TWEEDE BLAD.
ZATERDAG 21 OCTOBER 1939
No. 123
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
ALKMAAR
HOORN
(HOTEL SMIT)
Elke WOENSDAG
VAN 91/2 - 1 UUR.
WIERINGERMEER.
WIERINGER COURANT
den
voor Italië zoo belangrijken mais-
bouw. Over de beteekenis van de Al-
baansche petroleum is reeds vaker ge
sproken in verhouding tot het to
tale Italiaansche verbruik is dit even
wel een druppeltje, niettegenstaande
de gunstige ligging van het land van
belang kan zijn bij de olievoorziening
van de Italiaansche vloot.
In het algemeen kan men dus zeg
gen, dat het italiaansche Imperium,
wat de koloniale deelen ervan betreft,
op het oogenblik in geen enkelen zin
nog bijdragen voor het Moederland
afwerpt.
B1NNENLANDSCH NIEUWS.
ECONOMISCHE BETEEKENIS VAN schijnlijk door uitbreiding van
ITALIË'S IMPERIUM.
De Afrikaansche gebieden zijn
nog economische lastposten.
Albanië geschikt voor kolo
nisatie.
Sedert het begin van den oorlog
heeft de Italiaansche Regeering belang
rijke maatregelen genomen, maar in cle
eerste plaats met een economisch ka
rakter, al zijn de militaire voorberei
dingen niet te onderschatten, niette
genstaande de (neutraliteit. Het ac
cent van het Regeeringsbeleid ligt
evenwel op het oogenblik duidelijk op
de economische problemen des lands.
De verwerving en uitbreiding van
Italië's imperium in de laatste jaren
met name de Abessijnsche oorlog,
heeft groote eischeji aan het land ge
steld in economisch en financieel op
zicht. In hoeverre dragen de koloniën
thans bij tot een verbetering van den
economischen toestand
Op economisch gebied kan men se
dert het einde van den wereldoorlog
slechts op geringe resultaten in Lybië
wijzen dit land is nauwelijk als een
factor of hulp van het Moederland te
beschouwen. Dit vindt zijn oorzaak,
aldus de N. Zuricher Ztg., aan welk
blad een en ander is ontleent, niet aan
de onmogelijkheid van kolonisatie
door de Italianen, maar aan den aard
van het land, dat zoo goed als geen bo
demschatten heeft en welks landbouw
mogelijkheden beperkt zijn. De in Ita
lië vaak geuite propagandistische leu
ze, dat Lybië als in de tijden van het
Oude Rome naast Sicilië de graan
schuur van het Rijk zou kunnen wor
den, heeft geen practische beteekenis.
De graanbouw is beperkt tot een
smalle kuststrook, die nergens dieper
dan 50 Km. het land in gaat. Op het
oogenblik heeft Lybië dan ook nog be
hoefte aan voedingsmiddelen,, welke be
hoefte in de eerstvolgende jaren door
de kolonisatie van Italiaansche boeren
nog versterkt zal worden thans kan
het aantal Italiaansche kolonisten
nog geen 50.000 families bedragen,
van geen beteekenis van 'n naar
„Lebensraum" zoekend volk van 45
millioen zielen.
Zooals dus de economische mogelijk
heden van Lybië door de natuur be
perkt zijn, kan men dit van Abes-
sinië niet zeggen. Dit land is rijk aan
bodemschatten, het biedt nog onge
bruikte agrarische mogelijkheden,
maar na de aanvankelijke „run" in
het eerste jaar (na de verovering, is de
exploratie van dit reusachtige gebied
in veel langzamer tempo gegaan. Ge
bleken is namelijk, dat de ontsluiting-
van de afgelegen maar juist econo
misch belangrijkste deelen des lands,
financieele eischen stelt, welke voor
'tn kapitaal-arm en door de andere eco
nomische experimenten sterk bezig ge
houden Italië te groot zijn. Hierbij ko
men nog de hoogere Suez-Kanaalrech
ten, de havenrechten van de Fran-
sche haven Dzjiboeti, de monopolie-ta
rieven van den spoorweg naar Addis
Abeba, welke lasten niet in lires kun
nen worden voldaan, doch in vreemde
valuta's luiden. In Italië beweert men
dan ook, dat de opbouw van Abessinië
thans een belangrijk ander beeld zou
toonen. Hoe het zij, Abessinië is op
het oogenblik voor Italië een econo
mische last en geen inkomstenbron.
