NIERZIEKTE
Agaitda.
Bkxcoop-Vo«r«tellt*ge». Ktiailfl<| 11S
Dagel$k* 7 nar. Zoadags 2 aur.
Bloscoop-Voorstellingea. Spoorgrzehl l>.
Dagefijks 7 nor. Zondag» 9 nar.
liio»coop-VoorUellingen. Koningstraat.
üageljjk* 7 aar. Zondng» 9 nar.
13 Dec. „Pro Patri*". Feezteljjke vergadering in
C a i n o, 8 aar.
13 Dec. „Justu* van Maurik". Uitvoering in Ti-
vol i, 8 uur.
11 Dac. N.V. Tooneelrereeniging. Opvoering van
„Beschuit met mnisjes". O a s i n o, 8 uor,
Marine en Leger.
Bi K. B. is. met 18 Dec., de kapitein ter zee
E. Ooenen eervol ontheven van hat beval ovar
■r. Ms. aKortenaera en dit opgedragen aan kapt-
lait. ter zee L. P. W. van der Wal.
Bij beschikking vau dea Minister van Marine is
de bevolen overplaatsing op 19 December 1913 van
den hoofdmachinist K. van Dorsten van sKortenaert
naar »Van Speykv en van den machinist D. W. Kwak
van ïScherpioem naar iKortenaerv uitgesteld tot
3 Januari 1914.
De sergeant le kl. C. J.Bóhm, van het 21e regt.
infanterie te den Helder, is op 11 dezer overge
plaatst bjj het 10e regt. van het wapen te Haarlem.
De jongeling J. Blom, alhier, is tegen 7 Januari
a.t. opgeroepen als volontair bi de instructie-
oompagnie te Schoonhoven.
Da jongeling G. de Boar, alhier, is op 8 deser
aangenomen als volontair hg de instrnotie-batterjj
te Arnhem.
■toomvaartbariehten.
STOOBvaa ES-Ma atscEAPPw MKDULANB
Billiton arriv. 11 dezer van Java te A'dam.
Grotius, thuisreis, pus. 11 dezer Perim,
Kangean, thuisreis, werd, volgens draadloos bericht
van het uitgaande stoomschip Koningin Emma,
11 dezer, des v.m, 8 uur, gepass.op 44 gr. N.B. en
9gr. W.L. en rapporteerde: >alles wel».
Koningin der Nederl., thuisreis, vertrok 11 dezer van
Lissabon.
ROÏTItllAHSOB* LLOTD.
Ophir, thuisreis, vertrok 10 dezer van Colombo.
Soerakarta, uitreis, is 11 dezer Dover gepas»,
Ceylon, uitreis, arriv. 11 dezer te Catania,
Dell, thaisreis, pass. 11 dezer Gibraltar.
Kom. Holl. Llotd.
Gelria, thuifreis, vertrok 10 dezer van Rio Janeiro.
Gooiland, Uitreis, arriv. 10 dezer te Montevideo.
Salland, thuisreis, pass. 11 deser, 9 u. 15 v.m., Dover.
Kok. WxsT-lMinsoBB Maildienst.
Prins Frederik Hendrik, thuisreis, passeerde 10 dezer,
11 u. n,ra„ St.Michaels.
Viseoberijberiohtan.
Nienwediep, 9 Dec. Aangebracht door 25 korden
tezrmen 1 tot 5 groote tongen f 1.00 per stak, 10
tot 40 middeltongen f0.fr) t f0.70 per stak, 10 tot
30 kleine tongen f0.25al"3o per ztuk, 2 tarbotten
f 5 00 a f7.50 per stuk, 2 stuas kabeljauw voor f 7.00.
10 roggen (0,90 per stuk, 1 tot 2 manden stortschol
(9 00 a f 14.00 per mand, 0 totl mand kleine schol
f4.00 per maud, Otott mand schar f 3.00 per mand,
2 manden wijting f8.00 per mand. Van sardijn-
visschers 100 mandjes sardijn, fl.00 a 11.25 per
mandje.
10 Dec. Van sardgnvisschers 800 mandjes sardpn,
(0.55 a f 0 85 per mandje.
11 Dec. Van sardgnvisichers 40 mandjes sardjjn,
f0.66 a f0,7b per mandje.
StMtf v. HildfrP,
van 9 en mei 11 Dee.
ONDERTROUWD: A. Bakker en A. C.
Vermoet. L. Troost en M. Kind'. J. v. d.
Menie en W. Zwaan. J. Qroenewond en P.
f. Elskcker. V. Botter en Q. Gauw. O. W.
Hen en W. Loovocstijn. A. H. Hekbnijsen
en Tb. G. C. Kikkert.
GETROUWD: K. f. Wolferen en J. E.
Wagomaker. A. J. Lsvinson en F. Meijer.
C. G. Lema en Q. London.
BEVALLENL. de Leenw—Gonw, z. G.
BremerErbrink, s. G. VeuemaMulder, t.
0. J. M. Spoel—Kloosterman, e. C. de
Graaf—van Zoonen, G. Fan derWeerd—
Bakker, z. H. LeegwaterMeeuwenoord, e.
M. H. van Elten Cramer van den Bogaert,
d. C. Smits—Klein. d.
OVERLEDENP. Kuit, 2 maanden. R.
Brouwer, 2 jaar.
Marktberichten.
Behagen, 11 Deo. 1918.
14 Paarden f100 k f300.
8 Stieren (170 k (240.
4 Geldekoeien (magere) 1160 k f 200.
68 Geldekoëien (vette) (200 h f860.
20 Kalikoeten (200 h f280.
6 Vaarzen f 140 k i 160.
25 Nuchtere Kalveren f 16 A f 80.
70 Schapen (vette) f86 k f46.—.
2170 Overhouders f 20 k f81.
5 Varkens (magere) f 14 k i 18.
48 Varkens (vette) p. KG. (0.48 k (0.50.
85 Biggen f 8 k (14.
100 Konijnen 0.40 h i 1.25.
60 Kippen f 0.80 k f 1.75 per stuk!
20 Eenden f0.70 k f0.90.
250 K.G. Boter (1.40 k f 1.50 per K.G.
100 K.G. Kaas f 0.40 k f0.50 per K.G.
1000 Kipeieren f 6.50 k f 8.per 100 stuks.
lnfuondtn M«d«d«»ling.
