Harmonie en Wiily Oerb;
BOSKERS
ErkendePhilips Radio seivici
Bertus Oe Haai
M. Minnes, Makelaar Wieringen
HYPOTHEKEN
7 en 8 October
Een Vulpen
uit
zaak
FOTO
CONSULTATIE - BUREAU
WITTE KRUIS WIERINGEN.
BEKENDMAKING.
M. BLOM,
JAC. DE BOER
VOOR ECZEEM
TE WIERINGEN.
IBytandzeap
getuigt van
uw goede smaak!
ERKENDE PHILIPS RADIO SERVICE
IETS OVER BEMESTINGSWAARDE VAN STALMEST.
Terecht is in een artikel in het HANDELS
BLAD van 18 September j.J. er op gewezen
dat onder de tegenwoordige omstandigheden
de stalmest weer van grootere beteekenis
wordt, uit een oogpunt van bemesting bezien.
De propaganda welke in vroeger jaren door
een toenmalige Rijkslandbouwleeraar Ir. C.
Nobel,werd gemaakt voor den bouw van gier-
kelders dient weer te worden hervat. Dit
wordt bevestigd door de ervaringen welke de
afgelóopen winter zijn opgedaan door H. H.
Landbouwonderwijzers in Noordholland. Bij
een onderzoek naar het gebruik van stiistof
op grasland kwam tevens vast te staan dat
ce bewaring en aanwending van stalmest op
meerdere bedrijven nog veel te wenschen over
laatZie o.a. de publicatie in het Holl. Land
bouw Weekblad van 11 Augustus 1939.
In samenwerking met het corps van Land
bouwonderwijzers is reeds eenige maanden
een onderzoek gaande naar de mogelijkheden
om verbetering te brengen in deze, juist nu,
zoo ongéwenschte toestand. Het is van belang
dat de daarvoor aangezochte grondgebruikers
hun volle medewerking geven om deze en
quête zoo goed mogelijk te doen slagen,
opdat zoo spoedig mogelijk de daarvoor in
aanmerking komende bedrijven zullen profi-
teeren van de eventueele conclusies van dit
onderzoek.
Daarnaast is nog een tweede enquête in
omloop, welke meer gericht is op het vast
stellen van de waarde van stalmest bij ver
schillende metthoden van bewaring. Onder
meer zijn hiervoor een paar proefkelders ge
bouwd, hetgeen mogelijk werd gemaakt door
groote tegemoetkoming van de zijde van het
Provinciale Landgoed in Noordholland. Deze
verschillende zaken brengen reeds nu eenig
effect teweeg, aangezien ik momenteel over
meerdere stalmestanalysen beschik, waaruit
TABEL I Samenstelling van runder-
gier bij bemonstering uit
de groep.
Totaal stikstof 0.7 0.8
waarvan amm. 0.6 0.7
Totaal fosforzuur 0.010,02
Totale kali 1,1 1,2
Totaal humus 1,4 1,5
al leering valt te trekken Het mag bekend
worden verondersteld dat er, bij een even
tueel tekort, het eerste gebrek zal zijn aan
fosfaatmeststoffen en kalizouten. De natio
nale stikstofbmdings industrie zal voorloopig
ruim in de behoefte kunnen voorzien. Voor
de kalkmeststoffen geldt hetzelfde. In hoe
verre is het nu mogelijk met stalmest tege-
.moet te komen aan de behoeften aan diver
se plantenvoedende stoffen Precies valt dit
niet te zeggen. Het effect van een stalmestgift
is van zeer veel factoren afhankelijk. Ik noem
slechts de samenstelling van de mest, de
weersinvloeden, aanwending op gras- of
bouwland, de grootte van de mestgift, de
kwaliteit van de mest zelf, de mate waarin
de mest is ontleed tijdens de bewaring enz.
Oorspronkelijk oplosbare voedingsbestand-
deelen zullen vastgelegd worden in de vorm
van bacterie eiwitonoplosbare stoffen ko
men door ontleding weer vrij.
Toch wil ik enkele voorbeelden geven, ge
baseerd op analysen van koemest, teneinde
een indruk te vestigen over de beteekenis
welke stalmest kan hebben. De analysen
hebben betrekking op mest, welke geprodu
ceerd werd op een normaal geëxploiteerd
Noordhollandsch graslandbedrijf op den lich
ten grond. Bij de analysen werden steeds de
totale hoeveelheden voedingsstoffen bepaald
(in mineraal zuur oplosbare stikstof, fosfor
zuur en humusachtige stoffen, en in water
oplosbare kali.)
