KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HoSdor, Texel, Wioringon on Anno Paulownm
geïllustreerd zondagsblad.
No. 4187.
Woensdag 28 Maart 191S.
41ste Jaargang.
t Vliegend Blaadje p. 3 ra. 50 ct, tr. p. post 75 ct, hnilenlaad 11.25
Pre-Zondagsblad37*45 10.75
raiën j Modeblad »«»65»s«*75> 10.90
(Voor het buitenland bij vooruitbetaling.)
Ad-verten tien m 1 lol 5 regel* (bij vooruitbetaling) M cant.
Elke regel aaeer6
Bewija-exemplaar24
Vignetten en groote letten worden naar plaatsrnimte berekend
Verschijnt Dinsdag- an Vrijdagmiddag.
Uitga ver: O. DE BOER Jr., Halder.
29. Interc. Teler, 60-
Tweede Blad.
Aan onze Lezeressen.
De behoefte aan het bezit van een degelhk,
practisch Modeblad, hetwelk volledig voorlicht,
betreffende de eischen welke de mode stelt, doet
xich thans het meest gevoelen.
„HET NIEUWE MODEBLAD",
hetwelk by den uitgever van dit blad is verkrijgbaar
gesteld, kost slechts 65 ets. p. 3 maanden (franco
post 75 ets.) verschijnt 2 maal per maand, alzoo
nummers in één kwartaal, en is
een Modegids bij uitnemendheid.
Het bevat afbeeldingen van de fraaiste toiletten
zoowel als van meer bescheiden costumes en eene
uitgebreide collectie voor kindergoed.
Het is onontbeerlijk voor elke huismoeder, die
er prijs op stelt, zich en hare kinderen smaakvol
on toch weinig kostbaar te kleeden. Elke aflevering
is vergezeld van een uitvoerig patronenblad, zoodat
men in staat is een betreflend costuum oi model
daarvan zelf te vervaardigen.
Het blad is van groote waarde voor jonge Dames,
wegens een schat van afbeeldingen van handwerken.
Meerdere raaien wordt eene modeafbeelding op
de voorpagina artistiek in kleuren afgedrukt.
Wy wekken onze lezeressen op, zich op dit
fraaie en goedkoope Modeblad te abonneeren.
Voor nieuwe inteekenaren is een nummer ver
krijgbaar, zoolang de voorraad strekt, aan het
Bureau van dit blad.
De Administratie van dit blad.
du in stilte aan de organisatie van het
vliegleger hard te hebben gewerkt. Wellicht
verontrust de Engelsohman zich ra het ver-
ra ran die mededoeling, niet meer zoo
over die geheimzinnige luchtschepen die
het een paar weken geleden voortdurend
oende gehoord en gezien te hebben.
De minister zeide ook nog dat niet zon
geaarzeld worden de conscriptie in te voeren
als het noodig was. Doch dat is het voor
eerst nog niet.
Nadere
eenigszios
Agenda.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen.
Kunaalweg 112, 7 uur. Zondags 2 uur.
Dagelijks Bioscoop-Voorstellingen.
Sj'oorgracht 18,7uur. Zondags2uur.
26 Maart, Chr. Jongel. Ver. „Spr. 910a," Openb.
Vergad. Spreker: Dr. A. H den Hartog,
Palmstraat, 8 uur.
28 Maart. Vereen, v. Vrouwenkiesrecht Openbare
vergadering. Spr.Prof. B. D. Eerdmans.
T i v o 1 i, 8 uur.
29 Maart. 20-jarig bestaan van de Znngv. «Helders
Gemengd Koor". Casino, 8 nur.
1 April. Ver. v. Jonge Vrijz. «Helder". Propaganda-
uitvoering. Casino, 8 uur.
2 April. Mandolineclub „Serenata". Soirée in
Casino, 8 nur.
4 April. Liefdadigheidsconcert te geven door het
Stolmuziekcorps der Koninklijke Marine.
Casino, 8 uur.
UIT HET BUITEHLAMD.
De Belgische Kamer is met vacantie tot
16 April, nadat zy klaar is gekomen met de
algemeene beichouwingen over het legcront-
werp. De nog ingeschreven sprekers zagen
van het woord af. Tronwens de behandeling
is niet zoo vlug gegaan als voor een „spoed-
ontwerp" wel mocht verwacht worden. Men;
meende eerst dat het nog wel voor
Jannari 1913 zou behandeld zijn en thans
berekeBt men dat het wel eind Juli zal
worden eer de Senaat er over heeft beslist
zoodat de regeling wel eerst het volgend jaar
zal kunnen werken.
De Belgische minister van justitie heeft
aan de verschillende parketten instructies
gezonden om nauwlettend toe te zien op de
bioicoop-vortoooingen, omdat er b(j zy'n, die
een immoreel karakter dragen en van de
duisternis tijdens de voorstellingen dikwijls
misbruik gemaakt wordt.