BUGHAN* P1UEN
1 doen wonderen bij gevallen van
U moeheid en overmatige hersen-
I arbeid. Zij geven een gezonde
en verkwikkende slaap.
VERVOLG BERIOHTER.
HELDER, 12 December.
Hr. Ms. Dolfijn" is heden binnenge
komen uit de Noordsee.
Bij be*' b. van den Min. van Marine
is, met ing. van 1 Jan., de 2a-lichtw. a/b.
'e Rijks lich'zcbip .Haake" A. Been ovorgcpL
als Uchtw. bjj 's Rijks kuitverl. te Eierland.
Bij K. B. is, met ing. van 1 Jan., de
klerk bij 's Rjjkt werven J. Stocker benoemd
tot adj.-oommies.
Benoemd tot Directeur van het Tele
graafkantoor te Helder, onze vroegere plaats
genoot P. Raadsveld.
Bjj het te Utrecht gehouden examen
slaagde voor het Macbinisten-diploma B de
heer J. Hoogerwerf, leerling der zeevaart-
■ohool alhier.
Bij liet te Gravenbage gehouden
examen slaagde voor tweeden stnurman
groote vaart de heer J. Kuiper, leerling
der zeevaartschool alhier.
Het korps mariniers.
10 Deo., zoo meldt het ,N. v. d, D.", is
bet 248 jaar geleden, dat het korps mariniers
als zelfstandig korps opgericht werd.
Op advies van den vies-admiraal De Ruyter,
besloten de States var Holland des 10 Dec.
1665, dat de in Hol' in dienst zijnde
zeesoldaten ontslagen ..ouden worden en
daarvoor in de plaats zon komen een
tregiment de marine", dat de direote voor
ganger is geweest van het tegenwoordige
korps mariniers.
Litéraire Solrée mevr. Boldlngh.
Het was de diohteres Hélène Swarth, die
mevrouw Boldingh op haar jongste zoiréa
behandelde. Hélène Swarth, de bij uitstek
vrouwelijke zangeres van al de stemmingen
en passies van een fijnvoelend vrouwenhart,
de teedere, soms sentimenteele dichteres,
met haar sterk gevoelsleven en haar -rondere
verstechniek, met naar fluweelen klinkdichten
van volmaakten vorm. Maar tevens de dich
teres met een sterke passie, met ecu gloed
en een leven en een hartstocht, als misschien
door geen ander is geëvenaard.
Voorat ging een korte karakteristiek van
de diohteres; aan de hand van critici als
Kloos, v. Deyssol, Verwey e.d., betoogde
spr. hoezeer haar kunst, de kleine verzen
die «ij gemaakt hoeft, met het volste recht
tot grootkunst" gestempeld mogen worden.
Hélène Swarth is voor ons in haar eerste
periode het sterkst. Al wat daar in baar
leefde, heeft »Jj in die sonnetten geuit, en
de groote, mensohelijke smarten heeft zij
daarin verwerkt op een wijze, die haar tot
een der allereersten in onsa literatuur inuken.
In haar later werk heeft z{j dieselfde gevoe
lens stoeds weer opnieuw verwerkt; doch,
doordat >jj reeds het beste gegeven bad wat
zij geven kon: haar diopste, innerlyksteziel,
al haar aandoeningen, haar vreugden en
smarten, moest noodzakelijkerwijze haar her
haling hiervan in later werk, dat mogelijk
technisch onberispelijker was, het tot minder
waardig stempelen- in vergelijking met het
eerste. Dat de dichteres ditzelfde gevoeld
beeft, blijkt uit een gedicht, dat zij, na ver
schillende ongunstige beoordeelingen vau haar
werk, dat maandelijks iu >de Gids" vei scheen,
en nadat zelfs een onvriendelijk critions ge
sproken had van thotaftandsche dichteresse-
paarJje", in dienselfden «Gids" publiceerde,
en waarin zjj klaagde
Ik heb getracht mijn ziel van 't lied
[ce spenen,
Toen ving mijn ziel zoo droevig aan
[ce wcenen".
Zjj köu het dichten eenvoudig niet laten,
maar zij bad in haar zieleloveu de hougst-
bereikbare verrukkingen ondergaan en moest
dus noodwendigerwjjs teruggaan. Het
ware wel interessant dit thema eens verder
uittewerken.
Een bewijs voor het bovenstaande vindt
men in de beide sublieme gedichten, die
movr. Boldingh aan hot slot voordroeg«Bei
ding" en (Moederweelde". Hier is een geheel
nieuwe sensatie opgekomen, die vau. het
komeud en bestaand moederschap, en terstond
is Héléne Swarth weer do groote, krachtige,
o er vrouwelijk s dichtere* van Gods genade.
Bij eiken dichter vormen de phasen van rijn
zieleleven de kern zijner gedichtenHéléae
Swarth is de bij uitstek individualistische,
die vóór alles verrukking of smart noodig
heeft, en daarzonder eenvoudig niet bestaat.
Als zij op rijperen leeftijd tot rustiger, ge-
degener zieleleven komt, is z(j dan ook haar
veerkracht kwijt.
Dit is een persoonlijk inzicht iu do dichteres,
waarmee mevrouw B, het niet eens ia. Z\
sluit zich aan bij Carel Soharten, die haar
latere werk schooner vindt en dieper, minder
gepassioneerd maar als kunst hooger. Plastiek
en symboliek sijn volgens spr. rijker, de
teohniek beter. Het instrument, dat zij be
speelt, geeft altijd schoone muziek, eenzaam
staat zy, als lijj a alle heele grooten. Er Is
een onbevredigd verlangen naar liefde ia
haar en de reactie is droeviger, naarmate
het verlangen grooter is. Velen zullen zich
niet kunnen indenken in baar weemoedige
poëzie, besloot spr., maar men zal haar toch
niet de groote boteekenis ontzeggen die haar
toekomt.
