29e JAARGANG
DINSDAG 11 OCTOBER 1938
No. 118
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
DE
DOKTERSVROUW.
N.V. W.A.C.O. Autobusdiensten.
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELK1M
DINSDAG. DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.26.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER WIERINGEN.
BUREAU
Hippolytushoef Wieringen
Telel. Intercomm. No. 19.
ADVERTENTISN
Van 1—5 regels
Iedere regel meer
f 0.50
I 0.10
geestelijke en moreele
herbewapening.
Weerklank in wijden kring.
De oproep van eenige vooraanstaan
de Nederlanders tot geestelijke en ïr.o-
reele herbewapening heeft in wijden
kring weerklank gevonden.
Ook H.M. de Koningin heeft daar
haar openlijke instemming den oproep
onderstreept.
De bespreking, waartoe H.M. de Ko
ningin enkele onderteekenaars heeft
uitgenoodigd en welke aanvankelijk
was bepaald op 26 September, is in
verband met de politieke omstandig
heden eerst j.1. Donderdag gehouden
Met het oog op de groote beteekenis
van de moreele herbewapening
wenscht H.M. voor deze bespreking
ruimschoots tijd en aandacht beschik
baar te stellen.
De spannende dagen, die wij door
leefden. hebben een algemeenen oor-
logsafkeer geopenbaard, aldus vervol
gen de onderteekenaars. Die afkeer
schiet in kracht tekort, indien zij
zich niet richt tegen de diepste oorza
ken van den oorlog. Welke fouten
hebben geleid tot deze crisis Zijn
het niet dezelfde, die de aanleiding
zijn van de meeste moeilijkheden in
het leven angst voor verlies van ei
gen bezit, macht en prestige Zelf
zucht. die zichzelf, eigen familie, eigen
belangensfeer, eigen land in veiligheid
wil stellen ten koste van anderen
Deze fouten te zien in anderen is ge
makkelijk, maar baat weinig. Deze
fouten te ontdekken in zichzelf en in
eigen volk en ze tevens te herstellen,
is moeilijk, maar verhoogt het moree
le peil van het volk. Vrees voor af
braak moet worden omgezet in wil
tot opbouw.
Onze Christelijke beschaving i s ten
uoode gedoemd, tenzij zich in het le
ven van elk volk een nieuwe moreeie
kracht baanbreekt.. Bij militaire pa
raatheid alleen, hoe noodig ook, mo
gen wij het niet laten. Daarnevens
moeten wij, ais volk en als individu
ons wapenen met de eigenschappen
van eerlijkheid en onzelfzuchtigheid.
Alleen op4den grondslag van de hooge
re beginselen is een doeltreffende
rechtvaardige en duurzame vrede te
bereiken. Alleen op dien grondslag mo
gen wij hopen tot betere toestanden in
eigen land te kunnen medewerken.
De ons omringende volken hebben
grooten geestelijken invloed op Neder
land uitgeoefend - en kan dien uitoe
fenen - op de ons omringende volken,
van wie het welzijn van Europa
van de wereld afhangt. Nederland
moet door het leven van zijn burgers
zoo'n zedelijke kracht uitstralen, dat
de andere volken zich aan den invloed
daarvan niet kunnen onttrekken
1933 tot 1937 zijn sporen had verdiend.
„Voorts behoefde een gaan naar Bot
terdam allerminst te beteekenen, dat
ik in directen zin voor de partij niets
meer zou kunnen doen, aldus ver
volgt mr. Oud. „Integendeel ben ik
er van overtuigd, dat ik de functies,
die ik naast het Kamerlidmaatschap
voor de partij bekleed, alle zal kun
nen blijven bekleeden en dat er daar
naast functies zijn, die ik, wanneer de
partij te gelegener tijd mocht meenen
mij daarvoor te moeten roepen, zon
der bezwaar met het burgemeesters
ambt zal kunnen vereenigen. Neemt
men daarbij in aanmerking, van hoe
groote beteekenis het voor de waar
deering en de doorwerking van onze
beginselen kan zijn, wanneer de lei-
veelheden. Daarvan is men vooral
Woensdag en Vrijdag overtuigd, toen
het overdag zoo geweldig plenste.
