16e Jaargang-
Vrijdag 14 Augustus 1925.
No. 66
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
Haar Hwiltjk.
HEERENBAAI.
PORTORICO.
I. E. KIÏÏSS
BLANKE BAAI. PRUIMTABAK.
WIERINGER COURAN
UITGEVER
^ORN J. BOSKER, WIERINGEN
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG en VRIJDAG.
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden 1.
ADVERTENTIëN:
Van 15 regels 0.50.
Iedere regel meer 0.10.
BUREAU:
Hippolytnshoei Wieringei
Telef. Intercomm. No. 19.
DE STORMRAMP.
Georganiseerde hulp.
De berichten uit den noordoost
hoek van Brabant, uit den Gel -
derschen achterhoek en een deel
van Overijsel bewijzen, dat niet
alleen het zoo tragisch verwoeste
Borculo zware materieele schade
kreeg door de stormramp.
In afwachting van de totstand
koming dezer landelijke organi
satie zende men met ruime hand,
wat men kan missen, opdat de
eerste en dringende nood in de
ergst geteisterde plaatsen ten Z.O.
van Nijmegen en vooral in Borcu
lo kan worden gelenigd, en opdat
de vereeniging of het comité, die
de regeling der schade ter hand
ïjeemt dadelijk, als het werk
wordt aangevat, kan beschikken
over de noodige fondsen.
Onze administratie is gaarne
bereid gelden tot leniging van den
nood in ontvangst te nemen, tot
tijd en wijle die taak door een
steunorganisatie wordt overgeno
men en daarna voor zoover dat:
noodig mocht blijken.
In volgende nummers zullen we
steeds de bij ons ingekomen giften
verantwoorden.
DE CYCLOON.
Het geteisterde Borculo.
Ds. M. C. van Wijhe, uit Bar-
chem schrijft na zijn bezoek aan
het verwoeste Borculo
De aanblik van Borculo tart al-
1$ beschrijving. Het stadje is vree-
selijlcer gehavend dan een plaats
in de vuurlinie. Geen huis is onge
deerd.
De straten zijn doorgangen tus-
schen puin, pannen, steen en bal
ken, latten, takken, stroo en stuk
ken huisraad.
Geen lach klinkt er.
Alom zitten de menschen met
de wanhoop op hun gelaat. Ver
slagen, radeloos.
In de meeste huizen zijn gewon
den. Tallooze verbondenen ont
moet men. Hoofd of arm in ver -
banden. Voor de verwoeste hui -
zen in triest gehavende stoelen
zitten de gekwetsten. Nog nooit
heeft een razende vernielende
kolkwind in enkele minuten zulk
een verwoesting aangericht.
Het hart wordt saamgeknepen
als men de moeder ziet, bij haar
doode kindje, dat met bebloed ge
laat in de armelijke bedstede ligt,
als men de levenlooze uitdrukkin
gen ziet op de aangezichten der
zwaargeteisterden, wier huis, een
puinhoop, absoluut vernietigd,
wier vrucht van jaren in een en
kele seconde door een alles-over -
weldigende macht is verwoest.
Alle verbinding is gestoord. De e-
lectrische geleiding is totaal stuk,
de waterleiding en de gasvoorzie-
ning zijn onbruikbaar. Te midden
van de diepste duisternis kwam
de razende dood met één slag van
honderden, van duizenden levens,
welvaart, geluk vernielen. Wie
het aanschouwt vindt geen woor
den die den toestand naar waar -
heid weergeven.
Komende van Barchem ont
waart men allereerst omverge-
waaide boornen. Niet een of twee
maar tientallen. Dikke sappige
kerngezonde peppels, b reed ge-
kruinde knoestige eiken, hooge
dennen, wijd zich strekkende ie
pen, alles ligt neergesmakt.
Ach welk een droevige veran
dering. De breede oude tcicn der
Protestantsche kerk en d- slanke,
teere, nieuwe toren der R. K. kek
verhieven zich vroeger zoo moe
derlijk over de uitgespreide hui -
zen-massa. Tiet groene lommer
wuifde hier en daar boven de hui
zen uit. De stroodaken lagen .acht
zijig gekoesterd in de zon, de par
nen der huizen hielden het z?n
licht vast in hun schittering of
kaatsten het terug in de luchten.
Het was een schouwspel, het pa
let of de stift van Rembrandt
waard.
FEUILLETON.
No. 19.
