KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTemet? Wioringen en Anne Paulowna
ff
No. 4181
Woensdag 6 Maart 1918.
4Ute Jaargang.
't Vliegend Blaadje p. 3 ra. 50 et, (r. p. rr.it 78 Cl., baitenlaii-1 f1 .28
Pre-1 Zondagsblad 37* 45 f0.78
■Dién J Modeblad 65 i 75 rO.90
(Voor het buitenland bq vooruitbetaling.»
Adverteatièn vae I lot 8 regel» (bjj vooruitbetaling) 30
Elke regel ineer 6
Bewijt-ereinplaar H
Interc.-
Teiefoon 50.
Varachijnt Dinsdag- an Vrijdagmiddag.
Uitgever i C, DE BOER Jr., Helder.
Bureau i Koningstraat 29. Intirc. luier. 60.
Eerste Blad.
HIEUWSBERICHTEM.
HELDER, 4 Maart.
Vredespaleis.
Ais vormoedeljjke datum van do opening
van het Vredespaleis wordt thans Vrijdag
'29 Augustus genoemd.
IJlt het district Enkhuizen.
De heer J. H. Huybors van Amsterdam,
cand. van de S. D. A. F. voor de a.s. ver
kiezingen in het district Enkhuizen, trad
Donderdagavond voor een Hink gevulde zaal
to Modemblik op, met als onderwerp: „Niet
liberaal, niet clericaa), maar sociaal".
Aan het debat werd deelgenomen door
den heer D. Smit (lib.), die den heer Hujjbers
o. a. do vraag stelde, hoe de S. D. A. P. ers
zullen handelen, wanneer in Juni een her
stemming in het district noodig blykt. De
heer Hojjbers antwoordde op dit z. i. „ver-
kiexingi-trucjc", dat wannoer in Juni hot
partijbestuur de situatie overziet, het advies
van dat bestuur wordt opgevolgd.
Gered.
Zeilende langs de Noordzeekust oabij Noord
wjjk, vi 1 van den botter U.K. 100 een der
opvarenden, de 53-jarigo Tennis B»s, over-
boo d, doordat bjj het ophalen van het zwaard
het touw brak. Vóór de schipper, dia nu
alleon aan boord was, den botter over den
wind en de plaats des onhoils bereikt had,
was het ongeluk reeds bemerkt op de schuit
n d. n Urkor G. Hoefnagel, die allrs bjj-
zolte om ter hulp to komen. F- u toegeworpen
touw bereikte ion drenkeling niet, doch toen
dn inmiddels voortgezoildo en teruggekeerde
schuit weer dichtgonoog was gekomen om
een tweede poging te doen, viel h t g ed
gemikt touw in do nog boven water stekende
hinden van den reeds zinkondon man, die
bet zoo stevig vasthield, dat hjj na veel
k spanning tegon en in het vaartuig getrokken
kon wcrdeD, waar na goede verzorging zijn
bewu6tzjjn terugkeerde.
Het Ned. Roode Kruis en de Balkan oorlog.
Het hoofdbestuur van hot Roode Kruis hoeft
do ambulances teruggeroepen. Het is echter
verkeerd, hieruit to besluiton, dat ze ook
dadelijk terug zullen komen. In den brief
van hot hoofdbestuur staat zeer nadrukkelijk,
dat „indien onverwachto omstandigheden tot
oen langer verblijf nopan", het vertrek ver
traagd kan worden. Eon datum van heengaan
of van aankomst in Nederland is er dan'ook
niet in genoemd. Aan de verschillende loiders
is het overgelaten, het juiste oogenblik van
opbreken to bepalen.
Mochton dringondo omstandigheden zich
niet voordoen, dan zal het toch nog geruimen
tyd duren, voordat do ambulances weer in
Nodorland zyn. De brief van het hoofdbestuur
kun don leiders niot vóór Woensdag a.B. in
handen komen, on met het successievelijk
ontslaan van de gewonden, het opbreken,
inpakken eu reizen gaan zeker een paar
weken heen. Vóór einde Maart is de terug
komst van de ambulances niet te verwachten.
Java en Madoera.
Uit Soerabaja verneemt do Java-bode
aldaar oen telegram d.d. 8 Februari aan de
Dell Ct., dat 20 inlandsohe klerken, werk
zaam bij het Marine-etablissement, gestaakt
hebben. Hun griof is, dat geen loon wordt
uitbetaald voor de dagen, welke zy zonder
voorafgaaude kennisgeving verzuimen. Da
stakers zonden een afgevaardigde, met hun
eiichen naar den dirootour, die ze echter
afwees.
Het grootste deel der iulandsche werklui
is weggebleven, daar zy ontevreden zyn over
de looueu, ofschoon deze betrekkelijk hoog
zyn.
De N. Srer. Ct. meldt, dat er ook spanning
heerscht onder do bankwerkers van hot
Marine-etablissement. Do oorzaak is onte
vredenheid over do bezuinigingsmaatregelen.