Maar reeds Dinsdag was er 's-nachts
bijzonder veel regen gevallen en al
leen Donderdag en Zaterdag was het
overdag vrij goed. Het is dezen keer
niet slechts de tegenstelling met het
voorafgaande weer, die ons dezen re
gen zoo buitengewoon doet vinden,
doch wij hebben wel degelijk met een
abnormaal hevigen regentijd te doen -
zelfs voor den herfst.
In Groningen en Den Helder b.v. is
in één week reeds meer regen geval
len dan voor de geheele maand nor
maal is. Doch tevens valt opr hoe het
Z.O. van het land dezen keer bijna
niet in den overvloed heeft gedeeld
ding van het bestuur der gemeente,
die op één na de grootste van ons
land is, in handen van een vrijzinnig
democraat isg gelegd, dan zal men
kunnen begrijpen, hoe ik, alles afwe
gende, tenslotte heb gemeend aan de
mij gedane uitnoodiging te moeten ge
volg geven."
In hetzelfde nummer van het or
gaan van den Vrijz.-Dem. Bond
schrijft A. J(oekes), dat de vrijzinnig-
democraten er zich in verheugen, „dat
een zoo belangrijk ambt als dat van
burgemeester van Rotterdam aan mr.
Oud wordt toevertrouwd. Vooral nu
de Maasstad, als gevolg van de econo
mische omstandigheden, een zeer
moeilijke tijd doormaakt, is de leiding
van het gemeentebestuur van 's-lands
tweede gemeente en grootste haven
stad een belangrijke taak.
Dat mr. Oud tot dit ambt geroepen
wordt, getuigt van het vertrouwen,
dat de Regeering, terecht, stelt in zijn
bekwaamheid en werkkracht. Wij zijn
ervan overtuigd, dat de belangen van
Rotterdam gewichtig bestanddeel van
het algemeen landsbelang, op uitne
mende wijze door hem zullen worden
behartigd. Wij wenschen dan ook én
den nieuwen burgemeester én Rotter
dam- geluk met deze benoeming.. Wij
doen dit te gereeder, omdat wij weten,
dat het niet de bedoeling van den
nieuwbenoemden burgemeester is, de
banden met de partij te verbreken,
doch die, voor zoover dit met een goe
de uitoefening van het burgemees
tersambt vereenigbaar is, in stand te
houden."
niet volledig was gebeurd. Dat daarbij
vaak fouten voorkomen, die het pu
bliek niet ziet of pas later aan de
weet komt, staat als een paal boven
water. We herinneren maar eens aan
de tewaterlating van de „Oranje', wat
heelemaal niet „vlot" geschiedde, zoo
als sommige bladen inderhaast be
richtten. In de volgende krant pas
werd de waarheid onthuld: De „Oran
je" bleef wel een uur zitten waar ze
zat. En toen ze eindelijk te water
schoot dacht men al niet meer aan de
flesch champagne, die op „het" mo
ment van de tewaterlating - een plech
tigheid, welke II.M. de Koningin zou
verrichten - tegen de boeg kapot was
geslagen.
Pijnlijke fouten zijn dat, vooral wan
Maatstricht had minder dan een'neer men iets een volle dag te vroeg
kwart van den regenval van Den Hel
der
Intusschen herinnert men zich nog
wel meer van die regenachtige naja
ren, zoo van 9 tot 14 Sept. 1918.
Laatstgenoemd geval is in de geschie
denis bekend gebleven, omdat de re
genval toen op 13 September nei ont
zettende spoorwegongeluk bij Weesp
engevolge heeft gehad.
burgemeester oud en de
v.d. bond
De band bestendigd.
Rotterdam's nieuwe burgemeester,
mr. P. J. Oud, schrijft in de „Vrijzinnig
Democraat", naar aanleiding van zijn
benoeming, dat hij voor een moeilijke
beslissing heeft gestaan. Hij heeft ech
ter overwogen, dat de leiding van de
Kamerfractie van zijn partij in goede
handen zou komen, namelijk van den
lieer Joekes, die reeds in de jaren
hoe het regende
In één week reeds meer dan
het normale van heel Oct.