Spr. eeide verscheidene verzen van de
dichteres, uit haar jongste jaren tot nu. De
eigenaardige vorm, meestal sonnetvorm,
waarin dozs dichteres haar stemmingen kleeddo
maakt het dikwijls uiterst tnoeioljjk zo goed
weer te geven. Iu de meer gepassioneerde
verzen eooals „Jeux inuoconts", „Dooden-
wake", „Mijn haat" loek ons de spreekster
het best, in de gedichten, waarin het vrouwe
lijk element domineerde, zooals (Raad" (kus
nist die lieve lippen, die weerstreven),
fO liefste met uw godenlxch", en in het
algemeen in de sonuetten was mevrouw
Boldingh naar ons gevoel wat te pathetisch
en intoneerde ze niet altijd juist. Men kan
echter, vooral over intonatie, van meeniog
verschillen; het is daarmee als met de op
vatting die musici hebben over de uitvoering
van een muziekstuk, maar ons leek in 't
algemeen Héléne Swarth niet de dichteres,
wier verzon zich aan het talent deser coofó
renoière aanpassen.
„0e Zaïnstroom IV".
Dese stoomtrawler, IJmniden 197, die vol
gens berichten in de groote bladen, mot een
volledige bemanning naar zee was ver
trokken, kwam Woensdagmiddag 8 uur hier
in de haven, met het doel om twee matrozen
aan te werven.
Een 32 tal ïq deze gemeente wonende
viaschers, die in de staking te IJmniden zijn
betrokken, waren tijdig op de hoogte gebracht
van de komst van «Do Zaanstroom IV" en
zy trokken direct naar de Buitenhaven om
het vaartuig op te wachten en te zorgen dat
niemand zich aanmeldde om mee naar zee
te gaan.
Dit werd niet alleen voorkomen, doch het
volk van hier wist de bemanning, twee
stuurlieden, een matroos, een kok, een machi
nist en twee stokers op oon paar man
na als zoogenaamde onderkruip srs te
bewegen het vaartuig te verlaten.
Die hiertoe bereid waren,'werden van reis
geld voorzien ea met pak en zak door enkele
mannen naar den trein gebraoht.
Naar men odz tosn mededeelde, souden de
machinist en de stoker, die voorloopig aan
boord bleven, den anderen morgoD, Donderdag,
hun kameraden volgen, zoodat de trawler,
die feitelijk om equipage verlegen was cn
daarvoor hier spsciaal arriveerde, per slot
van rekening geheel zond.r zou zjjn. Alleen
de schipper bleef dan op den bodem over
en in dit geval sou het schip onmogelijk in
zee kunnen steken.
Natuurlek ging deze merkwaardige ge
beurtenis van mond tot mond. Men vertelde
zelfs dat het al tot een ernstig treffen tot
een vinnig gevecht was gekomen. En, belust
op bloedige tooneeltjes, kuierden de nieuws
gierigen naar den buitenkant, naar onze
mooie degelijke zeehaven waar het helaas,
helaas! in de laatste jaren, wat vissoherij.
betreft, stil, akelig stil is.
Een heusche stoomtrawler aan de zware
palen gemeerd I
'n Bejaard mannetje in gelapte ©n gestopte
en verschoten blauwe trui en met peper en-
zout-kleurige kousen tot over de knieën en
vastgesjord met een paar stukjos touw
een oud ventje die dag en nacht in deze
omgeving zwalkt en op den uitkijk staat
stapte naait on* over de klapbrug van de
•luis en ongevraagd verklaarde hij, dat die
roestige romp bepaald was verdwaald.
(Nou datte ze om mannetjes verlege sitte",
■prak-ie langzaam en bedaard, fwete te 't
Nieu wadiep nog wel te vinde. 'kMag ltfe
datte ze geen kop krggo. Mot de visch
blijve ze zoover mogelijk uit de buurt, dan
zoeke ze een ander gat op en dan kan 't
Niouwediep ook wol stikke. Maar noumoste
de Nieuwediepers als één man zegge: stikke
jullie nou ok maar voor mjju part. Waar
zijn de zoiltrawlers, de groote achuite en
bomme, die hier vroeger leve in de brouwerij
brachte? Je ziet ce niet meer. Weet jij,
pardon weet u er soms nog van wat hier
jare terug omging? Kom nou'r is al wou
je goud gove voor achelleviscb, voor kabeljau
je kan er niet atkomme. Alles gaat je
neus voorbij, 't Nienwediep is niet meer in tel,
't Nienwediep wordt verwaarloosd, 't Niouwe
diep mot er onder diep er onder. De
visscherman is hier compleet te veel. Hjj
weet gsen raad met z'n ei ge, hU ziot groen
en geel van de honger. De vrouwe kijke
naar z'n kande of-ie niks thuis brengt en
z'n kinders houwe 'm an z'n jas vast, vrage
en schreeuwe om brood. Dèt wete ce daar
wel in IJtnnië waarachtig, dat wete se
er wat drommels goed en daarom komme se
naar hier om d'r slag te slaan. En se wete
ook dat 'n Nieuwedieper niet vies is om in
slakingen als werkwillige op te treeje.
