KLEINE COURANT
DE-SOLIST
't Vliegend Blaadje
£OLOM™Jji
voor HeitèerTexol, Wioringon on Anna Paulowna.
rbfitic kindertijdschrift
Ifo. 4156
Zaterdag 7 December 1912.
40ite Jaargang.
8
't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. po*» 75 ct., buitenland 11
Pre- Zondagsblad i 374 45 f 0.
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regel» (bij vooruitbetaling) 30 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-exemplaar2J
Vignetten en groote letter* worden naar plaatsruimte berekend.
Interc.-
Telofoon 50.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag.
Uitgever t C. DE BOER Jr. BERKHOUT t Co.), Heider.
Bareauzi Spoorstraat on Koningstraat.
Tweede Blad.
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen.
Ranaalweg.
7 »*c. Held. Mandolineclub „Serenata". Uitvoering
in Casino, 8 nor.
7 Dsc. Tooneelver. „Kunst en Strijd". Uitvoering
in „Tivoli", 8 uur.
11 Doe. Openbare Vergadering tot oprichting eener
afd. v. d. Bond v. Staatspensionneering.
Tivoli, 8 uur.
11 Dsc. Ned. Protestantenbond. Openb. verg. Spr.
Ds. A. v Wijk. Onderw. „Het eeuwige
Leven". Nieuwe Kerk, 8 uur.
12 Dsc. „Burgerkring Harmonie". Feestvierende
vergadering. Tivoli, 8 uur.
UIT HET BlIITEHLAND.
Betreffende de Balkan-aangelegenheden
verklaarde de Duitsche Rijkskanselier, dat
Dnitschland door den strijd op den Balkan
niet onmiddellijk geraakt wordt en dat zyn
belang bij andere mogendheden achterstaat.
Met het oog op de economische belangen en
by de regeling van verschillende vragen zal
Dnitschland een woord meespreken ten gunste
zyner verbondenen.
De oorlogvoerende partijen geven toe, dat
de groote mogendheden tot medewerking aan
do oplossing der kwestie geroepen zyn, doch
over de vraag hoever wordt levendig van
gedachten gewisseld. Dit geschiedt echter op
tegemoetkomende wijze en biedt kans op
succes.
Komt het tot onoplosbare tegenstellingen,
dan zullen de betrokken mogendheden hun
ei*ch met kracht moeten doorzetten en zoo
ze daarbij door derden in hnn bestaan be
dreigd werden, dan zon Dnitschland, tronw
aan den bondsplicht, hen vast en besloten
turzyde moeten staan. Dat is het land aan
zich selve en aan anderen verplicht.
Het streven zal nn zijn, om Turkye na
den vrede als belangrijken economischen en
politieken factor levenskrachtig te behonden.
Daarover is Dnitschland het niet enkel met
zyn bondgenooten, maar met alle mogend
heden eens.
En geen dezer streeft naar grondgebied.
De „verklaring" is, naar men ziet, vry
geruststellend. Eigenlyk heeft de Rijkskanse
lier niets anders gezegd, dat niet volgens 't
bondsverdrmg van 1878 bekend is.
In Frankrijk en Rusland heeft niettegen
staande dat, de rede toch een eenigszins
onaangenamen indruk gemaakt. Wel zyn
daarvoor geen redenen. Dnitschland heeft
steeds gepoogd een vredelievende oplossing
der moeilijkheden te bevorderen, zegt de
Times zeer terecht, het sluit zich volkomen
aau by de voorstellen, die daartoe gedaan
worden, 't zy deze komen van den Franschen
minister Poincaré, dan wel van den Engel-
achen minister Sir Edward Grey. Men ziet,
Engeland
Ook in II
neemt men de z
Italië is dit het geval, wat z
t algemeene gerustheid mag a
In den Duitschen F
i Rijksdag is nog een vry
scherp debat gfhouden over de Jeznïten-wet.
De Rijksdag heeft zich al eenige malen voor
opheffing dier wet uitgesproken, maar de
Bondsraad de vertegenwoordiging der
verschillende regeeringen wil er niet aan.
Die heeft in eenige artikelen de voorschriften
nog eens uiteengezet de uitzonderingen
gehandhaafd, waarover het Centrum niet te
spreken was.
De Centrumsleider Dr. Spahn bracht de
zaak in den Ryksdag en zeido het namens
zyn party en do 24 millioen katholieken van
b«t land te betreuren, dat door de voor
schriften van den Bondsraad de gewetens
vrijheid der Katholieken werd aangerand.