Ik twijfel er niet aan dat hij
den moord begaan heeft en de
schuld op haar zal gooien als hij
er kans toe ziet, begon Crewson
opgewonden.
Pardon, mijnheer, viel Dcgdü
le hem in de rede. Hij is daar hee
lemaal onschuldig aan. Hij is al -
leen in het hotel geweest om de ka
mers te bespreken. Toen hij dat
gedaan had, ging hij uit, werd o-
verreden door een rijtuig in de
volgende straat en kreeg een sche
delbreuk. Hij werd dadelijk naar
een ziekenhuis gebrachi en ze zou
den nooit geweten hebben, wie hij
was, want hij had niets bij zich
dat zijn indentiteit. kon bewijzen,
als niet zijn vrouw uiterst toe\ a1
lig in een motorbus langs was ge
reden, toen het ongeluk gebeurde.
Maar ze gaf Gilfoyle niet als zijn
naam, dat was alleen zijn zaken-
naam. Zoo ziet u, hoe siecht hij
ook was, dat hij part noch deel
had aan den moord. We moeten
den schuldige ergens anders zoe-
kerr.
Het meisje is onschuldig, daar
wil ik een eed op doen, riep Crew-
son.
Het lijkt wel zoo, mijnheer,
maar toch zou wel graag wreten,
waar ik haar vinden kon, maar
als ze ontsnapt is, betoekent het,
dat zo inziet, dat het spel verloren
is en hoe verder ze dan van ons
vandaan komt, hoe beter voor
haar. Maar we zullen haar toch
wel krijgen.
Ze is onschuldig, absoluut
onschuldig. Ze is zoo eerlijk en be
trouwbaar en edel als
Het spijt me, dat ik u in de
rede val, mijnheer, zei Dogdale.
Heeft ze u soms iets verteld van
gestolen cheques
Crewson keek den inspecteur
woedend aan.
Omdat we van de vrouw ge
hoord hebben, dat Gilfoyle, zoo
zullen we hem maar noemen, in
zijn eilen een heeleboel daarover
gezegd heeft. Ik kan u nu niet
meer bijzonderheden geven, maar
een paar van onze mannetjes zijn
op het oogenblik bezig op zijn kan
toor alles na te zoeken. Als Gilfoy
le deze man niet vermoord heeft,
dan heeft hij toch in ieder geval
andere dingen gedaan, die aan het
licht gebracht moeten w orden. On
dertusschen zoudt u mij zeer ver
plichten door mij dadelijk op le
bellen, als u hoort, waar het ineis
je is.
Neen, mijnheer, ik vergis mij
niet. in de natuur van die vrou.v
en ik zal er niet toe meewerken,
dat haar moeilijkheden nog erger
w orden. Ik zal
Ik bewronder uw gevoelens,
mijnheer, zei Dogdale kalm. Tk
hoop, dat u gelijk hebt. Maar laten
we niet afdwalen. U zegt. dat u de
indentiteit kunt vaststellen van
het. slachtoffer, mijnheer zei hij
tot Blakc.
Ik zou hem onder duizenden
herkennen, gaf Blake ten ant
woord. Als u nog meer bewijs noo
dig hebt. is mijn schoonzoon er
nog. Ik heb hem getelegrafeerd,
dat hij dadelijk naar Londen moest
komen. Tk denk, dat ik op zijn
laatst morgen antwoord van hem
heb. Dan hebt u zijn getuigenis
Tabaksfabriek ..De wakende Leeuw'1
Laat 12Ö - - - ALKMAAR.
70, 80, 100, 120, 140, 150, 160, 180, 200, 225, 250 en 350 400
450 en 500 cent per pond.
Geen toren te zien.
Een stomp, een gruw elijke steen
wond steekt uit. Daar stond de
toren der R. K. kerk. En daar, mid
den tusschen de huizen, is ten
breede brokkige lijn. Daar is de
oude, eeuwenoude toren der Ne-
derl. Herv. kerk verbrijzeld.
En de huizen zelf De rustige,
de gloriënue daken
Geen dak is te zien.
Hier en daar nog enkele pannen
Verder verbroken kap-geraamten,
hij ritsen naast ritsen zijn de pan
nen weggesmeten.
Tusschen wallen van om en op
elkaar gestorte boomen en omge
worpen aarde bereikten we het ge
meentehuis. De secretarie was in
gericht als hospitaal. Gruwelijk
verminkten werden er verbon-»
den. De doktoren uit Borculo en
omgeving waren ijverig en toch
rustig bezig.
