URANT
10e Jaargang.
Dinsdag
Augustus 1919.
ivo, 70.
WEEKBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN.
Weekoverzicht.
De Vrede en kt Huwelijk.
Iet dure leven
VERSCHIJNT ELIEN
DINSDAG VRIJDAG
Ab»&n«M«RUprlfa i
per 3 Ruadca 9.76.
UITGEVER:
CORN. J. BOSKER. WIERINGEN.
ADVERTENTIËN:
van 1-5 regelsf O.cO
Iedere regel meer0.06
Bvree* Hippelyiuiheet. Wieriafta
TeL latere. Nq, tO
Bfjta'eMi C Stikker Cs.
U«m Staie-Annz - Peokzwoe
Atfeetacke» A_ Kmth G*^ WWriagvrweoid
In Hongerije, waar de Radenregccring
vrij langen tijd ccn stabiel bewind voerde,
vond na dén val dezer regccring zoo wat
om den. anderen dag een kabinetswisseling
plaats. Het schijnt, dat aartshertog Jozef
niet langer als regent optreedt, maar als
particulier den uitslag der verkiezingen
voor de nieuwe Nationale Vergadering zat
afwacht dh. Dit is naar aanleiding van eer
telegram, dat de Entente aan de regeering
van aartshertog Jozef zond. In het belang
van den Europeeschen vrede moeten geall.
cn gass. mogendheden er op aandringen,
dat de tegenwoordige pretendent naar de
opperste macht in den Hongaarschen staat
ontslag neemt en dal een regeering, waar
in alle partijen vertegenwoordigd zijn, hel
"ongaarschc volk raadpleegt.
Blijkens een later telegram uil Boeda
pest zou aartshertog Jozef naar aanleiding
'an diit telegram inderdaad zijn ontslag
hebben ingediend'.
Ook de toestand in Klcïn-Aziê cn in Per
zie trckit aller aandacht tot zich. De vorige
week kwam het bericht, dat er een ver
hond, 'tusschen Engeland en de Perzisch'
rcgccring gesloten was, waarbij Engeland
zich verbond onder zekere garanties aa1
Perzië groote credieten te verleenen en het
land behulpzaam te zijn bij de vorming
een nieuw Perzisch leger.
Engeland en Rusland verbonden zich in
dertijd Perzië's onafhankelijkheid en on
schendbaarheid te erkenën, maar oordeel
den tegelijkertijd beiden een financieelc
controle noodzakelijk. Nu tengevolge van
de revolutie cn de eigenaardige wending
welke de gang van zaken in Rusland geno
men heeft, dit eens zoo machtige, zelfs ge
vreesde rijk uit de rij der groote mogend
lieden verdwenen is, treedt Engeland ge
heel in Rusland''s plaats. Ooik heden eer
biedigt Engeland naar zijn zeggen de on
schendbaarheid en de onafhankelijkheid
van het Perzische rijk, maar het stelt zulke
ingrijpende maatregelen voor ook rn het
binnenlandsch bestuur van Perzië, dat men
in diplomatieke kringen dal wat Engeland
thans doet wel degelijk als een aantasten
van dc integriteit van Perzië betitelt, dat
het Perzië wil inslikken.
Van alle zijden komen protesten tegen
dc handelingen der Engelsche regeering
FEUILLETON.
Och. ik geloof niet, dat het de vrouwen
zoo heel veel kan schelen. Of nee, dat mag
7.eggen 't Is ccn hand beslaan, dat
van een zeemansvrouw. Ut zou het geen
vrouw durven aanbieden.
Zij -keek hem aan met een vreemden blik
Heb ic dan geen plan, om ooit ie trouwen,
zei ze.
O, met, der tijd, als hel varen gedaan is;
zid ik me misschien wel hier of daar opber
gen. met een kalen knikker, ccn echtgenon
te van middellbarcn leeftijd, en hc-t noodi-
ga geld.
Zij schudde het hoofd. Dat klinkt niks
bg, zei zc.
Wel, w&ty moet ik anders doen De ecr-
cn a vijftien jaar kan rk niets anders
\zijn dan zeeman. En Jus kan ik niet Irou-
\Ve\, ail wou ik nog zoo graag, en al kon ik
OPVt.Mk zou toch niet willen. Hij sprak mot
i.'ncti11jre warmte alsof hij meer zich zelf
wilde os^rtuigen d.-n haar.
Zij ramn^](le met de melkemmers ?c hei
en der pla^Vc,^ terwijl zc den anderen
kant uitkeek.
