16e Jaargang.Dinsdag 10 Februari 1925.No. 15.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
I SIT I
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
dinsdag en vrijdag.
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden 1.
ADVERTENTIëN:
Van 15 regels 0.50.
Iedere regel meer 0.10.
uitgever
corn. j. bosker, wieringen
nieuwe methode
Schadevergoeding voor de
"^Zuiderzee - visschers
Men schrijft aan de N. R. Crt:
De Zuiderzee is voor velen onzer
een gewoon en alledaags iets. Wij
zijn er ons niet van bewust, dat
dit een uiterst merkwaardig ge
bied is, ja volgens sommige geleer
den het merkwaardigste „brak
watergebied" ter wereld.
Er wordt daar een voortdurende
strijd gestreden tusschen zoet en
"■zout water. Jaarlijks wordt door
de IJsel en op andere wijze 16 ku
bieke kilometer zoet water aange
voerd; de Noordzee tracht dit weer
weg te spoelen met een dagelijk-
'sche hoeveelheid van 4 kubieke ki
lometer. Zoo kan zij de kusten
van Friesland zout houden, maar
in het Zuiden lukt dat lang niet.
Iloewel de dagelijks aangevoerde
hoeveelheid zeewater ongeveer 100
maal zoo groot is als die van zoet
water, bevat het zeewater bij Am
sterdam gewoonlijk slechts een
derde tot een vijfde van de zouten
Jdie Noordzeewater bevat. De
schommelingen in hét zoutgehal
te wordt veroorzaakt door min of
meer rivierwater dan normaal,
sterkere of zwakkere verdamping,
enz.
Nu gaan wij dwars door dit ge
bied een dam leggen. Voor een
groot deel van de brakke water
massa (juist de beste vischwateren
zal toevoer van nieuwe hoeveel
heden zeewater onmogelijk wor -
den gemaakt, terwijl de voortgaan
de aanvoer van IJselwater enz.
binnen hot jaar na voltooiing van
den afsluitdijk de laatste sporen
zeewater zal hebben verdreven.
Groote gebieden ter weerszijden
van de eertijds brakke wateren zul
len dan volop van zoet Water kun
nen gebruik maken.; groote stuk
ken land op den bodem van het IJ
.selmeer zullVn worden droogge
legd. Maar de visscherij zal van
haar mooiste vischwateren wor
den beroofd. Zoo is tenminste dik
wijls uitgemeten.
Dikwijls is de vraag gesteld
feuilleton]
No. 41.
Toeden avond, mijnheer, sprak zij
juist sloeg het negen uur op mijn
pendule. Ik dank dat u zoo stipt op
het afgesproken uur komt.
Ik ben dat gewoon mevrouw.
Ga zitten, mijnheer Ramcl, op
de canapé hier naast mij.
En zij vatte George bij de hand.
Welnu, en zij vestigde haar
zachten blik op hem, heeft u de
laatste drie dagen hard gewerkt
Ja, mevrouw, ik werk nooit zoo
veel als ik wel zou willen.
't Is waar. Uw succes verplicht u
tot werken. Het is nog niet lan^,
dat ik u ken, mijnheer Ramel en
toch lijkt het. mij of ik reeds jaren
lang uw leven medeleef, of ik ge-
deekl heb in uw teleurstellingen,
in uw beproevingen, of ik met u
gestreden ne geledenheb.
Bestaat er dan tusschen ons een
geheimzinnige verwantschap? 't is
of u\v ziel tweelingzuster van de
mijne is. Daarom begrijp ik u ze
ker zoo volkomen.
Zooeven toen sprak u over uw
moeder, die uw vader aanbad rn
toen zij ik zoo bij mezelf, u aan
ziende; „hoe gelukkig zal de vrou
zijn, die mijnheer Ramel zal lief
hebben. zooals zijn moeder werd
bemind.
Bemind te worden, maar dat is al
wat zoeken de talrijke vischmassa
's in de Zuiderzee!? Wat drijft die
geweldig groote scholen
"Het is gebleken dat het de visch
te doen was om brak water, om
water, dat juist de goede samen -
stelling hoeft voor bepaalde le
vensverrichtingen. In de Zuidcr -
zee, waar om zoo te zeggen wate
ren van iederen gewenschten
graad van zoutheid aanwezig zijn
kan elke vischsoort terecht. Som -
mige soorten moeten geboren wor
den en opgroeien in water met 'n
bepaald zoutgehalte. De Zuiderzee
is, zooals een Nederlandsche ge
leerde dat teekende hun osmoti
sche couveuse.
Het feit, dat de visschen in de
Zuiderzee niet in de eerste plaats
voedsel zoeken, maar wateren,
waarvan het zoutgehalte hun aan
genaam is, verklaart hun talrijk
heid. Sommige soorten zoeken op
gezette tijden de Noordzee op om
,bij te eten.
