NI N 0 0 8 DERSANK.
ZITDAG MIDDENMEER (Hotel Smit)
TWEEDE BLAD.
ZATERDAG 22 APRIL 1939
No. 47
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
T"Tegenwoordig^3
JOH. LAUWERS,
MEISJESMARKT
91-311.
WIERiNGER COURANT
BUITENLANSCH NIEUWS.
SLOWAKIJE.
ANTISEMIETISCHE EXCESSEN TE
BRATISLAWA.
De verj aardig van Hitier is het sein geweest
tot anti-semietische uitspattingen in geheel
Slowakije.
Te Bratislawa waren in den nacht opschrif
ten aangebracht als „leve Hitier", „weg met
de Joden". Op de muren der synagoge was
geschreven „Wij zijn Joden en wij zijn toch
nog hier
Na het invallen der duisternis reden man
schappen der Hlinka-garde in van Joden op-
geëlschte automobielen langs de koffiehuizen.
Zij sommeerden de Joden deze inrichtingen
direct te verlaten. Onder het voorwendsel, dat
deze bevelen niet direct werden opgevolgd,
werden verscheidene Joden door leden der
Hlinkagarde afgeranseld. Velen moesten naar
het ziekenhuis worden overgebracht.
Te Trnava hebben leden der Hlinkagarde
goed gekleede Joodsche dames gedwongen de
auto's schoon te maken, welke haar vroeger
toebehoorden. Te Piestany werden twee oude
Joden gedwongen een bord te dragen, waarop
een caricatuur stond, met als bijschrift
„schimmel woekert in Slowakije, Sano Mach
zal het land reinigen." De oude mannen wer
den vervolgens op een plein aan de bespot
ting van voorbijgangers blootgesteld.
BETERE VOORUITZICHTEN VOOR
OOSTZEE-VRACHTEN.
Houtprijzen gestegen. Kolenvervoer van
Dantzig naar Leningrad.
De houtprijzen zijn de laatste dagen opge-
loopen, voor sommige afmetingen wordt een
niet meer
Hef moderne montuur
is veel praktischer
Bovendien staat een
modern montuur oneindig
veel beschaafder en pret
tiger. Wij hebben een zeer
groote collectie der
fijnste buitenlandsche mon
turen en glazen
OPTICIEN.
Ziekenfondsleverancier,
PAYGLOP 3, ALKMAAR.
(uit een aruivei van iiuic uyuniai in
;,La Revue Keige" Brussel, lo r en. '3yy
Kan men zien voorstellen, dat ergens
in centraal Europa, ïp eenige Km. ai-
stand van de Oriënt Expres-lijn, nog
üe middel-eeuwsche gewoonte bestaai
van de jongemeisjesmarkt Y ötap mei
mij uit den oriënt Expres, ne.*.» piaats
in een boerenwagen, getroKKen auor
ossen ol kleine paarden. Wij rijden
door bosschen, die nog vrijwel onbetre
den zijn, eike'nbosschen, sparrebos-
schen, welker diepe valleien zicb ver
liezen in een blauwen nevel. Kr zijn
weiden, omsloten door boomen, kleine,
zuivere meren, zilverig oi groenig door
mos.
De muziek van een groot orkest bege
leidt ons den geheelen weg het is het
lied der talrijke vogels, die deze woud
gewelven bevolken. Ken zon, die moe
schijnt van den dageraad af, klimt
langzaam boven onze hoofden.
Soms moeten we den wagen verlaten
en te voet gaan over een nauwelijks
gebaand pad. Het zweet op onze voor
hoofden voelen we niet de lucht is
zoo zuiver dat we geen vermoeidheid
waarnemen langzamerhand komen
wij op den zijkant van den berg. En
tenslotte bereiken we het Gainaplateau
We zijn nu op bijna 2000 M. hoogte.
Sporen valn menschen vindt men hier
niet. Toch zijn ze er in deze eeuwige
stilte verbergen zich hutten, holen bij
na. De menschen, die ze bewonen, vor
men een vreemd en zwijgzaam her
dersvolk zij hebben een lange welge
vormde gestalte de lange haren krul
len in den hals hun kleeren zijn
even rustiek als hun woningen in
den zomer dragen ze een soort tuniek,
dié tot op de knieën reikt, om de heu
verhooging van 25./- tot 30/- per standaard
gemeld uit de exportlanden. Hierdoor ontstaat
ook nog eenige hoop, dat de houtvrachten uit
de Oostzee, die zeer sterk zijn gedaald, wat
zullen oploopen. Nu de positie van de La
Plata-vrachtenmarkt is verbeterd, hoopt ook
de Oostzee haar deel mee tekrijgen. De ko
lenvrachten van Engeland naar de Baltische
landen zijn iets gestegen.
