KLEINE COURANT
1
't Vliedend Blaadie
voor Ho!dor, Toxel? Wieringen en Anna PauBowna
•ru van mevr. Boldingh—Goeman*
over: „De opvoedende waarde van het zeggen
en lszen van gedichten."
Wegens ontbinding der Vennootschap I. GRUNWALD
begint WOENSDAG de groote uitverkoop tegen INVENTARIS PRIJZEN.
©eeo zlchfzending,en. 's Avonds 9 nor gesloten. Uitsluitend a Contant.
I
No. 4221.
Woensdag 28 Juli 1918.
41ste Jaargang.
1 bjj Toornitbetaling.) JljJR mR Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
't Vliegend Blaadje p. 3 m 60 ct., fr. p.post 75 ct., buitenland fl.25 V B Ir v M ij® Advertentiën van t tot 5 regels (bjj vooruitbetaling) 30 cent.
10.75 if iiAffinnfl Klaanso
(Voor het buitenland bjj voornitbetaling.)
■middag. Uitgaven C. DE BOER Jp., Heidap. Bupaau: Koaiagatpaat 29. Intarc. Tslaf. S0.
Agenda.
Bioscoop-Voorstellingen. Kamaalweg 112.
Dagelijks 7 nur. Zondags 2 nnr,
Bioscoop-Voorstellingen. Koningstraat.
Dagelijks 7 nor. Zondags 2 nnr.
UIT HET BUITENLAND.
De bladen wisten te melden dat de Belgische
Kamer besloten had een kort recea te honden
en niet meer in dese «itting de schoolwet
te behandelen.
't Bericht in tegenspraak met wat wij
daaromtrent vroeger meldden ia echter niet
nader bevestigd.
Antwerpen viert feest, 't Geldt het gonden
herdenkingsfeest vanhet vrijmaken der Schelde.
Minister-president de Broqneville hield een
redevoering waarin hQ wee» op de voorname
plaats welke Antwerpen in het nationale
economische leven inneemt sedert 1863. De
offers welke gebracht worden om het Zelf
standig leven van het land te verzekeren
rijn niet tevergeefs; zjj zjjn de grootste
waarborgen voor het onafhankelijk bestaan
van België. De machtige bevestigingen van
Antwerpen zj|n gerechtvaardigd door die stad,
die,onse laatste toevlucht is bjj drei gen dlge vaar.
Be sprekende da verbetering der havenwerken
(en een betere weg naar zee, de groote
doorateek) zei de minister dat er zich talrijke
moeilijke technische qneBties voordoen. De
regeering is besloten met de grootst mogelijke
energie op te treden.
De burgemeester deed een krachtig beroep
op de regeering voor de snelle afwerking
der havenwerken, noodig voor den voorspoed
van Antwerpen en de algemeene welvaart
van het land.
Ia Wnrtemberg, Hessen, Baden, Beieren,
Elzas en Zwitserland is Zondagnamiddag een
betrekkelijk zware aardbeving gevoeld. Zie
uitvoeriger bericht; elders in dit nummer.
Frankrijk heeft eindelijk z{jn legerwet.
De Kamer heeft met 358 tegen 204 de
geheele militaire wet goedgekenrd.
Ji' het buitenland wonen en geen gehoor
hebben gegeven aan de oproeping om in
dienst te treden.
Voorts heeft de Kamer een amendement,
bepalende dat de regeering binnen zes
maanden een ontwerp tot inlijving van in
boorlingen uit Algerië, de koloniën en de
protektoraten zal indienen, aangenomen.
De Kamer heelt art. 37 van het militaire
wetsontwerp, waarin wordt bepaald dat het
ontwerp niet van toepassing zal zijn op de
lichtingen van 1910, 1911 en 1912, goed
gekenrd.
De sedert 1 Januari 1913 ingeladen, die
tot de lichting van 1912 behooren, verliezen
door deze bepaling het voordeel der premies
en hooge gages.
Met 405 tegen 187 stemmen heeft de
Kamer het voorstel tot het verleenen van
annestie aan de militairen, die hebben deel
genomen aan de betoogingen tegen den drie
jarigen dienstplicht, verworpen.
Daar werden meer voorstellen verworpen
De afgevaardigde Veber vroeg voor de ge
huwde soldaten het wettelijk prévilegie nooit
van garnizoen te behoeven te veranderen.
Een ander afgevaardigde wilde de vaders
van 3 of meer kinderen vrijstellen van her
halingsoefeningen. Doch pas was aangenomen
alle militairen volkomen gelijk te behandelen!