De bij de volgende voorbeelden berekende
kilogrammen plantenvoedende stoffen zijn
dus maximale hoeveelheden. Door bacteriëele
omzettingen, verliezen tijdens de bewaring en
veldverliezen, zullen de voor de planten be
schikbare hoeveelheden kleiner zijn. Rekening
houdende met het bovenstaande, krijgt men
toch frappante cijfers.
Indien over het land ge
bracht naar 15.000 L. per
hectare.
105 120 K.G. N.
90 105 Kg. NH3
l'/2 3 Kg. P205
210 225 Kg.
210 225 Kg.
Opvallend is hier het vrijwel afwezig zijn
van fosforzuur. Een goede hooiopbrengst van
5.000 kg. per ha. bevat ongeveer 8090 kg.
stikstof (N), 50 kg. forforzuur (205) en 120
kg. kali (K20)Zou men instaat zijn gier van
de hier aangegeven kwaliteit over het land
te brengen dan is er absoluut aanvulling met
fosforzuur noodig, hetzij vanuit de bodem
zelf, hetzij door toediening van een fosfaat
bemesting.
In de meeste gevallen is de gier, welke uit mogen dit illustreeren
een gierkelder komt van vrij wat mindere
hoedanigheid. Uit ervaring weet ik dat men
in de practijk een gierkelder vrij gauw vol
doende afgesloten acht van directe aanra
king met de buitenlucht. Waar dit in feite
niet het geval is, treedt een voortdurend
verlies aan vluchtige stikstof op, terwijl dik
wijls ook het percentage aan opneembare
kali lager wordt, vaak tengevolge van het
binnendringen van lekwater of het wegzak
ken van de gier zelve. Onderstaande cijfers
schetsen van kalveren, welker gewicht
boven de hiervoor genoemde grenzen
is gelegen, instede van het normale
bedrag van f 0.75 per kalf, een aanzien
lijk hooger bedrag in rekening zal wor
den gebracht. Het ligt in de bedoeling
het schetsgeld voor deze gevallen op
f 0.50 per kalf te stellen. Een uitzonde
ring dient hierbij weder te gelden voor
de leden der erkende t.b.c.-bestrijdings
organisaties en wel in dien zin, dat
deze, ingeval hun voor 1939 een kalver-
toewijzing werd verleend, in het tijds
bestek 1 Nov. 1939 - 1 Febr. 1940 onder
bepaalde voorwaarden ten hoogste
1 kalf, waarvan het gewicht boven de
hiervoor aangegeven grenzen ligt, te
gen een prijs van f 0.75 zullen kunnen
laten schetsen. De daartoe te stellen
voorwaarden zijn
1. De betrokken veeh£?J[er toont
aan, dat hij lid is van een door de Ned.
Veehouderij Centrale erkende t.b.c.-
bestrijdings-organisatie.
2. Hij biedt een identiteits-bewijs
1939 ter inwisseling aan, voorzien van
een door den betreffenden inspecteur
van den Vceartsenijkundigen Dienst
geflatteerde verklaring van den die
rentarts, welke inhoudt, dat het betref
fende kalf positief heeft gereageerd en
daarom door den veehouder moet wor
worden opgeruimd.
PRIJSVERHOOGING VAN
CONSUMPTIEMELK
Men deelt ons van bevoegde zijde
mede, dat met ingang van Zondag
1 October in het wettelijk consumptie-
melkgebied in het Westen des lands
de minimumprijs voor consumptie-
melk met 1 cent zal worden verhoogd.
Deze prijs verhooging is een gevolg
van het feit, dat de inkoopprijs van
consumptiemelk voor den handel even
eens met 1 cent is verhoogd.
Deze verhooging van den inkoopprijs
en dientengevolge ook van den verkoop
prijs houdt verband met de stijging
der zuivelprijzen, o.a. tengevolge van
het a.s. winterseizoen. De stand van de
zoogenaamde rekening-courant der
zuivelwaarde, welke waarde den door
de veehouders te ontvangen prijs be-
heerscht, liep dientengevolge zoodanig
op, dat de prijs verhooging noodzake
lijk werd.
TABEL II.
Totaal stikstof
waarvan amm.
