KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, Wieringen onAnna Paulowna,
:.x
Ho. 4166.
Zaterdag 11 Jannari 1913
4late Jaargang.
Pre- 1 Zondagsbl
miën 5 Modeblad
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Ad verten tién van 1 tot 5 regels (bij vooruitbetaling) 90 cent.
Elke regel meer6
Bewijs-exemplaar2J
Vignetten en groote lettert «orden naar plaattrnimte berekend.
Interc—
Telefoon 80.
Veraohljnt Dinsdag- sn Vrijdagmiddag.
Uitgever i C, DE BOER Jr., Helder.
Bureau Koningstraat 20. Intarc. Talaf. 60.
Tweede Blad.
Jtgenda.
14 Jan. 6e Winterconcert van het Stafmuiiek-
corps der Kon. Marine. Tivoli, 8 unr.
18 Jan. Uitvoering T,a.v.e.n.u. Opvoering van"
„Het Erfdeel". 0 a t i n o, 8 uur.
UIT HET BUITEHLAHD.
Over de verdeeling van de nalateniohap
van koning Leopold II van België if al heel
wat te doen geweeat.
Er schijnt thans goede kans te bestaan
op een minnelijke schikking deier aange
legenheid. De president van het Hof van
Appèl had den wensch geuit dat een over
eenstemming tnsschen de regeering en de
princessen-dochters van den koning zou tot
stand komen. De /,Soir" deelt nn mee dat de
regeering zich tot medewerking in desen
heeft bereid verklaard. De princessen zouden
nu een gezamenlijk bedrag van 86 millioen
francs verkrijgen.
Maura, de leider der conservatieve partij
in Spanje schijnt op zijn besluit om zich uit
het politieke leven torug te trekken te zijn
teruggekomen.
In een vergadering van conservatieven las
markies Pidal, die voorgedragen was als
hoofd der party een brief voor, waarin werd
medegedeeld dat de ontslagaanvrage van
Maura beschouwd moot worden als niet te
syn geschied.
Nadat eenige functionarissen die aange
zocht waren om portefeuilles in het nieuwe
Kabinet in Portugal op zich te nemeD, hadden
bedankt, is. het Alfons Costa, den kabinets
formeerder, toch gelukt, zjjn ministerie vol
tallig te krygen. Van langen levensduur zjjn
de ministeries in Portugal onder het nieuwe
bewind niet. 't Teekent don toestand in het
land, die onrustig bljjft. Van de beloofde
zegeningen van het nieuwe regime is tot
dusver weinig te bespeuren.
In Frankrijk begint nu eenige beweging
te komen met betrekking tot de aanstaande
presidentsverkiezing, die in oen bijeenkomst
der Nationale vergadering op 17 Januari zal
plaats hebben.
Dubost, de president van den Franschen
senaat, voorzitter van de nationale vergade
ring, welke den nieuwe president der Fransche
republiek heeft te kiezen, heeft bepaald, dat
den journalisten de toegang tot de couloirs
op dien dag zal zyn verboden. In de pers
heerscht over dit voorschrift groote veront
waardiging, wyl juist in de couloirs de be
sprekingen worden gehouden tusschen de
stemmingen voor de presidentskeuze.
De directeuren van verschillende Parjjsche
bladen hebben reeds een vergadering belegd
om dezen maatregel te bespreken. De Petite
Républ-'que meent dat het een wraakneming
op de journalisten geldt, de bladen hebben
de candidatuur van Poincaié gunstig bespro
ken en Dubost, die zelf ook naar het presi
dentschap dingt genegeerd.
Vroeger is nog eens een dergelijke maat
regel aangekondigd de president is toen
voor den aandrang en de protesten dorpers
bezweken. Wellicht gaat het ook thans weer
zoo, want de journalisten zyn als tegen
standers lastige lui.
In Marokko is Frankryk ook nog niet klaar.
De colonne Ruef, zoo bericht Reuter, is 7
Jan. in Mogador teruggekeerd nadat zjj met
geweervuur weinig taltjjke Marokkaansche
benden had uiteengedreven. Dinsdag hoorde
men daar kanongebulder uit de richting
waarin de colonne Gueidon opereert.
De Balkan-aangelegenheden. Ja, dat wordt
een lange geschiedenis waarvan het einde
nog by lange na niet te zien is.
Hierop wyst ook een Reuter-bericht uit
Naar de »Neue Freie Presse" mededeelt
is het bezoek dat de ItaliaanBche minister
van Buitenlandsche Zaken, markies di San
Giuliano in den loop dezer maand zou brengen
aan zyn Oostenrykschen ambtgenoot, graaf
Berchtold, wegens den politieken toestand
uitgesteld tot het voorjaar.
Uit Londen zjjn eenige nadere inlichtingen
gekomen omtrent da voorschotten die
Turkye zouden worden verleend.
Turkye zou onmiddellijk 500,000 pond
sterling ontvangendeze som mag echter niet
bestemd worden voor militaire uitgaven, n
moet in de eerste plaats dienen voor de
taling der ambtenaren, ten einde ongeregeld
heden, vooral in Klein-Azië, te voorkomen.
