30e JAARGANG DINSDAG 23 MEI 1939 No. 59 W. A. C. O. AUTOBUSDIENSTEN. DE VIERDE MAN. W1ERINGER COURANT NIEUWS* EN ADVË^TE^TiEBLAO VOOR WIERINGEII EN ORASTREKEN VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden f 1.25. UITGAVE CORN. J. BOSKER WIERINGEN 1 BUREAU: Hlppolytusüoel Wieringen Telefoon Intercomm. No. 19 ADVERTENTIëN Van 1 5 regels f0.50 Iedere regel meer f 0.10 BUITENLANDSCH NIEUWS. SPANJE'S INTERNATIONALE POSITIE Het wil zelfstandig zijn en on der niemands druk staan. Havas meldt uit Madrid In zijn rede ter gelegenheid van het Overwinningsfeest heeft Franco ook over Spanje's internationale positie gesproken en verklaard „Men moet niet trachten onze souve reiniteit of onze economische en poli tieke vrijheden, waarvoor wij in den oorlog zijn gegaan, te verminderen. Het zou een belemmering zijn voor de toenadering met zekere staten als men ons in economisch opzicht zou trachten te omsingelen om politieken druk te oefenen, in de hoop opnieuw den weg te kunnen openen voor de groote belangen, die eertijds onze on afhankelijkheid en onze macht heb ben doen afnemen. Iedereen moge we ten,, dat dit van nu af, voor altijd on mogelijk zal zijn." „Wij maken ons geen illusies. De Joodsche geest, die 'n verbond van het groote kapitaal met het marxisme mogelijk maakte, wordt niet in één dag uitgeroeid hij leeft nog diep in vele gewetens. Wij zullen niet toe staan dat onze overwinning wordt be dorven door buitenljandsche agenten, die in onze ondernemingen binnen dringen, of door gemor van kleingees tige zielen." TSJECHO-SLOWAKIJE HITLERS GROOTSTE BLUNDER Reuter meldt uit Londen Lord Baldwin heeft Zaterdag een rede gehouden tot zijn vroegere kie zers te Bewdley in Worcestershire. Hij zeide, dat hij volledig instemt met de politiek van de Britsche Regee ring. Engeland is bereid met iedereen te redeneeren, die voor rede vatbaar is, doch het is vastbesloten iedereen, die zijn buren op den kop zitten wil, te weerstaan. Deze politiek is gemakkelijk te be grijpen en ligt in de lijn van het groot ste deel van het Britsche volk. Ten aanzien van de bezetting van Tsjecho-Slowakije en Albanië zeide spreker, dat dit de grootste politieke vergissing is geweest van de dictato ren, aangezien deze daden meer dan iets anders hebben bijgedragen tot het vormen van 'n hechte eenheid in Engeland en elders. Zelfs Napoleon heeft hieraan geen weerstand kun nen bieden en wat Napoleon niet heeft gekund, kan niemand. „Dat Hitier iets dergelijks heeft ge daan, was een verrassing voor mij", zeide lord Baldwin, „niet omdat ik hem tot iets dergelijks niet in staat achtte, doch omdat ik weet, dat hij 'n man van opmerkelijke capacitei ten is. Het scheen mij daarom bijna ongelooflijk, dat hij een dergelijke fout maakte." Ten slotte verklaarde spreker zeer tevreden te zijn over de rede van den minister-president Vrijdag in liet La gerhuis. DUITSCHE EN POOLSCHE ACTIVITEIT Ondanks alleA^anning der laatste weken, blijkt te Danzig uit weinig- dingen, dat deze rustige Duitsche stad „de ontstoken tand van Europa" is. De Polen hebben een betrekkelijk groote troepenmacht aan de grenzen geconcentreerd - volgens onbevestigde plaatselijke berichten 5 divisies. Ad- gezien van enkele nieuwe kazernes in de dennenbosschen, is de aanwezig heid der troepen bijna niet merkbaar. Daar Dantzig is omgeven door heu vels, verklaart men van Poolsche zij de, de stad in 'n half uur te kunnen bezetten. Verder beheerschen zware batterijen op het schiereiland Iiel de stad van de zeezijde. Ook aan Dantzigsche zijde zijn er teekenen