Legt men nu den afsluitdijk, dan
zal, naarmate de arbeid vordert,
het water van de „couveuse" hoe
langer hoe zoeter worden, en de
visch zal op zich laten wachten op
die plaatsen, waar zij vroeger in
grooten getale voorkwam. Juist de
beste vischwateren zullen zoo
goed als ontvolkt worden, „terwijl
het bedrijf binnenwatervïsscherij
wordt, die weldra met geheel an
der materiaal zal worden uitgeoe
fend dan de huidige zeevisscherij"
..De schuiten worden vrijwel alle
waardeloos, dus iedere schipper -
visscher mist alvast dit bezit, bo
ven zijn inkomsten uit het bedrijf.
Een somber toekomstbeeld wordt
ons hier voorgehouden En toch
kan niemand met stelligheid bewij
zen of het met de werkelijkheid o-
vereen zal komen.ja, men kan
zelfs voorzien, dat niet „vrijwel al
le" schuiten waardeloos zullen
worden. Immers is het zoo lang
zamerhand zeer bekend gewordenl
sluitgat in den grooten afsluitdijk
Wieringen-Piaam gedicht en het
TJselmeer geheel zoet geworden,
dan zal het zijn, of de IJsel zijn
les wat wij verlangen, wij, vrou
wen. 't Is het doel' van ons bestaan
"t is daarvoor dat wij leven en t
is dat wat ons doet leven. Mijn
heer George, ik heb in de laatste
dagen veel nagedacht. Ja, waartoe
zal ik het u verbloemen, ik heb
veel nagedacht aan u en uw verle
den dat zoo moeitevol, zoo pijnlijk
was. Ik was 'n beetje boos op mij
zelf dat ik mij aldus met u bezig
hield. Ik was zelfs verschrikt over
de groote plaats, die u eensklaps
in mijn leven had ingenomen; ...ik
kan het mijzelf niet langer ont
veinzen; waar tot dusver niemand
was, is u nu.
Georges luisterde, verbluft, mee
gesleept. door de muziek van die
stem en als bedwelmd door den
stralenden gloed van dien blik.
Zal ik het u ook zeggen, ging me
vrouw Joramio voort, ik heb ook
gedacht aan dit jonge meisje., uw
buurtje, die u Edith heeft genoemd
Zoudt u willen gelooven dat toen
'n allerzonderlingst en dwaas
denkbeeld bij mij is opgekomen
Verbeeldt u, ik dacht dat u ver
verliefd was op dat kind. En me
vrouw Joramie begon te lachen,
terwijl George 'n kleur kreeg.
Lieve hemel ja, ging zij voort
ik heb dit gedacht Maar u zou vrij
eer verliefd worden op het verruk
kelijk beeld van uw schilderij dan
op dit vrij onbeduidend ding dat
u als model heeft gediend.
George voelde 'n hevige smart,
doch het geleek of zijn tong zich
verlamde om hem te verdedigen.
De verwarring van de jonge man
mond heeft vlak te 'Oosten van
Wieringen, waar meer dan 30 uit
wateringssluizen, ieder van 10 me
ter breed, het I.Iselmeer van het o
vertollige water zullen ontlasten.
Het gevolg van dien nieuwen toe
stand zal zijn dat de wateren tus
schen afsluitdijk en Noordzee veel
zoeter worden dan zij eertijds wa
ren; immers de aangevoerde hoe
veelheid IJsel- en ander water
—alles zoetzal even groot blij
ven, terwijl de dagelijks aange
voerde hoeveelheid vloedwater
met ten minste de helft zal afne
men. De nieuwe toestand zal dus
laardoor gekenmerkt worden, dat
het brakwatergebied, dat zich
eerst in het Zuiden van de Zui
derzee bevond komt te liggen
ten Noorden van den afsluitdijk
Naarmate het afsluitingswerk zijn
'oltooiing nadert, zal het zich
•neer en meer naar het Noorden
verplaatsen en de visch zal zich
daaraan aanpassen en zijn verblijf
Maats eveneens naar het Noor
den verleggen.
De afsluitdijk zal' dus niet een
vernietiging, maar een verplaat-
ving van kostbare vischwateren
net zich brengen. Hoeveel ver
schillende gebeurtenissen niet met
ibsote zekerheid te voorspellen
zijn zoo is het bijvoorbeeld nog
moeilijk te zeggen hoe sterk en in
velk tempo Marsdiep en Vlie zul-
'en verzandenin zijn algemeen
heid is het bovenstaande ongetwij
'eld waar. En al blijft slechts 30
^0 pet. van de Zuiderzee over, toch
's de oppervalkte ervan nog groot;
vele malen die van de Haarlem -
mermeer.
