TR1ÜMPH
jé
HOTEL TE SLUOTfiORP
NI NQflROERBANK
ZIIDÜfi WIER (Hotel Smit)
tlkti Woensdaii van 9'|? - 3 uur
'N TRIOMF
VAN SMAAK
30e JAARGANG
ZATERDAG 11 FEBRUARI 1939
No. 18
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
:DE BAND
DES BLOEDS.
mm
WIERINGER
VERSCHIJNT ELKEN
PINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.25.
UITGEVER
CORN. J BOSKER WIERINGEN
BUREAU:
Hlppolytushoef Wielingen
Telef Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIêN
van 1 5 regel*
Iedere regel meer
0.B0
r o 10
BÏNNENLANDSCH NIEUWS.
„ARBEIDSDIENST OOK IN NEDERLAND?"
Prof. De Quay verklaart er
een voorstander van.
TOEPASSING IN EERSTE PLAATS OP
WERKLOOZEN.
Aan een lunch van het Departement Breda
van de Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel
heeft prof. J. de Quay, hoogleeraar aan de
R.K. Hoogere Handelsschool te Tilburg, een
lezing gehouden over het onderwerp „Ar
beidsdienst ook in Nederland
Spr. vestigde er de aandacht op, dat bij een
eenige jaren geleden in Duitschland gehou
den conferentie de algemeene conclusie was,
dat arbeidsdienst ook als sociaal-paedago-
gisch instituut van waarde was bij niet-aan
wezigheid van werkloosheid.
In Nederland zag spr. een vorm van vrij-
ligen arbeidsdienst in de werkkampen, waar
van sommige confessioneel georganiseerd zijn.
Volgens spr. blijkt, dat van die 30 werkkam
pen de katholieke goed, de christelijke be
hoorlijk, maar de liberale en sociaal-democra
tische slecht functioneeren, zulks met betrek
king tot het aantal aanmeldingen.
Met nadruk wees spr. erop, dat hij de ar
beidsdienst wilde zien als een onderdeel van
werkloosheidsbestrijding. Ook spr. meent, dat
het veel lofwaardiger is de werkloozen langs
normalen weg in het bedrijfsleven in te scha
kelen, maar op het oogenblik is dat niet mo
gelijk en er blijft dus een overschot aan ar
beidskrachten weg te werken.
Spr. is van oordeel, dat de arbeidsdienst
moet vallen in den leeftijd van 18 tot 24 jaar
en dat vóór het 18e levensjaar de vakscho
ling moet hebben plaats gehad.
Is men principiëel overtuigd van de waar
de van den arbeidsdienst, dan rijst de vraag
Moet het een vrijwillige of verplichte arbeids
dienst worden Het eerste achtte spr. de
schoonste oplossing, omdat het Nederland-
sche volk er prat op gaat een vrijheidslievend
volk te zijn. De ervaring met de werkkampen
heeft echter geleerd, dat weinig menschen
voor die vrijheid geschikt zijn. Het is spr's
^persoonlijke meening, dat ook, wanneer er
meer reclame voor de werkkampen zou wor
den gemaakt en wanneer de overheid meer
aandrang op deelneming zou oefenen, een
'vermeerdering van vrijwillige aanmeldingen
niet te verwachten is.
Staat en particulier.
Daarom verklaarde spr. een voorstander te
eÖ© van een verplichte arbeidsdienst voor de
jeugdige werkloozen, in hun eigen belang. De
vraag is nu of de staat het recht heeft om
deze dwang aan particulieren op te leggen.
Velen wijzen zulk een ingrijpen van de over
heid op principieele gronden van de hand en
>dr. Colijn verklaarde reeds, dat van deze re
geering geen staatsopvoeding zou zijn te ver
wachten. Spr. meent echter, dat de Staat het
.individu wel mag dwingen, wanneer dat indi
vidu niet in staat is om eigen en algemeen
ibelang te verzorgen.
