1
KLEINE COURANT
'I Vliegend Blaadje
voor Holtèor, Texel, Wloringon on Anno Pmulownm*
No. 4288.
Woensdag 18 Maart 1914.
42ste Jaargang. ":xg
'I Vliegend Blaadje p. I ra. 50 cl, frjp. port 75 cl., bollenland 1135
Pre- Zondagsblad 37} 45 t 0.75
•aiëa j Modeblad »»»65»»»»75» (1.
(Voor hel bnitenland bg vonroitbetaling.)
AdTcrteaiièB raa 1 lot 4 regel* (bjj roorailbetaliaf) 30 cent
Elke regel racer
Bewjjs-exemplaar SJ
Vi«aeitea<'ea groot» letter* worJea aaar plaaltrai**!* berekend
<)«rsoh||il Dingdag- aa Vrijdagmiddag.
Uitgavee i O, DE BOER Jr., Haidir.
Bgruvi Eoniagatraat 29. Intirc T»l«f. 10.
Eerste Blad.
Zij, die zieh met
I April a.e. op
dit blad abonneepen, ont
vangen ,de tot dien datum
verschijnende
„GRATIS.
Aan onze Lezeressen.
De behoefte aan het bezit van een degelijk,
practisch Modeblad, hetwelk volledig voorlicht,
betreffende de eiscnen welke de mode stelt, doet
lich thans het meest
„HET NIEUWE MODEBLAD",
(2e uitgave),
hetwelk bij den uitgever van dit blad is verkrijgbaar
gesteld, kost slechts 65 ets. p. 3 maanden (franco
p. post 75 ets.) verschijnt 2 maal per maand, alzoo
6 nummers in één kwartaal, en is
een Modegids bij uitnemendheid.
Het bevat afbeeldingen van de fraaiste toiletten
zoowel als van meer bescheiden costumes eneene
uitgebreide collectie voor kindergoed.
Het is onontbeerlijk voor elke huismoeder, die
er prijs op stelt, zich en hare kinderen smaakvol
en toch weinig kostbaar te kleeden. Elke aflevering
is vergezeld van een uitvoerig patronenblad, zoodat
men in staat is een betreffend costuum of model
daarvan zelf te vervaardigen.
Het blad is van groote waarde voor jonge Dames,
wegens een schat van afbeeldingen van handwerken.
Meerdere malen wordt eene modeafbeelding op
de voorpngina artistiek in kleuren afgedrukt.
Wij wekken onze lezeressen op, zich op dit
fraaie en goedkoope Modeblad te abouneeren.
Voor nieuwe inteekenaren is een nummer ver
krijgbaar, zoolang de voorraad strekt, aan het
Bureau van dit blad.
INS0HR1JVIN3SBILJET.
De ondergeteekende abonneert zich tot
wederopzegging op „HET NIEUWE MODE
BLAD', (5e uitgave), tweemaal per maand
verschijnende, tegen den prijs van 05 ets.
per drie maanden, (franco p. p. 75 ets)
WOONPLAATSNAAM
De Administratie van dit blad.
BEROEPSKEUZE.
Beroepskeuzo, ziedaar ongetwijfeld een zeer
actueol onderwerp, 't Had eigenlijk al veel
oer, ja altjjd actueel moeten zijn.
Wat toch ia voor den menach belangrijker,
dan het kiezen van een ambt of een beroep
(laten wjj ona hier hoofdzakelijk tot het iaatate
bepalen), dat in overeenBtemming ia met zijn
aanleg, met zjjn geschiktheid, in 't algemeen
met zjjn vermogens, met zjjn heele persoon
lijkheid?
En niet alleen de lichamelijke en geeBte-
lyke, de persoonlijke geschiktheid mag hier
den doorslag geven, de leerling moet ook
luet voor het door hem gekozen beroep heb
ben. Kan men zich toch iets zoo ongelukkigs
vooratellen, geregeld een vak te moeten be
oefenen, waarvoor men hoegenaamd niets
voelt, ja waarvan men zelfs een afkeer heeft;
èn de werkman, èn het werk, kan niet andera,
dan er erg onder Ijjden, als de handen zekeren
arbeid verrichten, maar de gedachten ergens
anders verwijlen en met brandend verlangen
het oogenblik wordt verbeid, dat het eind
van den werktijd is gekomen.
Als men dit werkelijk eens nauwkeurig
kon onderzoeken, hoeveel arbeiders zouden
er niet blijken te zijn, die geen liefhebberij
voor, neen tegenzin jegens het beroep hebben,
dat ie in hun jeugd hebben geleerd. Geleerd,
waarom dit en niet een ander?
Misschien, omdat, op het uiterlijk afgaande,
het vak hun toelachte, of omdat ook vader
hetzelfde beroep uitoefende, of omdat ouders
of voogden hun dit opdrongen. Opdrongen,
ja zeker, hetzij dat ze dan gauw een paar
centen thuis bracl'ten, hetzij dat ze dan dicht
bij moeders pappot bleveD, of om welke
andere reden ook.