Een afgevaardigde uit het Zniden, een
wijnbouwer, vroeg voor eiken soldaat dage
lijks een kwart liter wijn! Waar blijft de
slager die meer vleescb vraagt, riep men.
Mijne heeren, denkt om uwe waardigheid,
merkte Barthon op.
Maar desniettegenstaande bood men nog
meer op.
Voor zijn kiezers is dat zoo goed, zie je.
Want het Kamerlid-baantje is in Frankrijk
nog begeerlijker dan bij ons.
't Geeft daar ook 15000 francs I
De Senaat zal de wet nog wel deze week
aannemen.
De Kamer heeft intnzschen nog werk ge
noeg: de begrooting, de bewapeningskredieten
en die voor de nieuwe kazernes, de leening
van 900 millioen waarvoor een nationale
inkomatenbelasting zal worden voorgesteld,
't Ziet er dos nog niet naar uit, dat er
vacantie komt. Zegge de 15000 francs worden
znnr verdiend I
In Portugal is weer een en ander te doen
geweest. Benter seint, dat Zondag strenge
bevelen voor de consigneering van het gar
nizoen te Lissabon werden gegeven met het
oog op mogelijke ernstige gebeurtenissen.
Verschillende personen zijn gearresteerd. Er
vielen geweerschoten, waardoor eenige lieden
werden gewond. Verdachte automobielen zijn
aangehouden. Uit een automobiel werd een
bom geworpen, waardoor een soldaat van de
burgerwacht werd gedood.
Omtrent de Balkanaangelegenheden bevat
ten de groote bladen gisteravond een .paar
kolomman Benter-berichten.
De Tnrken hebben AdriaDopel hernomen
na een korten strijd met de zwakke Bul-
gaarsche macht. De (Tnrksche) Baahi-bozoeks
branden en plunderen en begaan wreedheden.
Twee divisies cavalerie en een Tarksche
infanteriedivisie zijn te Loele Boergaa i
gekomen. De commandant der Bnlgaarsche
strijdmacht nam maatregelen om de stad te
verdedigen.
Ia een nota aan de mogendheden:geeft de
Porte aan Bulgarije de schnld van de her
vatting der vijandelijkheden. Turkije trekt
partij d°n toestand om ganw zijn slag
te slaan ziet men.
Uit do berichten van Servische, Roemeen-
sche en Griekzche zjjde blijkt ook dat Bul
garije het leelijk te kwaad krijgt. Men had
daar te zeker op 'n overwinning gerekend,
't valt al heel slecht nit. Bulgarije
zjjn voordeelige positie nn geheel en
al verspeeld. Uit Belgrado en Sofia beide
wordt gemeld dat Bnlgaarsche onderhande
laars reeds te Nisj zjjn om te onderhandelen
een wapenstilstand en vredeiprelimi-
nairen.
Turkije kwam reeds tot een mondelinge
overeenkomst met Servië en Boemenië ten
n den toestand in den Balkan.
Weenen, 21 Juli. Uit Sofia wordt aan het
Korr. bureau gemeld:
Gisteravond richtte de Bnlgaarsche regee
ring een rechtstreekach' telegram aan den
Boemeenschen minister-president Majoresou,
waarin werd medegedeeld, dat Boemeenschen
gedelegeerden de deelneming aan de vredes
onderhandelingen wordt verzekerd.
Daar dus alle Boemeensche eischon zjjn
ingewilligd, verwacht men de dadeljjke staking
der vijandelijkheden door Boemenië.
Boechareat, 21 Jnli. Officieel wordt beves
tigd, dat Bnlgarjje de vredesvoorwaarden
aanvaardde, door Boemenië gesteld, betref
fende de grenslijn Toskaja-Baltsjik, en tevens
toestemde om vredesonderhandelingen aan
te knoopen met Servië en Griekenland.
De Tnrken.
Berljjn, 21 Jnli. Uit Sofia wordt aan den
„Berliner Lokal Anzeiger" geseind: „Het
bericht, dat Enver bey Adrianopel reeds
binnengedrongen is, wordt niet bevestigd.
De Nadjesda.
Sebastopol, 21 Jnli. De Bnlgaarsche krniser
„Nadjesda", en de zes Balgaarache torpedo-
booten, die hier op 12 dezer zjjn binnenge-
loopen, zjjn ontwapend.
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 22 Juli.