Een tweede probleem Moet de arbeids
dienst worden ingevoerd voor iedereen of al
lee» voor werkloozen. Heeft men het principe
van den arbeidsdienst eenmaal aanvaard, dan
is een algemeene arbeidsdienst zeer aantrek
kelijk. Neemt men de cijfers voor den per
soonlijken dienstplicht, dan wordt een contin
gent van 32.000 man bij het leger ingelijfd,
terwijl er dan een overschot van 45.000 man
blijft, die in den arbeidsdienst kunnen wor
den geplaatst. Een bezwaar is echter, dat bij
zulk een algemeene arbeidsdienst de men
schen voor een gedeelte uit hun werk zullen
worden gehaald en dat hierdoor de lasten
voor de bedrijven zullen worden verzwaard.
Het is daarom spr.'s oordeel, dat men de op
voedkunde van den arbeidsdienst in de eer
ste plaats moet toepassen op de werkloozen.
Spr. verklaart zich voor een arbeidskamp
op confessioneelen grondslag.
Werkobjecten.
Het beste werkobject achtte spr. de lands
verdediging. Heeft dit niet evenveel waarde
als het plan-Westhoff. Spr. had hier niet een
Siegfried of Maginotlinie op het oog, maar de
deskundigen zouden wel weten, wat te dien
aanzien zou moeten geschieden. Verdedigings
werken vindt spr. het meest karakteristiek
als dienst aan de gemeenschap, zooals de ar
beidsdienst moet zijn.
Op deze wijze kunnen twee nooden de
werkloosheid en de landsverdediging elkaar
opvangen in den arbeidsdienst, aldus was
spr.'s conclusie.
WACHTKAMER W A C O
U behoeft voortaan geen koü of regen te
trotseerenALLE bussen worden BINNEN
afgeroepen.
FEUILLETON.
15
:„Kom, rust eerst wat uitzeide hij, toen
hg bemerkte dat ik draalde om te gaan zit
ten. „Dan gaan wij straks naar het hotel."
„Naar het hotel, doctor vroeg Ilse kalim.
„Wat moet dat kind in een hotel Dat
zou u aardig wat geld kosten twee jaren lang."
Mijn vader deinsde letterlijk achteruit.
„Twee jaren Wat zeg je daar, Ilse
„Ik herhaal hetgeen ik u tien jaren achter-
teen in eiken brief geschreven heb nu zijn
wij hier met pak en zak Ik duld het
"niet langer, dat het kind in de heide verwil
dert Kijk eens goed naar Leonore Zij kan
ter nauwernood lezen en schrijven 't is God
geklaagd Gij moest die hanepooten eens
zienGeen boom is haar te hoog om er
in te klimmen en in de vogelnestjes te gluren,
doch een fatsoenlijken zoom naaien of een
hiel in eene kous breiën, kan zij niet, dat
heb ik haar met den besten wil niet kunnen
leeren, en voor een vreemde loopt zij weg,
alsof zij een spook had gezien, en denkt er
niet aan ook maar eenvoudig „goeden dag"
te zeggenEri dat is het eenige kind van
mijnheer von Sassen Uwe vrouw keerde
zich in haar graf om, als zij 't wist
Het kwam niet bij mijn vader op naar aan
leiding van dit vleiende signalement mijne
kleine persoon te monsteren.
Dat kan alles volkomen waar zijn riep
hij, terwijl hij met beide handen wanhopend
vdoor zijn haar woelde, „doch ik vraag je, Ilse,
wat moet ik met het kind beginnen
Tot nu toe had ik die woordenwisseling
zwijgend aangehoord, zonder mij te verroe
pen doch thans stond ik op.
„Ach, Wat is dat alles vreeselijk riep ik,
èn mijne stem trilde van angst droefheid.
„Vader,' houd u bedaard, ik zal u niet weer
onder de oogen komen Ik ga dadelijk weer
"Weg, al moest ik ook te voet naar de heide
terugkeeren. Daar is Heinz, die zeer zeker
blijde zal wezen, als ik er weer benIk
MUREN INGESTORT TE UTRECHT.
Groote vrwoesting aangericht.