Het N. v. d. Dag verneemt, naar onder
dagteekening van 4 Februari aan de Deli
Ct. werd gemold, uit Banaoeng: Do cerste-
luitenant der infanterie don Daas, de tweede
luitenant der genie Zondag en de onder
luitenant Bunders moeten heden voor den
leger-commandant verschijnen, omdat zy in
hot geheim lid zyn d r Indische Party.
De Bond voop Mindep
Mapine-Peraoneel
houdt, zooals wy roods in odb vorig nummer
hebben medegedeeld, zyn vijfde algemeene
vergadering op Zaterdag en Zondag a.a.
Uit den beschrijvingsbrief nemen wij het
volgende over
A. Tactiek.
1. Hoofdbestuur.
Motie.
De Algemeene Vergadering, enz.;
overwegende dat de reglementair dnidelyk
Omschreven taak van den Bond voor Minder
Marine-Personeel is, de belangen van dat
personeel to bevorderen langs wettigon weg
en met gepaste middolon;
overwogondo dat van doze reglementaire
voorschriften tot nn toe niet is afgeweken;
nimmer, op welke wijze ook, zelfB maar
tracht is tot ongehoorzaamheid aan, of o
Croding van door de overheid uitgevaardigde
voorschriften of vorordoüingen op te wekken;
overwegende dat do gevoerde actie tegen
deelnemirig aan niot bevolen, dus geheel
bniten de dienstvoorschriften vallondo, feesten
of wedstrijden in 1912, niet kan worden ge-
rokond te bshooren tot onwettige of ongepaste
strijdmiddelen en deze actie dus geenszins
met het doel van den Bond in stryd was;
overwegende voorts, dat door de wijziging
van artikel 440 van het «Reglement op den
inwendigen dienst", zoomede door het oor
deel van don Minister van Marine a. i., uit
gedrukt in do bekende circulaire, een zoo
danige actie door den Bond niot meer kan
of mag worden gevoerd
kennis genomen hebbende van de debatten
over den geest onder het saariae-personsel,
geveerd bf de behandeling van de Marine-
begrooting voor 1918 en van hot standpunt
van den Minister ten opzichte van de orga
nisatie van het raindore marine-personeel
ingenomen
spreekt het vertrouwen uit, dat do grond
wettelijke vrijheden der schepelingen betrof-
fende het veroenigiagsrocht zullen blijven
erkend, aan den Bond voor Minder Marine
personeel met name, geen belemmeringen
zullen wordon in den weg gullid on reeds
vroeger vorworven rechten en privilogiën,
speciaal betreffende het passagiorrn, niet
zullen worden ontnomen;
driugt or hy hernieuwing by de leden van
den Bord op aan, zich in alle opzichten als
militairen voorbeoldig en plichtsbetrachtond
te gedragen, maar daarnaast hun organisatie
te vorsterkon, haar invloed te vergrooten
en haar actie voor lotsverbetering zoo krachtig
mogelijk to bovordoren.
2. Do Algemoer.o Vergadering, enz.;
overwogende dat de onthouding aan feesten
wedstrijden alB actie tegen do passagiers-
beperking in 1912 alleen aan de loden werd
verzocht, omdat dio niet als bondsplieht kon
orden opgelegd
dRt daarom do royementen als gevolg van
deze actio niet wel zijn te verdedigen en
bovendien do royementen in O.-I. als go-
volg van het Diel weigeren der extra ver
strekking niot steunden op oen bondsbcsluit;
dringt er bjj de afdeelingen op aan, om
aan deze geroyeerden geen bololselen in den
weg te leggen, als zij opnieuw tot de organi
satie willen toetreden eu vertrouwt, dat do
afdeeliDgcn in soortgelijke gevallen voorta'.n
et deze uitspraak zullen rekening houder.
B. Organisatie.
3a. Hoofdbestuur.
De Bond ga met den Bond van Korporaals
en mot den Bood vsn Onderofficiers- on
Korp.-stokers de volgende overeenkomst aun,
indien do jaar vergaderingen dier organisa
ties dezolvo evenzeer bekrachtigen
By bovordering van onze leden bljjvcn
dezen ten op lichte van de uitkoering by
overlijden nog drie maanden on van de uit-
keoring by bevalling nog vier maanden
rechthebbende van odzo organisatie, direct
daarna va'lcn tjj in de rechten der andere
organisatie», alles indien zy direct van onzo
in één dier beide organisaties overgaan.
De voorwaarden, gesteld voor do. verkrij
ging dier uilkeeringeu, blyven geheel van
kracht.
Ia oaigckoerdon zin verbinden de 2 ge
noemd-. organisaties zich tegenovor de onze.
Toelichting. Eenerxjjds worden door
deze overeenkomst do„ rechton dor leden by
voortduring verzekerd, eu anderzijds wordt
de organisatie in het algemoon bevorderd.
Twee dingen, die onzo Bond vsn af het
eorsto begin reeds heeft voorgestaan.
