i
T
30e JAARGANG
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1939
No. 98
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOA
WIERINGEN EN OMSTREKEN
EUROPA VERRAST.
ALS HET GEWETEN
SPREEKT.
MET (JW VAGANTIE LJIT 1 sum' middelen van bestaan heeft hy
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden 1 1.25.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER WIERINGEN.
BUREAU
Hlppolytushoef Wlertngen
Telefoon Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN
Iedere regel me<?r fOAO
Van 1 5* regels 10.50
Overweldigende indruk
ie Rome.
Mussolini
Rome, 22 Aug. (Stefani). Het bericht van
het niet-aanvalsverdrag tusschen Berlijn en
Moskou, dat door de ochtendbladen op op
vallende wijze wordt gepubliceerd, heeft ir
geheel Italië een overweldigenden indruk ge
maakt.
De „Messaggero" is van meening, dat deze
sensationeele en verrassende omkeer van za
ken het mislukken beteekent van de omsin-
gelingspolitiek door Parijs en Londen.
De „Popoio di Roma" schrijftdat de ver
antwoordelijke leiders van Frankrijk en En
geland geheel in de war zullen zijn door het
bericht van het Duitsch-Russische niet-aan
valsverdrag. Indien zij werkelijk den vrede in
Europa willen bewaren, moeten zij de blanco
chèque aan Warschau verscheuren en weer
de controle over den toestand in eigen handen
nemen.
Het zal voldoende zijn, aldus het blad, Po
len te laten nadenken over het gevaar van
een conflict om Dantzig en de vrede zal op
nieuw gered zijn.
Washington verontrust.
In hooge kringen in Washington zoo seint
Reuter, wordt uitdrukking gegeven aan ver-
wondering en verontrusting over hetgeen
men noemt „een verbluffende slag voor het
Britsche vredesfront."
De eerste reactie was, dat het Kreml genoeg j
heeft van het maanden lang gemarchandeer'
met Groot Brittannië en Frankrijk en nu zijn
laatste kaart heeft uitgespeeld, en indien de
Westersche mogendheden nog blijven weige
ren tegemoet te komen aan zijn voorwaarden,
bereid is zich afzijdig te houden en Duitsch-
land den weg in Polen en zoo noodig in de
Baltische staten, die geweigerd hebben Rus-
lands militairen bijstand te aanvaarden, vrij
te laten.
Hoewel men van meening is, dat een vre
desfront zonder Rusland een zwaren dobber
zal hebben wil het zijn verplichtingen jegens
Polen nakomen, blijven sommige welingelich
te kringen optimistisch.
Eerste indrukken uit Warschau.
ten in Europa. met ingang van 2 October op zijn verzoek eer-
De aankondiging bewijst volgens het tele- vol ontslag heeft verleend, geeft in „De Loco-
graafagentschap het verlangen der Sowjets motief" een uitvoerige verdediging van zijn
zich terug te trekken uit het Europeesche houding tijdens den kerkdienst te Djokjakarta
spelbij de Engelsch-Fransch-Russische on- ter gelegenheid van de geboorte van Prinses
derhandelingen hadden zij deze neiging reeds Irene.
duidelijk getoond. Dit zal geen enkele wijzi-j In zijn uitlegging verklaart ds. Nieuwpoort,
ging brengen in de positie en de houding van dat hij den dienst geheel naar vorm en stijl
Roosevelt
FEUILLETON
Historiscke roman.
i.)
Ge zult het op uw reis niet heel aan
genaam hebben; het is vandaag bui
tengewoon koud; de Noordewind snijdt
iemand als een scheermes langs de oo-
ren, en daarenboven zal de reis ook
niet zeer voorspoedig gaan, met dezen
ellendigen knol; Dit zeggende gaf de
spreker aan het magere paard, dat hij
bij den toom hield en dat er zoo drui
lerig uitzag, als een slaperige toehoor
der in de middagpreek, een slag op
den langen mageren hals
Het paard lichtte den kop even op
en scheen dezelfde beweging met zijn
rechtervoorpoot te willen maken;
maar daar dit weinig met zijn trage
wanieren strookte, sloeg hij evven met
den staart en bleef toen weer roerloos
staan.
„Het is waarachtig ook niet voor
mijn pleizier, dat ik vandaag op reis
ga. Men zou waarlijk wel gek moeten
zijn, als men, zonder dat de nood
dwingt, in de maand November 'smor
gens al om vijf uur in den zadel steeg.
