10)01, He Jaargang- Vrijdag 16 November 1923. No. 92. WIERINGER NIEUWS- EN AOVERTENTSEBLSO VOOR WIERINGEN EN O^ISTREËCEN UITGEVER: COPN. J. B03KER. WIERINGEN VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG «o VRIJDAG ABONNEMENTSPRIJS p&i 3 maanden 0.85. ADVERTENTIiNi Van 15 regelt 0.50, Iedere regel meer 0.10, BUREAU» Hippol yiushoef Wieringan. TEL. INTERCOMM. Nu 19, STAATSHUISHOUDKUNDE. In verband reet de kabinetscrisis, zul len vc-Ien wel eens nader willen welen hoe dat bestuur van Laind en volk in elkaar zit, vandaar dat wij artikelsgewijze in on ze nummers op eenvoudige wijze de Staatshuishoudkunde wilden weergeven. INLEIDING. Waarmede houdt de Staathuishoudkun de zich bezig Waarschijnlijk zullen ve len, afgaande op de benaming geen juis» denkbeeld daarvan hebben. De oorzaak hiervan is te zoeken in het feit, dal de naam staathuishoudkunde" niet gelukkig gekozen is. (Beter zou de naam zijn, als het volkshuishoudkunde genoemd werd, zooals de D.u.itscher ook veelal spreekt van Volks wirtsohafsiiehre.") Daar de naam staatshuishoudkunde algemeen ge bruikt wordt en zich ingeburgerd heeft, zal ik, daar het niet wenscli lijk is daar van af te wijken, ien het allicht verwar ring zoau kunnen stichten, mij van dezen, naam in het vervolg blijven bedienen. Man zou de staatshuishoudkunde kun nen definiecren als die wetenschap, die de voortbrenging (productie), vcrdceling (distributie) en de vertering (consumptie) van goederen behandelt. De staatshuishoudkunde of met een vreemd woord aangeduid ,,de economie" houdt zich bezig .met dn bevrediging van de behoeften van den mensch. Ze be schouwt daarbij dan mensch evenwel niet als een individu maar als een wezen, le vend in de maatschappij. Een der voor naamste doeleinden van 's m.enscheti werk zaambeid is gericht op de bevrediging van zijne behoeften1. Om in die behoeften te voorzien zijn goederen, noodig. Die goede ren zullen veelal eerst door menscheliijke airheid moeten worden voortgi&btiachl, In tegenstelling toch met den mensch in de primitieve samenleving, weük menscli zich slechts tevreden stelt en ontbloot als hij is van de meest elementaire technische hulpmiddelen zich ook wel tevreden zal moeten stellen met datgene, wat de aarde hem zonder verdere bewerking te behoeven, voortbrengt, kent de mensch der moderne maatschappij vele behoeften, die hij slechts to bevredigen weet, Wan neer bij de stoffen, die die natuur oplevert, verwerkt, bereidt. De goederen zullen dus veelal eerst moeten worden geproduce rd. Zijn de goederen eenmaal geproduceerd, dan dienen ze vervolgens ook tc komen FEUILLETON. No. 34. De jonge vrouw jubelde bij het hooren dezer opbeurende woorden en met een sprong hir.g zij aan den hals haren echt genoot. Mijne kinderen riep zij dronken van ge luk uit komt uwen vader omhelzen 1 De kind er kwamen tocgeloopen en Thi- baut drukte de lievelingen met vuur aan de borst. O, wat ben ik gelukkig op dit oogenblik riep hij uit. Zijne oogen zochten den jongman. Waar is Pierre vroeg hij. Thibaut antwoordde de vrouw, Pierre heeft uwen eed gehoord' en is vertrokken. In-iien gij dien' eed houdt en thans weer wordt wat gij geweest zdj't, dan zal hij hier niet meer terugkomen, maar opstalan om een ander ongelukkig gezin te gaan Iroos, ten. MIJNHEER DE BURGGRAAF. XVI. Louise Vcrdieir was, zooals gemakke lijk te begrijpen is, zeer ontroerd, en met een