I
h
mm looi.
15e Jaargang-
Dinsdag 29 Januari 1924.
No. 8.
NIEUWS- EN ^^VEKlVENTIEBLAD VOOR
WIELINGEN EN ORISTREKEN
S5|1P5
WIERINGER COURAN
UITGEVER:
CO"N. J. BOSKER. WI.ERINGEN
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG en VRIJDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden 0.85.
ADVERTENTIlNi
Van 15 regels 0.50.
Iedere regel meer Q.IO.
B U K E A U s
Htppolytusiioef WierinfM.
TEL. INTERCOMM. No IV
EEN STRENGEiWÏNTER.
Strenge winters behooren de laatste
tiental lenjaren Lc.t de .groote zeldzaam!] e -
den, De kaalste, waaraan velen onzer
berin nering b ewaren was die van 1891
maar sedert zijn er meier winters voorbij -
gegaan, waarin van schaatsenrijder nliiels
ken komen omdat .er geen ijs was dan
winters, waarin dit wél het geval was.
Een zelfde periode van kwakkel winters
heeft men hier te landie ook gekend in de
eerste helft der 18de eeuw. Van 1730 tot
1 1739 had men jaar op jaar .een. zachten win
ter gehad, zcedat velen, al meienden dat
nnen nooit meer een ouderwelschen" win
ter zou krijgen, zooals die van 1709 bij-
voorhek!, die zich had gekenmerkt door
buitengewone gestrengheid.
De winter van 1739 op '40 echter was
zóó streng, dal hij dien van 1709 verre o-
vertrok Daarbij viel hij zeer vroeg in
reeds op Allerheiligen (1 November) ken -
den de schaatsenrijders kun hart ophalen
i aan hun verliefkioosd vermaak. Lang duur
de de pret weliswaar niet want met Sint
Maarten (11 November) begon het weer
le dooien. Het weder werd zoo zacht, dat
velen op Nieuwjaarsdag beweerden, dat
de 1 entte al in 't gesigl was."
Deze profeten vergisten zich echter ter
degc. Den 5deni Januari 1740 draafde de
wind naar het Oosten en dienaelfden nacht
vroor het zóó bar, dat de schaatsenrijders
den volgendeni dag reeds weder de ijzers
konden onderbinden. Scherper en scherper
1 sneed de Oostenwind het werd zoo ont -
zettend koud, dat het zwieren over de
baan daardoor veel van zijn aantrekkelijk
heid, verloor.
De koudste dagaiu waren 9, 10 en 11 Ja
nuari een. tijdgenoot verhaalt, dat nalles
zoo verslijfde door de strenge koude en
vorst, dat niets, zelfs bij 't vuur ontdooit
kon blijven," Hoewel deze voorvaderen
j zeer kienlcsch waren, bleven de kerken op
Zondag. 10 Januari leeg, tenlg volge van
de koude.
Maar de 11de Januari spande de kroon;
volgens die aarteekeningen van Nic. Duyn
te Haarlem daalde de thermometer lot 2
j graden onder nul Fahrenheit De markt
i te Amsterdam bleef 'leeg en verlaten en
w.üe niet builen) te maken1 had, waagde zich
niet op straat, want de wind sneed ,,met
i sulck een scherpigheyt in het aangesight,
dal: het ondagelyk was." De steenen brug-
j gen vertoonden scheuren door de strenge,
I vorst, de regenbakken' sprongen,
Het ontbrak niet aan ongeluksprofeten,
j die de ontzettende rampen voorspelden.
De dampkring zou in ijs venkeeren ;en den
mensclren heit bloed, in de aderen doen: be
vriezen de muren der huizen zouden
schetteren door die vorst en. geheel e ste den
FEUILLETON.
No. 54.
Terwijl de geneesheer trachtte door al-
Ie middelen den .gekw itst-e tot kennis te
brengen verliet Leonline bet hotel de Lu-
- ce.Njde vergezeld door de kamerjuffrouw
i d-?r gravin.
Om li'en uur reeds wilde hel meisje
h> engaan maar het onweder dat den gan-
i schen avond' gedreigd had was than< bo -
j ven de stad uitgebroken, De 'liu.cht was ver
vuld met «electriciteitvervaarlijk schoot
do bliksem schier zonder tusscbenpoozen
door de .lucht en de donder knalde en' rom
melde op onheilspellende wijze. De negen
viel bij stroomen neer en erwas geeni ver
andcringi te verwachten,.
