KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HeldorTexel,
en Anne Peulowne
GEWROKEN.
No. 4150.
Zaterdag 16 November 1912.
40ste Jaargang.
I Vliegend Bljudje p. 3 m. 50 ct, fr. p. post 75 CL, boiltnlzsrt I t.2b
Pre- Zondagsblad 37* i 45 f0.75
o»iên t Modeblad »»i65*»»»75» f 0.90
(Voor het hnitenlaad bij vooruitbetaling.)
Adverteatiêa vaa 1 tot 5 regels (bij voornitbotaling) 80 ceat
Elke regel mets, 6
Gewija-exemplaar24
Vignetten en groote letten wordex naar plaatsruimte berekend
Intare.-
Talafoon BO.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgaven C. DE BOER Jr. BERKHOUT Co.), Halder.
Bur
Tweede Blad.
Opgave van alhier gevestigde en vertrokken
personen van 7 Nov. tot en met 13 Nov.
Gevestigd.
Naam: Beroep: Woonplaats: Van: Gel.
R. J. Wols, kleermaker,Rozenstraat 71, Boxtel, R.C-
D. Brouwer, 2e luit. int, Keizeretr. 98, A'dam, N.H-
P. van der Hagen, gep.,Wi!helminastr.84, Chr.Ger
J. P. Greuter, marinier, Achterstr. 4a, R.C-
M.Labree. serg.-tim. K.M., P.Krogerstr 47, Geen-
R. Wallast, marinier, Achtergr. W.Z. 66, R.C-
C. Flaes, ofl. v. adrn Hoofdgr. 54, N.-Helvoet, N.H-
1'. J. A, Sweering, banketb., Spoorstr. 40, R'dam, R.C-
P. G. Lange, adj.-mar., Bothastraat 47, A'dam, R.C.
E.Bulthuis, com. ter secr.,Keizers tr.41, Dokkum, N.H.
E.Slagter, 6choenm.,Californiestr,52J A'dam, OudGer.
W. Pijnakker, bootsm. K.M., Emmstr. 6, A'dam, N.H.
E.v.d.Kloot, korp.-ziekenv., 2e Vroonstr. 73, N.I.
L.M.J.T.Blom,serg.-schr.P.Heinstr.42,N.-Helvoet,N.H.
J. Blankman, schippersltn., ttoegras 169, Upmeer,
Vertrokken.
Naam: Beroep: Van: Naar: Gel.
W.G.Amesx., serg.-mont.,Wilhelm.str.84, A'dam, N.H.
T.Korving, kwartierm., J. in 'tVeltstr. 18, Leiden,
G. de Koning, wisselw., C. Ditostr. 19, Schoten,
W. Halm, korp.-stoker, Paardenstr. 10, R'dam, R.C.
W. Hoogendijk, gep-, Molenstraat 5, N.H.
E.Slagter, schoenm., Diaconiestr.32, A'dam, OudGer.
A. Bakker, arbeider, Koegras 235, Zijpe, N.H.
J. Bakker, timmerman, Binnenh. 68, A'dam, Geen.
J.Kunst, serg.-torp.m.K.M.,2eVroonstr.l3,A'dam, N.H.
J C. Liotart, arbeider, Walvischstr, 14, Velsen,
H. Gijsberts, onderw., Binnenh. 72, Schiedam,
Wed. G. J. Boeve, z. b., Parallelw. 74, 's Hage,
Wed. B. van't Hul,
C. Baggerman, opricht, Zeedijk 1, Werkendam,
B. Verhoog, serg.-konst., Breew.str. 29, 's Hage, R.C.
E. van Os, werkman, Torenstraat 1, Velsen, N.I.
C.vanderHoff.korp.der mar., Kappers tr,14,A'dam,N.H.
J. van Es, stuurman, Kanaalw. 101, Maassluis, Ger.
C. 11. Bruin, z. b.. Spoorstraat 114, Breda, N.H.
W. Zwaan, x. b., Koegras 1, Barsingerhorn,
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 15 November.
De kracht van het water.
Op sommige plaatgen zyn Maandag de
duinen te Katwijk door den hoogen stand
van het zeewater over een breedte van 4
meter weggeslagen.
Stuurliedenexamens.
's-Gravenhage, 13 Nov. Geslaagd groote
stoomvaart eerste stuurman P. Bakker en
J. Bloem, tweede stuurman W. Jansen;
derde stuurman C. H. de Lagh, P. J. Laven
en G. Meyer.
Aan tafel dood gebleven.
Tydens een afscheidsdiner, dat jbr. v.
Sandberg, nieuwbenoemd burgemeester van
Haarlem, Maandagavond aan een aantal
gemeentenaren van Abkonde, te Amsterdam
aanbood, deed zich treHrig incident voor:
Nadat de heer G. v. Alewyk een gloed
volle toespraak had gehouden, werd hy
plotseling onwel en bleef dood in de armen
der toegesnelde, tot het gezelschap behoo-
reude, geneesheeron.
