KLEINE COURANT
STEUNT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, 1 oxol, Wioringon on Anno Poulowno.
4264
Woensdag 19 November 1919.
41ite Jaargang.
t Vliegend Blaadje p. 3 in 50 ut., (r. p.,poit 76 ut,, buitenland I 1.25
Hre-Zondagiblad 374 45 i f0.75
miënjModeblad 65 75 f 4.
(Voor het buitenland bjj vooruitbetaling.)
Advertentiën van 1 tot 5 regelt (bij vooruitbetaling) 30 ceat.
Elke regel moer Si
Bewjjt-eieaplaarIj
Vignetten en groote lettert worden natr plaatsruimte berekend
i
VaraohijHt Dinsdag- an Vrijdagmiddag.
Uitgavar O. OE OER Jr„ Haldar.
Baraaat Kataiagatraat 29, intarc. T»i»f. <0
Tweede Blad.
Agaada.
Sic»co.>p-Vo»r« te Hingen. Eantalwtg 112,
Dsgelgks 7 nor. Zondag» 2 uur.
Hioiooop-Vooratellingen. Spoor gracht IS.
Dagelqkt 7 unr. Zondag* 2 aar
Biofcoop-Voorttelliagen. Koningstraat.
Dagelqkt 7 nur. Zondagt 2 nor.
19 Nov. Ohr. Jong#l-ver. Spr. 9:10a. Openb. verg.
Spr.Dt. 0. v. d. Waa. Palmstraat,
8 nur.
20 Nov. Vrouwenkiesrecht. Openb. verg. Lezing van
Mevr. W. L BoldinghGoeman*. Casino,
8 uur.
19 en 20 Nov. Tentoonetelling van reformkleeding in
T i v o 1 i, van 2.305 en van 7.30—9.30 uur.
21 Nov. Geref. Jongel.-ver. „Uw heil komt". Openbare
vergadering. Bethel kerk, 8 uur.
21 Nov. Ned. Operette-Ensemble. Opvoering van
„Gri-Gri". Casino, 8 uur.
21 Nov. Bond vau Bouwvakarbeiders „Door Een
dracht Sterk". Openbaro vergadering. Lokaal
de Koning, Hoofdgracht, half negen.
22 Nov. Helder"» Gemengd Koor. Soirée Amusante.
O a s i n o, 8 uur.
2*2 Nov. „Burgerkring Harmonie", Volksvoorstelling
in T i v o 1 i, 8 uur.
2330 Nov. GastentoonstelUng in Casino.
11 Uec. Littéraire Soirée van Mevr. Boldingh
Goeman s.
UIT HET BUITENLAND.
De staking te Dublin en dehome-iule-queatie
*ï}n op het oogenblik in Engeland de xaken
waarop aller aandacht gevestigd i*.
De regeering heelt thans de noodzakelijk
heid ingezien om in het Dublineche conflict
tustchenbeide te komen. Lord Aberdeen en
de onder-staatssecretariB Dougherty hadden
Vrjjdag in Dublin Caetle met verschillende
werkgevers in het havenbedrijf een onderhoud.
Aan een deputatie verklaarde minister Birrell
dat de regeering alle wettelijke pressie op
de werkgevers zou uitoefenen en dat een
schikking zou kunneu worden getroffen op
den grondslag dor vroegere voorsteilen van
Qeorgo Askwith. Een conferentie tussohen
werkgevers en den Transportarbeidersbond
wordt tegemoet gezien.
Larkin die naar Engeland overgestoken is,
verklaarde dat de arbeiders tenslotte toch
zullen moeten winnen. Htf meende echter
ook dat voor beide partjjen bevredigende
overeenkomst noodig was en dan boe eerder
hoe liever.
Van het denkbeeld van een algemeene
staking is afgezien,
Over de home-rule kwestie sprak de leider
dor Iersche unionisten, ,de ongekroonde onder
koning van Ierland" Vrijdag te New Curie
een belangrijk woord. H\j wees er op dat
voor home rule een overweldigende meerder
heid van stemmen is uitgebracht in het parle
ment, ook zonder de Iersche stemmen. En
toch verklaarde een handjevol menschen in
Ulster dat »ij de invoering van de wet zullen
beletten.
Wat ia Ulster eigenlijk, vroeg h(j een beetje
spottend. Het is een provincie bestaande uit
9 counties, die 17 voorstanders en 16 tegen
standers van home rule naar het parlement
zonden. Het meerendeel der bewoners van
Ulster is voor den maatregel en dat zien de
tegenstanders zoo goed in, dat zij thans nog
maar alleen spreken van vier counties Down,
Armagb, Antrim en Derry. Maar ook daar
is een seer sterke minderheid der bevolking
katholiek.
Het is niet uit vrees voor achteruitsetting
wegens den godsdienst, dat zulk een verwoede
tegenstand wordt geboden, maar uit vrees
voor verhoogdo belastingen en voor verlies
van het oude overwicht. En daarvoor worden
Rfjk en Kroon bedreigd met een burgeroorlog.