Het Handelsbl. schrijft
ITet is nauwelijks te realiseeren, dat
het nog slechts ruim een week gele
den is„ dat wij voiledig zomerweer had
den warm, rustig en in het algemeen
ook droog. Nu zitten wij opeens vol
maakt in den herfst, de eene depres-
ssie volgt de andere snel op, al dan
niet door storm vergezeld.
Eén der elementen ontbrak in de af
geloopen week bij geen enkele depres
sie op het appèl de regen. Wij heb
ben in de vorige maanden meest moe
ien wijzen qp een tekort aan regen
waar er dan meer dan normaal viel,
kwam dat door plaatselijke onweers
buien. Dat régime is thans voorbij.
In het grootste deel van het land re
gent het nu telkens weer over uitge-
strekte gebieden en in enorme hoe
FEUILLETON.
Naar het Engelsch.
SLOT. No. 49
Zij vernam nooit, dat zij den man, dien
zij liefhad in de armen van d*n dood had ge
worpen. Standvastig tot het laatste oogen-
blik, had Roland Lansdell her; geheim be
waard van die noodlottige ontmoeting in
Nesborough-groeve. Zoo kwam het dat Slea-
ford veilig zijns weegs kon gaan. In weer
wil van zijne bedreiging, en zijn wrok tegen
Roland Lansdell had hij toch de bedoeling
niet gehad om zijn vijand te vermoorden.
Hij had niet te ver willen gaan, zoo als hij
het uitdrukte. Er is een groote afstand tus-
schen het teekenen van een valschen" naam
en het plegen van een moord mei voorbe
dachten rade. Zoo was de gedachte van Isa-
bella's vader geweest. Maar toen de heer Slea
ford eenige dagen later in de bladen den
plotselingen dood van Roland Lansdell
aangekondigd, voelde hij zich lam geslagen
en een kille huivering door zijne leden gaan,
zoo als hem bij al de gevaren van zijn vroe
geren loopbaan nooit had bevangen
Hij moest vluchten uit Engeland, onmid
dellijk. Hij voelde zich opgejaagd als een
wild dier en sloop in de avondschemering
door de achterstraten en stegen naar eenr
herberg bij de Londenbrug waar hem de noo
dige inlichtingen gegeven werden omtrent d;
booten naar New-York, en den volgenden
morgen vroeg, was Jack de Sschrijver reeds
op weg naar Liverpool, van waar hij, ditmaal
ongehinderd en ongemerkt, in het stoom
schip Washington naar de Amerikaansche
wereldstad vertrok.
En hier verliezen wij hem uit het oog..
Maar ook hem wacht een Nemesis, loerende
in een duisteren hoek van het kronkelende
pad, waarlangs de misdadiger voortsluipt.
de verraste" dominee.
n een onzer dagbladen stond on
langs een opgewekt verslag van een
feest. Een predikant had zijn zilveren
jcbileum gevierd en werd deswege ge-
huldig. „Met zijn gezin" ontving men
hem de feestredenaar hield een „har
telijke speech", die hij geheel op rijm
bad gezet. De inhoud van deze speech
werd getrouwelijk vermeld en vervol
gens gaf het verslag een opsomming
en omschrijving van de fraaie geschen
ken, aan de jubileerenden predikant
aangeboden. „Tal van sprekers" voer
den het woord. „Verrast" heeft de do
minee tenslotte voor de huldiging en
de mooie geschenken dank gebracht.
In haar volgende editie moest de
redactie haar verontschuldigingen
aanbieden, omdat - h'et verslag te
vroeg verschenen was. - De huldiging
moest nog plaats hebben.
De Haagsche Post wijst terecht op
een toenemend euvel in de dagblad
journalistiek het VOORAF pas- en
persklaar maken van verslagen, die
men dan ondoordacht in de krant zet.
De feestredenaar had zijn speech te
voren aan een verslaggever ter hand
gesteld. De krant drukte het te vroeg
af. Geen wonder dat de verraste" do-
miné heelemaal niet meer verrast
was.
Er komen heel wat (uitvoerige) ver
slagen in onze dagbladen, rijkelijk
doorspekt met allerlei korte beschou
wingen, alles VOORAF gereed ge-
maekt zelfs de Troonrede van H.M.
de Koningin ondergaat geen beter lot.