Donderdag zijn plotseling de muren van
een huis in de Lange Lauwerstraat en van
een woning in de Van Wyckstraat te Utrecht
ingestort. Eerstgenoemde sleepte in zijn val
den anderen mee. De verwoesting die door
een en ander ontstond, was niet gering. De
huizen zagen er uit alsof ze tijdens een bom
bardement ernstig waren getroffen.
Men veronderstelt dat een der muren als
gevolg van regenwater is verzakt. Ter plaatse
zijn nog tal van die oude huisjes, waarvoor
men thans het ergste moet vreezen. Zoo groot
was de slag waarmee het ongeval gepaard
ging, dat een der bewoonsters tijdelijk haar
spraak verloor. Steenen en balken liggen
overal verspreid en de aanblik van menig
tuintje is waarlijk bedroevend.
Intusschen heeft een jongeman, die in zijn
tuintje werkzaam was een paar zware stee
nen op het hoofd gekregen, zoodat hij een
bult en een bloedende schram opliep.
Het zal, gezien den déplorabelen töestand
van het buurtje, noodzakelijk zijn dat ernstig
wordt onderzocht in hoeverre de overige hui
zen een gevaar voor hun bewoners en de om
geving kunnen opleveren. Men heeft aan
krotopruiming in Utrecht reeds het noodige
verricht, maar er is nog menige wijk die de
bijzondere aandacht der autoriteiten verdient,
opdat niet nog meer ongelukken voorvallen.
ERNSTIGE AANRIJDING
TE KOEDIJK
Donderdagavond omstreeks 5.30 uur.
had te Koedijk een ernstige aanrijding
vrachtauto.
De fietser, de 21-jarige arbeider F.
Wezel, werd binnengedragen bij den
heer S. en dr. den Hartog, die spoedig
aanwezig was en de eerste hulp ver
leende, liet den ernstig in- en uitwen
dig gewonde, per ziekenauto overbren
gen naar het Centraal Ziekenhuis te
Alkmaar.
De oorzaak van de aanrijding was,
dat de chauffeur van de auto, die ei
gendom was van de firma O. te Alk
maar, komende uit de richting Schoorl
dam, moest uithalen voor een 2-tal
fietsers, die vóór hem reden en, door
een tegenligger verblind, voor den hem
tegemoet komenden W. niet meer kon
uitwijken. Deze wérd door de auto ge
grepen met het boven beschreven nood
lottig gevolg.
Zijn broer reed enkele meters achter
hem.
Beiden kwamen van de rubberfa
briek, waar de gewonde sinds Maan
dag werkzaam was, na zijn militie
plicht en arbeid buiten de gemeeente.
ALKMAAR
HOORN.
Verricht alle Bankzaken.
Inlichtingen worden gaarne door ons verstrekt.
LANDBOUW-OPLEIDING
VOOR VLUCHTELINGETJES
Te Mijnsheerenland
Mw. Hintzen te Mijnsheerenland
heeft haar landgoed afgestaan aan het
neutrale kindercomité van vervolgden
van ras of geloof. Het ligt in de bedoe
ling, op dit landgoed een Kindertehuis
op te richten, waar aan Duitsche Jood-
sche kinderen een 2-jarige landbouw-
opleiding zal worden gegeven ten be
hoeve van hun emigratie naar Pale
stina.
Het aantal kinderen, dat in deze hach
sjara (Hebreeuwsch woord voor voor
bereiding-instituut) zal worden opge
nomen, staat nog niet vast. De defini
tieve goedkeuring van het plan dooi'
de Regeering is nog niet verkregen.
BUITENLANSCH NIEUWS.
De politie heeft de zaak in onderzoek
Naar men meldt, is de toestand van
den gewonde ernstig, maar dient na
der afgewacht te worden hoe deze zich
zal ontwikkelen.
EEN ADVERTENTIE IN DIT BLAD
GEEFT U ALTIJD VOORDEEL
NAAR AMSTERDAM.
Dan alleen per
W. A. C. O. AUTOBUSDIENSTEN.
Snelste en voordeeligste autobusverbinding.
