iets vindt men veel bjj in
landers, een fabrieksarbeider of koelie bjjv.,
die goed geld -heeft verdiend, gaat in de eerste
dagen niet werkeD, maar luieren en eerBt
wanneer bjj geen cent meer op zak heeft,
gaat hjj weer aan den slag.
Veel wordt er gedeserteerd door de be
manning van de schepen, die lang wegblijven,
die in geen maanden bjjv. hier terugkeeren,
zooals de opnemingsvaartaigen. Om daaraan
zooveel mogeljjk een einde te maken, wordt
aan de inlandsche schepelingen vergund hun
gezinnen mede te nemen op de reis.
De meeste deserteurs houdon zich op in de
omstreken van Soerabaja, heel ver gaan zjj
niet, althans niet naar den vreemde. Toen
bjjv. plm. 110 Europeesche schepelingen van
het eskader voor vlagvertoon in Australië
deserteerden, hebben zjj ook de inlandsche
matrozen en stokers traohten over te halen,
om mot hen mee te gaaD, doch goen enkele
was hiertoe te bowegen.
i benoeming bij de scheepvaartinspectie.
Op de vergadering der Vereeniging van
Nederlandsche gezagvoerders en stuurlieden
ter Koopvaardij, te Amsterdam, gehouden
den 2den September j.1., beeft een punt van
ernstige bespreking uitgemaakt, de benoeming
van den heer P. Landweer tot inspecteur bjj
Scheepvaartinspectie. Algemeen werd verba
zing uitgesproken over het feit, dat iemand tot
deze gewichtige betrekking werd geroepen,
die reeds twaalf jaar geleden den dienst der
Kon. Marine als luitenant ter zee 2e klasse
verliet, en sedert de laatste tien jaren te
Hilversum als leeraar in de wiskunde aan
een H. B. S. werkzaam was. Men vroeg zich
af, hoe 't mogeljjk was, dat voor dezo ge
wichtige functie, iemand werd geroepen, die
uit den aard zijner betrekkiug gedurende de
laatste jaren geheel buiten het scheepvaart
bedrijf heeft gestaan. Algemeen werd betreurd,
dat niet iemand uit koopvaardjj-kringen ge
roepen was tot deze functie, die toch een zeer
groote kennis van koopvaardjj-zaken ver-
eischt, te meer waar verscheidene alleszins
geBchikt te achten personen uit die kringen
naar dezo betrekking hebben gesolliciteerd.
In do vergadering der afdeeling Rotterdam
werd een dergelijke discussie gevoerd en in
beide vergaderingen werd besloten een over
zicht van de gehouden beraadslagingen te
brengen ter kenniese van Z.Exc. den minister
van L., N. en H., van de leden der Staten-
Generaal, en dat overzicht te publiceoren.
Een tonijn.
Men schrijft uit Katwjjk aan Zee aan het
L. Dbl."
Aan boord van den logger »K. W. 171
Noordzee V", der Naamlooze Vennootschap
Noordzoevisscherjj, is een bjjzonder groote
visch gevangen nl. een tonjjn. Deze vissollen,
die tot de familie der makreelen behooren,
vinden hun gewone verblijfplaats in de Mid-
dollandsche Zee. De laatste twee jaren echter
kwamen zjj veel in do Noordzee voor en zoo
werd ook deze tonjjn in de Noordzee gevangen
op 55 gr. 10 min. N.B.
Het dier had een lengte van circa 2.50 M.
i woog tegen de 150 K.G. Op hariogafval
azende, was hjj achter de K. W. 171 moe-
gezwommen. Toen men dit aan boord be
kte, wierpmen een hoek overboord, waarmee
kabeljauwen worden gevangen. Toen het dier
dozen echter in den bek kreeg, brak hjj als
glas. Daarna werd er een buitengewoon dikke
oeed en deze werd, van aas voorzien, aan
een dik touw neergelaten. Toen de tonjjn nu
hieraan vastzat, ontwikkelde hjj zulk een
kracht, dat vier mannen de ljjn niet konden
vasthouden. Uren is men bezig geweest den
kolossus aan boord te krjjgen. Door hem
lussen om het lichaam te worpeD, is dit
eindoljjk gelukt. Hjj is toen goslacht en het
vleesch er van is gezouten. Dit smaakte goed
ingezouten tonjjn vormt dan ook een handels
artikel in de landen rondom de Middellandsche
Zee.