Begin Angnstns zal door het bestuur der
Algemeene Helderache Winkeliers Vereeni-
ging een reisje worden georganiseerd naar
Amsterdam. Daar zullen worden bezocht, de
E.N.T.O.S en do tentoonstelling De Vrouw.
De deelname aan deze excursie zal zoo
im mogelijk worden gesteld, er kan gebruik
van worden gemaakt door de leden met hun
ies en introducés.
Bedoeling is 's morgens 7.40 te vertrekken
en 's avonds 10,85 weer thuis te zjjn. De
prjjs voor deelname zal naar verhouding van
het uitgebreide programma zeer gering zijn.
oen elkele dagen worden de plannen per
eirculaire aan de leden bekend gemaakt.
Afgaande op het goed geslaagde reisje eenige
jaren geleden, belooft ook deze tocht veel
variatie te geven.
Ziskenfonds R.-K. Volksbond.
Vrijdagavond vergaderde in 't Bondsgebouw
het Ziekenfonds „St.-LudwiDa". In zjjn ope
ningswoord kon de Voorzitter den zeer gan-
stigen stand vooral in het afgeloopen half jaar
roemen. Acht donatenrs traden toe en acht
nieuwe leden lieten sich inschrijven. Namens
de commissie belast met het onderzoek der
boeken, bracht de heer D. Klaassen verslag
uit. Alles was in orde bevonden.
Uit bet verslag van den penningmeester
bleek, dat het laatste half jaar zeer voor-
deelig was en een voornitgang bracht van
f 230. Op 1 Jnli 1913 was op de Spaarbank
der afdeeling belegd f 1430. Tot verifieurs
werden benoemd de leden v. d. Kraan en
Oetelmans. Bjj de rondvraag werden nog
eenige huishoudelijke zaken behandeld.
Alg. Bond van OnderofF. der Kon. Marine.
Onder groote belangstelling van talrjjke
genoodigden werd Zaterdagavond het nieuwe
bondsgeboaw aan den Polderweg ingewjjd.
Zóo groot was de Belangstelling dat de beide
vergaderlokalen stampvol waren met dame*
en heeren belangstellenden. Tal van bloem
stukken zetten de plechtigheid luister bjj.
Alle afdeeliagen van den Bond in Holland
hadden huldeblijken toegezegdook van par*
ticulieren waren stoffelijke blijken van belang
stelling ingekomen. Zoo zeide de afdeeling
Hellevoetsluis toe een groot portret van
H. M. de Koningin.
Het gebouw, waarvan de onderverdieping
geheel voor bondsdoeleinden is ingericht,
bestaat uit twee kamers en suite, bestemd
voor kantoor en vergaderlokaal. Hierin be
vindt zich de bibliotheek van den Bondop
de bovenverdieping is een ruim, gerieflijk
woonhuis voor den administrateur, den heer
B. Boon. De heeren Schoefielenbergor (ar
chitect) en Biemers (aannemer; hebben eer
van hun werkhet gebouw maakt een goeden
indruk, ook van buiten.
Voor de wellicht spoedig beooodigde
uitbreiding de Bond neemt gestadig in
ledental toe is nog voldoende ruimte
beschikbaar.
Aan den Bond is eene afdeeling Coöperatie
verbonden, waarvan zich de administratie
eveneena in het gebonw bevindt.
Arrcndisiements vergadering.
De agenda voor de op Donderdag a.s. in
„Tivoli" te houden jaarljjksche vergadering
van onderwijzeressen en onderwjjzert in het
arrondissement Helder, luidt:
1. Openingswoord door den voouitter,
den heer J. Korver, arrondissements-achool-
opziener.
2. Lezing der notulen on verslag van den
bibliothecaris.
8. Mededeelingen nit het arrondissement.
4. Verkiezing van een bestuurslid (perio
diek aftredend is de heer Ch. L. d. Bilt,
6. Bondvraag en sluiting.
Dit officieele gedeelte wordt afgewisseld
door zang van de leerlingen der Bjjks-
normaallessen, onder leiding van den heer
Alb. Leewens, muziekdirecteur.
Vóór de lezing zal worden gezongen:
a. „O Bone Jesa" van Palestrina.
b. „Adoramu* te Christe" van idem.
En na de lezing:
a. „Morgenwandeling" van Ph. Loots.
b. „Do Dahlia" van Emiel Hnllebroek.
c. „De verhuizende meid" van idem.
Na afloop van de lunch beslaat te .2 uur
gelegenheid voor verschillende groepen, om
een bezoek te brengen aan de Rjjka-Marine-
werf, het pantserschip „Gelderland", dat pas
nit Konstantinopel is teruggekeerd, het
Zoölogisch Station, e.a.