Het geheele gezelschap was zeer onder
den indruk van den plotselingen dood van
den heer v. Alewyk, die als gemeente-ont
vanger, candidaat-notaria en nog andere
betrekkingen te Abkoude vooral om zyn
vele goede hoedanigheden zeer geacht en
bemind werd.
Hulpvaardige voorbijgangers
De heer T. B., wonende in de Weesper-
slraat op de N. Heerengracht te Amsterdam,
werd door een anto aangereden.
Daar hy eenige kwetsuren aan het been
had bekomen, werd by door hulpvaardige
voorbijgangers naar zyn woning vervoerd,
waar men tot de minder aangename ont
dekking kwam, dat een der ^gedienstigen"
van de gelegenheid gebruik had gemaakt
om hem zijn horloge met gouden ketting te
ontfutselen.
Een slimme dief.
Een loodgieter te Leiden kwam Woens
dagochtend tot de ontdekking, dat uit zyn
werkplaats aan de oude Heerengracht, onge
veer 25 K.G. lood was ontvreemd. De politie
■telde een onderzoek in, doch kon geen
sporen van braak ontdekken. De dief moeBt
dus op een andere wyze zijn binnengekomen.
Daarom bracht de recherche een bezoek by
een buurman, die boven deze werkplaats
een dansgelegenheid heeft; het bleek, dat
een gedeelte van den dansvloer was uitge
zaagd en er weer netjes in was gelegd eu
FEUILLETON.
21)
„Ik ben dol, zoo iets te denken 1" dacht
Gerard by zich zelf.
De gordyn ging reeds in de hoogte, en
het stuk begon.
De koningin-moeder zocht haar zoon van
zyn voortdurende gedachte aan den overleden
vader af
„Verscheur toch, Hamlet,'t nachtelijke floers,
Eu laat uw oog het land als vriend bezien,
Zoek niet voortdurend met benevelde oogen
In 't voile stof naar nwen eed'len vader,
Gy weet, het is een wet, wat leeft moet sterven
En 't eeuwige na bet tydlyke verwerven'
Doch Hamlet antwoordt bitter: „Ja, ge
nadige vrouw, het is een wet", en wil
niet laten troosten.
Hoe trof het Gerard, toen de prins in zyn
alleenspraak de koningin later verweet, dat
zy haar eersten echtgenoot zoo spoedig had
vergeten.
„O hemelzelfs een dier, dat geen verstand heeft,
Zon langer treuren".
Had by zelf niet tegen zijn moeder gezegd:
„Gy moet myn vader zeer weinig bemind
hebben, om hem zoo spoedig te kunnen ver
geten I" Ook aan Margaretha was deze over
met een karpet bedekt. Dit bracht de recherche
op het spoor. By een huiszoeking die in de
bovenwoning werd ingesteld, werd het ver
miste lood weldra uit een kast te voorschijn
gehaald. De dansmeester viel toen door de
mand en bekende de dader van den diefstal
zyn; hy had het stuk vloer, na het te
hebben uitgezaagd, er uit gelicht en was
vervolgens met behulp van een ladder in de
werkplaats afgedaald. (N. R. Ct.)
De moordenaar gepakt.
Twee inspecteurs der Ro'.terdamsche re
cherche hebben Woensdagmiddag gear
resteerd, op aanwijzing eener vrouw, een
21 jarigen deserteur van het de regiment
infanterie te Leiden, die in het bezit was
van den gestolen gouden horlogeketting van
Vermeulen, wonende in de Mauritstraat. Hij
bekende volledig Zondagavond meegeloopen
tc zyn met de 72-jarige weduwe en haar in
de woning gewurgd en beroofd te hebben.
Hy was in het bezit van den vermisten
huissleutel en enkele gouden sieraden.
De dader schynt een onverschillig cynisch
persoon te zyn.
Aangehouden.
Tc Rotterdam is in de modezaak „Maison
Jorissen-Monlyn" aan de Oude Harenkade
aangehouden een reiziger voor een Duitsche
firma, dio zich uitgaf voor inspecteur van
politie on een aantal modisten ia verhoor
nam, voorgevende, dat hy, in opdracht van
den officier van justitie to Amsterdam, een
man moest opsporen, die voortvluchtig was
met f 6000, waarvan hy f 2000 aan een
modiste had gegeven.
De thans aangehoudene speelde reeds
dezelfden rol te Amsterdam, te Haarlem, te
Nijmegen en te Arnhem. Zyn oogmerk is
onbekeqd.
De verkiezingen te Ommen.
Naar de «N. Ct." verneemt, bestaat by
do christelyk-historisclien in bet district
Ommen, die by de jougste verkiezing de
candidatuur-Mackay stelden, het voornemen
opnieuw met een eigen candidaat uit te
komen, die zich tegen de rechtache coalitie
verklaart.
r zyn pogingen aangewend om den heer
Mackay te bewegen do candidatuur voor de
tweede maal te aanvaarden. Deze heelt echter
verklaard zich niet beschikbaar te stel'en.
Wat men van liberale zyde in hot district
denkt te doen, is nog niet bekend geworden.
De officieele candidaatstelling heeft, gely'k
19ü weet, reeds aanstaanden Zaterdag plaats.
Scheepsramp.
