KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
ip
No. 4140.
Zaterdag 12 Oetober 1912.
40ste Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 zn.*50 ct, frj p. poet 75 ct, bnitealaad 11.25
Pre- Zondagsblad374 45|» fjO.75
miêa Modeblad >»j»65>>i>75> 10.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertenties iai ijtot 5 regels (bij Toornitbetaling) 80 cent.
Elke regel meer6
Be wijs-exemplaar"24
Vignetten en groote lettert worden naar plsataroimte berekend.
voor Heldorf Texel, Wieringen en Anna Peulownom
Interc.-
Talafoon BO.
Varschijnt Dinadag- an Vrijdagmiddag.
Uitgever i C. OE BOER Jr. (v./k. BERKHOUT a Co.), Halder.
Tweede Blad.
Aan onze Lezeressen.
fgDe behoefte aan het bezit van een degelijk,
practi9ch Modeblad, hetwelk volledig voorlicht,
betreffende de eiscnen welke de mode stelt, doet
zich thans het meest gevoelen.
„HET NIEUWE MODEBLAD",
t bij den uitgever van dit blad is verkrijgbaar
kost slechts 65 ets. p. 3 maanden (franco
p. post 75 ets.) verschijnt '2 maal per maand, alzoo
6 nummers in één kwartaal, en is
een Modegids bij uitnemendheid.
Het bevat afbeeldingen van de fraaiste toiletten
zoowel als van meer bescheiden costumes en eene
uitgebreide collectie voor kindergoed.
Het is onontbeerlijk voor elke huismoeder, die
er prijs op stelt, zich en hare kinderen smaakvol
en toch weinig kostbaar te kleeden. Elke aflevering
is vergezeld van een uitvoerig patronenblad, zoodat
men in staat is een betreffend costuum of model
daarvan zelf te vervaardigen.
Het blad is van groote waarde voor jonge Dames,
wegens een schat van afbeeldingen van handwerken.
Meerdere malen wordt eene modeafbeelding op
de voorpagina artistiek in kleuren afgedrukt.
Wjj wekken onze lezerossen op, zich op dit
fraaie en goedkoope Modeblad te abonneeren.
Voor nieuwe inteekenaren is een nummer ver
krijgbaar, zoolang de voorraad strekt, aan het
Bureau van dit blad.
De Administbatie van dit blad.
UIT HET BUITEHLAHD.
{Vervolg van 't Eerste Blad.)
Benter seint uit Konstantinopeltin offi
cieel© kringen wordt thans de oorlog onver
mijdelijk geacht".
De ambassadeur van Oostenrijk bracht een
bezoek aan den Turkschen minister van
buitenlandsche zaken.
Wat verhandeld is weet men niet, doch de
gesanten der vijf mogendheden zjjn daarna
bijeengekomen in de Fransche ambassade en
hebben den heelen middag geconfereerd.
Turkije heeft voor de mogendheden een
verklaring afgelegd. Het boodschapte in een
nota aan de gezanten:
//Ondanks de vredelievende houding 1
heeft den plioht deze waarheid te constateeren.
Gisteren kwamen 300 studenten aan, uit
de geheele wereld te zamen gestroomd, als
haringen iu eenige veewagens gepakt, na
twee dagen van een verschrikkelijke reis.
Zy weenden van vreugde, toen zij den vader-
landschen grond betraden, en hun eerste weg
was niet naar hun ouders, of, hongerig als zij
loet
Turkije, by de oorlogsverklaring door Mon
tenegro, zyn rechten verdedigen met alle
middelen, de geheele materieele en moreole
verantwoordelijkheid latend aan den aanvaller.
De minister van oorlog besloot aan de
correspondenten van vreemde en van Turksche
bladen te verbieden op het oorlogsterrein te
komen. Zeer strenge instructies zyn gegeven
aan de pers, om te voorkomen dat militaire
mededeelingen, welke niot-offleieel zjjn, wor
den verspreid.
Slechts telegrammen, die door de regeering
gecontroleerd en door het persbureau gepu
bliceerd zyD, zullen worden toegelaten."
Het Montenegrynsche leger bsgon Woens
dag den oorlog met een aanval op eene
Turksche stelling tegenover Podgoritza. Na
een artillerie-duel dat vier uur duurde ont
ruimden de Turken de hoogten en trokken de
Montenegrynsche troepen verder voorwaarts
om een aanval te doen op Detsjitsj.
Aan de Bulgaarsche grens is ook al ge
vochten.
Honderdvijftig Bulgaarsche soldaten en vrij
willigers trokken de grens over en vielen
een blokhuis aan by Karlova. De Turken
trokken terug met 15 lichtgewonden. De
minister van oorlog gaf bevel het blokhuis
te hernemen; de troepen rukten op en joegen
de Bulgaren over de grens.
Kleine ontmoetingen hadden plaats op de
grens met Grieksche, Servische en Bul
gaarsche benden.
Uit Cettinje wordt bericht dat Servië ei
Griekenland er bij Montenegro op aandrongen
de vijandelijkheden nog niet te openen.
Evenwel zonder succes.