van activiteit. De politie macht van 1000 man, welke de stad bij verdrag is toegestaan, is, naar ver luidt, thans uitgebreid tot 1500 man, ingevolge een dicreet van den Senaat van November j.1., waarbij alle burgers tusschen 18 en 25 jaar verplicht zijn bij de politie te dienen. Voorts zijn er in de afgeloopen weken nog tal van „toeristen" uit Oost-Pruisen aan gekomen en er zijn teekenen, dat do groote politiekazerne (waarrin vóór den wereldoorlog de Doodskop-Huza ren waren gelegerd) thans geheel in gebruik is. De S- A. en de S. S. zijn voor het eerst met geweren bewapend en de of ficieren mogen thans een pistool dra gen. Er is evenwel geen reden om te gelooven,, dat er in Dantzig mitrail leurs of zwaardere wapens in eenige hoeveelheid aanwezig zijn. EISCH INZAKE TERUGGAAF KOLONIëN OPNIEUW GESTELD Het Duitsch Nieuwsbureau meldt De Rijksstadhouder ridder von Epp de president van den Reichskolonial- bund, heeft bij een grooje betooging van dien bond een rede gehouden, waarin hij zeide, dat het Duitsche volk zijn deel eischt van de reserve ruimten der wereld. De vereeniging van de Oostmark, de Sudetengouw en het Memelland met Duitschland, evenals de beveili ging van het Rijk door de instelling van 'n protectoraat over Bohemen en Moravië- verzwakken den sinds lang bestaanden eisch van het Duitsche volk inzake teruggaaf van zijn eigendom geenszins, doch maken dien eisch juist dringend in verband met de be volkingsdichtheid der Duitsche gebie den. Het Duitsche volk is aangewezen op import en export, daaruit ontstaat de eisch betreffende het bezit van die deelen der aarde, welke een natuur lijke aanvulling van de gematigde zo nes vormen. De vroegere Duitsche ko- FEUILLETON. lonies blijven Duitsch eigendom. De Duitsche koloniale eisch, aldus spreker, is een der laatste, maar ook een der belangrijkste. TRAAG VERLOOP ENGELSCH- RUSSISCHE ONDERHANDELINGEN Reuter meldt uit Londen Na het bezoek dat Maiski, de am bassadeur van de Sowjet Unie, Vrij dagochtend op het Foreign Office heeft gebracht, is van ofiicieele zijde aan Reuter medegedeeld, dat de toe stand van de onderhandelingen tus schen Engeland en de Sowjet Unie thans als volgt is De voorstellen van de Sowjet-Unie zijn aanleiding tot moeilijkheden, niet alleen voor de Britsche Regee ring, doch ook voor de Regeeringen van enkele andere landen. Dit wil evenwel niet zeggen, dat deze moeilijk heden onoverkomelijk zijn. De Brit sche Regeering bestudeert de zaak met de meeste welwillendheid, met het verlangen een oplossing te vinden welke algemeen kan worden aanvaard j Evenwel is tijd voor besprekingen jnoodig en enkele dagen zullen voorbij gaan voor 'n volgend stadium in de besprekingen zal kunnen worden be- reikt. 'maatregelen tegen OPDRIJVEN DER KOFFIEPRIJZEN i Havas meldt uit Rome Nadat op Sicilië eenige personen wa ren gearresteerd wegens het verhan delen van koffie tegen buitensprige I prijzen, is thans een groote firma te Milaan wegens dezelfde overtreding uitgesloten door den bond van hande laren, terwijl de firma gerechterlijk zal worden vervolgd. Bovendien is te Florence een onderzoek ingesteld naar de gedragingen van 2 handelaren. LESSEN VAN DEN SPAANSCHEN BURGEROORLOG. Conclusies van bekend publicist op militair gebied. In een Woensdag te Frankfurt a.d. Main gehouden lezing heeft kolonel Ritter von Xylander, de bekende militaire publicist, een opsomming gegeven van de militaire lessen van den Spaanschen burgeroorlog. De kolonel verklaarde, dat de belangrijkste les deze was, dat een Europeesche oorlog met zijn groote troepenmassa's en zijn duizenden vliegtuigen volkomen van den oorlog in Span- ZOMERDIENSTREGELING VANAF 15 MEI 1939. Uitbreiding op de lijnen Hoorn Medemblik Den Helder. De Streek Enkhuizen. Hoorn Amsterdam. Nieuwe lijn HoornDen Oever in aansluiting A.T.O.