Stuurlieden examens.
"s-Gravenhage, 20 Sept. Geslaagd groote
stoomvaart derde stuurman do hoer H. W.
de Vries. Geslaagd groote stoomvaart eerste
stuurman (aanvullingsexamen) H. deWeord;
derde stuurman H. J. Zwaardemaker.
De zedenpolitie aan het werk.
Vrijdagavond omstreeks halfacht zjjn de
ibs'.ituut-officier van justitie in Den Haag,
mr. Del Campo genaamd Camp, de rechter
commissaris mr. Bendeker met zijn griffier,
benevens de inspecteur en recheroheurs van
do zedenpolitie iu Den Haag, de woning
binnengetreden van een zich noemende me
vrouw Bergman, verloskundige, aan
den Zwarteweg aldaar.
Het verbljjf vaa justitie en politie in die
woning duurde tot kwartier over elven. Er
schelden inmiddels nog eenige vrouwen
de woniDg aan, die door de heeren van de
justitie omtrent het doel van haar bezoek
werden ondervraagd.
Bjj de gehouden huiszoeking werd een
wagenlading vol allerlei voorwerpen in beslag
De vrouw werd gearresteerd en overge
bracht naar het commissariaat aan de Nieuwe
Haven.
Diefstal van f3200.-
Vrjjdagavond is te Rotterdam de 17-jarige
kantoorbediende L. G. R. aangehouden, die
er Woensdag met f3200, toebehoorende aar
de firma S. G. Kanfman, in huiden, te Rot
terdam, bjj wie hjj in betrekking was, van
door was gegaan. De jongen had, geljjk men
zich herinnert, dat geld aan een bankinstel
ling aldaar ontvangen en het niet afgedragen.
Denzelfden dag had hjj zich naar Antwerpen
begeven, maar was Donderdagavond aldaar
teruggekeerd en had zjjn introk genomen in
het logement, waar hjj werd gearresteerd.
Een burger had bjj de politie aangifte ge
daan, dat hjj zich daar ophield. Bij zjjn
aanhouding word ruim f 2800 vau het ge
stolen geld iu zjjn bezit gevonden.
Een tweede jongen, zekere B., die ver
dacht wordt een gedeelte van het gostolen
geld onder zich te hebben, wordt opgespoord.
Poging tot vergiftiging.
Vrijdag werd gevangen genomen Antje
Philips, 38 jaar, huisvrouw van R Abbing,
wonende op Lombok onder Assen, verdacht
van zich voor eenige dagen te hebben schuldig
gemaakt aan poging tot vergiftiging van haren
man, door in het eten (boonensoep) een hoe
veelheid vergiftige bestanddeelen te mengen.
Haar echtgenoot, dit bjj het eten bemerkende,
ging er mede naar een dokter om het te laten
onderzoeken, die hom aanried de justitie bier
van kennis te geven.
Moord.
Antwerpen, 20 September. Twee Hollanders,
die in verband met een misdaad aan de
Leopoldlei (het vermoorden van een vrouw)
in voorloopige hechtenis zjjn geztold, zjjn
vandaag voor de Raadskamer verschenen,
die het bevel tot inhechtenisneming bekrach
tigde. De aangehouden vrouw draagt een
vaLchen naam.
Een gewaagde reis.
Eenige weken geleden circuleerde in do
bladen het volgende bericht:
(Gisterochtend, kort na aankomst van den
Ooster-exprestrein te Parjjs, zag men eou
met roet en stof overdekten man van onder
de wagens kruipen. Hjj trachtte te vluchteD,
maar werd door do beambten aangehouden
en gearresteerd. Hjj bleek de reis van Boe
karest naar Parjjs te hebben gemaakt, zich
vasthoudende onder een slaapwagen van den
trein36 nren had hij xoo zonder eten of
drinken gehangen. Het is iemand van 22 jaar,
die voorgeeft in België een bloedverwant te
hebbon, die handel drjjft in kant. Reisgeld
bezat bjj niot. Na behoorlijk gereinigd te
zy*D, is de vreemde reiziger door de politie
in bewaring gesteld.
Thans deelt men aan de «Dord. Ct." mede,
dat deze persoon vermoedelijk is De Gr.,
uit de Groote Lindt (Zwyndrecht) afkomstig.