De koning van Montenegro zegt in een
proclamatie: Montenegro dat een heilige
taak aanvaardt is daarbij zeker van de
sympathie der geheele beschaafde wereld,
van het geheele Servische volk, van elk
Slavisch ras en zal trouwen steun onder
vinden van Swië, Bulgarije en Griekenland,
die in deze met Montenegro verbonden zyn.
Bulgarije heeft nog niet geantwoord op het
vertoog der mogendheden, 't Verzocht eenige
dagen uitstel te mogen hebben vóór het een
antwoord gaf. Algemeen gelooft men dat
Bulgarije tyd tracht te winnen, teneinde de
samentrekking zjjner troepen te kunnen be
ëindigen.
Ia zeer vriendelijke bewoordingen heeft
de Roemeensche regeering aan de Bulgaarsche
verzekerd, dat het de meest strikte neutra
liteit zal handhaven.
De Grieksche koning kwam Woensdag te
Athene aan. De koning hield een redevoering,
waarin hjj zeide: H<-t Helleensohe volk zal
steeds zyn plicht doen. Zyn kalme houding
is de eenige, die met de ernstige omstandig
heden, die wy' doorleven, in overeenstemming
is. Ik heb volkomen vertrouwen in de re-
geering.
Venezilos de minister zeide in een rede
voering: Ik hoop dat de vrede zal worden
gehandhaafd. Toen werd hy onderbroken
door den kreet: Leve de oorlog I Hy herhaalde
toen echter den zin en voegde er byWat
wy vragen is in overeenstemming met het
welbegrepen eigenbelang van het naburige
ryk en vormt de onvermydelyke voorwaarde
voor mogelijke samenleving van BalkanBtaten
en Turkye. Worden wy echter toleurg-steld,
dan weet het Helleen sche volk dat het
vertrouwen kan hebben in leger en vloot,
die, zoo de omstandigheden dat eischen, in
staat zyn de belaDgen van de natie te ver
dedigen.
Er liepen geruchten, dat Rusland ook
troepen mobiliseerde, wat echter dadelyk is
tegengesproken. De oorlog bagint echter eerst
goed als de Bulgaren aanvallen.
De oorlog, zoo schrjjft Paul Block uit
Sofia, dieD de Bulgaar wil, is geen oorlog
om materieel voordeel, het is een oorlog uit
haat tegen den ouden vjjand en onderdrukker,
een nationale oorlog, waaraan burger en boer,
geleerde en analphabeet, grijsaard en knaap
met gloeiende geestdrift deelnemen. Dat mag
menigeen onaangenaam in het oor klinken,
die gewoon is aan het begrip Balkanstaat
een ironische bybeteekenis te verbinden, maar
wapenmagazijn. Dat heb ik gezien en ik zou
nog een groot aantal van dergelijke tooneelen
kunnen opsommen, waaruit blijkt hoe diep iu
het hart van het volk het verlangen Daar
dezen oorlog wortelt. Ook met de gebrekkige
financieele kracht van het land, waarover ik
mjj geen deskundig oordeel veroorloven wil,
schynt het nog niet zoo heel erg gesteld te zyn.
Ia Tarky'e wordt de geestdrift voor den oorlog
nu ook met den dag grooter.
Berlyn, 10 Oetober. Uit Cettinje werd
heden naar Weenen geseind: «De dorpen
ten Noorden van Bojana staan inbrand. De
vluchtelingen redden zich naar Skoetari. Iu
het grensgebied Samrissi komen gewonde
boeren aan, die vertelden, dat Tele vrouwen
en kinderen door de Montenegrynen gedood
waren. De Lloydstoomboot «Skoetari" werd
op weg van Bojana naar Cattaro een uur
lang beschoten door Montenegrynsche troepen.
Uit St. Nicolo werden Montenegrynsche gra
naten afgeschoten op de stoomboot, welke
granaten op een afstand van 50 M. in het
water sloegen. De grensdorpen zijn verlaten.
De Oostenryksche rider- en kuststoombooten
moeten marine-officieren en oorlogsvlaggen
kry'gen, daar anders het verkeer niet mogelyk
is. In Skoetari zyn thans 17000 Turken en
700 Mohammedaausche Albaneezen. De Mir-
dioten zyn neutraal. De houdiDg der Malis-
soren is nog twijfelachtig. De Turken ver
sterken Skoetari.
Een open brief.
Parys, 10 Oktober. De tTemps" bevat
een open brief van d'Estournelles de Con
stant, gericht aan den koning van Montenegro,
waarin hy zegt, dat alle fatsoenlijke lieden
moeten protesteeren tegen de oorlogsverkla
ring van Montenegro.
Hy vervolgt dan: »Wy waren in het jaar
1880 te Poogoritza te midden van de ellen
dige puinhopen van de huizen, vernield door
de brandoo, die gy hadt ontstoken. Wy heb
ben toen ingezieD, dat de oorlog, dien gy
geprovoceerd hadt, niet het gevolg was van
uw eerzucht, maar dat gij den oorlog als een
bedrjjf besohouwdet.
