Afgedwaald.
WEEKBLAD VOOR WiERJNGEN EN OMSTREKEN.
Politiek ffeekoveraclit.
De Suiker,
10e Jaargang.
Dinsdag 7 October 1919.
[Mo. bz.
VERSCHIJNT ELKEI
DINSDAG M VRUDAG
AbcmacaeaUprQa i
pm I mtmmim f L7L
UITGEVER:
CORN.J. BOSKER, WIERINGEN.
ADVERTENTIËN:
van 1-5 regnisf 0.50
Iedere regel meer0.06
Loreau Hippolytuafcoel, Wi&rinjen
T«i bitwc. No, ft.
Bljboron i C SUkfcer Cx.
KUina - Pn.Wra
Agnaticisp A, Kmrïa Gt, STuwtaaanrwnA.
President Wilson is ziek, gevolg
van een vroegcren aanval van influen
za en van overwerken. Hij lijdt an ze
nuwoverspanning en zal een tijdlang
rust moeten nemen.
Een tijdperk van rust zou overigens
zeker niemand den president misgun
nen, voor wien het „Hösaanna" binnen
zoo betrekkelijk korten tijd in het
„Kruisigt" hem veranderde.
Er is iets tragisch in het lot van de
zen staatsman, die, eens de afgod van
allen, die op een nieuwen wereld hoop
ten, thans en dat vooral ook in zijn ei
gen land wordt gehoond.
De door Engeland als opperste arbi
ter erkende staatsman richtte op 8 Ja
nuari io 18 tot het Congres der Veree
nigde Staten de beroemde boodschap,
waarin de „veertien punten" werden
meegedeeld, die de grondslagen van
den toekomstigen vrede, van de nieu
we wereldorde zouden moeten zijn.
Achteraf is gebleken dat Wilson,
toen hij de vrcdesgrondslagen vastste
de, niet op de hoogte was van de gehei
me verdragen tussclien de geallieerden
dat officieel den staatsman, dien men
als scheidsrechter wilde erkennen, nim
mer over deze verdragen mcdedceling
was gedaan.
Wilson bleek dus niet op de hoogte
van de eigenlijke oorlogsbedoelingen
der geallieerden en therctiseerde er op
los. Dat moest zich wreken, toen hel
er op aankwam de theorie in de prac-
tijk om te zetten.
Dagelijksch lezen we nog met welke
moeilijkheden Wilson en de vredescon
fcrentie te kampen hadden. Dit blijkt
sterker uit de daad van d'Annunzio,
die thans heer en meester is te Fiume
en die volgens berichten van Ameri-
kaanschc bladen zelfs voornemens zou
zijn zich de dichterlijke vrijheid te ver
oorloven van een oorlogje tegen de
Zuid-Slaven. Een voornemen, dat bij
de in het leger toenemende geestdrift
voor den „grooten patriot" wel eens
zeer ernstige gevolgen zou kunnen heb
ben.
Door den kiezers een stembiljet in
handen te geven, hoopt Minister Nitti
te kunnen voorkomen, dat zijn landge
noot en elkaar met knuppels, revolvers
en geweren te lijf gaan.
Want uit de Ttaliaansche bladen
blijkt thans duidelijk dat Italië tenge
volgc van de agitatie en het optreden
van den „vaderlandsiievenden" dichter
aan den rand van den burgeroorlog
FEUILLETON.
Nog weer een jaar later kon ook een
varken worden gemest, en aldra ge
noot het echtpaar met hun kind een
veel beter lot dan in de vroegere woon
plaats hun deel was geweest. Terwijl
Harm ijverig bij den bóer werkte, ver
zorgde Hilda den eigen tuin en bemoei
de zich met alles wat tot het onderhoud
der dieren noodig was.
Zes jaren vloden zoo hoogst geluk
kig voor het -echtpaar voorbij. Toen
volgde tegenspoed, 't Varken stierf aan
vlekziekte. De geit was reeds eerder ge
storven en van de aardappelen, waarin
ook de ziekte was ontstaan, kwam wei
nig terecht. De boer bij wien Harm
werkzaam was geweest had het eiland
verlaten om zijn geluk te beproeven in
de Haarlemmermeer. Gijs, Harm's
voormaligcn kameraad, trok met den
boer mee.
staat.
Ook in de landen der overwinnaars
ziet het er dus niet meer zoo rooskleu
rig uit als in de dagen van den overwin
ningsroes. De vrede laat te lang op zich
wachten en de gevolgen van den oor
log ook vooral de economische
doen zich steeds zwaarder gevoelen.
Engeland kan daarvan meespreken,
hoe groot uit wereldpolitiek oogpunt
ook de voordeden zijn, die het door
zijn doelbewuste politiek behaalde. De
binnenlandsche moeilijkheden vergal
len er hctbuitenlandsch succes.