De bedoeling ïb echter, dat men, ook na
bevordering, don gereglementeerdon tyd lid
moet ,zjjn, al is hot dan van beide organi
saties tezamen on ook geeu aanmerkelijke
schuld mag hebben gehad, noch bij ons,
noch in de nieuwe organisatie.
Er is daardoor tusschcn de drie Marine-
organisaties ren voortdurende voeliug, die
niet zal nalaten gunstig op de algemeene
organisatie idee te werkeu.
8. Heembkekck.
De jaarvergadering besluite uitevlyk in
April tot den bouw van ons Nieuwe Gebouw
er te gaan.
Toelichting. Aangezien er nn reeds
veol to langen tyd mot de voorbereiding is
heengegaan, vele leden die er aan bijdroegen
reeds zyn heongegaan en de rest ongeduldig
zoo niet erger wordt, achten wy het noodig
eens te beginnen.
9. Heeuskkkck.
De jaarvergadering drage het H.B. op om
dit jaar een jaarboekje gratis uit te geven.
Toelichting. Aangezien er in 4 jaar
gè*n jaarboekje is uitgegeven is het in 't
belang van do propaganda noodzakelijk er
r eens toe over to gaan. Voorts, om het
voortaan ieder jaar te doen.
10. Hoofdafdeelino.
Door de stokers-leden worden twee hun
ner aangewezen als vertegenwoordigers der
stokers. Zy hebben tot taak dp afzonderlijke
stokersbolangen by het Bestuur der afdeeling
aanhangig te maken en wonen alle bestuurs-
irgaderingen by.
Toelichting. Hoewel wy vele be
langen gemeen hebben, blijven er altijd nog
aparte stokersbelaDgon die aan do aandacht
der oningewyden ontsnappen. Waar do sto
kers uit zichzelf nog niet voldoende uit
komen, moeten wy dit bevorderen.
11. Hoofdafdeeling.
De Bond nemo do propaganda onder do
stokers krachtig ter iyind.
Toelichting. Al is het oen feit, dat
er vooruitgang is te bespeuren, toch kan niet
ontkend wordon, dat er nog voel te doen
is. Door het houden van categorie-vergade
ringen en het nitgeven van eon gratis bro
chure onder de Btokers zou reods veel kunnen
worden bereikt.
12. Hoofdafdeelino.
De jaarvergadering ovcrwege do wousohe-
lykheid, om strafvervolging by de fraude
reglementair vaBt te stollen.
Toelichting. Daar het vry dikwijls
voorkomen van fraude ten eerste hot prestige
der organisatio schaadt en ten tweede de
finantieelo schade niet uit 't oog mag worden
verloren, komt het ons wenscheljjk voor
middelen te beramen aan die gevallen van
fraude eens paal en perk to stellen.
0. Lotsverbetering.
I. Passagiers -actie.
17. Peking.
De aangenomen motie betreffende ont
houding aan feesten en wedstrijden, worde
voor wat Peking betreft alleen van kracht
verklaard inzake deelname aan wedstrijden.
Toelichting. Daar we hior onder
veel moeieljjker omstandigheden dienen dan
aan boord.
18. Amsterdam.
Indien do booprekingen in de Tweede
Kamer niet het gowenschta resultaat op
leveren, verecherpo het H.B. deze actie
tegen de passagiersregeling ook in Holland
door het weigeren vsn de extra veretrekking.
Toelichting. Niettegenstaande bet
H.B. het weigeren dor extra-verstrekking in
Indië een tactieche fout noomde, is voor
steller vau meening, dat gezien de wjjzo
waarop hot besluit is uitgevoerd do hoofd-
afdeeling eon goud werk deed, waarvan zoo
noodig in Holland ook party kan wordon
getrokken.
II. Rechtspositie.
19. Hoofdbestuur.
De jaarvergadering machtigo hot H.B. in
de actie ter verbetering van het tuohtrecht
naar omstandigheden to handelen, waarbij
zooveel mogelijk het in 1912 aangenomen
voorstel als leiddraad blyft gehandhaafd.
Toelichting. Waar we nuzoovorzyn
gevorderd, dat do voornaamste vakorganisaties
van militairen in deze zaak gemakkelijk op
trokken daar kan het H.B. voor (le keuzo
komen te staan van öf die samenwerking to
verbreken öf van het verloden jaar aaDgo
nomen voorstel inzake tnchtraden iets los 'o
laten.
Hoewel nu het H.B. zooveol als in zijn
vermogen is, dit besluit zal hebben te eer
biedigen, bleek toch al op de eerste byeeekoirst
der organisaties van 29 Sopt. 1912 dat er
opzichte van do details der zaak geen j
alg6heele overeenstemming zal zyn.
Waar nu eoncrzyds do samenwerking voor
al in doze aangelegenheid als een xccr be
langrijk iets zal moeten worden beschouwd, i
kan het zyn nut hebben by de keuze tusschen
twee diogeD, een concessie te doen, om dio
samenwerking te bewaren. Het H.B. hoopt,
dat de organisatie zooveol vertronwon ia
zyn beleid heeft, om dit aan hem te durven
overlaten.