Daarover is 'n boekdeel te schrijve. Maar
die geen gebrek hebbe, prate lekker. Je mot
maar eeus niet verdiene en asje dan een
twee drie voor do gelegenheid komt cm te
kunne worreke jonge, voor die graag wille,
is het dan een koele toer om de hande in
de sak te houwe. Maar 'k hoop toch van
ganecher harte datt9 ze hier in 71e armoed
niet slago, dan houwe we tenminste ons
fesoen nog op. ik heb zalf ok op zoo'n ding
gevare tot m'n groot leedwexo 't zyu
pestschuite doodkiste 'k heb liever
uoht gulde un de wal dau twaalf op zoo'n
prauw. Maar 'k ben benieuwd hoe de jonges
er over deuk© ofle ze nog trek hebbe
Toen schoot-ie in het donkere weg naar
een troop mannen, die druk en heftig rede-
neerder. op den stoiger en gedurig tuurden
naar «De Zaanstroom IV den stoomtrawlor
dis met zijn roestigen vervoloozen huid naast
een groot vlot hoog op 't water lag.
Aan boord brandden alleen oen paar
lantaarns en op het dek was alles stil en
verlaten.
Tegen negen uur kwamen twee politie
agenten om in do onmiddellijks omgeving
dienst te doen.
Don volgenden ochtend, Donderdag, moest
«De Zaanstroom IV" aan don koiensteiger
plaats ruimen voor don kruiser «Zeeland"
en werd daarom verhaald naar een ander
gedeelte van de haven, voorbij't Loodswezen,
waar het vaartuig zou wachten op volk dat
telegrafisch van buiten was ontboden.
Iatuatclien werd een druk bezochte stakers-
vorgadering, gehouden bij W. Tabeling aun
do Zuidstraat, waar de voorzitter van de
afdeeiing IJ mnitlen van den A. N. Z. B. als
spreker optrad.
Deze bijeenkomst, niet toegankelijk voor
de pers, liep «oowat ten einde, toen Let ge
rucht ging, dat twee werkwilligen als onder-
kruipors waren gearriveerd en dat zij op
weg waren naar de Buitenhaven om zioh aau
boord van «De Z-tanstroom IV' te begeven.
Inderdaad had de sneltrein van 10.40 oon
paar menschen aangebracht, die een telegram
hadden ontvangen en niet beter wisten of de
staking was opgeheven. Zjj werden aas "t
station opgewacht door eenigo politic-agenten,
die hen vervolgens naar de Buitenhaven
vergezelden.
Met drie agenten voor en nog oen paar
achter hen, gingen de twee vr ©indelingen
door de Keizerstraat, laags Zuid straat on
Ankerpark. Overal trok de «onderlinge stoet
vanself de aandacht. Eu je kon 't op de
gesichten van vcJen iezeu, dat men «ioh
verbaasde over het feit dat esn paar gemoe
delijke luidjea in dit kalm, vredig plaatsje
waar do menschen o zoo mak zjjn
door zoo een sterke politio-maoht werd bin
nengeleid. Do een droeg een zwart leemans-
pak on een bol hoedje en had een geruiten
zakje op den rug. Hy stapte ietwat onrustig
naast zyu maat voort. Deze dikke, vette
zeerob in korten, wijden broek met buis
waaruit eea rood-bauien hemd aan 'i
middel uitpuilde, schommelde vergenoegd op
de houten klompen, keek blymoedig en vrij
moedig rond, kauwdo en at tabak alsof het
eon lekkernij was, want drie, viermaal «agen
wc zyu hand in den dispen broekzak ver
dwijnen om oon groote koperen doos voor|
den dag te halen. Bjj de Nieuwe Brug werd
het tweetal met veel belangstelling aangegaapt
en oenmaal aan de Buitenhaven waren enkele
stakers vlug by de hand teneinde de nieuwe
lingen zooveel mogelijk te bewegen om sich
terug te trekken. Aanvankelijk schenen de
macnen daar geen sin in te hebben. Onder
het ioopen stilstaan was niet geoorloofd
werden ze aangeklampd door Jan, Piet en
Klaas en mot warmte, met een vloed vau
Woorden bewerkt, overtoigd van huo ver
keerde handeling wanneer s{j de strijdende
kamrraden op deze wijze dwars gingen zitten,
't Gaf niet veel. Zoetjes aan nadorde men
«Do Zaanstroom IV". Eu onder de menigto'
die volgde, was een zekere spanning te cou-
etateeren. Wat zouden ze doen nu liet op
't nippertje liep. Een gegons van stemmen
klonk op uit de slenterende troep en als or
nu en dan bijna stilstand in kwam, alsof het
tot een felle uitbarsting zou komen, dan
keken alle agenten om, streng en bewust.
Een van de Markers de man iu het zwarte
pak en met 't zakje op den rug stond al
op het vlot om aan boord te stappen en leek
reeds verloren voor de «ijde der stakers,
doch toen hjj merkte dat «yu makker, de
dikke, vette man ia typische kleederdracht,
zich eindelijk liet bepraten om niet mee naar
s ?e te gaan, sprong ook hij weer op den
wal, waar nu een douderend hoera-geroep
opBteeg uit de rijen.
Nadat boiden vergoeding van reiskosten
hadden gekregen voor rekening van den A.
N. Z. B., werden zo opnieuw nu door
stakers naar het station geleid om zoo
doende naar hun woonplaats terug te koeren.
Aan boord van «De Zaanstroom IV" be
vonden «ich, behalve behalve de schipper,
nog de machinist en do stoker, wier uitrasting
wel is waar reeds gepakt stond om gisteren
morgen volgens belofte, naar IJmniden te
gaan, maar die «ioh toch schenen bedacht
te hobben om den trawler te verlaten, want
zij bleven geregeld dienst doen.
Door troepjes stakers werd gedurig verder
gepost om eventucele liefhebbers voor de vaart
tegen te houden, terwijl esn politiagent aan
boord van «De Zaanstroom IV" bleef om het
vaartuig te bewaken.
DE „H0LLAN0".
Hat pantaerdekichlp „Holland" Is heden
morgen te baif elf D'ingeneia gepasseerd.
IJmulden, 11 December.
Staking. De Alg. Ned. Zeemansbond
heeft in s|jne vergadering van gisteren be
sloten den eiach voor vrije voeding te ver
anderen in een eisch om verbooging van het
voodinggeld. Esn paar trawlers «ijn met
onvolledige bemanning naar zee vertrokken
om elders volk te «oelzen.