Bepalde grondstoffen zooals b.v. de
prima Oost-Afrikaansche koffie en
huiden, kunnen .niet ter beschikking
van het Moederland worden gesteld,
omdat zij tegen deviezen moeten wor
den verkocht op de wereldmarkt.
Een betere exploitatie van Abessinië
moet worden voorafgegaan door ver
betering der verkeersmiddelen. Onder
groote kosten heeft men tha.ns een
verbinding tusschen Addis Abeba en
SOLDATENLEVEN.
Het dagelijksch omgaan met elkaar
i,n moeilijke en pleizierige omstandig
heden ontwikkelt in den militairen
dienst een sterk gevoel van kameraad
schap. Natuurlijk zijn er altijd elemen
ten, die den goeden geest bederven,
maar zij liggen er spoedig uit en als
dergelijke lieden zich niet weten aan
te passen, hebben zij geen leven meer.
Want soldaten steken hun ueening
over elkaar niet onder stoelen of ban
ken zij kunnen elkaar zoo netjes de
waarheid zeggen, liefst ten aa.nhoore
van iedereen. Dat werkt erg louterend
op de karakters, die wat tegen den
den draad ingaan.
Hoe meer we elkaar leeren kennen,
des te genoeglijker en gezelliger wordt
het leven van den mobilisatieman.
Door de vriendschap en onderlinge
kameraadschap, die er langzamer
hand ontstaat, vergeet hij, wat hij aan
huiselijke gezelligheid moet ontberen,
ja, het is al zoover met hem gekomen,
dat hij de soldatenkamer als zijn
thuis gaat beschouwen. Vreugdevol
is altijd de begroeting als er een van
zijn riveedaagsch verlof „thuiskomt."
Of dat is om hemzelf of om de versna
peringen, die hij van thuis heeft mee
gekregen en die altijd trouw worden
rondgedeeld, zullen we daarlaten.
Aandoenlijk en vermakelijk is te
vens bijvoorbeeld de saamhoorigheid
van het clubje van vier, dat schrijver
dezes meemaakt. Zij vormen als het
ware één gezin, doen hun portie mar
garine in éen pot en smeren er geza
menlijk van heeft de één een blikje
zalm of leverpastei, dan deelen de
andere leden van het gezin daar van
mee komt er een van verlof terug,
dan wordt er vast op gerekend,, dat hij
wittebrood - besmeerd en belegd -
heeft meegebracht, en den volgenden
morgen eet de soldatenfamilie witte
brood in plaats van kuch.
Dit mooie voorbeeld van saamhoo
righeid vindt al navolging, het aantal
wi.t t ebr,oo d-etler.s neemt tenminste
steeds toe.
Dezer dagen is én van de jongens
getrouwd. Op een avond bracht hij zijn
bruidje mee en was er receptie op de
soldatenkamer. Vroolijker receptie
hebben we van ons leveji niet meege
maakt. Het begon heel plechtig met 'n
toespraak van den korporaal van den
dag en het overhandigen van een huis
houdelijk geschenk, door de jongens
bijeengelapt. Na de felicitaties brak
de vroolijkheid los. Een lange Hage
naar - de clown van ons gezelschap -
bleek in het bezit van een gekleede jas
en een stel dameskleeren.
---vj
Eén van de jongens, die met zijn ba-
by-face het best daarvoor geschikt
bleek, was spoedig als jonge dame
„toegetakeld." Een paar sokken zorg
den voor de proporties. Heupwiegend
en coquet knikjes gevend, liet de
„Griet" zich gewillig aan den arm
van den Hagenaar in gekleede jas mee
voeren. Met een harmonica-speler
voorop en de rest van het gezelschap
oogenblik cle meeste behoefte bestaat.
Ook de schepeai, wei^-op het oogen
blik gereed worden gemaakt om naar
zee te vertrekken - eenige kotters en
n treiler - gaan op de haringvangst.
