Bij Ruwe Handen Purol.
TWEEDE BLAD.
VRIJDAG 1© NOVEMBER 1932
No. 91
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
DE MODERNE MOUW IS
OUDERWETSCH.
WIERINGER COURANT
PARIJSCHE MODEBRIEF.
Fantastische mouwen,
grillig van kleur en vorm.
Ik bladerde in een heel oud Fransch mo
deblad en daar viel mijn oog op de volgende
woorden „Mouwen en manchetten behoo-
ren tot de fantasieën der grillige mode die
er een nieuwe versiering van maakt wanneer
de gewone garneeringen haar beginnen te
vervelen."
„Ja," dacht ik, „zoo is het en zoo zal het
wel blijven. In de laatste jaren hebben zoo
enge veer alle japon-onderdeelen de grillen
van de mode ondergaan. We hadden korte en
lange, nauwe en wijde rokken, hooge en lage
tailles. We kenden de fantasie van japonnen
zonder of wel met enormekragen, met ge
sloten en met lagen hals nu zijn eindelijk
de mouwen eens aan de beurt."
door een strook of een ring van glad bont.
We hebben hier echter al eens eerder ge
zegd dat al deze versieringen, hoe aardig ook
op zichzelf, niet voordeelig zijn voor de slan
ke lijn. En wie geen lange, tengere armen
bezit, zijn buitengewoon voorzichtig met de
toepassing van dit modesnufje.
Het eigenaardige van de moderne mouw is,
dat er eigenlijk geen mouw 1932 bestaat. Wel
vinden we mouwen uit het jaar 1880, 1872 en
1830, zelfs exemplaren uit 1570 en 1540 zijn
niet uitgesloten. Wanneer de schoone dames
onzer portrettengalerijen eens spreken kon
den, zouden ze misschien haar verwondering
uiten, elk de mouwen uit haar tijd te zien
dragen.
Voor de hedendaagsche vrouw is dit ver
schijnsel echter verre van onaangenaam.
Wat een prettige afwisseling kan men be
reiken met al die verschillende mouwen. Nu
eens kan men er, met wijde vleugelmouwen,
uitzien als een statige dame uit de Middel
eeuwen. Een ander maal als een moderne
Grieksche, zooals de dames omstreeks 1800
zoo graag verschenen. Ge kunt bij elke stijl
leentjebuur spelen, van alles een proefje ne
men, wanner ge alleen maar niet tracht u in
den stijl van 1932 te kleeden, want die be
staat niet.
Een andere fantasie op het gebied van mou-
en die niets met den vorm te maken heeft
- is de kleurencombinatie. Een mouw kan
uit verschillende kleuren samengesteld zijn
of geheel contrasteeren met de japon. Een
zijden toiletje met kanten mouwen is al niets
bijzonders meer. Eigenaardiger is b.v. een
zwarte japon met groene of een bruine japon
met blauwe mouwen. Soms is het effect zeer
artistiek.
Als versiering bedoeld is ook de manier
waarop men de mouw in de japon zet.
Nu eens is het een raglanmodel, dan weer
een mouw die deel uitmaakt van het schou
derstuk of zelfs tot aan den hals geknipt is.
Er bestaan ongelooflijk veel variaties in dit
genre en er ontstaan steeds nieuwe.
De garneering van de mouw is gewoonlijk
ter hoogte van den elleboog aangebracht, nu
eens door ingehaalde gedeelten dan weer
Een typisch kenteeken van de huidige mo
de is het korte pelerinejasje. Heel aardig kan
men een ouden wintermantel in zoo'n mo
dern kleedingstuk herscheppen. Het beneden
gedeelte wordt verwijderd en evenzoo de
bontkraag en manchetten Deze laatste wor
den vervangen door zeer lange, wijd uitstaan
de manchetten en een breeden pelerinekraag,
die schuin over de borst kruist en waarvan
de uiteinden achter op den rug worden vast-
gestrikt. Dit stelletje kan men zoowel van
bont als van pluche nemen, waardoor 't ge
heel niet duurder behoeft te komen. Ook kan
.men pelerine en manchetten gedeeltelijk van
bont en gedeeltelijk van stof vervaardigen.