Frankrijk heeft alweer een nieuw stel mi
nisters, want een nieuw ministerie iB het
eigenlijk niet. Barthou de kabinetsformeerder
stelde hot Zaterdagmorgen aan president Poin-
caré voor als een ministerie van republikein-
sche vsreeniging. Do president sprak ambts
halve z|jn vertrouwen en jzyn sympathie voor
het kabinet uit. De wagen kan weer rollen
en welken Btesn men moet vermijden (n.1. de
evenredige vertegenwoordiging) weet men ook
precirs.
De pers toont zich in hare beschouwingen
over het nieuwe ministerie weinig geestdrif
tig. De „Figaro" zegt het nog al teekenend:
„Het z|jn brave lieden met bescheiden ver
wachtingen, die een bewijs geven van weder-
z|jdsche tegemoetkoming en van volslagen
eerlijkheid doordat zij ons willen helpen oi
over een brug die dreigt in te storten, heen
te komen. Laten we dus hunne daden af
wachten."
De Chincescho republiek hoeft een leening
gBsloten, die haar echter een deel harer vrij
heid kost. Dat heeft president Wilson van
de Vereenigde Staten onmiddellijk doen weten.
Deze hoeft n.1. een buitengewone zitting van
het Amorikaansche Congres bijeen geroepen
on dit gemotiveerd mot de verklaring, dat
de „mannen van zaken" in de Ver. Staten
zoo spoedig mogelijk dienden te weten, wat
z|j op het gebied der tariefhervorming ei
van andere ingrijpende maatregelen te wach
ten hebben. De New-Yorkache bankiers
hebben zich uit do Cbineesche-leening-com
binatie toruggetrokken, nadat de regeering
had laten weten dat z|j hun deelneming Die
zou steunen. Amerika sluit zich dus niet aan
b|j de overige mogendheden, die optreden als
geldschieters in China, voornamelijk daarom
w|jl men te Washington in sommige voor
waarden welke de mogendheden voor haar
floancieelo hulp stellen, een inbreuk ziet op
China's onafhankelijk financieel zelfbestuur
en doze daden onvereenigbaar acht met de
vr|je ontwikkeling van den Amerikaanschen
handel in do nieuwe republiek.
Uit Mexico komt thans een andere lezing
over den dood van president Madero, die
sooa'.s het heette gedood was by een poging
tot ontsnapping.
Kolonel Era, do uitgever van de *New
Era", die dezer dagen te San Francisco aan
kwam, verklaart dat Madero en vice-presi
dent Suurez vermoord z|jn in het Nationale
Paleis. De president werd doodgeschoten,
Suarez geworgd en daarna werden beider
lyken in een automobiel gezet en naar de
gevangenis gebracht.
De Engelsche ministerj van oorlog Soely
deelde b|j de behandeling der oorlogsbe-
grooting ia het Lagerhuis mede dat het leger
op 31 Moi e. k. zal beschikken over 148
aeroplanes en dat het vliegercorps bestaat
uit 123 (Beieren en 620 minderen. De
minister darfde de verzekering go ven dat de
vliegmachines de beste waren die er in «eni
gen staat z|jD. Mcd schijnt daar in Engeland
bijzonderheden
nader waarom
verklaren
OoBtenryk
wel
hoogste verbolgen is op Montenegro en
reeds een vlootdemonBtratie ondernam. Voor-
het geval met het Oostenryksche schip
de ,Codra", dat men wilde dwingen oor
logsdiensten te verrichten voor de Montene-
grynen en dan het optreden ia de veroverde
andstreken tegen de Katholieken. Iozake
den moord op den Franciscaner pater Palic
deelt de «Neue Freie Presse" het volgendo
de:
iPalic iB een geboren Albanees, die onder
zyn geloofsgenooten buitengewoon gezien
Op 7 Maart j.1. kwamen in Djakowa
en omgeving Servische en Montenegrynsche
soldaten bijeen met fanatieke orthodoxe
geestelijken om de bevolking te dwingen
over te gaan tot het orthodoxe geloof. Drie
honderd personen, waaronder ook Palic,
werden geboeid en onder bedreiging met
den dood aangemaand tot overgang tot het
orthodoxe geloof. Een priester wees op de
soldaten, en zeide: .Gy onderteekent, dat
g|j tot ods geloof overgaat, of deze stryders
zullen uw zielen ter helle jzgen". De ge
vangenen toekenden allen. Palic kwam het
laatst aan de beurt. Hy weigerde te teeke
nen. Driemaal werd by aangespoord om het
voorbeeld der anderen te volgen, hy bleef
echter weigerachtig. Toen wierpen zich, op
wenk van den pope, de soldaten op hem,
rukten hem het priesterkleed van het lyf en
beukten hem toen met hunne geweerkolven.