Mevrouw do Lucerolle, die met hare
dochter 'en Leonline in druk gesprek ge -
sprek was geweest, wilde de goede vrien-
din niet alleen daten vertrekken.
Laat eerst het onweder voorbij gaan,
mijn kind, zeide zij. Gij hebt tijd genoeg,
dan zal ik later wel iemand, medezenden.
Zoo bleef Leonline een, uur langer dan
zij eerst van plan was. De regen bad opge
houden te vallen en de gravin liet Louisc
Verdier ontbieden om het meisje in den
laten avond te begeleaden,. M'en vond ech
ter I.omise niet en zoo kwam het, en zoo
kwam het, dat mevrouw haar ka i rjuffer
merezond.
zouden in puinhopen worden veranderd
enz. Doch ook nu scheen heit weer, of
strenge hoeren niet lang zouden regeeren:
Dinsdag begon het mlllndier koud te worden
en 's W'Cendagsdooide hetMen. ziet
dat het weer toen al aan even plotselinge
ifcempaxaluursveranderingen onderhevig
was, als nu.
Eenige dagen lang vroor en dooide beu
afwisselend, doch tenslotte behield Je
vorst de overhand en/ spoedig had het ijs
weder een aanzienlijke dikte bereikt. In
den) Amsteli o.a. was hel zóó dik dat een
door niet minder dan 50 paarden getrost,
ken ijsbreker er niet door kon konven. De
ze ijsbrek'Cr was een zwaar vaartuig van
bout gebouwd, doch aan deni boeg .met
scherpe ijzers beslagen. Er moest een
vaart gezaagd worden; van Amsterdam
naar Weesp, welk werk werd aanbesteed
voor 2858, een aanzienlijke som voor
dien tijd.
Tal van 'lieden .uiit den armen stand vro
ren dood, niet alleen buitens-, doch zeMs
binnensbuis. Geleidelijk daalde dia tempe -
ratuur en wel zoodanig, .dat het den 23an
24en en 25en Februari even koud was als
op de koude dagen in Januari.
De zee langs de g abeel e kust vertoonde
een buitengewoon schouwspel op de eb
en vloedlijn had het ijs zich opgehoopt tot
twee dammen., van drie 'tot vier meter
hoog. Daantusscben bevond zich een bree-
de wandelweg, welnk nna.bij Scheven,ün.gen.
Katwijk en Zandvoorl, ondanks de koude,
veel bezoekers trok.
De zeegaten waren geheel tcagevroren.
De Zuiderzee lag dicht van kust lot kost
en werd druk bereden .móF* sleden en wa
gens. Toen men, begin Maart, twee sche -
pen voor Enkhuizeni uit wilde hakken, om
te voorkomen, dat zij door den druk van
het ijs verpletterd zouden worden, bleek,
dat het ijs daar t'er plaatse, waarschijnlijk
door het opkruien, niet minder dan 15
voet dik was. Ofschoon de reeders bijna
10.000 boden om dit werk uit t'e voeren,
kiondan zij geen gegadigden vinden,
De ongewoon strenge koude ging ge
paard met stijging der prijzeni van levens
middelen en brandstoffen, zoodat vooral
de mindere man er slecht aan toe was.
Geen wonder, dat de geschiedschrijver aan
teekent, dat het Gasthuis te Amsterdam
vervult ds geweest van lykenl van desulc-
k'en, die door koude en armoede zijn ver-
gaen." Gelukkig liet de liefdadigheid zich
niet onbetuigd maar toch kon zij niet ver
hinderen1, dat honderden van honger en
koude stierven.
Waar men) al evenzeer gebrek aan
eeg als aan voedingsmiddelen en brand
stoffen, was.... water. Hier en daar
Men had' dien avond ook over Pi' rre ge
spreken, want toen de gravin Leonline om
hielsde, zeide zij nog tot haar
Vergeet niet, dat wij u Zondagnamiddag
verwachten met mijnheer Blanchard en u-
wen verloofde, dien gij ons dan zult voor
stellen.
Toen Leonline bij hare woning aankwam
was zij zeer verwonderd' zooveel volk ot
straat te zien eni daartusschen twee politie
agenten, die de ingangsdeur schenen te be
waken. Zij bedankte de' kam'erjuffer,
ensebte haar goeden avond en wilde d.an
binnengaan.
Waarheen vroeg een der agenten, haa.r
Jen doortocht versperrend.