Bijzonder gew-aarde hulp was
verleend door mr. Wittewael, bur
gemeester van Locliem, die mee-
zorgde als ware het zijn eigen ge
meente. Op zijn instagatie waren
de bakkers te Lochem reeds om
half drie begonnen te bakken, zoo
dat smorgens 7 uur reeds een wa
gen met 1000 brood en te Borculo
aanwezig was. Honderden maak
ten hiervan gebruik. Ware deze
voortreffelijke maatregel niet gs-
ook.
- Waar zegt u, dat hij is
- Ja, hij was in het Zuiden van
Frankrijk, hij ging uit Parijs daar
heen, een paar dagen geleden. Ik
zal het wel gauw definitief weten,
Dan zal ik het u berichten.
- Dank u, mijnheer. We zullen
dan ook wel weten, wat die man
met Gilfoyle te maken had, want
daardoor allen kan verklaa» d
worden, hoe hij in die kamer
kwam.
Ik ga terug naar 't hotel, zei
Blake.
Dan zal ik u nu niet langer
ophouden, liceren en eens ga kij -
ken wat onze menschen op het
kantoor van Gilfoyle gevonden
hebben. Ik hoop dat ik straks nog
nieuws voor u heb.
Het onverwachte.
George, het spijt mij erg hoor.
Zoodra ze alleen waren keerd1
Blake zich naar George, die som
her uit het raam stond te kijken.
Spijten Wat eigenlijk zei
hij terug.
Nu, van dat meisje, ging Bla
ke verder. Wel niet zoozeer om
haar als om jou. Als ik geweten
had, dat het zoo zou gaan, zou ik
je nooit gevraagd hebben, om me
to helpen. Het is een nare geschie
denis voor je, en het is mijn schuld
dat voel ik wel. Het spijt me.
Crewson draaide zich nijdig om,
Ik zeg je, dat meisje is zoo on
schuldig als mijn eigen moeder,
dat staat als een paal hoven wa -
ter. Ik ben niet gek. Hiram Blake.
Verdraaid, ik weet toch hoe ze
zich gedragen heeft in deze zaak
en.... maar dat interesseert jou
niet. Maar één ding is zeker, ze is
niet getrouwd, Hiram BlaYe.
troffen, dan zou er zoo goed als
zeker nood en gebrek hebben ge-
hcerscht. De Locliemsche sproei
wagen voerde water aan uit de
aldaar pas in werk zijnde water
leiding.
Het droevigst schouwspel lever
de de Herv. Kerk op. Dit oude
Romaansche gebouw uit pl.rn.
1300 was tot een puinhoop verval
len.
Onbeschrijfelijk woest wras de
aanblik. De toren lag in brokken
ter aarde. Balken en puin lagen
manshoog in de toegangen en het
middenschip was een verwoesting
Het huis van den predikant was
mee een der hengst gehavenden.
Niets was meer ongeschonden^
Meubels waren naar buiten geslin
gerd, het dak was weggeworpen,
muren gescheurd, de bovenverdie
ping was verdwenen en lag aan
brokken her en der. Onbeschrijf
lijk. Het gansche meubilair was
geschonden zoo niet vernietig,!
In het alles doovend geraas der
vernieling en in het geloei van
den storm hoorde men niet hoe
het eigen huis instortte, hoe op ei
gen erf de boomen kraakten, hoe
het dak neersmakte.
Sommigen wierpen zich op den
grond, anderen vloden naar bui -
ten en wierpen zich plat ter aar -
de, anderen vluchtten in den kel
der.
Alle huizen zijn beschadigd.
Geen ruit ongebarsten.
Menschen zijn door de ruiten
heengeslingerd, deuren zijn uit
hun hengels, schuifdeuren uil hun
richels gelicht en de 'vertrekken
hinnengeploft.
En te midden van dit alles,
voor de verwoeste daklooze won in
gen, zitten de beroofden. Met siom
beid, mal lamheid geslagen. Wan
hoop, radeloosheid ligt op hun
gelaat. Het is vreesclijk.
Wij bezochten van Grootcrs,
timmermansknecht. Toon zij wil
den vluchten en zich wilden ver
bergen in een groot gat achter do
worstels eener omgeslagen boom,
werd hun twaalf-jarig kind gotrof
fen door een weggeslingerde balk
in den hals en overstróómd door
bloed viel het knaapje dood in va
ders armen. De ouders waren zelf
als neergesmakt.