Vraagt orze winterdienstregeling, verkrijg-
- - V I uug, u ui os vviuiivi Uitiio i/i cgcimg, v Cl
plaats tusschen een fietser en een baar bij de chauffeurs en onze kantoren.
zal voortaan vlijtig wezen, vader daar kunt
gij op aan ik zal naaien en breienGij
zult zien, ik zal u nooit, nooit weer lastig val
len
„Geen woord meer, kind zeide Ilse, ter
wijl zij, de oogen vol tranen, ijlings opstond.
Doch reeds werd ik door twee armen om
klemd ik rustte tegen de borst van mijn
vader. Hij nam mij den hoed van 't hoofd,
wierp dien op den grond, en drukte mijn hoofd
liefdevol tegen zijn schouder.
„Neen, neen, mijn kind mijn arme, kleine
Noortje, zoo heb ik 't niet gemeend troost
te hij mij bewogen. Wonderlijk 't Was als
of mijne woorden hem nu eerst tot zich zei
ven hadden gebracht en tot het volle bewust
zijn van den toestand. „Juist nu moet ge bij
mij blijven.... Ilse, heeft zij niet de stem
van mijne vrouw Klinkt haar stem niet even
glashelder als die van mijne vrouw Zij
blijft bij mij naar de heide mag zij niet
weer terug dat staat vast Maar, waar
de Ilse,wat zal ik beginnen.... Ik woon zelf
niet hier ik ben zelf voor onbepaalden tijd
gast in dit huisJa, wat zal ik beginnen
„Laat mij daar maar voor zorgen, doctor",
hernam Ilse beslistzij was weer geheel op
dreef. „Ik kan gerust eene week van den
Dierkhof wegblijven, al zal Heinz in dien tijd
wel een paar dommigheden doenIk zal
alles wel in orde makenEn het kind komt
ook niet met leege handen."
Zij haalde een papier uit haar mandje, en
gaf het mijn vader; het was het testament
mijner grootmoeder.
Ik hief mijn hoofd op van zijn schouder en
bracht hem den laatsten groet van de afge
storvene.
„Is zij niet waanzinnig gestorven, mijne ar
me moeder?" vroeg hij.
„Neen," antwoordde Ilse. „Zij was zoo goed
bij haar verstand als in hare beste dagen en
heeft eerst haar huis nog besteld, eer zij de
ze wereld verlietLees dat papier maar.
Er was geen openbaar ambtenaar bij, doch zij
heeft gemeend dat gij haar laatsten wil ook
in dezen vorm wel zoudt eerbiedigen."
Mijn vader bedankte haar en ging met ons
in zijn keurig gemeubileerde woonkamer.
„BEVROREN" BENZINE VOOR
VLIEGTUIGEN.
Uit Amerika wordt gemeld
De Bulgaarsche oorlogsvlieger Jorda
noff heeft voorgesteld „bevroren" ben-
In oorlogstijd zouden vijandelijke
brandbommen benzinedepots niet meer
kunnen doen ontbranden.
De benzine wordt volgens het pro
cédé van Jordanoff afgekoeld tot 150
graden Fahrenheit onder het vries
punt. Op die temperatuur is zij onont
vlambaar, maar toch nog vloeibaar ge
noeg om uit de tank in een verwar
mingstoestel te loopen,, waar ze bruik
baar gemaakt wordt voor de motoren.
zine te gebruiken om het brandgevaar
in vliegtuigen tegen te gaan. Jordanoff
heeft eens vlieglessen gegeven aan den
grooten uitvinder Edison. Hij is van
meening, dat een brandstof, welke zoo
koud is, dat men tijdens een demon
stratie met een steekvlam viertien se
conden noodig had om haar te doen
ontbranden, ook ontploffingen bij een
vliegongeluk onmogelijk zou maken.
Bij de deur keerde hij zich om en zijn oo
gen straalden van verrukking. j
„Dank je, Ilse riep hij. „Ge hebt mij in'
mijn kind den gelukkigen tijd weergegeven,!
toen mijne kleine vrouw voor mij zorgde
ELFDE HOOFDSTUK.