Naar huis, antwoordde zij ik woon
hier.
En hoe heet gij dan
Leontine Blanchard.
Daarop lieten de beide agenten' haar vrij
doorgaan en groetten haar, op eerbiedige
wijze.
Alvorens naar het hotel de Lucerolle
terug te keeren wilde die kamerjufer we -
ten, waarom die agenten daar aan de deur
tonden, en wat die samenscholing voor
het huis veroorzaakt had'. Een buurvrouw,
die er nog zeer bleek uitzag en beefde als
riet, verleide haar al wat zij wist van
het verschrikkelijke drama.
Een half uur later werd mervrouw do
Lucerolle door het verhaal dezer dienst.bo
de medegedeeld', dat er dieven bij den
heer Blanchard waren binnengedrongen,
.kwam hel voor, dal een bakkers- of grut-
terswinkel door de hongeringe menigte
werd geplunderddcch Amsterdam was
getuige van het zonderlinge feil, dat een
waterschuit werd leeggeroofd
Met .emmers gewapend tocg men er
voor dag en voor dauw op uil en in enkele
uren was de schuit leeg.
De hard bevroren, hobbelige wegen, wa -
ren haast nliet meer be berijden bijna alle
vervoer geschiedde over het ijs zoowel
met arresleden als met paard enl wagen.
Verschillende welgestelde Amsterdamsche
■kooplieden, die buitens of hofsteden aan
den Amstel hadden, gaven daar feesten en
partijen, waarop zij hun vrienden en be -
kenden uit Amsterdam en van elders uiit-
noodigd.en, die zich dan over bel ijs, hetzij
per schaats, hetzij met paard en rijtuig er
heen begaven.
Een zekere Jacob Bicker Raye verhaalt
,,Den 28en January ben lok, met een. koets
van dien beer Willem Bus met drie paar -
den bespannen ;n met ons vieren daarrin.
over 't ijs op d.an Aemstel naar diens hof
stede Oostermeer gereden." Willem Bus
was eeni koopman, die er warmpjes inzat
hij woonde op de Keizersgracht le Amster
dam, bij de Spiegelstraat, en stond er voor
bekend, dat hij nobel .trakteerde," Deze
goede eigenschap droeg er ongetwijfeld
veel toe bij, om zijn vrienden de strenge
koude te doen trotseeren en hem over he*
ijs, ver buiten de stad, te komen bezoe
ken.
Tusschien Enkbuizen en Stavoren werd
om zoo te zeggen een geregelde dienst
geopend over de bevroren Zuiderzee. Ta!
rijke Friezen kwamen op de schaats of
met de sslee een bezoek brengen aan Enk
huizen; evenals de Hindeloopervrouwtje
in haar schilderachtige dracht, die op aar
dige beschilderde priksleedjes kwamen t-
versteken. Op den 26en Februari kwamen
volgens de kroniekschrijver, 160 sleden en
3000 schaatsenrijders uit Friesland in Enk
huizen, wat een heel vertier gaf.
In alle steden, en dorpen, aan rivieren
en plassen gelegen, vierde men 'kremis op
het ijs. De koek- en zoopieslenten, wafe
kramen, goochelaars en kwakzalvers maan
ten er goede zaken. Een zeer bijzonder
vermaak" vormden de hardglijderijen
voor honden men bond den honden note-
doppen onder de pooten, gaf hun dan een
d'uw en liet ze zoo, voor den wind af, de
ijsbaan afglijden. Of die dieren daar zelf
veel vermaak in gevonden hebben, valt
iterk te betwijfelen.
Den ICen Maart was bet afgelooper
miet d.e wintervreugde en ellende het be
gon te d'ooien. Hoew 1 men aanvankelijk
nog niet kon gelcoven, dat de dooi zóu
dat zij dien onglukkige blinde hadden be -
stolen en dat een der schurken 'dien poitier
'■ermoord- had.
Leonline meende de loge binnen te gaan
om den sleutel te vragen, doch men zeide
haar
Ga maar naar boven mejuffrouw, gij
:lt .de deur open vinden.
Bij 't liooren dezer woorden liep haar
een rilling over de ledeamten. Haastig
klom zij de trappen op ter prooi aan een
angstig voorgevoel. Met hijgende borst
trad zij wankelend binnen, en op het ge
zicht van Fabrice dien zij eerst niet her -
kende, stiet zij een schrillen angstkreet
uit.