Naast de roomsrhe kerk lag de
toren. De BK. pastorie was er
schijnbaar vrij goed afgekomen.
De kerk toonde inwendig scheu
ren.
De gevel van een nieuw scho >1-
gebouwwas weggedrukt. Door do
opengescheurde ramen zag mon
op verdiepingen hoe do muren hol
den en hoe de meubels dooreen la
gen.
De tuinen waren onzegbaar ge
havend, alsof alles uitgerukt on
op hoopen was gesmeten.
Boerderijen waren platgeslagen,
vee was vermorzeld.
Nimmer heeft in Nederland oen
storm zóó een plaats verwoest als
op 10 Augustus 1025 in het ramp
zalige Borculo is geschied.
Het is een zaak van eer. van
barmhartigheid, van deernis, van
vaderlandsliefde voor geheel Ne
derland om te toonen dat er inder
daad een diepe eenheid bestaat
in het dragen van elkanders las -
ten
Dat is waar. Ik heb mijn
mond voorbij gepraat, George, dat
geef ik toe. Ik had nooit gedacht,
dat jij het zoo te pakken zoudt krij
gen.
Hoor eens, Blake, zei Crewson
met nadruk. Ik zei een tijdje gele
den, dat ik den man van het meis
je zou zoeken en alles zou doen
om ze weer bij eikaar te brengen.
Maar ik kan er bij zeggen het zou
me kapot gemaakt hebben en ik
zou het toch gedaan hebben. Nu
is het heel iets anders. We moe
ten nu niet den man, maar de
vrouw vinden, want ik kan je ver
zekeren, dat ik aan niets anders
denken zal, voordat ik dat meisje
gevonden heb en beschermd heb
tegen die haaien, die om haar heen
zwemmen.
Heb je geen andere plichten
tegenover jezelf, tegenover.
Andere plichten riep Crew
son. Het gaat om mijn heele leven
Tk heb van dat meisje gehouden
vanaf het eerste oogenblik, dat ik
haar zag. Toen wist ik het niet,
Hiram ik wist het niet voordat ze
hier in deze kamer een huilbui
kreeg, nadat de politie haar had
vrij gelaten. Maar nu weet ik hot
Kii keerde zich snel naar het raam
toe en bleef met zijn rug naar de
kamer staan. Blake keek tersluiks
even naar hem. zij zag saamgekne
oen handen op zijn rug en was
zoo verstandig om zich stil te hou
den.
Plotseling draaide Crewson zich
om.
Later we naar het hotel gaan,
zei hij. Voor het geval ze terug
komt, kunnen we den sleutel bij
den portier laten, maar ik zal haar
moeten zoeken, denk ik, Hiram.
L'aten we aan hot werk gaan, ik
krijg het hier te benauwd.
Maar de taak, die Crewson op
zich nam, had weinig kans van
slagen, al wist hij dat niet, tenzij
het onverwachte gebeurde. Op het
zelfde oogenblik dat hij met Blake
op weg ging naar 't Gordon-hotel
verloor Nanette het laatste grein
tje hoop op ontsnapping.
Ze wist niet, hoelang ze in een
bezwijming had gelogen, toen ze
weer tot bewustzijn kwam. Het
flauwe licht in de kamer was een
teeken, dat het avond begon te
worden en de doodsche stilte in
het huis gaf haar het angstige ge
voel. dat er niemand in was. be -
halve zijzelf. Maar toen haar oogen
opengingen en ze haar hoofd be
woog, kwam de gestalte van een
man uit de schaduw te voorschijn.
Je dacht zeker, dat ik weg
was hé zei hij met een harden,
metaalachtigen klank in zijn stem.
Maar ik wou je eerst aan je ver
stand brengen, dat er een boel
ratten in de buurt zijn, ik heb ze
den weg gewezen naar hoven, ze
zullen je dus wel gauw komen
zoeken als het donker is. Geen
enkel ander levend wezen zal l»ii
ie komen, dus begrijp je Wel. dat
ik me eindelijk gewroken heb.
Ik had je gezegd, dat ik ie tot
het eind van de wereld volgen
zou. Dat heb ik nu gedaan. Vis /e
ie gevangen hadden gehouden en
ic veroordeeld hadden wegens
moord op hem, zou ik ie hebben
laten ophangen, ook al noemden
ze je bij een anderen naam. M-mr
dit is heter dan ophangen. Nie
mand kan het te weten komen,
niemand, en zo kunnen mii niets
maken. O, zoo is het goed, erg
goed.
Wordt vervolgd.