KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor HelderTexel, Wieringen en Anne Paulowna Ho. 4219 Woensdag 16 Juli 1913. 41ite Jaargang. 't Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p.,poat 75 ct,, buitenland f 1.25 Pre-Zondagsblad 37} 45 fO.75 miön J Modeblad »»«65»»» »75» i 1. (Voor het_buitenlaad bij yooruitbetaling.) Advertentién van 1 tot 5 regels (bij vooruitbetaling) 30 cent. Elite regel meer6 Be wijs-exemplaar 2} Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. V»P8ohi|H« Dinsdag- sa Vrijdagmiddag. Uitgavsr: O. DE BOER Jr., Haldar. Bnraaus Koningstraat 29. interc. Teief. 50. ■IEUW8BERICHTER. HELDER, 15 Juli. IndUcbe jongelui te Heider. Den lOen en Hen Jnli j.1. was een aantal voorname aonen van tropisch Nederland, leden der Indische Vereeniging als gaston van Marine-officieren alhier aanwezig. Het was een zeer gelakkige gedachte van den heer P. J. Jager, luitenant ter zee 2e kl., in overeenstemming met don heer Raden Mas Noto Soeroto, den bekenden schrijver over Indische toestanden, o.a. in de ,N. R. Ct.", om die toekomstige leiders der volkeren van het heerlijke Insnlinde in kennis te brengen met de Koninkl. Marine, in het besef, dat Noderland ernstige en zware plichten te ver vallen heeft tegenover zy'n tropisch deel, en dat vooral der Marine voor het intact honden daarvan de gewichtigste fnnctiën zyn opgelegd. Daarnaast echter kan het slechts voordeel voor beide volken hebben, als zij de besten huneer met elkaar samenbrengen, opdat daar door de verbroedering kome! Verschillende heeren waren gastvry by familiën opgenomen, andere echter logeerden op Hr. Me. f Wachtschip" en op Hr. Ms. (Neptnnns". Zoowel Zyne Exc. de Vice-Admiraal, als ook de verschillende coi - - hebben al het mogelijke veroorloofd wat voor weislagen van waarde was. Zoo hebben de heeren, onder wie o.a. twee jengdige zouen van Z. H. den Soesoehoenan van Solo, Bendaorao Raden Mas Ario Hirawan en B. R. M. A. Soemeh, beiden nog scholieren der li. B. S. te Leiden, alsmede een viertal Prinsen uit het Huis van Pakoe Alam, een zoon van den bekenden Regent van Domak, eu van een reeks andere Regenten, kunnen by wonen een lanceoronfeniog aan boord van een torpedoboot; zij bezochten het Koninkl. luntitnat v. d. Marine, Hr. Ms. «Heemskerck" tin Hr. Ms. iGelderland"; zy bezichtigden eveneens een paar onderzeebooten, terwyl de drie medici in het Marine-hospitaal do Itönlgen-inrichting en het laboratorium zagen, alsmede een paar Salversan-injectiën bijwoon den. Ook onze drukkerij hebben de heeren met ern bezoek vereerd. Zjj bezichtigden de «erschillende afdeeliogen de zettery, de drnkkery, en vooral de technici toonden uitteraard voor onze groote snelpersen voel belangstelling. In hun byzyn drukten wy een groot portret van Marton Harpertszoon Tromp, dat w(j aan hen, als souvenir aan dit bezoek, hebben aangeboden. Op den dag van hun aankomst waren zy by de lnnch de gaBten van oen aantal Marine officieren, die hun eveneens een onzer zee helden in effigie aanboden, n.1. Michiel Adriaansz. de Ruyter; 's avonds was een groot aantal genoodigd aan boord van het Wachtschip, waar, na een dronk op H. M. do Koningin, door een der aanwezigen in een toast werd gewezen op het groote feit, dat de ouders der aanzittende vorstenzonon begrepen, hoe noodig het was, dat hunne kinderen, wilden zy werkelyk goede regeer ders worden hunner volken, by het schoone en intense gemoedsleven, dat den Oosterling kenmerkt, ook zouden zien en leeren, wat het Westen in zijn beste kennisvormen aan de mcnschheid bood: daarom werd dan ook eon dronk ingesteld op Z. H. den Socbo&- hoenan, alle Vorsten on Regenten, in 't algemeen op de ouders, wier zonen hier kwamen wetenschap vergaren. Men kan over tuigd zyn, dat aan beide zjjden de kennis making een zeer aangenamen indruk nagelaten heeft, en dat zoo wederom con grondslag te meer gelegd is voor vriendschap tusschen gasten en gastheeren, die ten voordeele zal komen van beide volken. De namen van de Indische gasten (in het vorig nummer onvolledig afgedrukt) zyn: Benduru Raden Mas Ario Hirawan, >H.B.S. Soemeh J Leiden, zoons van Z.H. den Soesoehoenan van Soerukarta. Raden Mas Ario Soorjopoetro, bouwk. ing., zoon van wjjlen Prins Pakoe. Alam V. Raden Mas Ario Moorhadiningrut, landb.k., zoon van den regent van Demak (Sema- rang). R. M. Noto Soeroto, jur. stud. iPresid. der k i Ind. ver. Notodicingrat, l f Neven van Noto