Tentoonstelling Ambachtsschool.
In het gebonw der Ambachtsschool aan de
lan zjjn tentoongesteld de voorwerpen, die
dezer dagen ten voordeele van die school
verloot worden en die door de leerlingen
vervaardigd. Van eene uitnoodiging om
te bezichtigen en bjj onze lezers aan te
bevelen, maakten wjj gaarne gebruik. Wjj
zagen tal van fraaie en nattige voorwerpen
voor dageljjksch gebruik. Als hoofdprijs van
de verloting is er een slaapkamer-amenble-
van wit gelakt hont, bestaande uit lit
u, kast, nachtkastjes en tafel, eenvoudig
smaakvol afgewerkt, en, zooals men
licht begrjjpen zal want al het tentoon-
de is door den directeur en de leeraren
goedgekenrd zorgvuldig afgewerkt. De
tweede prjjs is een dames-scbrjjfbareautje,
Italiaunsch notenhout, eveneens eenvou
dig, maar uiterst smaakvol werk. Verder
vindt men in de afdeeling „houtbewerking"
nog tal van aardige, praktische en sierljjke
meubeltjes twee zeer mooie theekastjes, een
mahoniehouten muziekkastje, een wandkastje,
bloemenrekjes, een elegant gangstoeltje
ook het rietwerk is door den leerling zelf
vervaardigd bloemtafeltjes, en nog veel
meer.
De afdeeling „jjzerbewerking" heeft nitter-
aard minder dankbare artikelen, doch voor
e huisvrouw wellicht van meer nat.
vindt daar een geheel magazjjn van
kolenemmers, vuilnisbakken, parapluiebakken
en allerlei kleiner werk.
De opbrengst van de verloting moet dienen
om de kosten van aankoop van het materiaal
te dekken. Voor 50 cents koopt men zich de
kans een prjjs te trekken, die allicht het
dubbele en dikwjjls het tiendubbele waard is.
Zooals uit achterstaande advertentie bljjkt,
is de tentoonstelling nog eon drietal middagen
in deze week geopend, n.1. Woensdag-, Don
derdag- en Vrijdagmiddag.
Wjj gelooven, dat het wel niet noodig zal
zjjn na het bovenstaande onzen lezers op te
wekken tot het nemen van eenige loten
niet alleen koopen zjj sich de kans een fraai
meubelstuk te krijgen, doch se stennen tevens
het nuttige werk der ambachtsschool.
Uit Jen dienst verwijderd.
Gedurende de maand Mei j.1. *{jn 44 mili
tairen uit den dienst verw jjderd, die niet meer
mogen worden aangenomen of aan wie voor
een bepaalden tjjd het recht is ontzegd om
bjj de gewapende macht of als militair ge-
employeerde te dienen. Hiervan behoorden
6 tot het leger h. 1.1, 7 tot het leger in
Oolttlndië, 4 tot de landmacht in West Indië,
8 tot de koloniale reserve, 16 tot de kon.
marine en 8 tot het korps mariniers.
Geschutlevortog.
Door den Minister van Marine is aan de
Skodawerke te Pilsen*-en Weenen, vertegen
woordigd door de N.V. Amsterdamsche
IJser- en Staalhaadel v/h W. Bernet en
Co., opgedragen de levering van 24 kanon
nen van 7.5 c.M. -L/80 -voor torpedobooten.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage. Groote stoomvaart, 2de
stuurman de heer N. Bel; 8de stuurman de
heeren J. A. Ostó en P. J. Pols.
's-Gravenfasge. Geslaagd groote stoomvaart
eerste stnarman de heer E. F. Wichgers,
derde stuurman de heeren J. A. Scholten en
G. Speelman.
Zóó niat bedoeld.
Een verkiezingsagent, welke Donderdag in
district IV te Amsterdam met een taxi kiezers
moest ophalen, liet voor de grap in de Valkea-
burgstraat een paar vrouwen uit die buurt
een oogenblikje meerijden. Dezen vonden dit
erg lenk en weigerden er nit te gaas. De
man reed toen met zijn vrachtje naar-de
Koninginneweg en had politiehulp noodig om
de passagiers er nit te krjjgen.
0e rooda vlag te Zaandam.