Voor gemeen overlog om tot een schikking
te komen verklaarde ook Redmond zich. Wij
z(jn nog steeds bereid, zeide hij, alle mogelijke
waarborgen to geven, dat niemand! burgerlijke
en godsdienstige vrjjheid gevaar loopt. Elk
voorstel tot schikking aai overwogen worden
mits het niet raakt hot beginsel der overeen
komst een nationale zelfregering voor Ier
land.
Van de suffragettes kreeg ook Redmond
last. Een drong in den waggon waar bij in
zat en sloeg hem en zijn roisgenoote met een
reiszak in 't gelaat. De politie nam dewoe-
dendo vrouw" mede. Tijdeus de behandeling
eener rechtzaak in Londen wierp een andere
suffragette een hamer door de ruiten in het
gebouw der rechtbank. De rechter deed de
ïaal ontruimen.
Het Krupp-proces is heelemaal uit: soowel
het O. M. als beide beklaagden besloten van
het recht om rovisie van het Rtjksgerecht
Aun te vragen geen gebruik te maken. De
beklaagden gingen uit van het standpunt,
dat in het gunstigste geval slechts terug
zending der zaak naar de rechtbank in eerste
instantie te verkrijgen is. Daar eohter een
herhaling van de beraadslagingen in hoogc
mate de belangen van de Duitache industrie
vooral tegenover het buitenland sou eohaden,
meenen beklaagden van verset tegen do
naar hunne opvatting ongegronde veroor
deeling te moeten afzien.
Daar liepen in den lxatzten tijd geruchten
over een zoogenaamd geiohil tusschen Frank
rijk en Duitsohland over koloniale zaken.
De Fransohe minister van justitie heeft een
onderzoek naar den oorsprong van dit valscho
gerucht gelast.
De »Matin« voogt aan dit bericht nog
toe dat er niet alleen geen enkel geschil
over koloniale questios gerezen is tusschan
Frankrijk en Duitsohland, maar dat de beide
regeeringen zelfs reeds eenige kwesties van
teederen aard hebben geregeld en dat vriend
schappelijke onderhandelingen zjjn begonnen
over hun wederzijdsche positie in Klein-Azië,
die een bevredigend verloop hebben.
Een der naaste govolgen was het verblijf
van den Russischen minister-president Kokow-
zof in Frankrijk sal zijn, dat met behulp
van de Fransche geldmarkt de aanleg van
een nieuw spoorwegnet zal tot atand komen,
waardoor Rneland's bloei zal bevorderd wor
den. Onderlinge politiek van goede verstand
houding wordt op denselfden voet voortgezet.
In de BulgaarBchc Kamer ia een regee-
ringt verklaring voorgelezen waarin gezegd
wordt dat de regeering het vredesverdrag
van Boekarest wel moest aanvaarden, doch
dat met alle vredelievende middelen zal ge
tracht worden het nog gewijzigd te krijgen.
Tegelijk zal evenwel nog een krachtig leger
op de been gehouden worden. Aan de Egei-
sche zee zal een haven gemaakt worden met
een spoorlijn naar den Donau. In de rede
voeringen die daarop gehouden werden, werd
het onheil van Bulgarije toegeschreven aan
het bondgenootschap met Servië. De oorlog
werd begonnen met onvoldoend materieel.
Do regeering lette niet op het advies der
genoraals dat de oorlog van korten duur
moest zQn en sloot niet spoedig genoeg vrede.
'sKoninge naam werd hierbij genoemd,
maar men begreop dat hij bedoeld werd. De
tweede oorlog met Turkije werd begonnen
tegen het advies van de generaals I Zoo
begrijpt men de telkens opduikende geruchten
van 't aftreden van Koning Ferdinand.
De Vereenigde Staten sullen nog ntet han
delend optreden tegenover Mexico. De Engel-
sche gezant deed echter aan Huerta weten,
dat Engeland bereid is om aan de Vereen.
Staten moreelen staan te verleenen. HQ
voegde er aan toe, dat het den Vereecigden
Staten ernst is. Huerta moet onder den indruk
mededeelingen zijn. Hij riep een buiten
gewone ministerraad bijeen. Met groote heeren
is 't kwaad kersen eten, zegt het spreek
woord.
vau Cardifl het
NIEUWSBERICHTEN.
HELDER, 18 November.
Hr. Ms. Pantserdekschip „Zeeland" is
15 November 1910 van Cara^o (Willems'ad)
vertrokken ter aanvaarding van do thuisreis.
Hr. Ms. pantsersohip „Koningin Re
gentes" ïb Zondagmiddag kwart voor vier
Dangenets gepasseerd.
Alhier aangekom
Ned. e.». „Olnnda".
Bij K. B. is aan mej. H. Wessel, wed.
van dou gep. korp.-konstabel W. H. Schipper,
met ing. van 1 Jan. 1914 een pensioen ver
leend van f 125 's jaura.