hevige onrust in het hart naar het ho tel de Lucerolle teruggekeerd, 't Was mis seinen wel de honderdste maal,, dat zij in ziehzelve sprak Wat moet ik doen wat moet ik aan vangen Een grievende benauwdheid folterde haar hart Want thans zag zij helder gc- zij even radeloos als te voren bij degenen, die de goederen noodig heb ben. De goederen moeten dus worden ge- dis triibueerd. Ten slotte, om tot bevredi ging der behoeften te geraken, worden die goederen verleerd, geconsumeerd. En die menschelijke behoeften zijn velerlei m aantal. De allervoornaamste is wel de behoefte aan voedsel zonder voedsel zal geen levend wezen kunnen bestaan. Voor den mensch is ier behoefte aan kleeding en aan woning. Heeft de mensch eenmaal een hocgere trap van beschaving bereikt, dan stelt hij zich daar niet mee tevreden. Voor hem bestaat er ook behoefte aan geestelijke ontwikkeling, ibehoefte aan kunst, aan ontspanning, aan conversatie, aan gezellig verkeer. Hoe meer ontwik keld hoe beschaafder de mensch wordt, des te talrijker zullen ook zijne behoeften worden. De bevrediging dier behoeften is een der krachtigste prHekels voor 's men- schen werkzaamheid.. Een arbeider, een laerobaat eer. rechter, een minister, deze allen zullen als regel hun werkzaamheden vel niet uit louter lijdspasseering verrich ten zij willen daar loon, salaris, honora rium of wat dan ook voor ontvangen om voor zich een gedeelte der .maatschappe lijke rijkdom te verwerven, waardoor ze in hun behoeften kunnen, voorzien of hun verlangens kunnen bevredigen. Het kan ook van belang zijn om te weten hoe het met de algemeene volksgezondheid ge steld is die a'gemeene hygiënische toe standen toch zullen van invloed; kunnen zijn op de volkskracht. Het recht zooals het in een bepaalde maatschappij wordt aangetroffen is tok van groot belang, zoo wel wat regeling 'betreft van het privaat recht, als die van het publieke. Waar schijnlijk zijn er, die niet weten wat onder publieklen wat onder privaatrecht moet wOrden verstaan. Het publiekrecht heeft betrekking op dan staat het privaatrecht beheerscht uitsluitend de samenleving, het vermogen en het verkeer der bijzon dere personen. Tot het publiekrecht be- hooren staatsrecht, strafrecht en volken recht. NOORDEN Wordt vervolgd. GEMENGD NIEUWS DE TERUGKEER ^AN DEN EX-KROONPRINS. Berlijn 14 Nov. Dinsdagavond werd uit neeg al de gevaren van den toestand in. Zij wist dat de gravin Pieirre toevallig in het bosch ontmoet had en zonder recht goed te weten waarom een levendig be lang in den jongeman stelde. Zeker, zoo dacht zij, zal mevrouw de Lucerolle hem willen wederzien 't is zelfs niet mogelijk, dat hij hier kome, daar hij met juffrouw Leonline Blanchard spoedig in den echt zal treden, met de goede vrien din van mejuffrouw Ernestine. De gravin zal hem sommige bragen stellen, doch niets van hem vernemen, daar Pierre cn zij allen, die hem 't best kennen, niets we ten. Maar ik weel alles En mag ik nu zwijgen. Heb ik diaarloe wel hel recht De plicht, de dure plicht, en hel geweien roepen mij toeSpreek, spreek, daar gij alles weet. Doch de liefde tot haren zoon versmoor de onmiddellijk weer haor slem van haar binnenste, welke zoo nadrukkelijk zcide gij hebt 't kind weergevonden dat gij zoo langen tijd vruchteloos gezocht hebt. Hel ■oogenblik is thans gekomen om al uwe mis slagen te herstellen en weder uwer waar dig te worden. Dan