Uit „Het Volk"
„Feestelijk werd Donderdagavond de over
winning natuurlijk op de gebruikelijke wjjze
gevierd. Van het balkon van „Ons Huis"
sprak Dujjs de menschenmassa toe en daverend
was het gejuich toen Dnjjs aer op wees hoe
Zaandam thans behoort aan de sociaal
democraten en hoe op onsen proletarischen
feestdag, den 1 en Mei das, van alle gemeente-
gebouwen en zeker in'de eerste plaata ivan
het gemeentehuis, onze heerljjka roode vlag
zal wapperen".
Een Christelijke Volkspartij.
In een te Utrecht gehouden vergadering
is besloten tot de oprichting van een Christe
lijke Volkspartij voor Nederland.
De nieuwe partjj is geen christelijk socia
listische, doch wenscht op grond van de
rechtsinnige belijdenis veel verder te gaan
dan de bjj de coalitie aangesloten partijen
i geen compromissen met Rome.
Beeds nn ia besloten tot de nitgave in
October van een eigen orgaan, „De Christe
lijke Volkspartij".
limuiden, 21 Juli.
Groote vangsten. In de laatste
dagen komen vele schepen van de haring-
vizscherjj terug met groote vangsten van 18
tot 21 last pekelharing.
Doodgebleven. Op den Katwjjkschen
logger 115, welke heden hier binnenkwam,
was op zee óón der matrozen door een beroerte
getroffen en op dek doodgebleven.
Belasting op het niet getrouwd zijn.
Parjjs, 18 Jali. De begrootingscommissie
heeft besloten ongetroawden boven de 30
jaar 20 percent zwaarder te belasten dan
hun gehuwde evenmenschen.
Een opzienbarend schandaal.
Te Saarbriicken, zoo meldt men aan de
„Matin", heeft een burgerscholier van zeven
tien jaar zich in de Saar verdronken, omdat
hjj aan een scherp verhoor was onderworpen,
dat met een opzienbarend schandaal in ver
band stond. Eenige dagen geleden waren te
Saarbrücken twee vrouwen onder verdenking
van koppelarij hechtenis genomen. Uit
het gerechtelijk onderzoek bleek, dat zjj
kamers verhuurd hadden aan ongeveer 100
jongens en meisjes van middelbare scholen,
die een vereeniging hadden opgericht met
tot statuten dit enkele artikel: „Wjj sluiten
ons aaneen om erotische gevoelens te ont
wikkelen."
Onvoorzichtig.
Aan het station te Wanne stak een hnlp-
besteller zjjn hoofd in een lift, die voor het
naar boven en naar beneden brengen van
posipaketten wordt gebruikt, toen de lift
plotseling daalde en den man onthoofde. De
romp viel op het perron neer, bet hoofd
kwam met het postkarretjo beneden in de
tunnel aan.
Zelfmoord van een geheele familie.
Woensdagnacht heeft sich te Heidelberg
het uit vier personen bestaande gezin van
den tabakskoopman Gernsheimer door middel
van gasverstikking om het leven gebracht.
Het gezin bestond uit den zeventigjarigen
Mnyer Gernsheimer, zjjn 62jarige vrouw,
zjjn 42 jarige dochter en zjjn 58 jarige schoon-
er, Jakob genaamd. Gernsheimer was
gezien in de stad en was verscheidene
jaren lid van den g#meenteraad. Men ver
onderstelt, dat 't gezin wegens een onge
neeslijke ziekte van het gezicshoofd, ge
zamenlijk den dood heeft gezocht.
De brandstof van de Engelscbe vloot.
Het besluit van minister Cburchill om voor
groote schepen, bjj welke snelheid gewenscht
is, petroleum-residu in plaats van steenkolen
te gaan stoken, lokt uiteenloopende commen
taren uit. De oppositiebladen leggen er na
druk op, dat Eogoland door petroleum te gaan
gebruiken zich afhankelijk maakt van den
vreemde Cburchill zelf noemde Mexico,
Borneo, Birma en Perzië, terwijl het alle
bcnoodigde steenkool uit de eigen mjjnen
kan krjjgen. De Westminister Gazette daar
entegen weidt uit over de voordeelen van
het petroleumgebruikmet een bepaald, ge
wicht aan petroleum kan een schip een
40 pet. langere reis afleggen zonder den
voorraad te vernieuwen dan met eenzelfde
gewicht aan steenkool; ook beteekent de
hervorming verzachting van den harden arbeid
der stokers. Churohill heeft trouwens te kennen
gegeven, dat de admiraliteit zal trachten
zelfstandig bezitster van voldoende bronnen
voor de nieuwe brandstof te worden.
Stijlbloempje.