Naast de woonvertrekken van mijn vader
vonden wij de kamer, door juffrouw Fliedner
voorloopig voor mij bestemd daar aan grens
de een slaapkamer deze was de hoekkamer
van het huis op het Zuid-Westen zij had
twee vensters, met zware, ietwat ver
bleekte, geel-damasten gordijnen. Er stond
een ledikant met een geelzijden, gestikte de
ken en hooge kussens met wit linnen, geurig
riekende sloopen, een prachtige waschtafel,
en tegen den muur een klein kastje op ge
beeldhouwde pooten, met gekleurd hout in
gelegd.
„Dat bed kunnen wij missen," zeide Ilse,
terwijl zij met hare sterke armen ons in een
zak genaaid reuzenpak over den drempel
sleepte. „Wij hebben onze eigen'bedden, en
dat zijn nog eens bedden Zij wierp de fijne
kussens uit het ledikant en woog met min
achtend gebaar het lichte dons op hare hand.
„Is dat niet bespottelijk riep zij op eens en
overzag de kamer, met hare handen in de
zijde. „Zoo als het bed nu staat, ligt gij half
onder het tochtige venster en daar tegen den
muur staat dat kleine kastje. Hé, pak eens
aan kind Dit moet weg
Wij schoven het kastje op zijde. Ilse sloeg
de handen van verbazing boven haar hoofd
in elkander. „God bewaar" me zijde voor de
ramen, en spinraggen als mijn arm achter de
kasten, en een stof dat je uit je oogen niet
zien kuntdat is hier een mooie boel."
Behalve de dotten stof, zwart van ouder
dom, en de langpootige monsters kwam ook
nog eene kleine, nauw zichtbare behangen
deur te voorschijn. Ilse opende haar in een
zeer beperkte ruimte voerde eene nog geen
twee voet breede, steile trap naar de volgen
de verdieping.
„Er is dus reden, waarom dat kastje daar
staat", zeide Ilse, nadat zij- de deur weer ge
sloten had. „Het moet weder op zijne plaats
Zij ging de kamer uit, om hier of daar stof
fer en blik te zoeken.
Zachtkens deed ik de deur weer open
Wie hield daar boven verblijf Misschien
de mooie Charlotte Het was mijne be
doeling volstrekt niet nieuwsgierig te zijn of
den luistervink te spelen dat kon Ilse „niet
hebben, voor nog zooveel niet." Doch eer ik
het zelve wist, stonden mijne voeten oo de
onderste treê ik rekte mijn hals zoover mo
gelijk uit, ging op mijne teenen staan en keek
en luisterde in de duisternis rond, die mij in
het nauwe trapgat omgaf. Geen geluid drong
van boven tot mij doorAch, hoe bekroop
het mij, dat ik niet verder mocht sluipen
Ilse zou er heel wat van te zeggen gehad heb
ben ik was nu inderdaad zoo nieuwsgierig
als een ekster't Was wel denker om mij
henen, en ik was erg bang voor spoken doch
achter mij zag ik het volle, vroolijke daglicht
en vast overtuigd, dat Charlotte's kamer
boven de mijne was, klom ik trap voor trap
naar boven in de nabijheid van dat gezon
de, opgewekte jonge meisje waagden zich ze
ker geen spoken Plotseling *zag ik rechts
in dezelfde lijn met mijne oogen een flauwen
lichtstraaleen kier tusschen den drempel
en eene deur, die met de deur, welke wij be
neden hadden ontdekt, correspondeerde....
Misschien zat Charlotte in die kamer voor
het raam en ik kon onbemerkt een blik wer
pen op haar mooi gezichtje, op de prachtige
haarwrong, die zij achter op het hoofd droeg.
Zonder gedruisch, naar ik meende, deed ik de
deur open, o wee, zij maakte een afschu
welijk leven, zij knarstte en kraakte, zij piep
te alsof zij in geen eeuw was gesmeerd Ik
liet de kruk los, en het had weinig gescheeld,
of lk was van de trap getuimeld. De deur
viel langzaam in de kamer open er was nie
mand een zwartzijden damesmantel hing
aan het scharnier en had aan het kraken
schuld.