Maar m'n vader gaf bevel, dat ik moest
komen. Welnu, het zij zoo. Er moet
<en zal nu ook een einde aan mijn be
narde omstandigheden dienen te ko
men."
„Dat geve de Hemel- want inderdaad
Kolonel Beek
Warschau, 22 Aug. (Havas). Het nieuws der
a.s. onderteekening van een Duitsch-Russisch
pact is zeer verrassend gekomen. De eerste
indrukken zijn als volgt samen te vatten in
de eerste plaats zal naar de Poolsche meening
dit instrument de houding van Polen nopens
het Derde Rijk niet fundamenteel wijzigen.
Men zal de reactie in Frankrijk en
Groot-Brittannië moeten afwachten. Het feit,
dat Moskou voornemens is een pact met
Duitschland te sluiten bewijst, aldus deze
kringen, dat de Sowjets buiten ieder eventu
eel conflict ten westen van hun grenzen wil
len blijven.
Men meent verder twee andere redenen
voor Moskou te zien zich, wat Europa be
treft, zich afzijdig te houden, n.1. Den toe
stand in Rusland zelf en de moeilijkheden in
het Verre Oosten.
Men voegt hieraan toe, dat Warschau geen
actieve, nuttige deelneming van Rusland
geval van een Duitsch-Poolsch conflict ver
wachtte. Een feit is zeker, dat een diepgaan
de wijziging in de Duitsch-Poolsche betrek
kingen zal komen.
Het Poolsche telegraaf agentschap meldt,,
dat de aankondiging van het a.s. sluiten van
een niet-aanvalsverdrag tusschen Duitsch
land en Sovjet-Rusland in politieke kringen
te Warschau geen grooten indruk heeft ge
maakt, daar het in wezen geen werkelijke
wijziging brengt in het evenwicht van krach
Mijnheer. men maakt het u hier meer
dan lastig
„Als er vandaag weer iemand om be
taling komt
Dan zal ik hew de deur uitgooien,
mijnheeer."
„Dat verbied ik ten strengste, Wil
lem. De lieden, bij wie ik schulden heb
gemaakt, hebben volkomen recht op
hun geld en doen dus niets onbehoor
lijks. als zij mij om betaling aanmanen.
„Zeer goed, Mijnheer! maar zij moe
ten toch bedenken, dat ge student zijt
en een student zonder schulden
bah en hij haalde de schouders op
om aan te toonen, dat zoo iets een acht
ste wonder der wereld zou wezen.
,.Wie er ook mogen komen, zeg hun
dat ik hoop, hen in de volgende week
te kunnen voldoen.
,.Als uw vader uw paard ziet, Mijn
heer! dan twijfel ik niet, of hij zal ter
stond een brief aan den dikken Gillis
sen. dien paardenkooper zenden en
hem last geven een fraaien hengst aan
Mijnheer te bezorgen.
„Daaraan twijfel ik sterk, want ge
loof me, het paard, dat mijn vader be
rijdt, zal eer slechter dan beter zijn
dan dit -"
Dit gesprek werd in het jaar 1677 op
een onstuimigen morgen in de maand
November op een kamer aan de Bree-
straat te Leiden gevoerd-
De eene persoon was een jongeling,,
rank. maar krachtig van gestalte, en
naar het uiterlijk te oordeelen, twee a
drie en twintig jaar oud; zijn gelaats
trekken waren regelmatig en schoon,
maar een sombere trek, die over zijn
geheele wezen lag verspreid, zette te
Polen.
FRANKRIJK GELOOFT
AAN OORLOG.
het kruit te steken.
Het land blijft echter kalm en onverzettelijk.
van een kerkdienst heeft behandeld, in niets
I afwijkende van een gewonen kerkdienst. Tij-
NIET dens dezen dienst is alleen één persoon weg-
j gegaan, toen de predikant nog geen vier zin
nen had gesproken.
j Ds. Nieuwpoort herhaalt dan, dat hij heeft
Maar het bereidt zich voor op het gezegd in zijn inleiding tot het gebed, dat de
ergste. Militaire bedrijvigheid, on- kerk bidt bij den doop van elk kind. In Prin-
danks de overtuiging, dat Hitierses Irene ziet ds. Nieuwpoort een kind van
ook nu niet zal wagen, de lont in de Kerk zooals we Oranje zien in de Kerk.