WILHELMINE.
i Ons Lichaam en onze Gezondheid.
WAAR VROUWEN HEERSCHEN.
het zwakke geslacht.
Wanneer wij, Europeanen, spreken
van het hoofd van het gezin, bedoelen
wij natuurlijk den man en we worden
zelden verkeerd begrepen. Wanneer we
dit echter in midden-Sumatra zouden
doen, dan zou letterlijk iedereen aan
nemen, dat we de vrouw bedoelen.
Inderdaad de vrouw heerscht in
midden-Sumatra en de man heeft er
niets te vertellen. Maar dan ook heele-
maal niets. Hij heeft alleen te gehoor
zamen en liefst zonder mopperen.
Niet dat het zwakke geslacht op Su-
matra zich zoo sterk heeft geëmanci
peerd. Integendeel het is de baas uit
traditie en tegen traditie is het zwaar
vechten. De man zucht dus onder het
juk van de vrouw en doet dit met de
natuurlijke gelatenheid van een slaaf
Menankabau heet de landstreek waar
de vrouwelijke tyrannie den meest
volstrekten vorm heeft aangenomen.
Daar heeft de man geen rechten en
geen bezit en de vrouw beschikt over
.hem naar goeddunken. Iedere fami
lie heeft haar eigen plaatsruimte en
woont in huizenblokken samen. Hoofd
van dezen familiekring is de Ibu, dat
is de oudste vrouw der familie, die
wordt bijgestaan door een raad van
vrouwen, waarvan de priesteressen en
de politie-agenten niet de minsten
zijn. De mannen daarentegen werken
op het veld, verzorgen het huis en de
kinderen en betalen bovendien het
.loon voor hun arbeid aan de vrouw
uit. En die uitbetaling houdt zelfs
niet lieelemaal op, als de vrouw meent,
dat zij haar man maar moet opgeven
en hem alleen achterlaat.
De jeugd.
De jongens staan er beter voor dan
Het gevaar van „doorliggen"
Voor het welzijn vstn den patiënt is
de wijze, waarop hij ligt, van het groot
ste belang- Een zieke, die slecht ligt,
voelt zich onbehaaglijk en wordt onte
vreden en rusteloos. Eventueele wen-
schen op dit puur, moeten daarom
worden ingewilligd in alle gevallen,
waarin er geen bezwaren door ont
staan. Over het algemeen voelen de
zieken zich het bost, wanneer het
hoofd middelmatig hoog ligt en de
voeten ergens tegen aan kunnen steu
nen, b.v- tegen een stevige rol aan het
voeteneinde, waardoor tevens afglij
den van het lichaam wordt voorko
men. Iets zeer onaangenaams bij lang
durig liggen is een gevoel van ver
moeidheid in de beenen. Deze hebben
dan en verandering van houö.ing noo-
ciig, wat gemakkelijk bereikt wordt
door den patiënt een rol onder de bee
ïi- n door te schuiven. De beenspieren
kunnen zich dan ontspannen en lig
gen weer eens in een anderen stand.
Men kan een rolkussen maken met
een vulling van paardenhaar, des
noods maakt men een rol van doeken
en wikkelt daar een zwachtel omheen.
Wanneer het bovenlichaam hoog
moet liggen, is het opeonhoopen van
hoofdkussens wel het gebruikelijkst,
de mannen. Zoolang zij nog vrijgezel
zijn -- en dat houden zij op te zijn, zoo
dra mama het wenscht worden zij
op één lijn gesteld met hun zusters.
Gezamenlijk genieten zij onderwijs en
worden onderricht door onderwijzeres
sen, die hen moeten bekwamen in al
lerlei werkzaamheden. Niets verraadt
in dit onderricht de rol, die de jongelui
later zullen moeten spelen, maar als
zij thuis goed uit hun oogen kijken, is
het niet moeilijk voor de jongens té
ontdekken, hoe hun lot eenmaal zijn
zal. En dat komt spoedig genoeg
Want op een mooien dag heeft de al
machtige Ibu een conferentie met de
moeder van een huwbaar jongeling en
niet zoodra hebben zij een goede partij
voor hem ontdekt, of hij verneemt de
plannen die over hem en zonder hem
worden gesmeed. Hij heeft dan verder
ja en amen te zeggen en het huwelijk
met een meisje uit den naburigen staat
wordt een feit.