Koeworo, lmed. I Prins Pakoe Gondowinoto, Ijur. I Alam van Mas Ischaq,glnlandsch arts. Raden Marwata, Inlandsch arts. R. Loekmaudjajadiningrat, technisch stud., broeder van den regent van Serang (Bantan). R. Soorjowinoto, med. stud., zoon van den regent van Heboemen (Kedoe). R. Sarengat, tech. stud., zoon van den regent van Karanganjar (Kedoe). R. M. Soemitro, bouwk. ing., zoon van den regent van Bandjarnegara (Banjoemas). R. M. Soediarto, landb.k. Leatemia, Ambon. Zeilwedstrijden Kon. Marine Jachtclub. Vrydag Zaterdag werden de jaarlyksche wedstrijden Kon. Mar. Jachtclub ter rcode van "Texel en Nienwediep gehouden onder n\%i zeer gunstige omstandigheden wat windkracTi betreft. De uitslag is als volgt: VrijdaR'll Juli. Eenig nummer: Sloepen type B2. met modeltuig, gestuurd door v. d. Kon. Mar. Baan 12 Eng. m. Ie pr. Een zilv. med., uitgel. d. Z. E. den Min. v. Mar.iiben. een Zeiss-binocle (Rennieprijz), Hr. iAtjeh, stuurman luit. ter zee J. W. A. t er; 2e pr.: Een br. med., uitgel. d. Z. Z \-oti Min. v. Mar., ben. een knnstv. Hr. fjs. Atjeh, et. luit. ter zee J. W. H Vo (ing; 8e pr.Verg. zilv. med., uitgel. d. 1. best. v. d. Ned. Ver. „Onze Vloot", H. V Emma, st. luit. ter zee J. G. Veene- boz: xtra-pr.: Een kl. zilv. med. v. de sloep, die L eerst de afvaartlyn passeert: Mars., Hellev., st. luit. der mars. Spiegelberg. Zaterdag 12 Juli. A. Zeilv. beh. t. d. Kon. Mor. 2. SI. type B met fantaaieluig (vold. aan de voorw., waaronder de wissolbeker wordt verzeild;, gestuurd door off. d; Kon. Mar., leden der K. M. J. C. Ie pr.: Gr. zilv. med., uitgel.' d. H. M. de Koo.-Moeder Hr. Ms. Atjeh, st. luit. ter zee C. Rühl, tyd 3 u. 53 m. 22} b.; 2e pr.: Verg. zilv. med., d. Z. E. d. Min. v. Mar.: Hr. "Djocjakartu. uitgel. Gelderland, st. luit. zee Van Lijnden, tyd 3 u. 54 m. 13} s.; 3e pr.: Gr. bronzen med. v. d. ver.: H. M. Atjeh, st. luit. t. zee J. W. A. Mulder, t(jd 3 u. 56 m. 7 sec. Uitslag der extra-pryzen niet bekend. 3. SI. type B1 met modelt., gest. d. ond.off. d. Kon. Mar. m. d. rang v. korp. en h. Ie pr.: De zilv. draagmed. v. d. Ver. v. d. st. on f 20 v. d. geh. bem.H. M. Emma, stuurm. torp.-maj. M. Haakman, tyd 4 n. 18 m. 6 s. 2e pr.f 10 voor de geh. bem., ben. een k. sig. v. d. st. Hr. Ms. W/s. W/oord, st. bootsm. S. Lak, t(jd 4 u. 19 m. 28 s. Extra- pr.: Een kl. zilv. med. v. d. si., die het eerst de afvaartl. pass., Hr. Ms. W/s. W/oord, kw.m. G. Mondeel. Afst. pl.m. 12 Eng. mijlen. 4. SI. type B; met modelt., gest. door ond.oö. d. Kon. Mar. m. r. v. korp. en h. Ie pr.: de zilv. draagmed. v. d. Ver. v. d. st. en f25 v. d. geh. bem.: Hr. Ms. Bel- lona, st. bootsm. H. Nykamp, tyd 4 u. 16 m. 15 s.; 2e pr.f 15 voor de geh. bom., ben. een k. sig. v. d. et.: Hr. Ms. W/s. W/oord, st. oppersch. L. Vedder, 4 u. 18 m. 59 s.; 3e pr. f 10Hr. Ms. Nautilus, st. oppersch. A. C. Zonderwijk, tyd 4 n. 22 m. 18 s.; 4e pr.: f5: H. M. Emma, st. opper-torpedist H. Koopman, tyd 4 n. 38 m. 25 s. Extra- prijs: Een kl. zilv. med. voor de sloep, die het eerst de afvaartlyn passeert: Hr. Ms. Piet Hein, st. bootsm. D. Christian. Afst. pl.m. 12 Eng. mijlen. 5. Sloepon type B3 met modeltuig, gest. door onderoff. der Kon. Mar. met den rang van korp. en hooger. Ie pr. de zilv. draag- d. Ver. v. d. st. en f 20 voor de geheole bom., Hr. Me. Nautilus, st. bootsm. P. W. Erkelens, tyd 4 u* 28 m. 31 b.; 2o pr. f10 voor do gehoele bem., ben. oen k. sig. voor den st., Hr. Ms. Lynx, st. sorg.- konst. K. de Boer, tyd 4 u. 41 m. 45 s. rxtra-prys een kl. zilv. med. voor de sloep, welke het eerst do afvaartlyn passeert, Hr. Ms. Atjeli, stnurman bootsman B. van Doorne. Afst. pl.m. 12 Eng. mylen. B. Internationale wedstrijden. Kiel- en middenzwaardjachten. 9. 6 Meterklasso, lo prijs een kunst voorwerp: ,,De halve Maen" eigenaar Koe. Mar. Jachtclub, stuurman J. G. Veenenbos, tyd 2 u. 40 m. 21} sec; 2e prijs de grooto zilveren medaille van de Vereeniging„Neer- landia V", eigenaars John M. C. Kievits cn W. Schouten, stuurman John M. C. Kievits, tijd 2 n. 64 m. 31 sec. Afstand pl.m. 12 Eng. mylen. C. Internationale Handicap- wedstrijden.» 10. Scherpo ou middenzwaardjachten, lang 7.8 M. op de waterlijn eu daarboven. Ie ptys een gouden medaille, uitgeloofd door H. M. de Koningin; 2e prys: een kunstvoorwerp, uitgeloofd door eenigo leden van de Kon. Marine-jachtclub; Se prys: de groote zilv. medaille van de vereenigiug. Afstand pl.m. 20 mylen. Ie prijs: Stolla, eigenaar-stuur man Jhr. W. Six; om den 2e dn 3o prijs zal opnieuw wordon gezeild. 