Bij den nieuwen toestand zou
men kunnen bestudeeren bij wel -
ken graad van brakheid, die men
min of meer in de hand zal heb -
ben, men den meesten visch aan -
trekt. Immer ook langs de kust
van Noordholland en Friesland
kan men na voltooiing van de wer
ken water uitlaten. Het zal een ie
der duidelijk zijn dat men bij Fries
land zoo ver mogelijk van de zee
gaten af is men geeft het zoete wa
♦er, als men het daar spuit, gele -
ontging haar niet;
Als ik in uw geval was, mijnheer
Ramcl, zou ik geen gewone vrouw
willen beminnen, doch slechts 'n
vrouw die in staat is om u tc be
grijpen, die in dezelfde hoogere
sfeeren der kunst zich beweegt,.
Bestaat er zulk 'n vrouw? "vroeg
Georges bedeesd.
En onder den gloed van haar bliic
sloeg hij de oogen neer. Waar
om zou zij niet bestaan antwoord
de zij Mijnheer Georges, zoek haat
en gij zult die vrouw vinden.
De aanval was ditmaal zoo recht
streeks dat Georges zijn geliecle
wezen voelde trillen.
Doch mevrouw Joramie meende
len jongeman 'n verademing te
moeten toestaan en niet al te snel
zijn nederlaag die zij zoo goed als
zeker achtte, te voltooien.
Welnu we zullen mijn schilde
rijen eens gaan zien, ..en zij stond
nlotseling bij dat gezegde op.
Georges tsreek met de hand o-
ver zijn voorhoofd, als ontwaakte
hij. uit 'n soort hypnose.
Zij stonden op en liepen naar 'n
langwerpige galerij die schitte
rend was verlicht. Wat tal van
meesterstukken waren hier bijeen.
Maar het is hier 'n waar mu
seum, riep Georges uit.
Het mijne, sprak mevrouw Jo
ramie. Mijn man is millonair en
laat mïi begaan. Voor het beroem
de schilderij van Laura en Petrar
eha bleef zij staan, terwijl haar
hand o" de arm van den schilder
rustte. Ziet ge, sprak zij, als ik dit
zie, wordt ik aangedaan bij de her
genheid zich met het zeewater te
mengen. Echter zal, wanneer men
dat bij Noordholland doet, de eb
het zoo snel mogelijk naar de
Noordzee kunnen wegvoeren, en
het stuk Zuiderzee bcneerden den
dijk zal er dan niet veel zoeter
door worden. De merkwaardige
omstandigheid zal zich voordoen,
dat men er desgewenscht het os
motische klimaat" min of meer
naar willekeur zal kunnen rege
len en men zal die concentraties
kunnen kiezen, die voor de meest
aewenschte visschen het aange
naamst zijn. Van hoe groote betee-
kenis dat zijn kan behoeft na het
bovenstaande niet nader gezegd te
worden.
Zoo hopeloos als sommigen dat
zouden willen voorstellen is de
toestand niet. De beste schadever
goeding voor de Zuiderzeevis-
schers zal zijn schadeloosstelling
met een nieuw brakwater-vischge
bied naast het eveneens goede
vangsten belovende zoete IJsel-
meer, al zal het eerste niet geheel
de afmetingen hebben van het
oude, en al zal het een grondige
voorbereiding vereischen om uit
den nieuwen toestand zooveel mo
gelijk nut te kunnen terkken.
GEMENGD NIEUWS
Om niet te worden gestraft
is een Franschen deserteur er ee-
nige jaren geleden toe overgegaan
zich te verkleeden als vrouw. Hij
heeft al die jaren met zijn vrouw
in wie men een vriendin zag, in
een der Parijsche huurkazerners
gewoond onder een aangenomen
naam. Men kan zich voorstellen
hoe gek dezer dagen de conciërge
van die huurkazerne opkeek toen
hij een man voor zich zag staan,
die zeide bewoonster van het ap
partement te zijn boven in het ge
bouw, waarvan de corcierge niet
beter wist dan dat twee vrouwen
bet bewoonden. Aan de commissa
ris van politie heeft de deserteui
wiens ware naam Paul Grappe is
verteld, wat hij al zoo heeft ge-
daaa om niet te worden gestraft
innering aan die schoone liefde, 't
schijnt of ik op mijn lippen den
gloed van dien brandenden kus ge
voel, welken Patrarcha op Laura
's mond drukte, en dan zucht ik:
Zoo zou ik bemind willen worden.
Waarom zoudt u niet aldus be
mind worden,? vroeg hij met ont
roerden stem. Is u niet aanbidde
lijk? De oogleden van mevrouw
Joramie verwijdden zich, en den
iongen man met 'n onbeschrijfelij-
ken uitdrukking van groote tee-
derheid aanstarende, bracht zij
hem geheel buiten zich zelve.
Op zijn beurt zuchtte hij, en mis
schien niet wetende wta hij deed.
omvatte zijn arm haar leest en
Irukte haar tegen zijn hart.