Begin thans opnieuw, tracht wederom een
brand te ontsteken om uw ei te kokeu.
Onder het régime, dat gy in het ontvolkte
Montenegro hebt ingevoerd, is er niemand,
die zich daartegen verzet. Dat ia j-immer,
want anders zoudt gy van uwe landgenooten
reeds de straf ontvangen, die gij verdient en
die het oordeel van de beschaafde wereld
voor u in petto houdt."
Het antwoord van de Porte.
Parys, 10 Oct. Volgens de te Konstanti
nopel verschijnende bladen heeft de Porte
op het vertoog der mogendheden geantwoord,
dat zy bereid is de aangekondigde hervor
mingen te verwezenlijken, maar dat zy den
eisch stelt, dat de BalkanBtaten eerst demo-
biliseeren.
Het antwoord van de Balkan
Btaten.
Parijs, 10 Oct. Uit Sofia wordt aan de
tTemps" geseind: Aan de Bulgaarsche
geering is door het kabinet te Belgrado
medegedeeld, dat het zich volkomen ver-
eenigt met de opvatting van Bulgarije omtrent
de houding, die aangenomen moet worden
teeenover het optreden der mogendheden-
In diplomatieke kringen verheelt men zich
niet meer, dat het antwoord van Bulgarye
afwijzend zal zyn.
De //Figaro" vertelt, dat de gezant van
een der Balkanstaten te Parijs, daar hij ge
durende de laatste dagen voor ongeveer vijf
duizend gulden aan telegrammen had verzonden
en de kas van het gezantschap was uitgeput,
zich genoodzaakt heeft gezien, om by zijne
landgenooten kleine sommen op te nemen,
die hem althans weer eenige dagen in staat
stellen, om met het zenden van telegrammen
door te gaan.
Vecht, A. van Eelde 7, te Bloem endaal en
B. B. Nanning 7, te 's-Gravenhage. (De
achter de namen geplaatste cyfers geven het
aantal behaalde punten aan).
Correspondentie.
Aan alle deelnemers aan den oplossing-
wedstrijd maken wy bekend, dat van Vraag
stuk No. 2" als oplossing, de zes eerste
zotten (waarin de dame wordt gevangen)
worden verlangd.
Schaaknieuws.
Een tweede match van 8 partyen tusschen
Dr. J. Chr. Reeders en K. Geus, werd door
Dr. Reeders gewonnen met 4]/g tegen 81/»-
De eerste match was 4 tegen 4.
Nationale schaakwedstrijd
te Helder.
Wy kunnen reeds nu mededeelen dat de
schaakvereeDiging fMorpby" in samenwer
king met den Nederlandschen Schaakbond een
endaagschen wedstrijd zal houden
ter gelegenheid van haar 10jarig bestaan,
op Zondag 24 November a.s.
Programma en bijzonderheden deelen wy
binnenkort mede.
Laatste berichten.
Uit den Haag seint men: Hedenmorgen
drie uur werd brand ontdekt in het gebouw
van het Ministerie van Oorlog, en wel in de
topografische afdeeling. Weldra sloegen de
vlammen duor het venstors heen. De brand
werd beperkt tot de snelpersdruk kerjj, waar
van byna alle papieren en de voorraad druk
werk verkoolden. Tal van steenen met litho
grafische kaarten werden vernietigd, doordat
c e houten rekken, waarop ze geplaatst waren,
instortten. Do montage van een nieuwe snel
pers werd zoodanig verwrongen, dat de ma
chine onbruikbaar is. Onder de kostbaarheden,
die verloren gingen, behooren eveneens litho
grafische steenen met kaarten en gravures,
verzameld ten behoeve van de Staatscommissie
ter verbetering van de Maas, in Limburg.
Te halfvier was de brandweer den brand
meester. De reddingsbrigade der Grenadiers
en Jagers was aanwezig, ook de Minister
van Oorlog was per auto gearriveerd. Door
dat het gebouw geïsoleerd staat, bleef de
brand beperkt. Omtrent de oorzaak valt niets
met zekerheid te zeggen, vermoedelijk is een
vulkachel doorgebrand en hebban daardoor
de rekken met steenen vlam gevat.
Pedgoritza, 11 Oetober. De Turksche stel
ling b\j Etsjitsj is door de Montenegrynen
genomen. De Turkaohn commandant, de
officieren en een aantal soldaten hebben zich
overgegeven.
Sohaakrubrieh.
Vraagstuk No. 2.
Eindspel van Rinck te Barcelona.
Wit is aan den zet en wint.
abcdefgh
mm m
i mfmm
a b c d e f g
Stand der Blakken.
Wit: Kf2, Ddl en Ld7.
Zwart: Ke4, Da6.
Oplossingen worden ingewacht onder het
motto //Schaak" tot uiterlijk Vrydag 18 Oct. a.s.
aan het bureau dezer courant en in de vol
gende rubriek bekend gemaakt.
Oplossing van No. 33,
van M. Havel.
1. Kb7Ke7; 2. Dg7 en met den volgenden
zet mat.
Goede oplossingen ontvangen van: C. J.