Maar zeg, lalt- wc n,ou <j,c laatste oogen
blikken niet bedeV n <joor jc praten over
die akelige toekoms* jc wccj Jat ik geko
men ben om afscheid ncmen Ik zal nog
dikwijls aan de boerdft;j R00sie
en aan d'cn 'ijd, toen we Meniaaj 2amcR
speelden in den boomgaard-^ op ,jcn j, j3;
berg. Wat een prettig clubje -pm,d.cn wt
oss. Zelfs zijn alle Engelsche bladen er
niet zoo bijster goed over te spreken en
er gaan stemmen op, die spreken van een
geheim diplomatiek verbond tusschen En
geland, Frankrijk en Japan ter verdeeling
van Azië in verschillende gebieden, welke
onder den invloedsfeer van die verschillen
de landen moeten staan.
In' Frankrijk is men heelemaal niet over
deze jongste daad der Engelsche regeering
te spreken.
Overal, zoowel binnen als buiten onze
grenzen is dc kwestie van den 8-urigen ar
beidsdag het onderwerp van de gesprek
ken. In Engeland, in Duitschland, in België,
in Frankrijk, kortom zoo goed als overal
hebben d'e arbeiders gevraagd om de in
voering daarvan. Eigenaardig doet het aan
te lezen, da^ in Frankrijk, juist, nu dc ver
kiezingen zoo goed als voor de deur staan
vanuit arbeiderskringen tegen dien veel be
sproken 8-urendag geageerd wordt.
Een comité kwam tot dc oonclussie, dat
de voornaamste oorzaak van dc duurte gej
zocht moet worden in den 8-urigen arbeids
dag en boewei het comité begrijpt, dat hel
dc kans loopt zeer onpopulair te worden,
stelt het aan de regccring voor de toepa
sing van den 8-urigen arbeidsdag op ".e
schorten. Men vergelijkt d'e toestand in
Frankrijk met dien in Duitschland. In laatst
genoemd land werkt de arbeider lang'
dan 8 uur per dag. In Frankrijk, dat in den
oorlog f/2 millioen man verloor en
alles gebrek heeft, moet men in afwachting
van het herstel van normale toestanden
minstens even lang werken als in Duitsch
land. zoolang de volkerenbond niet aan al
len een even langen arbeidsuur voorschrijft
Verhalen nvt een blijde ontknooping ple
gen tc eindigen met den iraditioneelen zin
„Zij trouwden en kregen veel kinderen."
"En daarom zou men zeggen, dat de klok
ken. die hebben geluid voor de blijde ge
beurtenis van den vrede, tegelijkertijd een
aantal huwelijken moesten inluiden.
Maar zou dal wel het geval zijn Er is
alle aanleiding, om er aan te twijfelen, al
thans in de landen, die aan -den oorlog met-
terdia ad hebben deelgenomen. In die eerste
plaats zijn alken al in de Entente-landen
een millioen huwbare mannen uit dc samen
leving verdwenen. Gelukkig dan ook de
vrouwen, wier echtgenooten of verloofden
En nou is er een van dood.
Ja oen er van is dood, stemde zij, toe
wart een jaar geleden, had 'hij een broer
verloren aan de tvphtis. Zij herhaalde dc
woorden nog een paar maa.1 onder hel han-
tcoren van dc melkemmers Een er van is
dood
Maar? 'i. is toch warempel genoeg! riep
hij verwonderd uit.
Er korden er meer dood zijn, antwoord
dc zij, en ccn groote plas melk stortte ovci
der vloer.
Goede hemal, wat zal je moeder zeggen
Jij, 'n melkmeid I
Hel kwam, omdat, ik niet oplette. Ik her
inner me nicl, dat 't me ooit is overkomen.
Nou jonker Dirk, ik geloof; dat 't maar be
ter is, daf jc nou weggaat.
Weggaan Wat ccn onzin Ik ben er
pas.
Moeder houdt er niet van, zei Roosje,
Jn kleur krijgende,
Houdlt niet van wat Van mij Nou,
de rrrstvolgende ftwee jaar zal ze van mij
geen last hebben. Je vader 'heeft verkeerd
gedaan met d'ie vrouw tc trouwen, Roosje.
O, Jonker, 'til toch
Zeelui zeggen 'tf zooals ze 't meencn.
En trouwens, je weet 't toch wel zonder dat
ik het je zeg. Zc maakt jou het leven zuur,
Roosje, en het is beroerd, dat te moeten
denken, terwijl ik weg ben. Met den voet
versprcidl'e hij de plas melk naar den hond
toe. die ze kwispelstaartend begon op tc
likken.