Let wel, nu spreek ik niet over den ar
beider in de fabrieken, waar hij niets anders
heeft te doen, dan geregeld die handel over
te halen, dat voorwerp in tc steken enz.
waar hij dus weinig meer is dan, zooals het, ik
meen door Dr. Van der Waerden, zoo juist is
uitgedrukt, een verlengstuk van de machine.
Geschoolde arbeiders heeft men daar bjj na niet
meer noodig. Dat iemand, die daar die auto
matische bewegingen verricht, die van de
afwerking van het geheel dikwijls niet de
flauwste notie heeft, dat zoo iemand geen
liefde voor zjjn werk hoeft, wie zou 't hem
euvel duiden. Hjj stompt af, en als hij
persoonlijkheid is, zal hij op den duur dien
arbeid waarschijnlijk niet volhouden.
Hier is geen juiste beroepskeuze gedaan.
En wat is nu de oorzaak, of wat zjjn de
oorzaken, dat zoo velen lator hun keuze be
treuren? Eene eerste en voorname oorzaak
zal wel zjjn, beroepskeuze op veel te jeugdigen
leeftjjn. Gebeurt het niet meermalen, dat wjj
de kleuters op onze vakscholen krjjgen, als
ze ternauwernood aan den leerplicht voldaan
hebben, pas twaalf jaar ond. Terloops zjj
hier opgemerkt, dat uitbreiding van den leer
plichtigen leeftjjd voor het vakonderwijs
dubbel voordeel zou opleveren. In de eerste
plaats zouden onze leerlingen bjj toelating
eenige meerdere ontwikkeling hebben, die nn
dikwjjls alles te wenschen overlaat en die
door de paar uren lager onderwjjs op onze
vakscholen onmogelijk goed gemaakt
worden. Dan zouden de jongens en meisjes,
zoowel door hun eenigszins rijperen leeftjjd,
als door hun meerdere ontwikkeling, beter
kunnen onderscheiden, niet zoozeer op 't
uiterljjk afgaan, juister kunnen oordeelen, en
dientengevolge een betere beroepskeuze kunnen
doen.
Maar dikwjjls zal het wel voorkomen,
dat de knaap of het meisje weinig in te
brengen heeft omtrent de keuze van het vak.
Zooals ik zooeven reeds heb opgemorkt,
zullen in de meeste gevallen de ouders of
voogden die keuze wel doen, die zich dan
dikwjjls laten
u door allerlei bjj-m
maar bjj wie de aard, neiging en geschiktheid
van hun kind niet altjjd het meeste gewicht
in de schaal legt.
Hier rust op de ouders, maar ook op de
onderwijzers een ernstige plicht. Of die plicht
altjjd ernstig genoeg wordt opgevat, ik ben
zoo vrjj het te betwijfelen. Ook de onder
wijzers hebben hier een taak te vervullen.
Zjj toch kunnen dikwjjls nog beter weten
dan de ouders, welke eischen aan bepaalde
beroepen worden gesteld zjj zjjn op de hoogte
van de lichamelijke en geeateljjke ontwikkeling
van hun leerlingen, zjj kunnen hier dus
grooten invloed uitoefenen, en wel een in
vloed ten goede.
Als ze in dit opzicht maar Gods water
er Gods akker laten loopen, doen ze niet,
wat op hun weg ligt, schieten ze in hun
plichten jegens het kind te kort. Terecht
heer L. van Essen, directeur der
Ambachtsschool te Utrecht, in zjjn circulaire
aan de hoofden en onderwjjzers der lagere
scholen in die gemeeDte, er op, dat vele
onderwjjzers in dezen nog te kort schieten,
"i het dan ook meestal onbewust.
Genoemde heer brengt verder onder de
aandacht, hoe onze Ambachtsscholen worden
overstroomd door aanstaande Bmeden. Gaarne
wil ik dit bevestigen. Dikwjjls molden zich
dan tweemaal zooveel aan voor het
smidsvak, dan voor timmeren, schilderen,
metselen en meubelmaken te zamen.
is het wel waar, de latere monteurs,
electriciën8, chauffeurs, metaaldraaiers, bank
werkers, hnissmeden, zjj allen komen als
smid op onze vakscholen (indien ze deze
tenminste bezoeken), maar zou ondankB die
latere splitsing de markt niet overvoerd
raken; zou toch niet menigeen na eenige
jaren inzien, dat het vak, dat, toon hö de
lagere school verliet, hem misschien toe
lachte, thans al zjjn bekoring voor hem ver
loren heeft. En openbaart zich dit verschijnsel
ljjk spoedig, dan is er nog gelegenheid
ander vak te kiezen. Dikwjjls echter
bljjkt die tegenzin pas na het verlaten der
Ambachtsschool, als de ongelukkige meestal
te oud is om nog iets nienws tor hand te
nemen. Ook laat zjjn portemonnaie vaak niet
toe weer van meet af in een ander vak te
beginnen.
Dat het aantal adspirant-timmerlieden op
't oogenblik zoo gering is, zal 'm wel zitten
in de malaise op vele plaatsen in de bouw
vakken. Maar kan dit niet .over eenige jaren
geheel anders zjjn
Voor 't metselen zjjn aan bijna al onze
Ambachtsscholen, waar dit tenminste tot de
leervakken behoort zeer weinig candidaten.