In het leven van Prinses Irene moge werke
lijkheid worden het woord van haar Konink
lijke grootmoeder Christus voor alles.
Voorts protesteert ds. Nieuwpoort er tegen,
dat zijn persoonlijke gevoelens jegens het
Vorstenhuis in het geding zijn gebracht. Ik
v/ensch in liefde voor het Oranjehuis met
niemand te concurreeren, maar ook niet voor
iemand onder te doen, verklaart de predi
kant.
De kern niet aangeroerd.
De Locomotief betreurt het, dat de predica-
tie niet in alle opzichten juist is weergege
ven, maar het blad meent, dat ds. Nieuw
poort in zijn verdediging de hoofdzaak niet
heeft aangeroerd.
Volgens het blad is ds. Nieuwpoort zijn pre-
dicatie ongeveer als volgt begonnen
Toen mij werd opgedragen dezen dienst te
leiden, was het mij duidelijk dat ik dit niet
kon, en naarmate de datum naderde, nam
mijn overtuiging toe.Ik heb daarom letterlijk
r.iets te zeggen. Ik heb den Bijbel geraad-
pleegd en God zegt hierin niets over een
Daladier Oranje-baby. Dus heb ik ook niets te zeggen.
Als ik dit wel deed, zou ik het gebod overtre
den Gij zult den naam des Heeren niet
ijdelijk gebruiken.
De Locomotief oordeelt hierover Als er
voor hem een gewetensconflict aanwezig was,
waren kerkeraad en kerkbestuur de aange
wezen instanties voor onderzoek en behande
ling en niet een openbare dankdienst op den
nationalen feestdag. Dit zou velen een groo-
le ergernis hebben bespaard.
Overal in de buurt van Parijs ziet men troe
penbewegingen het aantal militairen is alom
zeer vermeerderd en de noodige middelen tot
afweer met name van luchtaanvallen worden
snel in volkomen gereedheid gebracht. Ook
de conferentie die minister-president Dala
dier na afloop van den kabinetsraad van gis
teren met den opperbevelhebber generaal Ga-
melin gehad heeft, wijst erop, dat alles wordt
voorbereid, alsof het nieuwe feit in korten
tijd de ernstigste gevolgen moest hebben. Iii
het oordeel echter, dat men, nu het eerste
effect van verrassing voorbij is over het feit
zelf van een verdrag tusschen het land der
Nazi's en dat der Sowjets uitspreekt, komt
veel meer optimisme tot uiting dan waar
schijnlijk leek.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Ds. NIEUWPOORT VERDEDIGT ZICH.
„DE BIJBEL ZEGT NIETS j eens zijn dienstplicht in
OVER 'N ORANJE-BABY."
Ds. J. Nieuwpoort, de predikant, wien het
bestuur der Prot. Kerk in Nederlandsch Indië
ZWERVER LANGS DE GRENS.
NochDuitschland, noch Nederland bieden
hem onderdak.
In 1937 werd een te Kerkrade woonachtige
en geboren 43-jarige man, toen hij zich over
de grens had begeven, in Duitschland gear
resteerd, onder beschuldiging van „Deutsch-
feindliche" agitatie in Nederland. De Duit
sche autoriteiten hebben hem veroordeeld en
hij bleef 26 maanden in de gevangenis te Ber
lijn. De man, die staatloos is, diende tijdens
den wereldoorlog in het Nederlandsche leger.
Een zijner zoons vervult op het oogenblik even
Nederland. Dezer
dagen werd de man uit de gevangenis ontsla
gen en hij meldde zich vorige week bij de
politie te Kerkrade na zich eenige dagen te
hebben schuil gehouden. Hij is niet in het
j bezit van een paspoort, evenmin van een vi-
Dan mede met een WACO binnen- of
buitenlandse autotocht.
VRAAGT GRATIS ONS REISPROGRAMMA.
Reisbureau WACO, Breed 35, Tel. 184, HOORN.
veel ernst daarbij aan, om bij de eer
ste ontmoeting te kunnen innemen.
Zijn weelderige lokken, die van on
der zijn breedgeranden hoed te voor
schijn kwamen en in sierlijkee krul
len op den fluweelen kraag van zijn
mantel n-eergjolfden, waren donker
bruin van kleur, zoo ook zijn zware
baai'd en zijn knevels. Van zijn klee
ding was weinig of niets te zien, daar
een lange reismantel deze bijna ge
heel bedekte.