Hy meende dat de tjjd voor die uitzonde
ringen lang voorby was, dat aandeJezuïten
niet mocht verboden worden wat anderen
was toegestaan. De Rijkskanselier gaf een
overzicht van het verloop der zaak en ver
klaarde dat het niet de bedoeling van den
Bondsraad was de bestaande practyk te
wyzigen. Vanwege het Centrum werd daarop
verklaard dat het onder deze omstandigheden
het vertrouwen in den Rijkskanselier en den
Bondsraad moet opzeggen, en dat het zyne
gedragslijn daarnaar zal bepalen. Wat hier
van de gevolgen zullen zyn?
De Hongaarsche oppositie zal de regeering
niet in moeilijkheden brengen. Haar leider
Apponyi publiceert een artikel, jwaarin hy
verklaart in den huidigen kritieken toestand
het werk van den minister van buitenlandsche
zaken niet te zullen bemoeilijken en daarom
geen verklaring te zullen doen omtrent de
bnitenlandsche politiek, daar by geenszins
wensebt een streven aan te moedigen, dat
onder de huidige omstandigheden tot con
flicten zou kunnen leiden.
Omtrent de verhouding tnsschen Servië en
Oostenrijk wordt meegedeeld dat Servië offi
cieel aan de groote mogendheden zal bekend
maken dat het de questie van een haven
aan de Adriatische zee zal onderwerpen aan
de uitspraak van Europa.
Het voorstel van Engeland om een bijeen
komst te houden van ambassadeurs by het
Oostenryksch ministerie van buitenlandsche
zaken te Weenen heeft een zeer sympathieke
ontvangst genoten te Berlijn, Weenen en
Petersburg. Vooral 't laatste zal van gewicht
zyn want Rusland» houding was niet altijd
even gemakkelijk te doorgronden.
De oorlogstoestand is wel een eigenaardige
geworden.
Turkije heeft met drie zyner vijanden een
wapenstilstand gesloten, maar met de Grieken
niet. Die setten den oorlog voorloopig voort.
Men vraagt zich af of er oneenigheid is ge-
rozen tusschen de vier verbondenen. Waar
schijnlijk wil Griekenland zich nog
eenige voordeeion veracbaöen voor 't be
zetten van een paar eilanden om straks wat
voordeeliger voorwaarden te kunnen stellen,
Aan een strjjd ter zee tusschen Turkije
en Griekenland valt niet te denken. Turkye
sal het niet aandurven tegen de Grieksobe
vloot op te treden. En de Balkanstaten zullen
wel niet gedoogen dat Turkye troepen naar
Thesaalië en Epirus overbrengt om daar de
Grieken te bevechten. Intusschen wordende
besprekingen over een wapenstilstand tus
schen Tnrkye en Griekenland voortgezet.
Weldra zullen de gevolmachtigden der
oorlogvierende partijen weer samenkomen om
ever dem vrede te spreken. Men meent dat
reeds overeenstemming verkregen is over de aardigst was versierd
grondslagen waarop over de vredesprelimi-
nairen sal worden onderhandeld.
5 December. Barzini, de corres-
r „Daily Telegraph" inBulgarye,
die Dinsdagavond om acht uur het onder
teekenen van het protocol van den wapen
stilstand heeft bijgewoond, seinde daarna uit
Kadikeui, dat het oogenblik der ondertee-
kening allerplechtigst was. De onderteeke
naars waren diep ontroerd; sprakeloos en
w wisselden handdrukken. Do
correspondent heeft den indruk gekregen, dat
de wapenstilstand inderdaad vrede beteekent,
ook omdat er in de overeenkomst tevens
bepaald is, dat de vijandelijkheden slechts
horvat kunnen worden nadat daarvan vier
dagen te voren kennis gegeven is. De cor
respondent noemt zonder voorbeeld de be-
jaling in de overeenkomst, volgens welke
iet Bulgaarsche leger over zee en ook door
de oorlogs-zone rond Adrianopel heen van
levensmiddelen voorzien mag worden; leger
treinen zullen ongehinderd door dat gebied
mogen trekken.