Een zelfde bedrag sou gestort worden op
den dag, dat de vrede wordt geteekend,
terwyl later nog 600,000 pond sterling zou
worden uitbetaald.
Servië is buitengemeen goed gezind ver
klaart het. In een officieele mededeeling aan
de mogendheden zegt het dat het als bewjjs
van goeden wil om offers te brengen voor
den algemeenen vrede besloten heeft zyn
troepen onmiddellyk na de vrede-sluiting uit
het kustgebied langs de Adriatische Zee ti
to trekken.
De Servische regeering hoopt dat Europa
deze gematigdheid zal erkennen en geen
verdere offers zou vragen, die Servië
by machte zou zyn te brengen.
De Italiaansoho pers gaat zich hoe lan
ger hoe sterker verklaren tegen de bedoe
lingen die Oostenrjjk heeft of waarvan het
wordt verwacht: Skoetarie en den berg by
Ca'taro eischen.
De „Messagero" doet eon beroep op Italië,
de Adriatische Zee niet tot een Oostenrjjk-
scfae binnenzee te laten worden. Zelfs als
Montenegro aan Oostenrjjk toegaf, zou
Italië het niet doen, want Italië is Monte-
X
niet.
klinkt weer minder vredelievei
lievend, en
tusschen leden van den Drie
bond 1
Er heeft een bespreking plaats gevonden
aan de Tijataldzjalioio tusschen Nazin
pacha, den bevelhebber der Tuiksche troe
pen, en den Bulgaarschen generaal Sa-
w o f f. Beide partyen moeten daarover
zeer tevreden zynmaar wat er is bespro
ken en besloten, vernemen we natuurlek
niet.
Volgens andere mededeelingrn werd daar
bjj geen resultaat bereikt.
't Gewone verschijnsel en naar wy mee-
nen een bewjjs dat men niets weet en dus
gist.
De laatste zitting der vredesconferentie in
Londen heeft ondanks alles een ontspanning
in vredelievenden zin teweeggebracht. De be
dreiging der Balkanstaten in het ultimatum
vervat werd niet in een daad omgezet wat
op wyst, dat geen der beide partyen veel
voelt voor een hervatting der vijandelijk
heden.
De gevolmachtigden der bondgenooten
hebben de conferentie willekeurig gesloten
verklaarde Rechid pacha, en daartegen heb
ik verset aangeteekend. De Turksche regee
ring moet verder beslissen, maar dit meen
ik wel te weten dat zy Adrianopel nooit zal
opgeven.
De mogendheden zullen zich ook wel tot
Turkye richten om te laten weten dat Euro
pa een voortzetting van een oorlog niet wil.
Maar wat dan? De hoofdkwestie is op 't
oogenblik Adrianopel. Het is de taak der
mogendheden aan Turkye den afstand van
Adrianopel op de eene of andere manier
wat gemaLLelyker te maken, want dat het
toe komen most staat wel vast.
Een der mogendheden van het Drievoudig
verbond meent een uitweg gevonden te
hebben.
Voorgesteld wordt om de Sultan Selim-
moskee, waarin de graven der voorvaderen
des Sultans liggen, ex-territoriaal te maken,
teneinde de godsdienstige gevoelens van de
Turken te Bparen. Turkye zal Adrianopel
de Sultan zal eohter in het bezit
de moskee blijven en het recht hebbon
daar schildwachten te posteeren. Verder zou,
daar Turkjje het bezit van Adrianopel nood
zakelijk acht tot verdediging van Konstanti
nopel, voorgesteld woeien, dat Europa het
blyvend bezit van Konstantinopel aan Tur
kye garandeert. In dit geval zou echter het
verbod van doorvaart door de Dardanellen
overbodig worden. De Dardanellenvestingen
souden dus eveneens geen doel meer hebben,
zoodat deze geslecht zouden kunnen worden.
De mogendheden treden ge
meenschappelijk op.
KoBBtantinopel, 9 Jan. De „Ikdam" ver
neemt, dat de mogendheden erop zullen aan
dringen, dat Turkye en de Balkanstaten zich
zullen nederleggen by haar besluit omtrent
Adrianopel en de eilanden. Italië had tot het
laatsto oogenblik bezwaar gemaakt om aan
stap mede te doen, omdat het by het verdrag
van LauBanne, zekere verplichtingen jegens
Turkye op zich heeft genomen. Thans echter
heeft het verklaard zich by de andere mo
gendheden te zullen aansluiten.
Konstantinopel, 9 Jan. De ambassadeurs
zullen vermoedelijk morgen hun collectief
vertoog tot de Porte richten.
Oostenrijk en Italië.
De Weensche correspondent van het Gior-
nale d'Italia meldt o.m.Oostenrijk zal niet
toelaten dat Montenegro Skoetari krjjgt, zelfs
al mocht dat tot een geschil met Italië leiden.
De voorzichtige drang door Italië uitgeoefend,
om de regeering te Wcenen te bewegen
zioh niet tegen den afstand van Skoetari te
verzetten, is tot nog toe onvruchtbaar ge
bleven en men kan niet verwachten dat een
hernieuwd aandringen van Italië meer succes
1 hebben.