Totaal fosforzuur
Totale kali
Totaal humus
Samenstelling van rundergier
na 4 weken bewaring in een
niet voldoende van de buiten
lucht afgesloten kelder.
0,4
0,2
0,02
0,5
1,1
Alleen geldt op de ammoniakale stikstof zien
wij dat in het hierbedoelde geval een verlies
is geleden per ha., dat overeenkomt met de
stikstof in 300 tot 350 kg. Zwavelzure Am
moniak
Zonder meer mag men dan concludeeren
dat het verantwoord is kosten te spandeeren
aan een zoodanige verbetering van de gier-
TABEL III. Samenstelling van versche
koemest 3% stroo na
2 maanden bewaring op
de vaalt.
Totaal stikstof 0,55
waarvan amm. 0,12
Totaal fosforzuur 0.28
Totale kali 0,45
Totaal humus 10,
Luchtdroge stof 21,7
TABEL IV. Samenstelling van koemest
8% stroo na 5 maanden
bewaring op de vaalt.
Total stikstof 0,66
waarvan amm. 0,16
Totaal fosforzuur 0,28
Totale kali 0,48
Totaal humus 12,2
Luchtdroge stof 22,2
Waar men gewend is de stalmest in het
voorjaar over het te hooien land te brengen
valt uit deze cijfers op te maken dat nog een
aanvulling met stikstof wenschelijk is, voor
al indien de weersomstandigheden ongunstig
zijn voor een. vlugge ontleding van de stal
mest. Dat oude, meer verteerde, stalmest een
hoogere concentratie aan voedingsstoffen be
zit bevestigen de in de tabellen in en IV ver
werkte analysen.
Tevens leert een vergelijking met de samen
stelling van gier en stalmest dat de laatste
vrijwat meer fosfaten bevat. Nu is dit alles
wel niet direct opneembaar plantenvoedsel,
maar onder omstandigheden waarin men niet
geregeld mag rekenen op een makkelijke be
hoeftevoorziening door middel van kunstmest
moet men bruikbaar maken wat wèl beschik
baar is.
Op de bedrijven waar een gescheiden mest-
bewaring bestaat acht ik het juist de vaste
mest in de nazomer over het land te brengen.
Wie nog oude mest heeft doet er goed aan
deze nu nog over het land te brengen dat
Indien over het land ge
bracht naar 15.000 L. per
hectare.
60 kg. N
30 kg. NH.3
3 kg. P205
75 kg K20
165 kg.
kelder dat directe aanraking van gier met
buitenlucht wordt uitgesloten. Hoe sneller
de gier uit de groep in de kelder komt des te
beter is dat natuurlijk. Aan dit detail dient
men ook de noodige aandacht te schenken
De vaste mest, welke, bij gescheiden mest-
bewaring beschikbaar blijft is ook sterk ge
varieerd in samenstelling.
Indien over het land ge
bracht naar 25000 kg/ha.
137,5 kg. N
30,- kg. NH3
70,- kg P205
112,5 kg. K20
2500,- kg.
5425,- kg.
Indien over het land ge
bracht naar 25000 kg/ha.
165,o kg. N
40,- kg. NH3
70,- kg P205
120,- kg. K20
3050,- kg.
5550,- kg.
gekuild is of zal worden of over die perceelen
welke men straks wil maaien voor stalvoede-
ring. Vooral de laatste perceelen vragen een
stalmestgift, niet alleen om de bemesting,
maar ook om de beschutting tegen vorst
De orienteerende proeven welke dit jaar
door mij zijn genomen hebben een duidelijke
bevestiging gegeven van de practijkervaring
dat een zomerbemesting met stalmest op
grasland het volgende jaar goed merkbaar is
dergelijke, landerijen komen beter de winter
door en groeien in het voorjaar vlugger uit
Hoe langer de oorlogstoestand bestaan blijft,
des te meer waarde krijgt de stalmest voor
onze bodemproductie. Alleen al uit dien
hoofde zal men niet te spoedig aan een in
krimping van onze rundveeestapel moeten
beginnen, temeer waar de productiviteit van
het melkvee wel moet afnemen nu er prac-
tisch geen kortvoeder beschikbaar zal zijn.
In de komende winter hoop ik op de stal-
mestvragen nader terug te komen.
De Rijkslandbouwconsulent v. N.-Holland,
te Schagen, Ir. G. J. LIENESCH.
8UITENLANDSCH NIEUWS.
WAKERS VOOR HITLERS
VEILIGHEID.