Het is begrijpelijk, dat voor deze
visscherij op dit oogenblik de meeste
belangstelling bestaat, want de reis-
duur kan bij de haringvangst vrij
kort zijiii. De vischgronden liggen name
lijk niet zoo heel ver van de havens
verwijderd. Daarbij komt nog, dat er
op het oogenblik vrij veel haring wordt
gevangen, al is de kwaliteit ook niet
wat men er van zou wenschen. Radio-
telefonisch meldden nog een paar sche
pen, dat zij 'ai goeden „trek" hadden
gemaakt.
Het is onder deze omstandigheden
maar gelukkig, dat er te IJmuiden re
gelmatig hoeveelheden visch uit Dene
marken en België aan de markt wor
den gebracht, al is deze aanvoer ook
lang niet voldoende, om ook maar
eenigermate de vraag te bevredigen.
Dat de prijzen hoog blijve.ii spreekt
wel van zelf.
AUTOMOBILIST REED IN OP
VELDWACHTER.
Poging zich te onttrekken aan
controle op de wegenbelasting
Woensdagavond heeft op den Rijks
weg te Soestdijk een automobilist met
opzet getracht een Rijksveldwachter
te overrijden.
De ambtenaren van de belasting
hielcleai daar controle voor de wegen
belasting zij hadden zich de hulp ver
zekerd van twee Rijksveldwachters.
Daar het nogal eens gebeurt, dat de
automobilisten, die hun papieren niet
in orde hebben, bij het zien van een
dergelijke controle ijings omkeeren,
hadden de controleurs zich in twee
groepen gesplitst, om eventueele vluch
telingen te achterhalen. Woensdag
avond, terwijl een aantal wagens stond
te wachten, om te worden gecontro
leerd,, naderden uit de richting Amster
dam vier autorijders op weg naar de
automarkt te Amersfoort. Een van
hen maakte bij het zien van de controle
echtsomkeert en gaf vol gas in de
richting vanwaar hij was gekomen.
Eenige honderde.ii meters verder
stuitte hij op 'n tweeden controlepost,
die met een rood licht midden op den
rijweg 't sein tot stoppen gaf. Deson
danks minderde de automobilist geen
vaart en de Rijksveldwachter Mercuur
die het stopsein had gegeven, kon
slechts door ijlings op zij te springen,
ternauwernood aan overrijding ont
snappen.
Een motorrijder, die van een en an
der getuige was, stelde zijn machine
beschikbaar en hiermede hebben de
ambtenaren den woesteling achterna
gezet. Op den Hilversumschen straat
weg, waar hij zich tusschen het struik
gewas had verstopt, hebben zij hem
achterhaald. De man is gearresteerd
en wordt ter beschikking van den offi
cier van justitie gesteld.
van me. Ik ben ook niet gewend, zoo 's Zon
dagsmorgens op reis te gaan met tram en
trein, maar nu ik mijn auto niet mag gebrui
ken, heb ik door de ongewone haast dit ver
zuim begaan. Enfin, zuchtte hij, straks in den
trein weet ik tenminste, waar mijn mederei
zigers plezier om zullen hebben. Terug kan
ik niet.
Mogelijk kan ik u van dienst zijn, mijn
heer, merkte de ander op. Ik heb toevallig
een doos met dassen bij me, waarmee ik gis
teren de heerenmodewinkels heb bezocht. Ik
had ook haast, net als u en ben vergeten die
doós uit mijn zak te leggen. Misschien dat
mijn verzuim nu het uwe ten goede kan ko
men.
Kijk, en de prater diepte uit een fantastisch
grooten binnenzak een platte doos op, hier
is de doos. 't Is jammer, dat ik maar alleen
blauwe dassen heb en in slechts twee des
sins, een tippeltje en een stippeltje. Gelukkig
kunt u blauw overal bij dragen en ik geloof,
dat deze das bij uw costuum net prachtig
uitkomt. Ik wil, om u uit de verlegenheid te
helpen, de das tegen inkoopsprijs aanbieden
en die is zestig cents.
Binnen één minuut had de daslooze een
prachtdas en daar hij zijn helper uit den
nood een tegenattentie wilde bewijzen, nam
hij er een tweede bij. Bovendien presenteer
de hij hem een prima sigaar.