Is 't vak zoo slecht Ik geloof met den heer
Van Essen oer het tegendeel.
Duideljjk bljjkt uit een en ander, dat het
meestal verstandsovm wogingoa zjjn, dio de
kinderen, bjj het doen van hun keuze leiden,
of liever, die de ouders of voogden leiden.
voor het doen van een goede he
se is meer noodig. De Gemeenteraad
ui Arnhem heeft getoond dit te begrijpen.
In zjjn vergadering van Maandag, 16
Februari, heeft deze Raad esn belangrjjke,
mttige verordening in 't leven geroepen,
die ongetwijfeld in andere Gemeenten na
volging verdient. Art. 1 van deze verorde
ning luidt:
Voor ieder mits niet ouder dan 18
,en niet jonger dan 12 jaar die tenminste
gedurende de laatste drie maanden, aan de
in art. 8 bedoelde aanvrage voorafgaande,
zjjn (haar) werkelijke woonplaats binnenjde
.Gemeente had, wordt de gelegenheid open-
in verband met de vraag, of
.hjj of zjj voor een bepaalden arbeid geschikt
zjj, kosteloos geneeskundig te worden
-onderzocht".
Het artikel is duideljjk.
Deze zaak dagteekent niet van vandaag
of gisteren. Reeds twee of drie jaren geleden
heeft het Centraal Comité van Roomsch-
Katholieke Jongenspatronaten een adres te
dier zake aan den Raad gericht.
De denkbeelden omtrent deze zaak waren
den beginne erg vaag. Zoo sprak men
in een keuring om uit te maken, voor welke
beroepen iemand geschikt was, een keuring,
waartoe zeer zeker geen enkele geneeskun
dige zich zou leenen. Neen, alleen is mogeljjk
een onderzoek, betreffende het al of niet
geschikt zjjn voor een bepaald vak.
Ieder kan dns nn zjjn kind aaD een keuring
doen onderwerpen om te beoordeelen, of het
lichameljjk geschikt is voor zeker ambacht.
Het laatste deel van het door B. en W.
voorgestelde artikel luidde oorspronkelijk
in verband met de vraag of een bepaalde
soorj; van arbeid voor hem of haar bjjzonder
.gevaar voor het leven of de gezondheid
.oplevert, kosteloos geneeskundig te worden
„onderzocht".
Het raadslid Dr. Ribbius noemde dit met
recht het minste van een minimam. Lichameljjk
onderzoek alleen is volgens hem niet vol-
en wjj gaan daarin van harte met
hem mee.
Hjj wilde, dat de Gemeente zieh in v«
binding zou stellen met het medisch-paeda-
gogisch instituut.
.Een breedere opvatting", zegt Dr. Ribbius
(volgens het Raadsverslag in de Nieuwe
ArnhemBche Courant) «is, dat uitgemaakt
.wordt, of de delinquent geschikt is voor
•het vak, dat hS gaat kiezen. Dit is niet
.hetzelfde (als een lichameljjk onderzoek).
.Vraagt iemand, die stottert, doch overigenB
•lichameljjk gezond is, of hij geschikt is
„voor kellner, dan zou hjj volgens de ver-
Bordening geschikt zjjn, terwjjl hjj het niet is".
Nu men echter van particuliere zjjde
schjjnt te trachten een inrichting in het leven
te roepen, die als 't ware uitbreiding aan
deze verordening zal geven, door zich op
standpunt van den heer Ribbins te plaat
en in dien zin te werken, laat dit raadslid
zijn oppositie varen, maar weet nog door
een amendement het voorgestelde artikel
eenigszins te wjjzigen, waardoor de strekking
iets ruimer wordt.
Tusechen Gemeente en bedoelde particuliere
inrichting zal men trachten tot samenwerking
to komen, een samenwerking, die aan een
juiste beroepskeuze niet anders dan ten goede
kan komen.
Maar al is het lichameljjk onderzoek nog
maar een eerste Bchrede in de goede richting,
het begin is er. De Nieuwe Arnhemsche
Courant merkte het zeer juist op, met het
vaststellen van deze vererdeaing ia een nuttig
i, stak werk afgedaan.
Ik meende over deze zaak even te moeten
uitweiden, omdat een dergeljjke verordening
nog in zeer weinige Gemeenten (of misschien
nergens?) bestaat.
Dat alle onders van de aangeboden ge
legenheid gebruik maken, opdat zooveel
mogeljjk worde voorkomen dat later het
gekozen vak ongeschikt blijktEr zjjn, zooals
we gezien hebbea, al andere oorzaken genoeg,
die maken, dat later van vak veranderd
wordt, of als dat niet meer kan, het heele
leven met tegenzin en verdriet gewerkt wordt.
Laten we echter hopen en aansporen, dat
allen op wier weg dit ligt, zullen meewerken
tot het aanbrengen van juiste begrippen
omtrent de eischen der verschillende vakken,
opdat zooveel mogelijk niemand later zjjn
beroepskeuze betreure Beka.
NIEUWSBERICHTEN*
HELDER, 17 Maart.