„Middenop de tafel zette zjj een groote
taart, waarop allen gingen zitten."
DE WEEK.
12 Juli.
Er zjjn menscken, die de positie van den
Kabinets-formatenr dr. Bos eene min-behage-
Ijjke achten. Mjj dankt, daar is wel eenige
aanleiding voor deze opvatting! De beer Bos
is iemand, di* lust en kracht en moed in
zich zal gevoelen om iets van beteekenis tot
stand te brengen. Na eene lange periode
van warmen en tobbenvan tjjd-vermorsen
of met „den Fransohen BlAg", in electrischen
spoed, plots dag en nacht vergaderend, wet-
gevenden arbeid van twjjfelachtig gehalte
voortbrengend Om, na al de verwarring
en de averechtsche pogingen om het algemeen
belang te dienen Om, na dese langdurige,
sombere, zwarte periode eindeljjk te komen
tot beter dingen. Algemeen wordt de keuze,
door de Kroon gedaan, geroemd. En zeer
zeker mag men een woord van eerbiedige
hulde over-hebben voor de streDg consequente
wjj te, van zoo hoog plichtsbesef getuigend,
om „de constitutioneele ljjn" te volgen. Hjj,
die de gedragsljjn, in deze door het Hoofd
van den Staat ingenomen, roemt, maakt zich
m.i. volstrekt niet schuldig aau poging tot
vleierjj.
Op een moment, als wjj nn in de politieke
geschiedenis des lands doorleven, heeft de
constitutioneel-regeerende Koning inderdaad
eene machtsuitoefening, eene wilsuiting, welke
niet op ficie berust. In zulk een geval kan
de persoonljjke voorkeur van don Vorst een
rol van beteekenis vervullen. Natuurljjk
binnen de grensljjnen, door den uitslag der
Kamer-verkiezingen aangeduid
Doch bioDen die ljjnen is toch wel degeljjk
zekere speelruimte van keuze. Opvoeding,
omgeving, temperament, overgeërfde begrippen
en opvattingen laten zich dao gelden I
Dat is oovermjjdeljjk en niemand kan of zal
't hetzjj een Vorst of wien ook euvel duiden
Hebben wjj alleD, op welke hoogte of
laagte in de maatschappjj we mogen geplaatst
zjjn, niet te worstelen, telkens opnieuw,
met onze sym- en antipathieën, zoo nauw
verband houdend met wat, door traditie en
zoovele factoren meerdoor jcugd-indrukken,
bloedsmenging, enz., ent., is saamgeweven,
onverbreekbaar, met gansch onze persoonlijk
heid Er behoort geduchte kracht, zelf
overwinning toe, om zich van dat alles los
te rukken, vrjj te maken. Om op gegeven
moment slechts te volgen wat plicht en
s t r en g-o b j e c tief oordeel voorschrijven.
Wie onzer 't zoover kunnen brengen, mogen
helden en heldinnen worden genoemd. Zoo
wel waar 't daden en besluiten betreft, die
op het algemeen belang van invloed zjjn, dan
wel slechts den kleinen, engen kring van
deD enkeling betreffen!
Psychologisch beschouwd is het heldhaftige,
krachtige van dergelijke „gespierde" persoon
lijkheden, karakters, op één ljjn te stellen...
De constitutioneele vorst, in dit gedeelte
dor twinstigste eeuw regeerend, bevindt zich
in een zeer eigenaardige positie. Veel van
het uiterlijke, van de vormen, de étiquette,
deu schjjn, den praal der voorbijgegane toe
standen toen de ministerieele verantwoor
delijkheid en de grondwettelijke „onschend
baarheid" feiteljjk de macht des Konings tot
eene fictie hadden gemaakt, veel van dit
alles is behouden, 't Heet, dat de Vorst,
eene nieuwe zitting der Vertegenwoordiging
openend, bet volk kond doet van wat hjj
wenscht, dat in de nienwe periode zal worden
uitgevaardigd aan wetten. De waarheid is,
dat do Vorst er zioh, telkens wanneer een
nienwe Baad der Kroon ia opgetreden, toe
heeft te leenen om als tolk op te treden van
het werkprogram der nienwe ministers, op
hiio benrt weèr wilsuitvoerders van de poli
tieke meerderheid in de Staten-Generaal.
Den conatitntioneelen vorst staat 't niet vrjj
volgens den geest der Grondwet, om
iets te wijzigen in de hoofdstrekking, de be
doeling van de «ins"eden, welke het Kabinets
program weergeven 1 E«ne Troonrede draagt
geen contraseign der ministers 't is zoo.