Zwaar gewond storte Palic ter aarde. Men
richtte hem op en vroeg hem nogmaals, of
hy onderteekenen wilde. »Neen" antwoordde
hy, „ik verzaak mijn geloof niet".
Toen regende het weder slagen op den
men priester, tot eindelijk een bajonet-
tek een einde aan zyn leven maakte."
Oostenrijk richtte een nota tot Montenegro
dooh kreeg nog geen voldoende antwoord.
Ook een verzoek om de niet meestrijdende
bevolking van Skoetari te laten vertrekken
Diet toegestaan. Daarom droeg Oosten
rijk zyn gezanten op by de hoven aan te
driDgen op onmiddellijke regeling der zaken
in Albanië. De Balkanstaten hebben thans
officieel de bemiddelingsvoorstellen der mo
gendheden ontvangen, 't Voornaamste is dat
de mogendheden meenon dat van Turkye
geen oorlogsschatting kan geëischt worden.
Volgens de „Beichpost" is Skoetari
ans, na een hevig bombardement van drie
dageD, rijp voor bestorming, die eerstdaags
zal plaats vinden. Koning Nicolaas moet
hebban gezegd: Ik zal als veroveraar Skoe
tari binnentrekken, of niet levend terug-
keeren.
LondeD, 23 Maart. Oostenryk-Hongarye
heeft hedenochtend te 11 uur een ultimatum
aan de MontenegTynsche regeering doen toe-
waarin geëischt wordt, dat de mili
taire operaties rondom Skoetari gestaakt
9, totdat de geheele burgerbevolking
de stad zal hebben verlaten. Mocht aan dezen
eisch niet worden voldaan, dan zou Oosten
rijk gewapenderhand tegen Montenegro op-
traden.
Weenen, 24 Maart. De „Montagsrund-
schau" zegt„Alle noodige maatregelen zyn
genomen om, in geval van weigering, aan
door de monarchie aan Montenegro ge-
etelde eischen kracht bjj te zetteD,"
Grieken en Bulgaren.
Saloniki, 24 Maart. De Bulgaren, d
tengevolge van de gevechten in de Tsjataldji
linie tot op een afstand van 550 K.M. terug
moesten trekken, hebben de hulp van het
Grieksohe leger ingeroepen. Er z|jn vyf
divisies tot bun beschikking gesteld, op voor
waarde, dat koning Constantyn zal optreden
als opperbevelhebber van het leger der ge
allieerden.
VERVOLG BERICHTEN.
HELDER, 25 Maart.
19e Congres der S. 0. A. P.
Het negentiende coDgres der Soc. Dem.
Arbeiderspartij is gedurende de beide Paasch-
dagen te Utrecht gehouden, terwijl het heden
nog wordt voortgezet. De openingsrede werd
gehouden door den heer J. W. E. Duys,
Hy noemde het een voorrecht aan den
vooravond van het Congres het woord te
mogen voeren, omdat het geschiedt ra een
jaar van buitengewonen groei. Sedert bet
vorige congres is het aantal ledon gestegen
met 4000, zoodat het thans 16 Of 0 bedraagt.
De brochurenhandel der S. D. A. P. zette
voor f 6300 om. Het aantal abonré's op
,Het Volk" nam dit jaar met 10.000 toe.
En het aantal kiezers, dat dit jaar gekweekt
is, bedraagt niet minder dan 14.000 „mooie",
„solide" kiezers. Den groei van de S. D. A. P.
schreef h|j voor een groot deel toe aan de
Christelijke Farizeesohe politiek.
By den aanstaanden moeilijken str|jd, dien
de S. D. A. P. wacht, zal zy, naar h|j uit
voerig uiteenzette, hebben te kampen met
drie vijanden: le. met de coalitie, 2e. met
de corcentratie en 8e. mot een gedeelte van
de arbeidersklasse zelf.
Wat de concentratie betreft merkte spr.
op, dat mr. Troelstra web'swaar de concen
tratie een politieke noodzakelijkheid heeft
genoemd, maar daarmede bedoelde hy geens
zins, dat de concentratie noodzakelijk was
voor de sociaal-democraten, doch voor de
vr|jzinnigeD, die geen andere keus hadden.
By eerste stemming zal er dan ook geen
sprake van kunnen wezen dat de sociaal
democraten de concentratie helpen. Bij her
stemmingen is het wat anders, daaromtrent
zal het congres hebben te beslissen.