Onze plaatsgenoot, de heer J. van
Wolferen, heeft de vorige week met zeer
goeden uitslag het Staatsexamen afgelegd voor
Marcoui Operateur le klasse.
Vrijdagavond gaf bjj aankomst te Rosen-
daal van een trein uit Amsterdam een reiziger
kennis, dat iemand al ongeveer twee unr in
di retirade was. Bjj onderzoek bleek de retirade
gesloten; onder het rjjtuig zag men twee
boenen uit den closetpot steken. Na open-
breking van de deur, vond men een persoon,
geheel door den closetpot gesakt; bjj was in
bewusteloozen toestand. Met groote moeite
werd de man er uit gehaald.
Het bleek, volgens de N.Rott.Ct., to zjjn do
hofmeester J. T. uit Middelburg, in dienst op
Hr. Ms. „Zeeland" alhier.
Nadat hjj tot bewustzjjn was gebracht, ver
klaarde bjj te Haarlem naar de retirade te
sjjn gegaan, maar het closet vies vindende,
wilde hjj daarop gaan staan en toen, door
een plotselingen schok van den trein, is hjj
er afgegleden en in den koker weggesonkes.
Met greote inspanning had hjj zich weten vast
te honden, maar door vermoeidheid en angat
was hjj weldra bewnsteloos geworden en zoo
doende heeft hjj door roepen als anderszins
niemand kannen waarschuwen.
Den volgenden morgen heeft hjj sjjn reis
naar Middelburg voortgezet.
Witte Bioscoop.
In de Koningstraat wordt deze week het
programma geopend met een bjjzonder schoone
natuuropname, „Het groote kanaal te Venetië".
De drjj rende lagunenstad, mot hare tallooxe
bruggen, kanalen en gondels, pleinen en kerken,
reusachtige, prachtige paleizen en werold-
beroemde gebouwen, wordt hier heerlik in
beeld gebracht. Daarna kragen we te sien
een komisch stukje, „Geschaakt", dat voort
durend doet lachen. Een aangrijpende scène,
zeldzaam helder en boeiend ie het drama
„Thomas do zwerver". Als hoofdnummer
volgt „De Circus duivel", een zeer pakkend
drama in drie actec, met liefde en een be
vredigend slot. Echt grappig is „Kinderspel",
dat in de diverse tooneeltjes luide vrooljjk-
heid verwerft. Terwjjl een schilder zjjn verf
pot en kwast even in de huiskamer achter
laat, maken twee ondeugende rakkers, een
meisje en «en jongetje, biervan gebruik en
wat xjj alzoo uitvoeren werkt onafgebroken
op de lachspieren. Aan het slot werd nog
een extra nummertje gegeven, getiteld
„Paardendief stal", een mooie en duideljjke
film, waarin vooral het in razende draf na
zitten van den bewnsten dief door een troep
kranige ruiters in wilde, bergachtige streken,
bepaald bev onderenswaardig is.
De directie vestigt de aandacht op de
bnitengewone voorstelling van Vrijdag a.s.,
,Cleopatra, de schrik van den Njjl", dat
slechts eenmaal per avond zal worden ver
toond.
„H*t Zwakke Geslacht."
Op Dinsdag 24 dez9r sal in „Casino" een
voorstelling worden gegeven van het tooneel-
spel .Het Zwakke Geslacht", van mevr.
H. Heineken—Daum, door de Tooneelver-
eeniging „Anna Wensma-Klaasen", van
Amsterdam.
Het tooneelstnk ,Het Zwakke Geslacht"
ran mevr. Heineken-Daum werd op 8 Maart
j.1. opgevoerd door de Tooceelvereeniging
Anna WensmaKlaasen in den schonwburg
van Die Haghe spelers te 's Gravenhage ten
bate van de voorbereiding van de oprichting
van een Gebonw voor Socialen Arbeid
aldaar. Hare Majesteit de Koningin Moeder
arriveerde te negen uur en bleef vol aandacht
de ook door Haar toegejuichte opvoering
tot het einde toe bjjwosen. Elk bedrjjf werd
met warm applaus beloond.
De ochtendbladen van 4 Maart waren vol
lof over stuk, spel en regie.
Ia Den Haag, waar men seer verwend is
op het gebied van decors en verdere tooneel-
aankleeding, werd de geheele mise-en-scène
van dit jonge ensemble ten zeerste geroemd.
„Het Vaderland" beweerde bijna zjjn taak
van weldadigheids-propagandist te vergeten
Ljj de oogenbükken van ontroering, die de
ook in decors uitmuntend verzorgde ver-
tooning en prees zeer het spel van de
ingenne, en dat van mej. Ita Mees als Nora
Walden. Ook de grootvader vond hjj uitste
kend, en noemt het geheel een u;tvo»ring,
die aan teer hooge eischen voldeed. Zu'k
een uitspraak beteekent veel in een plaats,
waar voortdurend het beste wordt geboden
op elk kunstgebied.
Wjj behoeven nu ook zeker niet onze
plaategenooten op te wekken om in grooten
getale op 24 Maart de vooretelling alhier
bjj te wonen.