Zij boog haar hoofd een weinig
achterwaarts, en haar oogen hal
verwege sluitende, nam zij de hou
ding aan van Laura die haar lip-
ncn aanbiedt.
Maar de trillende lippen van-me
vrouw Joramie wachtten te ver
geefs op Georges kus ...Durfde hij
•liet! Of verrees eensklaps het
'•eine beeld van Edith voor zijn
geestesoog.
Mevrouw Joramie richtte zich op
<m zij sprak laat ons onze wande
ling voortzetten. Op dat moment
•doeg de penduleklok twaalf uur.
De jonge man schrok: al twaalf
uur, mompelde hij, ik moet naar
huis
I" heeft gelijk,wij moeten
«cheiden. Zii gaf hem de hand.
En terwijl Georges het hoofd voor
over boog om haar te groeten,
richtte mevrouw Joramie zich in
bureau:
Hippolytushoef Wieringen.
Telef. Intercomm. No. 19.
als deserteur. In den oorlog was
hij gewond en de militaire genei»
heeren meenden dat hij zich opzet
telijk had verminkt, om zoodoen
de vrij te komen uit den militai -
ren dienst. Dit was echter niet zoo.
hij was inderdaad gewond door
een granaatscherf. Toen men hem
dus wilde straffen voor een ver
grijp, waaraan hij zich niet had
schuldig gemaakt, besloot Paul
Grappe te deserteeren. Ilij stelde
zijn vrouw van een en ander op de
hoogte en toen hij thuis kwam.
leerde hij van haar naaien. Zii
maakte vrouwenkleeren voor hem
en had reeds te voren een dame»-
pruik gekocht, zoodat Paul Grappe
er althans wat zijn uiterlijk be
trof uitzag als een volmaakte da -
me. Alleen zijn schorre stem deed
wat zonderling en dit gaf hem in
de buurt weldra den bijnaam van
..het manwijf". Ruim tien jaar
beeft Paul Grappe als vrouw naast
zijn vrouw geleefd. Hij verdiende
zijn brood door naaiwerk Ie ver
richten voor een fabriek van ge
maakte kleederen. Eenige benauw
de weken heeft bij een paar jaar
geleden doorgemaakt, toen hij ziek
werd en hij natuurlijk onmogelijk
een dokter kon raadplegen, daar
dan zijn ware indentietijd aan bet
licht zou zijn gekomen. Nu het ka
binet ÏTerriot amnestie had ver
leend aan deserteurs en anderen
achtte hij den tijd gekomen om
weer als Paul Grappein het dege-
'ijksche leven terug t e keeren.
Daarom was hij zich bij den rom -
missaris gaan aanmelden, die "nar
telijk heeft gelachen om heigeen
Grappe al die jaren heeft uitge
voerd en hem de verzekering gaf.
dat hij nu weer als vrij man onder
zijn eigen naam kon leven in de
dad, die hem lief is. Men kan zich
de verbazing van de huren van
Grappe voorstellen, nu zii weten,
dat de dame met de groc-slem een
man was
Hikziekte in Engeland.
Eenigen tijd geleden kwamen in
de Belgische mijnstreken eenige
haar volle lengte op en drukte 'n
kus op Georges lippen, den kus.
welke George haar niet had dur
ven geven.
Buiten zich zeiven gevoelende
het beetje verstand te verliezen 't
welk hem nog was overgebleven,
opende de jonge man de deur en
verwijderde zich snel.
En zonder 'n zweem van schaam
te of er niets gebeurd was, riep zij
hem na: Goedenavond mijnheer
Hamel; Tot het genoegen u weer te
zien.
Arme Georges Arme Edith
Toen Georges zich in de vrije
'ucht bevond haalde hij diep o-
dem en voelde zich ontheven van
^en zwaren last. De betoovering
an mevrouw Joramie was verbrn
en. Hoe was het mogelijk. dus
roeg hij zichzelven af, dat ik F-
'ith 'n oogenblik heb kunnen ver
-eten. Neen. neon Edith, jou alleen
bemin ik en zal ik blijven liefheb
ben.
Toen hij des anderen daags wak
ker werd was het reeds laai en de
uortiersvrouw wekte hem om hem
«•ts nieuws te vertellen.
Als u voor het raam gaat staan,
zult u vreemd opkijken mijnheer!
Hoezoo!
Wel de kamer van juffrouw F.-
lith is ledig. Vader Mourillon i»
>p stel en sprong verhuisd
Wat Verhuisd!? Maar heeft
hij u tenminste niet ziin nieuwe
woonplaats opgegeven Tk heb
hem er naar gevrangdg maar liii
wilde het niet zeggen. Tk begrijp
het wel: u is de oorzaak, u alleen!
A' Wordt vervolgd.