11. Scherpe on middenzwaardjachten, lang beneden 7.8 M. op de waterlyn. Ie prys: een kunstvoorwerp, Najade, eigenaar Kon. Marine Jachtclub, stuurman luit. t. z. P. T. de Meester, tyd 3 u. 16 m. 58, e.; 2oprys: de groote zilveren med. van de vereeniging: Norita, eigenaar-stuurman L. Doedes, tyd u. 22 m. 29 e. Afstand ongeveer 12 Eng. mylen. D. Nationale wedstryden 12. A. B. C. klasse. Ie prys: Een kunst voorwerp, uitgeluofd door eenige leden van de Kon. Marine-Jachtclub: Carmen,eigenaar Kou. Mar. Jachtclub, stuurman J. B. H. Blom, tyd 3 u 57 m. 9 s.de groote zilveren uitgel. door do gemeente Helder; Dux, aar-stnurmau Ph. de Kanter, tyd 3 u. 58 m. 7 sec. Afstand ongeveer 12 Eng. mylen. 13. Ronde en platbodemjachten, met zy- zwaarden, uitsluitend mot vaste roef on vaat dek. Lang op do waterlijn 7 M. en daarbovon. Ie prijs: Eon kunstvoorwerp: Kampioen, eigonaar Kon. Marino-Jachtclub, stuurman H. G. Ferwerda, tyd 3 u. 27 m. 37 s; 2e >rysde groote zilv. med. van de vereeniging: Irandaris, eigenaar E. S. Kerkhoven on G. Tegelberg, stuurman E. S. Kerkhoven. X' u. 54 m. s. Afstand pl.m. 12 Eng. Begonnen onder aanvankelijk gunstige windsterkte, verliep de wedstryd ten gevolge van het gaan liggen van den wind meer en meer. Af en toe streelde een flauw briesje de zee en deed oven de zeilen zwellen, maar dit wat slechts van kortstondigen aard. De opening der Leeszaal in de Breewaterstraat. Toen, op initiatief van de afdeeling Helder 'an den Bond van Nederl. Onderwijzers den 3en Juni van het vorige jaar de Vereeniging lOpenbare Leeszaal on Bibliotheek" werd opgericht, was de aaavunkelyke belangstelling niet van dien aard, dat men in den eersten tyd op meer dan theoretische, in casu papieren resultaten durfde hopen, men meende dat het bezit van een leeszaal voorloopig nog wel eeno illusie zou blijven. Niettemin, het dagelijkseh bestuur dor ver eeniging bleef ijverig werkzaam en trachtte ryks- en gemeentelijke subsidie te krijgen ten einde de plannen te kunnen verwezenlijken. Wat die lautBto betreft, men weet, dat het geslaagd is: de gemeente was, met loffelijke vrijgevigheid, trots den niet zeer gunstigen flnautiëelen toestand der gemeente kas, bereid tot het verleenen van eene subsidie van f 850.Het Ryk echter moest afwijzend eene subsidie-aanvraag, althans voor dit jaar, beschikken, op grond dat de bijdragen van particuliere zyde nog te gering waren. Wat te doen? Hot Bestnor voelde zich,by het vernemen van deze jobstijding, meer ooit ontmoedigd. Aan de eene zyde plaatste het zich op dit standpunt, dat men met recht op grooter belangstelling van de zyde van het publiek rekeüen mag, wanneer er eenmaal eene leestaal is, sjj het op nog zoo bescheiden voet, dan wanneer men belangstelling blijft vragen voor eene leeszaal op papier, en wilde het dns niets liever dan zyn plannen, hoe dan ook, doorzetten. En aan den anderen kant was daar eeno begrooting die niet sloo die allen verworkelykiDgsplannen den kop indrnkte. Maar zieaudaces fortuna juvatde fortnin is met de stoutmoedigon. Den ijverigen secre taris der Vereeniging, den heer kapitein B. A. James, komt do eer toe door zjjn optimisme het bestuur, dat van plan was moedeloos te worden, weer met nieuwe energie te bezielen, inkort en goöd, zoo ontstond do z.g. minimum-leeszaal", die wij Zaterdagavond bobben geopend en ingewijd. Maar niet gaarne souden wy op het fmaie etablissement in do Breewaterstraat hot epithetOD .minimum" willen toopasBOD. Want minimum", nietwaar, dat geeft zoo'n idéé van een minimumlijder ou wie hot keurige interieurtje ziot, dat er zoo gezellig en ver lokkelijk nitziet, die zegt seer sekermetons: miuimum-leessaal is wat anders. Het is bescheiden, het zaaltje, maar het bescheidone kan groot zyn en is oenvoud niet het kenmerk van het ware? Vele genoodigden waren Zaterdagavond by de opening aanwezig. Wij zagen don heer, Van Nock, vertegenwoordigend het Dagelyksch Bestuur dor Gemeente, de heeren Hartendorf, Oortgysen en Verstegen, raadsleden, de heeren Denker en Rusting voor deu Bond v. Ned. Onderwijzers, dr. Griinwald, van hot Departe ment Heldor der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, den heer W. D. van Pelt, lid der firma Gebr. Van Pelt, die als eigenaar vaa het perceel Breewaterstraat zich zeer ver dienstelijk heeft gemaakt, verschillende be-' stuurstoelen, en