Zc meent hel goed. zei Roosje. Goeden
dag, Jonker, God zegen je; goeden dag.
Nee, voor -'en drommel I Wat heep, die
vrouw je gezegd, Roosje Kom wc h'öbben
noort geheimen voor elkaar gehad, nooit,
ongedeerd uit den krijg zijn teruggekeerd.
Het levensonderhoud moge duurder wor
den, dc gelegenheid tot werken schaar-
schcr, het leven blijft) altijd het leven.
Het blijft het hoogste bezit en het is altijd
goed te leven en lief te hebben, al is het
maar in een hutje op de heide.
Op het oogenblik is echter juist de moei
lijkhcidi dat hutje te vindien. Te Brussel,
te Parijs en be Londen, evengoed als in
ons land hoopen de menschen zich op in
de woningen en de meest respectabele fa
milies wonen »n groepen samen. Op den
duur moet zulk een staat van zaken, wel
een nadeeligea invloed hebben op den
trouwlust.
Waarschijnlijk zal die staat van zakei
slechts voorbijgaand zijn, maar er is een
andere toestand, die minder vatbaar is
voor snelle verbetering en die toestand
komt hierop eer, dat de vrouwen in de
door den oorlog geteisterde landen veel
talrijker zijn dan de mannen.
Reeds vóór den oorlog was dat feit, hoe
wel in mindere male, vastgesteld, maar
men maakte er zich toen volstrekt niet on
gerust over. Op het oogenblik overtreft m
Groot-Brittannië hel aantal vrouwen dat
der mannen met meer dan 2 millioen.
Anderzijds is het aantal weduwen, dat in
hetzelfde land- vóór het uitbreken dier vijan
delijkheden dien - millioen bedroeg, sedert
dien met ruim 500.000 toegenomen.
Als men voorts in aanmerking neemt,
dat de kosten voor levensonderhoud tegen
woordig van dien aard zijn, dat e mannen
eerst op rijperen leeftijd' dan. vroeger aan
trouwen kunnen denken, dan zal men in
zien. dat vele jonge meisjes kan hebben,
wat men noemt, te blijven zitten.
Daaruit volgt weer, dal de vrijgezellen
nooit, zoo in trek zijn geweest als in dézen
tijdu
Tijdens een der oorlogen tusschen Zuid-
AtncTikaansche soldaten had Paraguay
zoodanig te lijden gehad, dal het iedere
vrouw daar moeilijk was géwordén, een
man te vindén. Op zekeren dag vroeg een
landlooper er te eten aan een weduwe, die
alleen woonde. Het was een opgewekte vrij
gezel, voor wien de vrijheid de hoogste le-(
vensvreugde vormdé. Dc weduwe dischte
hem een goeden maaltijd op, maar zij sloot
hem op in een- 'bij hef huis behoorendl ge
bouw en liet hem er niet weeT uit dan op
voorwaarde, dat hij beloofde, met haar te
zullen trouwen. En tegenover dezen para
doxalen toestandl de vrijheid' ten koste
van een huwelijk zag de landlooper zich
venplicht te capituleeren.
Maar in Paraguaq kwam een geneesmid
dej tegen deze schaarschte van (huwbare
mannen en dat was de komst van ahdver-
huizers uit andere staaten va» Zuid-Ame-
rika. Kunnen de Belgische, Engelsche, Ita-
liaansche, Fransche, Duitsche vrouwen en
die uit de andere oorlogvoerende landen
ook hopen op zulk een buitenkansje Men
mag er minst genomen aan twijfelen. En e-
venmin kan men verwachten, dal er een al-
gemeene uittocht van vrouwen naar landen
met een grooter aantal huwbare mannen
zal komen. De vrouw verhuist nu eenmaal
niet graag, a'thans niet naar een vreemd
land.
Het buwelijksvraaggstuk is dus op het
oogenblik in sommige landen zeer ingewik
keld. Daar uit volgt, dat het meest eenvou
dge beleid den trouwlustigen dames deze
gedragslijn voor schrijftzij moeten niet
vecleischend zijn. wat betreft het vermo
gen van den candidaat-ecbtgenoot. Zij moe
ten njet langer lachen om een echtgenoot,
die „fatsoenlijk, maar arm is." De rouwlus
tige dame, die een aanzoek afwijst, omdat
j de candidaat geen toekomst heeft, zal dik
wijls venplicht zijn, een man te nemen, die
een verleden heeft.
„De vreugde verdubbelen en de smart
'deelen" moet meer dan een dicht er sdroom
worden. Het moet werkelijkheid worden.