Duinkerken, 12 November. De schoener
.C-iSimir-Perier", komende van St. Ssrvan,
s gisterenochtend door den storm van de
kettingen, waaraan het in con kanaal vastlag,
losgeslagen. De nieuwe bemanning verliet
het schip, dat daarna wegdreef en een vijftien
sloepen, die in de visschorshaven gemeerd
lagen, in den grond boorde. Men weet niet
of' er menschen by omgekomen zyn. Do
schoener zelf is ook gezonken.
Spoorwegramp.
Indianapolis, (V. St.), 13 November. By
een botBing op de Cincinnati-Hamilton on
Dayton-spoorwog, welke ramp hedenmorgen
dicht by Indianapolis plaats vond, zyn 14
menschen omgekomon en 15 gewond.
De ramp is te wijten aan een verkeerden
wisselstand.
DE OORLOG.
De verdediging der Turken.
Sofia, 13 November. De „Mir" ontvangt
een telegram uit Moestafa Pasja, volgeDS
hetwelk de Turken uit Adrianopel weer twee
groote uitvallen hebben gedaan. Na een ver
bitterd gevecht van vyf uren zyn de Turken
met groote verliezen teruggeslagen. De Bul
garen hebben vervolgens de pas door hen
veroverde forten Papatepe en Karteltepe
versterkt. („N. R. Ct.")
In Thracië.
Berlyn, 13 November. De correspondent
van de „Reicbspost" in het hoofdkwartier van
het Bnlgaarsche leger seint dd. 12 November:
De hoofdaanval tegen het centrum aan
weerszijden van 'ljataldsja en de aanval
tegen het Noorden van de linie van Tsja-
taldzja nemen voor de Balgaren een gonstigen
loop. In de laatste aagen zyn de Turken uit
de vooruitgeschoven forten gedreven. Het
begin van den hoofdaanval is echter twee
dagen vertraagd tengevolge van de hevige
regens, die den aanvoor van schietvoorraad,
en het vooruitbrengen van do zware artillerie
zeer bemoeielykt. De stryd is reeds hevig.
De stryd om de Tsjataldja-linie.
De correspondent van de .Reichspost"
meldt uit het Bnlgaarsche hoofdkwartier den
13en November: «De stryd om do Turksche
hoofdstellingen by Tsjataldja duurt reeds
drie dagen en is uiterst bloedig. Hei eerste
legerkorps is in stryd met de stellingen,
noordelijk van het Tsjekmedsje-meer tot
Nakkasköj, het derde legercorps dringt voort
op de linie Delijunus-Derkos, tegen de domi-
neerende heuvel-posities van Jafiore. Een
colonne is naar den Tsjekmedsje-pas opge
rukt. De Turken vechten met groote hard
nekkigheid, doch hun tegenstand begiet reeds
te verlammen".
Uit Sofia werd gisterenavond laat aan den
(Berlinar Lokal Anzeiger" geseind: (Niet
tegenstaande bet ontbreken van officieele
berichten is hier bekend gewordeD, dat een
hevig artilleriegevecht by de Tsjataldja-linie
aan den gang is. De Turken hebben bier
door wanhopige krachtsinspanning 200.000
man geconcentreerd, en doen nog steels meer
nieuwe troepen aan het gevecht deelnemen.
De Bulgaren zullen ongeveer even sterk
zyn. Hier wordt thans in een der grootste
gevechten, die ooit geleverd zyD, het defini
tieve lot van Turkije gevochten.
Ziekte en muitery in het
Turksche leger.
BerlyD, 14 Nov. Gisteren werd uit Kon
stantinopel via Constanxa aan do „Berliner
Zeitung am Miltag" geseind: „Het besluit
van den ministerraad, Maandag genomen,
direct met Bulgerye te onderhandelen over
een wapenstilstand, is voor ingewijde krin
gen niet onverwacht gekomen. In deze krin
gen weet men, dat het Turksche leger zich
iu een toestand bevindt, die niet alleon elke
kans op een verandering van het oorlogs-
geluk buitensluit, doch zelfs het ergste voor
het land doet vreezen. In het Turksche
leger maakt de cholera steeds meer slacht
offers. Dagelyks vallen vele soldaten ten
offer aan deze ziekte. Daarby komt, dat de
verontwaardiging in het leger over het vol
komen gebrek aan de noodzakelijkste voe
ding en ziekenverpleging dagelijks zoo toe
neemt, dat men voor muitery vreest. In
verband met deze tijding voorkomt de regee
ring door het vragen van een wapenstil
stand misschien een catastrofe van niet te
overzienen omvang."
Volgens een telegram uit Konstantinopel
aan de „Frankfurter Zeitung" is een Bul-
gaarscho onderhandelaar in Konstantinopel
aangekomen.
Gedrnkte stemming in Sofia.
Uit Sofia word gisteren door den specialen
oorlogscorrespondent in het Bnlgaarsche hoofd
kwartier aan den Berliner Lokal Anzeiger"
geseind „In Sofia teruegekeerd, vind ik de
hoofdstad weinig veranderd. Het zakenleven
is toegenomen en ook het zakelijk verkoer
naar het bnitenland schynt gestegen te zyn.