Men gelooft volgens dezen correspondent
in diplomatieke kringen to Weenen, dat de
meening van de miltiare parly de overhand
begint te krygen en men ziet er met optimisme
de mogelijkheid van een oorlog onder oogen.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 10 Januari.
De quaestie van de Volksbank te Alkmaar.
Het faillissement van de N. V. Courant-
i Handelsdrukkerij v/h Koster Co. en
van de Coöperatieve Volksbank is gister
door de Rechtbank te Alkmaar uit-
Kamerverkiezlngen.
Door de drie Vrijzinnige Kiesvereenigingen
in het district Zaandam is de heer Frans
Netscher met algemeene stemmen thai
definitief candidaat gesteld.
De Typografenstaklng te Amsterdam.
Voor 800 gezellen is thans overeenstem
ming verkregen met de betrokken patroons.
Van de overige 1000 lypo's die te Amster
dam in het drukkersbedrjjf werkzaam zyn,
staken er 700, zoodat slechts 300 nog buiten
het conflict zijn gebleven.
Door de directie van de drukkery ,,'t Kasteel
van Aemstei" is aan verschillende harer
werklieden een brief gezonden, waarin zy
mededeelde de staking niet als contractbreuk
te beschouwen, wanneer -zjj zich 9 Januari
weder aanmeldden. Wanneer het stakings-
comifd op dien grond uitkeering gedurende
den stakingstjjd weigerde, zouden de betrokken
werklieden door de directie voor die schade
gevrijwaard worden.
Geen van de stakers heeft echter aan deze
uitnoodiging voldaan. Het aantal werkwilligen
dat op deze drukkery aan den gang is ge
bleven is dus niet gewjjzigd en begraagt 26,
„De ïyd" en „Do Amstelbode" komen ge
regeld uit.
Gistermiddag vergaderde de Amsterdam-
sche Drukkersvereenigingin „Krasnapolsky".
Aangenomen werd de volgende motie
„De vergadering der Amsterdamsche Druk-
kersvereenigiog", besprekende het schrjjven
van de werklieden-organisaties van 5 Januari jl.;
gezien hetgeen inmiddels is grschied;
besluit, dat de leder, by wie niet gestaakt
wordt, hun werklieden hun indiridueele ar
beidscontracten den llden Januari a. s., met
inachtneming van den gestelden termyn, zul
len opzeggen, indien niet op dien dag de
thans aanhangige stakingen zullen zyn opge
heven.
Dit besluit is met groote meerderheid ge
nomen. Met ingang van 27 Januari zal
indien vödr dien tjjd geen overeenstemming
wordt gekregen, op alle drukkerijen van
de Amsterdamsche Drukkersvereeniging
dus ook op die werkplaatsen waar thans nog
gewerkt wordt de uitsluiting worden toe-
l gepast.
Tlmor.
Nederland en Portugal zjjn overeengekomen
de grenskwestie op Timor aan arbitrage te
onderwerpen. Deze overeenkomst is een ge
volg van het Timor-tractaat met Portugal
van 1906, dat in art. 14 voorschrijft, dat
elke kwestie, die niet in der minne geschikt
kan worden, aan arbitrage onderwoipen zal
worden.
Aan den president van de Zwifsereche
Republii k is het verzoek gericht als scheids
rechter op te treden. Mocht deze daartegen
bezwaar hebben, dan zal hem verzocht wor
den in zjjn plaats een rechtsgeleerde als
arbiter aan te wyzen. Er wordt dus geen
hef van arbitrage ingesteld.
De „Nieuwe Rott. Crt." teekent hierbjj
in
Het bericht, dat Nederland en Portugal
zjjn overeengekomen, de bekende grenskwestie
op Timor te onderwerpen aan de arbitrale
uitspraak van den President der
"tsersche republiek, zal wel
eenige verwondering hebben opgewokt. Het
geldt hier toch eene „twistvraag of geschil
omtrent de uitlegging of de uitvoering" van
het grensverdrag van 1 October 1904 (Stbl.
1908, no. 414), ter zake waarvan art. 14 van
dit verdrag verplichte arbitrage voorschrijft
door het Permanente Hof van Ar
bitrage iu den Haag, dat mede als
rechter is aangewezen voor alle andere
kwesties, die tusschen do twee landen tot
verplichte arbitrage aanleiding kunnen geven.
(Art. 1 van het ook op 1 October 1904
gesloten tractaat, opgenomen in Stbl. 1908,
no. 420.)
üet is zeer vreemd, dat de twee regee
ringen bjj het eerste het beBte geval van
arbitrage zjjn afgeweken van den algemeenen
regel, door de zaak nu niet aan het Haagsche
Hof, doch aan een vreemd staatshoofd op te
Zoo iets had zeker allerminst ver
wacht kunnen worden van onze regeering,
wier in elk opzicht welbegrepen belang
stellig niet medebrengt, zaken aan het in
don Haag gevestigde Hof te onttrekken.