Maar ieder beseft, dat dit ontbreken der
handteekeningen slechts natuurljjke eisch van
deferente holfel jjkbeid is, die aan het wezen
der zaak niets verandert.
In tjjd van crisis, gelijk nn, is 't
anders gesteld. Uit de verschillende adviezen,
den Koning door mannen van gezag en er
varing voorgelegd, beeft deze z e 1 fstandig
ten slotte aan te wjjzen een, den forma
teur. Zoodra dit beslnit is volbracht, heeft
de Kroon slechts te verbeiden zonder
eenig verder ingrijpen, tot de formateur
hetzjj eene voordracht van ministers doet of
wel komt aanzeggen, dat bjj eerbiedigljjk
verzoekt van zjjne taak te worden ontheven.
In de dagen, of weken, aan eene formatie
opdracht voorafgaand, zal de constitutioneele
vorst moer dan eens te worstelen hebben
met eigen, persoonljjke menschen, voorkeur,
of ook afkeer vau keuze, die toch onver-
mjjdeljjk kan bljjkenHet is zèèr wel
mogelijk, dat het goedkeuren van den loop
der zaken, geljjk die nu is, H. M. de
Koningin ernstige zelfoverwinning gekostheeft.
Elk woord van nadere toelichting dezer ver
onderstelling zal, ook voor hen, die nn
juist niet van-nabjj den „gang der Staats
machine" kunnen bespieden natnurljjk over
bodig zijn.
En dan mag 't duizendmaal waar, onbe
twistbaar wezen, dat de beslissing geljjk de
Kroon die nam, >eisch van constitutioneelen
plicht" is.toegegevm, maar het mag toch
een gelukkig ve.rechjjoeel worden genoemd,
dat het hooge plichtsbesef bjj het Hoofd van
den Slaat ook bjj deze gelegenheid op zoo
schitterende wjjze is gebleken. Dat men H. M.
mag rekenen tot de sterke, heldhaftige
karakter figuren, uit psychologisch oogpunt,
waarover ik 't zooeven had.En waar 't
iemand geldt, verkeerend in de vaak zoo
moeieljjke, eigenaardige positie van den con-
stitutioDf eloD vorst, ja, daar mag het woord
van erkentelijke hulde allicht iets warmer
klinken dan voor menig ander.
Nogmaals: slechts de «psycholoog" is hier
aan het woord. En niet degeen, die hetzjj
van royalistisch of welk ander politisch stand
punt, menschen en hunne daden wil beoor-
deelen 1
De taak van hen, die in tjjden als deze zoo
gaarne voor profeetje spelen, was niet alte
zwaar. ,Men" weet 't nn immers al. Kamer
fractie, partijbesturen S.D.AP. en redactie
volk, hebben het aanbod van Dr. Bos afge
wezen; bet buitengewoon Congres is daar
door overbodig geworden.
Daarmée zal tevens beslist zjjn, dat de heer
Bos de Koningin verzoekt, Kabinetsformateur-
af te mogen weien.
Dan F... Een extra-parlementair" Kabinet.
Het .Zuiderzee-miniaterie", zooals de man
der marmeren busten 't bereids heeft gedoopt.
Periode van eindelooze verwarring en stil
stand
Niet-waar, aldns luiden vole, vele goed-
koope profetieën.
En men beklaagt den armen, voljjverigen
dr. Bos.
Zal 't zóó gaan?
Ik waag mjj nog steeds niet aan eene
prognose.
Weet slechts heel zeker, dat de vermaarde
onsterfelijke .wachter" in den pikdonkeren
nacht geenerlei tlichtgloren" nog vermag te
ontdekken, hoe naarstig hjj rondipiedtin
de duisternis.
Ma. Antonio.
Uit den Omtrek.
Texel, 20 Juli.
Bjj de herstemming voor 8 leden van den
Gemeenteraad, Zaterdag j.1. gehouden, werden
uitgebracht op de heeren J. Beumkrs 491,
Abr. Boon 288, M. W. de Graaf 820, H.
Over 534, L. Roeper Jr. 363 en C. Zjjm
375 stemmen. Gekozen alzoo de heeren Benm-
kei, Over (aftr. tevens Wethouder) en Zijm
(*ftr-)
De Baad bestaat uit 10 vrijzinnigen, 2 katho
lieken en 1 Antirevolutionair.
De stemmingen hebben in den stand geen
wjjziging gebracht.