Het derde perron te Amsterdam.
De directio van de H.1J. S. M. heeft aan
het Zaansche oomitó, dat de adresbeweging
in zake verbetering van het derde perron
het Centraal-Station te Amsterdam ter
hand nam, hot volgende antwoord doen toe
komen:
In antwoord op nevenaangehaald schrijven
hebben wy de eer u mede te deelen, dat wij
een doorgaand loket op het 3a perron te
Amsterdam Centraal-Station niet noodig ach
ten. In de behoefte aan dagbladen en tijd
schriften wordt door de courantenjongens der
A. K. O. voldoende voorzien.
Reeds vóór ontvangst van uw schrijven
hadden wij maatregelen voorbereid, om de
door u geopperde beswaren ten opzichte van
het ontbreken van een toiietinrichting en
van een wachtkamer op te heffen. De toilet
inrichting is bereids in gebrnik gesteld.
Wij vorsoeken ti,uwemedeonderteek*nsreo,
alsmede dogenon, die met nw adres adhaesie
betuigden, met ona antwoord in kennis te
willen stellen.
Taptoe.
ij gunstig weder sal er hedenavond «ene
militaire taptoe worden gehouden.
Stafmuziekkorps der Kon. Marine
De jaarlijksohe dienstreis van het staf-
nsiekkorps der Kon. Marine sal in 1914
worden gemaakt in de maand Juli.
Afloop Aenbaiteding.
Door den Raad van Toezicht van bet
Kon. IüBtiiunt voor de Marine alhier werd
hodenmorgon uanbestood, de levering van:
Kruidenierswarenminste inschrijver F. H.
de Goeij, voor f 1874.20.
Tarwebrood, tarwemelkbrood, ongebuild-
tarwebrood en roggebrood; minste inschrijver
H. Witsenburg, voor f 975.97*.
Rund- en kalfsvleesch en vet; minste in
schrijver I. A. van Gelder, voor f 3728.—.
Varkensvleesch, reuzel, gerookt of pekel-
spek en verache worst; minste inschrijver
C. de Beurs, voor f 1185.50.
Groenten en vruohten; minste inschrijver
A. Gijsberts, voor f 582.65.
Molk; minste inschrijver P. Keet, voor
f 1015.20.
Ouders, past op uw kinderen I
De vorige week werd door de politie alhier
iemand opgespoord, een korporaal-stoker by
de marine, die met een seetal meisjes van
8 10-jarigen leeftijd onzedelijke handelingen
had gepleegd, welke kinderen hij naar een
afgelegen plaats had weten mede te lokken.
Zedenmisdrijf.
Zondagmiddag is de 40-jarige soldaat S.,
van de Landmacht, in de kazerne op het ter
daad betrapt bij het plegen van ontuchtige
handelingen met een minderjarig meisje.
Omtrent het bovenstaande vernemen wij
nog: de omgang van genoemden soldaat met
bedoeld meisje dateert niet van eenige dagen
geleden, doch bostond reeds geruimen tijd.
Bezookcn aan de bioscoop on het goven van
Bnoeporjjen waren de belooningen aan het
kind verstrekt.
Het misdrijf is dan ook niet bij toeval
ontdekt, doch do ontdekking daarvan is ge
schied na een wèl overlegd plan, door per
sonen, die reeds eenigen tjjd vermoedens tegen
8. koesterden.
Inbraak.
Zondagmorgen kwam de vischhandelaar
A. M., Oranjestraat, tot de onaangename
ontdekking, dat men den afgelocpen nacht
in sjjn pakhuis had ingebroken en daaruit
een flinke partij visch, haring, tong, harder
en kabeljauw ontvreemd waa.
De trawler-stuurman M. B. van hier, kwam
ziobself ala de dader aanmelden.
Maandag 1 December a. e. geeft, naar w|j
vernemen, „Helder's Mannenkoor" zijn eerste
concert voor donateurs en begunstigers in
dit seizoen. Aan dit coneert zullen mede
werken mejuffrouw J. B. Molenaar (Sopraan)
en'de heeren A. J. C. Mooi} en Joh. Brand*
(Piano), alhier.
Helder's Gemengd koor.
Zaterdag 22 November heeft „Helder'»
Gemengd Koor" een soirée amusante geor
ganiseerd in Casino waarop een uitgebreid
programma ter uitvoering komt. Voor bij
zonderheden verwijzen we naar de advortentie
in dit nummer.
Concert „Apollo".
De muziekvereeniging Apollo" gaf giste
renavond in „Casino" een concert vóórhaar
donateurs en genoodigden, waarvan dooreen
aantal was gebruik gemaakt. Dit koor geeft
steeds veel mooie te genieten; zoo ook nu.