Volgens Bartlelt, den corrrespondent der
„Daily Telegraph" te Konstantinopel, is deze
bepaling geenszins de eenige merkwaardige
de overeenkomst tot een wapenstilstand,
want een ander artikel bepaalt, dat het
Turksche en het Bulgaarsche leger elkaar
wederkeerig van levensmiddelen zullen voor
zien. De Turken zullen het Bulgaarsche leger
Tsjataldzja, de Bulgaren het Turksche te
Adrianopel eiken dag levensmiddelen ver
schaffen. De correspondent ziet in dese schik
king een voor den vrede gunstig teeken, I
menschen, die eikaars brood en zout
zullen niet gemakkelijk weer aan 't
vechten komen. Bartlett is verder van oor
dat de onderhandelaars te Tsjataldzja
ouder elkaar de voornaamste vredesvoor
waarden reeds vastgesteld bobben, die o. m.
zouden bepalen het gebied van Adrianopel i
Dedeagatej blijven TurkscbBulgarije
zal daarvoor een strook aan de Zwarte Zee
krygen ten oosten van de Istrandzja-bergen.
Macedonië en Albanië zullen zelfbestuur
krygen, Saloniki wordt vrijhaven. (N. R. Ct.)
Berlijn, 5 December. Uit Konstantinopel
wordt aan de „Lokal-Anzeiger" geseindAl
zyn ook de geruchten, dat tusschen Bulgarjje
en Griekenland ernstige geschillen bestaan,
zeker ten deele juist, men mag toch niet,
omdat Griekenland geweigerd heeft den
wapenstilstand mede te onder teek enen, hier-
>pmaken, dat het reeds nu tot een vol
komen breuk tusschen de twee staten gekomen
is. Griekenland heeft het voorstel van Bul
garije niet onmiddelyk afgeslagen, maar de
slechts aangehouden. De afgevaardig
den waren öf onderweg öf hadden nog geen
lastgevingen. De werkelijke oorzaak was, dat
de Grieken op Chios en Lesbos, waar zy
geland hebben nog tegenstand ont-
en vóór de onderteekening die zoo
hedeD, dan morgen plaats sou vinden,
in het bezit van de eilanden wilden zyn.
De wapenstilstand is overigens oen succes
voor de Turken. Men spreekt niet meer van
afstaan van Adrianopel on dergelijke eischen.
Volgens den Konotantinopelschen corres
pondent van het „Berliner Tageblatt" is
daar het teekenen van den wapenstilstand
heden bekend geworden. Er liepen aller-
ei geruchten, maar zekerheid was er voor
dien tyd niet te krygen.
Te Konstantinopel houdt men nog vol, dat
Skoetari en Andrianopel gedurende den
duur van den wapenstilstand geapprovian
deerd zullen worden.
groen hier en daar, zal in die behoefte vi
met vlaggendoek tegen de wanden en met In dit zuidelijk deel der gemeente liggen
papieren vlaggetjes aan den zolder. Klokslag j uitmuntende gronden, die volgens deskun-
twee uur snelden daar een massa beentjes digen meer productief kunnen gemaakt wor-
binnen. Welk een vroolijke chaos van roode den, als ze in cultuur gebracht worden voor
en blauwe rokjes, van witte en bonte Jboeze-de groententeelt. Pogingen daartoe, reeds
laars, van blonde en bruine haren 1 En welk j vroeger in het werk gesteld, stuitten steeds
een geroep en gelach, blyde kreten en stille af op het bezwaarer is geen voldoend ver
woorden, gehy'g van frissche ademhalingen
in het verwarmd, gezellig lokaaltjeGroote,
schuwe oogen zwierven nu eens roud, als-of
Sinter-Klaas in eigen persoon ergens uit een
hoek moest komen, keken dan weer naar de
tafels vol van geschenken. Maar id het ver
trek stond nog oen theater, een poppenkast
met eere, waarin poppen van onderen met
de hand werden vertoond. Toon het schermpje
opging, sloegen de kleine hartjes en de alge
meene aandacht was gespannen op Sinter-
Klaas en Zwarten Piet, die natuurlijk de
hoofdrollen hadden. Verschillende tafereeltjes
gaven recht kinderlijk genot, lieten echt kin
derlijk lachen, dat de kaakspieren er pyn
van deden. Doch ook de aanwezige groote
menschen, de dames bestuursleden en de
belangstellende moeders, deelden in den
scbik en hadden niet het minste genoegen
in de vreugde van de schare kinderen, die
by allerlei bodryven passende versjes zongen
de onuitputtelijke bron van liedjes en
nu en dan geestdriftige hoera's en oorver-
doovend handgeklap deden weerklinken. In
de pauzen gingen de dames telkens rond met
speculaas en krieken en aan hot einde werden
de kleintjes verrast met prentenboeken, taai-
ai, chocola en nog een zakje lekkers.
