KLEINE COURANT
asKiTEsrrirri 't lflieaend Blaadle Sb'"'*™1.?
voor HeltÉerTexel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4194. Zaterdag 19 April 1913. 4lete Jaargang.
(Yoor het buitealaad bij vooruitbetaling.) SM m <V&m M Vignetten n groote letter* worde» uur pltstsrnirale berekend
Interc.-
Telefoon 50.
Uitgever C. DE BOER Jr., Helder. Bureau Koningetreat 23. interc. Tnlof. 60.
Derde Blad.
Agenda.
Bioiooop-VoeritellinRcn. Knnaalweg 112,
Dagelijks 7 uur. Zondag» 2 uur.
Bioscoop-Voorstellingen. Spoorgracht 18.
Dagelijks 7 uur. Zondags 2 uur.
Bi0890op-Voorstellingen. Koningstraat.
Dagelijks 7 uur. Zondags 2 uur.
1!» April. Propaganda-avond van de Alg. Ned. Geh.
Onth. Bond. Spr.: F. Mol.Onderw.: „Allen
tegen alcohol". Tivoli, 8 uur.
20 April. Buitengew. Voorstelling in het lokaal van
J. Bijvoet, Julianadorp, 7.30 unr.
21 April. Concert te geven door „Helders Mannen
koorCasino, 8 unr.
22 April. 50-jarig bestaan Oeref. Zondagschoolver.
..FiÜppus" Openb. verg. Spr.: Ds. R, W.
Huising. Bothelkerk, 7.30 uur.
26 April. Zang- en Rec.-Vereeniging „Harmonie"
20-jarig bestaan. Opv. van „Goudsprookjes
Tooverlied". Casino, 8 unr.
2t> April, Optreden van Pisuisse en Blokzijl.
Casino, 8 unr.
UIT HET BillTEBLABD.
De Algemeene raden in Frankrijk hebben
Maandag hnnne zittingen hervat en zyr. be
gonnen met de besprekingen van het bij het
parlement ingediende legerontwerp.
Uit de verslagen blijkt dat men over het
algemeen de plannen tot invoering van den
driejarigen diensttijd welgezind is. Er kwam
alleen eenig verzet in de departementale
ciollegoa, waarvan de meerderheid radioaal of
socialistisch is.
In de meeBte vergaderingen werd eene
motie ten gunBte van het militaire ontwerp
aangenomen.
Een Fracsch-Dnitsoh conflict I
Nu ja zoo erg is het niet. Een paar
Dnitschers woonden te Nancy in Frankrijk de
opvoering bij van een ohanvinistisch stnk en
schijnen daarna of daarbij last gekregen
hebben met eenige Fransohen.
De Dnitschers zjjn bolecdigd en nn men in
don tegenwoordigen tijd nog al geprikkeld is,
wordt daar verhaal" op gezocht. Ic den
Doitschen Eijksdag deelde de minister van
bnitenlacdsche zaken mode dat zjjn Frariohe
collega aan den ambassadeur had bericht nog
geen voldoende opheldering van de feiten
nit Nancy te hebben vervangen. De Fransche
regeeriog heeft een hooggeplaatst ambtenaar
een streng onderzoek opgedragen. Frankrijk
wil dus de sohnldigen straffen als die er ajjn
on zoo komt de zaak wel terecht,
Coinpère Morel, eon Franaoh socialist, bo-
pprak in Maagdenburg do in Duitschland
ingediende legerwot, doch de politie belette
sjjn optreden. Dit geval kwam in den Rijks
dag ter sprakeDe rijkskansolior zeide
daarvan
tWanneer de sociaal-democraten meenen
togen de door ons ingediende legervoorstellen
te moeten protesteeren, wanneer zij het voor
ziohzelf kannen verantwoorden ons de ge
vraagde versterkingen te onthouden, zoo
moeten zjj dat maar onder elkander nitmakeD.
Wanneer zjj echter hulp uit het buitenland
laten uitrukken, mogen zjj zich niet verwon
deren, zoo wij zulks beletten."
De linker- en rechterzijde juichten zijn
woorden toe.
Er schijnt te St. Petersburg een meer
frissche wind te gaan waaien. Dat blijkt nit
de maatregelon die men neemt tegen het op
treden tegen Oostenrijk. Het deelnemen aan
de panBlavistische betoogingen is niet alleen
verboden, doch de czaar heeft den minister
ook gemachtigd tegen eon drietal Doema-
afgevaardigden die er aan deelnamen een
aanklacht in te dienen. Kolonel Bolasni, die
niettegenstaande het verbod, deelnam aan
een diner van Slavopbielen heeft aanzegging
gekregen dat hij ontslag moet vragen.
De wapenstilstand is er nog niet officieel
op den Balkan. Maar de toestand is er toch
bijna alsof hij er was. 't Ergste is dat nu
de bondgenooten al aan 't kibbelen gaan.