Taaie 7, J. Mienis 7, A. Swart 7, Dr. J.
Chr. Reeders 1. N. Muts 7, R. Roelofs 7,
C. Rab 7, J. Ny'man 7, H. L Koning 7,
S. Jellema 7, J. Siegers 7, A. H. de Carpen-
tier 4. H. Zegel 4 en H. Willemse 8, allen
het is juist en iedore eerlyke waarnemer te Heider, H. Hoonhoud 7, te Loenen a/d
Uit den Omtrek.
Anna Paulowna.
Groenteveiling van Dinsdag 8 Oetober.
Aardappelen, f0.80 ft f0.95 per zak.
Aardappelen, kleine, f0.70 k f0.80 p. zak.
SlabooDeD, f 2.50 k f 4.per 100 K.G.
Bieten, fl.05 ft fl.15 per 100.
Andyvie, f 1.50 per 100 krop.
Na eenige discussie wordt aldus besloten
met 11 stemmen. Tegen de heeron D. P.
Bakker en W. K. Bakker.
Voorstel jaarweddenregeling onder
wijzend personeel.
B. en W, stellen voor deze regeling aldus
te doen zyn
Voor hoofden van scholenf 1000 aan
vangssalaris en verder f1050, f 1100, f1150
en f 1250 db 5, 9, 12 en 15 dienstjaren.
Voor het hoofd te den Burg worden deze
cyfers f1150 enz. tot f1350 en f200 voor
de drie taalacten.
Voor de onderwijzers (essen) van bijstand
f600 aaDvaogssalaris en verder f675, f750,
0, f850, f900, f950 na 3, 5. 7, 9. 11 en
jaar. Hoofdacte f 100, verplichte hnofd-
acte f 200, voor één verplichte taalacte f 100,
twee f 150, voor drie f200. Huishuur f50.
Deze regeling wordt aangenomen.
11. Voorstel toekenning subsidie teeken-
cursus.
Voorgesteld wordt hoogstens f 150 te garan-
eren, mits het lesgeld niet lager is dan
25 cents en en de cursus door minstens 8
leerlingen gevolgd wordt. Aangenomen.
12. Voorstel tot eventueele subsidieering
vereenigingen tot bevordering van vreemde
lingenverkeer.
B. en W. vragen hiervoor een crediet van
f50, hetwelk verleend wordt.
1. Voorstel tot het aangaan eener tyde-
lyke geldleening.
B. en W. vragen te mogen leenen f 5000
tot ultimo December. Wordt toegestaan.
14. Vaststelling gemeentebegrooting voor
1913. Na behandeling van enkele posten en
bespreking van de verschillende leeningen,
waaruit bleek, dat de fin. toestaud niet bij
zonder rooskleurig is, wordt de begrooting
vastgesteld op een eindcijfer van f 86000.
Er zal tot f 38000 Hoofd. Omslag geheven
kunnen worden. Tegen Dros, Eelman en D.
P. Bakker.
15. Voorstel tot wytiging verordening op
heffing van hoofdoljjken omslag.
Aangenomen met 3 stemmen tegen.
16. Afschrijving belastingen.
Deze geldt voor gestorvenen en vertrokkenen.
17- Riclames belastingen.
Zullen met gesloten deuren behandeld worden.
By de rondvraag spreekt de heer Eelman
over het ledigen van de putjes te Oosterend,
eu de heer Visser over de openstelling enz.
van het park, ook met het oog op het vreem
delingenverkeer. De Voorzitter zal aan een
i ander aandacht schenken.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Gemeenteraad van Texel,
gehouden den 9en Oetober 1912.
Voorzitter de heer Giarlandt, Burgemeester*
Aanwezig alle (13) leden.
Na opening worden de notulen gelezen en
nveranderd goedgekeurd.
1. M idedeelingcn. Ingekomen stukken.
a. Medegedeeld wordt, dat procesverbaal
van kasopname heeft plaats gehad by
gem. ontvanger ontvangsten f 59918,38',
uitgaven f55446,21', saldo f 4478,17 by
de Haven-directie ontvangsten f 6829,76,
uitgaven f 6189,92', saldo f 139,83'. Alles
was in de beste orde bevonden.
b. Missive van de Nederlandsche Vereeni-
ging van schoolartsen, verzoekende betere
regeling in zaken mazeleD, kinkhoest,
enz. en aangifte verplichtend te willen
stellen. Gesteld in haDden van B. en W.
2. Aanbieding begrooting Algem. Arm
bestuur voor 1918.
Deze begrooting met een eindcyfer van
f5164,78, waarby een gemeente-subsidie van
f3200, wordt gesteld in handen eener com
missie, bestaande uit de heeren D. C. Dros,
A. Langeveld, Jb. Kikkert en A. A. E«lman.
3. Vaststelling kohieren van schoolgeld.
Dat voor Den Burg wordt vastgesteld op
f849,67' (vier maanden), dat voor de andere
scholen f862,50 (vierdo kwartaal).
4. Benoeming directeur der op te richten
zeevaartschool.