Een complimentje aan de bewaarschool
juffrouw, die op beschaafde, en toch grappige
wyze een kinderlijken geest weet bezig te
in. En de helpsters achter de eenvoudige
coulissen" waren immers onverbeterlijk
werkzaam
Heden, Vrijdagmiddag, werd in deze school
een dergelijk feestje gegeven voor do grootcre
kinderen, terwjjl Maandagavond 9 December
de handwerkcursu8 ook hier feestelijk byeen
zal komen.
St. Nicolaas.
De afd. Willemsoord van den Alg. Bond
in Onderofï. der Kon. Marine had ook dït-
aal woder een St. Nicolaasfeest georgani-
erd voor de kinderen van leden en niet-
leden.
na 300 jeugdige deelnemers genoten van
de pret, die in de Marine-Cantine gegeven
werd, terwjjl de pryzen, die hun in de tom
bola zondor nieten ten deel vielen, de kroon
op bet werk zetten.
Om 5 uur aangevangen, eindigde bet feest
eerst half negen.
St. Nicolaas on zyn knecht waren in vol
ornaat aanwezig, de eerBte op zyn paard.
Aan de dames en heeren, leden der oom-
misaie, werd eon woord van dank gebracht
voor den ijver, waarmede zy alles hadden
voorbereid.
Na de tombola hielden een spelletje
„gedaohtenlezen" en de beelden van een
scioptioon de kindoren aangenaam bezig.
De afd. mag met genoegen op dit welge
slaagd feest terugzien.
De Grieken.
Athene, 5 Dec. Men verklaart hier, dtft
st feit, dat Griekenland den wapenstilstand
niet heeft geteekend, niet besohouwd mag
als een bewijs van oneenigheid tus-
e geallieerden. Griekenland was
bijzonder op gesteld, dat zyn vlootactie diet
belemmerd werd, soodat zy de proviandeering
van het Turksche leger in Epirus en het
vervoer van Turksche troepen naar Thracië
beletten. Griekenland had daarmede
veel meer het voordeel van de geallieerden
zyn eigen op het oog, want de geheele
bond en de kans op vrede zouden geschaad
zyn door de versterking der garnizoenen aan
de Dardanellen en in Thracië. Griekenland
kon, in overleg met de geallieerden,
andere houding aannemen dan deze.
Officieel wordt medegedeeld, dat Grieksche
gevolmachtigden deel zullen nemen aan de
vredesonderhandelingen, die over eenige
dag.» te Londen geopend zullen worden.
is vero
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 6 December.
Schaken.
Gisterenavond te 8 uur had onder de 10
oplossers van alle voor onzen wedstrijd o|
geven vraagstukken de verloting plaats
den uitgeloofden prys. Het resultaat daarvan
was, dat winner is de heer J. Mienis.
Sinter-Klaasfeest in de Fröbilechool.
'k Wou dat ik een klein jongetje van vier
jaar was, dat over pen maand of wat aan
de hand van zyn lieve moeder voor het
naar school wordt gebracht. Voorwaar,
is heerlyk thans jong te zyn. In myn
vas de school zoo iets als de gevan-
zjjn moet voor iemand, die onschuldig
■oordeeld, en ik herinner me nog duide
lijk hoe een ventje, door syn moeder aan de
hopfddeur afgeleverd, langs de achtertrap
ontvluchtte, zoodat het brave mensch by
thuiskomst hetzelfde grienende jongetje vond,
dat ze goed en wel op de fröbelschool had
achtergelaten. De kinderen van heden kennen
hun geluk niet. De school is totaal van
karakter veranderd en de jeugd is tegen
woordig diep rampzalig als ze een dag niet
naar school kan, terwijl wy elk schooluur
als zostig verloren minuten beschouwden,
dat je bovendien den langen, lieven dag be
dierf. Maar het wordt ze in dezen tyd ook
veel aangenamer gemaakt. Nu weer met
Sinter-Klaas. Zoon feestje in de klas, waar
de peukjes anders met de beginselen der
vormleer door eene gepaste opleiding tot het
ontvangen van lager onderwys worden voor
bereid, is waarlijk prettig. Deze overtuigini
we gisterenmiddag in de fröbclschoo
Laan, waar een flinke zaal aller-
voermiddel voor de verzending. De Noorder
stoomtram zal die bezwaren uit den weg
ruimen. En dat men daarvan overtuigd is,
bewyzen de hooge prijzen, in den laatsten
tyd besteed, by verkoop en verhuur van
landerijen, naby de trambaan gelegen.