Huwelijk.
Het huwelijk is ook hier een heele
plechtigheid. Er komt zelfs een con
tract aan te pas, dat vóór alles de ver
houding tusschen man en vrouw, par
don tusschen vrouw en man regelt.
Dan begint het feest, dat niet minder
dan acht dagen en zoo mogelijk acht
nachten duurt. Er wordt doorloopend
gedanst, gemusiceerd en gezongen- Bij
dit alles moeten de jonge mannen en
vooral de jeugdige bruidegom werken
als paarden. Voor de genoegens zo. gt
de vrouw, voor den arbeid de man.
Het is dus eigenlijk een feest van en
voor vrouwen, waarbij de mannen als
lakeien, koks en tafeldienaars fungee
ren. De vrouwen dansen met elkaar en
de man heeft het nakijken. Wee don
gen ongelukkige, die aan de vreugde
tracht deel te nemen of zelfs maar too-
doch weinig practisclrf'omdat de kus
sens in elkaar-jwordeiCgedrukt en de
patiënt tenslotte wel hoog ligt met
het hoofd, doch tevens met een inge
vallen borstkas. Het is in zoo'n geval
beter, een rugsteun onder het hoofd
kussen te leggen men kan er ook
een improviseeren met een omgekeerd
neergelegden stoel-
0,m zieken, die zich niet uit eigen
kracht kunnen oprichten, niet al te
hulpbehoevend te maken, wordt aan
beide kanten van het voeteneinde een
stevig touw bevestigd, dat sterk en lang
genoeg is om den patiënt in staat te
stellen, zich eraan op te trekken.
Wanneer een bepaald lichaamsdeel
hoog moet liggen, is een nieuw peluw
daarvoor het geschikst, men heeft
dan geen last van verschuiven of van
broeien. Natuurlijk wordt de peluw be
dekt met een schoonen, witten doek,
öm doorliggen te voorkomen, moet
er voor gezorgd worden, dat het bed-
delaken altijd glad en zonder plooi
tjes ligt, evenals de kleeren omdat
het kleinste plooitje een druk kan uit
oefenen, die de aanleiding voor het
ontstaan van de wond wordt. De rug
van den patiënt (üioet dagelijks beke
ken, gewasschon en met een zachten
doek afgedroogd worden. Zeer goed
zijn ook wasschingen met citroensap,
verdunde- azijn of Fransche brande
wijn, welke meermalen herhaald moe
ten worden. Wanneer de eerste teeke
nen van doorliggen zich voordoen,
moet dadelijk deskundige hulp wor
den ingeroepen, opdat het niet zoover
komt, dat er een wond zich vormt.
In alle gevallen moet de patiënt niet
alleen gemakkelijk liggen, doch tevens
moet het bed dagelijks opnieuw opge
maakt en gelucht worden. Voor ernsti
ge zieken wordt daarom een tweede
bed gereed gezet, waarin zij voorzichtig
worden overgebracht, totdat hun eigen
bed weer grondig gelucht is. Aan de
zen regel moet altijd de hand worden
gehouden, tenzij het geval van dien
aard is, dat het dragen van den patiënt
hem nog te veel schokt; in dat geval
zal ongetwijfeld de behandelende ge
neesheer in deze richting een waar
schuwing doen hooren en dan is het
zaak, zich daar ook aan te houden, aan
gezien men anders de patiënt ernstig
in gevaar brengt.
GEMEENTE WIERINGEN.
Bazaar Land in Zicht. Het was
Woensdagmiddag in de betrekkelijk
kleine zaal van 't gebouw „Land in
Zicht" gezellig en druk.
In het midden en aan de zijden ta
fels, keurig opgesteld met voorwerpen,
door rappe dames- en meisjeshanden
vervaardigd.