Sag, zei een heer, die de transactie had
gadegeslagen en die blijkens z'n uitspraak
een Hagenaar moest zijn, dat zijn sjieke das
sen, waarkelijk sjieke dassen verkoop mij
er ook één voor zastig cant.
Vóór de tram 't eindpunt had bereikt was
j de hulpvaardige dassenreiziger door z'n
voorraad heen.
Bij 't eindpunt stapte hij uit en met hem
de Hagenaar als mede de autobezitter die
trammen-moest. In een stil hoekje op het
Stationsplein ontdeed deze laatste zich van
zijn das, die hij den dassenreiziger teruggaf.
De Hagenaar haalde uit z'n koffertje een
nieuwe platte doos en gaf die den reiziger.
Opschieten, jongens, zei de Hagenaar,
daar komt weer een tram
Rekening-Courant met
rentevergoeding.
Deposito's Spaarbank
Credieten aan Handel,
Landbouw en Industrie.
Assab en Massoea in Eritrea tot stand er achteraan, werd het een pracht van
gebracht, welke ook gedurende deneen polonaise, die ons letterlijk kram-
regentijd in den winter bruikbaar is. pen bezorgde van het lachen, vooral
Maar vóór 'n verdere verbetering van een sigaar opstak. Het
het wegennet kan men niet aan een bruidje kreeg intusschen een goeden
kolonisatie van Italianen naar het
voorbeeld van Lybië denken. In de
laatste twee jaar zijn zelfs velen, die
als handwerkslui of economische pio
niers naar Abessinië waren getrokken,
teruggekeerd. De emigratie naar Abes
sinië staat op het oogenblik practisch
stop.
Des te begrijpelijker is het, dat de
koloniale actie van Italië zich den
laatsten tijd veel meer naar Albanië
wendt, dat in de eerste plaats veel
dichter in de buurt van het Moeder
land ligt. Dit land is overwegend agra
risch voor 'n deel wordt de land
bouw er met zeer primitieve middelen
gedreven. Het kan dus 'n belangrijke
versterking van Italië's smalle voedsel
basis worden In de eerste plaats waar
indruk van het gezelschap, waaraan
zij haar echtgenoot na het huwelijks-
verlof weer moet afstaan.
Soms beleven we vroolijke oogen-
blikken, en met de gedachte daaraan,
slaapt de soldaat na een lange dag
taak in, met een glimlach om de lip
pen
NEGEN TREILERS OP ZEE
Nochtans geen groote visch-
aanvoer te verwachten.
Op het oogenblik bevinden zich ne
gen Nederlandsche treilers op zee, waar
van echter een aantal op haring uit is.
Dit laatste is van belang, omdat daar
door slechts weinig schepen overblij
ven om te zorgen voor den aanvoer
van die vischsoorten, waaraan op het
AAN DE PACHTERS.
STOPPELBEWERKING.
De grondbewerking in den nazomer moet
in het algemeen tot het noodzakelijke be
perkt worden. Door een herhaalde bewerking
kan de grond te fijn worden, wat het pappig
worden van den grond in het najaar bij over-
vloedigen regen en/of onvoldoend snellen af
voer van het water Ln de hand werkt.
Een stoppelbewerking zal in het algemeen
ongestraft kunnen geschieden als vóór het op
zaaivoor of wintervoor ploegen nog voldoen
de tijd overblijft voor het weer bezakken van
den grond. In het geheel geen bezwaar be
staat ertegen, indien door opslag of door
inzaai van een stoppelgewas begroeiing plaats
heeft. Deze begroeiing voorkomt structuur-
bederf door slagregens, terwijl de verdam
ping er door wordt bevorderd, zoodat in het
najaar en den winter de grond droger zal
zijn.
In verschillende gevallen kan het met het
oog op de onkruidbestrijding noodig zijn va
ker te bewerken. Het is dan echter wel ge-
wenscht met het bovenstaande toch nog zoo
veel mogelijk rekening te houden.
Bij het aanvaarden van het land lin den
herfst) zal in het algemeen een stoppelbe
werking, voor zoover deze nog niet vanwege
de Directie is uitgevoerd, niet zooveel resul
taat meer hebben. In ieder geval zal gemid
deld het voordeel niet opwegen tegen de
moeilijkheden en de risico's die het nog zoo
laat in den tijd stoppelen kunnen medebren
gen. De ervaringen met het in één maal op
zaaivoor en wintervoor ploegen wettigen ook
het advies om als regel in dit geval deze
werkwijze te volgen.