De Noorderstoomtram zal een belangrijk
deel van Noordholland uit zyn isolement
ipheffen. Geen wonder, dat men daarom den
n voortgang van het werk belangstel-
gadeslaat en hoopt, dat na de opleve
ring ervan in het voorjaar van 1913 do
exploitatie der lyn niet lang meer op zich
zal laten wachten. (Dagblad.)
Overvalling op Soemba.
Door de Regeering is het volgende tele
gram uit Ned.-Iudië ontvangen
„By een overvalling in West-Soemba,
residentie Timor en onderhoorighedeD, is een
Europeesch militair beneden den rang van
officier zwaar gewond en zyn bovendien ge
sneuveld twee en gewond zes inlandsche
militairen beneden dien rang".
De Oranj8bloem.
De „Ned. Krijgsman" maakt thans bekend,
welke de geheele opbrengst is geweest van
den verkoop der Oranjebloem op 81 Aug.
j.1. Men ontving totaal de som van f 18,725.41,
waarvan f 4788.43 moest afgetrokken worden
voor aankoop der bloempjes en onkosten.
H. M. de Koningin schonk een som van f 250.
Zijn geld terug.
Een ingezetene van een plaats io de buurt
in Groningen had ongeveer 27 jaar gele-
tn in het vensterraam van zyn huis een
zakje met f300 laten liggen, terwijl hy heel
van huis was. Tóen hy terugkwam,
het geld weg. Er werd gezocht, de
justitie kwam er aan te pas, men deed wat
kon, doch het geld was weg en bleef
Totdat nu aldas vertelt de „Prov. Gr.
Ct." - korten tyd geleden de bedoelde
ingezetene een brief van een geestelijke uit
Groningen kroeg, waarin hem verzocht werd
even aan te komen. Hy deed zulks en wie
schetst zyn verbazing, toen hem de f300,
die hy 27 jaar geleden verloren had, weer
ter hand werden gesteld.
Een van de daders had blijkbaar berouw
ikregen en den geestelijke in vertrouwen
genomen om het geld aan den bestolene
terug te geven.
De Noorderstoomtram.
De Noorderstoomtramlyn, die Alkmaar
met een aantal plaatsen ten noorden daar
van verbindt, nadert hare voltooiing. De lyn
sluit zich aan by de lyn AlkmaarBergen,
op de hoogte van de Koedyker vlotbrug,
over het Groot-Noordhollandsch Kanaal ge-
loopt vandaar langs den westelijken
kanaaloever naar Schoorldam en Sohoorl,
dan over een ongeveer 25 M. lange
ijzeren brug den anderen oever en spoedig
het dorp Warmenhuizen te bereiken. Van
hier loopt de Apoorweg terug naar het
Noordhollandsch Kanaal, maar volgt, in de
gemeente Zype gekomen, den zoogenaam-
den Ruigenweg tot op de hoogte van het
dorp Schagerbrug. Nu buigt de weg zich
nog eens naar het oosten en loopt langs
laatstgenoemde plaats in deze richting voort
naar de gemeente Schagen, waar hy zich
de lyn der Holl. Spoorwegmaatsch. aan
sluit.
Do totstandkoming der Noorderstoomtram-
lijn, waarvan reeds 't gedeelte Alkmaar
Schoorldam sinds 1 April 1911 gereed was,
maar nog niet in gebruik genomen is, zal
van niet geringen invloed zyn op den bloei
der streek, die door haar doorsneden wordt.
De tram brengt ons eerst te Schoorl. Dit
dorp, bevallig gelegen aan den dichtbegroei-
den duinzoom, is door zyn.achoone en ge
zonde ligging een der aantrekkelijkste plaat
sen van Noordholland en vraagt meer en
r de aandacht der vreemdelingen, die in
zomermaanden in een mooie streek pen
sion zoeken. Veel werd door het gemeente
door particulieren gedaan,
het vreemdelingenverkeer te bevorderen, en
toch is Schoorl nog niet, wat het door
ligging verdient te zyn, want het heeft g
voldoende verbinding met plaatsen aan
spoorwegnet gelegen. De Noorderstoomtram
zal hier de geweBtohte verbetering brengen
en tal van natuurvrienden voeren in dit
lustoord van boscb en duineD.
Van Schoorl komt men te Warmenhuizen,
gelegen in het centrum eener bloeiende
landbouwstreek in Westfriesland.