Servië en Griekenland bericht men uit
Sofia om de vredesonderhandelingen zoo lang
mogelijk te rekken en het Bnlgaarsche leger
op te houden aan do Tsjataldja-linie ten
oinde aan de Servisoh-Griekseho legers ge
legenheid te geven sich bij Vardar en Sa-
loniki te concentreeren. Er zjjn wel ver
dragen'' tnseohen do staten, maar alles kon
te voren niet zoo precies afgesproken worden;
Bulgarije kan Saloniki niet aan do Grioken
afslaan, zegt het. De commandant van do
Servische troepen die voor Skoetari liggen
hoeft aan koning Nicolaas van Montenegro
moogedeeld, dat hij een telegram uit Belgrado
heeft ontvangen waarin hem opnieuw wordt
gelast alle Servische troepen met inbogrip
der artillerie van Skoetari terug te trekken.
De Montenegrijnen zullen das gedwongen
worden te kiezen of te doelen.
Wellicht verandert de koning nu zijn
honding. Hij had roods verklaard dat de
blokkade geen uitwerking hebben sou, dat
Montenegro alleen dan zon toegeven als het
gedwongen werd door landtroepen.
De vertegenwoordigers der groote mogend-
hoden hebben gezamenlijk aan den minister
van Buitenlandsche Zaken te Cettinje ver
klaard, dat de mogendheden mot bevrediging
hebben aoté genomen van de bereidwilligheid
dor verbondenen tot staking der vijandelijk
heden. Zij stelden hem tevens do nota der
mogendheden in antwoord op de tegenvoor
stellen der bondgenooten ter hand. De mi
nister antwoordde dat de regoering zich het
geven van een antwoord moet voorbehouden
totdat de ministerraad vergaderd zal hebben
en Montenegro zich sal hebben verstaan
met zijne bondgenooten.
Bonter maakt nog, onder voorbehoud, mel
ding van een complot dat sou ontdekt zjjn
en gericht tegen den sultan met het doel
hem te onttroonon en te vervangen door
Abdoel Hamid. Verschillende politioko en
militaire personen souden bjj deze samen-
swering betrokken zjjn. Mogelijk is 't wol
want nu Turkije zoo enorme verliezen sal
lijden moet toeh oen zondebok als afleider
gezocht worden.
Hot Donderdagmorgen uitgegeven bulletin
betreffende den gezondheidstoestand van den
Paus luidt: De nacht was kalm, de hoest
gering; de rust heeft den zieke goed gedaan.
Er is verbetering morkbaar in de verschijn
selen van de bronchitis.
Vredesonderhandelingen.
Konstantinopel, 15 April. De oorlogvoe
renden hebben een wapenstilstand van tien
dagen gesloten, die gistermiddag om twaalf
uur is ingegaan.
In Albanië.
LondeD, 15 April. De »Times" verneemt
uit CettiDje: Hoewel alle Montenegrijnen
zweren, liever te zullen sterven, dan Skoetari
op to geven, is het do vraag hoe zij met
hun door allerlei verliezen sterk gedunde
legermacht het beleg zullen kunnon door
zetten, wanneer de Serviërs zich er aan
onttrekken. Montenegro zal wel eieren voor
z|jn geld kiezen. Niettemin moet de wenk
van Rusland on het beslnit van Servië in
CettiDjo een sterken indrnk achtergelaten
hebben. Men koestort daarom de verwachting,
dat Montenegro zal eindigen met sich ta
schikken.
Turken en Bulgaren.
Konstantinopel, 19 April. Het schijnt thans
zoo goed als zeker te zijn, dat tusschen de
Turken en Bulgaren geen wapenstilstand is
gesloten, maar dat men is overeengekomen
de vijandelijkheden te schorsen.
De staking in BelgiS.
Vervolg van 't Tweede Blad.)
Het Handelsblad van Antw." ontkent be
slist dat do staking aan do haven zich uit
breidt. Overal wordt bijna gewoon gewerkt,
zegt hot blad. Het noemt de berichten van
't HtakingB-comitë overdreven en geeft als
bewijs oenige cijfers van personeel dat werkt.
To La Louviero was Donderdag de staking
nog steeds algomeen behalve in de aarde
werkfabrieken waar drie vierden der arbei
ders aan 't werk zijn.
De toestand in do Luiksche kolenmijnen
was Donderdag onveranderd, behalve in bet
bekken van Seraiog waar een geringe her
vatting van den arbeid is waar te nemen.
In 'tland van Herve wat de stakng iets
uitgebreid.
Het voorstel door eenige liberale volks
vertegenwoordigers neergelegd bedoelt het
uitschrijven van een referendum. Elk burger
zou uitgenoodigd worden te antwoorden op
de volgende vraag: *Z\jt gij van meening
dat do grondwet moet herzien worden ten
einde do electorale gelijkheid in te stellen?