ITet publiek leest bij herhaling van
alles, dat, toen de krant werd afge
drukt, nog niet eens of althans nog
in de krant zet.
In het geval van dat jubileum kwam
de betrokken krant de volgende dag-
doodgewoon met het „echte" verslag,
maar dat de dominé „verrast" was,
stond er toen wijselijk niet meer bij.
Vanaf Zondag 9 October nieuwe
winterdienstregeling.
Volledige dienstregelingen a 5 ct. verkrijgbaar
bij de chauffeurs en aan onze kantoren.
Het duurde langen tijd vóór Isabella Gil
bert tot kalmte kwam. Langen tijd scheen
het haar toe, alsof alles duisternis was om
haar heen; een duisternis, waarin zij te ver
geefs naar een graf zocht, om zich neder te
leggen en te sterven.
Zelfs de heer Raymond had alle pogingen
om haar te troosten ij del bevonden en be
greep, dat men het verstandigst deed als
men haar eenigen tijd aan haar smart over
liet. Hij bezocht haar echter trouw, en op
den dag na de begrafenis van den heer van
Mordred, den derden dag nadat George Gil
bert ter aarde besteld was, bracht hij een def
tig heer mede, wien hij aan Isabella als den
zaakwaarnemer van wijlen mijnheer Lans
dell voorstelde.
„Ik kom u een zonderling nieuws brengen,
mevrouw Gilbert," zeide hij, „waarvan gij
zonder twijfel vreemd zult ophooren.
Zij zag Charles Raymond met een droevi-
gen glimlach aan, die duidelijk zeide
.Denkt gij, dat er nog iets kan gebeuren,
waarvan ik vreemd zou ophooren
„Toen gij den laatsten dag van zijn
leven bij hem waart, Isabella, ging de heer
Raymond voort, „sprak hij zeer ernstig tot
u, en drong er op aan dat als gij ooit in de
gelegenheid mocht komen om veel goed te
doen. gij om zijnentwil daarvan gebruik
zoudt maken. Ik hoorde hem dat zeggen
maar begreep niet wat hij daarmede bedoel
de. Doch nu begrijp ik het volkomen!
Hij zweeg, maar Isabella zag zelfs niet naar
hem op. De tranen vloeiden langzaam langs
hare kleurlooze wangen.
„Isabella, er is u een groot pand toever
trouwd, mijnheer Lansdell heeft u het groot
ste deel van zijn vermogen nagelaten.
De heer Raymond verwachtte eenig teeken
van verrassing over de mededeeling, maar I-
sabella'a liet slechts met een smartelijke
kreet hooren „O, neen, neen! Ik heb het
geld niet noodig; ik kan er niets mee doen.
O, ik bid u, geef het aan een ziekenhuis, en
laat het naar hem genoemd worden. Het
was wreed van hem om te denken dat ik aan
geld zou hechten.
„Ik heb meer reden om te gelooven dat het
testament onder zeer bijzondere omstandig
heden gemaakt is," zeide de heer Raymond.
Het heeft allerminst in zijne bedoeling gele
gen u een vergoeding te schenken. Bovendien
lady Gwendoline, haar vader en ik, zijn
mede-erfgenamen voor een aanzienlijke som
maar Mordred is uw eigendom geworden.
Met een bitere glimlach hoorde Isabella
als in een droom de verdere uiteenzetting
van den zaakwaarnemer aan. Er was een tijd
geweest, waarin zij er hoogen prijs op gé
steld zou hebben om rijk te zijn, maar die
tijd was voorbij. Wat gaf haar de ij dele
klank van het goud?
Doch Mordred werd het eigendom van Isa
CRISIS BUREAU.
OVERNEMING GERST.
Zooals in het persbericht van 12 Septem
ber 1.1. in het uitzicht was gesteld, zou de Re
geering nadere maatregelen tot steun van
de gerst overwegen, indien de aanpassing
van den binnenlandschen prijs aan dien van
d^ importgerst plus monopolieheffing onvol
doende snel geschiedde. Daarbij werd ge
dacht aan aankoop door of vanwege de Ne-
aerlandscne Akkerbouwcentrale.