Het Palel» op den D«m te Ameterdim.
In eene geheime zilting van den Amster-
damachan Raad is de Paleis-Raadhuiakwestie
Dinsdagavond behandeld. De voordracht van
B. en W. om in het togenwoordige paleis de
zetel van het Gemeentebestuur te vestigen,
mits vooraf te Amsterdam een nieuw Koninklijk
verblijf '8 verrezen, en waartoe dan de ge
meente Amsterdam een zeker bedrag ion
beschikbaar stellen werd met 22 tegen 17
stemmen verworpen. De tegenstemmers waar-
ouder de iraotie van de S.D.A.P., had den be
zwaar tegen deze laatste bepaling. Zoodat
deze kwestie weder op het doodo punt staat.
Toch zal spoedig een besluit moeten worden
genomen, want het tegenwoordige Stadhuis
kan onmogelijk meer voorzien in de behoeften.
Thans komt men reeds 80 lokalen te kort I
Een Engeltch officier gearresteerd.
De politie te 's-Gravenhage heeft den
luitenant dor genie van het Engelsche leger
A. H., verdacht van poging tot afdreiging
en poging tot doodslag, gevangen genomen.
Hy bevond sich in den nacht van Dinsdag
op Woensdag in de Chnntecler Bar aan het
Spui 86 a en maakte daar met eonige in die
inrichting aanwezige vrouwen groote ver
teringen. Toen het op betalen aankwam,
bleek hij niet genoeg geld bij zich te hebben
en gaf toen een schuldbekentenis af. Daar
over schijnt hy eenige oogenblikken later
spijt te hebben gehad, want hjj haalde een
revolver voor den dag, waarmede hjj den
eigenaar van de zaak dreigde te zullen neer
schieten, als deze hem het papier siet terug
gaf. Toen de kellner tusschenbeide kwam,
richtte de luitenant zjjn revolver op dezen
bediende. Van de keuken en de woonkamer,
waar zich dit afspeelde, vlnohtte de eigenaar
naar boven, de kellner naar de gelagkamer.
Daar vorderde H., opnieuw mot den revolver
dreigende, van den kellner weder het stuk op.
De vrouw van den eigenaar riep den
kellner to?, in de 'aebter de gelagkamer ge
lagen woonkamer te komen, waarheen by
ijlings de vlncht nam. Juist toen de vrouw
de glazen schuifdeur tnszehen beide ver
trekken achter den kellner had gesloten,
weerklonk oon revolverschot en werd de
ruit van de deur door een kogel doorboord,
ongeveer ter hoogte van de plaats, waar de
kellner had gestaan; doze 'werd echter niet
getroffen. In de gelagkamer, van waar het
schot was gelost, bevond zich op dat oogen-
blik niemand anders dan do luitenant, die
zich daarop verwjjderde.
De icspec'enr van politie Nittel arresteerde
den officier nog dec zelfden nacht in een
woning van de De Porponcherstraat, waar
Ei., die tjjdeijjk met vorlof alhier vertoefde,
kamers had gehuurd. De door hem gebruikte
revolver word, nog van enkele scherpe pa
tronen voorziet], in zjjn bezit gevonden.
De luitenant, die don bswusten nacht onder
den invloed van sterkep drack moet syo
geweest, is als verdacht van poging tot af
persing met bedreiging en poging tot dood-
slag, naar het huis van bewaring over
gebracht.
Moord uit noodweer.
Voor de rechtbank te Breda stond gisteren
tcreo'it de 76-j»rige arbeider M. L^mbregts
uit Hoeven, beschuldigd van in den avond
van 10 Octobsr aldaar, met het oogmerk
om zQc zoon Johacne* opzettelijk van het
leven te beroovon althans zwaar lichamelijk
K-tsel toe brengen, een met scherp geladen
geweer op /hem af te vuren op een (Tfstand
van omstreeks zes passen, ten gevolge waar
van genoemde Jobanufi getroflan werd in de
iinkerlong en in den linkeroksel, wat onmid-
de'jjk dood door verbloeding veroorzaakt
beeft. Uit de verklaringen dor getnigen-des-
kuadigen dr. A. E. Ileyl on G. M. van der
Wal te Breda bleek, dat elk dier zware ver
wondingen op zich ztlf reeds doodeljjk was.
Uit de getuigenverklaring blijkt, dat de zoon,
een bekend dronkaard, dien noodlottigen
avond weer scheldende en dreigend op zjjn
braven vader, dien bjj meermalen mishandelde,
ff kwam. Deze riep in doodsangst de hulp in
van de veldwachters Mensing en Lojjten,
die, na don dronkaard gekalmeerd te hebben,
heengingen. Daarna ontstond opnienw twist
oq de vader ging met het geweer te bed
liggen. De zoon kwam op hem af en de onde
schoot Johanues neer en bleef kalm in do
bodstee. De moeder was naar de bnren ge-
loopen.
De ofi. van justitie, mr. P. Ojsting, achtte
don opzottel{jken doodslag ten volle bewezen,
doch noemde het fait gepleegd op de gren
zen van noodweer. Spreker legde don nadruk
op den doodsangst van den onien man, tot
armoe gebracht djor het slecht gedrag van
den ontaardon zoon, en eischte zes maaoden
gevangenisstraf.
Mr. P. Kat uit Bergen op Zoom vroeg
onmiddeljjke invrjjhtidstelling, Wiartoe de
rechtbank geen termen vond.
Uitspraak 22 December.
Treindiafstal.