De voordracht luidde aldusH. J. Barte-
lings, Vlieland, P. Tj«bbe8, Amsterdam, J.
L. de Vries, Terschelling. Er werden 9
stemmen uitgebracht op den heer Tj«bbes en
4 op den heer Bartelings. Alzoo benoemd
de heer Tjebbes.
5. Voorloopige regeling enz. betreffende
de zeevaarlschool.
Voorgesteld wordt, zoo mogelyk nog dit
jaar de school te openen, en haar voorloopig
te houden in een der lokalen van de o. 1.
school te Den Burg. 11 1913 kan dan een
lokaal gebouwd worden. Verder de regeling
voorloopig overlaten aan B. eu W. Aldus
wordt besloten.
6 Voorstel aanvaarding aanbod stukje
grond aan de Koetebuurt te O osterend,
Mej. H. Bakker biedt een stukje grond
aan de gemeente aan, waardoor de straat
verbreed wordt. Dit stukje wordt dankbaar
aanvaard.
7 Oatslag-aanvrage hulptelefoonkantoor-
houdster te den Hoorn.
Het door Mej. A. Dogger gevraagde ont
slag wordt eervol verleend.
8. Benoeming hulptelefoonkantoorhouder
te den Hoorn.
B. en W. stellen voor den sollicitant S.
Dogger te benoemeD. Dit geschiedt met al-
gemeene stemmen.
9. Besluit van bet Algemeen Armbestuur
tot jaarweddenregeling vader eu moeder van
het Gesticht van Weldadigheid.
Voorgesteld wordt de jaarwedde alduB te
regelen met 1 Jan. 1913 f 350, met 1 Jan.
1911 f400 en 1 Jan. 1917 f 450.
TROUWDAG
't Was telkens al hommeles geweest. Ver
beeld je, ruzie met je schoonmoedor, als 't
nog niet eenB je schoonmoeder is. Dat be
loofde wat voor de toekomst 1
Telkens als Hein over trouwen begon en
dat gebeurde nog al eens in den laatsten tyd,
(met 't voorjaar moest bjj naar Indi# en nu
nog een gezelligen winter met een lief vrouwtje
in eigen huisje lokte hem aan), begon het
gezanik weer «of ie zyn eigen dan non al
bedachthad en het een fa'soendoljjke trouwerij
mocht wordeN".
Daar hadt je 't weer gaande, hoor 1 Hy,
ook niot op zyn mondje gevallen, diende
direct van repliek. //Dat ze nou niot langer
moesten zeuren en hem stil zyn gang laten
gaan. Hy had er non meer dan genoeg van.
Dat hy al dat getrouw op 't stadhuis eigen
lyk maar larie vond, een erns'ige belofte van
enschen in de vrjje natuur was, zyns
net zoo bindend, maar, nou ju, hy
zag 't zelf wel iu, voor je vrouw en kinderen
gaf 't geen zekerheid, geen recht op dokter,
apotheek, pensioen, op niks. Daarom zou hy
hier maar van zwjjgon, zyn poot zou die
dan wel eveD zetten op 't raadhu:s, maar
waarom al die drukk'e der by Een sleep
rjjtuigen met koetsiers in mooie upenrokkies
en dan die bruilof Waarom mors'en vreemde
menschen op zoo'n dag zich een stuk in der
kraag drinken en der eigen ongansch eten,
vreemde menscheD, als tantes en ouwe nichies,
die als de boel op was, niks meer van der
lieten zien. Wat konden ze voor dat geld
al niet doen Aal en hy had ien nou net
een scbyntje by elkaar om heel eenvoudigjes
zonder schuld te beginnen, de ouwers van
weerskanten waren ook bly, als ze 't leven
hadden, waar moes'en ze in 't hemelsnaam
van doen
«Als je 't niet doen kan, trouw dan niot",
schreeuwde schoonmana in spe, nog vinniger
geworden door zyn laatste gezegde: «bly,
dat ze 't leven hadden", wat verbeeldde zoo'n
kale matroos zich wel Waren «e niet knappe
meDSchen met een ordentelijk s'ukkie brood
zag 't er in buis niet keurig ne'jos uit
Was Aal eigenlyk niet meer dan gek, om
met zoo'n nakende marinekerel te gaan
(Ho. moeder, jy altyd met je Dakend'
riep Hein er tusscheu in, «kyk me der es
eff-n an, noem je dat nou nakend, wat jjj,
Aal
.Och, malle jongen", lachte Aal met eon
kleur, «wat ben je fliuw" en vader met do
twee opgeschoten jongens, de broers van Aal,
proestten hardop. Over 't bazige gezicht van
moeder lichtte het even ('t was toch eigenlijk
wel een knappe kerel en een leuke ook")
maar dadelyk vervolgde ze haar seri
,Of ie dan dacht, dat zy mee ging loopen,
heel van de Vroonstraat naar 't Djjkie, net
als de armste schooier, tweo an twee en de
rest an troepies. Wat de buren zouden zeggoD
Of ze dan der fatsoen heelemaal verliezen
moesten Was Aal der zuster Mina voor
oen jaar of vyf ook niet keurig netjes ge
trouwd met vijf rijtuigen eD een boeket en
blauwe livrei Die der man was toch ook
maar een gewoon werfertje, maar die wist
tenminzten hoe 't hoorde en had haar van
te voren der leven niet verpest met zulke
socialepraatjrs".