Indertjjd is hjj met zjjn vader naar Port-Said
vertrokken en was daar werkzaam op een
baggermolen. Hoe hjj van daar naar Boekarest
gekomen, is op dit oogenblik nog niet
bekend.
Bljjkens inlichtingen van den Consul der
Nederlanden te Parjjs, is de persooD, die in
dertjjd de reis van Bncharest naar Parjjs onder
een slaapwagon meemaakte, niet W. de Gr.
uit de Groote-Lindt; hjj bleek een Rnmeniër
ijjn. (,D. Ct.")
De algemeene staking in België
wordt stelselmatig in alle nijverheidscentra,
zoo niet voorbereid, dan toch mogeljjk ge
maakt. Toelating van grondwetsherziening,
van kiesrecht-verandering of staking. In
Henegouwen wordt zoodanig gespaard, dat
men een vermindering van 50 pet. der in
komsten van do berbergen heeft waargeno-
Tegenover de werklie den-part jj houdt
de liberale pers nu eenstemming vol, dat zjj
een dergelijke stakiDg, zelfs vreedzaam ge
houden, doch zuiver staatkundig, niet steunen
kan. Vandervelde heeft in een vergadering
te Herstal verklaard, dat het sein voor de
staking gegeven zal worden, wanneer de
sooialiaten tot de overtuiging zjjn gekomeD,
dat zjj hun doel met geen ander middel
kunnen bereiken. „Wjj zullen niet de onvoor
zichtigheid begaan het oogenblik van den
strjjd aan te kondigen en wjj zullen niet ge-
doogen, dat onze tegenstanders ons den strjjd
opdringen door het in-orerwegiDg-nemen af
te wijzen."
Hieruit wordt afgeleid, dat een enkele
formeole weigering van de rechterzij nog de
staking niet zal doen ontstaan en deze,
komt zjj, wellicht zal uitblijven tot het voor
jaar.
Een meisjesschool belegerd 1
De burgeroorlog in Nicaragua wordt op
zonderlinge wjjze gevoerd. Zoo heeft de
Amerikaanacho gezant in de hoofdstad van
Nicaragua het verzoek gericht tot de Ame-
rikaansche vloot in de Nicaragua'sche wateren,
om eon ontzet-kolonne te zenden naar Granada,
een middelbare school voor meisjes
s -10 dagen wordt belegerd. De school
is geheel van do buitenwereld afgesloton en
de mei»jes verkeeren in het gevaar, van
honger om te komen.
Eon meisjesschool veertig dagen belegerd 1
het ljjkt een raar bericht, eu het doet op
hot eerste gezicht aan een operette-situatio
denken. Maar het geval zal wel ernstig zjjn,
anders zou do vraag om inmenging van
Amerikaanacheu kant allicht zyn uitgebleven.
Staatsbegrooting
voor 1913.
(Uittreksel.)
Hoofdstuk IX (Waterstaat).
Op f1000 is gerekend voor vergoedingen
wegens het eventueel verstrekken van ad
viezen in bijzondere gevallen op speciaal
technisch gebied, waaraan o.a. de behoefte
is gebleken by het nader onderzoek, dat
wordt ingeBteld omtrent de plannen voor de
indjjking on drooglegging van de Wieringer-
meer.
f 18,000 wordt uitgetrokken als eerste ter
mijn van f 36,000 voor herstel en vernieuwing
der hoofden der Marinehavens te Hellevoet-
sluis f75,000 voor bestorting en bezinking
van het onderzec-sche beloop der Heldersche
zeeweringf 30,000 per stuk voor drie strand-
hoofden aan de Noordzeekust van Noord-
Holland tusschen de Heldersche en Hond-
bocsche zeeweringen, benoorden strandpaal
"""l en voor drio strandhoofden tusschen de
strandpalen 18 en 18f 10,000 voor de ver
lenging van den bestaanden werkspoorweg
in noordelijke richting en verzwaring van
den buiten-duinregel; f25,000 voor verlenging
van den werkspoorweg ook zuidwaarts van
Callantsoog en verbinding met den werk
spoorweg met den Pettemorspoorweg. Iu het
geheel wordt thans voor het kustvak tusschen
strandpalen 13 en 18 aangevraagd f 115,000,
waarvan 2/8 komt voor rekening van de
provincie Noord-Holland en 1/8 voor reke
ning van het Rjjkf 50,000 voor meerdor
baggerwerk buiten don havenmond te
IJmuidenf 10,000 voor versterking van de
golfbrekers aan de koppen der havenhoofden
aldaar, door een zestal groote betonblokken
f18,500 ter vernieuwing der paalwerken van
do bergplaats voor reservedeuren van de
oude Noordzeesluizen; f2500 voor de ver
vanging van boveDgrondsche geleidingen ten
dienste der kanaalverlichting bij Buitenhuizen,
door grondkabels f 8700 voor fenders togen
de uitstekende deelen der groote schutsluis
te IJmuiden; f170,000, als eerste termyn
van f 400,000 voor eeD nieuwe vischhal met
loskade te IJmHidenf 30,000 (als eerste
post van f 256,000) voor een havenverlenging
te IJmuiden met 200 meter, met inbegrip
van een loopbrug, steigers en ducdalven en
verplaatsing van het droogdok naar de
achterzijde van de verlengde haven.