De kiezers zouden mot ja of neen moeten
antwoorden <au de convocatie zou uitgaan
van den Koning. 't Is iets nieuws, zoo'n
referendum, de rechtstreoksohe raadpleging
van het volk door den Koning. Echter in
1892 is een dergelijke raadpleging voorge
komen.
De laatste berichten, loopende tot gisteren
avond, uit Gent, Charleroi, Bergen, Luik,
Antwerpen en Brussel melden, dat in sommige
plaatsen het aantal stakers toeneemt, in de
ire woer afneemt, zoodat op 't oogenblik
i belangrijke wijziging in den toestand
t plaats gehad.
TWEEDE KAMER.
(Vervolg van 't Tweede Blad.)
De Kamer geraakte Donderdag door de
Ziekte-verzekeriDg heen. Een reeks amen
dementen werd afgestemd of ingetrokken en
over de gevoerde discussies valt niets te
roviewon. Men zal nu heden beginnen met
het onderwijzers-toeslag-wetje en daarna komi
de kustverdediging.
De heer Schaper (s. d. a. p.) heeft tegen
de behandeling van den onderwijzerstoeslag
en de pensioenregeling geen bezwaar, maar
wel tegen de behandeling van do kustver
dediging vlak voor de verkiozingen. Het
schijnt, dat een olericale regeering moet be
ginnen on eindigen met militaire ontwerpen.
Evenals wijn schijnt dit wetsontwerp des te
beter te worden hoe langer het ligt.
Spr. zou zeggen: laut het maar liggon.
Spr. acht het tegen het belang der natie'dit
ontwerp vlak voor de verkiezingen te be
handelen.
De heer Van Karnebeek pleitte vdór
behandeling omdat rondom ons alierwege de
defensie ter hand wordt genomen; de heer
No lens we»s er ietwat droogjes o.a. op,
dat men de Regeeriog de gelegenheid moet
Dm te verklaren waarom het wnt
met dit ontwerp is gcloopen. En de
De Meester meende, dat men de
behandeling van hot ontwerp niet mocht
weigeren al prejudicieordo dit niets omtrent
de Btem die men over hot ontwerp zou uit
brengen. Wat de heer Schaper weer be
twistte door te zeggen: Als het ontwerp
eenmaal in behandeling is, gaat het er door
wie thans voor de behandeling stemt, is medo
verantwoordelijk voor de aanneming.
En eindelijk kwam ook nog de premier
zich in dete regeling van werkzaamheden
mengen door-4o verklaren dat de Regeeriog
om redenen van nationaal belang den hoog-
ston pr^ja stelde op behandeling van dit ont
werp.
■IEUW8BERICHTEH.
HELDER, 18 April.
Onze Vloot.
Het Bestuur der afdeeling Amsterdam van
de Nederl. Vereeniging „Onze Vloot" heeft
het plan ontworpen om, gebruik makende
van de omstandigheid, dat op de algemeene
vergadering van Dinsdag 29 April a.s. de
afgevaardigden der afdeelingen zioh te Am
sterdam zullen vereenigee, dien dag, zijnde
de sterfdag van Michiel Adriaansz. de Ruijter,
in overeenstemming met de herinnering aan
den dag verbonden, gezamenlijk te herdenken.
Het programma van dien dag is als volgt
samengesteld.
Hu.llu.80 v.m. Samenkomst der afgevaar
digden in „Krasnapolsky".
llu.80 v.m. B-zoek aan het Koninklijk
Paleis, alwaar verschillende
voorwerpen op zoo duidelijke
wijze getuigenis afleggen van
Holland'» grootheid ten tijde van
den fkooten Admiraal.
lSa.15 n.m. Bezoek aan het graf van M. A.
de Ruijter; alwaar door hot
Hoofdbestuur namens de ver
eeniging „Onze Vloot" een
palmtak zal nedergelogd worden.
Lnnch.
lu. n.m. Algemeene vergadering
„Krasnapolsky".
Sn.30 n.m. Gelegenheid tot de bezichtiging
van de handelsterreinen van de
Stoomvaartmaatschappij „Ne
derland".
6n.80 n.m. Gemeenschappelijke maaltijd in
„Krasnapolsky".
Aanteekening. De kosten voor lunch
on maaltijd worden door de afgevaardigden
zelf gedragen. Voor den miuilijjd bestaan
doze uit f 2.50 zonder wijn. Men wordt ver
zocht opgave van deelname aan den gomeen-
sohappelijken maaltijd te doen aan het
Secretariaat der afdeeling Amsterdam vóór
20 April a.s.
Een giftmenger.
Kenigo weken geleden word te Frankfort
de vrouw van den kunstenmaker en scherm
meester Karl Hopf onder verdaebto verschijn
selen ziek. Op last van den geneesheer bracht
men haar, tegen den wil van haren man,
naar een ziekenhuis over. Het onderzoek
wees nit, dat de vrouw vergiftigd was, en
volgens hare eigen verklaringen kon niemand
anders dan haar man dat gedaan hebbeD.
De politie stelde een nader onderzoek in on
nam Hopf Maandag gevangen, toen hij van
een bezoek aan zjjn 7ronw in het ziekenhuis
terugkeerde. Bij een huiszoeking ten huize
van Hopf ontdekte men een volmaakt inge
richt laboratorium met vergiften en bacillen-
Cahnret, o. a. culturen van cholera- en tyfus-
bacillon. Hopf logd. in een verhoor, dat
zes unr duurde, eindelijk de bekentenis af,
dat hij zijn vronw vergif had toegediend, om
na haar dood in het bpzit te komen van de
sommen (welke op zijn minst 40.000 mk.
boloopen) waarvoor haar leven v/rzekerd was.
Hopf is in zijn jongensjaren te Frankfort
bij een drogist in de leer en later to Londen
drogistbediende geweest. Later kwam hü in
Duitschland terug. Te Niederhöchstadt, waar
Hopf een honder fokkerij had, zijn zjjn eerste
vrouw en een kind van hem plotseling ge
storven. Zijn tweede vronw is ook op ver
dachte wijze ziek geweest, maar herstelde.
Zjj heeft zich van hem laten scheidon en is
daarna gestorven. De buron te Niederhöch
stadt spraken veel over de ziekte- on sterf
gevallen in het gezin van Hopf, on toen
reeds liep het gerucht, dat hij een giftmenger
was. Hopf stelde tegen de verspreiders van
doze geruchton eon vervolging in en bewerkte
daarmee hun veroordeoling. Ten gevolge
van dese gebeurtenissen verhuisde Hopf
naar Frankfort a. d. Main. Hij gaf er scherm-
lessen en trad ook dikwy's in tingeltangels
op. Vorleden jaar verloofde hij zich met oen
'ong meisje nit Dresdeuhet huwelijk word
in April 1912 to Londen voltrokken.
Volgens het voorloopig onderzoek, moet
Hopf al in Juni een poging hebben gedaan,
om zijn vronw te vergeven, maar toen kwam
z|j er boven op. In Februari werd zjj weer
ziek on nog erger half Maart, waarna zü,
dz gozegd, in het ziekenhuis kwam. Na
is »ij aan de betere haod cn zal, als alles
goed gaat, over enkele dagen geheel hersteld
Over het verhoor van Hopf lezen wij uog
Na langdurig ontkennen gaf Hopf, in het
nauw gedreven, eindelijk toe, dat h|j sjja
vrouw getrouwd had met het opzet om haar
te dooden en zoodoende de som van de levens
verzekering in handen te krijgen. Hy ontkende
dat hij verloden jaar al begonnen was, om
vergif door hot eten te mengen. Hij had
r pas op 16 Februari voor het eerst, na-
zjj 's middags gerust had, eon glas cham
pagne gereikt, dat een mengsel van arsenicum
met lavendel bevatte. Do vrouw kreeg hevige
brakingon on diarrhee en was na eenige
dagen boter.
Op 15 Maart schonk hy haar weor ver
giftigden champagne, en toen de dokter een
opium-tinotunr voorschreef, g*f hij haar in
plaats daarvan een sterk aftreksel van vin
gerhoedskruid. De vrouw kreeg opnieuw
brakingen en buikloop en kwam toen ia het
ziekenhuis.
Over hetgeen hij te Niederhöchstadt heeft
nitgevoerd, heeft men hem nog niet nader
ondervraagd. Hy heeft alleen kortweg ver
zekerd, dat hij aan den dood van zijn twee
eerste vrouwen ge&n schuld had.
Bjj ijja inhechtenisneming had men groote
voorzorgen genomen. Hopf iz zeer gespierd
en men vermoedde dat hij een eiod aan zijn
loven zou trachten te maken. Inderdaad
vond men bjj bom ook eon flescbje cyankali.
HU bekende later, dat hij dat vergif voor
ziohzelf bestemd hud.
Bond voor Minde.*
Marine-personeel.
Door den Bond voor Minder Marino-per-
soneel is het volgend adres aan do Tweede
Kamer verzonden.
Aan do Tweede Kamer der Staten-
Generaal te 's Gravenliage.
Geeft met verschuldigdon eerbied (e ken
nen, het H.B. van Bond voor Minder
Marine-Personeel, gevestigd te den Helder,
Keizerstraat. 70-72;
dat in 1904 door den vlootvoogd in
Ooat-Indië ia eene circulaire aan zijn onder-
hebbende Commandanten, aan dezen is op
gedragen, brieven, waarin zjj verboden
leotnnr aanwezig achten, te onderzoeken
door opening ook tegen den wil van ge
adresseerde
dat daarmeo de beteekenis van Artikel
159 der Grondwet voor het Marine-per
soneel van onwaarde is gemaakt;
dat de Commandant a/b Hr. Me.
„Assahan" voor eenige maanden op grond
van deze circulaire eon door ondergotee-
konde aan het bestnar van de daar aan
boord gevestigde afdeeling van den Bond
gerichte brief, tegen den wensch van den
geadresseerde heeft geopend, van den in
houd kennis genomen en zonder dat ge-
adressesrde er zelfs inzage van had gehad,
aan den afzender heeft teruggezonden
dat ondergeteekende cp grond van de
feiten, vermeld is bjj gaande memorie van
toolichtiog, meent, dat, in 't midden latende
de vraag, of dergelyko maatregelon vallen
onder de bedoeling van Artikel 871 t/m
375 van het Wetboek van Strafreoht, de
goede geest onder het Marine-Personeel
er ernstig door wordt geschaad;
redenon, waarom adressant Uwo Kamer
eerbiedig doch zeer dringend verzoekt, alle
zoodanige stappen to doen, noodig om de
Grondwettige rechten van ieder Staats
burger, dus ook van ieder Marine-schepe
ling in de toekomst te waarborgen.
Helwelk doend», enz.
Namens het H.B.,
w. g. Joh. Th. Hauckob, Voorz.
w. g. T. C. P. PjtLtïns, Secr.
Helder, 14 April 1913.
In eene uitvoerige memorie van toelichting
zegt hot Hoofdbestuur o. a.
De onschendbaarheid van bet briefgeheim
is sinds 1848 niet een der onbelangrijkste, by
do Grondwet gewaarborgde recht-n. ReedB
Thorbecke schreef or over in «yn Aantee-
keDingeu.
Vooral dan ook door de bemoeiingen van
dezen Staatsman is artikel 159 in onze Grond
wet in 1848 opgenomeD, en hoewel men in
dio dagen de noodzakelijkheid van een derge
lijk voorschrift niot inzag, blijkt het volgons
Prof. Buys (De Grondwet II bl. 411), „dat
deze grondwettige bepaling werkelijk invloed
heeft uitgeoefend op onze wetgeving".
Het artikel is dan ook bjj do verschillende
herzieningen na 1848 ongewijzigd gebleven
iva&r men al plan had hot te veranderen,
bleken dit uitbreidingen inplaats van in
krimpingen van bedoeld artikel te zjjn. (Zie
bv. Verslag der Staatscommissie ingesteld bjj
Kon. Beslnit van 23 Oct. '05, No. 56, bl. 21
en 42).
Art. 159 der Grondwet nu luidt:
„Het geheim der aan de post of andore
openbareinstelliDg van vervoer toevertrouw
de brieven is onschendbaar, behalve op last
dos rechters, in de gevallen in de wet
omschreven."
En artikel 87 van het Regeoringsreglement
voor Nederl. Indië bedoelt zakeljjk hetzelfde.
De betcekeess dezer artikelen naar geest
en letter kan geen andere zjjn, dan deze, dat
wel is waar de onschendbaarheid van het
briefgeheim geldig is, zoolaDg die stokken
aan den PoBt of zjjn organen zjjn t ever-
trouwd, maar dat deze verantwoordelijkheid
ook pas ophoudt, ala de stukken in handen
van de geadresseerde zijn overgogaan.
Zoo zag ook do Vlootvoogd in Indië in
1904 deze aangelegenheid, blykens zjjn Cir
culaire, als bjjlage n&n deze Memorie toe
gevoegd.
Artikel 187 der Grondwet laat in tjjd van
Oorlog afwijking toe.
Maar een maatregel, door den Vlootvoogd
in Iadië in 1904 den Commandanten opge
dragen, vindt zelfs geen stenn in de Militaire
wetten.
Een afschrift van de bedoelde circulaire is
als Bylage bjj het adres gevoegd.
De handelingen van den Commandant Hr.
Ms. „Assahan" is in 1905 niet alleen door
verschillende bladen afgekeurd, (o. m. „Het
Alg. Handelsblad", „Het Vaderland" en „De
Militaire Gids") maar ook in de Tweede
Kamer ia door meer dan édn lid een derge
lijk optreden veroordeeld, torwjjl selfs de
toenmalige Minister van Marice, Ellis, de
daad van dien Commandant niet voor zjjn
rekening nam.
Na dien kwamen geen gevallen meer voor
is er vanwege onze organisatie verder
het zwijgen toe gedaan.
Thans echter wordt naar aanleidiog der
zelfde Circulaire door den Commandant van
hetzelfde schip weder het briefgeheim ge
schonden.
Een brief door het hoofdbestuur van onzen
boud gezonden naar het bostnnr van de af-
deolieg aan boord van bedoeld schip is, in
stede van aan den geadresseerde uitgereikt,
door den Commandant geopend en in een
andere omslag aan ons hoofdbestuur terug
gezonden.
De schepelingen dus geljjk gesteld met
gefailleerden of gevangenen en artikel 159
uitgeschakeld voor een deel der Nederlacdsche
onderdanen.
Want wat is het geval? Doel ia, te voor
komen, dat verboden lectuur aan boord komt.
Afgescheiden nu van de vraag, wat voor
verboden lectunr men in brieven zou kuonen
versenden, is do coos»qaentie van dit stand
punt, „dat geen brief gericht aan iemand,
die men wil verdenken, verboden lectunr
ontvangen, meer veilig is
Zelfs de meest intieme brieven van familie
leden etc, zjjn dan niet meer veilig voor on
bescheiden blikken.
Mag een deol van Nedorlands burgerschap
op deze wjjzo word«n verstoken van de be
scherming die de Grondwet toch allen waar
borgt
En wordt op deze wjjzo de Bond voor
Minder Marine-Personeel, wiens brieven men
allereerst op het oog beeft, niet geljjk ge
steld met ccn Staatsgevaarlijk Genootschap?
Het is hierom, dat ondergeteekenden zich
namens het Mindere Marine personeel tot
Uwe Kamer wenden om hnlp en bescherming,
waar de Marine-autoriteiten hen die niet ver-
leenen en dat zjj opkomon met klem tegen
een dergoljjke behandeling van hun organisatie.
Want al is het formeel waar, dat de wjjze,
waarop de commandanten volgens de circulaire
van den Vlootvoogd in Iadië moeten bande
len ten opziohte van verdachte brieven, niet
meer valt onder Artikel 871 t/m 875 van het
Wotbook v. Strafrecht, is daarmede do daad
zelf goed gepraat on zal do Grondwetgei
vao 1848 een dergelijke mogelijkheid om arti
kel 159 illusoir te maken, bewuBt hebben
laten bestaan?
De mindere militair, die zjjn brief in
vangst heeft genomen, kan, wanneer hem dit
door 7-ijn meerdere wordt bevolen, niet wei
geren, die uit handen te geven. De taak der
postadministratie ia geëindigd, bjj is dus
absoluut aan de willekeur van zjjn chef
onderworpen, tenzjj hy sich wil blootstellen
B9n het gevaar van te worden vervolgd we
gens dierstweigering.
De oude militaire wetten toch fisehen
daarvoor geen bepaald „dieoatbovel" zooals
hot meer genoemde Wetboek van Mil. Strafr.
1901.
Maar bovendien, de maatregel hoeft voor
het dool, verboden lectuur te weren, geen zi
Tot de verbodon lectuur behooreu get
brieven, en do bladen of boekon, die mi
als brief zon kannen verzenden, loopen vol-
doendo in 't oog.
De Correspondentie tusschen het Hoofd-
BeBtuur van onzen Bond metxynafdeelings-
bestnren en Correspondenten, benevens die
tusschen deze laatsten onderling, behoort door
ieder geëerbiedigd te worden en door de Wet
beschermd geljjk voor de andere Staatsburgers.
De Bond hoeft tot nn toe nooit eenig on
wettig middel in zjjne actie gebruikt, en be
handelt al, wat hjj doet, openlyk. Tot zelfs
de actie, die door do autoriteiten het moeste
is veroordeeld, n.1. dio tegen de passagiers-
regeling door onthoadiog aan wedstrijden, is
openlijk on zonder eenige geheimdoenderjj
geregeld on gepropageerd.
Waar dit het geval ia en maatregelen,
zooals op de „Assahan" bjj hot personeel
groote verbittering opwekken, daar verzoeken
wjj Uwe Kamer eerbiedig doch zeer dringend,
die Btuppeu te doen, noodig om do echepc-
lingen der Kon. Marine te waarborgen tegen
dio hen buiten bescherming der Wet
Wjj wenden ons tot Uwe Kamer, omdat
op onze vertoogen tot Zjjne Excellentie den
Minister van Marine gericht, geenerlei ant
woord zal worden ontvaDgen blykens de er
varing.
Wjj vertrouwoD, dat Uw hooggeacht Col-
ge met ons Van meening is, dat aan noode-
ds verbittering brengende maatregelen in
de omstandigheden, waarin thans het perso
neel der Marine verkeert, allerminst behoofte
bestaat.
Een ander adres, door denzelfden Bond
verzonden, luidt ala volgt:
Aau de Tweede Kamer der Staten-
Gonerual te 's Gravenhage.
Geeft met versohuldigde eerbied to ken
nen, het Hoofdbestuar van Mioder-Marine
personeel, gevestigd te den Helder, Keizer
straat 70—72;
dat het mat ingenomenheid kennis nam
van de door Zjjne Exellentie den Minister
van Marine bjj nwe Kamer ingediende
voorstellen tot tructementsverbetering van
mindere schepelingen;
dat met namo de verhooging der stan
daard tracremonten door dat personeel zal
worden toegejuicht;
dat echter do speciale toelage voor ge
huwden door het moerendeel als een on
billijkheid zal wordon gevoeld;
dat voorts onkole onderdeulon, zooals bjj
de baantjesgasten on stokers, in de voor
gestelde regeling niot tot bun reoht zullen
komen
dat tot nn too iedere tractemen te wijzi
ging by het mindere personeel een onbe
vredigd gevoel heeft teweeggebracht, het
welk voor den zoo noodzakelijk goeden
geest hoogst ongewenscht is;
dat adressant in verband biermede meont,
dat, voor zoover dit mogeljjk is, alleoate-
goriëü bevredigd moeten worJen;
redenen, waarom hjj Uw Hooggeacht
College eerbiodig verzoekt, bedoeld wets
ontwerp spoedig te behandelen en daarbij
rekening to houden met de in dit adres
genite bedenkingen en wenschen.
Hetwelk doende, enz.
Namens het H.B.,
w. g. Joh. Th. Halekor, Voorz.
F. C. P. Pellers, Secretaris.
Helder, 14 April 1913.
Ook hierop is eon uitvoerige Memorie van
toelichting verzonden, waarnit wjj het vol
gende overnemen.
De door den Minister van Oorlog, ad
interim Minister van Marine, ingediende
voorstellen *jjn gebaseerd op het rupport der
In 1912 benoemdo Commissie tot onderzoek
naar de tractementsregeling der onderofficieren
en mindoro schepelingen, welk rapport volgens
Zjjoe ExclloDtio op bldz. 1 van de Memorie
van Toelichtirg vrjjwel gevolgd is.
Adressant herinnert er bjj dezen aan, dat
in deze Commissie de mindere schepelingen
niet zjjn vertegenwoordigd geweest en dat
door de Commissie slechts ean paar mindere
schepelingen zjjn gehoord.
Daaraan moot het voor een deel worden
toegesohroven, dat de tegenzio, dio mon tegen
aparte belooning wogeD» gehuwd zjjn bjj de
marine heeft, niot in bedoeld rapport ge
noegzaam tot niting is gekomen.
Dat die togenstaud bjj de mindere schepe
lingen grootor is dan bjj do onderofficieren,
laat zich-voorts verklaren door het feit, dat bjj
genen slechts 10 pet. en bjj de laatste
categorie misschien wel 90 pet. gehuwd is.
Maar hoe ook, met het feit als zoodanig
moet toch rekening worden gehonden.
De opvatting dor mindere schepelingen is
deze, en als zoodanig is die in hnn organisatie
altjjd genit, dat voor geljjke werkzaamheden
en eischen, geljjke bedoening moet worden
gegeven.
Dat voorts het tractement zoo moet zjjn,
dat op huwbaren leeftjjd een tractement kun
zjjn bereikt, waarvan men een gozin kan
onderhonden.
Dat echter het al of niet gehuwd zjjn
geen invloed op de tractementen mag hebben.
Een promio op gehnwd zjjn wordt door
het meorondeel als een onbillijke bevoor
rechting beschouwd.
Ons verzoek is alleen, om de regeling
zoodanig te maken, dat alle schepelingen
op 27-jarigen leeftjjd hot tractement kunnon
behalen, dat nn alleen voor do gehuwden
wordt bestemd.
Dit zou kucnen worden bereikt door het
aanvaogstractement of periodieke verhoo-
gingen of beiden te verhoogen.
Niet vergeten moet worden, dat vele
calegoriën, zooals de stokers le klasse ia
aanvungstractemeot, de matrozen en mariniers
2e klasse geheel en de matrozen en mariniers
le kl. in hun tractement na 8, 6 en 9 jaar
slechts 5 ct. per dag vooruitgaan, sds zjj
gehnwd beneden 27 jaar öf ongehuwd zjjn.
Aldus is de jasrlijksebe verhooging desvf
groepen slechts 865 X 5 ct f 18,25.
Bjj de huidigo regeling echter ontvangt
ieder schepeling in een jaar aan voedinggold
het volgende
2 X 10 dagen verlof k 50 ct.
por dagf 10.—
18 permissiebenrten van Zaterdag
tot Maandag k 75 ct. 9.75
18 permissiebenrten van Zondag
tot Maandag k 25 ct. 3.25
18 permissiebenrten van Zaterdag
tot Zondag k 25 ct. f 3 25
Totaal f 26.25
Al deze groepen gaan dus f 8.— achter
uit on dat is de groote meerderheid.
Volgens het door onze organisatie in 1911
uitgegeven Rapport over de tractementen,
is pl.m. 80 pot. van het mindere personeel
jonger dan 27 jaar en proflteeren dus van
dat groote gedeelte alleen do matrozen en
mariniers le klasse die nog geen verhoo-
giag hebben.
De stokers lo klasse en stokers-olieman,
die 8 en 6 jaar in hun kwaliteit dienen,
gaan echter nog meer achteruit. Deze vor-
beteren n.1. slechts l1/, k 2 ct. per dag en
verliezen aan voedinggeld ook f 26.25 por
per jaar.
Een der wensohen door de organisutie
steeds kenbaar gemaakt is, om de periodieke
vorhoogingen niet afhankelijk te stellen van
het bezit van het certificaat van goed ge
drag.
Nu scbjjnt do Minister, volgens bladzjjde 7
der Memorie van Toelichting in dezen gocst
to willen beslniten. Daar toch lozen wjj:
«Waar die periode verhoogiog verband
houdt met do meerdere bruikbaarheid, ver
kregen door meerderen diensttjjd on dus
door meerdere ervaring, zullen bjj deze
rogeliDg voor het verkrijgen daarvan geen
bjjzondero eischen worden gesteld, behalve
van gedrag."
Het is cebter niot zeker, of mot doze
woorden inderdaad iets anders wordt bedoeld
dan wat tegenwoordig geldendo is. Eischen
van gedrag zjjn in den regel ook synoniem
met bezit van o. v. g. g.
Het is van groot belang voor het perso
neel, hier dnidcljjk te zjjn, daar bjj dc be
regeling mkt het c. v. g. g. de ver-
periodieke verboogiugen van rechts-
vervallen, iets wat als zeer on illjjk
wordt gevoeld.
Nog andere tractementen worden besproken,
on de toelichting eindigt als volgt:
Een uniforme tractementsregeling, zooals
de Minister schjjnt da te streven, zal in de
praktjjk onmogelijk bljjken.
Want toch, indien het tractement van eon
matroos en een stoker geljjk zoude zjjn, dan
do animo voor den zwsarderon dienst
r laatste categorie zoowat afwozig bljj
ken on als govolg daarvan zou men vanzelf,
om de redenen door Zjne Excellentie zelf
aangevoerd, d.L om dit korps op poil to
honden, de traetementen toch weder booger
mooten maken.
Adressant is zoo vry, hier nog eens te
laten voleen hetgeen by adres van 18 Sopt.
1911 voor de stokers is gevraasd
Stoker-olieman I 1.50 psr dag
r na 6 jaar r 1 60
r 9 r 1.70
Stoker le kL 1.40 r
na 3 jaar r 1.50
t 6 ,1.60
9 ,1.70
Stoker 2e kl,0.90
i na 1 jaar 1.—
8 ,1.10 v
v 5 1.20
In verband met de loonen die op de par
ticuliere vaart worden betaald, zjjn dozo
eischen nog zeer bescheiden.
Wjj voorzinD, wordt de voorgestelde rege
ling ongowjjsigd tot wet verheven, groote
ontevredenheid in belangrijke groepen van
het personeel. Redenen waarom wjj nog
maals aandringen op verbetering in den geest,
zooals deze Memorie vau Toolichtiog aan
geeft.
Uit den Omtrek.
Texel, 16 April.
In de gisterenavond gehouden vergadering
van de afl. rTexel" der Vereen, tot Bl-v.
der Bijenteelt in Ned., werd in plaats van
den Heer B. C. Lap, die bedankt heeft
wegens vertrek, tot bestuurslid gekozen do
heer J. Mak te de Koog.
Tot afgevaardigde naar de Alg. Vergade
ring, 28 April te Utrecht te houden, w* rd
verkozen do heer J. Dry ver, tot plaatsver
vangend afgov. de heer N. Lap.
Van do gelegenheid niouwo uit Duitsch
land afkomstige Koninginneroosters to bu-
werd door enkele leden gebruik
Texel, 17 April.
Tot eersten ambtenaar aan de Secretarie
te Texel is benoemd do heer R- C. Kaan,
thans als zoodanig te Schagen, en tot tweeden
ambtenaar de heer M. Zantema, thans te
Grauw, gem. Idaarderadeel.
Zaterdag a.s. zal de Raad dezer Gomoente
vergaderen. Alsdan cal uitgemaakt kunnen
worden, op welke plaats, Den Burg of Oude-
schild, de zeevaartschool gebonwd zal worden.
Tot onderwijzer aan de bijzondere school
te Stroobos en Gerkesklooster is benoemd de
heer C. M. Timmer van Oosterend, alhier.
De landbouwer B. Dros werd Dinsdag
door een stier tegen den wand godrukt,
waarbij hem den arm uit het schouderge
wricht word losgerukt. De heer B. is hnnstlg
naar den Helder gereisd, waar hem heel
kundige hnlp verleend werd. De patiënt is
thans redelijk wel.
Zondag o. s. zullen de jonge vrjjzinr.ige
lidmaten der Herv. Gem. van bier, te Helder
bevestigd worden door Ds. H. Buiskool.
Vermoedelijk zal ,De Dageraad" veer dio
gelegenheid een expresse reis van hier mnken,
omdat ook tal van familieloden en vrienden
der jonge lidmaten de plechtigheid wenschen
bjj te wonen.
In den loop dezer week zjjn van bier uit
gevoerd: 188 koeieD, 82 kalveren, 77 schapen,
28 lammeren, 1 paard en 21 varkens. De
eerste lammeren zjjn dus reeds verscheept.