Ha mijne dochter, riep de blinde.
Een tweede kreet ontsnapte aan hare
borst en met een. sprong, hing zij aan den
bals van den ouderling.
Enkele woorden van den commissaris
brachten haar op de hoogte van hetgeen
gebeurd was.
W.e'k een verschrikkelijk ongeluk riep
zij uit terwijl ze de oogen» op het ont
kleurd gelaat van den ongolukkigen Fabri
ce gericht hield. Waarom ben ik vanavond
toch uitgegaan
Het meisje snikte.
De commissaris van politie kwam nader
bij.
Gij gaat zelden uit, niet waar, vroeg hij.
Bijna nooit, mijnheer.
Hadt gij iemand gezegd, dat gijg van
daag den avond elders zoudt doorbren -
doorzetten' het had al verschillende ma
len, tusschen het vriezen door, een of twee
dagen gedooid spocdcg bleek toch dai
het ,,een gewisse dcoy was, met reegen,
die het ijs al vriesende en dooyende al -
engokens deed verkwynen." Tot den I5ei.
Maart echter reed men nog veilig met wa
gens 'en sleden over die Zuiderzee, on
Jarks-hot doocweer.
Op den 18en Maart werd één der boven
beschreven ijsbrekers door acht paarden
door d.e vaart van Amsterdam naar Haar-
langs de tegenwoordige spoorbaan
getrokken. Door de aldus gebaande geul
voer den volgenden dag de eerste trek
schuit weer naar Haar'em, ,,vol volcks en
met .grcot gejuch."
Het duurde nog eenige weken eer al
bet ijs voor goed uit rivieren meren en de
Zuiderzee verdwenen was, en de 'aal'la
sporen1 van dezen strengen winter, ,,den
winter van '40", waren opgeruimd.
RUSLAND.
DE DOOD VAN LENIN.
De aankomst te Moskou,
Toen de tre:n binnenkwam, getrokken
doOT een locomotief, bedekt met sparre -
groen en ro> de en zwarte vlaggen, toen
kon men daar voor op zien zitten, een in
bont gckleed.c cinematografische opnemer
die machanisch zijn camera ronddraaide.
De trein stopte. Andere cinematograen be
<5on.n.en te werken en met de fotografen
klapten en sloegen zij, ingenomen door hun
technische bezigheden, met hun toestellen,
was voor al die menschem voor wier gc-
zondor eenig respect, wat bijna ondragelijk
richten zij hun onbeschaamde mach-nes
hielden..
De kist werd door zijn vrienden Kame-
new, Stalin, Tc-msky, Boecharin, Zinow -
jew, Kalinin, Rykow en Enoekidzc uil den
trein gedragen er werd niet gesproken
Buiten het station stonden soldaten
met omfloerste bajonetten. Hot vroor 14
graden. Duizenden en duizenden m'enschen
stonden met roiuwvaandels in de zijstraten
om zich bij den stoet te voegen, die naar
het gebouw dre vakvereenigingen gng.
Tot Zondag zal het lichaam daar op een
praalbed liggen, bewaakt door een eere -
wacht van vier menscben, die om de tien
minuiten wordt afgelo l.
DE BEGRAFENIS VAN LENIN.
Zondag precies vlier uur heeft de begra
fenis plaats gehad. Alle fabri jken en werk
plaatsen zullen gedurende 3 minuten hun
sirenes doen fluiten. De -treinen zulLen. 5
minuten stilstaan. De telegraaf- en radio -
diensten zullen' hun werkzaamheden sta -
gen
Ik spreek schier memand.
Hebt gij er den portierster niets van ge
zegd in tegenwoordigheid van andere per
sonen
Toen ik vanavond vertrok heb ik mada-
Fabrice mijn sleutel gegeven en haar
gezegd dat ik uitging.
Was de portierster toen alleen
Er was nog een vrouw bij haar, die ook
n dit huis woont, doch wier naam ik nog
dot ken.
Wie was die vrouw vroeg de commis
saris aan madame Fabrice.
Juffrouw Henriette, antwoordde de por
TStCf,
O, juffrouw Henriette, herbaalde de
man.
Dan wendde hij zich tot den brigadier
der politieagenten en vroeg hem
Zijn uwe mannen beneden, verwittigd
Zub'en zij die vrouw onmiddellijk naar bo
ven brengen zoodra zij aankomt
Ja, mijnheer de commissaris.