Het gezelzchap reist met de zelfde mooie
decors en een groot deel der reqnisiten,
zoodat ook hier de zelfde zorg zal worden be
steed aan de kleeding als in Den Haag en
elders. Daarbcven sal men kunstgenot aan
liefdadigheid kunnen paren, daar het batig
saldo zal worden afgestaan aan een liefdadig
heidsinstelling hier ter plaatse.
De Rijksmiddelen.
Het kan niet ontkend worden, dat de op
gaaf van de ontvangsten der schatkist 07er
de tweede maand des jaars esn alleszins be
vredigenden indrnk maakt, wanneer mei die
vergeljjkt met de toch reeds fraaie uitkomsten
over F«bruari 1913. Vergeleken met de andere
maanden des jaars zjjn de ontvangsten over
Februari nimmer hoog. Zjj vertegenwoordigen
meestal amper s/s van wat Mei, Juni en Juli
en de laatste drie maanden vau bet jaar plegen
op te leveren. Dat komt niet alleen, omdat
Februari de kortste maand van het jaar is,
maar ook, en voornamelijk, doordat de directe
belastingen die maand nog maar een zeer
geringe opbrosgst geven. Ditmaal b.v. leverde
dezs groep slechts f1,848,000 op zjjnde
iatusichen nog f 53,000 meer dan verleden
jaar tegen f 6 k f 8 millioen in de even-
gezoemde maanden.
De geheele opbrengst in de afgeloopen maand
ad f12,428,000 (het is do eerste maal dat de
ontvangsten in Februari de f 12 millioen over
schreden hebben), was f 548,000 hooger dan
een jaar geleden. Do vermeerdering is welis
waar miader groot dan die, welke in de eerste
maand des jaars bereikt word, maar op de
keper beschouwd is de uitkomst ditmaal in
zeker opzicht allicht nog bevredigender te
noemen, daar het accres nu in veel mindere
mato dan in Januari te danken was aan de
ruime opbrengst van de wisselvallige succes
siebelasting. Deze leverdo nu f 192,500 meer
op dan verleden jaar, terwijl sjj ia Januari
die vau het jaar tevoren met ruim 51/, ton
te boven gegaan en daarmee het leeuwen
deel van het geheele accrss over die maand
ad 7 ton vertegenwoordigde.
Behalve aan het genoemde aocres bjj dn
successiebelasting is de hoogere opbrengst
over Februari ditmaal voor een groot gedeelte
te dazken aan de ruime OEtrangsten uit de
accenten', die f218,000 meer afwierpen.
Behalve de vermogensbelasting, die f 20,000
n achter bleef, hebben alle directe belastin
gen min of meer aanzienlijke stjjgingen te zien
Sedert 1 Januari jl. heeft de schatkist uit
de rjjksmi idolen (A L) f 1,242,500 meer ont
vangen dan in de cerst6 twee maanden van
1913, die reeds een voorsprong van f 1,448,000
op 1912 hadden. Er schjjnt dns wel reden
over den gang z&ken tevreden te sjjv, al
moet men in aanmerking nemen, dat van het
accres ditmaal I 751,400, of meer dan de helft,
op rekening komt vaa de successiebelasting,
tegen slechts f245,800 een jaar geleden.
Stuurlieden-examens.
Gravenhage, 13 Maart. Geslaagd groote
stoomvaart eerste stuurman J. F. Beyen, A.
Feitaer en D. H. Klaasen; derde stuurman:
G. Deutekom, B. A- van Doorn en A. I. J.
Hilckman.
Woensdag werden als geslaagd voor do
atuurliedenexamens opgegeven: 3e stuurman
gr. vaart H. Bnjjtenhnjjs, D. H. Bolman, C.
H. Bolman, C. A. Blokland. Deze is onjuist
en moet luiden: A. G. H. Beetsma Vrjjburg,
H. Bujjtenhujjs, D. H. Bolman.
Vergaan 7
Van het tja'kschip .Op hoop van Zegen",
schipper J. van der Kamp, dat den 17en Fe
bruari van Wildervank naar Amsterdam is
vertrokken met een lading, grootendeels uit
meel bestaande, is tot heden niets vernomen.
Men vreest, dat het vergaan is.
(•N. R. Ct.")
Oplichterij.
Esn Sa-jarig heer nit Indië, thans te Am
sterdam vertoevend, is voor een belasgrjjk
bedrag opgelicht. Hjj was Daar Europa over
gekomen om, sooals bjj te kennen had ge
geven, geld te verteren. Daarvan hebben
bljjkbaar eenige te Amsterdam als dobbelaars
oplichters bekende personen partij getrok
ken om hem in hun geselschap te lokken en
s groote som geld afhandig te maken.
Zulks is gebeurd in een perceel op het Damrak,
waar hetzelfde clubje in het gsheim nogal
vaak dobbelde.
Tenslotte is den Indischman, die meermalen
bljjk had gegeven met geld lichtzinnig om te
gaan, door sjjn „kameraden" een som van
f7000 afhandig gemaakt. De bedrogene heeft
daarop aangifte gedaan bjj de polrie, naar
aanleiding waarvan een zekere H. is aasge-
hooden.