Na een openingemarsch ,Idaho" van Demaële
volgden een aantal fraaio nummers, waar
onder enkele populaire, zooals de potpourri
uit de Faust en de ouverture Giroflé Girofl»
van Lecocq- Het goed geschoolde koor maakt
een aangenamen indruk; samenspel, harmonie
en maatvastheid «ija uitmuntend en doen zien
dat de leiding in goede handen is. ,La Cour
tisane" is een welwillende, melodierijke onver
ture van Ch. Hubans en Marcbenbilder, eeu
toonzetting van Adolf Mohr, kon eveneens
seer bekoren. Na de pauze volgden nog een
vijftal nummers, waaronder een fraaie mazurka
an Tozca en een bekorende wals, waarna
met een marche américaino besloten werd.
Alle nummers werden lnide toegejuicht, hoe
wel wy van het publiek wat meer eerbied
hadden verlangd, want gedurende hel gansche
concert was er hinderlijk gepraat, getrap en
geschuifel, geknap van chocolaadjss en ge
rinkel van centen. Zooiets is hinderlijk voor
de overigen, die zyn gekomen om te luisteren,
zeer onbeleefd tegenover den directeur,
aar voor velen was het concert b|j- en
het bal hoofdsaak, en dat voor dit laatste
de amino groot was, bewees het groot aantal
jonge meisjes dat aanwezig was.
De Vaandelultrelking.
Gisteren was voor de residentie 'a-Qra-
venhage een dubbele feestdag. Niet allesn
werd de herinnering aan ons honderdjarig
onafhankelijk volksbestaan door vlsggentooi
en ander nationaal betoon levendig gehou
den, maar tevons werd aan die viering ver
bonden de uitreiking der oranje-vaandels aan
de ten gevolge van de onlangB plaats ge-
hebbende legerh er vorming nieuw sa-
gestelde regimenten grenadiers, jagers
en infanterie 12 tot en met 22.
Zoowel de troepenbewegingen voor het
militaire schouwspel als bet feestelijk aan
zien van de met vlaggen versierde stad
schonken daaraan heden het beeld van een
buitengewone bedrijvigheid, vooral in den
omtrek van h<t Malieveld, waarheen tus
schen 11 en 12 uur dichte scharen van toe
schouwers naar de militaire plechtigheid
stroomden.
Reeds geruimen tjjd vóór het voor de
uitroiking der vaandels vastgestelde uur
stonden in de gewone orde voor een parade
in het grasveld opgesteldhet regiment
grenadiers, dat der jagers, het 3e reg.
huzaren, het 2e reg. veldartillerie, de mi-
trailleurs-afdeeliug en andere onderdeelen
behoorende tot het garnizoen der residentie.
De troepen waren nitteraard over een
buitengewoon groote lengte op het Malie
veld ontplooid, doordien de infanteriebri
gade grenadiers en jagers uitgebreid was
mot 3 bataljons, gevormd door de com
pagnieën, elk ter sterkte van 100 hoofden,
met de tamboers en hoornblazers der 10
vaandels ontvangende regimenten.
Alle bij de plechtigheid tegenwoordige
troepen stonden onder bevel van generaal-
raajoor Klerk de Reus, commandant der le
divisio en gouvorneur der Residentie.
aar behalve de commandanten en offi
cieren die bjj de opgekomen corpsen dienst
in, werd aan de boschijjde van het
parade-terrein nog een breede ruimte in
genomen door de officieren van het gar
nizoen te paard, die niet by de troepen wa
ren ingedeeld; door officieren buiten Den
Haag garnizoen houdende, door verlof tot
het bijwonen der plechtigheid in de gelegen-
gesteld en door vele particulieren,
binnen het terrein toegelaten.
Door de menigte van toeschouwers die
buiten het geheel afgezette terrein dicht op
eengepakt het militaire tooneel gadesloeg,
leek de Maliebaan binnen vier maren van
menschen omsloten.
Middelerwijl hadden zich ook de dertien
onderofficieren met de nog in de foudralen
gehulde vaandels, die sy kort te voren aan
het Departement van Oorlog hadden afge
haald en onder geleide van een gewapend
detachement grenadiers hierheen hadden
overgebraoht, naby het punt voor de uit
reiking bestemd opgesteld.
..Radja".
Londen, 17 Nov. Volgens telegram uit
Soutbampton beeft het aldaar aangekomen
Ned. stoomschip „Radja", van Arasterdam
naar Java bestemd, machineschade.
Hat raadselachtige geval.
(Zie le blad.)
Do 19 jarige werkster van de familie op
den Koninginneweg te Amsterdam is na
verhoor door de justitie weder op vrije
voeten gelaten. Zaterdag zijn behalve het
meisje ook de leden der familie door den
reohter-commiuaris gehoord. Hunne ver
klaringen vermochten evenwel geen helder
heid in deze geheimzinnige zaak te brongen,
Tot voor kort had de moeder van het meisje
bij de familie gewerkt. Haar dochter Was er
in dienst gekomen toen de moeder een zieke
dienstbode in het huis naast dat der familie
ging vervangen. Ook bij den rechter-com-
miaearis hield de werkster haar onschuld
vol. Gevraagd naar het gesprek over de
zaak, dat zjj reeds Vrijdagmorgen (de zaak
werd eerat Vrijdagavond ruchtbaar) in de
tram (ussohen twee heeren had hooren
ren, gaf het meisje te kennen, dat het ook
wel een andere naam dan die der familie
kon geweest sjjn, dien de heeren noemden.