Hit was opgevallen, dat in den trein, die
's middags omstreeks 11.13 van hot Centraal
station vertrekt, mrt bestemming naar bet
Station Maliebaan te Utrecht, zooveel goederen
wegraakten. Daarom namen in den avond van
7 Nov., op verzoek van een inspecteur der
H. IJ. S. M., de rechercheurs F. J. Maller en
A. Zootmnller in het privaat van een bagage
wagen plaats en bespiedden van uit die
standplaats door oen kijkgaatje wat er in den
wagen voorviel. Zjj namen waar hoe de
hooficondnoteur tusschen hot Centraal-Station
en het Station Muiderpoort het oog liet gaan
over do verschillende colli. Verder zagen zjj
hoe dezelfde hoofdconduoteur, nadat de trein
het Mniderpoortstation had verlaten, een
handkoffer opnam en medenam in het afge
scheiden gedeelte van den bagagewagen,
bestemd voor den treingeleider. Later zagen
zjj, dut de hoofdconcucteur den koffer weer
iu den bagagewagen neerzette.
WAt in het afgescheiden gedeelte van den
wagen-had plaats gevonden, hadden de recher
cheurs niet kannen waarnemen, maar bjj
aankomst te Utrocht vonden de rechercheurs
in den diensttrommel vac den hoofdcondnctear
verborgen een lolband, die nit den handkofier
verdwenen bleek te zjjtt. De hoofdcondnotenr
bekende aan de recherchsnrs, dat h^ het
kofiertje met een sleuteltje geopend had.
De man werd gearresteerd en eergisteren
stond hjj voor de Vierde Kamer der Recht
bank to Amttcrdam terecht, beklaagddat
by op 7 November 1918 in een voor den
treingelcider bestemd afgescheiden gedeelte
van oen bagagewagen van trein 248 der H.
IJ. S. M,, tnaschen het station Mniderpoort
en het station Weesp, nit een handkoffertje
heeft weggenomen een tnlband, toebehoorende
aan G. Th. van Zntphen, na dien tnlband
onder zjjn bereik te hebben gebracht door
den gesloten handkoffer te openen met een
tot opening van het slot niet bestemden sleutel.
Beklaagde, 63 jaar ond, heelt 83 dienstjaren
bij de H.IJ.S.M. Hjj werd in 1881 con
ducteur en was in de laatste 20 jaar hoofd
condnotenr.
Hjj bekende, maar ontkende het slot van
het koffertje met een valsch sleuteltje te
hebben geopend. Het slot was volgens hem
open.
President mr. Meinest wees op het groot
aantal sleuteltjes, waaronder zeer gecompli
ceerde, dio in bekl.'s besit zjjn gevonden en
verder hield h(j beklaagde voor, hoe bjj aan
den rechtercommissaris bekend heeft, dat bjj
eens eon gouden ketting en een ander maai
een doos met negen stukken seep uit eon
reiskoffer heeft weggenomen.
Volgens den president ia er oen Ijjst van
vermiste colli, die anderhalve bladxjfde groot is.
Bekl. hield echter vol sich niet aan meer
diefstallen schuldig gemaakt te hebben.
De koffer bleek door een marinier geslo
ten van hier verzonden te zjjn naar zjjn
zwager te Utrecht, die ook een sleutel van
don koffer had. Ujj zond aan dat adreB op
geregelde tijden waschgoed en voegdo er
dan steeds wat snoepsry bjj. Eens had
hjj een rijksdaalder, een zak sniker en eenige
koekjes in den koffer gedaan, die bjj aan
komst verdwenen bleken te zjjn.
Een onderafdeelingsohef der H. IJ. S. M.,
die bekl. indertijd in dienst heeft genomen,
verklaarde, als getnige k décharge, dat bekl.
aooit reden gaf tot ontevredenheid. Hjj
verklaarde tevens, dat de hoofdcondnotenr
tevens bagagemeester is en als zoodanig het
toezicht en het opzicht over de goederen
heeft, die in den bagagewagen worden on
dergebracht.
Twee andere ambtenaren verklaarden
dat bekl. als penningmeester van de Utrecht-
sche afdseling van den Bond van Orde
verschillende gelden met de meeste nauw
keurigheid heeft beheerd, hoewel de gelogen-
hei 1 wel bestaan had om te frandeeren.
Het O. M., mr. Jorissen, vindt eon ernstige
straf op zjjn plaats en eischt drie jaren ge
vangenisstraf tegen den boklaagde, wegens
diefstal door middel van een valschen sleutel.
De verdediger, mr. Mondeis, noemie deze
zaak nitermate betreurenswaard èn voor
bekl.'s vronw èn voor bekl. zelf. Drieërlei
onderscheidt hjj in deze zaak, ten foiteljjkcn,
een jnridischen en een persoonlijken kant.
Bekl. heeft, wat het ieiteljjke betreft,
onverplicht bekend wat bjj anders heeft go-
pleogd dan het ton laste gelegde. Het is
daarom psychologisch onverklaarbaar, dat
bekl. meer bekennende dan waartoe hjj ver
plicht was, tegelijkertijd het listige yoor-
bohoud zoa hebben gemaakt ten opzichte
van het al of niet gesloten zjjn van het
koffertje. Men vergete niet, dat niet alleen
tusschen Amsterdam en Utrecht goederen
zjjn vermist, dat het bewuste koffertje uit
Den Helder ward verzonden en dat het
dos niet onmogeljjk is dat het reeds open
was voor hy het in banden kroeg.
Wat de sleuteltjes betreft die op bekl.
bovonden zjjn, als pakmeester mocht hy
do goederen niet ongeBloton aflavereo. Waren
ze open dan moest hjj ze weer dichtmaken.
Tegen bekl. pleit het geenszins dat de
rechercheurs verklaard hebben, dat bekl.
godarende dc reis van Amsterdam naar
Utrecht slechts aan ééa collo is geweest.
PI. gelooft dat do verleiding don bekl. weer
te machtig is geworden, toen hjj zag, dat
de koffer opengesprongen was.
Vorder betoogde pl. dat vrijspraak zal
moeten volgen, omdat bekl. zich niet heeft
schuldig gemaakt aan diefstal, maar aan
verduistering, die niet ten laste ie gelegd.