De twqfed^ei daarentegen was een
klein. maar breed geschouderd man
ongeveer veertig jaar oud, met een
ruw goedaardig uitzicht, en van wiens
kleeding niets anders te zeggen valt,
dan dat zij de gewone plunje van een
stalknecht uitmaakte.
Maar het paard, dat het grootste ge
deelte van den inhoud van hun ge
sprek ujitmaaktje, was inderdaad een
ellendig dier,, mager, lusteloos, terwijl
het tuig benevens de hooge fluweelen
del, niet veel sierlijker vertooning
maakten.
Op dit oogenblik sloeg de stadhuis-
klok zeven slagen; de student gespte
zijn degen vaster om de lendenen, trok
zijn hertsleeren handschoenen aan, zet
te den linkervoet in den verroesten
stijgbeugel en steeg te paard
„Ziedaar, Willem!" riep hij
toen hij in den zadel zat, terwijl hij
zijn knecht een geldstuk aanbood. „Het
is een koude morgen, drink daarvoor
een glas brandewijn."
„Als u tevreden terugkomt, wil ik 'n
heele flesch drinken," zei de knecht.
„Vaarwel, Mijnheer! tot weerziens," en
zonder het geldstuk aan te nemen ging
niet.
Op last van den minister van justitie heeft
de Kerkraadsche politie hem als ongewensch-
te vreemdeling over de grens geleid. De Duit-
sche politie heeft hem opgevangen en naar
Herzogenrath overgebracht, waar de Gestapo
hem een „Landesverweis" uitreikte, dat in
houdt, dat hij zich ook niet in Duitschland
mag ophouden.
De man verkeert nu in den zonderlingen,
en voor hem wel pijnlijken toestand, dat hij
aan de grens moet zwerven, terwijl zijn gezin
op korten afstand op Kerkraadsch gebied
woonachtig is, en niets anders kan doen dan
hem van voedsel voorzien. De politie en grens
bewaking aan beide zijden van de grens houdt
een oog in het zeil meldt het Handelsblad.
BOERDERIJ INGESTORT.
Vader en zoon bijtijds ontsnapt.
Dinsdagavond omstreeks halfzeven is te
Vorstenbosch, gemeente Nestelrode in Noord
Brabant, eensklaps een boerderij ingestort,
juist toen de landbouwer Van den Boom, die
met zijn zoon werkzaamheden in het achter
huis van zijn boerderij had verricht, zich
naar buiten begaf, waar zijn zoon zich reeds
bevond.
De boer, die zich nog in de deur bevond,
werd door een panischen schrik bevangen en
snelde naar buiten. Hieraan heeft hij zijn
leven te danken gehad. Hij werd nog door
neervallend puin en dakpannen getroffen,
doch het letsel, dat hij hierbij opliep, is niet
van e.rnstigen aard. De andere huissgenooten
bevonden zich in den tuin achter de boerderij,
zoodat geen hunner werd gekwetst.
De boerderij is in een puinhoop verandërd.
De schade is aanzienlijk. Vermoedelijk is de
instorting veroorzaakt, doordat het achter
huis, waarin de nieuwe oogst was geborgen,
te vol was geladen, waardoor de muren zijn
uitgezet.
VROUWEN BEROOFD VAN
RIJWIELPLAATJE.
Waarschuwing van de politie.
Er is te Amsterdam thans een man op het
pad, die er speciaal zijn werk van maakt vrou
wen van haar rijwielbelastingplaatje te be-
rooven. In West is deze man reeds een paar
maal met succes opgetreden. Hij pleegt een
eindje met wielrijdsters op te rijden en als
de gelegenheid gunstig is, grijpt hij plotse
ling naar het plaatje dat de vrouw dp haar
mantel heeft gespeld en rukt het af. Niet al
leen, dat het plaatje verdwenen is, maar ook
de mantel is dan stukgetrokken. Het is een
lang en mager persoon, die als het donker is
op deze wijze in drukke straten zijn slag
slaat. Men zij gewaarschuwd
VROUWELIJKE VRIJWILLIGERS.
Dringend behoefte aan meer krachten.