Oplichting.
juwelier te 's Graveuhage is gisteren
het slachtoffer geworden van een oplichter,
die helaas met goed succes een zeer bekenden
troc in pructjjk bracht. By dezen juwelier,
den heer S. Schuyer, kwam gistermiddag
Jieer, die gebroken Fransch sprak en
briljanten oorknoppen en een ring opzicht
roeg. De juwelier nam eon paar oorknoppen
mot briljanten, een paar ringen elk met twee
briljanten en een kleine diamanten ring mede
naar het bötel „d'Angleterre", waar de heer
die don juwelier vergezelde, zeide te ver
toeven. Daar aangekomen, gaf de Fransch-
sprekende hoer voor, dat bjj de kostbaar
heden aan zyn vrouw wilde laten zieD, die
in een andere kamer was. De juwelier kon
dan intusschen zjjne quitantie schrjjven
De hoer verdween met de kostbaarheden
door een zjjdeur, de juwelier wachtte en
wachtte. Het overige laat zich raden. Toen
do. juwelier door het lange wachten achter
docht kreeg bleek de heer met de kostbaar
heden, die een waarde van f 2000 vertegen
woordigden, verdwenen te zjjn.
Uit den Dultschen Rijksdag.
Berljjn, 9 Jan. Bjj de bespreking van de
sociaal-democratische interpellatie betrtffende
hot gebrek aan goederenwagens in het Ruhr-
gebied, vroeg de sociaal-democraat Dittman
in hoeverre hierbjj de mobilisatie een rol
heeft g speeld.
Do president van het Reichseisenbahnsmt
antwoordde dat de verkeerstoornis in het
Ruhrgebied met den politieken toestand niets
had te maken, noch wat betreft de oorzaak,
noch wat betreft den omvang. Ook de veer-
tiendaagsohe sperring van het linksrynische
verkeer was door zülke redenen niet ver
oorzaakt.
Handel in blanke slavinnen.
De Parysche rechter van instructie Bou-
card heeft thans de volgende zaak in onder-
ZObk.
In September wist een dame, die verpleegd
werd in een der ziekenhuizen, de verpleeg
ster over to halen om, na baar herstel, den
ziekenhuisdienst te verlaten en als juffrouw
van gezelschap met een harer vriendinnen
op reis te gaan. Zjj zou een maandeljjksch
salaris genieten van 400 frs.
Men reisde door Italië, ging te Genua
scheep en kwam te Buenos Aires. Toen
wierp de vriendelijke dame het masker af
od de verpleegster bemerkte in welke handen
zy gevallen was.
Zy wist na eenigen tjjd te ontkomen door
bemiddeling van den Franschen consul. Te
Paxys teruggekeerd, gaf zjj de z
handen van do justitie, aangezien in het
huis, waar zjj gevangen had gezeten, zich
nog twaalf Fransche meisjes tegen hun wil
borinden, van wie vjjf minderjarig zijn.
De justitie stelt een ernstig onderzoek in
en meent een uitgebreide organisatie op het
spoor te zyn. Reeds is gebleken, dat de hier
bedoelde zuster niet de eenige verpleeg
ster is geweest aan wie dergelijke verlok
kende aanbiedingen zjjn gedaan.
De Engel8Che vloot.
Het overwicht van de Engelsohe vloot
boven do Duitsche is in dreadnoughts niet
overmatig groot, maar in kleinere linieschepen
en kruisers wel. Do regeering laat dat telkens
uitkomen, Wanneer de tegenpartij haar ver-
wjjt, dat zjj niet zorgt voor een grootere
meerderheid van de Eugelecbe vloot.
Een unionist heeft nn echter willen laf
uitkomen, dat over eenige jaren veel van
die kleinere schepen verouderd zullen zyn
en het overwicht van Eogeland dan kleiner
wordt. Op zjjn vraag antwoordde Churchill
de minister van marine, dat aan schepen,
die op zjjn laatst 15 jaar geleden te water
zjjn gelaten, Engeland nu heeft 28linieschepen
en 84 kruisers 'de dreadnoughts, alsmede de
Nelson en de Agamemnon, iets kleiner dan
de Drcadnought, niet meegeteld) en Doitsch-
land 18 linieschepen en 8 kruisers, d.i.
tegen 26 schepenin Januari 1920 zal
Engeland aan schepen, die niet meer dan
15 jaar tevoren van stapel zyn geloopen,
hebben 2 linieschepen en 7 kruisers,
Duitschland 4 linieschepen en 8 kruisers, d.i.
9 tegen 7 schepen.
Schipbreukelingen.
De drie overlevenden van de bemanning
van het gestrande stoomschip rRosocrans",
die zich aan den top van den mast, die nog
boven water stak, hadden vastgeklemd, zjjn
1. Een van hen heeft zwemmende de
bereikt (een afstand van 6 K.M.). De
anderen werden in een reddingsboot
comeD, die echter niet naar do kust
kon terugkeeren, doch een lichtschip kon
bereiken, dat geredden en redders aan boord
nam.
abcdefgh
Stand der stukkeD.
Wit: Ka4, Dg6, Pd3, pionnen b4, c5 en d2.
Zwart: Kd5, pionnen c6, d4, e6 en g7.
Oplossingen worden ingewacht onder motto
„Schaak" tot Vrjjdag 17 Januari a.s. aar
het bureau dezer courant.
het ledental steeg van 18 tot 24.