Het zal dan zelf dus iu ieder gegeven ge
val hebben te overwegen öf, en zoo ja,
welke concessie kan worden gedaan.
IV. Werving.
22. Helder.
De Algemeene Vergadering,
keBnÏ6 genomen hebbendo va:i de wjjïe,
waarop de Verecnigiog »Onze Vloot', pro
paganda maakt voor do Marine door middel
van de bekende tehoolplaten
overtuigd, dat het tentoonstellen van do
zonzijde dor Mtrine een sood&nigeu invloed
uitoef-art op den geest dér kinderen, dat
velen daardoor overgaan tot een daad, waar
voor zy op latoren lee'fiyd niet verant
woordelijk gesteld kunnen worden;
draagt het H.B. op desnoods in combinatie
met den Boud vau Noderlandsche Onder
wijzers een stelselmatige actie te voeren tegen
dergelijke wyze van propaganda maken
op de school voor de Marine.
VI. V oo ding.
35. Rottbrdam.
Het H.B. yvere voor beter vakkundig toe
zicht op de aan boord of in de kazerne vor-
strekte voedingsmiddelen.
Toelichting. Daar hot vooral in Indië
veel voorkomt, dat levensmiddelen worden
aangenomen zonder dat de betrokken chef
deze voeding heeft gekeurd, afgescheiden
nog of ieder die daar toe wordt aaugewezen,
daartoe bekwaam is.
Amendement Hellevoetsluis.
Het H.B. yvere in 1913 voor «en even
tueel» vortogonwoordiging van een Euro
peesehen kok en een matroos- of korporaal
bottelier in do Commissie tot het kenren
van levensmiddelen.
Toelichting. Accoord gaande mot
het prmad vies-H.B. op hot oorspronkelijke
voorstel, mogen wy tooh in twjjfel trekken
of by officieren van udministratie, zoo zy
dan al bevoegd en bekwoum mog<n zjjo om
levensmiddelen te keuree, wel altyd de
noodige aandrang tot een strenge keuring
bestaat. Bij het indienen toch van reclames
het een of andere voedingsarlikcl,
blijkt byna altyd hot tegendeel wanrto zyn.
Hoe spoedig keurt men ons voedsel niet
•n kwalificeert onze reclames zoo-
doonde als ongegrond?
Waar dit feit nu vaststaat ten opzichte
in het reolameercD, is do veronderstelling
o. i. niet te gewaagd, dat ook aldus gehan
deld wordt by het directe kenren van levens
middelen. Een te liohte keuring zou dan
kunnen worden voorkomen, indien bovenge-
genoemdo mindere schepelingen ook een
plaats in dergclyko commissies kregen.
VII. Verpleging en huisvesting.
41a. Helder,
Het H.B. ijvere er voor, dat het personeel
in do Marine-hospitalen to Hellevoetsluis en
Helder uitgebreid wordt.
Toelichting. Uit hot rapport in het
Correspondentieblad No. 60 blijkt het groote
tekort aan personeel. In het belang van
personeel zoowol als patiënten zal uitbrei
ding noodzakelijk zijn.
41b, Helder.
De Algemeeno Vorgadoring draagt het
H.B. op een ondorzoek in to stellen naar
het aantal verplegers aan boord van de
verschillende sohepen, om in verband daar
mede eon actie tot uitbreiding van verple
gend personeel te beginnen.
Toelichting. Het is gebleken, dat
in den afgeloopen zomer ia den Helder,
buiten het hospitaal slechts 3 matrozen- on
een paar korporaal-verplegers in de Directio
aan boord van verschillende schepen ge
plaatst waren, zoodat van' een goede be
handeling van verschillende zieken onmoge
lijk sprake kon zyn.
VIII. Passagieren en permiselfin.
47. Hkemskerok.
Te ijveren voor verstrekking van permissie
tot Maandag eerste gelegenheid op stil lig
gende schepen.
Toelichting. Dit kan zonder bezwaar
voor den dienst geschieden en is voor allen,
die bniten de plaats gaan, een groot gerief.
48. Helder.
Het H B. ijvere sr voor, dat ieder schepe
ling in de gelegenheid worde gestold zijn
I kiezeraplioht te vervallen.
Toelichting. Het is reeds eenige
koeren gebeurd, dat sehepen, te Willems
oord thuisbehooreade, een of twso dagen
vóór een verkiezing uitgingen.
TWEEDE KAMER.
Nog steedB zit de Kamer in de Invaliditeits
wet. Wjj zullen maar ons plan, don lezer
sleohts hot zakelijke te vermelden en al de
debatten-rompslomp over to slaan, getrouw
blyven, en slechts van Dinsdag vormeiden,
dat noch hot amendomeDt-Duys (overneming
de arbeïderspremie dor laagste loonklassen
door don Staat), noch het Amendement-
Aalberae (afwenteling van een deel der
buidorspromie iu de laagste loonklassen
op den werkgever),'in het debat, zoeals hot
lldbl." het omschrijft, geheel is kunnen
staande blyven. Het socialistische amende
ment is beperkt tot de werklioden-gozins-
hoofden wat, naar do heer Treub meonde,
de kosten, die hü ruw op 6 millioen had
geschat, tot de helft deed vormindcren.