Ten slotte vroeg pl. voor bekl. ontBlug
uit de preventieve hechtenis, in afwachtbg
vaa de vrytpraak, die volgen moet. Hij
d«6d dit, omdat bekl. die reeds drie jaren
geleden zjjn eervol ontslag had kunnen
krijgen, niet meer in dienst der H. IJ. S. M,
is en dus geen herhaling van misdryf kan
plegen, terwijl vrees voor vlucht uitgesloten
is, omdat hjj geen middelen heeft en geen
vreemde talen kent. Hjj deed het verzoek
ook in 't belang van bekl.'s vrouw,.die,
naar gevreesd wordt, aan verstandsverbijste
ring zou gaan lyden.
De Rechtbank wees het verzoek tot on
middellijke invrijheidstelling af en bepaalde
ds uitspraak op 18 Dec. a. s.
TWEEDS KAMER.
Zitting van Donderdag 11 December.
Aan de orde is het wetsontwerp betreffende
subsidies voor het u. en m. u. 1. owaarbij
de regeling tot toekenning van een hooger
subsidie aan de vóór 1 Jan. 1910 bestaande
of geprojecteerde scholen voor u. 1. o. en
voor m. u. 1. o. niet tot 1 Jan. 1914, doch
tot 1 Jan. 1915 vau kracht wordt verklaard.
De heer Van der Molen (».r.) dringt
op intrekking aan. Men wil z.i. verhinderen,
dat er nog een paar m. u. 1. o. scholen bij
komen. Als dit wetje niet tot stand komt,
dau is z. i. ook de aangekondigde noodwet
niet noodig waartegen spr. zich eveneens
verzet.
De hoer Van Wjjnborgen (r.k.) ver
klaart zich eveneens tegen hot ontwerp. Men
most z. i. öf voor 1 Jan. 1915 een nienwe
defi nitieve regeling maken, 6f het bevriezings
artikel moet vervallen.
De heer Ter Laan (Den Haags.d.a.p.)
vreest, dat de baan voor slecht m, u. 1. o.
geheel vrjj zon worden, indien de miaistor
tot intrekking of de Kamer tot vorwerping
overging. Spr. vraagt echter, of de minister
niet een van de vier onderwijswetten afzon
derlijk aanhangig zou kunnen maken en wol
dat betreffende het u. 1. o. en m. u. 1. o.
Da heer De Jong (u -I.) verdedigt het
ontwerp eveneens en wil ook uitschakeling
van het u. 1. o. en m. n. 1. o.
Do heer Tydeman (v.1.) doet hetzelfde.
Spr. wjjst nog op de wenscheljjkheid van een
nienwe, definitieve regeling en herinnert er
aan, dat vele congregaties onde en onbruik
bare leerkraohten aangesteld hebban om sub
sidies te trekken, terwjjl sommige scholen
meer leerkrachten hebben dan lokalen.
Do heer Ketelaar (v.d.) slnit sich bij
de vorige sprekers aan.
De minister van binnenland
se h e zaken verdedigt het ontwerp, Spr.
verklaart sich tegen het denkbeeld, om het
m. u. 1. o.-ontwerp los te maken VMn de
lycoum-ontwerpen. Hjj is een beslist voor
stander van het m. n. 1. o. en kan zich niet
vereenigen met deineenschakelingscommissio.
De minister is bereid te overwegen om een
afzonderlijke regeling voor het m. n. 1. o. te
maken.
De heersn Van der Molen en Van
Wijnbergen repliceeren. De heer Van
Hamel (n.1.) deelt mede, dat de oommissie
van rapporteurs eenstemmig wa8 bjj het
voorstellen van een compromis. De heeren
Tydeman, Ketelaar en Ter Laan
repliceeren. De heer Vac der Molen
dooie mede na de rede van den minister
geon stemming te zullen vragen.
Het wetsontwerp wordt z. h. s. aange
nomen.
Hierna worden de algemeene beschouwingen
over de staatsbegrooting hervat.
De minister van binnenland-
ache zaken zet zjjn gisteren onderbroken
rede voort. Hjj bespreekt de verhonding van
het kabinet tot de verschillende partijen. Wat
de s. d. k. p. aangaat, met baar bestaat geener
lei gemeenschap van staatkundige beginselen
wèl een gemeenschap ter bereiking van een
bepaald doel. De s. d. a. p. is revolntionnair,
maar dat zjjn de vrijzinnigen en de Calvi
nisten ook wol eens geweest. Er is evenwel
een ander onderscheid: de a. d. a. p. staat
op het standpunt van den klassenstrijd en zjj
weet, dat «ij staat tegenover een bourgeois -
kabinet, dat baar geenerlei concessies kan
doen.
j jWat betreft de benoeming van socialisten
tot ambten, waarin staatsgezag wordt nitge-
oofend, de minister deelt niet de meening van
den heer Loeff, die dezo benoembaarheid niet
wil, omdat de socialisten hot staatsgezag
zonden misbruiken tot ondermijning van den
staat. De consequentie van de meening van
den heer Loeff sou zijn, dat men den socia
listen het lidmaatschap van vertegenwoordi
gende lichamen ontzegt.
Tusschen het kabinet en de vrijzinnigen
is wèl gemeenschap van boginselon. Evenwel,
van de programma's der vrijzinnige partijen
staat het kabinet volkomen los, en omgekeerd
zullen de voorstellen van het kabinet geen
consequenties hebben voor die partyea.
Wac het onderwijs-vraagstuk aangaat, bij
een compromis mag geen beginselverzaking
plaats hebben. Intusschen hoopt de minister,
dat de onderwijshervorming tot stand zal
komen. Er kan in de staatscommissie eon
compromis gevonden worden, en als op grond
daarvan in de Kamer een initiatief voorstel
wordt gedaan, dan sol de regeering daar
tegenover uiterst welwillend staan.
De minister van financiën noemt
het eec illusie, dat de uiegaven voor den
gewonen dienst zonden kunnen worden ge
vonden uit de gewone middelen. Er moeten
nienwe lasten worden opgelegd, niet bet minst
voor de uitvoering van art. 869 van de Inva
liditeitswet.