scheen haar hart te breken en de ongelukkige riep uit Hij zou hier nog slechts een vreemde ling zijn, men zou hem verjagen, en de an dere zou zijn plaats, zijn fortuin, den naam dien hij draagt, komen innemen, 'en voor hem voor mijn zoon zou niets meer over blijven dan die ntaainl van zijn vader, van een dief. Met allerlei tegenstrijdige gedachten vervuld legde zij zich te bed. Ijlhoofdig, door koorts bevangen, zon der een oogenblik tc slapen bracht zij den nacht door, en toen het dag werd, stond doch 3, 31. afte W AAÏ et S a fi Oehls gemeld be ex-kroonprins is bij zijn fami ie te Oehls teruggekeerd. Heden avond ecnige minuten over zessen arri veerde hij aan het slot te Oehls, na vijf jaar in 'ballingschap te hebben doorge bracht. Aan hel ingang van het slot werd hij begroet door de ex-kroonprinses en 3 zijner .kinderen, Alexandrina, Cecilia en Frilz. Ondanks het feit, dal zijn aankomst ver wacht werd, kwam zij toch geheel onver wacht, daar hedenmiddag gemelld was, dat hij naar de boerderij" te Klein lllgau zou gaan en dat de 'kroonprinses zich 's a- vonds ook daarheen zou begeven. In Oehlls werd juist de najaars ïarkt ge houden. Plotseling reden twee stoffige au to's door de straten: naar de binnenplaats van het kasteel. De auto's werden bijna niet -opgemerkt, door die drukte. Deze bei de auto's brachten de bagage van den ex-kroonprins aan. Twintig minuien 'lateir arriveerde de ex 'kroonprins in een open zes persoons auto. waarin vijf personen zaten. Wilhelm zat op de middenplaats achter in de auto. Aan den eenen kant van hem zat adjudant Von Muldner aan den anderen kamt een hoo.ge politie-iautoriteit. Naast den chauf feur zat een onbekend persoon in civiel. De ex-kroonprins wilde d e men igte ont wijken, en liet de auto door een zijstraat rijden. Bij den ingang van het kasteel ston den slechts weinig fenschen. spoedig werd zij gewaar, de ongelukkige, dat moederliefde bij haar alle overige ge voelens overheersebte. Toen zij hare kamer verliet om naar de eerste verdieping af té dalen ontmoette zij in den gang een ouden dienstknecht van de familie de Lucerolle, die zijn meester zeer toegedaan en verkleefd was. Na den ouden graaf gediend te hebben bleef hij in dienst van diens zoon, wiens vertrouwen hij ook spoedig gewonnen had. Hij was voor den meester wiat Louise voor den gravin was. Evenals de ministers in den staat ontvingen zij rechtstreeks de beve len, die zij gelast waren uit te voeren. De oude dienaar wenschte Louise goe den morgen en vroeg haar Ik heb u gisteren avond niet aan tafel gezien waart gij ongesteld Ja, antwoordde zij, ik leed aan hevige hoofdpijn, en daarom ben ik vroeg gaam slapen. En is 't nu beter Ja, veel beted.Zeg eens Jozef heeft'm'ijnhter die burggraaf gisteren' hier gedineesd Ja. Is hij laat thuisgekomen Hij is na taftl niet meer uitgegaan. Hij begaf zich na het diner onmiddellijk naar zijn kamer en heeft deza niet meer verla ten'. Zoo zeide Louise, die moeite had hare vreugd te bedwingen. Dal gebeurt hem niet dikwijls, hernam Jozef. Mijnheer de burggraaf houdt te veel van de vermaken en ik ben er angstig voor dat hel nog zeer slecht met hem af- loope. Hij is nog zoo jong, meende Louise. Gij kunt miaar niet vergeten dat gij zijn voedster zijt geweest. De deur werd geopend door een ouden bediende, die den ex-kroonprins reeds ven zijn tiende jaar kent. In den hoofdingang omhelsde