«Ja, maar moeder", kwam Aal gaHw
tusschenbeide (als moeder zoo begon, werd
Hein woest, daar verdroeg by geen geschimp
op) «vondt u 't dan zoo mooi, dat ze alles
op crediet kochten, zelfs de rytuigen niet
konden betalen en non nog met haar drie
kinderen dubbel en dwars in de zorgen
zitten eu nog niet de helft van der bulletjes
der eigen is, noemt u dat nou zoo fatsoenlijk
en deftig
.Dat ze nog niet alles betaald hebben, iB
Mien der schuld nietde meid is knap en
zuinig genoeg als je dan ook zooveel
tegenspoed heb gehad en zoo gauw een hok
met jongens I"
Nou meoschen", kwam vader sussend
tusschenbeide «laten we 't er nou maar by
laten. As ze nou trouwen willen, ik voor
myn heb er vrede mee. Ze bennen zelf oud
en wys genoeg, 't Komt allemaal wel op zyn
pooljes terecht, moeder zal 't wel zien, 'l
wordt nog een gezellige bruiloft".
Moeder Keek Hein aan en Hein keek
moeder aan en allebei brandde het op de
tong, maar Hein pakte Aaltje en trok haar
op zyn knie en moeder liep 't keukentje in,
waar een woest gekras van den koffiemolen
dra haar opgewonden stemming verried.
Vader in zyn sus, dat de bui weer aan 't
afdrijven was, sabbelde op zyn doorrookt
steenen pijpje en tuurde weer zyn krantje
in. «JoDges" dacht by, ,wat bennen ze weer
gangs. Die weten ook al, wat ze aan meikaar
hebben. Wat je niet verdraagt voor een aardig
bekkie. Die moeder is toch niet voor de poes,
hoor! Niettemin een flink mensch eri gelijk
heb ze eigenlyk. Wat zou dat nou toch voor
een dag geven als je die rooie zyn zin dee 1
E vent jas met elkaar loopen naar 't stadhuis,
gauw terug, een happie eten en weer ieder
naar zyn werk. Geen daggie vry en dat
vond ie juist zoo fijo er es midden in de
week een dag er tusschen uit, als je dan
ook al veertig jaar Inng dag in, dag uit, de
ijzeren poort van de marinewerf b»nt door-
gekuierd. En dan, nou ja, by wou 't zich
zelf best bekennen, zoo'n happie ond t do
stop in huis leek hem niet onaardig. Niot
dat hy een ouwe pooier was, Gidbewaarne,
maar zoo'n veertien dagen 's middags en
's avond» zoo'n snapsie en op de bruiloft es
lekker smullen, dik in je sig&ar'jes en royaal
kunnen doen, al ging het, nou ja, een beetje
van een andermans centen, zelf deden ze
toch ook genoeg. Dat hadt je by' de oudste
gezien, dan kon moeder soms aardig uit er
slof schieten, al telde ze dagelijks de koffie
boontjes. nee, nee, alles by* elkaar genomen,
moest 't een fl leele trouwery worden. J in-
dorie, als je knappe dochter trouwt en alles
in eer eu deugd, moet dat dan maar zoo met
stille trom gaan Zoo sufte vader door, nu
en dan eventjes over zyn krant loerend naar
het vryende en stoeiende paar. «Wat een
deksel knap spannetje was dat tochl Zyn
kleine meid, dat teere, blanke poppetje en
dau die lange, slaoke kerel met zyn vurige
bl «uwe oogen en zwarten snor. 'N deksels
knap paartje"
Hein had zjjn zin weten door te zetten.
Ze waren dan nu ondertrouwd, al eoc dag
tien. Op Aal's gevlei had hy dan toch
maar wat toegegeven en stond een fl'oke pot
boerenjongens in de kast, tot dagelyksch ver
maak van vader. Hein zelf kwam met een
kistje van honderd stinkadorums aan en daar
profLeeren de twee kwajongens wel het
meeBte van. Als ze naar den baas toegingen,
ifje weggemoffeld, 's avonds een mee
naar zolder, ze zagen er soms bleek van.
Moeder was ook weer wat by gedraaid, al
bleef 't gespannen tusschen haar en Hein.
Nog was geen beslissing genomen omtrent
de rytuigen, althans dat dacht moeder. Goed
beginnen dorst ze niet meer. Als
dan er es het rondweg vernn-pte. N-e, i
oen zoet lijntje hem zoover krygen. Hy begon
al wat meer toe te geven, immers. Aal liet
ook nietB los, draaide er maar zoo'n beefj -
om heer. «Dat zou Hein zelf wel weten, by
;e immers zelf betalen 1 Maar een
nieuwe trouwj «pon, daar kwam niks van ïd 1
Haar grys zomerpakjo was nog zóó netjes
haar zwarte hoed met de witte struis'
die Hein uog er es had meegebracht van
een reis, zoo goed als nieuw, 't Zou zonde
jammer wez»n van 't geld".