De spoorwegstaking bedreigt et
thans het land met een uiterst gevaar-
Jijke crisis, waarvoor Heen de wijsheid
en bezonnenheid van r^eering en
volksleiders het zullen kunnen bewa
ren-
Een ware beroering heeft de suiker-
puaestie in den lande verwekt. Men
hoort ineens praten van suiker-
schaarschte, van dure vrije suiker, van
bijslagbonnen, van stakende grossiers
en knoeiende winkeliers, 'die „vrije'
voorraden trachten te maken uit distri
butie voorraad. En menigeen vraagt)
zich verbaasd af, wat er dan toch eigen
lijk aan de hand is is de suiker-voor
ziening, die in den ergsten crisistijd
zoo goed marcheerde, nu een jaar bij
na na den oorlog op eens in de war
De gewone verbruiker stelle zich ge
rust wij zullen suiker hebben, zooveel
als wij willen zelfs. Ook suiker tegen
een lagen prijs, hoewel dat maar een
beperkt quantum zal zijn, een half
pond per week. Dat schijnt ongeveer
het normale gebruik (van voor den oor'
log.) Wat wij meer willen hebben, zul)
len wij er legen den hoogen prijs moe
ten bij koopen.
De zaak komt eigenlijk hierop neer
„de suikerdistributie wordt opgehe
ven. en de handel in suiker zal in het
vervolg, wat de Regcering betreft, vrij
zijn." Maar het zeer onwelkome gevolg
van dien maatregel, de noodzakelijke
groote prijsstijging, wordt tegengegaan
doordat de Regeering ons dat half
pond per week voor een lagen prijs le
vert wat de producenten daarop te
kort komen, moet dan. maar door den
verkoop van de „vrije" suiker worden
goedgemaakt. Tot. nu toe werd alle sui
ker door de Regcering opgekocht en te)
gen verlaagden prijs beschikbaar ge
steld voor den gewonen consument,
terwijl de industrie de kosten van de-
EEN SCRIPBREUK.
Als in het herfstgetij de stormwind
loeiend, de laatste veldbloem knakt en
het woud zijn loof ontrooft, dan komt
er weemoed in bet hart der menschen
varen. Dan denkt men aan het ver
gaan, aan het verwelken om ons heen.
Er schijnt iets sombers door den om
trek rond te -waren, dat vaak den le
venslust en soms den levensmoed be
dreigt. Wanneer nog bovendien uit
zwarte wolkgevaarten de regen neder-
plaast en kille nevelen wekt dan zien
wij hoe al het schoon des zomers werd
vernietigd hoe alles wijken moest wat
■ons zoo heeft verblijd.
Maar erger doet de herfst zich nog
aan het zeestrand kennen. Als daar de
stormwind woest de groote zee be^
roert, dan vormt zijn adem er de wil
de. ontcmbre branding, die dfeigend
telkens weer zich stort op het stille
strand, om 11a zijn aanval brullend
weer in zee terug te trekken, niets ach'
terlatend dan een schuimvacht, die ver
stuift naar het achterlggend duin.
Wee den armen schepeling, die door
den storm gevoerd wordt naar het on
heilspellend oord, waar het verderf
hem dreigt.
Ook deze herfst deed zich als een
der ruwste kennen. ïn vele jaren toch
was het weer niet zoo geweest. 'Aan
het stormen scheen maar geen einde
ze distributie betaalde door.een bij
slag eerst van 15, later van 30-
Deze industriesuiker werd als „vrije"
suiker vi den winkelier ook aan parti
culieren geleverd.
De Regeering is nu met dc produ
centen overeengekomen, dat deze zekci
quantum beneden den kostprijs zullen
leveren, 54 per 100 K.G. eerste han-
delsprijs, waarbij de verbruiker 30
cent per pond betaalt. Opdat ieder
daarvan zijn deel zal krijgen, wordt dc
'Rijks-suikcrkaart ingevoerd, waarvan
iedere bon dus eenvoudig een bewijs is.
dat de houder recht heeft op zekere
prijsverlging.
Neem dus bijvoorbeeld eens aan.
dat de kostprijs van de suiker is 90 ct.
per kilo men betaalt echter maar 60
cent. Dan is dus iedere bon van een
half K.G. een vierde van het verschil
waard, dus 7 cn een halve cent. Een
voudig een geldswaardig papiertje
dus. Dc waarde zal eenigszins schom
melen. al naar mate de productieprijs
varieert. De handelsprijs (eerste hand.
voor levering aan den grossier) wordt
n.1. iedere vier weken opnieuw vastge
steld zij is voor de eerste periode op
f 90 per too K-G. bepaald.