De politieke constellatie zich uitende in
toenadering van Rusland tot Polen, leidt dit
jaar tot het vervoer van een millioen ton
kolen, hoofdzakelijk over Dantzig, voor een
deel over Gdynia, naar Rusland. Maandelijks
zullen 150.000 ton verscheept worden. In ruil
zullen uit Moermansk 200.000 ton apathiet
naar Gdynia worden vervoerd, evenals 20.000
ton katoen. Een deel dezer transporten wordt
misschien vervoerd over Leningrad.
De Oostzeevaart krijgt er derhalve een
nieuw traject bij, dat aan den omvang der
bedrijvigheid ten goede komt.
GUNSTIGE INDRUK TE ROME
VAN MUSSOLiNIS REDE
Men noemt haar een belangrijke
bijdrage tot ontspanning in de
politieke situatie.
De kleine toespraak - een rede mag
men het eigenlijk niet noemen - welke
Mussolini Donderdag in het Kapitolijn
sche Paleis heeft gehouden naar aan
leiding van het rapport, dat hem over
de werkzaamheden ter voorbereiding
van de wereldtentoonstelling te Rome
in 1942 is uitgebracht, heeit oen buiten
gewoon gunstigen indruk gemaakt en
dat niet alleen in Italiaansclie kringen,
doch ook en vooral onder de buitenian
ders. Men beschouwt haar als een be
langrijke bedrage tot een zekere ont
spanning in den politie ken toestand.
Gayda komt thans de woorden van
don Duce verduidelijken. Hij wijst
er nog eons op, dat een land goen groo
te uitgaven gaat maken voor een we
reldtentoonstelling, wanneer het van
plan is een oorlog te ontketenen, waar
van niemand het einde kan voorzien.
Hij schrijft Italië wenscht alleen
maar de mogelijkheid te kunnen arbei
den en het vraagt daarvoor de midde
len. Het Wil niet anders dan den vrede.
Het vraagt, dat de internationale
rechtvaardigheid, die alleen en uitslui
tend een garantie van den vrede kan
zijn, verwezenlijkt worde. Dat het
zoo is, leest men verder hij Gyada, ver
geten de groote democratieën op de
meest verbijsterende wijze. Die ver
trouwen niet in de rechtvaardigheid
als garantie voor den vrede, doch in 'n
o zoo broos systeem, dat men een
soort dwangbuis kan noemen, waar
mede zij denken de arme niet-bezitters
te kunnen verstikken of althans in be
dwang te kunnen houden.
Het geheele artikel wordt, evenals
de rede van Musssolini zelf, beschouwd
als een nieuw beroep op Frankrijk een
aanbod aan Italië te doen.
De uitstekende indruk wordt helaas
ten deele teniet gedaan door het be
richt, dat het groote overwinnings-
defilé in Madrid opnieuw zou worden
uitgesteld'.
ADVERTEERT IN DIT BLAD
DUITSCH PASSAGIERSVLIEGTUIG
IN BELGIE TOT LANDING
GEDWONGEN
Het vloog boven verboden zone
Sedert enkele maanden is het voor
buitenlandsche vliegtuigen verboden
boven bepaalde gebieden van België
te vliegen, o.a. boven de omgeving
van Luik en Esneux. De Belgische mi
litaire vliegers hebben opdracht, elk
toestel, dat boven deze gebieden wordt
aangetroffen, naar het vliegveld van
Evere op te 'brengen.
Donderdagmorgen bemerkten drie
.militaire piloten van de basis Bier
set, dat een Duitsch vliegtuig van
den dienst Parijs-Keulen boven Es
neux vloog, op ongeveer 600 M. hoog
te. De Belgische jachtvliegtuigen be
vonden zich spoedig nabij het Duit
sche toestel. Kapitein Guisgand zond
een groene vuurpijl uit, wat beteeken-
de, dat het vliegtuig op het dichstbij-
zijnde vliegveld moest landen. De
Duitsche piloot aarzelde en vroeg in
structies te Keulen. Het radio-tele
gram werd opgevangen op het vlieg-
vell Evere, waar men den Duitschen
j piloot bevel gaf te Brussel te landen.
Niettemin wilde hij doorvliegen. De
Belgische toestellen bewogen zich
toen zeer dicht naast het passagiers
vliegtuig, op een afstand van enkele
meters. Het Duitsche vliegtuig was
letterlijk de gevangene der Belgen en
ten slotte verplicht, rechtsomkeert te
maken. Het landde te Evere, begeleid
door de drie jachtvliegtuigen.