Ik dacht dat het eerste, bleeke morgenrood,
hetwelk ik op de heide zoo vaak met luid ge
juich had begroet, over de muren was heen
gevloeid zij waren met rosé geplooid gaas
behangen. Bouquetjes rozen lagen, waarheen
GEMEENTE WIERINGEN.
DEN OEVER. NOODLANDING.
Donderdagmiddag omstreeks half vier werd
een watervliegtuig van vliegkamp „De Mok",
de G—6, door een defect gedwongen ter hoog
te van het magazijn „Robbenplaat" aan de
noordkant van den afsluitdijk een noodlan
ding te maken. Aanvankelijk gaven de inzit
tenden, een piloot met waarnemer noodsei
nen, doordat zij meenden door de sterke wind
op de glooiing van den dijk vast te loopen,
waardoor de machine stuk zou slaan. Even
later slaagde de piloot er echter In om met
kalm draaiende motor de neus van de ma
chine weer in de wind te krijgen, waarna hij
poogde de haven te Den Oever te bereiken.
Ondanks sterke deining slaagde de piloot er,
door keurige manoeuvres in werkelijk binnen
te loopen in de buitenhaven, waarna het toe
stel aan de glooiing werd vastgelegd, zoodat
eenige schippers, die bereid waren hulp te
verleenen, onverrichterzake konden terug
keeren. Later op den middag kwam het vlieg
tuig op eigen kracht in de werkhaven, waar
het vastgemeerd werd. Nu bleek, dat het lan
dingsgestel eveneens ernstig beschadigd was.
Aan belangstelling van de zijde van het pu
bliek ontbrak het vanzelfsprekend niet. Een
vliegmachine in de Oeversche haven is geen
alledaagsch verschijnsel.
VERGADERING „Eendracht Maakt Macht."
Woensdag vergaderde de afd. Wieringen en
Omstreken van de vereeniging van ambtena
ren in dienst van den Rijkswaterstaat, „Een
dracht" Maakt Macht" in de achterzaal van
Jurrie Lont, Den Oever. Aanwezig waren 25
leden.
het oog zich wendde, over het zachte tapijt
met grijzen grond gestrooid, op de kleine ge
borduurde stoeltjes zonder leuningen en op
de naar beneden gelaten rouleau's daar
waren het nog maar schimmen van rozen
de zon had ze geheel doen verkleuren. Bij het
eene raam stond een kaptafel met zilveren
toiletbenoodigdheden behalve die tafel en de
stoelen stond er geen meubelstuk.
Ik trad voorzichtig de kamer binnen
Pu hier was ook in lang niet geschuierd
„Een mooie boel hier zou Ilse weer hebben
kunnen zeggenkon Charlotte inderdaad
tevreden zijn met die lucht vol stof?Een
der vleugels van de dubbele deur aan mijne
linkerhand stond open en mijn oog viel op
twee ledikanten naast elkander onder één
donkervioletten baldakijn. Naast het eene bed
stond op een eenvoudig onderstel een mande-
wiegje vol kleine kussentjes, half bedekt met
een groen kleedWonderlijk wie zou hier
wonen Een diepe spookachtige stilte
heerschte in de donker gemaakte kamer hier
waren niet alleen de rouleau's neergelaten,
doch ook de overgordijnen waren dicht ge
trokken, en alles zag er uit, alsof het nooit
gebruikt werdHa nu wist ik hetDe
familie, die hier woonde, was op reis
Een oogenblik klopte toch mijn geweten, dat
zich nog niet van groote zonden bewust was
mijn klein nieuwsgierig persoontje behoorde
hier nietkom, watIk eigende mij geen
speldekop toe van al het moois dat het eigen
dom was van die menschen ik raakte zelfs
niets met den vinger aan, en opdat ik zelfs
geen draadje van het tapijt zou vertrappen
trok ik mijne met spijkers beslagen schoenen
uit en liep op mijne kousen.
(Wordt vervolgd.)
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR
EENMAAL BETALEN
Wieringermeërbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
Zijper Courant.