Do verhooging van de successierechten in
de rechte Ityn zal zioh beperken tot de zeer
hooge bedragen. De minister hoopt, dat de
nieuwe wet op de inkomstenbelasting reeds
met 1 Mei zal kunnen werken.
Incident In de Tweede Kamer.
De heer Troelstra seide in zjjn repliek, dat
de heer Marchant (v.d.) in de vjjfde afdeeiing
het vlootplan zóó warm verdodigd had, dat
zelfs de heer De Savornin Lobman sy'ue in
stemming daarmee betuigde. De heer Mar
chant riep daarop: Daar is niets van waar
waarop de heer Troelstra hernamLiegen zal
ik tiet. Gy spoelt valsch spel.
De Voorzitter, den heer Troelstra tot de
orde roepende, voegdo er bij, dat bjj her
haling van dergelijke uitdrukkingen de Voor
zitter zou voorstel'en spreker het woord to
ontnemen.
Londen, 12 Deo. Het Britsche stoomoohip
«Wiemar" is op de Noordzee vergaan. Alle
opvarenden, 12 man, verdronken.
Nu gemakkelijk tm genazen.
Iadien U aan een of anderen vorm van
Nierziekte lijdende z(jc, zooals Rugpijn,
Rhenmatiek, Jicht, Niersteen, Spit, Niorgruis
of pijnon in do leden, of een der volgende
vertcnijcselen van Nieraandoening zooals
hoofdpijn, bezinksel -in de nriue, onaan
gename smaak in den mond des morgonn
by hef opstaan, blazen onder de oogen, ga
dan direct naar het volgende adres firma
De BioBiernteker Keizerstraat 93, Heider
en koop een doos van f 1.75 De Witt e
Nieren- en Biaaapiilen.
Deze kleine wonderpillen reinigen spoedig
de uieren en de blaas en brengt heu een
geheel g6zondon toestand en wanneer de
nieren sterk en gezond z{jn, zal de piju
spoedig verdwenen. 24 aur znllen U be
wijzen dat dese wonderlijke kleine pillen
de zwakke plek nieren on blaas
hebben bereikt. Indien U nimmer deze pillen
beproefd hebt, kunt U op aanvrage vau
bovenstaand adres of van E. C. de Wilt,
Amsterdam, gratis en franco een monster
doos ontvangen.
UIT HET BUITERLARD.
Frankrijk heeft dan een nienw ministerie
waarvan president is Donmergno. In de ver
klaring die het ministerie zal afleggen nu
al afgelegd heeft staat dat het Kabinet
besloten is steun te zoeken bij een uitsluitend
linkachc meerderheid en dat het de openbare
school zal verdedigen.
Er «al niet gesproken worden van ern
leening maar wel van een plan tot heffing
van een flttanciëele belasting ter verbetering
van den toestand. De regeering zal bjj d^n
Senaat aandringen op aanneming van een
voorstel tot heffing van een belasting op het
inkomen, dat alle inkomens zal treffen. Wat
de kiesrechthervorming betreft zal het kabinet
traohten overeenstemming tot stand te brengen
tusschen de beide kamers. De regeering is
verplicht de wet op den driejarigen dienst
tijd nit te voeren, daar de omstandigheden,
die leidden tot haar aanneming, nog voort-
duren. Boitenlandsche politiek: continuatie
van do vorige. Het ministerie wordt lang
nie;; met algemeene instemming begroet. De
meerderheid der bladen voorspelt het geen
lang leven. Pleizierig vooruitzicht! Maar 't
kan meevallen.
De Parjjsche gemeenteraad verwierp met
eec kleine meerderheid het voorstel om de
Zusters van Barmhartigheid weer in de Pa
rjjsche hospitalen toe te laten ter vervanging
der leeken-oppassers.
Een voorstel om ziekenhuizen bediend door
die zasters in aanmerking te laten komen
voor subsidie, werd in bsginsel aangenomen.
De zitting was «eer rumoerig. Een paar
raadsleden vochten een deuntje.
Het regiment te Zabern is verplaatst. Eea
onderzoek wordt ingesteld enz. De rijks
kanselier heeft nu op eenigszins andore wj}ze
gesproken maar in de afkenringsmotie
vindt hjj geen aanleiding om hoen te gaan.
Ook do minister van oorlog sprak op ietwat
anderen toon. De Bjjksdag is echter nog
lang niet bevredigd. De zaak is nog laDg
niet nit. Heden (Donderdag) zon men weer
verder praten. Woensdag verklaarde de rijks
kanselier. „Tusschen de partijen die gezamen
lijk voor het votnm van wantrouwen hebben
gestemd bestaat geen eenstemmigheid, toch
omtrent de strekking noch omtrent de motiovon.
De sociral-democraten vonden in het te
Zabern gebenrde een aanleiding om eon
storm te ontketenen tegen de grondwettelijke
réchten van den keizer. Hierin staat dc
sociaal-democratie alleen en z(f zal naar wjj
hopen, steeds alleen bly'ven staan".
Heel hendig gezegd misschien, maar met
die verklaring alleen, zal de opgestoken
storm niet bezworen worden.
Woensdag zjjn in Stokholm met groote
plechtigheid de Nobel prijzen uitgereikt. Een
der bekroonden is odzo landgenoot ptof.
Onnes nit Leiden (in de afd. natuurkunde;.
De Belgiiohe senator Henri Lafontaine, pre
sident van het internationale, permanente
bureau voor den vrede, ontving den vredesprijs.
Van vrede gesproken: het Huis van Afge
vaardigden te Washington heeft met 871
tegen 11 stemmen een motie aangenomen,
waarin president Wilson wordt verzocht, om
voor zoover de belangen der Ver. Staten
enlks veroorloven, zijn invloed bij de mogend
heden aan te wenden, ten einde het plan
van den Britsohen minister Churohil tot