Do heor Treub toonde met cijfers aan
welke zware lasten dit amendement op de
werkgovers in hot landbouwbedrijf zal werpen,
en noemde het lichtvaardig en onbekookt,
dat do landbouwarbeiders bevoordeelt door
hun riemen to snijden uit het leer van hun
patroons, daar het immers de onbillijkheid
het ontwerp jegens die patroons verdrie
voudigt.
Do heer Troelstra deelde mede, dat hy en
du syneu er voor zullen stemmen. Toch komt
het gewijzigde amendement niet gehool tege
moet aan het beswaar, dat de kleine patroons,
do kleine middenstand, er het zwaars» door
zul worden gedrukt.
Uit eens medegedeelde regeling van werk
zaamheden bleek, dat men, na do afhandeling
an de invaliditeitswet nog vóór het Paasch-
rects wat kleingoed wis afdoen.
Do quintceaors der beschouwingen van
Woensdag over het nmcndement-Aalberse is,
dat do heer Aslberse het aldus veranderde,
dat in do derde, CTenals in de vierde eu
vyfio, loonklasso patroon en arbeider ieder
de helft der premie souden moeten betalen,
zood.it hot amondemoDt slechts voor ver
zekerden van do eerste en tweede loonkl&ese
(beneden f 240 en f 400 jaarloon) van het
regeerings-systeem bleef afwijken.
Dit wp.s welgeteld de derde belaDgrykö
wyziging, door den afgevaardigde voor Almelo
in zyu voorstel aangebracht. Het onmiddellijk
govolg da»rran wss, dat het amendement
nog voel meer dan tevoren speciaal voor het
piaUeland botcekonis erlangdoin de steden
toch vindt men niet zoo heel veel meerder
jarigen met minder dan f8 weekloon. Ergo
werd eon zeer bijzondere druk op den boeren
stand gelogd, waardoor volgens den heer
Treub do door het amendemont geschapen
rechtsongelijkheid nog grooter en stuitender
word.
De hoor Troelstra kwam mot eon sub-
i.mcndoment bi-rop, dat mot 89 logon 84
stemmen werd aangenomen.
Hot aldus gewijzigd amondement-Aalberse
met 40 tegen 87 stemmen aangenomen.
Mot andere woorden, do heer Aalberse kreeg
ton slotte toch wat hy uit vrees voor oppositie
tor rechterzijde zelf niet bad durven vragen.
Hy kroeg het uit de hand der sociaal-demo-
cratcn Zonder hunne stommen wnre het
amendement verworpen. Want van de vrij
zinnigen stemde er en het laat zich vol
komen begrijpen ditmaal niet óén voor,
terwyl bovendien vier katholieken, vier chriB-
telyk-historischen en twee anti-revolutionairen
zich tegen verklaarden.
Do regeling is dus thans deze:
In do eerste loonklasso (beuaden f 240 jaar
loon) mag do werkgever 4 cent van de 20
oeci der door hom botaa'.de premie van hst
weekloon afhoudenin de tweede klasse
(beneden f400j (3 cent van de 24 oent; in
do dorde klasse (beneden f 600) 11 cent van
de 82 cent; ia do vierde klasse (beneden
f900. 20 eert van de 40 cent, en in da vjjfde
klasse (boven f900) 24 Cont van de 48 cent.
Voor do dorde loonklasse is dus het weik-
gerorsaandeel -niet slechts in relatieven zin
(iu verhouding tot het loon) dooh ook in
volstrskten zin boogor dan voor do vierde
loonklasso.
Vóór dien was hot amendement-Dnys,
strekkende om hoofden of kostwinners van
gezinnen, bohoorende tot een der twee eerste
loonklasse, of tot de derdo loonklasso voor
zoover het bebouwde kommen vau meer dan
ÖOCO zielen betrof, van de betaling van de
arbeidtcshelft van het regeringsontwerp vry
te stellen, en dit deel der premie door
het ryk te doen bijdragen, met 42 bsgen
29 stemmen verworpen. Tegen stemde do
geheele rechterzijde bsbalve de anti-revoin-
tionairo afgevaardigde voor Utrecht, de heer
Van Hoogstraten, terwijl van links de vrye
liberalen Van Foroest, Tydeman en Van
Karnebeak on do vrjjainnig-democrast Treub
hun stem aau dit amendement onthielden.
In den namiddag hadden nog enkele
stemmingen over zaken van minder algemeen
belang plaats. De poging van den beer Duys,
om do werkgevers van personen, die hnu
loon, voor zooveel dit in geld bestaat, uit
sluitend van derden ontvangen (kcllners, enz.),
nochtans de (heele of) halve premie ie doen
botaloo, mislukte; volgens don minister be
staat hiertoe iu dit geval, waar immers de
werkgever niet een deel der promie van het
loon kan afhouden ou dus niot gedekt is,
geen aanleiding. Ook het vorzot van den heer
Treub tegen art. 188, dat den werkman de
bevoegdheid geeft, premie te doen botalen
voor een hoogere klasse dan waartoe hij be
hoort (zonder dat dit noohtans den werkgever
tot nadeol strekt), was vruchteloos. Voor
ou-ie arbeiders kan volgens den minister het
artikel van nut zyn.