Wilhelm zijn vrouw en kinderen. De kinderen waren hem over de binnen plaats tegemoet gesnéld. De familie ging direct naar binnen, waarna de deur wear gesloten werd. Toen de deur dichtviel, ging uit de om standers, die tot een.ige honderden waren aangegroeid, een luid hoera" 1 op. Over die reis van den ex-kroonprins werd nog gemeld, dat hij den nacht van Maandag op Dinsdag den nacht heeft door gebracht bij den Hertog van Brunswijk. Dc kroonprinses, die gistermiddag te 4 uur liet kasteel verliet, is hedenmorgen teruggekeerd. Gedurende zijn reis ontweek de ex- kroonprins alle journalisten, fotografen, filmoperateurs, enz. Verscheidene fotografen wachtten aan den ingang van het kasteel, doch Wi'helm kwam niet voor de duisternis was geval len en ging, toen hij aankwam, zeer snel naar binnen. In dc vestibule stond bij de aankomst het geheele dienstpersoneel, van wie ve len als jongen In dienst van den kroon prins waren gekomen. Alvorens de woon kamer binnen ie gaan, begroette hij allen en drukte hen de hand. Eenigc vrouwelij ke leden van het personeel hadden tranen in de ocgen. Voor elk zijner kinderen had dc ex- kroonprins een pakje uit Nederland mede gebracht. Sinds 1918 is de ex-kroonprins niet meer in Oehls geweest. Behalve die ex-kroonprins, .zijn éebtge- noote en de drie kinderen:, zaten aan ta fel! aan dc adjudant Von Muldner en frau- lein Tchirtsch'ky. Ter eere van vaders thuiskomst zaten de kinderen mee aan ta fel. De drie oudste zonen van den kroon prins waren niet aanwezig. Zij studeeren te Potsdam. De oudste zoon ontmoette zijn vader evenwel Zondag reeds op Huis Von Bnssowitz. Zij zullen ale drie ver moedelijk hier aankomen. Die k'eine eetzaal, waar het diner werd Gebruikt, wos versierd met bloemen. Aan het einde van den maaltijd hield majoor Von Muldner een korte speech. Ja, doch zoo hij gisteren avond niet uit is geweest, dan is dit toch reeds een goed begin. Van goed gedrag hernam de oude ter wijl hij hot hoofd schudde. Neen, dat ge loof ik niet. Jozef, gij houdt al te weinig van uw jongen meester. 't Is waar Louise, ik koester niet voor hem de warme gevoelens, die ik voor de anderen in het haart draag en wij mogen het onder ons ook gerust zeggen, dal hij hun .in het geheel niet gelijkt. De ongelukkige loosde een diepen zucht. Indien de graaf kwam te sterven, ging Jozef dan weer voort, zou ik onmidd llijk het hotel de Lucerolle verlaten. Waarom Omdat ik den burggraaf niet gaarne zou dienen. Gij weet het, Louise, reeds meer dan veertig jaar ben ik in de familie, en ik ben steeds gewoon geweest bij mijne mees ters welwillendheid en zelfs vriendschap te vinden. Doch .met mijnheer dc burg graaf is het geheel' anders gesteld hij is trolsch hoogmoedig, verwaand, onbe schoft. hij behandelt ns als slaven, als honden. O, Jozef, Jozef, gij overdrijft. Neen, Louise, dat doe ik niet, en gij zelve, die zijn voedster zijt geweest, moet er van weten mede te spréken, want voor u evenmin als voor alle overigen, spaart hij zijnn harde woorden. Hij heeft zelfs n.aar al te weinig eerbied voor mijnheer den graaf en mevrouw de gravin. Vaak \raag ik mij af, wat mijn oude meester wel zou zeggen, indien hij nog op deze we reld was. Hij was even toegevend, even goed als de graaf nu is, maar bij hem moest men recht in zijn schoenen staan en geen slinlcsche wegen volgen. Had zijn ter herdenking van den terugkeer, dc