andere genoodigden. Hen allen heette de Voorzitter, dr. C. H. Ketner, welkom. Spr. releveerde in 't kort de geschiedenis der Leeszaal, van den tijd dat in de bovenzaal van Café .Central" de kiem gelegd werd door de rede des heeren Moorman uit Hilversum, wiens profetie: w&nneor gy moeiolykhedeii ontmoet, laat u niet ontmoe digen, maar zet door zoo schitterend bewaar heid ie geworden, tot aan het resultaat dat het Comité thanB ziet ontstaax. Wat moed gaf, was het subsidie van de gemeente. Juist omdat de gemeonte, trots den minder gunstigen toestand der finantiëo, van haar belangstelling blijk gaf, moest dit voor het Comité een prikkel zyn om een goede leeszaal opterichten. Maar het ontbreken der rijkssubsidie ont moedigde even, wy zeiden dit boven reeds. Do beer Ketner releveerde de geschiedenis biervan in 't kort, en meende, dat het Bestuur, nu tenslotte de oprichting verzekerd was, mat het gebouw een gelukkige keuze had gedaan. Het huis, aangekocht door de en Gebr. van Pelt, werd tegen een zoo- danigen prijs verhuurd, dat de Vereeniging dien kon betalen, en op de bovenverdieping werd een alleszins bovredigéfede woning voor conciërge ingericht. Niet alleen bevredi gend, maar ook royaal werd het plan uit- gevoerd, en iedereen zal straks, als do woning voltooid ia, toegeven, dut zy een flinke woning is geworden. W(j kregen, zeide spr., den indrnk, dat het den heeron Van Pelt niet te doon was iets aan deze leeszaal te verdienen, maar dat zij or inderdaad iets voor gevoelden. Daarom ook was bet spr. aaogenaam den lieer Van Pelt bier aanwezig te zion. Doze geschiede nis behoort tot de aangenaamste herinneringen aan de Leeszaal. Maar er is meer. AU men bier zoo rond ziet, en naar die meubels, gordijnen enzoo- voort kijkt, lykt hnn aanwezigheid heel natuurlijk. Toch kosten xe, zooals ingewijden begrijpen, veel hoofdbrekens; men moetpaBsen, meten, beraadslagen en berekenen hoe een en ander 't zuinigst kan. Tal van „puzzioa" het woord !b van mevr. Redeke moesten worden opgelost. In hoofdzaak is het aan den ijver en de toewijding van haar te danken dat dit alles in orde is gekomen. Ia dit ver band moeten genoemd worden do gordijntjes langs do boekenkastjes ouder, een geschenk van den heer on mev. Redeke. De aanwesige couranten en tijdschriften zyn van den meest uiteenloopenden aard. Welke diepgaande kloof ook bestaat tuaschon „N. Rolt. Courant" en „Standaard", bier vindt men zo broederlijk naast elkander. De „Vegetarische Bode" ligt naast het „Geïllus treerd Slagersvakblad", „Het Volk" naast Maasbode", enzoovoort. En diezelfde veelzijdigheid vindt men ook in het bestuur don aankoop terug. Alle kleuren van den regenboog zyn daarin vertegenwoordigd. Het is niet dan aangenaam, dat zooveel enwerking is. Dit komt doordat bjj allen één gemeenschappelijke wensch voorzit: geestelijke verheffing van het volk, en men loge hieromtrent verschillende inzichten hebben, toch werkt ieder op «ijn manier mede. Spr. hoopt, dat dit zoo mag blyven. We hebben hier verschillende kerken on scholen in de gemeente, we zullen hopen, dat we slechts éen openbare leeszaal sullen hebben. Ook op het gebied van boeken vindt men alle richtingen vertegenwoordigd. Het huis heette, toen de heer Vrieslaudor er nog woonde, de „Allemansgading", en werkelijk, die naam zou nog kunnen dienen, want er is voor ieders gading. Hoe komen wij aan die boeken, vraagt spr. daar toch het plan was alléén maar (voorloopig) eeno leeszaal van tijdschriften interichtec. Het allereorst valt het oog op de ry netjes bruin-gekafte boeken, die de Vereeniging in bruikleen heeft van het Dopartement van 't Nut. Hopen wy, zei spr., dat het onze gast hier op den duur zoo goed moge bevallen, dat zij bljjft. Het aantal andere boeken, dat er io, her innert aan het verschil tusschen deze bibliotheek en die van een Leidsche wetenschappelijke vereeniging, die er slechts vyf besat; hoe bescheiden ook, maakt de Heldcrsche leeszaal daartegenover eon goed effect. Een groot deel der aanwezige boeken is afgestaan door een vroeger bestaande Helderache Loosc' die de tijdschriften, die in haar leeninrichting circuleerden, heeft bewaard. Daarvan zyn ook de meeste belletristische werken afkomstig. Van verschillende ingezetenen en belang stellenden zyn schenkingen ontvangenzoo van de heeren v. d. Mark, S'-umphius, Redeke, die een belangrijke schenking deed. Ook van andere particulieren zyn min