Het vermoeden, dat er, hoe dan ook, opset
in het spel is geweest, wordt nog versterkt
door de volgende omstandigheid: De melk,
waarvan de poes de vorige week Maandag
gr dronken had, wae van een anderen leveran
cier dan die van welke de soon des huizes
's avonds dronk. Eerstbedoelde melk was in
een kannetje en bleek den volgenden mor
gen rose gekleurd te sjjo. Het restant werd
door do familie weggeworpen.
onderzoek, door den apotheker Van
Hulsebosch in de woning ingesteld,
leverde geen resultaat op, evenmin als een
huiszoeking bij de moeder van het meisje.
Wel vond dn heer Van Ledden Hulsebosch
op de waschtafel iu de woning aan den
Koninginnoweg sporen van water, dat zuur
reageerde. Het was vermoedelijk afkomstig
van spatten bij het uitschenken uit de karaf.
De karaf was door de dochter des huizes
zelve den dag te voren gevuld. De werkstor
was dien dag een paar uur alleen op de
slaapkamer geweest.
Fakirs aan 't werk.
Ia de groote zaal van den Werkenden
Stand hebben Vrijdagavond voor een vrij
talrijk publiek twee Iadische fakirs gedemon
streerd Een vrouw stak een hoedenspeld
in haar rechterwang en door het gelicht heen,
zoodat de punt der linkerzijde weer te voor
schijn kwam. Door iemand uit het publiek
werd die hoedenspeld baar later dwars door
den bovenarm gestoken. Ook doorpriemde de
vrouw haar tong met een naald
Haar metgezel stak dwars door z'n hals
een naald, hij sneed zijn duim bijna door
midden en liet een dasspeld een flink eind
in »tjn bovenarm verdwijnen
Het zjjn slechts enkele staaltjes; wat ver
toond werd, althans op dit gebied, was geen
bedrog, maar griez lige werkelijkheid. VeleD
bleken niet geBlvld op dergelijke vertooningen
en verlieten, geheel ontdaan, de zaal. Ondor
die vertrekkende n was een gróót percentage
heeren.
Men vraagt zich af, waartoe zulke voor
stellingen in 's hemelsnaam kannen dienen.
Wij spreken er sleohts over tot waar-
sohuwing. De fakirs treden zoo niet nu,
dan wellicht later nog eens in Amsterdam
op
Hst Onafbankelijkbsidsfeest
is gisteren te Rotterdam op grootsehe wyse
gevierd. Vooral de verlichting van de haven
van de Lnurenskeik moet wondermooi
sijn geweest. Het weer hield zich uitstekend.
Te weinig waardeering.
Het gemeentebestuur van Maasland had,
als blijk van waardeering voor haar arbeid,
aan dc commissie voor de feesten ter ge
legenheid van de herdenking van Neerlands
onafhankelijkheid een feestavond willen aan
bieden, waarvoor door den gemeenteraad met
4 tegen 3 stemmen een bedrag van f75 was
toegestaan.
De commissie heeft echter gemeend van
dit aanbod geen gebruik te moeten maken
gelijk sij in een adres aan den Raad
mededeelt omdat haar gebleken was dat
het aanbod niet van harte gegund was. Eén
voorstemmers, de heer J. van Zeyl, had
van te voren verklaard het toestaan van dit
bedrag niet mot zijn geweten te kunnen
overeenbrengen, terwijl de heer R. ButjnÏDk,
wethouder, zijn geweten niet wilde bezwaren
door dat bedrag beschikbaar te stellen voor
50 porsonen om op een avondje te verdrinken.
De handelsvloot der wereld In den
herfst 1913.
De Nederlandsohe handelsvloot, die drie
honderd jaar geleden, volgens de opgaven
van Colbert drievijfde deel van de geheele
handelsvloot der wereld vormde, heeft tijdens
den overgaug van zeilschip tot stoomschip
een ernstige crisis moeten doormaken. In
1899 was de tonneninhoud van haar zeilschepen
(boven do 50 ton), welke in 1875 nog 408,000
bedroeg, tot 118,000 ton gedaald, en sindsdien
de inhoud zelfs tot 48,000 ton verminderd.
Zulk een achteruitgang ziet men echter by
alle zeilvloten, ca Nederland kan zich er
moeilijk over beklagen, dat de zeilvloot
verdwijnt.
Maar bij de vervanging van zeilaohepen
ior e'.oombooten toonde Nederland aanvan
kelijk niet zcoveol ijver. Des te sneller is
tegenwoordig de vooruitgang van de handels
vloot.