Da kazernebrand te Haarlem.
De fourier De Goede, wiens arrestatie op
25 Februari zooveel beroering verwerkte, is,
naar dg „Opr. Hrl. Cs." meldt, op zjjn ver
zoek van voor-arrest (in de cel) ontslagen.
Hem is thans voorloopig arrest (verplicht
verblijf in de kaserne) opgelegd.
De fourier bljjfc steeds sjjn osachuld vol
houden en siet met verlangen de beslissing,
die op zjjn aanklacht moet worden uitgebracht,
tegemoet.
Ontbostchlng.
De kunstenaar Willem C. Brouwer ergert
ch eraam, dat de op zichzelf fraaie
tulpen- byaciothen- en crocutsen-j
kens toenemen in aantal en grooter
ten koste van ons Hollanndsch geboomte.
Dithandelsartikel (de tulpen) zou even
go.d elders dan tusachen Haarlem en Leiden
gekweekt kunnen worden. Waarom dan al
die ontbossching ervoor Waarom gaat het
rjjk dis niet tegen Waarom de kweekerjjen
niet naar de hei verplaatst
De laatste rest van de scboone streek
tnsschen Haarlem en Leiden zon dan zco kun-
big ven en wellicht aansporing geven
dergelijk schoon weer aan te planten. In
1830 tot-60 en-70 toe, heeft de geschiedenis
der Hollandsche steden sioh doen kennen,
als van een tjjd, waarin men zonder het
minste protest goedkeurend toezag, dat de
meeste stadspoorten, die heerlijke monumenten
i menschen gesst, werden «wegge
worpen". Men gevoelde niets van den duren
plicht dien elk geslacht op zich behoort te
nemen van te waken voor de sohoonheid van
stai-en land. Nu het te laat i>, bejammert
men om 't zeerst dat het vroegere geslacht
zoo onmeedoogend te werk is gegaan. Moet
het komende geslacht eveneens jammeren om
onze stupiditeit, die slechts gevoed wordt
door den lust-naar-geld, vraagt de N. B. Ct.
Erfgenaam zoek.
Men echrjjft aan „De Maasbode'
Op het oogenblik zoekt de Dnitsche recher
che naar e-.n erfgenaam van een fortuin van
anderhalf millioen mark.
Het geldt een zekeren Olto Brandt, geboren
in Daitschland in 1878; sjjn jeugd braobt bjj
door te Maastricht, alwaar hg bjj de Broeders
school ging; hjj besocht de HoogereBurger
school, doch staakte wegens niet slagen
tjjner studies. Op ongeveer twintig jarigen
leeftjjd toekende hjj voor Indië, onderscheidde
aich bjj het aanvallen der vjjandeljjke kam
pongs herhaaldelijk door onverschrokken
dapperheid, doch werd wegens ernstige Insu
bordinatie uit het Indische leger ontslagen.
Te Botterdam aangekomen, vertrok hjj naar
zjja moeder te Hilpoltstein, in Daitschland,
dcch werd door dese niet ontvangen. In
groote armoede kwam hjj in 1909, te voet
ruim 600 K.M. ver, van Hilpolstein naar
Maastricht, bleef daar een paar dagen bjj
oude kennissen, en ging van daar, sooale hjj
zeide, werk zoeken in de kolenmijnen bjj Heer
len. Nadien heeft men niets meer van hem
gehoord.
Aan dien Otto Brandt liet een heer uit
Neurenberg bjj testamentaire beschikking een
fortuin na van ongeveer anderhalf millioen
mark.
Waar de g»oepen erfgenaam is, en mis
schien onder welken anderen naam hjj leeft,
weet niemand, evenmin of hjj nog in leven
Ia de mjjnen bjj Heerlen sooht men hem
tevergeefs.
Hjj is ongeveer 36 jaar oud, krachtig ge
bouwd, pl.tu. M. 1.70 groot, slank van ge
stalte, blond van haar, met blanwe oogen.
laag voorhoofd, langen neus, nogal breeden
mond; verder geen ongewone kenteekenen.
Weit Indië en de Franicbe itrafkoloniën.
Het Fransche dagblad de (Matia" schreef
Vrjjdag een artikel, dat aldus is getiteld
Onze strafkoloniën loopen leeg,
r HollsndBch Gnyan» wordt
gevuld. In dit artikel bezchrjjft een cor
respondent van do ,Matin" hoe de Fransche
veroordeelden in Fransch Guyana ontsnappen
over de grens van Hollandsoh Guyana
binnenkomer. De correspondent heeft o. a.
den gouverneur van Suriname, baron Van
Asbeck, over deze kwestie gesproken en de
h«er Van Asbeck verklaarde: Er komen elk
jaar ongeveer 500 uit de strafkolonie in
Fracsoh Guyana ontsnapte gevangenen onze
kolonie binnen. Na eerst hiertegen gestreden
te hebben, hebben wjj ten slotte meer getracht
een voordeel van te trekken en wjj leveren
ten slotte enkel alleen diegenen uit, die bjj
ons ook een of andore verboden daad begaan,
of diegenen, die siek sjjn. Maar de anderen
vormen voor ons een vrjj belangrjjk hulp
middel op de plantages en in de industrie.