De gezamenlijke uitgaven voor de poste
rijen, telographie en telephonie, zondor de
Rijkspostspaarbank, worden voor 1913 ge
raamd op
f22,715,902
voor 1912 is toegestaan 22,006,510
Meer voor 1913
700,892
Onderofficiers-encadreerlng.
Uit de begrooting van oorlog:
Meer en meer nadert ons leger het
type van hot kader-militie-leg er, d. w. z. in
toenemende mate neemt hot aantal vrijwillige
soldaten af en het tijdstip schjjnt niet verre
meer dat er buiten het kader en 3e ver
vulling van enkele bijzondere functiën
geen beroepsmilitairen meer in ons leger
zullen voorkomen.
Niet bjj alle wapens openbaart zich dat
vorscbynsel in gelijke matebjj de infanterie
is de toestand nu feitelijk al zoobjj de
bereden troepen en de genietroepen is het
aantal vrijwilligers thans nog tamelijk groot,
maar ook daar toch zóó afnomond, dat
'jjl men er niet op voorbereid was bjj
de cavalerie reeds ernstige ongelegonheid
intrad.
Het is onmiskenbaar dat er ook in dit
opzicht in ons leger een proces gaande is,
dat de volle aandacht van hot logerbestuur
verdient. Niet in dien zin dat men trachton
moet het oude zoo lang mogeljjk overeind
te houden om dan ten slotte onvoorbereid
te staan voor een toestand dien men oiet
wenschto maar toch niet keeren kondoch
>zen ziD, dat men leiding geve aan de
ontwikkeling van het proces, dat men zelf
do richting bepale die men wil inslaan, en
zelf hot tempo regele.
Het spreekt eenerzjjds vanzelf, dat daurbjj
het schema voor do verschillende wapens
';ere trokken gemeen zal hebben, doch aan
anderen kant is het even duidelijk, dat
uiteenloopende eischen van den dienst
zekere veelvormigheid noodzakelijk maken.
Zoo ligt het al dadeljjk voor de hand, dat
bjj wapens met een korten eerste-oefentijd
de zaak in menig opzicht anders staat dan
bjj de wapens waar de eerste-oefentyd 2
jaren duurt.
Maar hoe verschillend de omstandigheden
ook zjjn, éón beginsel gelde bjj de kader
vorming voor alle wapens geljjdeljjk m e e r
gebruik te maken van de krach
ten die in de militie aanwezig
zyn!
De toepassing van dien regel moge voor
de onderscheiden wapens uiteenloopenbjj
het eene wapen zal men er eerder on zuiverder
uitvoering aan kunnen geven dan bjj het
aDdere voor alle zal hjj als gedragsljjn voor
de toekomst aanvaard moeten worden.
Kustverdediging.
Ingediend is een wetsontwerp tot vaststel
ling van de begrooting vaa inkomsten on
uitgaven van het Fonds ter verbetering van
de Kustverdediging, dienst 1913.
Geljjk reeds in de Memorie van Autwoord
het voorloopig verslag van de Tweede
Kamer nopens dat wetsontwerp werd mede
gedeeld, is do Regeering van oordeel, dat
met de uitvoering van de, met de instelling
van dat fonds beoogde, verbetering van de
kustverdediging niet langer mag worden ge
draald.
De indiening van het onderhavige ontwerp
strekt dan ook om het mogoljjk te maken,
spoedig mogeljjk nadat het meergenoemde
fjnds by de i wet zal zjin ingesteld, met de
beoogde verbetering van de kustverdediging
met kracht te kunoen aanvangen.