-dienst naar Leeuwarden. Dienstregelingen verkrijgbaar bij Chauf feurs en onze kantoren. je zou verschillen. In Spanje was het aantal I troepen en de hoeveelheid materiaal betrek kelijk onbeteekenend en men mocht geen vergelijkingen maken' met een mogelijken oorlog tusschen groote mogendheden. De wa pens aan beide zijden waren van ieder denk baar fabrikaat, zoodat de Spaansche oorlog in feite een „jaarmarkt van monsters der wapen industrie" was. Het aantal tanks was te klein om te beoordeelen, of daarmede de neiging over te gaan tot een stellingoorlog zou kun nen worden verhinderd. Hetzelfde gold voor de vliegtuigen. Na twee jaar oorlog bezat generaal Franco nog slechts 250 toestellen. Men kon echter wel zeggen, dat lichte vechtwagens hun waarde niet hadden bewezen, daar zij buiten gevecht konden worden gesteld door grootere en zwaar dere, zelfs al waren de lichte tanks sneller dan haar tegenstanders. Goed uitgeruste infan terie kon nog steeds hopen vijandelijke tanks effectief met handgranaten te weerstaan. Een van de onverwachte lessen van den Spaanschen burgeroorlog was volgens kolonel von Xylander, dat de snelste vliegtuigen niet het meeste succes hadden. Zij vlogen hun te genstanders zoo snel voorbij, dat de schutters onmogelijk zuiver konden mikken en boven dien was het moeilijk voor deze snelle toe stellen op oneffen terrein te landen. Dit gold in het bijzonder voor Russische gevechtsvlieg tuigen. BOEDAPEST TUSSCHEN TWEE VUREN Hongarije ondervindt groote moei lijkheden bij het regelen van zijn be trekkingen met zijn twee vrienden Polen en Duitschland, die een van bei de misnoegd zijn, wanneer Boedapest, eenige welwillendheid tegenover den ander toont. Een week geleden druk te de officieuze „Pester Lloyd" een zeer scherp artikel tegen de Poolsche pers af. Aan de Regeering te Warschau stelde het blad de vraag, of zij al of niet de aanvallen der Poolsche bladen op Hongarije goedkeurde. De Duitsche pers sprak haar goedkeuring uit over dezen „wijzen stap." Tegelijkertijd publiceert een ander Duitsch blad, de „Grensbote" uit Bra tislawa, met groote letters op de eer ste bladzijde een heftig hoofdartikel tegen de „Pester Lloyd" alleen om dat dit blad een klein berichtje over Slowakije uit een Poolsch blad heeft overgenomen. Dit is typeerend voor Hongarije's positie in het algemeen. Het hart van Hongarije trekt naar Polen, maar dat land telt slechts 35 millioen zielen tegen Duitschland 80 millioen. Daarom weifelt het tusschen de twee en tracht het beide tevreden te stellen. (Een geval uit de praktijk van Inspecteur Sanders, lid der Centrale Recherche) door UDO VAN EWOUD. Nadruk verboden. 4.) Op het stationsemplacement waren Wils, behalve het parket uit Rotterdam, eenige rechercheurs en velen zijner Rotterdamsche collega's. Het onderzoek was juist hervat, zoodat hij gelegenheid kreeg met een even eens aanwezigen conducteur, die den vorigen avond bij het betrokken deel van trein 216 had dienst gedaan, eenige" woorden te wisse- len. Niet zoodra bemerkten de andere jour nalisten dit onderhoud, of zij kwamen naderbij Het werd nu een kruisvuur van vragen, waar op de conducteur nauwelijks antwoord kon geven. „Deed u gisteravond dienst op het trein- deel, waarin zich ook de coupé van den ver- moorde bevond „Was u de eerste, die