Vooral sjjn het verscheidene arbeiders in
de kunstindustrie, die bjj ons werk vinden
gewaardeerd worden. De correspondent
van de „Matiu" heeft dan verder nog een
ondersoek ingesteld bjj een aantal plantere,
die allen zeer tevreden waren over de uit
Fransch Guyana ontsnapte boeven, die zjj
in dienst hadden.
De «Nieuwe Bott-Ct." geeft bjj dit bericht
van de (Matin" eea kantteekening
„De >Matin" geeft hier een beschouwing
over het optreden oczersjjds tegenover de
naar Nederlandseh-Goyana vluchtende Fran
sche déportés, die rechtaf verbjjsterend is.
Al dadeljjk moet het opvallen, dat de gou
meur van Suriname zich wel vreemd
tegenover een dagbladcorrespondent zou
hebben uitgelaten. Wat de zaak nog vreemder
maakt is, dat in Suriname zelf geklaagd
wordt over de te groote faciliteiten die het
Nederlandsche bestuur den Franschen ver
leent bjj hun pogingen om vluchtenden straf-
kolo&isten op te vatten. De correspondent
van de .Matin", van wien hier sprake, scbjjnt
wat dit bericht betreft, niet zoo voetstoots
geloof te verdienen."
Postdiefital te Parijs.
De dieven, die den laatsten Februari te
Parjjs een postzak met bjjoa een millioen
frs. aan waarden hebben gestolen, zjjn te
Brussel ingerekend, nadat zjj bjj verschil
lende banken getracht hadden een deel der
effecten te verkoopen. Het sjjn twee Fran
schen, Mouret en Sebi.
Do Engelsche vloot.
Londen, 12 Maart. Het eindcijfer der uit
gaven vnn de begrooting van marine bedraagt
1,550,000. pd.st. of te wel bjjna 619 mil
lioen in Hollandsche guldens.
Spoorwegongeluk.
Temora, Nieuw-Zaid-Wales, 14 Maart. Te
middernacht is aan het station Ex «ter bjj
Moss Vale aan den spoorweg naar het Zuiden
een posttrein in botsing gekomen met een
losse locomotief. Dertien reizigers en leden
van het personeel werden gedood, drie zwaar
twaalf minder ernstig gewond. De echt
genoot en twee dochters, die het ljjk van de
moeder vergezelden, werden op slag gedood.
Een toon afechuweljjk gewond.
Het geheimzinnige roofdier.
De „Bauernschreck", het geheimzinnnige
beest, dat geruimen tjjd een gedeelte van
Stiermarken onveilig maakte en zooals uit
zjjn naam bljjkt schrik en angst onder de
boeren verspeldde, is, nadat herhaaldelijk
beproef 1 was het ouechadeljjk te maken,
eindeljjk gevallen door het lood van een
jachtopziener van graaf Henckel v. Don-
nertmarek.
Het soo seer gevreesde en zoo lang ge
zochte dier bleek een wolf te zjjn, maar vol-
het getuigenis van prof- dr. Graf! te
Graz, die voor een groot kenner doorgaat,
éèn vau buitengewone afmetingen. Merk
waardigerwijze echter had het zeer kleine
klauwen, waaruit te verklaren valt, dat men
uit de gevonden sporen vroeger meende te
moeten afleiden, dat het gezochte roofdier
tot het kattengeslacht sou behooren.
Het dier werd naar Grsz gebracht en
toen het daar Zondag aankwam, sche»
alsof s*er voornaam besoek verwacht
want een talloose menigte menschen,
onder de hoogste autoriteiten, wachtten hel
ean den trein af.
Het dier wordt opgesot en te Weenea
tentoongesteld, vemoedoijjk ook in andere
groote plaatsen, want de belangstelling in
d»n gewezen „Bauernsohreck" is buitenge
woon groot.
Men verwacht selfs, dat keizer Frans
Josepb, die met groote belangstelling de ver
halen volgde, die over het nu onsshadeljjk
gemaakte dier in omloop waren, het ook sal
komen besiohtigen.
Sluitsegel-vlegel.
Ik ben nog pas een school) mgen,
sar misschien mag ik u toch wel ver
tellen, dat ik dezer dagen er op uit was,
sluitzegols te verzamelen. Gewoonlijk
staat voor de deuren van de winkels„geen
■luitzegela". Maar op een van do ramen in
de Kalvetstraat stond
«Geen sluitsegels voorhanden".
Ik ging naar binnen en vroeg aan do
juffrouw
(Kunt u me misschien ook helpen aaa
•luitzegela voor voeten, juffrouw
Varslag der Gezondheide-
Commisaie te Helder over
het Jaar 1913.
Wjj ontleenen aan dat verslag o.a. het
volgende:
Stbrpteoijfeb.
Het aantal overledenen, waaronder niot ge
rekend 23 levenloos aangegevenen (in 1912 17),
bedroeg 230 (in 1912 269).
Het volgend staatje geeft een overzicht der
sterftccjjfers in de laatste jaren
Bevolking.