of meer groote schenkingen ontvangen. Aange kocht zyn enkele standaardwerken, zooals de volledige Encyclopaedie van Winkler Prins, AndreeB Handatlas, dictionnairea, geschied kundige werken e.t.q. Over het personeel sprekend, seispr., dat, hoewel het bestuur, om de kosten, van de aanstelling van eon bibliothecaris had afgezien, die wensch nochtans vervuld is geworden. Mejuffrouw Pleyte, een dame, die in ver schillende openbare leeszalen gewerkt heeft, zoowel in ons land als in Engeland, beeft zich bereid verklaard een tijdelijke aanstelling als bibliothecaresse te aanvaarden, en de aanwezige boeken en tijdschriften te catalo- giseeren. Tot conciërge word de heer W. F. Lalau aangesteld, in wien men hoopt den rechten man op de rechte plaats t8 zullen vinden, en van wiea men verwacht, dat hy el opgewektheid syn plicht zal doen. Moge de Leeszaal over don conciërge, maar ook de conciërge over de leeszaal tevreden zyn! Een achterzaaltje aan het eind van de eigenlijke leeszaal kan dienBt doen als be stuurskamer en tevens als studiezaal. Ook is er nog een tuin, waarin een pereboom, volgens zeggon van den vroegeren be woner, rijkelijk vruchten afwerpt. Wellicht onze instelling, zoo zei spr., ten opzichte 1 dien pereboom eenig in onB land, maar het zij: evenals die pereboom van klein stekje tot grooten boom gedijd is, zoo moge leeszaal groeien en evenals de pereboom rijkeljjk vrachten afwerpen. Spr. verzocht nu aau deu hoer Van»Ncck, als vertegenwoordiger van het gemeentebe stuur, de leeszaal te willen openen. Den heer Van Neck deed het zeer veel genoegen, dat eindelijk het oogenbiik gekomen was, waarop de verwachtingen, die men langen tijd gekoesterd had, verwezenlijkt zullen worden, Spr. vindt het een eer, dat het Dag. Bestuur dor gemeente hem uitnoodigde de vertegenwoordiging to vormen. Spr. doet dit dan ook met hot aangename gevoel hulde te kunnen brengen aan hen, die de eerste schredo hebben gezet op dit pad, en spr. weet, hoe moeielyk hot iB hier tor plaatse zooiots te ondernemen, onder ongunstige finan- tie*Ie omstandigheden en met eon vlottende bevolking, die voor blijvende zaken weinig voelt. NamonB het Dag. Bestuur, neen, namens de geheele gemeente brengt spr. hnlde aun de oprichters en het beBtuur, dat thans de in handen heeft. De plaats is gunstig zenin 't centrum dor stad, en de in wendige aanblik noodigt uit bier te vertoeven. Spr. uit de beste wenschen voor den bloei der onderneming. Zij kan zeker zyn van de groote belangstelling van de zyde van het gemeentebestuur. Na dit officieele gedeelte bestond de ge legenheid het lokaal te bezichtigen. Op ver wonderlijk-praktische wyze is gebruik gemaakt van de ruimtoeen schrijftafel met ntensiliën sen laugo leestafel lokken tot een lang bezoek uit. Van een kast in den muur heeft men een garderobe gemaakt on het geheel maakt een aangenamen indruk. Ook het achterzaaltjo studiezaal levert een prettig zitje op. Wy noemden reeds eenige boeken, die de Vereeniging aangekocht heeft en die voor naslag-materiaal dienendus niet uitgeleend worden. Een encyclopedie, hand-atlas, dictionnairea, eon bybel, een ver zameling staatswetten, jaarboekje van leger vloot, dat zyn de voornaamste en de allereerst benoodigde en voor iedereen ter inzage en ten gebruike. Behalve die vonden we nog een ry gidsen voor vreemdelingen van verschillende plaatsengeschenk van „Helders Belang", een serie van „de Gids", „de Nieuwe Tyd", „Marineblad" (compleet), „Album der Natuur", en de volgende standaard werken; Ou demons, Insecten, Quack, De Socialisten, Knyper, Ons program, Pothuis Keesnig, Administratieve Kennis, Domela Nieuwenhuis, Geschiedenis v. h. Socialisme, Bragmtras en Kernkamp, Algomeene Geschie denis, Dozy en de Roever, Het leven v. onze Voorouders, verschillende nos. Wereldbiblio theek, Goethe, Vondel,(compleet), en zoo voort. Van de couranten on periodieken noemen wy Holl. Revue, Gids, Nieuwe Tyd, Vragen v. d. Dag, Nieuwe Gids, Op do Hoogte, Tijd spiegel, de Ploeg, Lévende Natuur, Amster dammer, Standaard, Maasbode, Beukelaar, Electrotechn. Weekblad, N. Rott. Ct., Volk, 'erlander, Nederlander, alle Heldorsche bladen, en zoo voort, totaal 56 maand-, week- en dagbladen van elke richting en strekking. De Nutsbibliotheek bestaat uit pl.m. 900 deelen, door particulieren werden 300 deelen byeengebracht, op elk gobied, veel belletrio i natuurwetenschappen. Wy mogen dit verslag niot eindigen, zonder