Meer dan tienduizend perso
nen in verschillende organi
saties vereenigd.
Nu, aldus het Duitsche Nieuwsbu
reau, het hoofdkwartier van Iiitler
van het Oostelijk front naar Berlijn is
teruggekeerd, is uit de eenheden van
de weermacht, welke, bij de tochten
van Hitier langs het front, de mili
taire bescherming van den Rijkskanse
lier op zich hadden genomen, het
„Fuhrer-Begleitbataljon" samengesteld
United Press wijst er nog op, dat dit
als lijfgarde bedoeld bataljon den
Fuhrer in de toekomst zal vergezellen
bij diens bezoek aan het front. Daar
naast belastten ook reeds enkele ande
re organen zich met de veiligheid van
Hitier, zoo het „Begleitskommando",
de „Leibstandarte" en de „Reichssi-
cherheitsdienst."
Het „Begleitkommando" bestaat uit
zes en dertig beproefde en toegewijde
leden van de S. S. zij begeleiden Hit-
Ier overal en waken voor zijn directe
veiligheid. De „Leibstandarte" is sa
mengesteld uit drie bataljons keurtroe
pen van de S. S., in totaal zes en dertig
honderd man zij fungeeren als eere
garde bij parades. Een van deze drie
bataljons vocht aan het Oostelijk
front,,; tachtig soldaten werden daar
van dit bataljon gedood en meer dan
twee honderd gewond.
De „Reichssicherheitsdienst" ten
slotte telt vijf duizend mannen in haat-
organisatie, waarvan de meesten zich
in burger vertoonen. Zij zijn over het
geheele Duistche Rijk verspreid en
zijn er mee belast om iedere actie op
te sporen, welke direct of indirect te
gen den Fuhrer is gericht.
CRISIS BUREAU.
HET AANHOUDEN VAN
RESERVE-KALVEREN
Van bevoegde zijde vestigt men er de
aandacht op, dat van 1 Nov. 1939 tot
1 Maart 1940 geen reserve-kalveren
aanwezig zullen mogen zijn, tenzij deze
kalveren gehouden worden door vee
houders, die aangesloten zijn bij door
de Ned. Veehouderij Centrale erkende,
t.b.c.-bestrijdingsorganisaties.
Met het oog op de omstandigheid,
dat het tuberculinatie-onderzoek eerst
tegen begin November aanvangt en na
dien vrijwel tot het einde van den stal
tijd wordt voortgezet, is voor deze
t.b.c.-bestrijding namelijk een uitzonde
rings-bepaling gemaakt. Deze bepa
ling houdt in, dat leden van door ge
noemde Centrale
dings-organisaties, zoo hun voor 1939
een toewijzing van kalveren werd vei-
leend, van 1 Nov. 1939 tot 1 Febr. 1940
één reserve-kalf zullen mogen aanhou
denn, mits zij in het bezit zijn van een
bewijs van idmaatschap eener erkende
t.b.c.-bestrijdingsvereeniging.
Noch ingevolgen kalvertoewijzingen
1939, noch ingevolge die van 1940 zul
len derhalve, behoudens de hiervoor
aangegeven uitzondering, van 1 Nov.
1939 - 1 Maart 1940, reserve-kalveren
aangehouden mogen worden. Daarom
zal de ,„schetsgrens" voor deze zelfde
periode ook betrekkelijk laag zijn, te
weten 140 Kg. voor de maanden Nov.
en Dec. 1939, 160 Kg. voor Jan. en 125
Kg. voor Febr. 1940. Dit beteekent
dus, dat in deze maanden voor het
VERSCHERPING VAN OORLOG
TER ZEE
Antwoord aan Churchill in
„Essener Nat. Z'eitung."
Dc Essener Nat. Zeitung publiceerl
een antwoord op Churchills aankondi
ging dat Britsche koopvaardijschepen
van nu af aan bewapend zullen zijn.
„Groot Brittannië heeft daardoor den
oorlog ter zee verscherpt", aldus het
blad. Duitscliland zal niet nalaten
hierop een passend antwoord te ge
ven. Duitscliland wenscht geen han-
deisoorlog zonder restrictie, het koes
tert evenmin den wensch vijandelijke
koopvaarders zonder waarschuwing
iin den grond te horen, maar het is vol-
i i n, Ikomen gerechtigd, elk koopvaardij-
i™ schip dat blijkt bewapend te zijn, als
oorlogsschip te behandelen. De schuld
voor een verscherping van den oorlog
ter zee berust bij Churchill", aldus
besluit het blad.