Ten slotte ontspon zich een vry uitvoerige
juridische discussie over de artikelen 196 an
197, wolker strekking is, er tegen te waken,
dat de burgerlyke rechter vonnissen geven
zal in stryd met wat administratief beslist is.
„Of do werkman verplicht is zich inhouding
vun een aandeel in de premie te laten wel
gevallen, of by do drie procent van art. 177
(stukwerk buiten de werkplaats) kan vorderen,
slaat ter beoordecling van den Raad van
Arbeid en ovemueel van den administratieven
rechter", heette het dienaangaande in de
memorie van toelichting.
Verschillende juristen echter konden zich
mot dezo opvatting niot vereenigen. Van het
viertal, dat heden h&t woord voerde, was
alleen de heer Bucgeis op de hand van den
minister; de heer Loeff daarentegen liet eon
doceerend en vermanend woord hooren en de
hoeren Van Lynden van Sandonburg en
Limburg seides ronduit, dat de voorgestelde
N.V. Stoombootdienst van GEBRS. ZUR MUHLEM.
Dagelijks; i Nieuwediep- Amsterdam. V.V.
Vertrek van Nieuwediep, 's morgens 7.45 uur. Van Amsterdam, 's morgens 10 uur.
Retour onbepaald geldig, lste klasse fl.60, 2de klasse f110.
Kinderen beneden 10 Jaren half geld, beneden 3 jaren vrij.
regeling zich niot met ouzo Grondwet ver
droog. Hier toch werd de mogelykheid ge
schapen, kwesties van burgerlijk recht aan
de konnisneming vau don burgerlijken rechter
Co orttrekkon.
Gold hot hier inderdaad vordoringen van
civiol-rechtelyken aard Was er ook een
publiek-rechtolyk element en, zoo ja, hoever
reikte het Ziehier zeer belangwekkende
vragen, die wjj ecbler als van loutor acade
misch belaug kunnen laten rusten, zegt de
„N. R. Crt.", waaraan wy het bovenstaande
ontleenen. Immers ton slotte trok de mioister
de artikelen 196 en 197 kalmweg iu, waar
mede de steenen des aanstoolB verwyderd
waren. v
Betrefiondo de beide laatste zittingen
de besprekingen der Invaliditeitswet zyn n.1.
Vrydog geëindigd valt nog het volgende
te vermoldon:
Art. 357 vorzekort eon ouderdomsrente
zonder premiebetaling aan thans lovende
70-jarigo arbeiders (f104.per jaar). De
vrijzinnige Kamerfractie nn diende op dit
artikel oen amendemont in om het alleen te
geven aan hen, die van goed levensgedrag
zyn en kunnen a«ntoon6n zonder die rente
niet te kannen leven. En aan den anderen
kant wilde het de beperking arbeiders
schrapper.
Dit amendement sou duB de -„overgangs
bepaling" vervormen 'tot eon (voorlnopig nit-
•tervend) Staatspensioen" naar het Deanscho
stolsel: nitkeoriug van e--n kleine, jaarrento
aan fatsoenlijke en waarlyk behoeftige ouden
van dagen. Het spreekt vanzelf, dat zulk
enn maatregel, ovenals trouwens dio van het
rogeeringsartikol, waarvan de „tydelykheid"...
vjjf en zeventig jaar moet duren, een
buitengewoon groote kans heeft om onnit-
voorbasr te worden. Do heer Tydeman,
die het amendemi nt toelichtte, verheelde dit
aan ook niet; integendeel, hot artikel zelf
bad voor hem alleen daarom iets aantrekke
lijks, omdat het juist do kiem kon wezen van
een betere ouderdomszorg dan die van de
dwangverzekering.
Er wqrd nagenoeg niet over gesproken en
het ganscho amendement 41 tegen 24, rechts
tegen linke, afgestemd.
Vry'dag werd de rest afgehandeld. Wy
bepalen ons alleon tot het laatste artikel,
waarover veel discussie ontstond. Op dit
artikel was er.n amendemeut-Duys ingediend,
dat beoogde, art. 357 (de gratis-rente aaii do
tbano levende 70-jarigen), in elk geval in
werking te doen treden binnen zas maandon
na het afkondigen van de wet. De minister
nam dit amendement over. Hiermee wordt
dus een foit, dat reeds een half jaar na de
afkondiging in het „Staatsblad" aan 70-jarigo
arbeiders f _2.- rente wordt uitgekeerd. Ge
huwden krygen, als beidon arbeider zyn, elk
f 1.50 por week.
Do heer Borgesiua kwam hiertegen op.