Sinds jaren zoeken de landbouwers hier
lar eene geschiktere gelegenheid, dan thans
staat, om hunne landbouwproducten af te
lereD. Tot heden syn zy genoodzaakt deze
aan den Langedyk te markten en te ver
zenden, wat door den verren afstand veel
tijdverlies en groote onkosten medebrengt.
De Noorderstoomtram aal ook hier een gun
stige verandering brengen. Reeds hebben
belanghebbenden uit de omliggende plaatsen
ais Eenigenburg, Schoorldam en Harenkars
pel zich by Warmenhuizen aangesloten, om
voor gezamenlijke rekening bier een groenten-
ihten. De totsta
markt" op te richten. De totstandkoming
daarvan is reeds verzekerd en de overtuiging
gevestigd, dat deze markt den bloei
streek zeer ten goede zal komen.
De tramlyn loopt vervolgens door de ge
meente Zype, waarvan alleen het zuidelijk
fedeelte wordt doorgesneden. Veeteelt en
o daarmco gepaard gaande zuivelbereiding
zyn hier de middelen van bestaan. Ten be
hoeve daarvan zyn in de laatste jaren zuivel
fabrieken opgericht, die voor den afzet harer
producten groote behoefte hebben aan snel
en goedkoop Tervoer. De Noorderstoomtram
TWEEDE KAMER.
De Kamer hield zich Dinsdag by de
handeling der Indische begrooting bezig
een paar industrioele kwesties. We acl
van zeer weinig belang voor onze lezers
zullen er maar niets over vermelden. Het
gold hier een kweBtie van rubberwinning,
dat de regeering, volgens den heer Marcbant,
in monepolie zou geven aan een paar con-
cessionuarisaeD, terwy'1 de Minister betoogde,
dat er geen sprake was van eenig monopolie.
En de tweede kwestie gold de al- of niet-
oprichting van oen gouvernements-guttapercha-
onderneroing. ,,'t Begint vervelend te worden,"
merkte een Kamerlid op. En dus
Zóó interessant vinden ook blykbaar de
den het, dat 's anderen daags, dat is Woens
dag, om half elf het vereischt aantal niet
aanwezig blykt te syn, zoodat de vergadering
verdaagd moet worden tot elf nur.
Men is aan do kwestie over den aanleg
van een spoorweg op Indië en de heer Heli-
dingen (s.d.a.p.) heeft het over de bestekken.
de afdeeling post-, telegraaf- en telefoon-
ist klaagt de heer Hubrechts (u.-l.) ever
onbevredigenden toestand van dien dienst,
en dringt aan op het oprichten van meerdere
stations voor draadlooze telegrafie.
Andere leden voeren over nog
'en on-interessante kwesties, het woord
b men aan de afdeeling oorlog is gekoi
heeft de heer Verhej (u.-l.) het over ver
schillende kwesties, hierop betrekking hebbend,
zooals de beoordeelingalysten der Indische
officieren, de levering van berggeschut, het
vervoer van mindere militairen aan boord
van de Paketvaartbooten, allemaal saken,
die wy onsen lezers wel kunnen onthouden.
De heer Ter Laan (s.d.a.p.) bespreekt het
concubinaat in het Indische leger. De sol
daten hebben hiertoe verlof, en de Minister
wil dit verlof geleidelyk inkrimpen door de
gelegenheid tot trouwen uittebreiden. Ziedaar
nu, zegt de heer Ter Laan, eon christelijk
minister, die het met de zonde op een ac-
coordje gooitNog heeft deze afgevaardigde
het over de finantieele politiek inzake de
militaire uitgaven, en den geest in het leger,
die volgens hem veel te wenschen laat. Deze
rede wordt Donderdag voortgezet.
In de avondvergadering is allereerst aan
de orde een wetsontwerp, om aan vrouwe
lijke ambtenaren, die in verband met huwelijk
op verzoek eervol uit haar betrekking zyn
ontslageD, eene gratificatie uittekeeren.
De heer De Kanter (u.-l.) erkent, dat dit
wetsontwerp niet vooruitloopt op dat betref
fende het ontslag aan gehuwde ambtenaressen.
De weg door dit departement gevolgd
deze zaak te regelen, is beter dan die door
Waterstaat werd gevolgd, waar by dienst
voorschrift was bepaald, dat vrouwelijke
ambtenaren by den dienst der posterijen en
telegraphie, die ter zake van haar huwelijk
eervol ontslag zonder meer verzoeken, en geen
aanspraak op pensioen kunnen doen gelden,
in aanmerking komen voor een gratificatie.