Het verslag beslnit met een woord van
dank aan allen, die in 1912 hebben bijge
dragen tot den toenemenden bloei van het
Heldereche schaakleven en van de vereeni-
ging «Morpby".
Schaakrubriek.
Probleem No. 88a,
van A. van Eelde, te Bloemendaal.
(Eerste publicatie).
Wit begint en geeft in twee zetten mat.
abcdefgh
Wy begonnen het nieuwe jaar al heel
ongelukkig, daar No. 38 een drukfout en
'enoplossing bevatte. Gelukkig hielp
de heer van Eelde ona uit den nood, om
bereidwillig als altjjd, No. 88 in een nienwen
vorm te gieten. Wy vertrouwen dat onze
lezers met ons, No. 38a werkeljjk veel ver
beterd zullen vinden.
Kampioenschap van den Helder.
Bljjkens mededeeling van den secretaris
van „Morpby", hebben zich voor boven
genoemden wedstrjjd, slechts twee spelers
aangemeld n.1. de heeren Dr. J. Chr. Reeders
en K, Geus.
Besloten is nu, dat tusschen beide spelers
een match wordt gespeeld, winner is dan
die het eerst 5 partyen wint, remises tellen
niet mede. Naast deze matcb, wordt in
„Morphy" een onderlinge wedstrjjd ge
speeld in twee groepeD, waarvoor zioh roede
18 schakers opgaven.
Jaarverslag.
Aan het jaarverslag der Heldersohe schaak
vereniging „Morphy" ontleenen we het
volgende
1912 was voor onze vereniging een tjjd-
perk van opgewekt schaakleven. We begon-
het jaar met een ouderlingen wedstrijd,
die het le kwartaal in beslag nam en be-
werd met een Gong-wedstrjjd, in April,
georganiseerd door de H.H. Reeders en Geus.
In het 2e kwartaal werd, onder leiding
van onzen voorzitter, den heer de Carpentier,
de promotie-wedstrijd gehouden tusschen de
heeren Reeders, Geus en DavidsoD, die resp.
2l/g, 2 en 1% punt behaaldeD, waarvan het
gevolg was, dat de heer Reeders te Delft
kon deelnemen aan den wedstrjjd om het
Kampioenschap van Nederland.
De zoo zeer geslaagde ééndaagscbe wed
strjjd, alhier in Nov. gehouden, alsmede dn
simultaan-séance, kort daarop gegeven door
de heeren Gens en Reeders, liggen nog te
zeer in ieders geheugen, om er lang bjj stil
te staan.
Aan den in Dec. gehouden massa-kamp te
Amsterdam namen 8 onzer ledsn deel: de
H.H. de Carpentier en Taaie behaalden elk
punteD, de heer Geus (aan het 8e bord)
U/a punt en de heer Roelofs 1 punt, zoodat
de uitslag voor onze club '6'/g tegen 9*/a)
naar verhouding ongeveer dezelfde was als
totale uitslag, n.1. in verhouding van
2—3.
Verder namen onze beide hoofdklas ie-gpe-
Iers, meestal met succes, deel aan verschil
lende wedstrijden.
Zoo behaalde de heer Geus, behalve
le prjjs op den eindwedstrjjd alhier, een le
prjjs op den Paaschwedstrjjd te Amsterdam,
prjjs in Juni te Alkmaar, een 2e
prjjs ia de adspirant-meesterklasse te Delft
en een le prjjs te Haarlem.
Dr. Reeders verkreeg, als lid der Amster
damsche Schaakclub, den schoonheidsprijs in
den massa-kamp AmsterdamZaanstreek,
De twee correspondentie-partyen met de
Amsterdamsche Schaakclub kwamen, na
1 jaar gednnrd te hebben, tot een e
We wonnen 1 partij en verloren de
Ia i't Vliegend Blaadje" werd vanwege
onze club een geregelde schaakrubriek onder
houden. Hun, die deze rubriek zoo wol
verzorgen, worde hier dank gebracht,
den probleem-oplcssingwodstryd namen vele
onzer leden deel; een door do Redactie van
bet .Vliegend Blaadje" uitgeloofde prjjs
(een fraai schaakspel) viel ten deel aan den
beer Mienis.
Edomaal, in Mei, werd door Dr. Reeders,
gedurendo de helft van den avond, een be
spreking en demonstratie gehouden over het
Dame-gambieteen en ander was zeer onder
houdend en leerrijk.
Ten slotte zjj nog vermeld het genomen
beslnit tot het honden van een onderlingen
wedstrjjd (aanvang 15 Jan. a.s.) en van een
wedstryd om het kampioenschap van den
Helder. Daar zich geen deelnemers buiten
onze clnb hebben aangemeld, zullen de H.H,
Reeders en Geus (die reeds, met afwisselend
succes, eenige k'eine matches speelden) elkaar
dezen titel betwisten.
Als een gevolg van de werkzaamheid onzer
vereeniging nam het ledental toe. We ver
loren 2 leden en wonnen 8 nieuwe, zoodat
TWEEDE KAMER.