De Minister van Oorlog herinnert, dat in
et wetsontwerp tot instelling van bedoeld
fonds (le werken zjju aangeduid, die ten laste
van dat fonds zullen worden uitgevoerd, ter-
wjjl in de bovenvermelde Memorie van Ant
woord de ramingen van de werken zjjn
vermeld.
Als eerste termijn voor die onderscheidene
werken wordt op do onderwerpeljjke begroeting
f 1,500,000 aangevraagd.
Voor jaarwedden, toelagen en daggelden
>or tjjdeljjk in dienst zjjnde civiele inge
nieurs, opzichters en teekenaars, toelage:
voor officieren en opzichters der genie, reis-,
verbljjikosten enz. wordt f50,000 uitgetrokken.
Voor Dieuwe werkeD, aankoop en onteige
ning van perceelen, enz. enz., een en ander
voor lo. bet maken van een fort bjj Vlissingen
2o. het verbeteren van het fort van Kjjkduin
8o. het vermeerderen van de werking van
de forten aan den Hoek van Holland, bjj
IJmuiden en op de Harssens, wordt f 1,400,000
uitgetrokken3o. voor onvoorziene uitgaven
f 50,000, te zamen alzoo 1 millioen 5 ton,
De toelage voor dit onderwijs, tot dusver
225 's jaars bedragende, zal voor reis- en
erbljjfkoBten van Alkmaar naar Den Helder
en terug met f 75 moeten worden verhoogd.
Overigens blijven de toelagen voor onder
wijs op hetzelfde bedrag bepaald, of zjj ver
vallen omdat aan officier-instructeurs meer dan
één vak wordt opgedragen.
Aangezien te Amsterdam betere gelegen
heid is tot het bezcekcn van magazjjnen en
fabrieken en deze plaats ook dichter gelegen
bjj de fabrieksceotra, zullen de reis- en
verblijfkosten voor de adspiranten bjj het
bezoeken van fabrieken hooger zjjn dan tot
dusver; deze kosten zullon mode stjjgeD ten
gevolge van do reizen der adspiranten naar
Alkmaar voor onderricht in de practische
vee- en vleeschkeur.
Tegenover bodoeldo verhoogingen staan
echter verschillende bezuinigingen op be
dienend personeel, onderhoud van lokalen,
meubilair enz., waardoor de overbrenging,
welke in vele opzichten aanbevelenswaardig
bleek nu de loestand te Amsterdam zal
veranderen, ook uit financieel oogpunt ge
boden werd.
Uit de Marinebegrooting.
Door eene commissie is in het begin van
1912 een onderzoek ingesteld naar de uit
voerbaarheid van het denkbeeld om de op
leiding van adepirant-administrateurs, ge
vestigd aan boord van Hr. Ma. wachtschip
Amsterdam, over te brengen naar het
Koninklijk Instituut voor de Marine te
Willemsoord, mede in verband mot
omstandigheid, dat ten gevolge van do op
heffing van gemeld wachtschip naar eene
andere gelegenheid tot huievesting van die
opleiding moest worden omgezien. Dit onder
zoek heeft tot het resultaat geleid, dat die
overbrenging practiach uitvoerbaar wordt
geacht, en met het oog op de opheffing van
bet wachtschip aanbeveling verdient, terwjjl
voor het onderwjjs van de overbrenging geen
aohteruitgang is te vreezen, en in financieel
opzicht van dien maatregel eenig voordeel is
te verwachten. Na verkregen machtiging van
de Koningin zjjn daarop de noodige maat
regelen getroffen om met 1 Januari 1918 de
opleiding bjj het Koninkljjk Instituut te
vestigen. Hoewel zjj van het Instituut een
integrrerend deel zal uitmaken evenals
vroeger de opleiding tot officier voor hot korps
mariniers en dit uit verschillende voor
schriften, zoomede uit de gelijkheid
uniform van adelborsten en adspirant-admi
nistrateurs zal bljjken, kan het onderwijs
voor beide uiteraard niet hetzelfde zjjn en
was het daarom noodig om iu de leerkrachten,
welke aan het Instituut niet beschikbaar zjjn,
te voorzien.