Dat deze saak door de versobillende depar
tementen verschillend is behandeld, is onbillijk.
Dit heeft ontstemming gewekt.
Ook de heer Limburg (v.-d.) doet uit
komen, dat zyn stem vóór dit wetsontwerp
niet op dat betreffende het ontslag aan ge
huwde vrouwelyke ambtenaren praejudicieert.
Spr. vraagt hoe het aan het Departement
met die kwestie van de gehuwde vrouwelijke
ambtenares staat.
De Minister van Landbouw, de heer Talma,
antwoordt, dat aan zyn departement die
kwestie sieh nog niet heeft voorgedaan. Dit
lnB*zond«ii HidadMling.
yiuillj VERSCHUNT ALLE 14 DAGEN
EN IS OVERAL-VERKRSG0AAR VOOR IEDER KOOPER
VAN
st t=
A ^OCT PËR POND (J\~r 1
l' -
ontwerp staat op zich zelf. Het gaat hier
alleen om teruggave van pensioenpenningon,
hetgeen de billykheid eischt.
Het wetsontwerp wordt ten slotte z. b. s.
aangenomen. Alleen de heer De Kanter ver
klaarde er zich tegen.
Thans is aan de orde Hoofdstuk X van
de Staatsbegrooting (Landbouw, Handel en
Nyverheid). Algemeene beraadslagingen wor
den niet gehouden.
By artt. 2 en 8 wordt de kwestie van de
departementale ambtenaren besproken. De
heer Dolk (u.-l.) herinnert aan de geschiedenis
dezer kwestie en wil de periodieke verhoo-
gingon direct invoeren.
De heer Ter Laan vindt het een belang
rijke kwestie voor de betrokkenen. Wjj ook.
Echter niet voor onze lezers. Zullen wij de
debatten dan maar niet liever overslaan
De heer Ter Laan wyddct hierover seer uit,
kroeg het 's nachts om half óón mot den
Voorziter aan den stok de Voorzitter
wilde hem eerst het woord heelemaal niet,
en later maar 10 minnton geven, maar toen
de heer Ter Laan eenmaal bozig was, ver
tikte hy het uit te scheiden en sprak door.
De sitting van Donderdag opende al dade
lijk met ruzie. De heer Ter Laan (s,d.a.p.),
die met zyne rede over Uitgaven van het
Departement van Oorlog (Indische Bsgrooting)
zon voortgaan, zegt, dat hy wel eenigszins
beschroomd is, daar hy meent dat de ver
gadering onvoltallig is. Wel hebben er 51
.eden de presentielijst geteekend maar hy
meent, dat er maar 50 aanwezig
De Voorzitter zegt, dat by dc
hem moet overlaten en de heer
(r.-k.) roept uitUw brutaliteit
wat ver.
De heer Ter Laan nn heeft het over de
zyns inziens slechte behandeling van de
onderofficieren en minderen in het Indische
BKeau maar ny
;ezig zijn.
j de leiding aan
eer Van Vlymen
By den havenmeester-strandvonder werden
iden uit zee aangebracht 20 battings, voor-
5ii van het merk W. G. R.
Dit hout was door visschers op Texelstroom
opgepikt.
Met het moderne voertuig de auto
kwam de Sint met syn knecht al vroeg te
den Bnrg aan, maakte 'n tochtje rond het i'i
dorp om daarna te stevenen naar bet doel
de Alg. Bewaarsohool waar een ach«
van 70 kinderen, vol verwachting den heilig-
man opwachtten.
Sint Niklaas had voor ieder een vriende
lijk woord, liet de kleintjes zingen, terwijl
Zwarte Piet 't druk had met alle verlangens
der kleinen te noteeren en allen 'n pakje te
overhandigen.
Vele belangstellenden woonden dit bezoek
van Sinterklaas bij waar de goede bisschop
zooveel blijheid en vroolykheid bracht.
Opgewekt keerden de kindertjes met hun
pakjes huiswaarts.
Des middags bewoog een aantal Sinter
klaasjes zich langs de straat. Kleurig en
fleurig zagen allen sr uit en vooral de
bloemenmeisjes trokken de aandacht. Een
van 'n jaar of zeven, getooid mot
en mantel en de staf in de hand, liep
door de straten. Vijf uur was die
pret ook weer afgeloopen.
Des avonds kwamen de groote Sinter-
klaassen zich vertoonen.