TEEKEN - MATERIALEN
IN GROOTE VERSCHEIDENHEID
VOOR DE VAKTEEKENSCHOOL.
BOSKER's BOEKHANDEL
ZITTING
DONDERDAG 5 OCTOBER
Dr. DE GROOT (1—2 uur.)
IN HET GYMNASTIEK-LOKAAL
NIEUWE SCHOOL, II.-HOEF.
VRAAGT PROEFMESJE.
KROEZE's BAZAK
SL00TD0RP.
10 stuks
25 ct.
voorkomt schade
aan Uw
KOSTBAAR VOEDSEL
Doozena
50 er 90,
H.-hoef
Middenmeer.
LANDBOUW-
Laat uwe scheefloopende- of zwak
van constructie zijnde wagens
door ons nazien. Ophalen en
terugbrengen. Vooraf prijsopgave.
Meest voorkomende maten
AUTO - WAGENBANDEN.
GEBR. TEN BRINKE
Koningstr. naast Bankgebouw.
Telef. 53, H.-hoef.
Petroleumproducten
Brandstoffenhandel
R. HOEKSTRA, Tel. 17 W.-werf
Ook voor Tractorhouders het adres.
Wegens mobilisatie omstandig
heden maakt ondergeteekende
bekend, dat hij tot zijn spijt de
Cliënten te Wieringen voor
loopig NIET MEER ZAL
KUNNEN BEZOEKEN.
SLAGERIJ WORKUM.
DE BEKENDE NAAM VOOR
HET BESTE FOTOWERK.
Keizerstr. 113 Den Helder.
TELEFOON 450.
LEUGEMORS
Natuurgeneeskunde
Apeldoorn.
Maakt Uw tanden blinkend
wit en verfrischt
Uw mond met
COÖPERATIEVE BOERENLEENBANK
Het kantoor te H.-hoef is open ALLE WERKDAGEN
's morgens van 8.3011.30 uur;
's middags van 24 uur
Maandags, Vrijdags en Zaterdagsmiddags niet.
TE DEN OEVER
in perceel J. Tijsen Mz., Havenstraat).
's Maandags en 's Vrijdags des
namiddags van 24 uur.
DF. RENTEVOET.
Voor SPAARGELDEN tot en met een bedrag van f 5000 van ééi
inlegger (echtgenooten worden als één beschouwd) van leden 2.75?
'sjaars; van nietleden 2.65% 'sjaars; boven de f 5000 tot f ÏO.OK
7o 'sjaars boven f 10.000 tot f 20.000 1% 'sjaars.
Voor VOORSCHOTTEN (Hypotheek) 3.75% 's jaars voor VOOR
SCHOTTEN (Borgtocht) 4% 'sjaars
Voor DEBETRENTE rek. cour. 4% 'sjaars; voor CREDIETRENTi
In Rek. Cour. 2.65%, tot f 5000 boven f 5000 tot f 10.000 2% 'sjaars
boven f 10.000 tot f 20.000 1% 'sjaars.
SPAARBUSJES VERKRIJGBAAR. LOKETTEN TE HUUR
Wordt lid van uw plaatselijke instelling.
HET BESTUUR
IN CONCORDIA HIPPOL YTUSHOEF
AVONDEN VAN GROOT GENOT
U MOOGT ZE NIET MISSEN.
Wendt U voor plaatsbewijzen aan een van onderstaande adressen
BOSKER's BOEKHANDEL, Hoofdstraat H.-hoef.
C. DUIJNKER, naast h it Postkantoor.
G. H. RASCH, Smidsteeg, H.-hoef.
CONCERTZAAL CONCORDIA, H.-hoef.
ALS U EEN RADIO AANSCHAFT DAN IS Dl
SERVICE WEL HET BELANGRIJKST.
ONZE 20-JARIGE ERVARING OP RADI(
GEBIED IS DAARVOOR UW BEST
WAARBORG.
Met de NIEUWSTE meetapparate
kunnen wij ook Uw OUDE toesU
vlug en deskundig repareeren.
DUS VOOR UW RADIO
DEN OEVER TELEFOON 2(
OP HUIS EN LAND VANAF 3.75
OP LAND VANAF 3.5
OP HUIZEN VANAF 4.—
5 JAAR VAST.
Nadere inlichtingen bij