De winkelier neemt dus den bon
eenvoudig aan voor geld. En evenzoo
doet de grossier aangenomen, dat de
voorgenomen grossierstaking niet door
gaat. De grossiers hebben n.1. ernstig
geprotesteerd tegen de h.i. fc groote
la,sten en te geringe winst, die dc nieu
We regeling hun bezorgt. Het valt dan
Ook niet te ontkennen, dat dc moeite
<;rï dc risico's van het vcrzaWdcr. der
Ixvns en het voorschieten van dc waar-
Ie daarvan voor hen een zware ver
plichting bctcekent. terwijl van dc vast
gestelde winstmarge 1.25 per too
K.G.) de vrachten moeten worden be
taald. Men wil hun nu, naar verlirdt
tegemoet komen door op verschillende
plaatsen depots op te richten, waardoor
dc verzending goedkooper zou worden
aan den anderen kant dreigt dc Regee
ring, dat is practisch het suikerkantoor
hen bij verdere weigering eenvoudig
te zullen uitschakelen, door recht
streeks aan winkeliers te leveren, of
aan de gemeenten die dan alle gros
siers optreden. Wij willen hopen, dat
door een schikking deze quastie in or
de komt.
GEMENGD NIEUWS.
GEKNOEI MET SPIJSVETTEN
Dr. Van Hamel RoOs schrijft in het
/.Maandblad tegen de Kwakzalverij
te willen komen. De wilde vlagen volg
den steeds elkaar en loeiden onafgebro
ken voort.
De doffe dreuning van de felbewo-
gen golven, steeds brekend op de kust
en tuimelenl door elkaar, verstomden
zelfs het geluid der stormen. De zee
man kreeg geen rust bij het noodweer
dat gestaag tot waken het scheepsvolk-
dwong.
Er werd toch in die tijden op de uit
gestrekte plas geen rookpluim nog ge
zien. 'I Was nog een zeldzaam iets als
er, door stoom bewogen, oen vaartu'
werd aansclmwd. De zeilen moesten
het schip toen Overal heenvoeren, 't
Besturen cischte toen veel kennis en
beleid. Toch steven gestaag naar alle
wereldzeeën de vloten van elk land dat
elders handel dreef.
Onder dc Duitschc vrijsteden stond
Brcmen in de voorste rijen, en dreef
een uitgchreiden handel met 't zich
meer en meer ontwikkelende Noord-
Amerika.
Vele jonge, ondernemende mannen
uit het groote Duitschland, trokken
naar dc nieuwe wewreld. Velen waren
reeds jaren geleden daarheen getrokken
en door ijver en inspanning wisten zij
er in betrekkelijk korten tijd fortuin te
maken.
Sommigen bleven in de nieuwe we
reld wonen, anderen daarentegen keer-
„Hct is begrijpelijk, dat na. bet slui
ten van den tempel van Janus, en den
zoogenaamden Vrede, die nog steeds
een „Ersatz"-bijsmaak heeft de o-
penïng van tal van grenzen aan de be
zitters van allerlei vcrvalschtc wwren
of vcrvalschingsmatcriaal, «een welko
me gelegenheid aanbiedt om hun on
guur bedrijf uit te ocfenent.
Speciaal het zoo winstgevende ter
rein der vet-industric wordtf tegenvvoor
dig, blijkens onze ervaringen van den
laatsten tijd. geëxploiteerd. Er komen
allerlei aanbiedingen onder fantasiena
men van goedkoopc „vctsoorten" uit
het buitenland, welke ons bij onder
zoek in hoofdzaak bleken te gestaan
bestaan uit minerale oliën, die zeer be
slist als schadelijk voor dc gezondheid
te beschouwen zijn, en ten strengste uit
ons voedsel geweerd hehooren te wor
den.
Wij achten hot in het publiek belang
tegen den aankoop dezer surrogaten tc
waarschuwen, opdat <le reputatie on
zer zoo gewichtige votindustrie en in
dc voornaamste plaats dc openbare ge
zondheid voor ernstig nadeel gevrij
worde.''
GEDWONGEN STA ATSI.EE
NÏXG VAN 450 MILLTOEN.
Het Haagschc Correspondentiebure
au meldt
Naar verlidt is binnenkort de indie
ning te verwachten van liet reeds vroe
gcr in uitzicht gesteld wetsontwerp tot
het het aangaan van een gedwongen
Staatslcening tot een bedrag van 45
miJlioen gulden.
NEDERLAND EN RET.GTE.
Uii Maastrilht meldt men aan het
„Wad."
Naar aanleiding van de tc Brussel
hecrschendc vijandige stroomingen
Jen opzichte van Limburg heeft onze
regcering, die daarvan reeds eenigen
tijd op de hoogte was, enkele voorzorg:
maatregelen genmen cn op alle wegen
die naar België "leiden, uitkijk- cn be
wakingsposten geplaatst. Het garni-
zoen van Maastricht is Zaterdagmor
gen naar Eysden, het zuidelijkste punt
van Limburg, getrokken. Natuurlijk,
dat naar aanleiding hiervan allerlei ü-
verdreven praatjes dc ronde doen.