Door het ooDgres werd Zondag met alge
meene stemmen goedgekeurd, dat b|j de
herstemmingen voor do Tweede Kamer aan
geene burgerlijke candidaten steun sal worden
verleend, daD aan die:
le. als eiBch van urgentie invoering
by de Grondwet van het algemeen kies
recht voor mannen en opheffing van de
grondwettelijke uitsluiting der vrouw van
het kiesrecht aanvaarden, onder bepaling,
dat ook by de Kieswet geene vrouw op
grond van minderen maatschappelyken
welstand mag worden uitgesloten;
2e. zioh tegen elke versterking van
de positie der Eerste Kamer door regres-
recht of op andere wijze, zullen verzet
ten; en
8e. zich homogeen verklaren met boven
gesteld en eisch in zake staatspensioen.
Aan het P.B. wordt opgedragen, dit besluit
uit te voeren op zoodanige wyze als het in
het belang der arbeidersklasse en der Party
noodig zal achten. Hot wordt gemachtigd,
den steun der Party aan bepaalde candidaten,
die aan bovengestelde voorwaarden voldoen,
eventueel afhankelijk te stellen van de toe
zegging van steun, door huone partijen te
verleenen aan bepaalde in herstemming zijnde
candidaten onzer party, overal waar het dit
noodig acht ter verkrijging van een eind
uitslag die het meest aan het streven onzer
party beantwoordt.
Het Congres doet een beroep op de arbei
dersklasse en op alle tegenstanders van het
kapitalisme, op alle werkelijke voorstanders
van algemeen kiesrecht, staatspensioen en
andere sociale hervormingen en op alle tegen
standers van militarisme en belastingen op
de eerste levensbehoeften, om in dezen ver
kiezingsstrijd hunne krachten samen te trek
ken, door zich als dda man te soharen rond
om de S. D. A. P.
De volgende motie werd alsnog aange
nomen
Het congres, enz.,
overwegendi' dat de aanstaande verkiezingen
voor de Provinciale Staten van groot politiek
belang zyn, omdat deze in de eerste vier
jaren belast zullen z|jn:
lo. met de keuze van een derde der
leden van de Eerste Kamer, die de
grondwetsvoorstellen, na tsventueele aan
neming door de Tweede Kamer, te be
handelen krijgt en deze met gewone
meerderheid van stemmen kan aannemen
of verwerpen;
2o. by aanneming dier voorstellen,
waarop ontbinding der Kamers moet
volgen, met de keuze van een nieuwe
Eerste Kamer, die deze grondwetsvoor
stellen nogmaals met tweederden der
stemmen moet goedkeuren, zoodat dén-
derde deel dier nieuwe Eerste Kamer
het recht heeft, de grondwetsherziening
en daarmede de invoering van bet alge
meen kiesrecht alsnog te doen mislukken
doet een ernstig beroep op de partyge-
nooten en op alle voorstanders van onver-
valseht algemeen kiesrecht voor mannen en
vrouwen, om de verkiezing van de candidaten
der S. D. A. P. met alle kracht te bevorderen
en by de herstemmingen alleen hen te stem
men, van wie het vaststaat, dat zy slechts
zulke personen naar de Eerste Kamer sullen
afvaardigen, die daar zullen stemmen voor
de invoering van algemeen kiesrecht voor
mannen by de grondwet, tegen het
van de grondwettelijke uitsluiting d<
van het kiesrecht, onder bepaling
by de KieBwet geon vrouw wegens
maatschappelyken wolstand mag worden uit
gesloten en tegen elke versterking van de
positie der Eerste Kumer door regresrecht of
anderzins.
Poging tot moord en zelfmoord.
Vrijdagmorgen heeft T. P., uit Kortezwaag,
Heerenveen een moordaanslag gepleegd
op T. Teyema, mede uit Kortezwaag. De
laatste is moeder geworden en beweert, dat
P. de vader van het kind is, die dit beslist
ontkent. Vrijdag zon voor de rechtbank te
Heerenveen dezo zaak dienenz|j had nl. P.
om onderstand voor het kind aangesproken.
Met de tram te Heerenveen aangekomen,
loste P. twee revolverschoten op haar; het
eene schot veroorzaakte een kleine wonde.
Daarop schoot P. zich voor het hoofd. Ook
zyn toestand is niet levensgevaarlijk.
IJmulden, 24 Maart.
De StrandbooL Honderdon wiel
rijders, voetgangers en automobielen bewogen
zich gedurende de beide Paaschdagra naar
het zeestrand om oen kykje te nemen bij
het wrak van de (Eastweü". Door de politie
was zorg gedragen, dat de nieuwsgierigen
niet cp de pieren toegelaten werden toen de
vloed in het water kwam. Het ongeluk
de verdronken weeskinderen ligt nog v<
in het geheugen.
Diepgang. Het stoomschip Krakatau"
van de 8toomvaart-Maatschappij „Nederland"
is Zondagavond naar Indië vertrokken met
een diepgang van 89 palm. Dit is tot
de grootste diepgang op hef kanaal ge:
Voetbal.
Nederland 2 Engeland 1.