Er waren 12 Duitsche passagiers aan
boord benevens een Fransche journa
list. Het toestel en de passagiers wer
den onderzocht men vond fotot-toe-
stellen, noch verdachte documenten.
Procesverbaal werd tegen den pi
loot opgemaakt, hetwelk naar Berlijn
is doorgezonden. Het vliegtuig kon om
12 uur naar Keulen vertrekken. De
Fransche journalist bleef te Brussel.
In een interview zeide deze, dat het
alles behalve prettig is, in de wolken
aangehouden en opgebracht te wor
den. Toen de Duitsche piloot weigerde
het ontvangen bevel uit te voeren,
vreesde hij,,, dat de Belgen, die voor
het toestel allerlei duikelingen maak
ten, geweld zouden gebruiken, want
ze beschikten over mitrailleurs. De
journalist toonde voor het) raampje
zijn Fransch paspoort, opdat de Bel
gen zich inschikkelijk zouden betoo-
nen de jachtvliegers bewaakten na
melijk ook den binnenkant van het
toestel. Aan boord ontstond een begin
van paniek de eenige vrouwelijke
passsagier begon te huilen.
De journalist zeide nog, dat het on
derzoek te Evere tamelijk lang duur
de, omdat de zakken der Duitsche pas
sagiers gevuld waren met brood, var-
.kensvletesch, sinaasappeen enz. edn
voldoende hoeveelheid om een tal
rijke familie gedurende minstens acht
dagen te voeden.
Gemeld wordt, dat het Duitsche
vliegtuig sedert verschillende dagen
ven den normalen vliegweg afweek en
wel in de richting der versterkte zo
ne. Om hieraan een einde te maken,
pen met een leeren gordel bijeengehou
den zij dragen hooge laiarzen en om
de schouders schapenvellen. Hoe warm
het ook zij, van deze kleeding scheiden
zij niet die beschermt hen, naar zij
vinlen, zoowel tegen de koude als tegen
de warmte.
Als we die tuniek eens wat van dich
terbij konden bekijken, zouden we
zien, dat fijne vrouwen vingers haar
op kostelijke wijze geborduurd hebben;
het is een opvallende kleurenmenge
ling, welke het speelsche patroon ver
toont. Waar zijn de bekwame feeën,
le gezellinnen van deze eenzamen, u_
kunstenaressen, die deze naald-gedicli
ten hebben vervaardigd
Ver, achter de geweldige bergen, aan
den oever van snelle beken, in de diep
te der valleien, liggen minuscule ge
huchten verborgen. Daar, in houten
hutten, achter vensters nauwelijks
grooter dan een hand, huigen jonge
meisjes met groote zwarte oogen en
slanke leest, zich over het weefge
touw, waaraan zij zelf het linnen we
ven. Terwijl zij de oude weef liederen
neuriën, beweegt de spoel onophoude
lijk de meisjes droomen van dien
grooten dag in Juli, als op het groene
plateau van Gaina over haar lot be
slist zal worden. Haar stille gedroom
uit zich in de veelkleurige arabesken,
welke haar snelle maald in het doek
strooit. En ginds, in de bergen, geven
de ruwe, eenvoudige mannen, die hun
kudden hoeden, zich als de avond valt
ook over aan hun gepeinzen, terwijl
zij een melancholieke melodie blazen
op een zelfgesneden houten fluit.
In die Juli-maand worden op het
Gaina-plateau tenten geplaatst en in-
stalleeren er zich reizende kooplieden;
zij verkoopen ouderwetsche en vreem
de dingen, welke in de stad allang in
onbruik zijn. Sommigen bieden kleu
rige kruidenbrooden aan, die den vorm
van een hart hebben en in het midden
een spiegeltje dragen, messen doeken
linnen, naalden, kleine houten voor
werpen. Elders verkoopt een reizend
herbergier uit graan gestookte jene
ver. Er loopen halfnaakte zigeuners,
hun violen nog in de linnen hoezen,
want de groote danspartij, het hoogte
punt van den dag en het slot der bij
eenkomst, zal eerst des avonds plaats
hebben.. We zien nu nog slechts het
decor; de spelers komen nog. Daar na
dert reeds een ossewagen met jonge
meisjes. Haar witte blouses glanzen
als sneeuw in maanlicht. Haar gepli-
seerde rokken, nauwsluitend aan de
taile, staan wijd-uit rondom de bee-
nen haar schoenen zijn als die van
mannen, glinsterend van het vet,
waarmede zij zijn ingesmeerd.