Volgens het bnreau „Veritaa" was de
sohepen
boven de 100 ton netto als volgt
Herfst.
Bruto.
Netto.
1875
114,600 ton
80,400 ton
1885
214,500
144,000
1895
386,600
226,900
1900
455,800
306,400
1905
645,000
409,600
1910
970,900
611,300
1911
1,011,200
632,700
1912
1,085,000
674,800
1918
1,249,000
712,700
De „Balmes" is op 6 November van Ha
vana vertrokken naar Cadix en Barcelona.
Men vermoedt, dat er slechts weinig passa
gier* aan boord waren.
Een telegram van de Bermnda-eilanden
bevestigt het draadlooze telegram van de
„Pannonia" en deelt tevens mede, dat de
„Pannonia" met al de passagiers van de
„Balmes", ton getale van 108, aan boord,
dat sohip begeleidt naar de Bermuda-eilanden.
Brutale diefstal.
Te Frankfort aan den Main zijn Vrijdag
vier gemaskerde mannen in een winkel van
galanterie-artikelen binnengedrongen
Zif bonden de twee winkelbedienden aan
handen en voeten en stalen voor ongeveer
vijfduisend mark gouden en silveren voor
werpen manchetknoopen, oigaretten-kokors,
medaljons, enz.
De roovers s(jn ontkomen.
Een benauwdbeldsbron.
Eenige weken geleden maakte de Prefect
van politie te Parijs er de commissarissen
op attent, dat hnn in bijzondere gevallen
nog bommen met een vorstikkenden inhoud
ter beschikking staan. Dese projectielen sjjn
heel handig om bandieten of krankzinnigen
maohteloos te maken. Het is oorspronkelijk
een Chineesche uitvinding, die sedert bet
begin van dit jaar in Frankrijk ia gebruik
is b(j de krankzinnigen-verpleging en bij de
Politie van Parfys. Een man, plotseling gek
geworden, die zich de menschen van het HJf
houdt met revolverschoten, is door dese
bommen in een oogwenk onschadelijk te
maken. De chemische stoffen in dese bommen
doen de oogen hevig tranen en geven den
getroffene een gevoel van benauwdheid. Oogen
cooh luchtpijp worden door de stof gedeerd.
Wat deze bommen als wapen tegen mis
dadigere betreft, de projectielen genieten
reeds nu soo'n groote bekendheid, dat het
geenszins onmogelijk is, dat de misdadiger
zo meer gebruikt tegen de politie, dan om
gekeerd. Tot een moderne bandieten-uitrusting
behoort stellig dese nieuwe „benauwdheids
bron".
Gevaarlijke brieven.
Kolonel Muspratt-Williams, inspecteur- gene
raal van ontplofbare stoffen in Engolsch-Indië,
is Vrijdag te Calcutta ernstig gewond by
het ondersoek van een verdaohten brief,
gericht aan het dagblad „Engliahman". De
brief, die ontplofbare atof bevatte, vlamde
ineens op, verschroeide den kolonel knevel
en wenkbrauwen en blakerde hem het vel.
Z(jn oogon bleven gespaard.
Een dergelijke brief was gericht aan de
„ötateemaa". Deze ontplofte niet. Men was
voorzichtig geworden, aangezien er reeds op
een postkantoor een brietsorteerder gewond
was door het vlam vatten van een brief,
gericht aan de „Pioneer".
Een benards positie.
Een student, MakotiU genaamd, wee
Maandag op den Qrindelwald-gletacher ge
klommen en viel op den terugweg in de
Lutechine-eohluoht. Na een val van tien M.
bleef hij met zjjo kleeren aan een vooruit
stekend rotsblok hangen en is eerst Wi
dag uit die benarde positie door ai
toeristen bevrtJd. De jonge man is vrij «rnetig
gekwetst en was geheel uitgeput.
Een zonderling huwelijk.
Van een sonderling huwelijk beriohten de
Amerikaansche bladen. Een geneesheer te
Baltob (bij Ballimore) had een jaar geleden
bij advertentie een eohtgenoote gezocht en
een van de brieven, die hij ontving, stond
hem zoo aan, dat hy de schrijfster dadelijk
per telefoon om haar hand vroeg en er bij
voegde, dat hij haar te voren niet eens be
hoefde te zien.
Het paartje is nn Woensdag getrouwd, de
bruid was zoo zwaar gesluierd, dat niemand
kon ontdekken hoe se er uitzag. Bat was
den bruidegom toch wat al te kras en h(j
vroeg don geestelijke zich te willen verge
wissen, dat hij geen negerin als wederhelft
kreeg.
Toen hij daaromtrent gerustgesteld was,
ging het huw'elijk door, en pas nadien sloeg
het bruidje haar sluier op. 't Bleek eene
knappe blondine, die er «armpjes in zit en
de dokter is heel tevreden.
en vooruitgang, ais in het laatste jaar,
heeft men bij de Nederlandscho Handelsvloot
nog nooit gesien het verlies aan zeilschepen
is in vergelijking daarmee van geen beteekenis.