Van de bnrgerleeraren, die aan de opleiding
te Amsterdam verbonden zjju, zal alleen de
leeraar in de algomeene beginselen van straf
recht en hot gemeene strafrecht ook aan de
adspiranten te Willemsoord onderwjjs blijven
geven. Ten gevolge van de reis- en verblijf
kosten, welke daarmee gepaard gaaD, zal de
toelage voor dit onderwjjs van f 1750 op
f 2400 's jaars worden gebracht. Evenzoo
zal de leeraar in vee- en vleeschkeur van
elders moeten komen. De directeur vau het
openbaar slachthuis te Alkmaar is tot het
geveu van dit onderwjjs bereid gevonden.
DE WEEK.
21 September.
Daar zitten wjj weer.
Alsof we niot weggeweest waren
Niet het Roodo- of Oranje-Dinsdug-gobo-
weeg luidt het nieuwe werkensjaar in, maar
de gewone KamerzittiDgon. Op buitengewone
dagen toch is er amper op de tribnnes der
Kamers voldoende plaats voor hen, die er
zjjn moeten „krachtens ambt of bediening",
laat staan voor hen, die uitsluitend uit
lienwsgierigheid komen of om tUBSchen twee
droge buitjeB van de straat af te zjjn, zonder
schilderijen te behoeven kjjkon, iets te drinken
of muziek te hooren. Dezo lieden toch maken
een groot deel uit der vlottende bevolking,
die eenig interesse toont in het Binnenhof-
schonwspel.
De andere categorie, die noch betrekking
noch surplus van tjjd kan aanvoeren als
excuus voor tribune-bezoek, is do allerge
vaarlijkste. Dat zjjn behalve de dames
van de Yotes-for-women studieclub I de
lieden, die by gelegenheid hopen af te dalen
naar Kamerlid-hoogte en die zich du oofe-
nen door de „aanschouwing van de wjjze,
waarop de veteranen" het baantje waarnemen.
Al ware het slechts op grond van het feit,
dat van Blechto voorbeelden steeds iets hac-
jen blijft, dan zou deze voorstudie reeds een
ledreiging voor het toekomstig geluk der
Natie zjjn. Want o die „redenaars", links en
rechts van het Binnenhof I Voor iemand,
die ooit eenige aandacht schonk aan wel
sprekendheid, aan de wijze, waarop gedach
ten in beboorljjk gewaad worden gekleed,
voor iemand, dio ooit iemand, zelfs zonder
eenig idee van effoctbejag heeft hooren for
muleeren, wat bjj meende en gevoelde
voor zoo iemand is hot bijwonen van drie
kwart der parlementaire redevoeringen een
marteling.
Zinnen, met tusschen en tussschen-tusschen-
zinnon, met „ahem's" en „meneer de voor
zitter" en „zooals ik dus zeide" en „tusschen
haakjes wil ik hierbjj opmerken", zjjn al de
meest onschuldige, maar dan zyn er de spre
kers die heele siegesallee's bouwen vaD ver
keerde beelden, die „geen gras lat-n groeien
in de diepe wonden waardoor het volksbe
wustzijn gestooten is", die „de schandpalen
vast willen nagelen op het zonderegistel- van
do overzjjde" of „splijtzwammen zaaien die
knagen aan de cODScientie-eenheid".
J'en passeet des meillenrs
Tenslotte is krompraterjj niet cèèl erg. We
hebben zoolang allerlei krompraters voor
redenaars en stylisten aangezien, dat het
heusch goen wonder zou zjjn, wanneer
BcheD, die wat minder mot spreekbru'aliteit
begaafd waren, gingen meeneD, dat het in
een stuk of wat mooi-klinkende, zinledig!
frases lag. Erger is wanneer men behalve
krompraten ook kromdenken gaat invoeren.
Wanneer we het schouwspel te zien krijgen
van menschen, die een voorstel van A accep
teeren, dooh het verwerpen als het van B
komt, van mensoheD, dio zelf meteen urgent
voorstel komen, aan hun eigen geesteskind
de couveuse onthouden, waarin het wurmpje
toch alleen tot volledigen wasdom komen
kan. Zooals een zeker voorsteller eener bak
kerswet.