Thans deelt men ons van bevoegde zijde
mede, dat, aangezien de prijzen voor gerst
nog niet het gewenschte niveau hebben be
reikt, de Minister van Economische Zaken
bësloten heeft, den telers tot l December
gelegenheid te geven gerst aan de Neder-
landsche Akkerbouwcentrale te koop aan te
bieden.
Voorloopig zal deze gelegenheid slechts
aan de telers in de noordelijke provincies
worden geboden, daar het aanbod van gerst
aldaar het grootst is. De aangeboden gerst
mits voldoende schoon en houdbaar, zaï
door bemiddeling van de G.T.O. voor Gro
ningen en Drenthe op de gewone Groninger
beurscondities worden afgenomen tegen den
prijs van f 7.75 per 100 Kg. Zoodra de wen-
schelijkheid daartoe blijkt te bestaan, zullen
ook in andere deelen van het land maatrege
len in denzelfden geest worden genomen.
Het ligt in de bedoeling, de aldus aange
kochte gerst langs de normale handelskana
len voor binnenlandsch gebruik of uitvoer
beschikbaar te stellen.
Deze week zal met de uitvoering van een
en ander een aanvang worden gemaakt.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
GROOTe veesterfte door
mond. en klauwzeer.
Dat het mond- en klauwzeer hard
nekkig woedt, blijkt wel uit het feit,
dat in de laatste week van September
niet minder dan 187 koeien, 124 kalve
ren. 169 varkens en biggen en 9 scha
pen aan genoemde ziekte zijn gestor
ven,, in totaal 489 dieren.
Sedert half September vorig jaar
zijn aan de ziekte al gestorven 4104
koeien, 4648 kalveren, 3781 varkens en
biggen, 292 schapen en 69 geiten, in to
taal dus 12.894 dieren.
Rotterdamsch begrootingstekort.
Het tekort op de Rotterdamsche Ge-
meentebegrooting voor 1938, aanvan
kelijk geraamd op f 1 millioen, moest
later op f 1.327.000 worden gesteld.
B. en W. hebben thans een tweede
nota van wijzigingen ingediend, waar
uit blijkt dat Ged. Staten mede namen»
de Regeering den post leermiddelen
en schoolboeken, de kosten van de
Personeelsreserve van de Gemeente
bibliotheek en de besteding van de en-
entrée-geldep van Boynians wenschen
herzien te hebben. Ook de rente van
kasgelden zou met f 100.000 kunnen
worden verhoogd.
Ter wille van een regelmatige afdoe
ning der bcgrooting, stellen B. en W.
voor, aan bet verzoek te voldoen. De
rente van kasgeld kan worden vermin
derd, omdat het rente-percentage in
middels is gedaald. Het nadeelig saldo
kan met f 122.000 worden vermindera
en op f 3.150.000 worden gebracht.
Ged. Staten gaan er van uit, dat het
tekort voor de vaststelling van de bij
zondere bijdragen uit het Werkloos
heids-subsidiefonds op andere wijze
zal moeten worden berekend. In dien
opzet zou bet tekort op f 7.600.000 zijn
te stellen. Het overleg ter zake is nog
niet geëindigd, aangezien o.m. nog
geen rekening is gehouden met een
bedrag van f 1.200.000, waarmede de
uitgaven voor armenzorg de ramingen
zullen overschrijden.
jan sturk overleden.
Een der laatste dragers van de
Kraton-medaille.
In den nacht van Vrijdag op Zater
dag is te Den Helder Jan Sturk over
leden die met nog een of twee andere
Nederlanders behoort, die op zijn borst
de vermaarde Kraton-medaille droeg.
Hij is heengegaan in bijna 87-jari-
gen ouderdom en in hem verdw ijnt een
stuk van de oude figuren van het too-
neel. Jan Sturk was een kerel van de
zee. Als jongen van 14 jaar ging hij
reeds met de marine bet zeegat uit
j diende op .booten welker namen
Ihans lot de historie behooren, na
mens als de Ajax, de Valk, de Djambi.
Het was een hard leven, vooral toen
Sturk uitgekozen werd aan de beruch
te expeditie naar Indië deel te nemen.