Weliswaar weet men niet den tonneninhoud
van 300 jaar geleden, maar men kan gerost
zeggen, dat ondanks de reusachtige ontwik
keling van andere handelsvloten de Neder-
Lndsohe handelsvlag nog nooit op zulk een
aantal schepen met zooveel bruto register-
tonnen gewaaid heeft, als togenwoordig.
Zeer zeker is de behoefte aan handels
schepen op een wijso gestegen, waarvan men
vroeger niet had kannen droomen. En de
vloot groeit nog steeds meer. De noodsake-
lijkhoid, om do productie van de verschillende
landen met elkander te ruilen, breidt sich,
ten gevolge van de toenemende bevolking
van de wereld en de steeds groot wordende
productie van massa-artikelen, voortdurend
meer uit.
De „Balmes" In brand.
New Tork, 15 Nov. Een draadloos telegram
van Cape Race (New Foundland) van het
stoomschip „Pannonia" bericht, dat het
Spaansche stoomschip „Balmes" in brandtnden
toestand heeft aangetroffen in den Atlan-
(iechen Oceaan en dat de passagiers over
gebraoht zijn naar de „Paanonia".
DEN PLAATSELIJKEN HANDEL,
doet Uwe inkoopen zooveel moge
lijk in de stad Uwer inwoning,
daarmede bevordert gij de wel
vaart onzer gemeente
Algem. Held. Winkellersvereenlglng.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beraadslagingen over de
Indisohe begrooting werden Vrijdag hervat.
De heer Bos (v.-d.) vindt, dat ze groot
worden, maar beklaagt zich hierover niet.
Spr. vindt den flnantieelen toestand gunstig.
De eoonomisohe toestand van de inlanders
is niet snel toegenomen. Voor sombere be
schouwingen van den heer Vliegen wae geen
plaats. Spr. bepleit vooral decentralisatie.
Over de Sarikat Islam zal spr. zwijgen, het
betoog van den heer Vliegen waa zeer sym-
px'hiek, maar men kan zoo'n betoog niet
losmaken van tijd, plaats en omstandigheden.
Spr. betreurt niet, dat de drie heeren hier
in het koude jaargetijde sjju gekomen, s(j
hebben wel wat koelte noodig 1 Z(j zullen
wel ondervinden dat de hun thans betoonde
belangstelling van honderden van voorbij-
gianden aard is. Wit den hoer Van Veen
betreft, dese mocht wel een toontje lager
zingen. De vrjjsionigen zijn uitgemaakt voer
al wat leeljjk Is door de christeliJken. Resu-
aeeread, hoopt de heer Bos, dat de regeoiiog
■al innemen het breede standpunt, dat mr.
Fock tegenover het onderwijs en de Bending
innamde overmacht van den staat moet
steeds gaan boven de macht der zending.
De heer Hugenh o 11 (s.d.a.p.) betreurt,
dat de voorgenomen hervormingen in het
belang der Chineezen nog in het stadium t(jn
van voorbereiding, en dringt op grooter spoed
aan. De Chineezen zijn, na de relletjes, de
onderliggende partij 00 j°>*t nD kan de
regeering hervormingen doorvoeren zonder
den schijn van te handelen onder pressie.
Laat de regeering nu niet de oorsaak sjjo,
dat de Chineezen hulp zoeken bij de Chineesche
regeering. De ongelijke belastingheffing en
de politierol moet worden opgeheven. Als
w(j door flink toetasten de 600.000 Chineezen
voor ons gezag winnen, bereiken wij daarmee
meer dan met 9 dreadnoughts.
De heer Van Vollenhoven (v.-J.)
bespreekt de politie van den tegenwoordigen
gouverneur-generaal en meent vervolgens,
dat geen regeering, van welke klenr ook, de
verantwoordelijkheid voor de defensie-saken
kan dragen, sooals zij thans zijn. Hij geeft
zijn meeningen te kennen over het godsdienstig
karakter van de Sarekat Islam en verdedigt
het beleid van den gouverneur-generaal ten
aanzisn van de Indische Partjj.
Ook deze spr. meent, dat de welvaart der
inlanders is toegenomen en somt debewyim
daarvoor op. Hij bespreekt ook het particulier
initiatief in verband met het mijnbedrijf en
de uiteenzettingen van den heer Vliegen
dienaangaande.