Dinsdagmiddag kwam de Kamer voor het
rst na het Kerstrecès weder bjjeen tot oene
regeling van werkzaamheden. De Voorzitter
stelde al dadelijk voor dag- en avondverga-
ter verdere afhandeling dor bè-
Hiertegen maakte de heer Goeman
(u.-I.) bezwaar. Spr. erkende, dat
de Kamer ijverig moest srbeideD, maar vond,
dat er een grens is, die niet overschreden
mag worden. Zoo gaat het niet langer, op
manier zon een Kamerlid zyn plichten
niet meer kunnen vervallen 1 Ook voor de
stenografen en tacbygrafen is het niet vol te
honden, evenmin als voor de Ministers. Spr.
geeft den Voorzitter das in overweging, zjjn
voorstel inzake avondvergaderingen terug te
nemen. De heer Van Karnebeek (v.-l.) echter
zich niet verzetten tegen 's Voorzitters
voorstel, hoewel hjj het ODgewoon vindt.
De Voorzitter verdedigt zjjn voorstel door
te zeggen, dat het heusch zonder avond
zittingen ni't gaat, en na repliek van den
heer Borgeains wordt het voorstel om 's avonds
vorgaderoü, tenslotte zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Woensdagmorgen zijn het eerst verschil
lende wetsontwerpen aan de orde, die, als
van geen belaDg, door ods niet verder znllen
worden besproken. Daarna oorlogsbegrooting.
De hoer Tor Laan wenscht in overweging
te geven uit de debatten weg te laten al
datgene, wat betrekking heeft op de reor
ganisatie van het leger, in aanmerking ge-
Domen de vele geschriften, den laatsten tjjd
over dit onderwerp verschener», waaruit
bljjkt, dat de legerautoriteiten het er volstrekt
niet over eens zyn.
,Het heeft bitter weinig gescheeld, aldus
de Overzichtschrijver van „de Telegraaf",
of ree-'s op dezen eersten dag zon de onvol
talligheid der Kamer op droevige wjjze zjjn
gedemonstreerd.
Hot is niet gebeurd.
En dat het niet gebeurd is, dankon wjj
aan den heer Ter Laan. Aan z'n milde
tegemoetkoming en parlementaire royaliteit.
Eere zjj hem I
De zaak zat zoo. Minister Coljjn heeft,
;oljjk men weet, geweigerd uit de Oorlogs-
legrooting alles weg te nemen wat op de
nieuwe legerorganisatie betrekking heeft,
zooals hem van alle sjjden der Kamer was
gevraagd. En nu z*tte de heer Ter Laan de
algemeene beschouwingen over do begrooting
met het voorstellen van een motie, waar
de Kamer den minister verzocht uit do
begrooting te nemen: ten eerste de voor
stellen inzake de nieuwe organisatie van 't
leger, on ten-tweede den post van f 600.000
het fonds der kustverdediging. Thans
echter bleek men daar van links en rechts
tegeD. Nn de Oorlogsbegrooting tot na Kerst
mis is uitgesteld, heeft zoo betoogden de
Eland, Duymaer van Twist en Van
Yljjmen de Kamer gelegenheid gehad de
zaak nog eens te bestudeeren, zoodat ze er
thans gerust over oordeelen kan. En het
geld voor het kuitfonds mag niet worden
gebruikt alvorens het betrokken ontwerp is
aangenomen.
Die motie zou dus verworpen worden.
Maar or waren geen leden om ze te
verworpen 1 De Voorzitter keek met een
blik als van een aangeschoten hert door de
zaal, en de griffier gaf bode Byleveld
la.r do hoeden te gaan tallen. Maar de bode
am mot eon zielsbedroefd gezicht torng,
schudde meewarig: neen. Toen begon er
een vermakelijke obstructie. Men rekte 't
debat. Een paar heeren kwamen ruivere
obstructie-specchjes houder. Af en toe klapten
de groene deurtjes open en droppelde een
afgevaardigde binnen. Die op de Witte zaten
lieten de rest van hun Wiener Schni'zel in
den stefk en holden naar de Kamer. Maar
't bleef pover droppeleD, en toen er niemand
leer obstructie wilde voeren, waren er nog
slechts een goede dertig leden. De heer Jesn
Beckers had 'n ondengende bui, begon in
rondte te loopen, 't ééne deurtje in en
't Andere nit en dan 't dóne weer in, om
den indruk te wekken, dat de Kamer bozig
wrs voltallig te worden.
Maar ieder snapte 't.
Toen kreeg de heer Ter Laan z'n royale
bui. Hjj verklaarde z'n motie in te trekken,
De voorzitter keek ongelcovig.
Maar hjj koesterde den heer Ter Laan
met een warmen blik. toen het meeoers bleek.
En waarom trok de heer Ter Laan z'n
lotie in Hij keek 't kluitje leden aan en
eide: „Ik wil de behandeling der Oorlogs
begrooting niet in gevaar brengen'.
Is er milder goedhartigheid denkbaar
Een sociaal-dèmocraat, die een motie in
trekt, omdat bjj de behandeling der Oorlogs
begrooting niet „in gevaar" wecschtte bren-
geD. Waarljjk, eere zjj den heer Ter Laan.
Nooit herft de Kamer hem inniger liefgehad.