de misdaad ontdek- te?" „Hoe zagen de menschen er uit, die in Am sterdam in de coupé van den vermoorde ge zien hebt „Hebt u onderweg absoluut niets van den aanslag bemerkt?" „U hebt natuurlijk direct de politie van uw ontdekking in kennis gesteld „Hebt u niets bijzonders gezien, b.v. iets, wat uw wantrouwen opwekte Tenslotte maakte Wils een einde aan de tallooze vragen. „Mijne heeren," zei hij op kalmeerenden toon, „ik geloof, dat we alleen iets te weten1 kunnen komen, als we niet zooveel vragen. Wellicht is de conducteur bereid het verhaal dat hij zeker al wel eenige malen zal hebben gedaan, ons nog eens in geuren en kleuren te vertellen. Op die manier hebben we ten minste kans iets wijzer te worden." De conducteur blèèk bereid. Met het air van den man, die zich bewust is de buitenge wone nieuwsgierigheid van een aantal men schen te kunnen bevredigen, begon hij het, overigens vrij sober relaas zijner belevenissen. „Zooals steeds controleerde ik in Amster dam de plaatsbewijzen van de reizigers in dat deel van den trein, waarop ik dienst deed. Het was niet bijzonder druk, maar deson danks zou ik misschien op dit oogenblik niet meer weten, wie zich in de bewuste coupé bevonden, ware het niet, dat zich iets voor deed, waardoor ik wat meer op de reizigers lette. De meneer, dien ik dan gisteravond vermoord vond, zat direct bij den ingang in den hoek. Hij reed achteruit. Tegenover hem zat 'n andere meneer, wat jonger ik schat hem op een jaar of 50 met een zwart hoor nen bril op en een klein zwart snorretje. Hij had een plaatsbewijs voor Rotterdam. In den versten hoek eveneens achteruit, zat een nog jonge verpleegster, die een kaartje voor den Haag had en tegenover haar een eveneens jonge man, ongeveer van denzelfden leeftijd. Hij had een abonnement dus weet ik niet, waar of hij uitgestapt is. Trouwens, dat weet ik eigenlijk van geen van allen positief. Want hoe gaat het nietwaar, als je geen verdenking tegen bepaalde menschen hebt, dan let je ook niet op hen en vooral niet, als het boven dien nog eerste klas reizigers zijn. Zegt u nou zelf „U zei zooeven, dat zich voor het vertrek eën incident heeft voorgedaan" interrum peerde Wils den conducteur. „Ja, dat wou ik u nu juist vertellen," ant woordde deze, eenigszins gepikeerd over de storing in zijn verhaal, dat hij zelf machtig belangwekkend vond. „Zooals ik zooeven zei, deed zich wat voor, waardoor ik mij even langer dan gewoonlijk bij de coupé ophield. Die meneer met die flets voor z'n oogen zat n.1. in een niet-rook-coupé een sigaret te rooken. U weet, dat mag ik absoluut niet toestaan, ook niet in eerste klas coupé's, en daarom verzocht ik hem beleefd, zooals m'n dienstorder dat voorschrijft, om die sigaret weg te doen „En De schare reporters liet het potlood even rusten en scheen den verteller de woorden van de lippen te willen lezen. „Dat deed-ie dan ook, natuurlijk, anders was hij met mij nog niet klaar geweestHij zocht even van achter zijn krant naar het bordje „verboden te rooken" en zei toen heel beleefd Pardon ik wist niet, dat 't hier niet rooken was. Meteen wierp hij z'n sigaret op het perron en las verder." De journalisten waren zichtbaar teleurge steld. Nochtans noteerden zij vlijtig hetgeen de conducteur hun verteld had. „En verder hebt u dien man niet meer gezien vroeg Wils weer. De conducteur scheen zich over de nieuws gierigheid van dezen lastigen persmuskiet dusdanig te ergeren, dat hij de vraag gladweg negeerde. „Ik heb het portiek gesloten," ging hij voort, „en een paar minuten later vertrokken