In de hoeken vreemdsoortige instal
laties die een verklaring behoefden om
trent hun doel-
Deze verklaring liet niet lang op zich
wachten, want de heer Franck verzocht'
de dames en heeren, die hier druk re-
deneerend al het opgestelde bewonder
den, even plaats te nemen- omdat hij
het een en ander te zeggen had.
Spr. heette de aanwezigen hartelijk
welkom- Het plan tot deze bazaar was
vadig getuige is van de dansen. Hij
wordt eenvoudig ter dood gebracht
zonder vorm van proces.
Als het feest lang genoeg heeft ge
duurd en de maaltijd is afgeloopen,
wordt de bruidegom meegedeeld, dat
zijn jonge vrouw in het huis van haar
moeder op hem wacht. Hij gaat, hij
kond, hij verliest en reeds den volgen
den dag wordt hij ingelijfd bij het le
gertje zwoegers, dat de familiestam
reeds 1-t-zit en voor zijn leven lang is
hij veroordeeld tot harden arbeid en
rot volstrekte gehoorzaamheid.
Veelwijverij.
Daar waar de vrouw haas is, zou
.men eiken vorm van veelwijverij on
mogelijk achten. Men zou veeleer een
'„veclmannerij" aannemen. Niet aldus
op Menangkabau. Daar bes aat de
veelwijverij en zij wordt gecultiveerd
door de vrouwen. Het gebeurt n.1. meer
malen dat een jonggehuwde, vooral
als hij een flinke, aardige kerel is, ten
tweeden male in het huwelijk moet
treden. Dit wordt wederom niet door
hem zelf beslist, maar alweer door de
vrouwen. Hij krijgt eenvoudig de me-
dedeeling, dat er een vrouw bijkomt
enzelfs wanneer dit tegen zijn zin ge
schieden zou wat hij overigens nooit
laat blijken -- dan nog is hij verplicht
ook de tweede en eventueel ook de
derde vrouw te gehoorzamen en bij
eenmaal uitgesproken scheiding te on
derhouden. Dat dit alles kan leiden tot
de meest bizarre toestanden laat zich
gemakkelijk denken. Twee heeren
dienen is al onmogelijk, laat staan dan
twee of meer vrouwen. Bij zoo'n meer
voudig huwelijk blijven de vrouwen
bij haar respectieve mama's inwonen
en om beurten trekt de man een poosje
naar zijn verschillende meesteressen
om bij haar hard en gehoorzaam te
nog slechts van korten datum. Im
mers, toen door ziekte van spr. '3 vrouw
mevr. de Neeff.de leiding genomen had
van de meisjesvereeniging, en veel
moois was vervaardigd, toen werd ook
't denkbeeld geopperd deze voorwerpen
te exposeeren, tevens met de bedoeling
ze te verkoopen. Intusschen hebben
gulle geefsters en gevers een en ander
nog wat aangevuld, en het bedrag dat
nu deze bazaar hopelijk zal opleveren,
zal worden besteed in de eerste plaats
aan het sociale werk der Martha-veree
niging. Dan verder, om de exploitatie
van dit gebouw te ondersteunen en
verder 't geheele werk van Land in
Zicht.
Zooals gezegd: men hoopt, dat al de
vervaardigde voorwerpen gulle koo-
pers zullen vinden; en dan is daar de
touwtrektent, de sjoelbak, het rad van
avontuur, de grabbelzak, het loten
naar een taart, enz., allemaal inst.ellin
gen, die uw bezoek en portemonnaie op
hoogen prijs stellen.
Verder is na het drukke gebruik ma
ken van al deze attracties gelegenheid
in de theetent uw dorst en honger te
stillen met 'n kop thee en 'n 1 aartje.
Hiermede verklaarde spr. de bazaar
voor geopend.
De woorden van den heer Franck
hadden blijkbaar weerklank gevonden,
want de „stands" hadden het dadelijk
druk en het snerpend geknars van het
rad van avontuur gaf aanhoudend ken
nis, dat weer 'n dubbeltje op z'n kant
was gezet.