Vermoedelijk echter zat er wel een beetje
taotiek achter z'n houding: om aan het
politieke menBchdom te toonen, dat de
socialisten nog zoo kwaad niet zjjn en
zins wonschon te speculeeron op de onvol
talligheid der vergadering".
Na dit incident worden de algemeene be
grooting over de oorlogsbegrooting geopend.
Do heer Eland (n.1.) bespreekt hoofdzakelijk
reorganisatie van de infanterie en de heer
Tydeman (v.1.) dringt eveneens op reorgati-
sate aan. Wjj znllen al deze berprekineen
ook maar overslaan, daar ze voor onze lezers
weinig belang hebben.
Donderdsgmorg'n te 11.7 bljjken al dadelyk
onvoldoende leden aanwezig te zjjn zoodat de
vergadering verdaagd moet wordee tot 12 nui
waarna de algemeene beraadslagingen over
hoofdstak 8 'Oorlog) der begrooting worden
voortgezet.
De beer Verbry (n.1) dringt aan op ver
schillende bezuinigingen, al erkent hjj, dat
eene regeling hiervan moeielyk zal zjjn. Voor
de opleiding van militaire vliegers heeft hjj
wel geld over, voor vliegmachines zelf niet.
Hjj verheugt zich over de verbeterde positie
der onderc fficieren, doch vindt, dat de Minister
niet ver genoeg is gegaan. De reorganisatie
plannon van den Minister brengen ons niet
op den goeden weg, vindt hjj. Voorts beatrjjdt
hjj nog op eenige andere punten den Minister.
De heer Lieftinck (n.1.) herinnert aan de
dagen, toen de plaatsvervanging nog bestond
en men doodsbang was om in de loting te
vallen. Toen waren er veel bezwaren, en,
ofschoon die tjjd voorbij is, men heefl nog
reden tot klagen. Men moet zorgen dat die
redenen weggenomen worden. Spr. herinnert
aan het gebeurde in de fortgracht te Uireoht
en vraagt of de jongens geen zwemonderrioht
kunnen krjjgen Verder heeft hjj het over ds
uniform, ene.
De heer Ter Laan (s.d.a.p.) betoogt, dat
onder deze christelijke regeering het militai
risme steeds meer dienstbaar is gemaakt aan
haar klasseheerschappjj en steeds meer is
gevorderd van de krachten van de menschen,
persoonlijk zoowel als goldeljjk. Spr. gaat na
hoe sinds 1908 onder dit kabinet Heemskerk
de militaire uitgaven geleidelijk zyn gestegen.
De Mininister doet eenvoudig alsof er geen
bezninigingscommissie is I
Spr. weidt hierover nit en zegt, dat de
reorganisatie do geldverspilling zal ver
meerderen. Dit zet bjj vervolgens nader
niteen. Als hjj tenslotte zjjne rede afbreekt
en de Voorzitter vraagt hoe lang Bjj nog
denkt te spreken, antwoordt hjj: nog heel
lans, hetgeen eonige hilariteit verwekt.
En 's avonds te 8 nnr was de heer Ter
Laan weer preBent. Wjj zullen over zjjn
algemeene beschouwingen maar niet veel
meer vermelden. Hij bespreekt nog de positie
der ODdorofficieren, bet peil daarvan vindt
hjj met den Minister onvoldoende. De oorzaak
is de lage tractementen, de opleiding en de
behandeling als onmondigen. Do Minister zal
dan ook tot eene verbeterende positie van
de sergeants moeten komen anders krjjgt
bjj zjjn 264 nieuwe sergeants niet of hjj
krjjgt minderwaardige sergeants. Spr. dient
eon motie iD, strekkende, dat ook de officieren
behooren bjjtedragen voor hun pensioen.
Na den heer Ter Laan komt de heer
Doymaer van Twist (a.r.) en brengt den
Minister bnlde voor zjjn voortvarendheid.
Maar toch heeft bjj zich afgevraagd, of deze
voortvarendheid niet de zaak heeft geschaad,
waar zoo veel belangrijks wordt voorgesteld
zoo kort vdór de verkiesingen, en waar dus
niet vaststaat, dat dezelfde bewindsman de
maatregelen zal uitvoeren, die hjj heeft voor
gesteld.
Voorts zet hjj zjjne denkbeelden uiteen om
tot bezuiniging te komen en breekt to 11
uur 40 zjjne rede af.
Marine en Leger.
Bjj besch. van den Min. van Oorlog ad int.
Min. van Marine is de met part. gelegenheid nit
O.-I. gerepatr. kapt.-luit. ter zee H. G. Surie met
1 Febr. tjjd. werkx. gesteld bij bet Dep. van
Marine.