Zij blijft lang weg, die juffer, murmelde
de commissaris.
De geneesheer, die gcruimen tijd bij Fa
brice had gestaan, richtte zich cmsklaps
op.
Sbil, gebcod dc man der wetenschap.
Aller blikken richten zich vol angst op
Fabrice, die eventjes de oogen opende.
;n zag zijn lippen bewegen.
Hij zal spreken, Seidc de geneesheer.
Mag ik hem ondervragen vroeg de
ken. De draadloozc telefoon 1
funèbrc doen koorer..
Duizenden u't den n !•.- v,
Moskou getrokken cm dc p'
te wonen. Kazernes cn li;:
bruikt om de menschen nJ
Het défilé van Keurenden, J:
nin's overschot trokken bs'-'.g
lometers. Reeds meer dan 6f0<
ncn zijn voorbij getrokken. Op
koude van 20 graden bevonJ zich
zetlende menigte in dc Stralen
Graaf B rook derf Ranlzau h
der builenlandschc Icga' ts c
de k at g.-legJ. De professoren die
seming hebben verricht, vcrk'.-.rer.
lichaam vele jaren gcccnstr\ r:l r
MARKTOVERZICHT.
Hel is een feit, dat het
in ons land minder wordt. De m r. I
brengst van de vleeschbclas!in.;
zulks aan. Er zijn we], die d. v.r'
de marktprijzen uilsluitend zoeken
invoer van Deensch v ttsch, doch v.
nen, dat zulks eene eenzijdige f
Van invloed zal die invoer lor
maar van uitsluitend is geen spr..k
zijn tal van oorzaken, die samenw
tot verlaging van de vlecschpri;/n.
minderde koopkracht van een dc'
vo'king, gevolg van verlaging der
werkeloosheid, met een woord d.
ajn,
irkt dan
iren de
-el die bet<
scha.
behoefte. Ecrc!
1,10 a f
Melk- en kalf
nc malaise beheerschl n
het Deensche vleesch.
Te SCHAGEN
op 24 Jan. iels bter, hoe
meer het gevolgd was va
voer, dan wel aan
kw, gold: 1,25 de Kg..
1,15 3e 95 cent a 1,-
koeien waren wegens de strengen l oud-
uitsluitend cp de marktsta'Ien 1: ind
Daar werden prijzen besteed v m I 275
tot 450,Nuchtere .kalveren Mij\
hoog 15,a 26,Dc rhi.u I.-t
liepen tot 46,varkers waren n rui.i
mate aangevoerd de prijs l' p van f 0.66
tot 0,76 per Kg.
r-FMFwr.n nifuvts
VEREENIGDE STATEN
New York, 26 Jan. Al'c schuier on (.jen
bare gebouwen in dc stad N.-.rk /.|,i
gesloten Sn verband met de on lUnd .-
koude.
FRAUDE MET WERKL007ENSTEl N
Bij de controle ter gemeentvsocr larie
commissaris.
Neen, nog niet.
Fabrice leunde met beide hand... p
armen van zijn zetel en zich een ui op
richtende, schoof hij cer;gsgz.;ns vooruil
Eensklaps scheen zijn gelaat Wir n
leven- te .toonen hij ademde krach''g en
in zijn oogen schitterde een kor.:'.ul.'.ig
glans.
Dicfl.... Mfoordanoar j-:1,
zindelijk, den blik recht voor zijn rht
houdend, alsof hij daar iemand z f
'k ken u.... O, ik ken u, P! rr- R - .r
Leonline stiet den pcl:t:ec< i
die zich voor haar bevend, driftif r :j
:n sprong schreeuwend op Fabrice 1
Wat zegt hij
Maar wat zegt hij toch? kr
De commissaris gre:p haar h I n 1
en dwong haar achteruit te Aiui
hij op strengen .toon ze! Je
Zwijg, mejuffrouw, zwijg.
Intusschen oecd Fabrice care
ging en sprong recht cp d b e r>
Dc commissaris wilde h;m n-r>:
Ondervraag hem niet, zc:J
heer, 't zou vruchtcVos zi n
Dief!.. Lafaard! kreet cc u
met vooruit gestrekt en arm r 1 o
déef!.- Houdt den morrdci
't.. Pierrc Ricard
Hij weet niet, wat hij zo", r o
meisje, wier boezem van angst r'
tenis zwoegde, hij ij!», de rr.gt-
Wordt vervolgd.