Schier in alle landen weenklinkt de nood
kreet, dat de eerste levensbehoeften al
leen tegen ongehoorde prijzen te krijgen
zijn.
Het is een algemeene klacht en ook o-
veral vallen verschijnselen waar te nemen,
die er op wijzen, dat men zich met hand of
tand tegen de duurte wil verzetten.
Het is een gebiedende eisch voor de o
verheid, dat zij zich wel rekenschap geve
van haar taak in dezen. Worden geen af
doende maatregelen getroffen, dan dreigen
onregelinatigh %den, waarvan het einde
nie*. te overzien is.
Het blijkt meer en meer, dat de regeerin
gen van zoo goed als allclanden de
Nederlandschc niet uitgezonderd) een!
fout hebben begaan met overhaast en zon- i
der voldoend onderzoek der feitelijke ver-1
houdingen verschillende crisismaatregelen
te liquideeren
Het was de verwezennlijking vap een
lang gekoesterden wensch tijdens de schra
le en schrille oorlogsjaren. Van het leed
der distributie, verlos cms. heette het toen
en er was maar één drang, één wensch.
zoo spoedig mogelijk weer terug tc keeren
naar normale toestanden. En deze tijd achi
te men gekomen met het intreden van den
wapenstilstand
De feitelijke toestand is echter, d it er
een groot wereVHekort bestaat aan zoo
goed als alle. levcisbenoodigdhcden. De
voorraden dieren zoo zuinig mogeliik
worden beheerd- om een geweld.ge cn
te keeren en zoo zien de regeeringci zich
gediwongen de reeds prijs gegeven bemoei
ing met hét 7.akenleven opnieuw tc aan
vaarden door het vaststellen van m* ximum
prijzen, uitvoerverboden, toeslagen b:; d.-
beschikbaarrteümg van levcmmiddc'en
enz.
Het is nu niet meer noodig, omdat ee<v
gc landen geblokkeerd wordén. nnar omdat
de wereïdrood bet eischt
Ook onrc regeering zit niet s'il cn 1-v".
unoerzoeken op welke wijze de nocd
best en bet zekerst kan worden bt 'i d
Moge zij daarbij niet terugschrikken vo'0
radicale maatregelen, als die noodig zij
Zelfs niet voor zware straffen legen 1
die zich vetmesten, door mxïdcl van den
nood van anderen.
De grootste omzichtigheid dient \e wor
den betracht om- -een wereldcrisis te voor
komen.
Eir ieder moet daaraan ook mede- -
allereerst door spaarzaamheid. Cn arbeid
In alle landen «dient te worden begreoon
dat nu de eeirie eisch is: arbeid en 7uin;g
heid
Alleen dan is «en ramp nog tc voorko-
GEM ENGD NIEUWS
van den tijd af dat ik jou al het kattekwaad
vertelde, dat ik had uitgehaald en jij
ik geloof niet, dat jij ooit kattekwaad had
uitgevoerd, tenminste niet zoo erg als ik,
Hebt je soms nou wat urtgehaall Vrien
delijk ggimlachcnd keek hij haar aan. Dan
opeens boos en met veranderde stem luis
ter niet naar haarGeloof haar niet. Wat,
ze ook zegt. 'k twijfel geen oogenjblflt, of
het is een leugen.
Roosje zweeg wel tien seconden lang.
Toen antwoordde ze, steeds den anderen
kant uitkijkende ze vinlt dat ik niet
met jou moet praten, dal is alles.
Dc aderen in zijn nek zwollen op. Zeg
nou's eirrliik heb ik ooit een woord, ook
maar een enkel woord gezegd, waarmee ik
dat verdiend! heb
Nee. o nee, geen enkel woord. Maar d«
menschen praten er over.
Er over praten. Wie praat er over. Ik
ga immers weg Ik heb een heel prettige
maand gehad. Wie praat er over
Ze ze ook. 't komt er niet op an.
't Komt er wel op an. Ik wü het weten
Zijn stem klonk diep, en zoo dringend, dat
zij moest gehoorzamen of ze wilde of niet.
't Zijn maar malle meiden-praatjes zei
ze. en de woorden kwamen er met moeei'.r
ui'. De kamenier van je moeder heeft mijn
moeder wat leugens verteld.
Hij schrok zoo hevig, dat zij hot moest
merken. Vertel me precies, wat zc gezegd
heeP.
Ik kan niet. Jonker.
Je moet, dadelijk. Over c®n uur ga ik
weg, misschien wel voor good.