Daarentegen vind ik de stemming in Sofia,
voor de hoofdstad van een zegevierend land
eenigszins gedrukt. Dit komt hoofdzakelijk
door do groote verliezeD, waaronder vooral
de intelligentie van het land geleden heeft,
die n.1. in Sofia woont. Een ontzettend groot
contingent van de verlieslyst wordt gevormd
door het eerste infanterie-regiment, dat uit
Sofia gorecruteerd werd. By de slagen van
Loele Boergas en Boenar Hissar heeft dit
regiment kolossale verliezen geleden. Wat in
Sofia aan intellect voorhanden was, is onder
het wapen van dit regiment in den oorlog
getrokken.
Rechters, advocaten, staatsambtenaren, ge
leerden, hebben als reserve-officier of ais
gemeen soldaat in de gelederen van dit
regiment gevochten. Ook het 37ste regiment,
het reserve-regiment, dat uit bet eerste en
zesde linie-regiment gevormd is, heeft zware
verliezen geleden. Daar het Bulgaarscbe
legerbestuur in zyn brutale, doch grandiose
consequentie, het belang van het individu
ondergeschikt te maken aan het algomeeD
belang, blyft by het principe, geen verlies-
lysten te pnblioeeren, wordt de vrees door
de onzekerheid iederen dag grooter. Byna
geon huis in Sofia is er, waar men niet
vreest, een of ander familielid te moeten
beweenon, doch daar men absuluut geen
zekerheid krygen kan, en slechts aangewezen
is op geruchten en vertellingen, wordt de
angst steeds grooter. Langzaam maakt zich
onder de bevolking het verlangen merkbaar
naar het einde van den oorlog, en deze
stemming zal stellig invloed nitoefenen op de
beslissing van de regeering."
Lyst der gewonden.
Het Servische departement van oorlog
heeft een eerste lyst uitgegeven van Servische
gewondeD. De lyst der gesneuvelden wordt
niet gepubliceerd vó«5r de oorlog voorbij zal
wezen. Thans liggen er naar Renter uit
Belgrado seint 4721 gewonden in de hospita-en
aldaar.
Een onsichtbare vyand.
Dr. E. J. Dillon, een medewerker van de
sDaily Telegraph", die zich te Boekarest
bevindt, seint dd. Maandag aan zyn blad,
dat de tooneelen, die zich thans in Konstwr-
tinopel afspelen berinneren aan de beschry-
viogen in Dante's „Hel". Honger, tyfus en
cholera sullen er naar men vrees: een
kwart rnillioen slachtoffers maken.
Uit de correspondentie-rnbriek van een
plaatselijk volksblad:
J. L., alhier. Aan een rooden neus is
betrekkelijk weinig te doen, tenzij de kleor
ontstaan is door veelvuldig gebruik van spiri
tualiën. In dit laatste g9val is onthouding ge-
wenscht. Wil men de roode kleur doen ver
dwijnen, zondor bet drinkeD te laten, dan zou
men eenige glazen per dag meer kunnen ge
bruiken, om de roode kleur in een paarse te
doen veranderen. Is drioken de oorzaak niet,
dan is er ook niet veel aan te doen. Onthou
ding van zeep heeft ook wel gunstige roault&ten
opgeleverd. Die geelachtige tint van den hals
uwer dochter, is eveneens moeilijk te ver
anderen. De een heeft een lichte, een atder
een donkere tint. Onzindelijkheid is hier toch
zeker buitengesloten Uw dochter moet maar
tevreden met dat kleurtje zyn, omdat er zoo
vele menschen rondloopen, die in het geheel
geen kleur
TWEEDE KAMER.
Toen de Voorzitter Dinsdagmorgen de
zitting der Tweede Kamer wilde openen,
bleek bet vereisebte aantal loden niet aan
wezig te zyn, zoodat de zitting verdaagd
werd tot 12 uur.
Men is aan art. 19, regelende de midde
len tot dekking met de daarop voorgestelde
amendementen-Patyn en Treub en het amen
dement-Duys c.s.
Het amendement-Patyn strekt om deryks-
bjjdrago bly vend te maken. Het eerste amen
dement-Treub strekt om inplaats van „pre-
miën" te lozen „bijdragen". Het tweede strekt
.ojn een jaarlyksche bijdrage van het Ryk
te geven van 8 rnillioen jaarlijks opklim
mend met f 200.000. Het amendement-Duijs
c.s. strekt om de middelen voor de dekking
der uittekeeren renten, voor wat betreft de
ouderdomsrenten, de weduwen- en weezen-
rente, te vinden door bijdragen vanwege
het Ryk; voor wat betreft de invaliditeits-
rente en de te verleenen geneeskundige be
handeling door bijdragen vanwege het Ryk
en de werkgevers, en om bovendien de
administratiekosten te doen dragen door het
Ryk.
Do beer Trenb (v.-d.) zet de toelichting
van zyn eerste amendement voort. De bij
dragen van de zyde van den werkgever en
den werkman beschouwt hy als retributies.