Onder een enormo belangstelling is giste
ren op Houtrust bjj den Haag de voetbal
match tnsschen Nederland en Engeland ge
houden. Reeds om half elf verdrongen do
menschen zich voor do ingangen van het
speelterrein, en toen oindelyk om half drie
de beide elftallen het veld betraden, waren
er ruim 18000 menschen op dat terrein aan
wezig, die uit ulle doelen van ons land
waren overgekomen.
W|J ontleenen aan het zeer uit: oerige ver
slag voorkomende in het Handelsblad" o. a.
bot volgende
Er zjjn in het leven vaD sportman dagen,
die oruitwischbaar gegrift zyn in het ge
heugen, dagen van groote vreugde of
teleurstelling.
Zoo'n dag zal die van gisteren zyn
menig warm voelend voetballiefhebbereen
dag om nooit te vergeten: dezen 24eten
Maart, den dag, dat wy voor het eerst
geland hebben geslagen in een eeriyken for-
schon voetbalstryd. Daar zyn in den loop
der jaren, vooral der laatste, heel wat voet
bal-emoties ors voorbijgegaan, maar geer
zóó blyvend aandenken nalaten als
voetbalgeschiedenis in Nederland. En de
namen der elf spelers die deze zege be
vochten, zullen voortaan in golden letteren
moeten pryken in het jaarboek van den N. V. B.
Het was een mooie dagl
Telkens weer als wy terugdenken aan dat
eindetoen het laatste gefluit van den
scheidsrechter gesnerpt had over het H. B.
S.-veld... toen het dus zekerheid was, dat
Nederland gezegevierd had op h»t voetbal-
trotsche Albionaan die ongebreidelde geest
drift van het 18000-koppig publiek, dat niets
ontzag, maar in zy'n enthusiasme heen vloog
over versperringen het waren dau banken
of hekken of rasters en aan onze elf oranje
shirt-mannen een ovatie bracht als dezen nim
mer verwacht hadden. Telkens weer klinken
in de ooren de aanmoedigende kreten van
groote massa, duizendvoudig weerkaatst
de prachtige groote tribunes. En het
;elt ons, weer, in den geest nu terug te
die deinende volksmenigte toen De Groot,
de stoere Spartaan, de prachtkerel, met een
m hard schot het winnoode punt scoorde,
n, zoo'n uitbarsting van enthusiasme was
tot nu toe vreemd; die gansche meDSchen-
la, welke bewogen werd door een eenstem
mig gevoel van groote vreugde, was er dade-
lyk in, begreep wel niet hoe 't eigenlyk kon,
het zeer duidelyk dat de Hollanders
Het was een onmogelijk scherp
te onderscheiden gewirwar van juichend op
geheven armen, wand.lstukken en paraplus,
Tan wuivende hoeden en zakdoeken, 't Was,
in ééo woord, overweldigend. Het was een
triomph zonder weerga in de voetbalgeschie-
van Nederland. Wie dit heeft meege-
vorgeet het zeker niet, zyn leven lang,
en de thuisblyvers zullen spyt hebben van
hun afwezigheid.
Holland maakte reeds vry spoedig het
irste doelpunt, terwyl Engeland kort daarna
maakte. De pauze ging in met 1-
1.
Na de pauze hernam Holland wear de
leiding mot 2—1, en alle pogingen van de
Eogelzchen om de bal ook voor de tweede
maal in het net te krygen, faalden, zoodat
Holland voor het eerst, met 21, van Engeland
heeft gewonnen.
Het enthusiasme, na het einde van den
stryd, was overweldigend.
der vrouw
Uit het verslag van de bevindingen ei
handelingen der Gezondheidscommissie
Ingesteld voor de Gemeente Helder
gedurende het jaar 1912.
Sterf tecy fer.
Het aantal overledenen, waaronder niet
irekend 17 levenloos aangeeovenen (in 1911
25), bedroeg 269 (in 1911 269).
Het volgend staatje geeft een overzicht der
sterfteoyfers in de laatste jaren
Bevolking. Sterfgevallen,
ir op 1 Jan. absoluut per 1000.
26075
1902
1908
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
25860
25734
26681
26774
26982
26841
28259
27159
27358
27167
818
295
814
809
801
258
273
284
266
269
269
13.3
11.4
12.1
11.6
11.2
9.4
10.2
10.0
9.8
9.8
9.9
worden betrokken, mag men verwachten da'
aan goede woningen met hnurpryzen van
f 2.i f 2.50 per week, weldra geen gebrek
meer zal bestaan. Te betreuren is het echter
dat geen goedkoopere woningen, b.v. met een
huurprys van f 1.50 per week, worden gebouwd.
Wyziging art. 12 Bouwverordening.
Door B. en W. werd het advies der Com
missie gevraagd omtrent de toevoeging eener
derde alinea aan art. 12 der Bouwverordening.