.Je laarsies dan en jo handschoenf
informeerde moeder.
Nou ja, een paar handschoenen van dertig
spie kan ik nog wel gebruiken
Of ze moeder netj s genoeg vond? Was
der hoed niet erg verregend en den muntel
groen van ouderdom
Aal betuigde, dat alles nog best te ge
bruiken was. Do jongens, die du juist niet
fijn in do bullen zaten, moesten, volgen»
Aal, dien dag maar kalmpjes naar hun werk
gaan. Die ook nog nieuwe pakken? Waar
haalde moeder het vandaan I De bengels,
razend, dat ze eér vrijen dag zoudeD ont-
loopen, verzetten zich hevig, vonden, dat het
met een nieuwe pet er Sy nog best ging.
wisten een daalder van moeder los te krygi
en kwamen met een nieuw hoofddeksel terug.
Vader w*s nog knap. Alleen een ander swart
strikje en do oude heer was in tenue.
AUes wachtte dan nu zoowat den grootcn
dag af. Do k'eioe wur-ir-g in de Basstraat
kant en klaar, de muntgaslampen hingen,
mooie po'j -s begonia's en geraniums voor
em prikje aan de denr geknch', pronkten
tusschen sneeuwwitte gordiiDtule
achterkamerraam Alles sprak in 't kleine
huis van blyde verwaehfing.
Even had moeder nog gewaagd van i/zi'
tiDgstoelen, mensch, een paar gulden er by'
en je hebt voor ieder eon fluweelen stoel,
maar «an myn g. geen flaweele stoel," had
Hein met verheffing van st«m gezegd en
waarempi-1, modder had weer gauw gezwegen.
Een beetje erg leelyk kyk»n, Heios kant
uit. «A's de rytuigen niet moesten komen
van hem, nou dan
En Donderdag werd het. Tegen een uur
of negen joeg een stralend zonnetje de dikk>
herfstneveW weg. 't Beloofde een prachtige
dag te worden.
Er zou ien dan geen vreemde menBchen
komen. Alleen zoo onder ods en Mion
de drie blagen versoheen al vroegtyds ten
tooneelo. Dio zou moeder helpen. Eon lek-
kor stuk vleesch wachtte gebraden in de kast,
de koekebakkersjongen bracht een groote doos
met taartjes (morder sloofde zich heusch uit)
en Mïdb verhoogde de feeststemming
een mooie bouquet. De jongens, zich
voelend, zoo'u dag als alleB werkte
zelf in 't pak met hoogen papieren boord en
manchetten, stonden in 't zonnetje aan di
deur te rooken als schoorsteenen. Vader
scharrelde gehoed en gejasd in 't tuintj-rond
en liep dan weer thuis het vrouwvolkin den
weg, moeder in stjjf gastro ven witten rok
ritselde bedryrig heen en weer eu wond zich
danig op, als 't bruidje beneden kwam, nog
steeds in haar daagsch flanelion blouse en
simpel blauw rokjs.
Maar meid, knap je je dan niet op?
Om elf uur moet je er al wezen en 't is
nou al tien. Jesoea kind, waar zitten nou je
gedachten, aanstonds komt je jongen en over
een goed half uur moeten we immers al weg".
Wil ik-je helpen?" vroeg Mina.
«Nee, 'k ga al. Even een knoop aanzetten"
en met moeders nanidoosje verdween ze
weer de zoldertrap op.
«Maak nou af, hoorl" schreeuwde moeder
haar na.
«Als Hein komt, ben 'k klaar", was 't
antwoord.
fTing"De regulateur in 't voorvertrek
vertelde met helder geluid, dat er al weer
eeD half uur om was. Alles stond thans in
afwachting, moeder, gehoed en gomanteld, had
achter nog 't een en ander te beBtrokken,
vader liep opgewonden met dribbelpasjes
Daar de voordeur. «Waar blyfe die knul nou
toch Mina maakte haar kleinste in slaap,
Aal was nog boven.
Daar klapte met veel lawaai de achterdeur
e en stevende Hein met groote stappen
binnen. Van schrik was ieder een oogenblik
sprakeloos, dan schreeuwde alles door elkaar
Wat nou kerel, wat is or gebeurd, wat gaan
e nou boginnen
'k Kom oven trouwen", was 't lakouieke
antwoord.
,Maar ben je dan stapelmal schreeuwde
moeder, die weer schreeuwen kon gelukkig,
«ben ja nou heelemaal gek? zoo in jewerk-
pakkie, smerig en wel, schaam je je nou in
't geheel niet meer? God, kyk me die knul
der es uitzien, geen braniekraag zelfs om en
;yn broek is van achteren glimmend van 't
vet, vuilo slampamiier, dat ie is", en zoo
woedend rukte zo zich den hoed af, dat se
haren raoetrok.