Niet omdat bij principieel bezwaar had tegen
dit pcnsiceD, maar omdat men niet wist waar
het benoodigde geld vandaan zou moeten
komen. K:;;. men weten of binnen zes maanden
na do afkondiging van de Invaliditeitswet
de Tttridwet zal worden aangenomen? Wol,
zei de heer Duys, is dat dezelfde afgevaar
digde, die gisteren droevig uitriep„Wat
hebben de ouden van dagen aan propaganda?"
Laat het politiek zyo, laat hot een verkiezings-
g*vo zyn de heer Borgesiua had zich n.1.
aldus uitgelaten wat doet hot rr toe
zoo vroeg de heer Duys, Spr. brengt ten
slotte, al mo6t by van de wet niets hebben,
een woord van eerbied en hulde aau den
Minister, voor de kordate wyze, waarop
hy de wet hoeft verdedigd. (Bravo'p).
Aan het slot werd Minister Talma van
verschillende kanten gecomplimenteerd.
UIT DB HELDERSGBd SAHBULRTIMG.
Door P. N. v. R.
Onder visschers aan boord.
IV.
«Vader! Dries vraagt of je non efle op
dek komt, want de fok ligt er."
,Och, wat zanik je, jong, laat die fok nog
maar wat ruste, 'k heb gion tied, do kaal
mot eerst klaar en die is zoo belabberd, dat
'k or gieu raad moe weet. Maar halo, nog
'n stuk of wat weks en do gamalenvisscbery
is gelukkig afgeloope, dan gane we weer met
du kor aa de gang en dat is toch maar jo
'are."
«Mot de fok naar de zeilemaker an de
Binnenhaven of
«Zour niet, 'k zal strakkies wel d'r is zien.
Hei ju soms niks anders te doen Loop dan
de wal op en haal brood eu koffie en suik<
want 't ia schoon op."
«En nog jodekoskjes van Do Jong?"
«Nee, vandaag hoef jo niet naar do Bas-
singraoht, 't zit er niet an."
«Dan balletjes"
«Ok nio, 'k geef gien oent voor snoep".
«Maar dèn wol 'n sluver voor tabak om te
prnmo".
«Ik heb gistere pas 'n pak van de Zuid-
straat meegebracht is dal al woer op?"
iJp, Ario van oome Gerrit Lob'k do laatste
draadjes gegeve."
Geef jij jo tabak weg an Arie van oome
Gerrit? Laat 'm vorrekkol Heb-ie wat voor
jou over? Kyko mietorkop mot nog leene
van 'n ander as je wóér geeft, dèn
,Is Arie z'n vader ryk, zeg je?"
.Of-ie! Op Urk bewaart-iu ze in blikke
busse ondor de bodde eu-ie is zóó gierig van
aard, dat-io Zundags 'n knoop in 't kerke-
baaltje doet."
»Ha, ba da's 'n mooie. Weet je dat wel
goed, vader?"
Keetje vau Manus Knoester,'n bloed-eige
nicht van een diake, vrist 't naadje uit de kous
en heit 't me zelf verteld."
,Eu-io zei laast, da'.-ie vau z'n le7e al 's
een brieiie van tien in 't zukfeo heeft gedaan
om de urremo te vorrasse."
,Pab I H(j Byt liever z'n vingers af. Toen
je moeder stierf en 'k geen kopsre duit voor
begrafenis had, most 'k hem biddu on
smeke om wat voor te sohio'to. En-iohebze
met hoopies! Maar do du vol is do baas d'r
over, dio regeert z'n kapitaal. As-ie daarmee
de kraaiemarsch blaast, dan is het toch voor
neefies."
«Voor ons?"
,As Dries z'n portie to pakke heeft, dun
komme jullio ok an 'n erf."
Dan koop 'k eon eige schuut, wat jy, hè,
vaoder
-Gaan nou eerst naar d» Nieuwe Brugsteeg
om boodachappo en dan zal ik intnsscho do
gens eens porre, want dio slape een gat
Dit gesprek vond plauts by het gat van
n kelder-donker roofje voorin, oon nauwe
opening waardoor zolfs oen arcrobaat zich
met moeite had kunnen wringen. Langs een
steil trapje kwam je in do zoogenaamde deken,
bergplaats van viach, die onmiddellijk toe
gang gaf tot de keuken, zit- on slaapkamer
aan boord. Het smalle dourtje ervan, dat
niet good meer gi sloten kon worden, liet
nauwelyks genoog licht cn lucht ia voor
zooveel ademende wezens als we opmerkten.