In het geval, dat ook nog de gedraineerde
greppels moeten worden dichtgeploegd, wordt
aangeraden om daarbij zoodanig te werk te
gaan, dat de ploegvoor niet midden op de
akkers, maar dicht bij een vroegeren greppel
komt, daar bij een voor midden op den ak
ker eerder water in deze voor zal blijven
staan. Zijn de greppels om de ander gedrai
neerd, dan moet men zorgen, dat deze voor
komt bij de gedraineerde greppels.
V. BEMESTING.
Naar aanleiding van de gegevens, afgeleid
uit de proefveldresultaten, kunnen voor het
oogstjaar 19391940 de volgende fosforzuur-
en kalibemestingen worden aangeraden, voor
grasland, granen en peulvruchten. De hoe
veelheden zijn opgegeven in kg. zuivere fos-
forzuur en kali per ha
HANDELSVERNUFT.
De man zonder das.
Voor één der haltes van lijn 4 dromden
stellig 15 reizigers samen, 't Was druk op
den derden motorloozen Zondag en onze
tram reed er wel bij. Gedienstig verzwolg ze
ook deze wachtenden in haar ingewanden en
reeds greep de conducteur de riem, die het
groene lichtje zou inschakelen, toen de heer,
die het laatst was ingestapt, zei
Nog één tel, conducteur, daar heb je
nog een klant
Onze conducteurs weten wat service is.
Kijken, wenken, binnenloodsen, alles binnen
minder dan drie seconden en voort reed de
tram.
Lastig, conducteur, zei, nog hijgend, de
heer, die nog net kon meerijden, als je ge
wend bent ander 's Zondags met je wagen te
gaan en nu op den trein en tram aangewezen
bent.
Gelukkig, dat mijn baas er ook nog is.
m'heer, merkte de conducteur op met een
eigenaardigen blik van verstandhouding naar
den heer, die zoo vriendelijk was geweest, hem
nog voor z'n „klant" te waarschuwen.
Ook deze keek ietwat geamuseerd naar den
hijgenden passagier, Geen wonder, want deze
miste een kleedingstuk, dat, hoe klein ook,
het cachet van de heeren der schepping uit
maakt, n.1. z'n das. Laat nu een gentleman
zonder das rondwandelen, en 't is geen gent
leman meer.
De heeren op het balcon hadden het ook in
de gaten gekregen en eenigszins verwonderd
keek de daslooze rond.
Zoo gek was het toch niet, dat een reiziger
op het nippertje binnenkwam. Doch de be
reidwillige heer, door wiens hulp hij nog net' forzuur vragende gewassen, als koolzaad en
de tram had gehaald, besloot hem op z'n ver-1 bieten, de genoemde fosforzuurbemesting met
zuim opmerkzaam te maken. i 20 a 40 kg moet worden verhoogd. Eveneens
Neem me niet kwalijk m'heer, zei hij dient de kalibemesting verhoogd te worden
zoo hoffelijk mogelijk als ik u op een kleinvoor veel kalivragende gewassen als aardap
verzuim in uw kleeding opmerkzaam maak,! pelen en bieten, waarbij voor de zandgronden
de te geven hoeveelheden met 100 kg
zuivere kali vermeerderd moeten worden,
terwijl bij deze gewassen ook het nemen van
met zandigen ondergrond aanbeveling ver
dient.
Wat betreft den vorm van de fosforzuur
bemesting wordt medegedeeld, dat aan su
perfosfaat en fertifos voorloopig nog voor
keur te geven is boven slakkenmeel.
Zoover de practische uitvoering dit toelaat
lijkt het nog gewenscht, met het oog op een
mogelijk vastleggen van het fosforzuur, de
fosforzuurbemesting te geven zoo kort moge
lijk voor het tijdstip, waarop het gewas het
fosforzuur gebruiken moet. Practisch komt
het hierop neer, dat men voor de winterge^
wassen de fosforzuurbemesting geeft,- óf in
het najaar voor het zaaien, of vroeg in het
voorjaar als overbemesting voor de zomer
gewassen echter bij voorkeur in het voorjaar
bij het zaaiklaar maken van den grond.