Spr. geeft aan, dat men de inlandsche be
volking kapitaal-vorming moet leeren en dat
arbeidssekerheid meet zyn. De arbeids
inspectie moet haar taak ruimer opvatten en
een departement van arbeid zou kunnen
worden opgericht. Spr. behandelt ook de
inrichting van de begrooting, meer in het
bijzonder met betrekking tot de gouvernements-
bedrjjven, waaromtrent de Kamer s. i. meer
gegevens moet hebben
Na den heer Van Vollenhoven «preekt de
heer Anker man (c.-h.). Deze begint aan
een politieke redede vrijzinnigen hebben de
politiek overgebraoht naar de koloniën en or
de bevolking van Indië in betrokken. Geluk
kig, dat de gouverneur-generaal zyn kalmte
bewaard heeft, anders ware er onherstelbaar
el toegebracht aan Indië. Als de Chi-
en de vrijzinnigen gekend hadden, hadden
geen geld voor de verkiezingen gegeven.
Het wae een heel groot vereohil, het geld
vragen aan den Clunees Kau wat de a.-r.
n om de verkiezing Roodhuyzen te ver
hinderen of geld aannemen voor de vrijzinnige
kas. Herhaaldelijk geïnterrumpeerd, zegt de
tpr. sich door interrupties niet van de wijs
te zullen laten brengen. Tenslotte maakt de
Voorzitter den spr. er opmerkzaam op, dat
aan de Indische begrooting besig is.
De kersteningspolitiek besprekend, segt spr.,
dat het heel iets anders is gedwongen kerste
ning en kerstening zonder meer. De ga-
dwongen kerstening is in strijd met het
christendom. (Dwingt ze om in te gaanl
interrumpeert de heer Duya). Overigens be
weert de heer Ankerman nog, dat door den
invloed der liberale politici in Indië de
revolutionaire Indische Partij tot stand
gekomen.
Om half vier wil de spr. afbreken, dooh
de Voorzitter kan dit niet toestaan. De heer
Ankerman moet dan maar eea motie indienen,
doch die wordt slechts door den heer Bogaardt
ondersteund. De heer Ankerman wenscht
voorttegaan, doch versoekt den Voorzitter
voor te willen zorgen, dat h(j ongestoord
>n voortgaan.
De Voorzitter merkt heel ter snede op,
dat de heer Ankerman zelf een oogenblik
eerder gezegd heeft, dat interruptiez hem
niet kunnen sohelen.
De heer Ankerman, voortgaande, segt,
dat de bedoeling der zending is het christen-
te brengen. Dit wordt voorbijgezien,
moet bet aantal scholen niet beoor
en naar het aantal christener, dat er is,
r naar de bevolking van 10 millioen.
De zaak staat anders, er is behoefte aan
>len, maar het geld ontbreekt. Ten slotte
betoogt de spr., dat Nederland, als christelijke
's, verplicht is geen absolute neutraliteit
in de Indische scholen toetestaan, en slaagt
daarna in z(jn rede te verdagen tot
Maandagmiddag half twee.
's Maandagsmiddags voortgaande, begeeft
de heer Ackerman zich opnieuw iu een
verdediging van de subsidie-regelingen voor
het bijzonder onderwjjs, sooals die voor ver
schillende plaateeu in Indië zijn ontworpen.
Vervolgenz zegt hij 'c paar woorden over
e Sarikat Islam. Met name komt hij op
tegen de bewering, dat de oprichting dezer
vereeniging haar ontstaan zou danken, aan
•en actie tegen de sending, die te ver sou
zijn gegaan in haar prediking. De zending
heeft er absoluut geen last van gehad,
daaruit blijkt toch wel, dat de actie niet
tegen de zending gericht is.
De heer G e r h a r d (S. D.) vraagt, waar
om de coalitie zulk een moeite doet, te be-
toogen, dat sjj geen kersteningspolitiek he< ft
gevoerd. Die kerstening was juist haar kracht,
haar ideaal, haar glorie. Het getuigt niet
van moed, nu zulks te willen ontkennen.
Spr. citeert allerlei dingen, die ook weer in
dit debat door woordvoerders van rechte *(Jn
gezegd en die ook thans bewijzen, dat s(j
een kersteningspolitiek voeren.
Vervolgens betoogt spr. dat s(j, die een
koloniale ethiek predikes, daarmee weinig
meer dan humbug beoogeo, want inderdaad
wordt er op onderwijsgebied niet veel voor
de inlanders gedaan. Niet meer dan 1% kr(jgt
op 't oogenblik onderwijs. Tegen het cystei-m
op de dessa8ckolen, waar men onderwijzers
heeft, die uit de leerlingen der hoogste kla»*e
gevormd sijn, komt spr. vervolgens op.
De heer R u t g e r s (a.r.) spreekt allereerst
over de verkiezingen in verband met koloniale
politiek en houdt vol de bewering, van het
voorloopig verslag, dat door de vrijzinnigen
met onjuiste gegevens is gewerkt.
Breedvoerig handelt hQ over de verkierings-
campagne door de vrijzinnigen gevoerd. Ver
schillende voorbeelden haalt spr. aan om te
betoogen, dat er geen sprake was van ge
dwongen kerstening. Aan »Zondagsheiligirg"
doen ook andere mogendheden. Hij gaal op
dit onderwerp verder door, en breekt (en
■lotte zijn rede af tot hedenmorgen 11 uur.