Op enkele punten bestrijdt spr. nog den
heer Troelstra. Voortgaande, betoogt by,
dat in zyn systeem de behoeftigheid, blij
kende nit het niet aangeslagen zyn in de
vermogens- en bedrijfsbelasting, een element
ÏB van de verzekering zelf, en vindt het
zonderling, dat de heer Troelstra dit be
streed, waar hij zelf by art. 3 voor een
desbetreffend amendement heeft gestemd.
Wat zyn tweede amendement betreft, hy
betoogt het rationeele ervan den last zdó
te verdeeleD, dat men een langzaam oploo
pend bedrag heeft. Dit is gebaseerd op een
accres der middelen, hetgeen spr. in een
zeer uitvoerig artikel in „Vragen des Tijds"
heeft uiteengezet. Spr. rekent op een ge
middeld jaarlykscb accres van 4% rnillioen.
De heer Duys (s.d.a.p.j sluit sic'a aan by
het eerste amendement-Treub, al vindt hy
het boter te spreken van „belasting" dan
van „bijdragen". Spr. acht het wetsontwerp,
dat een bestrijding is van het gebrek met
het gebrek, van de armoede, met de armoede,
absoluut daardoor reeds veroordeeld. Art. 19
acht hy bovendien onvolledig. De middelen
ter dekking dienen niet ter bestrijding van
de renten, bedoeld in art. 357, 357a en 358,
en bovendien is niet op geneeskundige be
handeling gerekend.
Toen do Voorzitter er aanmerking op
maakte, dat de heer Duys niet by de toe
lichting op zyn amendement bleef, merkte
deze op, dat by beginnen moest met dit art.
19 aftebreken, omdat hy er een ander voor
in de plaats wildo stollen. Voortgaande,
meert by, dat dit amendement den byval
zal vinden der leden van de rechterzijde,
die in de sociale verzekering geen element
van verdediging wenschen. Wat de finan-
tieele basis aangaat, is dit wetsontwerp niets
andera dan bedeeling van do ryken. De
Minister geeft kwitantie aan de bezittende
klasse,' zonder dat sy betalen. Volgens spr.
amendement zal de gemeenschap betalen in
den vorm van een Daar billijkheid te ver-
dooien belasting. Hy betoogt, dat deze stel
ling zuiver christelijk is, dat ook dr. Kuyper
in zyn „De gomecne gratie" gesproken beeft
over het „draagt elkanders lasten" en dat
bet wetsontwerp daar lijnrecht tegenin gaat.
Reeds thans betalen de arbeiders overmatig
veel belasting tengevolge van de indirecte
belastingen en nu komt er weer een last
by. Daar spr. een aantal citaten aanhaalt,
wordt hy door den Voorzitter verzocht zich
te bekorten, doch dit blijkt, volgeDS spr.,
niet wel mogelijk by de verdediging van
zyn amendement, waarop de Voorzitter hem
zyn gang laat gaaD. Een aantal citaten dan
moeten doen zieo, hoe de arbeider te kort
wordt gedaas in sjja loon, en waaruit dit is
ontstaan, om zoodoende de onbillijkheid van
de nieuwe belastingheffing te betocgen. Ook
de kosten der weduwen- en weezenreDte wil
bet amendement laten dragon door den Staat,
in verband daarmede zegt hy, dat Z. K. H.
Prins Hendrik, als zijn kostwinstor storft,
f 100.000 staatspensioen krijgt, en vraagt of
niet hot arbeidersgezin minstens evenveel
presteert. Het toekennen van dit weduw
naarspensioen moet logisch weduwenpeneioen
tengevolge hebben.
Voor zoover de Kamer het principieel
amcndement-Dnys c.s. niet aannemen wil, is
een subsidiair amendement ingediend, betgeen
de heer Hugenholts (s.d.a.p.) komt toelichten.
Dit laatste beweegt zich binnen het stelsel
der wet.
In de avondvergadering krijgt de heer
Patyn (u.-l.) het woord ter toelichting van
zyn amendement waarvan de strekking is
op het voetspoor van de Duitsche wet voor
iedere rente een toeslag uit 's Ryks schatkist
beschikbaar te stellen. De lasten ervan zullen
slechts geleidelyk op de schatkist drukken
en het is billyk dezen toeslag te geven. En
er zou heel wat mee tot stand gebracht
kunnen worden.
En wat betreft zyn amendement om de
Ryksbydrage blyvond te ranken, spr. ziet er
niets in om dit te doen. De politiek van don
Minister vindt spr. niet praktisch. Het be
drag van 221/] rnillioen, dat by aanneming
van het amendement verkregen wordt, wil
spr. besteden voor een weduwenrente. Wordt
bet amendement niet aangenomen, dan zou
voor deze weduwenrente de ryksbydrage
met 2.4 rnillioen verhoogd moeten worden.
De heer Rutgers (a.-r.) maakt eenige op
merkingen over de amendementen. Op ver
schillende punten critiseert by ze. Hierna
repliek van den heer Treub.