Ik kan niet.
Ze veriborg haar gelaat in de handen. Zi
zet dat jij dingen gezegd had die je nooit
SIE TRANSIT....
Te Potsdam zijn- in het publiek verkec'-t
65 rijtuigen utt. de: ex-keizerlijke staPe:
Zij brachten meer dan 400.000 tbark op.
Voor coupe's wervjl f,ot 85.000 mark geg -
ven. voor landauers tot 13.000, voor jacht
wagens tot 10.000, voor dogcars fo'. 42
mark.
Zes galawagens werden aangeboden.
Eén vond in het geiheel geen liefhebber. En
de anderen konden' nie^ meer dan gemid
deld 3000 mark opbrengen.
De DuHsche oweëers schijnen bang te
zijn m verband met de heffing inééns van
het vermogen, hun rijkdotm openlijk ten
toon te stellen. Anders zou zoo'n ex-kci-
moest gezegd hebben, cn iedereen Had re
gehoord.
Welnu, dat is waar, 2ei hij. eenvoudig.
Nu zie jc 't wat voor ouders wij hebben,
jij en ik I Ik vertelde 'l aan mijn moeder,
omdat ze 't mij vroeg, en mijn moeder ver
telde 't aan haar kamenier I Maar wat zouj
dat nog, ;k ga immers weg
Zij nain de handen weg van haar gloei
end gelaat gezicht. Zeg mij 'i, fluisterde
zij. Het wend al zoo duister, dat hij der.
omtrek van haar gestalte, met het tinnen,
gerei als achtergrond, ternauwernood' koi.
onderscheiden.
Nee.
Zeg 't mij. Haar stem werd noch zachter
Goedéndag, goedendag.
Zeg 't mij I Zeg 't mij I De woorden wei
den, als 't ware. uPgeademd.
Heer in den hemelIk heb je lief. Na
tuurlijk kun je niet met mij trouwen.
Ik zoo 't nooit gezegd hebben, als mijn
moeder er niet over begonnen was Wat
moet ik doen Ik wil niet dat je leugens
van mij zult gclooven. Dat zou al te erg
zijn
Je hebt me lief. Natuurlijk kun je niet
met mij trouwen. Maar een poosje lang heb
je mij dan toch lief gehad.
Hoe zou ik zoo kunnen trouwen Fk
kan niet niemand trouwen.
Met dén tijd-, als je thuiskomt met een
kaal hoofd en mei ridderorden ridder
orden. asjebliefttrouw je met een
vrouw uit je cigenr stan.
Och wat, eigen standAls ik terugkom.
Roosje, dan kom ik bij jou op bezoek in je
eigen keukentje en wensch den een of an
deren flinken kerel geluk.
Zij glimlachte maar hij kon 't niet zien.
Hij boog zich naar haar toe.
Nou dan. moeten we nu werkelijk af
scheid nemen.
Wacht nog een oogenblik Een oegen-
blik maar i Je heibl nie lief. Je hebt m.c
heusch Hef Zeg het nog eens.
Och waartoe Snijdt mij door dc ziel.
als 'n mes.
Lieve Jonker, dat hoeft niet. Luister 's
even. Even (maar. Straks komt moedor kij
ken, waar ik blijf. Ik heb ook niets te 7eg
gen, Jonker. Ik ik heb ook iet? tc zeg
gen -
Dat je niks om mij geeft Zeg dr.t maar
liever met-
Dat je met een ander gaat trouwen, dan?
Des te beter. IV heb er al zooiets van ge
hoord. Mijn moeder heeft 't mij verteld.
Anders zou ik ook nooit nee. zelfs nu
niet hebben gesproken.
't Is een leugen. Ze schreeuwde het haast
uit. Ontsteld, maande hij haar tot kalmte
aan.
't Is een leugen Wat >k te zeggen heb
wat moet it zeggen, terstond is c' a'
niet, o dat ni.'tO. zoo heel anders. Jon
ker als je weer erugkomt dan ben jk hier
niet meer. Lu cter 's. Val me nie'. in dc re
de. O. Jonker denk ie. dat ik jc zou heb
ben laten zeggen, wat je gezegd hebt
er toe gebracht zou hebhen om T te zeggen
ja zeik er, een man kan een vrouw tot
zwijgen of aan het spreken brengen ah.
als tenzij
Wat?
Jonker, jc weel Jat ik nu cn dan zi -k
ben. Is het niet bij je opgekomen dat het
moeder's ziekte zijn kon. Al haar familie
sterft er aan.
Wordt vervolgd.