Veel bijzonders was er dit jaar niet. Te
vermelden valt echter een vlinder, vier
meisjes voorstellende het kaartspel, atroopers
of jagers, een kop-van-jut. Dan nog verschil
lende verkleedde personen zonder iets bijzon
ders voor te stellen.
Veel publiek was er op de been. De cafó's
zullen vermoedelijk goede zaken hebben ge
maakt.
leger. Ook de beer Hugenholtz(s.d.a.p.) heeft
hieromtrent eene klacht. De heer Vliegen
(s.d.a.p.) heeft het over gruwelen, waaraan
een paar sergeants zich hebben schuldig
gemaakt, die daarvoor veroordeeld zjjn ge
worden. Maar volgens spr. was hier de
hoofdschuldige het Nederlandsche gouverne-
dat lichtzinnig heeft gehandeld, waar
tegen spr. uit naam van het Nederlandsche
volk protesteert.
De Minister van Koloniën antwoordt op
andere door ons niet gememoreerde
is thans aan Marine. De heer Ver-
hey (u.-l.) bespreekt den bouw van twee
onderzeebooten. Men moet daartoe
niet overgaan, voordat men de reeds in aan-
>uw zynde boot in Indië heeft beproefd.
Aar de Minister zegt, dat hy dat heelemaal
et kan beloven.
Nog eenige minder belangrijke onderdeelen
worden besproken, waarna de behandeling
der Indische begrooting geëindigd is.
Nu wordt een aanvang gemaakt met de
algemeene beschouwingen der Staatsbe-
opmerkingen worden gemaakt over
aen punt van uitvoering der militiewet (door
den heer Eland, n.-l.), en daarop komt te
kwart voor vier de heer Roodhuyzen (u.-l.)
de nagedachtenis van Sint-Nicolaas eeron,
door een voorstel te doen de verdere beraad
slagingen opteschorten teneinde feest te vieren.
Uit den Omtrek.
Texel, 5 December.
Op den dyk by Oadesobild geraakte gis
teren een boog met stroo geladen wagen
onderstboven.
't Ongeval liep zonder persoonlijke onge
lukken af en ook 't paard en de voerman
hadden blijkbaar geen letsel bekomen.
Het geheele vervoer van vee gedurende
de maand November, heeft slechts bedragen
142 schapen, 90 varkens, 4 koeien, 21 kal
veren, 11 paarden en 1 veulen.
Marktberichten.
Schagen, 5 December 1912.
14 Paarden f80 k f325.
6 Geldekoeien (magere) f 140 k f 180.
73 Geldekoeien (vette) f 240 k f 890.
15 Kalf koeien f200 k f270.
21 Vaarzen f 110 k f 140.
4 Graskalveren f 60 k f 80.
20 Nuchtere Kalveren f 12 k f 24.
320 Schapen (magere) f28 k f87.50.
2644 Overhouders f 17 k f 26.—.
25 Varkens (magere) f 17.
65 Varkens (vette) p. KG. f0.i6 k f 0.60.
ïoo r
60 1
50 Kippen f 0.50 k f 1.40 per stuk.
500 K.G. Boter f 1.10 k f 1.30 per K.G.
100 K.G. Kaas f 0.50 k f 0.60 per K.G.
350 Kipeieren f 5.50 k f 6.50 per 100 st.
I Biggen f 10 k f 14.
I Konijnen f 0.45 k f 1.4
Vieecherijberichten.
Nieuwediep, 3 December. Aangebracht
door sprotvisschers 50 mandjes sprot f0.45
k f 0.55 per mandje.
4 December. Van 25 korders te samen
5 tot 20 stnks groote tong f0.75 per stuk,
10 tot 40 stuk* middeltong f 0.40 k f 0.45
per stuk, 5 tot 10 stuks kleine tong f 0.15
per stuk, 1 tot 2 mand atortschol f 7.00 k
f9.00 per mand, enkele manden kleine schol
f 3.00 k f 4.00 per mand, 2 mand schar f 2.00
per mand.
Van sprotvisschers te zamen 10 mandjes
sprot f 1.00 per mandje.
5 December. Van 2 korders te samen
30 stnks groote tong f0.75 per stuk, 70
stuks middeltong f0.40 per stuk, 30 stuks
kleine tong f0.15 per stuk, 2 mand atort
schol f9.00 per mand, 2 mand kleine schol
f 5.00 per mand.
Van sprotvisschers te samen 25 mandjes
sprot f0.50 k f0.60 per mandje.
6 December v.a. 8 uur. Niets.