Bij de teelt van stoppelgewassen zal men
om dezelfde reden de benoodigde fosforzuur
bemesting liefst geven kort voor het zaaien
van dit gewas, en dus niet alvast in het voor
jaar de hoofd vrucht extra bemesten.
In hetzelfde verband verdient het overwe
ging voor grasland een klein gedeelte van de
totale j aarlij ksche fosforzuurbemesting later
in het seizoen te geven.
De kalibemesting die alleen op zand
grond noodig is geve men bij voorkeur
vroeg in het voorjaar. Voor stoppelgewassen
en grasland geldt voor kali hetzelfde als
voor het fosforzuur vermeld is, alleen zijn de
motieven anders. Als men van kali in het
voorjaar in eens meer geeft dan de directe
behoefte van het gewas, loopt men de kans
op een onnoodig luxe gebruik door het hoofd
gewas (of door de eerste snede van het gras),
waardoor een tweede gewas (of bij grasland
de nagroei) te kort zou kunnen komen.
Bij aanwending van een flinke gift goede
stalmest kan men zonder bezwaar de aange
geven fosforzuur- en kalibemesting vermin
deren met 40 kg zuivere fosforzuur en 60 kg
zuivere kali, terwijl bij aanwending van
goede gier, elke 5000 liter veilig met 40 kg
zuivere kali is gelijk te stellen. Bij gieraan-
wending moet men echter in geen geval op
fosforzuur bezuinigen.
Stikstofbemesting wordt in den herfst in
het algemeen overbodig geacht. Omtrent de
voorjaarsaanwending volgen dezen winter
nadere mededeelingen.
VI. ENKELE ALGEMEENE OPMERKINGEN.
Het gebruik van eerste klas zaai- en poot-
goed en het ontsmetten van het zaaizaad zijn
voor het welslagen van het bedrijf in de Wie-
ringermeer niet minder noodig den overal
elders.
Wat betreft de zaaizaadhoeveelheid en de
rijenafstand kan men zich richten naar de
regels die hieromtrent algemeen gelden. Voor
abnormale afwijkingen in de ééne of andere
richting geven de ervaringen in de Wierin-
germeer geen aanleiding.
Het enten van vlinderbloemigen wordt van
nu af aan voor alle zoodanige gewassen over
bodig geacht. Veiligheidshalve wordt alleen
nog een uitzondering gemaakt voor de eerste
zaai van een vlinderbloemige op gediepspit
of gediepploegd land.
De Directie van de Wieringermeer,
S. SMEDING.
Grondsoorten
Zandgrond
Lichte Zavel
Zware zavel
Klei en zware klei
Fosforzuur
80 a 100 kg
80 kg
60 kg
40 kg
Kali
100 a 120 kg
Hierbij wordt opgemerkt, dat voor veel fos-
maar u mist uw das.
Verschrikt greep de aangesprokene naar de
plaats, waar dat sieraad pleegt te zitten.
Inderdaad, stamelde hij, dom verzuim
PREDIKBEURTEN ZIJPE.
ZONDAG 22 OCTOBER.
NED. HERV. GEM.
Callantsoog v.m. 10 uur Ds. Witkop.
Eurgerbrug, St. Maartensbrug, Oudesluis, Pet
ten en Schagerbrug geen dienst.
MARKTBERICHTEN.
LEEUWARDEN, 20 Oct. Vee. Aange
voerd stieren 72 Enter f 90 a 190
80 Twenter f 190 a 340 542 Vette koei
en f 125 a 255 1285 Melk- en Kalfkoei
en f 125 a 245 20 Pinken f 70 a 160
12 Vette kalveren 22 a 58 ;1159 Gras
kalvern 18 a 75 392 Nuchtere kalve
ren f 4 a 6 Vette schapen f 15 a 25
175 Weideschapen f 10 a 21 427 Lam
meren 1 8 a 16 198 Vette varkens
f 55 a 180 35 Mag. varkens 18 a 55 ct.
per Kg. 126 Kleine biggen f 8 a 15
21 Bokken en gelten, 12 paarden. To-
een proef met kalibemesting op lichte zavel taal aanvoer 5104 stuks.