ex-kroonprins kort antwoordde. Na het diner vertoefde de familie eer-- eenigen tijd in het studeervertrek van de. ex-kroonprins, waar in een hoek bloemen hulde van chrysantemums stond van ex- koning August van Saksen. DRAMA IN DE LUCHT. Op het Mitscheill-v'iegvcld bij Ncw- York is een afschuwelijk drama afgesp cl! Er zouden feesten worden gehouden met vliegtuigen en bestuurbare luchtballons, en duizenden 'kijkers waren op het veld aanwezig, toen de bestuurbare ballon TG. 2 zou landen. De uitgeworpen kabels wa ren reeds gegrepen door mannen op het terrein, toen een .plolselinga windstoot de ballon weer omhoog voerde. De mannen beneden lieten de touwen slippen, beha ve één ongelukkige, die te lang vasthicU. en toen niet meer durfde loslaten. De 'krampachtige pogiingen van den man om zich aan het touw naar boven te werken en het om zijn liggen vast te ma ken, brachten dc grootste ontroering weeg bij de duizenden, die hel stenden aan te zien, zonder tc kunnen helpen Het touw bood hem echter niet voldoende hou vast en ten slotte 'kon hij zich niet meer houden en viel hij te pletter van een hoog te van 100 meter. DORP IN ZEE VERDWENEN Het Japansche dorp Soelaki, in de nabij heid van Kajesjima, dat door de aardbe - ving gedeeltelijk verwoest werd. is nu 'j heel door de zee verzwolgen. Talrijke in - woners zijn omgekomen.. LANDBOUW. Men schrijft uit Enimen: Het landbouwbedrijf in de dorpen van Oostelijk Drenthe verkeert thans in vrij wat gunstiger omstandigheden dan hel vo rige jaar. Was er teen zoo goed als geen handel in consumptie - aardappelen, op zand- en veengrond verbouwd, en werden deze enkel voor veevoeder verhandeld te gen prijzen van fl.per HL. en .mind r thans vertoeven in de streek van Assen tot Coeveorden tal van Friesche en IIol- landsche kooplileden, die voor export in - koopen. Aan alle stations van de Noord - Oosterlokaal is men dagelijks bezig met de verlading en de verzending zoon de helft of slechts het vierde gedeel te der dwaasheden begaan, die mijnheer I eo zich durft veroorlooven zeker zou men hem van het kasteel verbannen heb ben. Weet gij wat er gasteren is voorgeval Jen Neen, wat dan Mijnheer de burggraaf, die vurig ver langt geheel vrij te zijn en een eigen huis houding te leiden, ontvangt alle maanden franken, die hij verteeren kan, zooals "t hem belieft. Ja, diat weet ik. Wel, ik zeg, dat mijnheer de graaf groot ongelijk heeft hij geeft Leo veel tc veel geld. De graaf de Lucerolle is meermalen millioennair. Dat is geen reden. Hoe meer geld jon gelui hebben, des te meer verteeren zij. Geven zij het op redelijke wijze uit, dan is het neg iets anders, maar dat is in het geheel niet het geva'. Zij gebruiken het om allerlei dwaasheden te begaan, bras partijen te houden, voor grof geld te spe en neg vele andere zaken, die Ik zelfs niet noemen wil, Maar, goede Jozef, zoo ;s nu eenmaal het leven. Het verstand kcml niet voor dc iaren. Een mensch kan we! verstandig worden zor.der een liederlijk gedrag tc 'ciden, ant woordde dc bediende en- mcchl hei leven crko'iik daarin bestaan, welnu dan vind ik het leven verre van schoon, dan acht ik het dom. Men werpt het geld met vo"e handen het venster uit, cn zijn de midde len gevlogen, dan maakt men schu'den Dat ondervindt mijnheer de graaf ook a' van zijn zoon. Wordt vervolgd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1923 | | pagina 1