Sterftegevallen.
laar
op 1 Jan.
abiuluut
per 1000
1902
26075
348
13.3
1903
25850
295
11.4
1904
25784
314
12.1
1905
26681
309
11.5
1906
26774
301
11.2
1907
26982
258
9.4
1908
26841
278
10.2
1909
28259
284
10.0
1910
27159
266
9.8
1911
27358
269
9.8
1912
27157
269
9.9
1913
27458
230
8.4
Het sterftecjjfer is dus dalende. Het is steeds
belaDgrjjk kleiner dan dat voor het gehoele
Rjjk, dat over 1911 14.51 on over 1912 en
1913 beide 12,8 bedroeg.
Een van do factoren, dio aanleiding gevon
tot dit lage sterfteojjfer, is het vertrekken van
vele personen op gevorderden leeftjjd uit deze
gemeente en het naar hier verhuizen van vele
onge personen, tot land- en zeemacht be
loorende.
Hildihschs kanaal.
De toestand van het Helderache kanaal
een groot en open afvoerriool bleef ook in
1913 onveranderd.
Omtrent het plan tot verbetering, in hot
vorig jaarverslag vermeld, werd gedurende dit
jaar niets naders vernomen.
volkshcisvbstino.
Sedert de Commissie in 1906 het verslag
van haar systematisch woningonderzoek uitgaf,
is er ongetwjjfeld in den woningtoestand ver
betering gekomen. In de laatste jaren is daartoe
ook bjjgedragon door de beide Vereenigingen
voor Volkshuisvesting, wier woningen, op eene
enkele uitzondering na, in den loop van het
•orslagjaar voltooid en betrokken zjjn.
De wenschelgkheid om woningen te bouwen,
die verhuurd worden tegen nog lageren huur
prijs dan thans door de genoemde vereeni
gingen geschiedt, kwam ook in het afgeloopen
jaar in de Commissie ter sprake en zal in 191-1
opnieuw het onderwerp van ernstige bespre
kingen uitmaken.
Verbktxring van woningen
Krachtens het voorschrift van art. 11 sub
b der Woningwet, heeft de Commissie in 1913
aan B. en W. 114 woningen aangewezen,
waarbjj, ofschoon zjj niet ter bewoning onge
schikt waren, het aanbrengen van verbeterin
gen noodzakelijk was.
Deze adviezen werden, op twee uitzonderingen
na, alle voor kennisgeving aangenomen en wei
in sommige gevallen omdat de gebreken reeds
waren hersteld, maar meestal met de over
weging „dat de bedoelde gebreken vallen onder
het bereik der Bouwverordening en dat op
grond daarvan de eigenaar zal worden aan
geschreven de vereischte verbeteringen aan te
brengen".
Woningtelling.
zjjn in de laatste jaren in de gemeente
een aantal woningen gebouwd en betrokken,
o.a. die van de beide vereenigingen voor volks
huisvesting. Daar deze vereenigingen vooral
zjjn opgericht naar aanleiding van het intertjjd
geconstateerde gebrek aan woningen, achtte
de Commissie het van belang na te gaan,
welken invloed deze nienwe aanbouw heeft
gehad op den beschikbaren woningvoorraad.
Zjj adviseerde daarom, bjj schrjjven van 22
December 1918 aan B. en W. tot het honden
van eene telling van de bewoonde en leeg
staande woningen in de gemeente, gerang
schikt naar wjjken en haurprjjzen.
Aan dit advies werd door B. en W. in
zooverre gevolg gegeven, dat bjj het ter perse
gaan van dit verslag van dit College werd
ontvangen een afschrift van de uitkomsten
eener telling van de op 1 Januari 1914 leeg-
e woningen, verricht door den Controleur
w belastingen. Ofschoon deze telling
dus niet in het verslagjaar plaats vond, zjju
de uitkomsten ervan, aebter het verslag als
bjjlage opgenomen. De leegstaande woningen
sjjn daarin gerangschikt naar de wjjken en de
huurprijzen. Daar bewoonde woningen niot
opnieuw zjjn geteld, is voor het totaal der
woningen in iedere groep hetzelfde getal ge
nomen als in 1910. Daar er sedert dien tjjd
een aantal nienwe woningen zjjn aangebouwd,
zullen deze getallen te klein zjjn en daardoor
is het percentage der leegstaande woningen
in werkeljjkheid nog kleiner dan het volgens
de tabel is.
Eene vergelijking van deze tabel met die
van 1910 en 1911 leert, dat de toestand nog
nagenoeg niet veranderd is. Stelt men als
normale reserve, dat er 3 van het geheele
aantal woningen moet leegstaan, dan is deze
reserve alleen bjj de woningen met een week-
huur van f 8.en hooger aanwezig. Stelt
men zich met 2 leegstaande woningen
tevreden, dan is er ook in de woningen tusschen
f 2.50 en f 3.nog voldoende reserve. Hoe
lager echter de haur wordt, des te kleiner
de reserve. De conclusie moet dus zjjn, dat
de aanbouw van woningen met weekhnren
lager dan f 2.50, maar vooral dan f 2.25 iu
heoga mate wenscheljjk is.