Zondagmorgen werd met stelligheid
verteld, dat in Luik een onderzeeër in
dc Maas lag om naar Maastricht te va
ren Zij wacht echter op hoog water,
werd er met een lachje bijgevoegd.
DUUR LAND.
Niettegenstaande de jammerklaeh-
den naar het Vaderland terug, zoodra
zij genoeg hadden weten bijeen tc bren
gen, om er in het moederland, in het
oord waar zij geboren werden, op on
bekrompen wijze te kunnen voortleven.
Nog weer anderen waagden van
tijd tot tijd een reereis. om aan den o-
verzijde van den Oceaan nieuwe ver
bindingen aan tc knoopen, of hun re
laties uit te breiden.
Tot dezelfde behoorde Frits Kraft-
man, een jonge handelaar, die nog
maar op bescheiden voet zijn zaak kon
drijven. Hij had met ccnige vrienden
een schip bevracht, dat met gunstigen
wind de reis ondernam.
De joflge koopman had een roerend
afscheid genomen van zijn lieve vrouw
en van zijn 6-jarig zoontje. Frits
Kraftman hoopte over ruim een jaar
tot zijn geliefden tc kunnen wcdcrkcc
ren.
Als de handelsonderneming naar
wensch slaagde, zou hij vermoedelijk
vele duizenden thaiers rijker worden.
Vol hoop had hij dus den tocht on
dernomen en alles liep naar wensch.
De meegenomen lading vond in dc
nieuwe wereld gretig afnemers, en al
les werd met goede iwnst ten gelde ge
maakt. Kraftman bleef nog enkele wc
ken in liet uitgestrekte land achter cn
slaagde erin, 0111 nieuwe betrekkingen
aan te knoopen. Zijn portefeuille kon
ten der tuinbouwers over lag<
der groenten, blijven de I
steeds hoog in prijs. Bij vork-
dezer aan den Langend i jk
liepen dc prijzen nog tot 40c
RA. Er werd zelfs nog land
dat per H.A. berekend 820c
bracht.
WAAROM DE WON ING B(
ZOO Dl
In den gemeenteraad van I a
werd gesproken over dei: Ikuiw
arbei d ers won i ngen
Aan het verslag in het
leenen wij
Dc heer Goede vroeg inlicht
ver de aanbesteding van lu i
werk der woningen.
Dc voorzitter antwoordde,
schilderpatroons van Landsmc
ben ingeschreven voor 2ioo<
wijl zij later het werk wilden
17000^
De gezamenlijke Amster
schildersgezellen 1iel»l»eii aan
hetzelfde werk w r 10.00.» -
veren. Aan hen wordt nu
dit werk verrichten.
De voorzitter is van nieeriug
schilders van Landsmeer er
mogelijk hebben ..opgelegd" in.
doel er van te „halen."
Ook de raad spreekt zijn al
uit.
Ibl."
HET
VERROD VAN El
KALKEN.
Eenigen lijd geleden werd,
schillende plaatsen van ons k
In beslag geh'omen. Welke te ei
bod van den minister in. wan
Ook tc Landsmeer en Oost
den eieren
men en tcgi
proces verb:
mecrsche pi
derdag vooi
merci
q die
cders ha<
ir he» Kanton
en 500.000 eten
Een van ben was lnstursdd
kalkelsverccniging. Zij v er.
het kalken "iet 'm't spcculn:!
hebben gedaandoch om In
afnemers, de banketbakkers,
winter van eieren te kunnen
Bovendien moesten grooie
eieren wel verduurzaamd \v-
bederf tc voorkomen. Men
dat het kalken verboden w
de dat het verboden was. doe
dat het verbod ieder Oogen
worden opgeheven. De amble
nauwelijks de ingewisselde
banknoten bevatten, die l i
handelswaren had onfvang<
der Amcrikaansche haven-
toen scheepsgelegenheid on
men te kunnen torugkcorer
Lang behoefde hij niet t.
lag juist een barj< uit Br<
om over een paar dagen di
passagiers hadden zich r.v
meld, doch Kraftman trof
nog een paar hutten bcschi
ren gebleven.
Het barkschip „Agncs"
was oen der soliedste schep
tijd. 't Was ingericht om
tai passagiers te kunnen v
dien lijd verlangd wrden.
helr.'k zijn hut en riek:Ie
hagclijk mogelijk in.
Dc portefeuille, waarin
ter waarde van bijna een
gouds, geborgen was. ve
Do
man.
dien
•rlig-