Van den anderen kant van het pla
teau komt bijna tegelijkertijd een
groep herders. Met instinctieve hoffe
lijkheid naderen zij gedienstig en hel
pen de meisjes bij het afladen van
haar groote kisten, die den uitzet be
vatten. De kisten worden zorgzaam
op het gras neergezet moeder houdt
er de wacht bij. Voortdurend komen
nieuwe groepen aan en ook het aantal
herders neemt snel toe. Dan geven de
moeders hasar dochters het teeken, de
kisten te openen met een sleutel,
dien zij aan een lint op de borst heb
ben hangen. De huwelijkscandidaten
buigen zich over hun kisten en halen
er mooi borduurwerk, hemden van
fijn linnen, versierde tunieken, stuk
batist uit te voorschijn, die den man
nen moeten laten zien, dat de meisjes
goede huisvrouwen en uitstekende
bandwerksters zijn.
Schuchter komen de jongemannen
ALKMAAR
HOORN.
CREDIETEN
DEPOSITO'S
EFFECTEN.
hadden de drie jachtvliegers opdracht voorkomen wordt.
gekregen, het Duitsche
te brengen.
vliegtuig op
BINNENLANDSCH NIEUWS.
LOONGESCHIL FRIESCHE ZUIVEL
INDUSTRIE.
De commissie van arbitrage inzake arbeids
voorwaarden, ingesteld door den Bond van
Coop. Zuivelfabrieken in Friesland, heeft ge
adviseerd om over het boekjaar 1939/40 het
weekloon te verminderen met f 1, waardoor
dit gebracht wordt op f 18.50 voor de zand
streek en f 20 voor de kleistreek.
De drie samenwerkende Landbouworgani
saties meenen hiermee, gezien de bedrijfs
resultaten en het levenspeil, geen genoegen
te mogen nemen.
Verleden jaar werd het loon verhoogd met
f 1 voor de kleistreek en f 1.25 voor de zand
streek, hetwlek bebaseerd werd op verbeterde
bedrijfsuitkomsten en gestegen levens^osten.
Mobilisatie dier loonen is volgens de werk
nemersorganisaties gewettigd, doch de com
missie is van oordeel dat een verlaging ge
motiveerd is.
Onderhandelingen hebben tot nu toe geen
resultaat opgeleverd, waarom nu alle hoop is
gevestigd op de 26 dezer te houden vergade
ring van bovengenoemden Bond, in welke
vergadering zeer zeker dit vraagstuk ter
sprake zal komen.
Sedert 1934/35 valt een verbetering te con-
stateeren in de bedrijfsresultaten. De melk
prijs bedroeg genoemd boekjaar 4.42 cent,
1935/36 4.95 cent, in 1936/37 5.15 cent
en in 1937/38 5.99 cent. Tot zoover bekend is
nu de prijs ongeveer 5.80 cent, doch niette
min adviseert de commissie het loon terug te
brengen tot het peil van 1936/37.
Een loonsverlaging van f 1 per week, of
van ongeveer 5 procent, beteekent, dat het
loononkostencijfer wordt teruggebracht met
l'/s cent per 100 liter melk. Als men weet,
dat de gemiddelde melkopbrengst per koe
bedraagt 4000 liter, dan wil dit zeggen een
besparing per jaar per koe van 60 cent
Men hoopt echter nog tot overeenstemming
te geraken, zoodat een conflict dat het
eerste in Friesland zou zijn in de zuivel
De samenwerkende Landarbeidersbonden
vtrwachten vóór 1 Mei bericht.
naderbij, als koopers, die voor een
moeilijke keuze staan - Er worden
korte woorden en grappen gewisseld.
Sommige meisjs, meestal de minst
mooie, trekken de jongemannen aan
de mouw om hen te wijzen op haar
mooie werkstukken. Anderen echter,
zeker van zichzelf en wetend, dat zij
niet zullen vertrekken zonder een echt
genoot, blijven rustig en onbewegelijk
bij hun kisten staan, terwijl de jonge
mannen om ha'ar he-enzwetrmen zon
der goed te durven naderen. Na een
kort gesprek met het meisje, en baar
moeder ziet men soms een jongeman
naar een der openluchtwinkels gaan
om een cadeautje te koopen en als hij
dat het meisje aanbiedt, is dit het tee
ken de zaak is beklonken.