onzerzijds het bestuur met haar aanvankelijk resultaat gelukgewenscht en de beste wenschen voor den toenemenden bloei der instelling geuit te hebben. Het zal verdor noodig zyn nogmaals de aandacht te vostigen op feit, dat voor Rijkssubsidie voor 1914 de geldmiddelen aanzienlijk zullen moeten toe nemen, en ook het ledental. Doch, nu de leeszaal er eenmaal is, zal eene contributio f 0.50 per jaar (men mag natuurlijk ook r geven) wel geen beletsel zyn voor velen om toe te (reden. Waartoe wy hen ijverig opwekken. De HMBdusa"-berdenking. De gowezen officieren on minderen van de „Medusa", het oorlogskorvet dat een halve eeuw geleden de straat van Simonoseki for ceerde, ontvingen Vrijdag op den herdenkings dag van dit wapenfeit velo blijken var belangstelling in don vorm van bloemen ei felicitaties. Van de vijf oud-officieren woont heer Pliilipse, ond-efficier-machinist, in Amsterdam. Hij ïb de eenige die Vrydag, wegens ongesteldheid, Diet kon deelnemen het diner, dat door den oud- officier, De Jongh, in zyn villa „Irwana" to Scheveningen, aan de vroegere leden van don état-major der „Mednsa" werd aangebodon. Fort te Vlissingen. Op Zaterdag 19 dezer zal in Den Haag vanwege de genie de aanbesteding worden gehouden voor de grondwerken tot het maken van de fundeeringen voor het fort to Vlissingen. Deze grondwerken moeten in April a.s. worden opgeleverd, en er zal ongeveer voor f 140.000 aan wordon verwerkt. De geschutlevering der firma Krupp. Naar wy van welingelichte zyde verneme was de inschrijving der firma Krupp ten aanzien dor geschutlevering, 2 a 3 ton lager dan de daarop volgende inschrijving. (Vad.) Kustverdediging. De „Staatscourant" van Vrijdagavond bevat de wet van 23 Juni 1913 tot vast stelling van do begrooting van inkomsten en uitgaven vaa het „Fonds tot verbetering van de kustverdediging" dienst 1913 en tot in stelling van een Fonds ter verbetering van de kustverdediging. De kabinetscrisis. Mr. H. L. Drucker ontving Vrijdagavond in zijn woning te 's-Gravonhage tot het bonden eoner samenspreking den Kabinets formateur dr. Bos en de Vryz.-Democratische tegenwoordige en niouwgokozen leden der Twoede Kamer de heerenMarchant, Limburg, Kotolaar, Teunstra, Smidt, Van Deventer en Roodonburg. De heer Treub is buitenslands. Zaterdagavond heeft de formateur van het nieuwe Kabinet, dr. Bos, to zynen huize een langdurige conferentie gehad met leiders en voormannen van verschillende partyen uit de linkerzijde, met name mrs. Druckers, Goeman Borgesiu», De Meester, De Beaufort en Tydeman. Hot #Volk" zegt, dat in het geval van aanbieding van een portefeuille aan een, twee of drie sociaal-democraten do oplossing van de crisis nog eenigen tyd zal moeten doren. «Want de verantwoordelijkheid zoowel voor de aanvaarding als voor de weigering, is een verantwoordelijkheid, die in de soc.- ocr. party d°or g°®n perraon en door orgaan kan worden aanvaard, noch door de Kamerfraktie, noch door het Partij bestuur. Een congres alleen zal in deze kunnen beslissen". De Kabinets-formiteur. „Het Handelsblad" geeft het volgende aTtikel over den heer Bos, den Kabinets formateur: Aan dr. Bos, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, iB dus opgedragen do vorming van een regeering, bestaande nit leden der linkerzijde. De „linkerzijde" na wat reeds over de mogelijkheid van het zitting nemen vaa een sociaal-democraat in een linksch ministerie is bekend geworden, mag wel als zeker aan genomen worden, dat dr. Bos, ook indien do sociaal-democraten hnn medewerking bjj het vormen van een regeering weigeren, zal trachten uit led6n der overige linksehe fracties een kabinet samen te stellen. Het is dan een zeer belangrijke taak, die dr. Bes, die in het kabinet wol den voorzitters- zetel zal innemeu, daarmede op zich genomen beeft. Wy hebben in dit blad reeds vaak genoeg onze meening gezegd en onze lezers weten, dat wjj de taak, om zonder homogene krachtigo meerderheid te regeeren onbonjjd- baar zwaar achten. De verantwoordelijkheid die eon vrijzinnig ministerie aldus op zich neomt, is zeer grootoen verantwoordelijkheid niet alleen tegenover het land, maar ook tegenover de liberale partij, die door een herhaling van het lot, dat het ministerio-De Moestor getroffen hoeft, groote schade zou ljjdon. Doch dr. Bos durft het aan. Hij, ervaren partijman en parlementair, wil als leider van eon linksch ministerie optreden. En dan moeten wjj dadelyk