Deok je, dat ik zoo mee zal gaan, datje
myn dochter zoo mee krygt? Aal, meid, kom
er es' hier, gauw. je 1'kkere vryer is stapel
geworden, kind, kom dan toch, m»idl<
Ei daar stond Aal al naast hem en over
't daagsche blousje had ze haar daagsche
manteltjj en baar eenvoudig hoedje van alle
dagen had zo op. Niet eens handschoenen
aan. Ei met haar liefste stem vleide ze
-, maar niet soo erg kwaad te wezen,
Hein wou 't niet anders, vond 't immers toch
maar flauwe kul, dal trouwen, en zy, nou ja,
eigenlyk ook en mooder moest nu maar
kalmpjes met vader vooruitwandelen, dan
kwamen zjj direct hun achterop en had er
geen sterveling erg in, dat ze trouwen giDgen.
»En de getuigen vroeg vader, nog hee
lemaal in do war, «komen die vrinden van
jon nou ook nog hier met der oliebroeken,
of hoe zit dat
«Getuigen kunnen we wel op 't stadhuis
krygen, heb niemand gevraagd I'
«Toe nou, moe, vooruit, 't wordt tyd,'
drong Aal aan en trachtte den hoed op 't
vertoornde hoofd te zetteD, maar moeder
rukte zich zoo doldriftig ook den mantel af,
dat geen verdere pogingen gewaagd werden.
Stilletj'-s ontsnapte vader. Hy' zou dan
sar gauw zien uit de straat te komen, waar
de buren natuurlyk allomaal al in afwachting
stonden te loeren, cn dan maar gauw vooruit
loopen naar 't Dykje. «'t Was een gemeene
streek, die ze daar ismen uitgehaald hadden,
een echt vuile streek, danr ging niks van af
en als 't niet zyn eigen jonaste dochter wss
en in der hart een lieve meid, dan verdraaide
ie 't gewoon," en zoDder op of om te zien,
als de grootste misdadiger, verdween hy met
bekwamen spoed uit 't oog der nieuws
gierigen.
Trotsch en flor, als overwinnaar, volgde
Hein met zyn geliefde aan den arm. In
groepjes liepen de buren te hoop. «Hadt je
ooit van jo loven, wat zag die vent er uitl
Was dut nou een trouwery Zou die uitge
steld zyn?' en de brutaalsten tfeveoden naar
"t hnisje toe om gauw 't naadje van de kous
weteD, maar moeder gooide gauw voor-
en achterdeur op de knip en liet in de voor
kamer do gordynen neer. «Voor de zod,
mesten ze maar deokeD."
Mina had heel wat werk om de oude
rouw iets te kalmeeren, maar 't zou zonde
jjn, als nou al dio drukte voor niks was
eweest en droevig blikte ze haar bouquet
tegen. ,Mo nog een gulden van me arre-
mocdjo geki st" klaagde ze in stilte.
Zondo en nog oons zonde van dat lekkere
eten", kermde moeder, «heb ik me daar nou
de laatBte dagen half suf voor geprakkiseerd,
om alles zoo by mekaar te krygen Geen
happie kry'gen ze der van, geen stnkkie, die
ondieren, die moeders opgewondenheid
bereikte weer zoowat het hoogste punt. Zoo
gine 't af en aan, en onderwyl dekte Mina
netjes de tafel en bracht de lekkernijen er
zette beste kolfio en hield de kleintjes
zo«>t met eeo roomhorentje en ging zoo maar
kalmpjes haar gang. »'t Zou immers nmer
dan gok wezen, als ze nou al dat lekkers
lieten bederven. Z" had zich er juist zoo op
eevlast, eens wat bijzonders te krygen. Veel
goeds kwam er l>y' haar gewoonlijk niet
binnen." En al schold en klaagde moeder
om brurten, 't werk naderde zyn voltooing
eD de ruiker in 't midden der tafel zette de
kroon op allrs.
Als dan na een uurtje het stralend geluk-
k;g paar met den iets verlogen lachenden
papa binnen wilde, was de deur niet meer
op slot cn lachte, al was 't niet moeder,
dan toch do fe'Stely'ke gedekte tafel hun
tegen en toen 't bruidje met tranen in de
oogen naar mama toekwam en smeekte om
maar weer goed te syD, kreeg ze toch een
zoen en na eenig beraad «die nare kerel"
een hand, al was 't ook een beetje een slap
handje. Al bleef de stemming gedrukt, ge
geten en gedronken werd er best, vooral
door de twee krullejongens. Alleen als Hein
m»t een gezicht als een heerscher en een
stem vol jubel «myn vrouw" riep, werd het
moeder soms byna te machtig en jeukten
haar vtDgrra om «die vetbroek er es eff> ntjes
fijn te knypen.«
Doch do tyd verzacht alles, ook schoon-
moedergevoelens en wat een mensch niet
bymachte was, vermochten de boerenjongens.
Toen het verliefde paar in schomerdonker
den weg naar eigen woniDg insloeg en Mina
met de kloiotjes belast en beladen huiswaarts
trok, zateD daar iu 't nog duistere achter
kamertje een paar bejaarde lu'djns in hun
armstoelen en snurkten om 't hardst.