Zoo vormen zich langzemerhanQ
groepjes. Men gaat op den grond zit
ten voor de kist en richt een kleinen
maaltijd aan. Moeder heeft voor de ge
rechten gezorgd, die.zich in haar heng
selmand bevinden honigkoeken, ge
rookt spek, maisbrood, confituren en
een slok sterke drank, die het accoord
bezegelt. Onder de zachte stralen van
de ondergaande zon beginnen dan de
jongemannen, volgens oude traditie,
voor hun geliefden op de fluit te spe
len aandachtig luisteren de meisjes
naar de zoete melodieën. En dan ver
heft zich plotseling, onder leiding van
een onzichtbaren dirigent een koor.
Zware en zilveren stemmen vermengen
zich en als de maan haar bleeke ge-
gelaat gaat toonen komt de zigeuner
met zijn viool op het tapijt. Nu is het
uur van den dans aangebroken. Vroo-
lijke danswijzen klinken een hel licht
wordt verspreid door de vlammen van
het groote vuur, dat aan den rand
van het plateau wordt gestookt de
moeders zitten er gehurkt omheen en
De Kaasmarkt.
ALKMAAR, 21 April 1939. Op de ge
houden kaasmarkt waren aanvoer en
prijzen als volgt In totaal 29 stapels
kaas, wegende 85000 Kg.
28 stapels Kleine fabriekskaas f 17,50
en 1 stapel Kleine boerenkaas f 18,50.
Alles met Rijksmerk. Handel goed.
DE VEEMARKT
LEEUWARDEN, 21 April 1939. Stie
ren 155 Enter f 70 a 185 en 140
Twenter f 180 a 3g0 570 Vette koei
en f 130 a 265 2508 Melk- en Kalf-
koeien f 115 a 275 305 Pinken f 60 a
165 22 Vette kalveren f 18 a 54 1152
Nuchtere kalveren f 3 a 5.50 460 Vetl
te chapen f 10 a 25 130 Weidescha-
pen f 9 a 17 206 Lammoren 428 Vet
te varkens f 45 a 160 35 Magere Var-
Kency ZZ r 45 cent per Kg. L30 Kleine
biggen f 7 a 15 35 Bokken en Geiten
en 19 Paarden, prijze^j
Aanvoer 6295 stuks.
PREDIKBEURTEN ZIJPE.
ZONDAG 23 APRIL.
NED. HERV. GEM.
Oudesluis v.m. 10 uur Ds. Witkop.
Petten v.m. 10 uur Ds. van Biemen.
Burgerbrug, St. Maartensbrug, Schagerbrug
geen dienst.
GEMEENTE WIERINGEN.
V. C. J. B. De V.C.J.B. afdeeling Oosterland
houdt Woensdagavond 26 April 's avonds
8 uur een bijeenkomst voor de nieuwe lidma
ten in de Ned. Herv. Kerk te Hippolytushoef.
De heer Korndörffer zal die avond spreken
over de vraag „Weet jij een uitweg
We verwachten, dat de nieuwe lidmaten die
avond zullen komen om kennis te maken
met de V.C.J.B.
zorgen dat het niet dooven kan. Eerst
als de morgenster verbleekt, gaan de
vermoeide dansers uileen, om zich
op het zachte gras te werpen.
In den morgen komt de geestelijke.
De jongemannen en do meisjes zijn
in de beek wezen baden er klinken
vroolijke kreten, terwijl men wacht.
Het verre getintel van een kerkklok
brengt een wijle stiltede geestelijke
nadert, schrijlings te paard gezeten.
Veel tijd tot nadenken heb'hen de
jonge gelieven niet. zijzelf willen
trouwens niets liever dan terstond
in den echt verbonden te worden. Dik
wijls zijn huwelijken op dezen berg ge
sloten duurzamer en gelukkiger dan
die, welke de families na veel bespre
kingen hebben bekokstoofd.
De reputatie van G'ina breidt zich
uit door geheel centraal Europa. De
oorlog en de moeilijke jaren daarna
hebben deze huwelijksmarkt een tijd
lang buiten werking gesteld, doch
thans is het gebruik sedert eenig ja
ren weer in eeere. In den herfst van
1915 trokken de herders uit de bergen
rondom Gaina nog in hun fraaiste
gewaden naar het plateau alsof er
geen oorlog woedde. Zij waren heel
verbaasd en later teleurgesteld, toen
zij in plaats van trouwlustige meisjes
eenige gendarmes vonden, die naar
hun militaire za'kboekjes vroegen en
vertelden, dat zij bij het leger ingelijfd
moesten worden.
Eerst in 1933 kwamen de jongens
en meisjes weer naar het plateau
van de majestueuze bergen van Bi-
hor, dat sedert 1914 verlaten was
geweest. Niets bleek te ontbreken de
bereidvaardige herders en de schuch
tere meisjes waren er, zoo goed als
als de zigeuner met zijn viool en de
zangers met hun tamboerijn.