Alles droeg daarbinnen de kcntcekonm vau
verval en ouderdom on armoede. Vlak voor
uit zag jo de roode wang van een snorrondo
potkachel, waarop een aarden pan met bruine
boocen en spekvet stond te dampen, zoodat-
do benauwde atmosfeer in het hokje niot
frisscher werd door de uitwaseming van dit
eten. Rechts was eon lage bank aan den
schuinen want getimmerd, links ontdekte je
een houten krib, waarin ceu mollige jongen
gekleed lag te snorken, terwyl daaronder
weer een soort mahoniehouten lade op klossen
rustte, èie ook als bodBtede diende, wantjoen
klein hoofdkussen, sty'f gestopt met zeegras,
puilde er hoog uit en een gore, verwaarloosde
deken dekte het voeteneind vau oon matras
vol gaatjes en opgepropt met vodden. En iu
het korgat, bet uitorsto klompvormige hoekje
van den steven, halverwege gevuld dooreeu
massa netten, lagBn twee grooto kerels iu
oliegoed, zuid-westor on laarzen, doodstil als
lijken op doodsbaren. De ceu, vooraan met
den kop op touwwerk, koerde het lichaam
plotseling om, waardoor dc ander evou ont
waakte en do meest weerzinwekkende vloeken
uitzuchtte. Uit datzelfde luikje, niet grooter
dan een halve meter, kwam even lnter do
verwarde (aal van iemand die hardop in
zichzelve bogon to sprekon over avonturen
by het vuurschip in de Noordzee. Tegenovor
dit stinkond-vuilo krot, een oei zeer geschikt
om misdadigers eenzaam op te sluiten, zat
de schipper van middelbaron leeftijd, krom
vergroeid in elkaar. Zjjn gelaat toonde
duidelyke sporon van zorg on kommer, hot
Troegtydig gerimpelde voorhoofd, de inge
vallen wangen on de bleoke lippen spraken
van hardon strijd en afmattende bezigheid,
blaar toch was do uitdrukking van dat ge
zicht Diot ontevreden, rr lag een trok van
goedhartigheid en kalmto om den mond en
de groote bruine oogen met zachte», min of
eer matten opslag, keken vriondelyk rond.
Hij had ijverig gewerkt aan een kuiltet, legde
het garen ter z\jde en ging op z'n gemak 'n
vctscharrptje in flentors trekken. Me'eeu klonk
nit de krib een zwakke kreet en een dikko,
flinko jongen met wit-blond haar en rond bol
hoofd, kroop overeind.
k Mot 'n kopke met 'n jodekoekje
hewwe".
„Is d'r niet alleen 'n bretje konwo
koffie wil je dat?"
Wankelend op z'Jn apillebeeaen io oen
'ijd-pijpige broek, die er los om h?en plooide,
de handen in de zakken op den boik cn het
bovenlyf in een blauwe trui, kwam hot jongsko
nadc-rby, strompelde naar een groote kopuron
ketel in den vorm van oen doofpot met een
kraan van onderen, vuldo een mokje tot den
rand, zuigde met lange slurpen wat koffie en
spoog ten slotte een flinke «lok zoo mi»ar
gen den grond.
,,'k Zuip gien koffie zonder ïddkcr".
„Kan d'r niks an doen 'r is gien
krumel meer an boord Hein zal aanstonds
d'r mee komme hindert ok niemondal
je gaat dadolyk boontjes ete ga jo maar
's lekker wassche dan knap je op je hebt
't geloof 'k al in gien veertien dago gedaan".
De jongen klauterde naar boven, smeet
een puts buiten boord en haalde die vol
water omhoog. Toen begon hjj »:«n zyn toilet.
rst werden gezicht, handen eu armen dik
met groene zeep ingesmeerd en daarna ging
zich wrijven tot alles oen en al schuim
was. Met do oogen dicht on do lippen styf
opeen gedrukt kuierde hy weer oml en
zocht blindelings naar een handdoek die vies
en nat door deu schipper werd toegeworpen.
Op hetzelfde oogenblik word het rumoerig
in 't korgat en do beide mannen dio er
geslapen hadden, kropen als varkens kort
aohter elkaar er uit. De jongste waggelde
direct nnar de bank aau stuurboord, veegde
met een roode zakdoek een poosjo in do
oogen en zwabberde het gore, bleoke hoofd
lusteloos en ellendig heen en woer. De ondste,
een reus-grooto vont in blauw ondorgood,
stapte zwaar op zyn kameraad af, giog
vertrouwelijk naast hom zitten en terwijl hy
klaarwakker oen pilow-broek aanschoot en
de voeten in een paar klompen met stroo
stak, begon hjj met schorro stom heel laag
en toonloos een lied van 't Leger des Heils
te brullen
Heiland, door 't bloed eens gestort voor iuy
Maakt (Jij mij rein I
Ik ben gebonden, Heer. maak mij nu vrij
En houd m(j rein 1
Dikwijls heb ik in 't verleden gedwaald
En door gebrek aan vertrouwen gefaald
Slechts in Uw kracht wordt de zege behaald
Heer maak mij rein I
Z'n mond ging tolken» wjjd opon en het
droomerige gezang, luid nitgalmend in Utkor
dialect, klonk zoo klagelijk, zoo vreemd
noodend, zoo yseljjk ruw, hortend en stoelend,
dat de nog suffige kerel aan zijn zjjde wrevelig
uitvaarde
,,'tLjjk wel of je wat op hèt ga nog
maar een tijdje naar je nest dan kon je
d» roe» verder uitmaffen."