De Commissie adviseerde gunstig en de wy-
zigiDg werd by Raadsbesluit van 25 Juni 1912
vastgesteld.
Het artikel luidt thans als volgt:
(Nieuwe straten moeten zoodanig worden
aangelegd, dat de breedte voor openbaren
weg bestemd, minstens 10 Meter "bedraagt.
De raad kan evenwel toestaan, dat deze
breedte in zoogenaamde hofjes door de bg
do huizen bohoorendo tuinen of open plaatsen
wordt ingonomen, met vrylating van tenminste
8 Meter voor oponbaren weg, eu dat do toe
gang voor zoodanig hofje, indien daaraan
geen voorgevels van knuonvstaan en hy niet
overdekt is, over een lengte van ten hoogste
20 M., slechts 4 M. breed is;
Het voorschrift, vervat in de eerste a.inea
van dit artikel geldt niet voor Huisduinen,
terwyl in do overige deelen der gemeente
daarvan door B. on W. ontheffing kan wor-
verleend, mits de afstand der rooilynen
gebouwen op minstens 10 Meter worde
vastgesteld en de rnimte tussohen deze rooi
lynen en de grenzen van den openbaren weg,
hetzy als voortuin, hetzy geplaveid wordt
aangelegd en in stand gehouden.
(Wordt vervolgd.)
Hetsterftecyfer is dus dalende. Het is steeds
belangryk kleiner dau dat voor het geheele
Ryk, dut over 1910 18.55, over 1911 14.51
i over 1912 12.3 bedroeg.
Een van de factoren, die aanleiding geven
tot dit lage sterftecyfer, is het vertrekken van
vele personen op gevorderden leefiyd uit deze
gemeente en het naar hier verhuizen van vele
joDge personeD, tot land- en zeemacht be-
hoorende.
Helderacho kanaal.
De toeBtand van het Heldersche kanaal
een groot en open afvoerriool bleef ook
in 1912 onveranderd.
De Commissie, in de zitting van den Ge
meenteraad van 19 December 1907 benoemd
tot het onderzoeken van het voorstel van
Burgemeester en Weihouders en het over
wegen van eventueele andere plannen omtrent
dit Kanaal, heeft e^n nieuw plan ingediend,
dat in de Raadsvergadering van 6 Aug. 1912
in handen van B. en W. werd gesteld om
prae-advies.
Rioleering.
Inzake het gemeente-riool onder de woning
hoek Westplein en Kanaalweg, vermeld in
het verslag der Commissie over 1911 op blz. 7,
werd een schrijven ontvangen vaa Dr. D. J.
Hamburger, Inspecteur van de Volksgezond
heid. Het bleek, dat een advocaat zich m
den eigenaar der woning tot den Inspecteur
had gewend, waarop Z.Ed. Gestr. het advies
der Commissie verzocht.
De Commissie zond aan den Inspecteur
afschriften der over deze zaak gewiaselie
stukken, met de mededeeling, dat verplaatsing
van het riool wegens dan in den woning bs-
staanden rioolstank zeker gewenscht zcu zyn
dat het gemeentebestuur geweigerd had het
riool te verplaatsen, tenzy de betrokken
eigenaar f 50.in de kosten by droeg; dat
het de Commissie niet bekend was of het
gemeentebestuur te bewegen zou zyn het
maal ingonomen standpunt te verlaten es dat,
wanneer dit niet geschiedde, do eigenaar,
indien hy de gevraagde f 50.— niet w
te betale, zou moeten trachten de zaak langs
ci viel -recbteiy ken weg tot oplossing te b
De eigenaar heeft echter betaald en het
riool is verlegd.
Inzake de klacht omtrent het gemeente
riool in de Rozenstraat werd van B. en W.
berioht ontvangeD, dat de aanwezige verstop
ping in dat riool was weggenomen.
Volkshuisvesting.
Een overzicht van den toestand der kleine
woningen in deze gemeente komt voor in het
in 1906 in druk verschenen «Verslag van het
Woningonderzoek in gemeente Helder, uitge
bracht door de Gezondheidscommissie."
Uit den aard der zaak is hierin sedert dien
ttfd en ander veranderd, en, mede door
het optreden onzer Commissie, verbeterd.
aantal kleine woningen is gebouwd en,
Uit den Omtrek.
Texel, 24 Maart.
In de verloopen week werden door de
garnalenvisschers per schuit van 50 tot 100
K.G. garnalen gevangen. Aan den afslag
was de prys van 41 tot 68 ets. per K.G.
Aangevoerd werden nog 4 balen walken,
die tegen onbekenden ptys werden afgeaonden
naar België.
zware hagelslag, gepaard van een
nog al bevïg onweer, trok Zaterdagavond
over een deel van 't eiland. Te Oude Schild
trof de bliksem een woning, sloeg 't onderdeel
van een hanglamp af en richtte verder geen
schade aan.