De heer Teenstra (v.-d.) gaat, als voor
stander van staatspenaionoering, mede mnt
het amondement-Duys voor zoover dit betreft
dekking van de ouderdomsrente door een
ryksbydrage, niet waar het de arbeiders vrij
stelt van premiebetaling voor do invalidi-
toitsrente. Art. 19 acht spr. niet duidelijk
genoeg; de vraag blyft over,, wat er
gebeuren zal bIb b.v. by de vrijwillige ver
zekering een tekort is.
De heer Da Jong (u.-l., Hoorn) zal tegen
het amendement-Duys op art. 19 stemmeD,
en is het in hoofdzaak eens met den hoer
Teenstra.
Na re- en duplieken en een woordenwis
seling tusschen den heef Duys, den heer
De .Savornin Lohman en den Voorzitter, be
treffende al of niet afhandelen van hot artikol,
blykt, by stemming, dat de vergadering niet
meer voltallig is on worden de beraadsla
gingen over dit artikel verdaagd tot Woensdag.
Woensdagmorgen was het eerst aan de
orde de stemming over de amendementen
op art. 19.
Het amendement-Dujs (staatspensionnoe-
ring met weduwenrente, geen bijdrage van
de arbeiders voor de invaliditeitsverzekering)
wordt verworpen met 60 tegen 5 stemmen.
Voor de soc.-democraten.
Het ameDdement-Treub (blyvende oploo-
pende rijksbijdragen) wordt verworpen met
48 tegen 22 stemmen- Rechts tegen licks.
Het subsidiair amendement-Duys (aanvul
ling van de" premiën door de rijksbijdrage)
wordt verworpen met 49 tegen 23 stemmen.
Eveneens rechts tegen links.
Het amendement-Patyn (blyvende ryks
bydrage) wordt verworpen met 49 tegen 23
stemmen. Rechts tegen links.
Het amendement-Treub („bydragen" te
lezen in plaats van „premiën") wordt ver
worpen met 47 tegen 24 stemmen. Voor de
linkerzijde en de heer van Idsioga (c. b.).
Art. 18 wordt aangenomen met 49 tegen
24 stemmen, Tegen de linkerzijde en de
heer Van Idsinga (c. h.).
Het amendement Patyn tot invoeging van
een nieuw art. 19a (strekkende om voor
ieders rente een toeslag uit *b Rijks schatkist
beschikbaar te stellen voor het invaliditeits-
fouds) wordt verworpen met 48 tegen 23
stemmen. Rechts tegen links.
Op art. 21 (uitvoering van de verzekering!
licht de beer Patyn (u.-L) een amendement
toe, strekkende om de uitvoering van de
verzekering over te brengen van den voor
zitter op het bestuur van den raad van
arbeid. Spr. herinnert or aan, hoe reeds by
de Radenwet door de linkerzydo het belang
is betoogd om de uitvoering der verzekeriog
by de arbeidersklasse te brengen. Spr. vindt
de tegenwoordige redactie valsche scbyn, en
wil waarheid en klaarheid in de wet.
De heer Schaper (s. d. a. p.) licht een amen
dement-Duys c.s. toe, strekkende om meer
macht te geven aan het beBtuur van den
Raad van Arbeid, door dit bevoegd te ver
klaren de behandeling van bepaalde aan
gelegenheden aan den Voorzitter op te dra
gen. Spr. noemt de regeling van de Radtn
van Arbeid in het wetsontwerp een mystifi
catie, zy hebben zeer weinig bevoegdheid.
En dan zegt men uog, dat ze de millioenen
niet waard zyn, die wy or in gaan steken!
Waarom kan die Raad niet een beetje meer
doen? vraagt spr.
De heer Treub (v.-d.) licht een amendo-
ment toe, dat de strekking heeft beter ta
doen uitkomen dat de uitvoering berust by
de Raden van Arbeid zelve voor zoover deze
hun bevoegdheden niet aan het beBtuur of
deu voorzitter wenschen te delegeeren. Spr.
gaat dus verdor dan de heeren Patyn on
Schaper. De Raad wordt van de uitvoering
uitgeschakeld, men beeft hier te maken met
de slechtste soort van ambtelijke bureau
cratische inrichting.
De heer Rutgers (a.-r.) bestrijdt de amen
dementen. Het verschil tusschen het artikel
en de amendementen is niet zoo groot als
de voorstellers beweren.
De Minister van Landbouw, Nyverboid
en Handel beantwoordde de verschillende
sprekers. De bedoeling van het art. is, dat
onder het Bestuur der Bank de uitvoering
van de wet zal berusten by oen plaatselijk
orgaan met een bestuur en oen voorzitter.
Bnreuucreatie is dat niet. Het bestuur is
voorts elk oogenblik in do gelegenheid toe
te zien op de afdoening door den voorzitter
on dezen regelen te geveD voor de af
doening.
Naar aanleiding hiervan wijzigt de heer
Schaper zyn amendement. Met dit gewijzigd
amendement kan de Minister zich m hoofd
zaak vereenigen. Hierdoor wordt tegomoet
gekomen aan het bezwaar, dat toch de eerste
maanden na invoering der wet de saak moet
loopen.