Vele artikelen werden grif verkocht,
en aan de glunderende gezichten der
dames was het te zien, dat de zaken
goed gingen'.
Des avonds was het succes niet min
der en ijlings moesten artikelen wor
den aangevuld om niet „uitverkocht"
te geraken.
Wij hebben geen officieele cijfers
van de Bazaar, maar we ,meenen ons
toch aan de voorspelling te mogen wa
gen, dat de uitkomsten zeer bevredi
gend zullen zijn.
Onze gelukwensch dus aan allen, die
tot deze Bazaar hunne medewerking
hebben verleend.
MINISTERIE VAN WATERSTAAT.
Bekendmaking.
De directeur-generaal der Zuiderzeewerken
maakt hierbij bekend, dat met*ingang van
16 November 1932, de schutsluis en de draai'
brug te Den Oever tot nadere aankondiging
zullen zijn opengesteld van 7 uur tot 18 uur.
Uitvoeringen. „Apollo". De muziek-
vereeniging Apollo heeft j.1. Zaterdag
en Zondag haar uitvoeringen voor
kunstlievende leden in de concertzaal
van den hr. Lont te Den Oever gegeven.
Op zeer verdienstelijke wijze werden
de muzieknummers door het korps uit
gevoerd en een warm applaus klonk
dan ook na beëindiging van het muzi
kale gedeelte van het programma.
De opvoering van het kluchtspel:
werken op het veld, in huis en voor
den kost van alledag. Intusschen klet
sen de vrouwen met familie en vrien
dinnen, terwijl zij tabak kauwen (of
om het duidelijker te zeggen prui
men) en groote hoeveelheden thee drin
ken. De kinderen blijven natuurlijk
onder de hoede van den man, voor
zoover deze in huis aanwezig kan zijn
Wat die kinderen betreft, men jmeene
vooral niet, dat zij naar hun vader
heeten. Integendeel zij krijgen den
naam van de moeder, waardoor de
minderwaardigheid van den man tot
zelfs in zijn nageslacht wordt gemani
festeerd.
Wat zullen wij eten
Spijs én drank bij deze vrouwenstam
men (de mannen slaan we dus maar
over) zijn in vele soorten geliefd". De
soorten zijn niet alle even smakelijk
en varieeren van dragelijke soepen tot
kruisspinnen en bedorven visch. Bij
feestelijke gelegenheden worden le
vend gevilde slangen geserveerd 01
kikvorschen. De bedorven visch, waar
over hierboven sprake is, is eerlijk ge
zegd meer dan bedorven hij heeft
n.1. enkele maanden onder den grond
vertoefd en gaat er dus noch in smaak
noch in geur op vooruit, 's Lands wijs
's lands eer zullen we maar zeggen.
Maar ook van jenever of een Ersatz
daarvan zijn de dames niet vies en bij
scheuten drinken zij hun alcoholica,
uit plantensap vervaardigd, tot zij in
letterlijken zin er bij neervallen. Een
maal per jaar mogen ook de heeren
eens proeven, maar vooral niet te veel
Stel u voor, mannelijke lezer, dat gij
recht van uw biertje naar Midden-Su
matra wordt overgeleverd ik moet
er niet aan denken.
Intusschen deze drinkgewoonte
van de bruine schoonheden wordt niet
„Een dag dame" was niet minder suc
cesvol. Kostelijk heeft men zich met
dit vermakelijke stuk, dat tevens zeer
goed voor het voetlicht werd gebracl^j,
geamuseerd. Waar de stemming er
zoo goed in was, is het geen wonder,
dat ook het bal op beide avonden zeer
gezellig verliep.
Op veler verzoek zal de uitvoering
met de klucht „Een dag dame" a.s.
Zondag in de zaal van den hr. *Lont
worden herhaald, tot welke uitvoering
iedereen tegen entréebetaling toegang
kan krijgen.
ARBEIDSBEURS WIERINGEN.
Geplaatst van 11 tot 17 £sTov. 1932
24 grondwerkers.
Staan nog als werkloos ingeschreven
1 vuurwerker, 1 bakkersknecht, 1 kan
toorbediende, 1 loopjongen, 137 grond
werkers.