we. In Haarlem ben ik bij den bagagewagen op gehouden, zoodat ik van de reizigers niets gezien heb maar in den Haag stond diezelfde meneer voor het raampje en riep me, zoodra de trein stilstond. Hij vroeg me, of de trein in Rotterdam ook aansluiting had naar Roo- zendaal. Die vraag verwonderde me eenigs zins, omdat hij in den sneltrein Amsterdam Antwerpen zat en dus voor Roozendaal in het geheel niet behoefde over te stappen. Ik heb toen nog voor hem nagekeken hoe laat hij in Roozendaal kon zijn. Hij bood me een sigaar aan en maakte toen meteen nog eens z'n excuus, omdat hij in Amsterdam in de coupé had zitten rooken. BINNENLANDSCH NIEUWS. ONDERGANG VAN DE „ADEN" Relaas van den kapitein de** „Oostzee." Uit het relaas van kapitein C. J. Kalkman van de Oostzee, na aankomst van de sleepboot te Maassluis om trent de droeve reis met den bagger molen Aden en den bak K.L.K. 21 van Leith naar den Waterweg, waarbij de runners L. de Vos en A. A. Marcus om bet leven kwamen, bleek, dat het drama zich in enkele seconden afge speeld had. De sleep was Dinsdagmorgen om 6 uur bij mooi weer van de Finh of Forth (Schotland) vertrokken en allés ging aanvankelijk naar wensch. Ie der uur werden op den molen en den bak door de runners de gebruikelijke ronden geloopen, waarbij alles van binnen werd ge-inspecteerd. En hoe wel toen de sleep 10 mijl uit de kust was en 'n stevige Noord-Nóord-Oostën wind met kracht acht opstak, deden zich geen bijzonderheden voor. De mo len werd op den heelen tros gesleept. Dinsdagavond om 11 uur werd met morseteekens vanaf de sleepboot 'n gesprek gevoerd met runners van den sleep, doch alles was volkomen in or de; betonden. Zelfs Woensdagmorgen om 3 uur werden de runners op den molen gezien en ook toen vielen geen seinen te geven, omdat de moléii nog volkomen zeewaardig was. Twee uur later, precies om 5 uur in den morgen, toen de wachten afgelost werden, moet 'n.grondzee nadat deze eerst 'n flinke hoeveelheid water over den brug van de „Oostzee" had gewor pen, wat zelden voorkomt, den molen hebben opgenomen en doen omslaan. Eer er 10 seconden verloopen warén was de ramp gebeurd en waren alléén de pontons van den omgeslagen mo len nog zichtbaar. Niemand heeft hierdoor de ramp zien gebeuren. Kapitein Kalkman had juist tgeen den stuurman de opmer king gemaakt, dat de molen zich on danks het ruwe weer uitstekend hield Toen hij echter van de ééne zijde van den brug naar de andere was ge loopen, moest hij tot zijn groote ont steltenis constateeren, dat de molen 'n prooi der golven was geworden. Zelfs de matroos, die achterop de „Oostzee" stond en terstond opdracht kreeg den tros te kappen, keek verwon derd naar den kapitein omdat ook hij enkele seconden te voren den mo- lan normaal achter de sleepboot had zien hangen en niets van het onheil gemerkt had. Noch zelfs de runners D. Bernhard en J. van Dijk, die zich op den bak bevonden, hadden niets gezien. Zij losten elkander af en in het korte tijdsbestek, dat de één naar het verblijf op den bak ging om zijn maat den wacht over te geven, ver dween de molen. Nog nooit - aldus kapitein Kalkman - heb ik zooiets meegemaakt. Terstond heb ik eenig risico genomen en ben met den bak op de woelige zee gedraaid om nog te redden wat er te redden viel. Tot ongeveer 10 M. is de „Oost zee" den drijvenden molen toen gena derd, doch er viel niets van de run ners, die alle reddingmiddelen, zooals zwemvesten tot hun beschikking heb ben. te bespeuren. Zij zijn dus geheel overvallen. Slechts eenig wrakhout „Hebt u op dat moment nog andere