De heer J. Heyboom, leerling van de
Zeevaartschool, alhier, slaagde te 'sGraven-
h8ge als 3e stuurman groote vaart.
De laatste prjjzen, die voor wol geboden
werden, waren f0,95 a fl..Tegenwoordig
is er evenwel zoo goed als geen vraag naar
dit artikel.
Texel,. 21 Juli.
Terwjjl in do vorige week eenige maaiers
op een land bezig waren, sagen zjj hoe
eenige koeien uit 'n weide op 't hooiland
wisten te komen. De maaiers poogden de
indringers te verjagen, doch een der koeien
rende zoo onbesuisd, dat zjj met den buik in
'n zeis terecht kwam en zich zoo verwondde,
dat 't arme dier moest worden afgemaakt.
Voor den eigenaar leverde dit natuurljjk heel
wat schade op.
In de verloopen week bedroeg de garnalen-
vangst ongeveer 150 K. G. garnalen per
schuit. De prjjs was 10 ct. per K. G.
Door de palingvisschers konden per schuit
van 30 tot 50 pond paling worden gevangen,
welke 88 ets opbracht per pond.
Wegens het aanhoudend natte weer zjjn
sommige landeigenaars begonnen 't hooigewaa,
dat afgemaaid lag, in te kuilen voor winter
voorraad. 't Is zoo goed als ondoenljjk om
hooi te bekomen.
Een reeds gebrekkig meisje viel gisteren
van een hekje, met 't ongelukkig gevolg dat
'n armpje van 't kind brak en terstond de
hnlp van een arts moest worden ingeroepen.
Ter markt waren heden aangevoerd 248
schapen, prjjs f 22.a f 27.50,293 lammeren,
f 18.— a f 16.—, 1 ram, a f 84.en 8 nuchtere
kalveren, f 16.— a f 28.— per stuk.
Tijdstippen van verzending i
Brievenmalen.
Naar Oost-Indiè:
Datum der ter
postbezorging.
p. zeepost via Amsterdam 1 Aug. 6.55 's a
p. zeepost via Rotterdam 25 luh 6.55 *i a
p. Holl. mail via Oenua 29 6.55 'a av.
p. Holl. mail via Marseille 22 3.40 's n.
p.Fran. mail viaMarseille 25 6.55 'sav.
(voor Atjeh, Sumatra't
Westkust en Benkoe-
len, alleen op verlangen
der afzenders),
p. Duitsche m. na Napels
Naar Palembang, Rionw, Banka, Billitoa
en Borneo:
Tjjdst. der
laat. buzL
a.h. Postk.
:St'
nail via Brindisi
mail via Qenua
ïail via Marseille
8.45 'sm.
6.55 's av.
3.40 'sn.
Marseille
p Duitsche m. via .Napels
Naar Atjeh en de Oostknst van Sumatra:
p. Eng. mail via Brindisi elket
p. HoU. mail via Qenua
p Holl. mail via Marseille
(alleen op verl.der afz.)
p.Fran. mail via Marseille 25 6.55 "si
(voor Atjeh alleen op
verlangen der afzend.)
p. Duitsche m. via Napels 23 t 12.15 's n.
Naar Gnyana (Suriname):
p. zeepost via Amsterdam 31 Juli 6.55'tav.
p. mail via Queenstown
p. mail via Southamptou
(alleen op verl. der afz.)
p. mail via SL Nazaire 4 Aug 6.55 's av.
Naar CuraQao, Bonaire en Aruba:
p. zeepost via Amsterdam 31 Jnli 6.55 's av.
p. mail via Sonthamptoa telken Dinsdag
of Queenstown en Vrijdag 3.40 'a n.
p. mail via Hamburg. t Aug. 12.15't n.
(alleen op verl. deraiz.)
Naar St. Martin, St. Enstatins en Saba:
p.zeepost via Amsterdam I 31 Juli I 6.55 'sav.
(aUeen op verl. der afz.)
p. mail via Engeland 28 6.55 'a av.
Naar Kaapland, Natul, Oranje-Rivier-kolonie
ra Transvaal:
eiken Vrijdag, 8.40 's namiddags.
Voor Hr. Ms. „Kortenter" naar
Konstantinopel de* Zondags 12.15nam.
en op werkdagen 6.55 's av. (dagelflk*).
Voor Hr. Ms. „Evertsen" naar Göthe-
borg (Zweden): 23, 24 en 25 Juli 3.40
's nam.
Voor Hr. Ms. „Heemskerok" naar
Stockholm: 23 JuU 3.40 'anam.