erkennen, dat de keus vaD don persoon een.bjjzonder gelukkige is. Wjj doelen daarmede niet zoozeer op de algemeen erkende bekwaamheden van den Bos. Wel op zyn geheele persoonlyk- De heer Bos is bjj alle partjjen geacht en zoo één vooraanstaande figuur in den partijstrijd der laatste jaren in staat is ver spreid staande groepen samen te brengen in eon werk dat te zamen moeten en kunnen verrichten en wat meer is hen samen to houdeD, dan is het wel dr. Bos. Hjj was nooit iemand, die nit portydrifc billijkheid en hoffelijkheid tegenover anders denkenden vergat, of wien het moeilyk viel de grieven en bezwaren van andersdenkenden te begrjjpen. Ook zjj, die, als wjj, met kracht hebben ontradon hot deelnemen aan een uitgesproken linksch kabinet (of een concentratie-kabinet, uitsluitend de politiek der concentratie uit voerende, gevormd zal wordon is nog onzeker) kannen niet andors doen dan de kouze van dezen kabinets-formateur toejuichen, en hem wolslagen toeweDSchen in zyn pogen een kabinet te vormen, dat rogeeren kan do niouwvorkozen volksvertegenwoordi ging en daarby rekening te houden met al do stroomingen in ons volk, die bjj de laatste verkiezingen zjjn tot uiting gokomen. Dit zeggende, denken wjj natuurlijk aan het feit, dat de heer Bos behoort tot de vrjjzinDig-democratische partij, d. w. z. juist tot de kleinste groep der linkerzijde, die na de verkiezingen het meest verzwakt in de Kamer terugkeert. Wjj hebben op de be- teekenis van de wijzigingen in de sterkte der verschillende linksehe fracties reeds ge wezen wjj zjjn overtuigd, dat in de be noeming van dr. Bos niet eenige bijzondere aanwjjziDg kan liggen omtrent den geest de vrijzinnige wetgeving, die de komende regeoriog zal willen tot stand brongen. Wjj hopen, dat het dr. Bos geluiken zal krachtige personen bereid te vinden in zjjn kabinet zitting te nemen, want ook een kabinet, dat op vele punten een gematigde en verzoenende politiek zal moeten trachten te voeren, dat vask maatregelen zal moeten voorstaan, die het gevolg zjjn van een compromis van uiteenloopendo wenschen, hoeft behoefte aan kraohtige figuren. Levasteur te Amsterdam. LevaaRour heeft Zaterdagmiddag, omstreeks vijf nur, ten aanschouwe van duizenden, te Amsterdam een prachtige vlucht gedaaD. Het was oen stralecd-mooie dag, met weinig wind. Levasseur en zjjn passagier snorden voorbjj, zoodat het toestel weldra uit het gezicht was, maar oven snel keerde de reuzenvogel op zjjn baan terug, en opeens, vlak voor het paviljoen verhief hjj zich uit het glinsterende water in de zonnige atmosfeer. Op ongeveer twee derd meter hoogte vloog Levasseur over het IJ tot aan de graansilo van Korthals Altes, toen keerde hjj, om eenige malen lang over het tentoonstellingsterrein te suizen. Het was een prachtig schouwspel! 't IJ was be zaaid met motorbootjes en zeil vaartuigen, en daarboven, tegen den strak-blauwen hemel, stak scherp af de groote, nn zwarte albatros met zyn strakke lynon. Eu telkens als boven het Tolhuis kwam, steeg uit duizenden kolen een donderend hoera op; men zwaaide mot de hoeden en wuifde met zakdoeken, 't Was of voor de eerste maal te Amsterdam "een vlieger was opgestogen. Ruim een kwartier bleef Levassenr in lncht en onder de geestdrift der duizenden die getuige waren van het schouwspel, landde hjj, na eenige goed-geslaagde manoeuvres, weder aan den Eutos-steiger. Mot eigon kracht bracht hy syn vliegtuig in de haven terug en het was een aardig gezicht hem over het IJ te zien scheren. Valsch geld. Hot personeel van de Amqterdamsche tram hoeft Vrydag by de politie ingeleverd: vier valsche rijksdaalders, een valache gulden, twaalf valsche kwartjes en zeven valsche dubbeltjes, die het in betaling had ontvangen. Stuurlieden-examens. 's Gravenhage, 12 Juli. Geslaagd kleine zeilvaart stuurman do heer L. de Klerk. Een comedie In de Zeeuwsche Staten.. Do Statenvergadering heeft, zoo achryft de „Midd. Crt.", Dinsdag eon kleine comedie opgevoerd. De staking van stemmen over het voorstel-IJsebaert, om, in afwijking van het voorstel van God. Staten, toch a#n den R.