In verband met den gespannen internatio
nalen toestand doet het bestuur van het Korps
Vrouwelijke Vrijwilligers met nadruk een be
roep op de Amsterdamsche Vrouwen, om zich
op te geven voor het verleenen van vrijwillige
diensten aan de overheid. De actieve leden
van het korps stellen zich per etmaal gedu
rende drie uren, of zoo mogelijk een
veelvoud daarvan, ter beschikking. In het
bijzonder worden opgeroepen vrouwen, die
administratief werk op zich kunnen nemen,
die telefoondiensten kunnen verrichten en die
zich beschikbaar willen stellen voor ordon-
nansdiensten per rijwiel. Ook aan geoefende
chauffeuses bestaat dringend behoefte.
DIEFSTALLEN IN TIEL EN OMGEVING
OPGEHELDERD.
„Minderjarige jongens hadden
„bijverdiensten."
De politie te Tiel heeft, in samenwerking
met de politie van Geldermalsen, een goedé
vangst gedaan. Sedert geruimen tijd werden
in Tiel en omliggende gemeenten diefstallen
gepleegd, welke niet tot klaarheid konden
worden gebracht. Vooral rijwielmerken, gou
den en zilveren ringen en dergelijke kleine
hij zijns weegs
De student reed op een sukkeldraf
je weg en nog niemand vertoonde zich
op de anders zoo volkrijke Brecstraat
Alle huizen waren nog gesloten en de
schildwachten voor het stadhuis, dat
hij voorbijreed, waren de eenige leven
de wezens, die hij op zijn weg ontmoet
te. Wel zag hij hier en daar licht op
de bovenkamers en hoorde een hevig
rumoer; daar woonden de studenten,
die feest vierden en nog geen afscheid
van elkander genomen hadden. Ook
gebeurde het wel, dat hier of daar.
waar zulk een luidruchtige partij
plaats had, een venster geopend werd
en eenige door den drank verhitte stu
denten onzen ruiter spottend nariepen
Paar gaat Frans voor zijn schulei-
schers op de vlucht"
Onze student beet zich op de lippen
maar vervolgde rustig zijn weg en reed
de stad uit.
De wegen van toen verschilden on
eindig veel bij die van thans. Modder
kuilen en diepe wielslagen maakten,
dat een rit van Leiden naar Den Haag
inderdaad een reis genoemd kon wor
den
Terwijl de student langzaam zijn
weg vervolgde, gaf hij zich geheel aan
zijn zwaarmoedige overpeinzingen o-
ver. „Daar gaat Frans voor zijn
schuldeischers op de vlucht riepen
m'n eigen vrienden me zooeven achter
na, zeide hij bij zich zelf. ,Jn welk 'n
overdaad, in welk genot hebben zij_ die
mij zulke grievende woorden toevoeg
den, den nacht doorgebracht - De wijn
heeft gestroomd, heeft hen opgewon
den, vroolijk gemaakt; zij hebben ge
juicht en gezongen; en ik heb wij sla
peloos op mijn legerstede heien en weer
gewentell. De slaap ontvliedt mij. zoo
als mijn vrienden mij ontwijken. De
zorgen van den dag wijken des nachts
ook niet van mijn zijde en verschijnen
mij als dreigende schimmen in den
droom Waarmee heb ik die onrust
verdiend? Wat heb ik gedaan, dat
ik zoo moet lijden Mijn geweten be
schuldigd mij niet. Ik heb niet roeke
loos als zoovelen schulden gemaakt
alleen mijn dagelijksche en hoog noo
dige behoeften maakten die schulden
onvermijdelijk; ik berandel m'n schuld
eischers vriendelijk en oprecht, en zij
zij beschimpen, dreigen en verguizen
mij; anderen, wier schulden oneindig
hooger zijn dan de mijne, die ze roeke
loos gemaakt hebben, die hun schuld
eischers als wezens, alleen tot hun nut
en voordeel geschapen. beschouwen,
worden ontzien en geëerbiedigd En
waarom Omdat men weet, dat zij ver
mogende ouders of bloedverwanten
hebben, die in tijd van nood voor hen
zouden kunnen voldoen. Ik heb hen
bezworen, dat ik mijn schulden, zoo
dra ik daartoe in staat ben, voldoen
zal; maar wat baten de eeden van een
eerlijk man. als hij geen rijkdom be
zit."
Wordt vervolgd.
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN
EENMAAL BETALEN
Wieringermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
Zij per Courant.