Dan gaat het niet meer aan iemand te
verwjjten dat hjj slecht spreekt, leely'k spreekt,
dat zjjn orgaan, zjjn stjjl, zyn betoogtrant,
u, hoorder, niet bevalt. Dan komt men voor
erger feit. Voor gebrek aan ernst. Of nog
erger lichtzinnigheid wat het volksbelang
betreft
De heer Van Nispen, bij de aanvaarding
van het presidium, heeft gemeend te moeten
wijzen op hot gebrek aan goeden toon, aan
parlementaire vormen, dat zich de laatste
jaren in ons Lagerhuis heeft geopenbaard.
Dat verwijt was zeer gegrond en herbaalde-
lijk betreurden wjj het in deze kolommen,
r even ver als inhoud staat boven
staat gebrek aan inhoud beneden ge
brek aan vorm. Een parlement van stotte
raars, van li8pelaars, van „h'm-ers", van wat
wil, kan het eerljjk meenen, kan het
algemeen belang, het gomeone-best voor oogen
hebben, slechts do kracht missen zjjn bedoe
lingen behoorlijk te formuleeren.
Maar een parlement van Demosthenessen
cn Cicero's we zullen maar geen Neder
landsche equivalenten noemen ofopzoe
ken I staat nog verre beneden al die stot
teraars, wanneer hun redenaarstalent zich
bepaalt tot zinnen on perioden, tot beelden
en vergelijkingen, in één woord tot klink
klank mooie klinkklank, doch zonder fond,
zonder overtuiging, zondor een krachtig wil
len, en drang om van woorden daden te
maken.
En nu zjjn wjj zoo ernstig ongerust omtrent
de vraag of niet een groot deol van ons
Parlement bezig is zich te vergapen aan den
schijn en of eon ruw, onparlementair woord
misschien niet zoo nu en dan de werkelijke
waarde van heigeen op het Buitenhof ge
schiedt zou kunnen opvoeren tot hooger niveau.
Van parade namelyk tot ernst. Tot bevor
dering van dat uiterst-mooie, en gelukkig alleen
Nederlandsche woord: /,Gemeene Best'"
Hoeveel van wat gesproken en ingediend
is, behandeld wordt in ons Parlement is de
laatste jaren voor het Gemeene-Best gewi
En hoeveel voor de itembus?'
Hoevele der zeven partijen staan aan dit
bedrjjf geheel onschuldig? Zeker niet alle.
Noch links, noch rechts.
Is het dan te verwonderen, dat nu eens
n spreker der regeeringspartijen, dan eon
der oppositie den noodkreet doot hooren,
beschaafd of ruw: «pas op, je speelt valsch?"
Iemand, die in een bnitenbuurt door apachen
v<rdt aangerand, roept ook Moord 1" en niet:
Het wil my toeschjjneD, meneer de politic
asent, hier drie straten vandaan, dat als ik
Diet spoedig hulp krjjg deze geachte parti
culieren in staat zouden zyn mjjn gestel eon
gevoelige schade toe te brenger, waarvoor ik
waarschijnlijk een Dokter noodig zou hebben
en een lioop apothekorsrekeningon zou hebben
e voldoen I" Dan begint een menech met
moord!" te roepen...
Mr. Antonio.
De dilettant-schooljongen
door Lkon J.
Geschreven in de pauze tusschen
de lessen op de Handelsschool, op
gevaar af 100regels te krijgen: >!k
mag niet uit de school klappen."
Op de Bewaarschool had hy als klein
ioggio gezeten, had hjj voor hot tolruam
gestaan, loerende de eerste beginselen van
de rekenkunde. Op de lagere school had hy
gevochten, gespeeld en geloerd en ook in
onbewuste wreedheid geplaagd zjjne onder
wijzers, gelukkig iu zjjn niet-kennen van
zorg en verdriet.
Als overmoedige H. B. S.-jongen had hjj
sigaretton gerookt en gemeend dat de hoelo
wereld hem behoorde, hij had geflirt en den
grooten seigneur gespeeld van zjjn kwartjo
zakcenten. Wat scheen de wereld toen mooi 1
Hoe lustig eD bly lachte het leven hom
tegemoet. De lonte van het daarzjjn was hem
als een zoete zonneschijn geweest.
Buiten in de maatschappij verdwenen de
idealen. In den strjjd om het bestaan, dio
ieder, zoowol ministers als bedelaars, moeten
stryden, nam hjj zjjn werkzaam aandoet.
De maatschappij is heel anders dan een
schooljongen zich die voorstelt, mooie idealou
vervliegen, de werkelijkheid haakt hoekig in
je zieleleven, wondt en maakt het ruwer
het denken wordt meer practisch.