Bij K. B. is aan de na te noemen gep. officieren
der zeemacht, onder intrekking van het hun vroe
ger verleend pensioen, met toepassing van de daarbjj
gegolden hebbende artikelen der Pensioenwet voor
de zeemacht 1902, in verband met de wijziging
bij de wet van 31 Oct. 1912 (Stbl. no. 336), toe
gekend een verhoogd pensioen tot het bedrag als
achter hnn namen is vermeld, ingaande met de
data in 1912 als daarbjj aangegeven: kapt. ter see
H. T. Hoven f 3325, 1 Jan.; off-mach 2e kl. J.
IJpelaar f 1578, 16 Jan.; id. id. M. van den Ban
f 1313, 16 April; off. van gez. 1e kl. S. Ruiünga
f2148, 16 Mei; ofi. van adm. le kL J. P. zur
Muhlen f 2850, 1 Julioff-mach. le kL A. Aaraen
f 2700, 29 Juli; kapt. ter zee H. Herman T 3325,
1 Aug.off. van gez. le kl. F. Bennik f 2750, 1
Aug.; off.-mach. 1e kl. G.H. Brakke f 2625,1 Aug.
id. id. M. Nepveu f2550,1 Aug.:luit-kol. mariniers
J. P. Termaat f 2525, 1 Sept.; insp. van adm. tlt.
A. A. J. Schilt f 3200, 1 Sept.; off-mach. Ie kl.
G. P. W. van der Klugt f 2625, 1 Sept; lutt.-koL
mariniers P. J. van Troojjen f 2750, 2 Sept.luit
1e kl. W. A. van Aken f 2152, 16 Sept;
kapt-luit. ter zee G. K. graaf Van Hogendorp
f 3125, 1 Oct.insp. Marine-stoomvsartdienst-tit
frang kapt-luit ter zee) H. J. A. Lagaay f 2950,
1 Octkapt ter zee H. A, Schoonhoven f 3400,
Nov.; insp. van adm. W. Baerts f 2900,16Nor.;
ter zee 2e kl. tit G. F. N.
w get»-
van Doorn f 975, 1 Oct (voor een jaar):tjjd gep.
off. van gez 2e kl. A. A. J. Veldhuis f 484,1 Sept
oor een jaar).
De officier van gezondheid der 2e klasse S. van
der Schouw van het Marinehospitaal te Willems
oord wordt 1 Februari 1913 op non-activiteit ge
steld en is bestemd om in de eerste helft van
Maart 1913 per particuliere gelegenheid naar
Oost-Indië te vertrekken.
Den '6en Januari 1913 wordt de luitenant ter
ie der le klasse A. C. de Joncheere belast met
de leiding der werkzaamheden aan boord van Hr.
Ms. Noord-Brabant" en „Piet Hein" ter ver
vanging van den luitenant ter zee der le klasse
J. 0. Tollenaar welke met dien datum op non
activiteit wordt gesteld zijnde bij bestemd om 31
Januari 1913 per stoomschip van den Koninklijken
West-Indi?chen Maildienst naar Hr. Ms. „Zeeland"
in West-Indiê te vertrekken.
Met den llen Jannari 1913 is de luitenant ter
zee der 2e klasse J. T. A. J. Brninsma
plaatst van Hr. Ms. „Van Galen" naar E
Bellona".
A. van dr-r
d gevolg het examen voor den rang van hoofd
machinist bij den Marinestoomvasrtdienst afgelegd.
De hoofdmachinist B.C. de Groot, van non-actief,
wordt met 16 Jan. a.s. geplaatst aan boord Hr. Ms.
„Koningin Emma".
Met 16 Jan. 1913: Sergt-majoor der mariniers
J. P. M Kleef van W.schip W oord op Afd. W.oord,
idem H. Keizer van Afd. W.oord op W.schip
W.oord en sergt. der mariniers W. Plomp van
Evertsen op Afd. W.oord.
Blijkens aanschrijving van het D. v. O. is de
plaatsing van den kapitein der Genie J. E. Roorda
ulhier, ingetrokken.
Stoomvaartberichten.
Stook va a rt-Mi atsohappi j Nederland.
Koning Willem I, uitreis, pass 8 dezer Ouessant.
Kangean, thuisreis, vertrok 7 dezer v. Marsoille.
Rembrandt, uitreis, arriv. 7 dezer te Port-Said.
Oranje, uitreis, arriveerde 8 dezer te Sabang.
Bali arriveerde 9 dezer van Hamburg te Batavia.
Kon. d. Ncderl., thuisreis; arriv. 9 dezer te Lissabon.
Ceram vertrok 9 dezer v. Oalcntta n. Hamburg.
Banda arriv. 10 dezer van Java te Amsterdam.
Rotterdaksobï Llotd.
Med&n arriv 7 dezer v. Amsterdam te Batavia.
Bandoeng, uitreis, pass. 8 dezer Dover.
Kediri, thuisreis, pass. 7 dezer Pantelleria
Djebres, thuisreis, passeerde 8 dezer Perim,
Merauke, uitreis, arriveerde 9 dezer te Port-Said.
Walcheren, uitreis, vertrok 9 dezer van Antwerpen.
Wilis, uitreis, vertrok 9 dezer van Marseille.
Koninklijke Hollaxdsohe Llotd.
Frisia, uitreis, arriv. 7 dezer te Santos.
Gooiland, uitreis, vertrok 8 dezer van Rio Janeiro.
Amstellaml, uitreis, passeerde 9 dezer Teneriffe.
Zeelandia, uitreis, vertrok 9 dezer van Dover.
Kon. West-Indisohe Maildienst.
Pr. Fred, lisndr. verfr. 8 dez. v. Paramaribo n.A'data