InA tjeh was bij bij do inneming van
de Kraton. Sturk kon hier zeer sterke
verhalen van vertellen en een feit is,
dat de Nederlandsche Regeering hem
de Kraton-medaille waardig keurde,
evenals het metalen eere-kruis,. vol
gens „Oome Jan" (dat was zijn Nieuwé
diepschen naam) gemaakt uit de ge
smolten kanonnen van de Maleiers.
Sommigen beweren, dat. bij daarna de
marine verliet, omdat bij ongevoelig
was voor de lijfstraf, maar dat is nooit
bew ezen. Wel dat hij de marine den
rug toekeerde, en hij zijn heil zocht
in de koopvaardij. Jaren en jaren
bleef hij varen, doorkruiste alle wereld
zeeën tientallen malen. Avonturen be
leefde bij bij de vleet, en het was kos
telijk deze bejaarde pikbroek over zijn
reizen te hooren vertellen.
Zijn levensavond was niet gemakke
lijk. Twee jaar geleden werd een actie
voor hem begonnen. Dat leverde hem
eenig geld op, maar breed heeft
„Oome Jan" bet ook daardoor niet ge
kregen. Men zal deze oude baas met
zijn typisch schippersbaardje en mar
kante kop missen aan den buitenkant
bella Gilbert, en een tijd lang was er wijd en
zijd in den omtrek geen geliefkoosder onder
werp van gesprek dan het testament van
den heer Lansdell. Maar de laster werd voor
een goed deel gesmoord, toen men vernam,
dat mevrouw Gilbert eenigen tijd op het
vasteland ging doorbrengen in gezelschap
van lord Ruysdale en zijn dochter.
Lady Gwendoline had beloofd dat zij een
vriendin zou zijn voor Isabella; en zij hield
woord. Er was nu geen bitterheid in haar
hart meer; en misschienh add zij de wedu
we van George Gilbert te meer lief, om die
dwaze verspilde liefde, die een soort van band
tusschen haar vormde.
Reeds waren er meer dan twee jaren o-
ver den dood van Geo-rge Gilbert en Roland
Lansdell heengegaan, toen Isabella eindelijk
begon te bespeuren, dat geen smart, hoe
bitter ook, het schoone in de schepping ge
heel kan verduisteren. Zij begon te gevoelen,
dat er nog iets in het leven overblijft, het
geloof en de hoop. Een kalmte, niet veront
rust door de angsten en smarten.
Isabella werd door de smart gevormd en
betreed langzamerhand een ander gebied,
dan dat waarop wij haar leerden kennen.
Weldoend, bijkans gelukkig, maar zeer ge
trouw aan haar smartelijke herinneringen,
verschilt zij volkomen van het dwaze vrouw
tje dat hare plichten vergat terwijl zij bij de
molenbeek in Thurstonsgroeve zat te lezen.
Is het vreemd dat de louterende invloed
der smart een sentimenteel schepseltje in 'n
goede edele vrouw veranderd heeft, een
vrouw in wie het gevoel den hoogeren vorm
van algemeene symphatie en menschenliefde
aanneemt Zij heeft liet vertrouwen
haar gesteld, niet beschaamd gemaakt. Het
vermogen dat haar onder zulke vreemde om
standigheden^ vermaakt werd, beschouwt zij
als een heilig* pand, waarvan zij eens reken
schap zal hebben af te leggen.
Charles Raymond bracht op Isabella een
deel van de genegenheid over die hij Roland
Lansdell had toegedragen. Hij en de weezen,
die brave meisjes geworden zijn van zestien
en zeventien, brengen menige maand op
Mondred door. De landbouwers in den om
trek, die vroeger de doktersvrouw slechts ken
den als een bleek kinderachtig schepseltje,
zittende onderr de schaduw van een boom
met een boek in haar schoot, hebben nu re
den haar te zegenen, want in menigen hoek
van hare uitgestrekte bezittingen zijn goede
arbeiderswoningen verrezen, waarvoor zij
zelf mooie punten uitkoos Ook ontbreekt 't
niet aan uitstekende schoolgebouwen; —en
zelfs de invoering van moderne machineriën
bij de landbouw heeft geen ontevredenheid
verwekt bij het landvolk van Mordred.
De doktersweduwe werd voor ieder een
zegen in de ware zin des woords.
EINDE
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR
EENMAAL BETALEN
Wieringermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
Zij per Courant.