De herinnering aan het schoolleven ver
dwijnt als oen vage, verre, bjjna vergeten
droom I
Zoo ging hot ook met onzen schooljongon.
Tien jaron snelden voorbjj. Nuchtere zaken
man had zich uit den held van dit verhaal
ontpopt. Time is money, was het wachtwoord
geworden en in den Struggle for life streed
hjj in de eerste rjjen.
Tot-ie op zeven-en-twintigjarigen leef tjjd
weer plotseling en onverwacht op de school
banken kwam te zittoD.
De Handelsschoolde les is begonnen.
Bod ik 15 jaar jonger geworden Het is een
zonderling gevoel, dat mjj overmeestert, daar
trekken de scholen, in myn jeugd bezocht,
weer aan mijn geestesoog voorbjj. Vóór mjj
is het bord, zwart als van ouds, do wit
gekalkte muren, het krjjtje, de krjjtdoek, de
landkaart, ik groot zo als oude bekende».
Voor do klas staat de leeraar dio les geoft
in Duitsch.
Als echte schooljongen haal ik mjjn bock
uit de tascb. De les 8"' beginnen. En welk
een les. Hoe weet deze leeraar den juisten
toon te treffen, hoe leerzaam, hoe wetens
waardig en interessant, hetgeen bjj zjjne
leerlingen mededeelt, hoe boeiend en tactisch
geeft hjj onderricht.
Bjj de volgonde les in Haudelsrekenon
moet je oudnrwetsch voor het bord komen. Ik
grinnikte van pleizier. Verheel jo, de sommen
die de medewerker van »'t Vliegend Blaadje*
vroeger verwenschte, zit bjj nu met eon ijver
to makoD, alsof het wel en wee sjjner zaken
er van afhangen.
Weder gaat de deur open. Een andere
leeraar komt binnen Waak ik of droom
ik Heb ik u niet meer gezien Heb ik uw
onderricht niet nog eens genoten, lang, boel
lang geleden, in het verre grjjze verleden,
toen ik niét als nu was dilettact-schooljongeD,
maar als kleine snuiter Hoe mooi en
wondervol wist gjj toen te verhalen van
Jacoba van BeiereD, die op de valkenjacht
tooghoe juist wist gjj uit te beelden hoe
Flores V, der keerlen God, het loven liet,
ik, dor proza zakenman, ik doorleef hier op
de Handelsschool aandoenlijke herinneringen
uit den tjjd toen ik nog onbewust was. Ik
wist vooruit, geachte heer, dat ook uwo los
iu Correspondentie merkwaardig en leerzaam
zou zjjn.
De leeraar in stenographieWeder,
weder zie ik mjj zitten op de harde houten
banken met hunne glazen inktkokers, in de
tweede klasso der lagere school. Hot is al
vele, volo jaren geleden maar de herinne
ring er aan doemt nu plotseling weer op
Toen reeds stond gjj daar, gjj, de jonge
idealist, vol energie, vol toewjjding voor
uwe leerlingen daar legdet gjj den eersten
steen voor hunne ontwikkeling on nu is het
u vergund den sluitsteen te leggen.
Toen ik om half negen weder in de zaak
kwam, vroeg hot personeel lachend.Mijnheer
hebt u straf op school gebad Mjjnheor moot
regels maken?' Waarop ik een ernstig
gezicht zutte en antwoordde.De tien lango
jaren, dat ik de school niet bezocht, beschouw
ik nu als straf. Vanavond is rnjju straftijd
echter om en het oogenblik dat ik weer
honderd strafregels zal mooten maken mot
zes pennen, zal het gelukkigste oogonblik
mijns levens zyn.'
Geachte redactie, ik zou nog wel moor wil
len Bchr jjven, maar ik moet sommen voor school
makeD, dus ik heb geen tjjd. Ik wil alleen
nog dit aan deze correspondentie toevoegen
De Handelsschool voorziet in eene behoefte.
De leest waarop deze inrichting hier ter
plaatse is geschoeid, kan uitmuntend hoeten.
De leerkrachten zyn alle first class. De leiding,
in handon van den directeur, den beer Va»
Mierloo, is onvolprezen, moet bewondering
afdwingen. Van de Handelsschool kan niets
dan goeds gezegd worden et les absents
ont tort.