Gisteren had een match plaats, tusschen
„T. X. 1" en „Volharding". Eerst|
voetbalclub won glanaryk met 6—f
Door 17 schuiten werden heden aan den
afslag gelest 292 K.G. garnalen; prys van
87 ct. tot 50 ct. per K.G. Acht tongen,
groote f 1.— a f 1,20, middelsoort 50 ct. en
kleine 26 ct. por stuk.
Uitslag aanbesteding van 22 Maart te Den
Burg van een schuur op hoeve „Volharding"
te Eyerland, Texel.
M. Vlas Pzn. f11420 wonende Oude Schild,
Texel; J. Daalder f 10750, wonende Cocks-
dorp, Ttxel; S. Vlaming f 10600, wonende
Oosterend, Texel.
Gemeenteraad «an Texel,
gehouden Zaterdag 22 Maart 1913.
Aanwezig 12 leden, afwezig de heer W.
Bakker Kz.
Voorzitter de beer Gaarlandt, Burgemeester.
Na opening worden de notulen gelezen en
onveranderd vastgesteld.
I. Mededeelingen. Iogekomon stukken.
a. Verzoek van de nachtwachts C. Gielis
en J. Kalis, om eene verhooging van f50
jaarwedde.
Wordt, als zynde ongezegeld, terzij de gelegd.
b. Verzoek van m«j. Hempenins, onder-
wyzeres te Midden-Eierland, om ontslag we
gens ziekte, met dankbetuieing voor bet
langdurig verlof en: voor uitbetaling der jaar
wedde.
Het ontslag wordt met algemeene stemmen
tegen 1 April a. s. eervol verleerd.
c. Schryven van mej. Marie A. Kuipen,
dankj betuigende voor benoeming tot onder-
wyzeres te Waal.
d. Mededeeling dat kasver'flcatie heeft
plaats gehad by den Gemeente-Ontvangar.
Saldo f 1808.16'. Alles in orde.
Mededeeling, dat de medicus Keidel
zyoe benoeming te De Cocksdorp aanneemt
en met 1 April zal aanvaarden.
f. Idem, dat de Gemeente Opzichter Hessen
benoemd is tot onbezoldigd Ryksveldwacbter.
II. Vaststelling vermenigvnldigingscyfer
voor 1918, bedotld in art. 5 der verordening
op do heffing van hoofdeiyken omslag en
vaststel'ing van primitief kobier der belasting
voor 1918.
B. en W. stellen voor het vermenigvuldi-
gingscyfer te bepalen op 1.81 en het bedrag
van het kohier op f 33114.63. Aldns wordt
esloteD.
III. Benoeming commissie tot onderzoek
van reclames plaatselyke belastingen, dienst
1918.
Benoomd worden de heeren Koning, Zym
en A. Langeveld, die daartegen geen be
zwaar hebben.
IV. Voorstel om een gedeelte van het
Park te den Burg te onttrekken aan den
publieken dienst, in verband met verbouw
Post- en Telegraafkantoor.
Zonder stemming aangenomen.
V. Dispensatie art. 20 der bouw- en wo
ningverordening.
De dispensatie betreft het bouwen van een
schuur door den heer B. Dros, te Midden-
Eierland„ tot op eene hoogte van 11 M.
Wordt verleend.
VI. Ontslagaanvrage van den ambtenaar
van den burgerlyken stand, J. Rnitsma. De
ontslagaanvrage van den heer Reitsma ge
schiedt wegens benoeming tot commies aan
de Secretarie te Goea.
Het ontslag wordt legen 16 April eervol
verleend.
VIL Financieële regelingen, dienst 1912.
Doze regelingen betrcfian af- cd overachry-
viDgen van versohillende posten en worden
zonder stemming goedgekeurd.
VIII. Plaatsbepaling zeevaartschool.
Gelezen worden twee adressen van de N.
V. Visscbersvereesiging Oudescbild, waarin
wordt gevraagd te willen biy*en by het
eenmaal gesomen besluit, om de zeevaarteohool
te boawen te Oudescbild, en waarin afkeuring
wordt uitgesproken emtrent de pogingen, die
B. en W. aanwenden, om die school aan
Den Burg te krygen. Hieraan whs toegevoegd
eene ly'st met 41 namen, met dezelfde hand
geschreven, van personen te Ondeachild, die
aan de visscheryschool wensshen deel te
nemen.
Nadat de voorzitter heeft gezegd, dat de
motie Tan de vorige vergadering in deze zaak
niet was verdaagd, maar door de staking der
stemmen was verworpen, stellen B. en W,
voor, thans geen besluit te nemeD, maar eerst
nog te onderzoeken, wat de viasehers te
Oudeschild voor onderwys verlangen.