Ds heor Treub bl(jft ook na deze wijzi
ging, zyn amendement handhaven.
De heer Nolens (r.-k.) vindt, dat het be
stuur der gemeenten en de regeling van de
Raden van arbeid niets met elkander hebben
te maken.
Re-, du- en tripliek van versohillende
sprekers, waarna de beraadslagingen gesloten
en het amendement-Treub verworpen wordt
met 44 tegen 28 stemmen (rechts tegen links).
Artt. 2124a worden aangenomen.
Op artikel 25 (algemeene maatregel van
bestuur) licht de heer Treub een reeks
amendementen toe, strekkende om hot om
slachtige en tjjdroovende plakzegel- en
reDtekmartenstelsel door een eenvoudiger wyze
van boekhouding on administratie te ver
vangen.
De font van het wetsontwerp is dat hot
de administratie afschuift van de organen die
met do uitvoering vau de wet belast zyn en
opdraagt aan de werkgevers. Spr. heeft ge
poogd de nadoelen van dit stelsel voor de
werkgevers en de verzekerden te ontgaan
door het ontwerpen van een boekhouding,
waarby de administratie ook voldoende
zekerheid heeft dat de premie is betaald.
eenkomst der toestanden niet ontgaaner
ging een rilling door haar lichaamzij leunde
achterover in haar stoel en sloot de oogen.
De verdere gang van het drama was haar
onbekend, anders zon zy wel dadelijk zyn
opgestaan, om ongesteldheid voorwendende
heen te gaan. Later was zy reeds te zwak,
om nog te kannen opstaan.
Als de geest den zoon den moord openbaart,
van hem vordert, de vervloekte daad te
wreken, en er dan bijvoegt
„Doch, hoe gy ook die daad denkt nit te voeren,
Bevlek nw harte niet, nw geest verzinne
Niets tegen nwe moeder; laat haar over
Aan God en haar geweten",
waagde Gerard het niet, zyn moeder aan te
zien. Hy deed het eerst, toen de gordijn viel,
en verschrikte over haar doodelyke bleekheid,
maar kon het niet van zich verkrijgen, een j
woord tot haar te spreken. Jean Dem ri
daarentegen, die achter haar zat en haar I
gelaat niet kon zien, boog zich tot haar es
sprak met haar, waarop zy echter sleehts
door eenige bewegingen met het hoofd ant
woordde. Hy vroeg haar, of zy niet met hem
naar do foyer wilde gaan, wat zy weigerde.
Gerard daarentegen verliet de loge, waar
de lacht hem dreigde te verstikken. Maar
ook in het gedrang, dat in de gangen heerschte,
kon hy geen lucht krygen; ging de straat
op en ademde daar met diepe teugen de
koude zuivere lucht in. Toen hy terugkeerde
was het stuk weer begonnen.
Hamlet vormt het plan den koning te
verrassen door het opvoeren van een schouw
spel, waarin de moord op een vorst onder
gelyke omstandigheden behandeld wordt;
want by wil zich persoonlijk de overtuiging
van diens schuld verschaffen. Die verschijning
van zyn vader kan immers een begoocheling
zyner zinnen of naar het geloof van dien
tyd ook een boozo geest geweest zyn,
welke die gestalte heeft aangenomen. Hy
overlegt
„Ik heb gehoord, dat schuldige personen
Aanwezig by een schouwspel, door de hand
Des kunstenaars zoo wonder zyn getroffen
In hun gemoed, dat zy hun booze daad
Onmiddellijk aan anderen bekenden
Want moord, ofschoon geen tong bezittend
[spreekt
Met wondervolle stem. Gy zult zoo iets
Als de vermoording van myn vader spelen,
In 't byzyn van myn oom Ik wil zijn blikken
Waarnemen, wil hemeens voor goed beproeven
Ontstelt hy, ha! dan weet ik wat te doen.
Het schouwspel zy de strik,
Waarin 't geweten van den vorst blyv' hangen".
Margaretha meent te moeten sterven. Toen
zy begreep wat er in dit ontzettende stuk
werd behandeld, kwam do argwaan by haar
op, dat Gerard zyn stiefvader onder het een
of ander voorwendsel had overgehaald, haar
hier te brengenzondor twy'fel was zyn ver
denking op haar gevallen, en hy dacht nu
op dezelfde wyze te bandelen als Hamlet.
Haar kwelling werd nog daardoor verhoogd,
dat zy vau tyd tot tyd de blikken van haar
zoon steeds vast op zieh voelde rusten. Zy
drnkten op haar als een looden mantelhaar
lichaam werd van het hoofd tot de voeten
ijskoud.
En nn kwam het beroemde tooneel van
den „valstrik": de door Hamlet scherp waar
genomen koning kan het hem op hot tooneel
voorgehouden spiegelbeeld van zyn misdaad
niet langer aanzien; in een ontsteltenis, die
zyn schnld duidelyk genoeg verraadt, staat
hij op en ijlt weg, terwijl Hamlet hem triom-
feerend aanziet.
By de woorden van den Deenscben prins,
wiens laatste twyfel over den dader van den aan
zyn vader geploegden moord opgeheven is
„Nu naar myn moeder.