-K. Boerenbond een subsidie van f 300 te geven voor vlasproefvelden, gaf aanleiding tot het aanwenden van een middel om de noodzakelijke nienwe stemming in een vol gende vergadering, niet te moeten uitstellen tot den herfst. De zitting wordt eenvoudig gesloten ver klaard, de heeren gingen koffiedrinken, maar kwamen daarna terug, begonnen toon een nienwe zitting, stemden ovor dat voorstel, dat verworpen werd, en behandelden daarna de agenda verder. Maar de wet is do wet. Het was oen nieuwe «Hing. En daar de Statenleden voor iedere zitting presentie-gelden krijgen, deden Ged. Staten het voorstel om de begrooting te verhoogen met f 200, het bedrag dier presentie-gelden. Do Statenleden hoorden het voorstel aaD, glimlachten in- en uitwendig, maar niemand vroeg het woord om te zeggen, dat die toch zeker onverdiende dnbbelo toe lage wel wat mal was, en dat de Statenleden die nu maar moesten afwijzen. Allen zwegen, en zoo werden er f 200 uitgegeven voor een formaliteit. By slot van rekening was er dus f 200 uitgegeven om een post van f 300 af te wyzen. „De Maasbode" twyfelt er echter aan, of deze begrooting do koninklijke goedkeuring wel zal erlangen. INGEZONDEN. Geachte Heer Redacteur I Door de commissie voor het vacantio- kinderfeest, samengesteld uit den Bond van Ned. Onderwijzers werd eenigen tyd geledon adres aan den gemeenteraad verzonden, het verzoek f 50.subsidie uit de ge meentekas toe te staan ter gemoetkoming in de te maken onkosten. In de laatste Raads vergadering is dit adres in behandeling ge komen en werd overeenkomstig het advies van B. en W. besloton de gevraagde subsidie toe te slaan op voorwaarde, dat de hoofden van scholen, na overleg met de klasse- onderwyzers beslissen welke kinderen het uitstapje zullen meemaken. Deze voorwaarde nu is verregaand onbegrijpelijk in de eerste plaats en in de tweede onmogelijk. Hoe kannen de hoofden, waarvan sommigen de kinderen niet eens van naam kennen, oor- deelen welke in aanmerking komen Hoe kunnen wy dit? W(j, d.w.z., de commissie met behulp van de klasse-onderwyzera, kunnen slechts een groot aantal voordragen en nn zal toch zeker ieder moeten toegeven, dat de kl.-ond. veel beter de toetand der kinderen kent dan het hoofd, die nooit of zelden met ze in aanraking komt als de onderwijzers. Wy moeten eenige weken lang •ploeteren", door de ouders der kinderen op te zoeken, den toestand verkennen of in de om geving, in winkols b.v. informeoron naar hnn maatschappelyken welstand. Dan kannen we pas eene keus doen. Wy moeten zóó to werk gaan, omdat we anders in vele gevallen on mogelijk billijk kannen syn. Er zijn zulk een sa kinderen, dio netjes en zindelijk go- kleed z^n en waar het echter thuis toch armoed is, en daarentegen ook zoo vèèl, die slordig, slecht gekleed uitzien en den in druk geven .arm" to zijn, doch die ;t thuis werkelijk goed hebben, wat eten, drinken en pretjes betreft. Wjj onderwijzers ontmoeten zoo iets dagelijks. Hieruit alleen blpt al, dat het aanwyzen door de hoofden onmogelijk is. Wy moeten zelf gaan zien Hoe de hoofden met de ouders in aanraking komen, welnu het gros der ouders en wjj onderwijzers weten zulks het best! Waar de klasse-onderwijzer niet op de hoogte is, door zekero omstandig heden, zullen wjj zeker niet verzuimen het hoofd ook te raadplegen. Waarom nu de hoofden door B. on W. erin gemengd moetoïi worden is ons een raadsel. Zyn wy niet capabel om hetzelf te doen Het uitstapje is toch zeker een zaak, die absolunt buiten het onderwys omgaat? Iets wat bovendien in de vacantie geschiedt Is het daarom niet bedroevend, dat ons om zulk een bedrag, dorgolyka voorwaarde gesteld wordt Sohijnt hot geen zuiver wan trouwen van B. en W. in onze zaak, Let verschaffen van een genotvollen dag aan arme kinderen We verantwoorden immors allen De Heer Burgemeester wenieht geen enkele voorwaarde te stellen aan de commissie voor viering van het Onafbankelykheidsfeest, voor de (toegestane) subsidie van f 500.— Welnu, wjj vragen is er roden ons wel eene voorwaarde te stellen, die wij niet accep teeren wat begrijpelijk is 1 Dat het onge rijmd en onbillijk was, blook dan ook, dat de voormannen in den Raad, het voorstel van den Heer Verstegen (ons geenerlei voorwaard o te stellen) steunden. Op ons maakte het dan ook den indrnk, dat de meerderheid in den Raad, voor het voorstel van B. en W. stemde, om te voorkomen, dat de f50.voor oos verloren gingen. Allerminst omdat dit voor stel den heeren zoo sympathiek was. Hiermee hopen we het Heldersche publiek afdoende ingelicht te hebben, over onze weigering de snbsidie te aanvaarden. De Commissie voor het vacantie-kinderfeost. De secrotaris, WlhL. Dknkek, Langestraat 39,

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1913 | | pagina 1