reizi gers in de afdeeling gezien," vroeg Wils nog maals, uiterst kalm, alsof de houding van deri man hem zooeven niet was opgevallen. „Nee," antwoordde de conducteur. „Maar dat kon ook niet, want de gordijntjes waren dicht en die meneer hing uit het raampje. Ik heb er trouwens ook niet speciaal op gelet ik zei u zooeven al, als je geen verdenking tegen menschen hebt, dan let je ook niet zoo op hen. Heel wat anders is het, als je denkt, dat een bepaald persoon, die in een tweede klas coupé zit, een plaatsbewijs voor de derde klas heeft. Dan zoek je natuurlijk een goede gelegenheid om hem te eontrolee-. ren. Nou, en verder weet u het zeker al" be sloot hij z'n mondeling verslag. „Hier in Rot terdam heeft de trein misschien al wel een kwartier gestaan, toen ik bij het sluiten van de portieren het lijk vond. Ik heb direct den chef gewaarschuwd, zonder ergens aan te komen en toen die het ook gezien had heeft- ie de politie opgebeld „Het is u dus niet bekend, of er onderweg nog andere personen in de bewuste coupé zijn gestapt vroeg nu een der andere re porters. „Zooals ik zei, bij m'n weten niet. Maar daarom is het heelemaal niet onmogelijk, dat er in Haarlem of zelfs in Amsterdam al nog iemand is bij gekomen." Opnieuw begon nu het kruisvuur van vra gen, maar waar Wils bemerkte, dat de justitie met haar onderzoek gereed was gekomen, be gaf hij zich naar een der hem bekende ré- chercheurs met het doel te trachten nog iets naders te weten te komen omtrent den ge- heimzinnigen Hellinger, die met zijn vriend Goldschmidt in Rotterdam een zaak wilde beginnen. Hetgeen de rechercheur hem-vertelde, ver wonderde hem geenszins. Zoodra het doel van de reis van den heer Leuvensteijn bij de Rot terdamsche politie bekend was geworden het hoofdbureau te Amsterdam had het re sultaat van het onderhoud met Adams nog 's nachts telefonisch medegedeeld waren eenige rechercheurs naar de Leuvehaven ge gaan om Hellinger wiens signalement vrijwel overeen kwam met dat van den, het rookver bod overtredenden heer in den trein en te gen wien dus ernstige verdenkingen beston den, aan een verhoor te onderwerpen. Na lang wachten had eindelijk uit een der bo venverdiepingen een vrouw het hoofd uit het raam gestoken en toen zij vernam, dat het de politie was, die haar nachtrust zoo wree- delijk verstoorde, ijlings de deur geopend. Me neer Hellinger bleek echter afwezig en zijn hospita kon alleen meedeelen, dat er 's mid dags een telegram voor hem was gekomen waarop hij oogenblikkelijk was vertrokken, de boodschap achter latende, dat hij waar schijnlijk de eerste dagen niet thuis zou ko men en in ieder geval zijn terugkeer nog tif- dig zou berichten. Hij had een van zijn groo te koffers meegenomen. Zijn kamers waren aan een zeer minutieus onderzoek onderwor pen, maar men kon niets verdachts vinden. Vermoedelijk had hij alles van waarde bij zich gestoken en het grootste deel van zijn garderobe meegenomen. Dit laatste dan vol gens de hospita, die, als vele dezer dames beter den weg wist in het domein van haar kostganger dan in dat, wat haar zelf toebe hoorde. Er bleef ons derhalve niets anders over, aldus besloot de rechercheur, „dan zijn signalement aan alle grensstations te seinen, maar de man heeft intusschen natuurlijk gelegenheid te over gehad om de wijk naar Duitschland te nemen. (Wordt vervolgd.) IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR EENMAAL BETALEN Wieringermeerbode. Wieringer Courant. De Polderbode. Zij per Courant.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1939 | | pagina 1