O hart, gedenk wat u natuur gebiedt! Laat
[nimmer
De ziel van Nero in uw boezem huizen
Laat my wel wreed, niet onnatuurlijk zyn;
Ik wil alleen van dolken spreken, niet ge-
[bruiken",
zonk Margaretha bewusteloos neer. Gerard
ving haar opDemari opende verschrikt de
denr der loge, toen droegen zy de bewustelooze
naar de foyer. Er was spoedig een arts,
wiens pogingen haar weer in het lev«n
terugriepenhy riep echter den advocaat
terzijde, om hem mede te deelen, dat de
toestand zyner gemalin hem hoogst bedenkelijk
voorkwam.
Margaretha had tot nu toe geen woord
gesprokenzy keek nu Demari, dan Gerard
aa^, maar scheen ze niet te herkennen. Op
de beide mannen steunende, kon zy de trappen
af en in het rytutg komen, dat haar naar
huis bracht, maar het geschiedde als in zin
neloosheid. Dit veranderde ook den volgenden
dag niet, en de huisdokter verklaarde, dat
haar lichamelijke toestand voor bet oogenblik
niet zorgwekkend was, maar d*t de toestand
van den geest van bedenkelijker aard was.
Het was stellig een zwaar geestelijk lyden.
Er zou alleen genezing te hopen zijn in
landelijke afzondering onder doolmatige be
handeling van een ervaren geneesheer.
HOOFDSTUK XI.
grijpen, toen het grootste gedeelte van zyn
lichaam reeds over boord hing.
„Waarom hebt gij my belet, er een einde
aan te maken vroeg Haudecoeur verwijtend.
,Hebt gij geen bloedverwanten meer te
huis was de wedervraag van Moutefort.
„Ja", bekende .Haudecoeur, „een vrouw
De stoomboot tDaoae" bracht het transport
eedeporteerden, waartoe de ongelukkige
Haudecoeur behoorde, naar Nieuw Caledonië.
De gevangenen waren in een duister ruim
van een lusschendek gehuisvestvoor deD en twee kinderen'
rooster, die dit ruim afsloot, hielden dag en j „Nu, denk dan aan dezen", vermaande
nacht marine-soldaten met geladen geweer j hem zjjn redder, een stevige breedgeschou-
de wacht. derde boer, ten vergeet niet, zoolang men
Eerst was Haudecoeur als versuft geweest, I leeft, kan men ook nog bopsu 1"
uren lang bleef hy bewegingloos zitten en
staarde voor zich uit, zonder op de opmer
kingen en lage gezegden vaa zyn meest diep
gezonken lctgenooten te letten. Toen deze
dofheid eindelijk verdween, was dit slechts
om plaats te maken voor een wanhopig
besluit van den alle hoop verloyen hebbenden
Hy gevoelde in hat vervolg voor Haude
coeur een bijzondere deelneming en nikte
dezao, die natunrlyk nu bijzonder scherp
werd bewaakt, dikwijls uit de verte troos
tend en bemoedigend toe. De wanhoop van
Haudecoeur bleef echter dezelfde, tot het
schip eindelyk in de haven van Noumea was
raan. lederen avond werden de gevangenen aangekomen en by weder vasten grond onder
in afdeelingen naar het dek gebracht, opdat j de voeten voelde en de vreeselyke gevangenis
zij daar frissche lucht zouden kunneninademeii. j in het tusschenruim had verlaten. Daar ver-
By zulk een gelegenheid wilde Haudecoeur 1 kreeg hy weer moed en kracht, om te vol-
zich over boord werpen. Hy nam de gelegen- harden en zyn vreeselyk lot met gelatenheid
heid waar, toen de wachthoudende soldaten J te verdragen.
zoo ver mogelijk van hem verwijder 1 waren, I De gedeporteerden werden tot allen moge-
en stortte zich toen naar den kant van het
schip, om een einde te maken aan een leven,
dat voor hem een hel was geworden.
Daar greep hem nog in het laatste oogenblik,
eer de soldaten konden toespringen, de krach
tige vuist van een aan boord zynden land
verhuizer, Denis Montefort genaamd, die als
kolonist onderweg was Daar Nieuw-Caledonië
waar hij een zoogenaamde „concessie" of stuk
land dacht te koopen. Hy had op het dek
gezeten, zyn py'p gerookt en de gevangenen
opgenomen. De beweging van Handecoeur
werd dadelyk juist door hem beoordeeld en
het gelukte hem nog, den ongelukkige te
lyken arbeid, gedeeltelijk binnen de strafin
richting, waarbij zy ingedeeld waren, ge
deeltelijk daar buiten gebruikt. Haudecoeur
verkeerde weinig met zyn lotgenooten, hij
bleef stilzwijgend en in zichzelf gekeerd, was
echter vlijtig en gehooriaamde gewillig aan
alle voorschriften.
Eerst kwam hy met andere gedeporteerden
in de nikkelmynen op het voornaamste eiland
Noumea, dat buitengewoon ryk is aan metalen
en mineralen.
(Wordt vervolgd).