De heer Visser zou het jammer vinden,
wanneer thans geen besluit genomen werd
omtrent de plaats, waar de zeevaartschool
gebouwd zal worden. Hij wil heelemaal niet
spreken in het belang van Den Burg of van
Oudeschild, maar in het belang van de zee
vaartschool, en dat eischt, thans een besluit
te nemen, daar er anders nog wel een jaar
mee been kan gsaa.
Do heer Langeveld sluit zich hier by aan.
De heer Dyt zegt, dat de heer Koope,
Inspecteur van bet Middelbaar Onderwys,
beweert, dat Den Burg de aangewezen plaats is.
De heer Dros vraagt of zeevaartschool en
vissoheryschool twee verschillende zaken zyn.
Zoo ja, dan zou hy wenschen de zeevaart
school te Den Burg en de vissoherysehool
te Oudesthild en dan kan omtrent de zee
vaartschool thans een besluit genomen worden.
De voorzitter betoogt nogmaals, dat onder
zoek wenzchelyk is; wil men onderwys voor
He Noordzee, dan heeft men ook m"t tech
nische vakken te maken, en dan sou eombi-
natie plaats kunnen hebben.
Do heer Visser stelt voor, de plaats der
school in deze vergadering te bepalen.
De heer Dyt beweert, zich verder door
het sehryven van den heer Van Kampen te
hebben laten beïnvloeden, thans meent hy
ook, dat viascherysohool en zeevaartschool
geseheiden kunnen biyven.
De heer Over loost het schryven van den
heer Koops voor, waaruit blykt, dat plaatsing
der school in het centrum van Texel wen-
scheiyk is, en dat er geen bezwaar tegen is,
om de Zeevaartschool niet aan zee te plaatsen.
De heer Zym spreekt van afbreken in
plaats van opbouwen.
De heer Over wil onderzoeken en roeds
binnen 14 dagen weer vergaderen.
De heer Visser, die by toestemming van
den Raad voor de derde maal het woord
verkrygt, zegt, dat men zoo den verkeerden
kant uitgaat. Stelt men uit, dan zullen er
nog meer nieuwe gezichtspunten komen.
Thanz behoort de pUats bepaald te worden.
De heer D. P. Bakker wil met het prae-
advies van B. en W. meegaan en onder
zoeken wat men te Oude Schild weoacht.
De Zeevaartschool is geopend en blyft
werken, dus al duurt de bouw nog een jaar,
dan gaat dat evengoed door.
De Voonitter brengt nu het prae-advies
van B. en W. in stemming. Er zyn 6 stem
men voor en 6 tegen, zoodat hiermede pas
in de volgende vergadering zal kunnen uit
gemaakt worden; onderzoeken of niet.
De Voorzitter moont, dat door den Burge
meester thans zonder bezwaar onderzocht
kan worden, al is dit dan nu niet in opdracht
van den Raad.
De heer Mets zegt, dat eventueel visschery*
onderwys gegeven zou kunnen worden in de
Wilhelminabewaarschool te Oude Schild.
Den heer Over spijt het, dat de heer Mets
dit niet eerder gezegd heeft, daar dan de
stemming anders uitgevallen zou zyn.
Nadat de voorzitter gezegd heeft, dat
andere beslissing genomen kan
,n de gevallene, gaat men over
tot de omvrage, waarvoor niemand bet woord
Hierna sluitiDg.
Advertentiana
„Een bejaarde juffrouw, alt|jd afwezig,
vraagt een ongem. kamer".
Maar waarom vraagt zy dan een kamer P
«Be van gisteren in Den Haag.
«Van Den Haag begint de victorie", zoo nu d« woningen, door de beide bouwvereeni-
zal het gesohrevon worden in de annalen der gingen gebouwd, in den loop van 1913 zullen
BIJ de Uitgevers van dit blad is verkrijgbaar tegen zeer lagen prijs bet
Het dool eener goedkoope Illustratie, als bet fioill. Zondagsblad,
is een aanschouwelijk beeld te geven van al wat er belangrijks op den
aardbol voorvalt. Daarom biedt het GEILL. ZONDAGSLAD
een keur van actueels platen, en photographlën.
een getrouw beeld van da voornaamste binnen- en bultanlandsche ge
beurtenissen.
een ichat van boeiende lectuur, geïllustreerde novellen en gezonden humor.
Prijs 37l/t co nt per 3 maanden,
franco p. post 45 ets.
Verschijnt wekelijks in 12 pags.
Proefnummers GRATIS aan ons
bureau verkrljubaar.
IHTEEKEM8ILJET.
De ondergeteekende verlangt geregeld
te ontvangen het
Geïllustreerd Zondageblad
tegen den p?ys van 371/, ets. per 3
maanden, franco p. post 45 ots.
WOONPLAATS: NAAM:
