KLEINE COURANT
'f Vliegend Blaadje
voor Holdor, Texel, Wioringon on Anna Paulownam
No. 4196.
Zaterdag 26 April 1918.
41ste Jaargang.
1 V Liegend Blaartje p. 3 m, 50 cL, Ir. f. pon 78 ct
Pre- Zondagsblad 37* 45
eaiSn l Modeblad 65 t y 75
cl, nnitaaiud 11.28
Ska regel aaeer.
i >u i lol k regel» (b| Tooraiiboudingj cani.
(Voor hel baitenlud h| «oornitbetaling.1
Tif aetlen groote lenen worden naar plaatsruimte berekend-
Verschijnt Dinadag- sa Vrijdagmiddag.
Uitgaaar: C. DE BOER Jr,, Haldar.
Bureau: Koniagatraat 29. Intare. Tilaf. «0.
Tweede Blad.
Agenda.
Bioscoop-Voorstellingea. Kanaalweg 112.
Dagelijks 7 uur Zondags 2 uur.
Bioscoop-Voorstellingen. Spoorgracht 18.
Dagelijks 7 uur. Zondags 2 uur.
Bioscoop-Voorstellingen. Koningstraat.
Dagelijks 7 uur. Zondags 2 uur.
26 April Zang- en Rec.-Vereeniging Harmonie"
^O-jarig bestaan. Opr. van Goudsprookjes
Tooverlied". Casino, 8 uur.
28 April. Optreden van Pisuisse en Blokzjjl,
Casino, 8 uur.
28 April. Openingsvoorstelling van circus Wilke
Terrein einde Laan.
Opgave van ds alhier gevestigde en
vertrokken personen.
Gevestigd.
Naam: Beroep: Woonplaats: Ven: Gel
C. Harkes, gep., Gravenstr. 89, Batavia. Oud-R.
C. A. Janse, korpl.-st, Achtergr. W./z. 52, A'dam. R 0
G.Hunlelaar,serg mar.,Ie Vroonstr 109,R'dam.N.H.
Wed. J. Klant, zonder, Gasstr. 17, Velzen. NH
P. Tol, korp.kok, Gasstr. 17, Velzen. N rt.
C. lireraer. veehouderskn koegr. 165, Zijpe. N.H.
J.J.Schotvanger,ladmgm.H U.SjP.H.stS'.,Hoorn DG.
M Zwar.-Vei kroost zonder.Schagenstr.57,Zijpe N H.
J.Essdman,8chr.,R W.W.sch W o ,v d.Hamsir.23 N H.
J.Nustelejjn.kp st.Goversstr.15,Nieuwen hoorn. N.H.
B. v. der Staajj, korp.st., Trompstr. 20, R dam N H.
J. v, Baaren, schipper, Koegr. 113, A.-Paulowna, R C
W. v Baaren, RO.
B. Piejjt, stokerlekl., Kroonstr. 23, Muiden. NH
M C. W. Manders, modiste, Kanaalw. 104, Helm. R.K.
D. Hujjsing, serg. bott., P. Heinstr. 9, A'dam. R C.
.1. J T. Boon, gep., P. Heinstr. 9, A'dam. R.0.
D. Chistiani, boolsm., Basstr.3t, A'dam. R.0.
Vertrokken.
Naam: Beroep: Van: Naar: Gel.
J.F.BIankendaal, vh.kn.J.in'tVeltw.25,Wieringen R.0.
P.N.Jansen,titnm., lanzens r.36,Calgary(Canada).(ïer.
i. 1'. Giltay, gep., Parallelweg 8, Schoorl. N.H.
R. Kingma, zonder, lianaalw. 7, Utrecht. N.H.
A.Giltaij, zonder, Parallelw. 58, Üegstgeest. N.H.
C. C. van Altena, kap. inf., Üykstr 32, A dam. N H.
F. Snel, smid, Keizerstr.46, Westzaan. R.C
J. Geuzebrock, roiz Koningstr. 35, Alkmaar. N.H.
W. Kryns-Koole, zonder, Westgr. 17, Idaho N.A. N H.
G.C dcGroot,!otogr.,Spooratr.26,Bad-Nauheim,DR.C.
J.H.W jjker,amb.t.Seer.,Parall.w 33,Wieringerw N.H.
L. Kooien, serg. mar., 2e Vroonstr. 86, Leiden. N II.
C. de Cock, electricien, Langestr. 47, Leiden. N H.
Wed J.Steynrath,zonder, Koningstr.37 Schoten. N.H.
J.C.Blankendaal, zonder, J in'tVeltw.35, Blokker. N.H.
UIT HET BUITERLAHD.
Het congres der socialistische party kwam
Donderdag in hot Volkshuis te Brussel bij
een, om te beraadslagen over het al of niet
opheffeu dor werkstaking. Op het oógenblik
dat wy dit schrijven is de uitslag der stem
ming nog niet bekend, maar het laat zich.
aanzien dat de groote meerderheid zich voor
de ophefflog zal verklaren. Wellicht, kunnen
we ini dit blad dien uitslag nog mededeelen.
Op de bijeenkomst zijn een duizend gedele
geerden bijeen. Anseele voerde namens het
Comilé voor do Werkstaking het woord en
zei. flat de socialistische partij voldoende
succes behaalde, om nu tot ontwapening te
kunnen overgaan. De arbeidersklasse moet,
zeide bij, haar eenheid en tucht toonen door
den arbeid te hervatten.
De motie die in de Kamer aangenomen is,
is ons voldoende, zoggen de socialisten. De
regeering heeft toegegeven. Ja maar, zegt
het „Hbld. van Antw.", op het stuk van
beginsel is niets toegegeven. Het blad meent
lo. Dat ten overstaan der werkstaking do
rogoering geen enkel verbintenis heeft aan
gegaan
2o. Dat de werkstaking door een plechtige
stemming van meer dan twee derden der
Kamer veroordeeld is en gebrandmerkt
3o. Dat de verklaringen van 12 Maart, 16
on 17 April goedgekeurd werden door do
gansche Kamer, zoodat liberalen en socialisten
vandaag erkennen dat, toen zjj do verklaringen
van 12 Maart onvoldoende achtten, zij ge
hoorzaamden aan een gevoel van onbedacht
zaamheid.
De regeering heeft echter laten zien, dat
de verzoeningegeett, die haar bezielde, geeD
jjdole beleefdheidsformuul was, zegt het blad
verder, 't Is het gewone verschijnsel in den
oorlog, dat beide partijen aioh de overwinning
toeschrijven. Hoe 't ook zjj, de critieke tijd
is voor België gepasseerd en hoewel groote
verliezen zijn grleden, het nijvere land zal
zich weldra herstellen van den schok, dien
het kreeg.
De staking was de laatste dagen al afge
nomen. In de meeste groote textielfabrieken
in Gent werd mot volledig personeel gewerkt;
in de metaalnijverheid was de arbeid hervat,
behalve in twoe fabrieken waar nog 1800
man staakten. In Antwerpen was de tiestand
dezelfde gebleven. In Luik was Donderdag
in de kolenmijnen een geringe hervatting van
den arbeid merkbaarook zoo in de industri-
eele instellingen. In La Louvière was een
doel der arbeiders nogal opgewonden en on
tevreden over de hervatting van den arbeid.
De meerderheid nam echter een afwachtende
houding aaD. In Luik kwamen eenige onge
regeldheden voor.
De Duitscbe Rjjktdsg behandelde in tweede
lering do Stsaisbegrooting. Bjj de artikelen
over artillerie en bewapening, werd een
voorstel der begrootingscommissie besproken,
strekkende tot instelling van een commissie
tot ondersoek van de leveranties voor het
legsr en de marine, waaraan door den
Rijksdag te kieion leden van dat lichaam
m deskundigen toegevoegd zouden worden.
De sociaal democraat Ledebour verdedigde
een voorstel tot benoeming van een suiver
parlementaire' commissie van onderzoek, die
het recht zou hebben getuigen onder eedo
Staatssecretaris Delbrdck verklaarde:
,iHet voorstel dor boc.-democraten is in strijd
met de grondwet.
Ten aanzien van het voorstel der begro
tingscommissie verklaar ik namens den
Rijkskanselier, dat er grondwettelijke be
zwaren bestaan tegen de verkiezing van
leden der commissie door den Rijksdag. De
Rijkskanselier is echter bereid een commissie
te vormen, die uit vertegenwoordigers van
bet betrokken ressort en een overeenkomstig
aantal leden van het Huis zal bestaan, waar
door dan mot de wenschen van het Huis
rekening wordt gehouden".
Het voorstel der begrootingscommissie werd
aangenomen. De conservatieven en de rijks
partij stemde tegen.
De Californisebe landwet baart der regeeriDg
der Vereenigdo Staten wel sorgen. President
Wilson heeft den gouverneur van Californië
gevraagd of de aanneming niet kan tegen
gehouden worden totdat minister Bryan die
direct naar Californië zal reizen, het stand-
der bondsregeering sal hebben Hiteen
en er wellicht een schikking kan ge
troffen worden. De president wil blijkbaar
aan het verlangen van JapaD, dat zich heftig
tegen de wet verzette, tegemoet komen. De
beide huizen van het Californische parlement
ibben geantwoord dat zjj gaarne Bryan
illen ontvangen.
Uit Cettinjo komt het bericht dat Skoetari
door de zege vierende Montenegrjjnsche troe
pen genomen is."
Koning Nikita heeft dus zjjn zin gekregen.
Ook zonder de hulp der Serviiche troepen is
Skoetari door de Montenegrjjnen genomen.
Toen de Serviërs, na de kennisgeving der
mogendheden en na het sluiten van den wa-
lenstilstand, ook voor Skoetari de wapens
ïadden neergelegd en hunne posities hadden
ontruimd, werden dezo stellingen door de
MoDtenegrjjnen overgenomen, zoodat de stad
nanw ingesloten was.
In den nacht van 21 op 22 April gingen
de Montenegrjjosche troepen over de geheele
linie tot den aanval over. Het bajonet-gevecht
duurde den geheelen nacht door. De Turken
verloren aan het oostelijke en zuidwestelijke
front verschillende versterkingen, waarop
Dinsdagochtend de Montenegrjjnsche vlag
woei.
In den morgen deden de Turken een tegen
aanval, maar zjj werden met zware verliezen
teruggeslagen. Het gevecht, waarin de Mon
tenegrjjnen, die klaarbljjkeljjk Skoetari wilden
nemen, voordat hen dit kon worden belet,
als helden streden, leidde ten slotte tot den
val der vesting. Woensdagmorgen trokken de
Montenegrjjnen de stad binnen.
Dat koning Nikita het durfde wagen, om
ondanks de besluiten van Europa en de vloot-
demonstratie in de Adrialische Zee toch den
aanval op Skoetari door te zetten, wordt hem
in Weenen zeer kwalijk genomen. Vooral nu
die aanval met succes is bekroond.
Want men voorziet thans, dat Nikita de
stad Skoetari nu niet zoo gemakkelijk zal
ontruimen. Hjj sal zeggen J y suis, j'y reste"
of het woord van Leonidas wijzigend ver
klaren Jaag mjj -er maar uit.
En waar men dat in Weenen voorziet,
radon de Oostenrjjksche bladen krachtig een
scherper optreden tegen Montenegro aan, door
het bezetten van kustplaatsen of het zenden
van troepenafdeeliogen naar Skoetari.
Dat Skoetari in handen der Montenegrjjnen
gevallen is, zal wel norgens met grooter wrevel
vernomen zijn dan te Weenen. Sedert meer
dan een week immers, had Oostenryk-Honga-
rjje bjj de groote mogendheden aangedrongen
op krachtiger maatregelen, het kon echter
zelfs niet gedaan krijgen, dat de blokkade
tot Durazzo werd uitgestrekt. Eerst Woens
dagmorgen is die geschied.
Voor Oostenrjjk-HongaTjje is de overgave
in de stad dus een hard gelag. Niet alleen,
dat de in de stad ingesloten Oostenrijkers
thans aan de willekeur der Montenegrjjnen zjjn
overgeleverd, de monarchie zal nu ook, in
verband mot de tot dusverre gevolgde politiek,
;moeten gaan overwegen wie de Montene
grijnen zal noodzaken de bedwongen veste
weder te verlaten en wie de Serviërs zal
overhalen om nn ook Durazzo op te geven.
Naar de ondervindingen, tot dusverre opge-
.dftan met het Europeesoh concert, zegt de
Weensohe correspondent van de »Voss. Zei-
tung", is het niet zeer waarschijnlijk, dat de
beide mogendheden, die zich het sterkst heb-
gelnteresseerd voor de oprichting van een
vorstendom Albanië, van Europa daarvoor
icon mandaat zullen krjjgeo. Daarentegen staat
het vast, dat Oostenrjjk-HoDgarjje niet zal
toestaan, dat de besluiten van de Londensche
ambassadeursconferentie omtrent de grenzen
van Albanië ook maar eenigszins gewijzigd
worden en dat het tot bet uiterste zal over
gaan, wanneer mocht bljjken, dat Montenegro
en Servië zich niet willen storen aan den
wil van Europa.
Uit Weenen werd aan de Berl. Ztug.
seind dat graaf Berchtold een telegram aan
de mogendheden richtte waarin verlangd
wordt, dat de mogendheden aan Koning
Nicolaas een ultimatum zullen stellen om
binnen 48 uur Skoetari te ontruimen. Doen
de mogendheden dat niet, dan zal Oostenrjjk-
Hongarjje met goedvinden zjjner bondge-
nooten zelf zjjn politiek behartigen.
Dat klinkt weer niet erg vredelievend.
De Parijsohe bladen zjju het orover eens
dat de inneming van Skoetari een nieuwe
ernstige aanleiding tot verwikkelingen vormt.
Men hoopt echter op een vredelievende op
lossing van den crisis.
De vredesonderhandelingen met Turkjje
schieten ondertusschen goed op. De wapen
stilstand tuaschen Bulgarjje en Turkjje ia
voorloopig verlengd tot 4 Mei.
De Porte heeft reeds de delegatie aange
wezen die haar zal vertegenwoordigen by de
vredesonderhandelingen te Londen en bjj de
finaccieele conferentie te Parjjs.
De Grieken hebben reeds vyfduirend
Turksche krijgsgevangenen ternggebracht.
De bondgenooten zjjn het imusscben nog
lang niet eens over de verdeeling v
buit. Tenzij de mogendheden het w
voorkomen bestaat de kans dat de bondge
nooten nu nog onderling een robbertje zullen
vechten.
't Is te hopen dat het niet gebeurt. De
mogendheden zjjn onderling ook nog niet
vrjj van allo najjver en dat kan altjjd moeilijk
heden baren.
Koning Nikita, die de gezanten Tan de
verbonden BalkaDstaten ontving, nam hun
gelukwenschen vriendelijk in ontvangst
zeide, dal de val van Skoetari een nieuwen
toeztand in het leven heeft ge roepen, waar
mede men overal rekening dient te houden.
De geestdrift in het geheele. land is even
groot als de verontwaardiging zou zjjn, wan
neer men eraan denken zon Skoetari af te
staan. Niemand in Montenegro zou het thans
wagen deze gedachte uit te spreken. Noch
de regeering, noch de koning zouden dan bjj
het volk gehoor vinden. Wanneer Europa er
nog aan denken mocht Skoetari, waarvoor
Montenegro bjjoa doodbloedde, a&n dit land
te ontrokken, d&n moest Enropa deze taak
zelf maar ten uitvoer brengen.
De staking in BelgiS.
Het socialistische congres heeft met een
meerderheid van drie vierden der stemmen
de motie aangenomen van het nationale
comité voor Algemeen Kiesrecht en Algemeen
Stemrecht, waarin de onmiddellijke hervatting
van den arbeid wordt aanbevolen.
TWEEDE KAMER.
De Kamer geraakte Dinsdag door het
toeslag-wetje" keen. Niet zonder vele replie
ken echter. Zoo vond de heer Ter Laan
(s.d.a.p.) de houdiDg van minister Bink inzake
de onderwijzers al even lamlendig als die van
minister Heemskerk. Hjj betoogt niets tegen
een bjjslag te hebbeD, als de bezoldiging zelf
voldoende is om er in zjjn stand behoorljjk
van te kunnen rondkomen en als se niet moet
dienen om zich later van de zaak af te maken.
De hoeren van rechts hebben het in de hand
voor de onderwijzers te doeD, laat de heer
Van Wijnbergen maar zeggen hoeveel hjj
hebben wil, dan krjjgt hjj het van den minister.
De heer Bos (v.-d.) stemt geheel in met den
Ketelaar en ten deele met wat de heer
Laan zeide. De minister schijnt den ernst
van dit vraagstuk niet te beseffen. Hjj stemt
tegen het ontwerp, omdat hjj hei met den heer
Ter Laan eens is, dat een bjjslag een zeer
bijkomstige zaak moet bljjven.
Daarentegen stemt de heer De Geer (o.-h.),
hoewel hjj het principe van het ontwerp ver
keerd vindt, er vóór, om lat het hier on daar
een hoogst welkome tegemoetkoming geeft.
De heer Oosterbaan (a.-r.), die het, naar aan
leiding van een opmerking van den heer Ter
Laan, met dien heer aan den stok krjjgt, vraagt
of het feit, dat hier nu eens geen cent van
by de kloosterscholen terechtkomt, voor de
heeren van de overzjjde geen reden kan zjjn
het ontwerp aan te nemen. Het is twijfel
achtig of onder een concentratie-kabinet iets
van de salaritering terecht zou komen. De
De Jong (u.1.) (Hoorn) acht den kinder-
anti-nationaal. Do heer Van Wjjnber-
gon (r.-k.) acht het gevaar niet groot, dat dit
ontwerp eene nadere betere regeling zal tegen-
honden en zal voorstemmen.
Na re- en dupliek en nadat diverse amen
dementen, als gewoonlijk, worden verwofpen,
wordt het wetsontwerp met 52 tegen 23 stem
men aangenomen.
fort Kjjkdnin op te ruimen, krjjgt men ruimte
voor open batterjjen tusiohen Kjjkdnin od
K&aphoofd en wordt het landfroct versterkt.
De heer Van den Berch v*n Heemstede
(r.-k.) is van meening, dat dit ééne armzalige
fort niets tegen de dreadnoughts sal uit
richten. Spr. vindt het beter dg gelden aan
te wenden tot verbetering van het fort te
LJmuiden.
De discussies bepaalden zich uitfluitend
t het fort te Vlissingenwjj meenen dus
er kort te kunnen zijn en zullen alleeD
vermelden, dat de heer Troelztra een betoog
hield waarvan de quintessens dezelfde is als
die van zjjn partjjgenoot Hugenholtz.
Door de deputaten-vergadering van de
ooalitie-partjjen is Donderdag geen vergade
ring gehoudeD, alleen sectie-onderzoek van
verschillende wetten. De discussies worden
dus Vrjjdag voortgezet.
Kustverdediging.
Aan de orde is Woensdag het wetsontwerp
tot instelling van oen fonds ter verbetering
van de kustverdediging. (Bjj dit ontwerp
wordt voorgesteldle het maken van een
fort bjj Vlissingen, geraamd op f 5,860,000
2e. het verbeteren van het fort Kjjkdnin,
geraamd op f 4,760,0003e. het vermeerderen
van de vuuruitwerking van de bestaande
lantserforten aan den Hoek van Holland, bjj
Jmniden en op de Harssens, geraamd op
f730,000).
De algemeene beraadslagingen worden ge
opend.
De heer Hugenholtz (s. d. a. p.) zegt
dat Minister Heemskerk Donderdag bjj de.
beraadslaging over de aan de orde stelling
van dit ontwerp een toon in het debat heeft
gebracht, die spr. valsch in de ooren klonk.
De Regeering uchtte die aan-de-ordcstelling
uit een vaderlandslievend oogpunt noodig.
Daarin volgde hjj het voorbeeld van het
aDti-revolutionnair hoofdorgaan, dat sprak
van een .daad van moed van dit Kabinet.
komt echter op tegen deze nieuwe
antithese tusschen vaderlandslievende en
lieden met gebrek aan vaderlandsliefde. Spr.
schaart zich echter gaarne aan de zjjde der
laatste groep. De vaderlandsliefde der heeren
is de zjjne niet.
Maar deze antithese is onwaar en demago
gisch. Slechts flaancieel technische overwe
gingen hebben het Kabinet tot dit voorstel
geleid. Vanwaar anders deze besnoeiing in
dit „vad rlandslievende" plan Aanvankrljjk
heetten 40 millioen noodzakelijk voor
knstdefensie. De Regeering heeft dus, door
daarop te besnoeien, een jammerljjk fiasco
gemaakt en is gebleken gebrek te bezitten
aan „vaderlandsliefde". Zoo bljjkt deze be
wering slechts een boeman te zjjn geweest.
Wat de Regeering als noodzakeljjk voor
stelde, bleek zoo noodzakeljjk niet. De 40
millioen is geslonken tot 12 millioen, waar-
Regeering f 10,850,000 noodzakeljjk
acht voor do kustverdediging to land. Daar
staat de maritieme verdediging. Hier
staat de zaak anders. De Regeering erkent
met de pantserbooten een fout is begaan,
We zitten nu met 14 van dio booten opge
scheept.
Hoe weinig vaderlandsliefde in het spel is
bö het wetsontwerp bljjkt daaruit, dat alles
wat verband houdt met onze eigen defensie,
zorgvuldig geschrapt is, behalve f 780,000
voor de verbetering der vuuruitbreiding aan
de forten aan den Hoek, bjj IJmuidea en de
Harssens. Zlfs dit bedrag komt nog niet
geheel aan de eigen defensie ten goede. Spr.
Drinken op de Int.
Door P. N. R.
Soldaat van 't Leger des Heils had op
de Nieuwe Brug een vroegcren broeder van
't Spoorgracht gebouw aangeklampt, een lange,
magere, afgeleefde man, 't vel strak getrok
ken op het gerichtsbeen, de kleine oogjes
tranend ontstoken, die, in-de-lornm geweest,
erg dronken en wezenloos pal tegen een
lenning opgelaveerd was. Hand in hand
•tonden zjj, omringd door een troop
gapend en starend nieuwsgierige
op dringend
e menschen,
stom van verbaring. En terwijl de jonge
vent in blauwe trui en zwarte» broek, in
boog wjjduitloopend op de pantoffels, en
vetten lok op z'n voorhoofd onder de
pet uit, met weemoedige zuchten luisterdeen
alle moeite deed om behoorljjk op de beenen
te bljjven, begon de ander zonder pathos of
zwier te spreken, met in den klank van zjjn
stem een warme genegenheid, wèl wetende
hoe reusachtig moeiljjk het is om aan de
strenge eischen voor een goed #n vroom loven
te voldoen, vooral onder dit soort volk, waar
van sommigen alleen drinken om 't verdriet
over hun aardsche ellende te veijagen.
,Dat is nou de tweede maal dat ik je zóó
moet. Voor mjj hoef jo geen schaamte te
lea, ik ben maar een gewoon mensch,
ir de Heero Jezus ziet je overal, vriend
lief, en dèt is juist het ergste. Arme stakker,
moet je later uit dit ellendige leven den dood
ingaan Je wilt zeggen dat jo eerljjk bent,
maar niet sterk, 'k Geloof het gaarne. Maar
•beste jongen, daar verdien je geen plants
mee in den hemel on daar zou je toch óók
wel in willen, hè Bedenk toch, dit bestaan
is maar zoq kort, om voor die kleine ge
nietingen eeuwig te moeten boeten, jongen,
dat is 't niet waard, hoor! Wat of je met
zoo'n zwarte ziel moot beginnen? Kjjk eens,
mijn waarde, hot is nooit te laat om je te
Nóóit! Jjj hebt bjj on» bidden ge
■leerd en je gelooft nog aan God en zjjn
gebod, hè Welnu, buig straks berouwvol je
kniern en vraag Hem om vergeving van
zonde, dat is het mooiste, het eenigste zriddel
om je voor goed naar lichaam en geest te
verfrisschen. Nou ben je half bedwelmd, je
kop is beneveld en je liohaam ziek en slap.
Hoeveel uur heb je niet zuur moeten werken
voor de eenten die je nu hebt verzopenIk
begryp 't: je probeert veel narigheid te ver
suffen, te vergeten, maar als je op zoo'n
manier wilt voortgaan, dan wordt het één
barre, sombere tocht naar 't graf van Huis
duinen, gehitst en gejaagd door de jenever.
Kom, keer bjjtjjda terug van dat smalle pad,
je maakt den tapper rjjk en je besteelt je
vrouw en kinderen, die dagen en nao'
moeten tobben en lijden omdat jjj van
geld zweeft en zwabbert. Toe, ga naarhnis!"
't Was een woader zooals onder .(ju
den een plechtige stilte heerichtc.
•Met schorre stem antwoordde debeschonkene
triestig
„Nog niet, nee, 'k heb cento genog
die motte eerst frisch, dèn is 't nog tjjd ge
noeg om te gaan, thuis is 't ok zoo lollig
niet, m'n wjjf raast maar, is kwaad als
spin enne..."
Dan schoot geheel onverwachts en woedend
uit het duister een vrouw toe, met haar
zwaar, rauw geluid als 'n storm.
„WAt, kwaad as 'n spin 't zon zoo erg
niet weze hoor, maar dat is jou schuld, ge
meene slampamper jjj jaagt de boel door
't keelgat en wjj, de jonges en ik, we motte
er gebrek om Ijje - 'k was vroeger as 'n
os zoo dik - as 'n os ja - waar blijft dat
vleesch, 't smelt van m'n ljjf vandaag of
morrege stik je nog in die smerige drank -
maar dan heb je je verdiende loon, judas!'
Met groote, felle gebaren had 't wjjfje
ruziënd gesproken. Toen keek ze eerst schuw
wat op zij, de roode handen al wriemelend
aan den boezelband in haar schoot. Nu zag
ik haar smal, wit gericht, van't armoe leven
wreed gesheden, de huilerige oogen puilden
uit. schuin getrokken van den neus af en
geel verkleurd, was dunnetjes. glad-
Ze zuchtte diep, in kleine schok-
baar hoofd weg en moeiljjk groef
geeft tos dat in het algemeen de handhaving zij uit haar rokken 'n groezelig zakdoek
der aeutraliteit een onderdeel is van de eigen i propje, dat ze heftig tegen d'r oogen drukte,
defensie, doch ontkent dat dit hier bet geval j Toen scheen haar heele lichaam wel te ver
is. Wel wordt beweerd dat dit ontwerp niet slappen, 't Stroeve zuchten verweekte tot
is voorgesteld onder pressie van Dnitschland, een slikkend geluid, stootend en snikkend
daar deze verbetering is voorbereid vóór de telkens met 'n wanhopenden opzwaai van 't
spanniDg tusschen Engeland en Duitschland,hoofd. En rustig opeens, begon ze klagend
maar Duitschland heefi toch bjj dit fort te j te praten, met even ademgieren nog aan 't
eind van lange zinnen, tegen iemand die
f had ge
stille be
Vlissingen groot belang en dit voorstel is eind van lange zinnen, teger
dus niets dan een gevaarljjk partjj kiezen zich vertrouwelijk dicht naast
schoven, een oude juffrouw,
wegingen en zachtjes zeurende stem, in haar
verbleekte roao jak en zwarten omslagdoek
en blootc hoofd zoo maar uitgeloopen om een
boodschap.
Een bejaarde, reusachtig gebouwde visscher
man bleef een oogenblik staan, keek nieuws
gierig over een paar schouders.
„Drankmurmelde hjj, 't woord streelend
met zjjn lippen, de oogen smachtend bjjna
voor één mogendheid.
De heer Hugenh >lts merkte voorts op, dat
buitenlandsche opw nding verdwenen was eu
dat onze bevoegdheid tot het bouwen van
een fort te Vlissingen, als wj{ dat noodig
achtten, vaststond. Spr. conclusie is, dat de
12 millioen weggegooid geld zjjn.
De heer Eland (u.-l.) bespreekt tevens zjjn
amendement, bedoelende om niet tot bonw
van een fort te Vlissingen over te gaan, doch
zich te beperken tot eenvendige verdsdigings-
gesloten. En terstond daarop tot mjj, die vlak
Westerachelde. Spr. treedt achter hem stond: „Do pest voor 'n getrouwd
in voor het meerendeel uitvoerige technische man, meneerDie lui moesten wjjzer wezen
bisonderheden, en wat bjj over de stelling en geen druppeltje nemen, want de stumperds
den Helder zegt, komt hierop neer, dat die van vrouwen gaan er maar onder gebukt,
stelling bisouder ongunstig is gelegen, daar Niet omdat ik zelf afschaffer ben, o nee, van
kaststellingec, volgens generaal Van Ermel zoo'n beetje schoone klare of sterke bitter
Scherer, nooit van uit zee, maar steeds van heb ik volstrekt nog geen afkeer. Nou past
uit de landzjjde worden genomen. Door het 't me niet meer, maar vrooger, toen ik vrjj
gezel was en als jong kerel in de haringboot
zat, heb ik 'm ongenadig ggraakt Och, tegen
woordig gaat dat echte, zware drinken onder
ons volk heelemaal uit de mode. Trouwens,
er wordt ook niet meer verdiend. In mjjn
tjjd was 't met de visscherij veel boter ge
steld en naar verhouding daarvan werd een
gedronken. Ze zeggen wel eens: alle
dagen een draadje is een hemdsmouw in het
Zoo ging het ook met de borreltjes.
Wil je wel gelooven, dat ik en anderen
dikwjjls per jaar een kapitaal aan latgeld
verslonden Alleen aan latgeld. En wat er
buiten dat crediet drinken nog naar
ird geslagen. Voor elk tjj twee
slokjes op de lat, nk elk tij weer esn paar,
die je ui» je eigen portemonnaic be
taalde, gingen meestal de zes of acht te boven.
Reken maar nitals je naar den overkant
trok eerst hier aan de brug twee lat nentjes,
eva» zooveel op eigen kosten er bij,
r terug aan 't Hoofd twee lat borrels of
•Toote en drie of vier nog toe. Stoelen
of tafeltjes hielden we er niet op na,'t ging
alles Btaandevoets voor toonbank weg. Zoo
een slyterjj was geen broodwinning een
;oudwinning, meneerVan ons, onderwetscbe
laringtrekkers, werd een kroeghouder na een
aantal jaren rjjk. Je moet niet vergeten, dat
zes, zeven, acht ploegen in zoo'n drankaffaire
neerstreken, die vaak elf en twaalf tjjen per
week maakten. Acht ploegen was tachtig man
en dat set elf tjjen zooveel maal was acht
honderd en tachtig koppen in de week. Ieder
nam dan geregeld, naar gewoonte van
goeden ouden tijd, twee latten van tiem
één voor en één na het visschen.
Twee dubbeltjes, nietwaar? Laat nou eens
twintig maal achthonderd en tachtig
was was vjjfhonderd twee en zeventig
gulden per week, tweeduizend acht en tachtig
gulden per maand, zesduizend achthonderd
zestig gulden per drie maanden. Dit
alleen aan latgeld van zoo'n acht booten
bemanning.
Nou kwam daar nog bjj het Jantje contaDtje,
i dubbeltjes die extra geofferd werden. Als
i visscherij eventjes liep, en in dien tjjd
was dat al keel vroeg in 't jaar het geval,
dan nam je het er lekker van. 't Drinken
op de lat was voor de meesten niet voldoende.
Welnee. Ik had een kameraad naast me op
de doft, die geen slag met z'n riem kon uit
voeren als ie maar twee borreltjes op de lat
had geproefd, dat noemde hjj de lucht, de
leeren kennen. Wanneer hjj zjjn lat
kreeg, beleefde je wat, z'n handen trilden en
beefden als een .blad, maar had hjj er nog
zoo'n stuk of drie groote overheen w
dan werd 't zoetjes aan beter. En
lang de eenigste niet in onze boot, die
spatjes gebruikte dan z'n portie van do lat,
bjj»a allen dronken bovendien nog minstens
twee borrels. Tei.nu deze extra uitgave
bjj het vaste latgeld, dan wordt liet een
waarop menigeen jaloerseh zou t worden, 't
Mocht niet zoo erg knap van me wezen, als
vrjje jongen deed ik niemand tekort,
de getrouwden De vrouwen klaagden toen
steen en been dat ze niet in handen kregen
wat hnn feitelijk toekwam. Nuchter beschouwd,
moest je ze geljjk geven. Van al dat drink
;eld had een zuinige huismoeder wonderen
cunnen doen. Toen ik getrouwd was liet 'k
mjjn lat staan, dat wil zeggen als 't Zater
dagsuitbetalen was, dan schoof ik de dubbeltjes
van zooveel tjjen op en de tapper kreeg van
mjj geen duit, wat hem wel niet erg aan
stond, want er was op die manier niets meer
van me te halen. Doch ik had er maling
de vent had in mjjn vrjjgezellentijd
noeg van me geplukt. Ja, dat op de
drinken was voor hem een prachtige melkkoe,
belaogrjjke bron, een kurk waar ie op
dreef, want niet alleen dat er in den haring-
tijd veel geld werd besteed, maar je kreeg
aar van de minste kwaliteit. Met de jenever
werd geknoeid, de chocolade en koffie waren
slecht en de sigaren kon je niet rookei
Natuurlijk moest ie dat herhaaldelijk niet zoo
malsch hooren, waar het gaf weinig, de man
zoo wat de baas over je en
het recht in handen te hebben omdat hjj in
tjjd van nood geldschieter was. Juist dat ver
vloekte stelsel heeft altjjd en maakt nègeen
soort verplichting. Op I Jmniden is dat anders.
Daar is het Rjjk geldschieter, waardoor nooit
geen gebrek ontstaat. Hier in 't Nieuwediep
doet een particulier het en als die rutje is,
als die niet meer heeft, dan springt de her
bergier in de bres. Dat mag nu zoo op 't
oog heel mooi wezen, maar er zit m
achter. Het drinken op de lat maakt a
goed. Is het echter niet bedenkeljjk, dat,
het geld vangen is, de schipper bjj wien je
vischt, eerst de latcenten van je deel afhoudt
den herbeigier te geven Ik voor my
doe er niet aan mee, vroeger kon 't me niet
maar nu strijk ik zelf de twaalf
centen op, leg ze van alle tyen per weekin
een potje en als de visscherjj afgeloopen is
breekt motder het open en dan levert het
aardig buitenkansje op. Bjjna alle haring-
trekkers houden de lat in eere, doch ik weet
vast en zeker dat hun gezinnen, vrouwen
van mannen en vaders en moeders van zonen,
wat bly zouden wezen als dat gewoonte
drinken afgeschaft werd. Waar is het ook
goed voor? Ik kan u verstandige haring
trekkers aaawijzen, die aldus redeneeren
terug van het tjj heb ik in geen kroeg noodig,
want ik Wen dadelijk thnis. De meerderheid
denkt helaas anders, na afloop is het hun
eerste loop, en gevangen of niet, de lat wordt-
beslist niet overgeslagen. Daar komen ze
toevallig, twee, drie, vier ploegen, pas nit
zee, die hunkeren er als 't. ware naar om de
lat op te nemen".
Meteen wees hij naar het Ankerpark, waar
troepjes zwaar-stappende mannen, met en
zonder oliegoed, in aantocht waren.
(Wordt vervolgd).
gevoerd 186 koeien, 78 kalveren, 7 schapen
en 1 paard.
Met de geepviescherjj langs de kost gaat
Hier ea
't nog niet naar wenscb. Hier en daar voor
den Zeedijk is een waar doolhof van netwerk
aangebracht om de vlngge vischjes te ver-
doch veel succes heeft dit nog
Gedurende de laatste dagen worden weer
reusachtige hoeveelheden hooi naar elders
verscheept. De prjjs is heel wat lager dan
den joogsten herfst. Men besteedt van
f 13 tot f 17 per 1000 K.G. Van den ouden
voorraad is nog veel hooi aanwezig.
Wlerlngen.
Maandag had S. Jb. B„ per rjjwiel gaande
van den Oever naar Oosterland, het ongeluk
te vallen juist terwyl hjj een kar van J. H.
lerde; de kar ging hem over de linker
hand waardoor pink, ring- en middenvinger
srd werdeD. Dadelijk stelde B. zich
r geneeskundige behandeling. De dokter
constateerde de verwonding van pink en
ringvinger van zoo ernstigen aard dat het
noodig was Iwse lede» van de pink en een
lid van den vinger af te setteD, waartoe on
middellijk werd overgegaan.
Woensdagavond ongeveer negen uur werd
brand ontdekt op den zolder van .het woon
huis van J. K. aan de Hankes.
Na heel wat moeite en door veler hulp
gelakte het de reeds om zich heen grjjpende
'ammen te bluischen.
Nogal wat, netwerk ia verbrand of besoha-
digii, terwjjl de inboedel veel waterschade
heefi geleden.
Laatste berichten.
Ziektewet aaugenomen.
De Tweede Kamer nam heden mot 58 tegen
22 stemmen het ontwerp-ziekteverzekering
aan. Voor ztemden alle rechtsohe Kamerleden
(behalve de heeren DeSavornin Lohman en
Bichon van IJsselmonde) en de sociaal
democraten, hoewel onder protost. Tegen de
vrjjzinnigen en de twee bovengenoemds
Kamerleden.
Uit alan Omtrek.
Texel, 24 April.
De beer M. de Graaf te De Cocksdorp is
benoemd tot directeur van de ztoomsuivel>
fabriek „Samenwerking" te Eierland.
Voor het markten van kaas zal zorg
dragen de heer R. C. Witte.
De heer D- de Klerk, lid van de Tweede
Kamer, zal hier op Zaterdag a.a. optreden
voor de kiezers. Debat is gewenscht.
In den loop dezer week zjjn van hier nlt-
INGEZORDEH.
Een kijkje in de woning van een behoeftig
en bitter teleurgesteld echtpaar.
Er wordt wel esns beweerd dat er onder
me menzchen meer medeljjden gevonden
ardt, dan onder hen die tot de meerge
lden gerekend .worden. In hoever dit
waarheid bevat, make ieder voor zich. zei ven
"S.
Wat echter het „oogenichjjnljjk loon" voor
bewezen goedheid al zoo op kon leveren,
ondervond dezer dagen een,arm en gebrekkig
uuiavader. Gezegend m«t een groot getal
kinderen, bjjna allen te jong. om iets te ver
dienen, is hjj van den vroegen morgen tot
•len laten avond bezig oude schoenen te
repareeren.
Op zekeren dag daar mede bezig zjjode,
klopte aan tjjoo woning een gepensioneerd
ladisch militair, zoo iemand die met zich
celf verlegen bjj dezen opvolger van Crispjjn
een toevlucht zocht en vond. Er werd ten
overeenkomst gesloten om tegen vergoeding,
per kwartaal zou worden uitgekeerd,
kost, bewassching ea inwoning te verleeoen.
Gedurende eenigen tjjd ging alles tamelijk
goed. Wel gebeurde bet dat de oude zoon
ran Marz zoo nu en dan, zoo als een zeker
iemand dat. noemt in een staat van bepieH-
Ueid thuis kwam, dooh na zjjn geestelijk
bewustzijn terug te hebben gekregen, toonde
onze oudztrjjder berouw en nam zich dan
voor geen alcoholische dranken meer te, ge
bruiken, en zich bjj de ridders van de blauwe
knoop aan te sluiten.
Hoe hjj zjjn woord hield? Luister.I Op
den gedenkwaardigen dag van 14 April j.I.
j Jan (zoo heet ie) zjjn pensioen halen.
Gekamd, gewasschen eo geschoren stapte
hjj er op af. De vader en moeder des
huizes, beiden verheugd dat nu aanstonds
hun toekomende bedrag door hun
pecsionaire zal worden ter hand gesteld
(waarmede zjj op hun beurt het aan hen
verleende crediet dachten aan-te-tui veren)
waren niet al te zeer op hun gemak, dat
Jan, die beloofd had spoedig terug te zullen
keeren, zelfs Da ureD, ja. Da dagen niet terug
kwam. Jan had, onderweg zjjode, zulk een
onweerstaanbare lost, zjjn zoo verdroogde
keel te laven, dat hjj toen-ie er den smaak
van te pakken had, door bleef drinken, en
er voor goed van afzag naar sjjn pension
terug te keeren, en er van kostgeld betalen
totaal niets meer terecht kwam.
Ziehier, geachte lezers en lezeressen, in
korte trekken het verbaal van een drama
tische scene, welke in de gastvrjje woning
van een behoeftig echtpaar is afgespeeld.
De S>maritaan, die hier zjjn barmhartigheid
bewezen heef:, is er slecht afgekomen, en
verkeert door het ongelukkig geval in groote
verlegenheid, terwjjl bjj die bem deze wreede
teleurstelling veroorzaakte, straffeloos rond
doolt om misschien een nieuw slachtoffer te
vinden.
Zjj, die medelijden gevoelen met deze arme
bedrogen menschen, en iets van hun over
vloed willen afstaan, brengen een bezoek
aan de Vlootstraat hoek Wacbtstraat, waar
zjj zullen vioden een huisvader, welke door
een noodlottig geval zjjn been brak, en niet
meer in staat was zjjn functie verder waar-
te-nemen, nn door het repareeren van schoe
nen (waar hjj in zjjn jeugd ietz van geleerd
had) in het onderhoud van zjjn groot
tracht te voorzien. Die voor zijn bew
goedheid op meer dan bittere wjjse werd
teleurgesteld.
Met dank voor de opname,
Eer Hkldhschr Jokren.