Buiten Wieringen kunnen nog ge
plaatst worden:
Mannen: 1 kleermaker bekend met
onzichtbaar stoppen, voor dadelijk
loon nader overeen te komen; 1 gla-
zuurspuiter (kunststeenfabriek) voor
dadelijk, 65 ct. per uur; 1 bekw. kapper
(eerste bediende) voor heerensalon,
loon nader overeen te kojmèn en kost
en inwoning; 1 bekw. kapper (eerste
bediende) goed bekend met ondulatie,
loon nader overeen te komen en kost
en inwoning; 2 kleermakers voor con
fectie, loon nader overeen te komen.
Vrouwen: le en 2e keukenmeisje
voor Stichting, leeft. 25 - 30 jaar, f 36.-
p. mnd. en kost en inw; 2 bekw. anaclii
ne st.iksters (confectiefabr.) loon nader
overeen te komen; 2 stroohoedennaai-*
sters, voor dadelijk, stukloon; 1 kinder
juffrouw, R. K. f 30 - 35 p. mnd. en kost
en inwoning; verder dienstboden, enz.
Politie: Verloren: een waterpas en
een gouden ringetje. Gevonden een
paar wollen handschoenen.
Inl. bij den Gem. Bode.
Uitvoering „Harmonie" H.hoef. Het
bericht is wel wat laat, doch het. kpmt
uit een goed hart en wat meer zegt
we kunnen niet anders melden, als dat
de eerste „Harmonie-avond" in dit sei
zoen een „volkomen succes was
De muzieknummers waren een lust
om te hooren. Op het tweede nummer
„Tancrede", werd zelfs bij het applaus
'n bravo gehoord.; Alle lof aan direc
teur en leden.
Een goede keus was blijkbaar ook
gedaan met het kluchtspel „De Wedu
we Hansen". De lachsalvo's volgden el
kander op, en na het laatste bedrijf
werden de spelers op het aanhoudend
applaus nog eens teruggeroepen.
Het is een goede gedachte tevens,
o,m bij al de zorgen des tijds het pu
bliek een avondje op vroolijke kost te
onthalen en we twijfelen dan ook niet,
of a.s. Zondag, de avond voor gehuwden
zal „Concordia" weer geheel gevuld
zijn.
onverdeeld bewonderd. De Mahomada
nen b.v., die deze vrouwen weliswaar
als ras- en geloofsgenooten beschou
wen, leggen een nadrukkelijke verach
ting aan den dag voor het liederlijk
vrouwenvolk, dat zich zoo graag bui
ten westen drinkt.
Beschaving.
In weerwil van al het bovenstaande
dient men voor de vreemdsoortige we
zens van deze streek toch een zekere
bewondering te hebben. Hun huizen
b.v. zijn uitstekend gebouwd en ver
sierd en de binnenkamers worden op
gefleurd door kunstig gesneden en ge
schilderde beelden.
Zij houden van kleuren, ook in hun
kleederdracht en dit is vooral te mer
ken aan de woning en de kleeren van de
Ibu. Het zijn natuurlijk de mannén,
die dit alles maken (net als bij ons).
Ook de haarpronk van de schoonen
staat niet zoo heel ver af van de hij ons
bekende en veel beoefende perma
nent-wave, al moet hieraan onmiddel
lijk worden toegevoegd, dat de water
golf wordt verkregen door insmeren
met vieze en stinkende oliën en vetten
De haaropmaak schijnt hier niet ver
van een marteling af te staan, maar
of het zóó erg is als in onze kapsalons
vinden wij nergens vermeld
Zoo ziet u dus, geachte lezeres, dat
er voor vrouwen nog andere paradij
zen zijn dan hier te lande. Wij willen
u niet vragen wat gij verkiezen zoudt
als gij zelf mocht beslissen, maar we
hebben een vaag vermoeden, dat gij
met uw huidig lot wel tevreden zijt
en dat gij minder respect voor uw
heer gemaal zoudt voelen, als hij niets
anders was dan een gehoorzame die
naar, die maar eens in 't jaar een bor
rel dronk