NI Deposito's 3 Procent 30e JAARGANG ZATERDAG 18 NOVEMBER 1939 No. 135 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN L. GOYARTS. ALS HET GEWETEN SPREEKT. ALKMAAR HOORN (HOTEL SMIT) ELKEN WOENSDAG VAN 91/2 - 1 UUR. fcWlERINGER COURANT VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden f 1.25. UITGEVER CORN. J. BOSKER WIERINGEN. Pd f X BUREAU EQppolytushoef Wlerlngen Telefoon Intercomm. No. 19. ADVERTENTIëN Van 1—5 regels Iedere regel meer f 0.50 fOAO TANDHEELKUNDIGE1 HIPPOLYTUSHOEF IEDEREN DINSDAG 10—2.30 UUR. HOTEL CENTRAAL S. KAAN Pz. LAGE VASTE TARIEVEN. Vlussolini DE STAND VAN ZAKEN. De Romeinsche balconscène. Woensdagavond is de Duce op het balcon van het Palazzo Venezia verschenen. Hij is echter niet de plechtige belofte nagekomen, die hij op 24 September jl. heeft afgelegd. „In dien en wanneer ik op het bal con van mijn paleis verschijn," heeft hij toen gezegd, „dan zal dat zijn tot het bekend maaken van besluiten van historisch belang." Van zijn lippen is niet anders ge komen dan een aansporing tot de jonge stu denten Europa beleeft zeer moeilijke oogen- blikken houdt, volgens goed fascistisch ge bruik en bij wijze van voorzorgmaatregel, naast het boek het geweer gereed De tienduizenden Italianen, die zich voor het paleis van den Duce hadden saamge- pakt, moeten zich teleurgesteld hebben ge voeld. Nochtlians heeft deze korte balconscène haar bedoeling gehad. Misschien ook haar werking. Benito Mussolini is een veel te ge routineerde politieke rot, dan dat hij niets zeggende balconscènes arrangeert. Hij heeft stellig ook niet zonder voorafgaande bereke ning van 28 Mei tot 24 September het abso lute stilzwijgen bewaard. Wellicht ligt de be- teekenis van Mussolini's verschijning in het openbaar in de hernieuwde herinnering, dat de vrede, dien Italië betracht, nog altijd eenj gewapende vrede is, en in de hernieuwe manifestaties uit het publiek „Tunis!", „Corsica het waren dezelfde kreten, die omstreeks Kerstmis 1.1. in de Kamer en in de straten van Rome weerklonken. Wat Tu nis betreft maakte de Duce het gebaar laat dat maar gerust aan mij over wat Corsica betreft, dat ging misschien iets te ver blijkens de sussende interventie van de au toriteiten, die in Mussolini's buurt vertoefden. Uit commentaar van de officieuze „Informa- zione del Giorno" op de manifestatie blijkt echter, dat Mussolini nog altijd bepaalde „aspiraties" koestert zoowel wat betreft Afrika als de Middellandsche Zee, „die in weerwil van den internationalen toestand verwezenlijkt moeten worden." Zij vormen nog altijd „een deel van Italië's verlangen." Wat wil Mussolini precies Staat hem een duidelijke politieke koers voor oogen in het duistere e m b r o g 1 i o der Europeesche poli tiek Naar het schijnt is voor geen mogend heid van Europa de weg zoo moeilijk en on duidelijk als voor Italië. Het heeft voor de verwezenlijking van zijn Middellandsche Zee- en Afrikaansche politiek op de Duitsche kaart gezet, toen de Fransche staatslieden Rome te verstaan gaven wij staan geen duimbreed gronds van ons legitieme bezit af. Mussolini heeft echter nooit officieel of formeel bij Frankrijk onderhandelingen ingeleid, maar verlangd dat dit vanzelf met concessies voor den dag zou komen. De Duitsche poli tiek is ten slotte een weg gegaan, dien Mus solini niet wilde, dien van den oorlog. Hij zag in de verdragen met het Derde Rijk slechts een instrument, dat goede diensten kon be wijzen voor diplomatiek manoeuvreeren en politieken druk. De politieke entente tusschen Hitier en Stalin heeft Mussolini bovendien in een lastig parket gebracht de positie van Italië zoowel op den Balkan als in de Mid dellandsche Zee werd er door verzwakt en in gevaar gebracht. Italië kon niet tegelijkertijd zoowel het Pan-Germaansche als Pan-Slavi- sche imperialisme in zijn belangensfeer ver dragen. Spanje, waar Italië het bolsjewisme had bestreden en hetwelk het reeds als toe komstig bondgenoot beschouwde, heeft se dertdien duidelijk zijn sympathieën naar het Westen gekeerd. Het is voor Mussolini niet gemakkelijk een definitieve plaats te kiezen in deze onklare situatie. Hij zoekt hoe lan ger hoe duidelijker naar een nieuw even wicht voor zijn politiek. FEUILLETON Historische roman. XVIII. Twee maanden waren er weder verstreken Frans Tigchelaar had zich in dien tussehen- tijd te 'sGravenhage gevestigd en deelde in het lot van meest alle jonge advocaten, na melijk, dat hem bijkans geen zaken toever trouwd werden, terwijl hij dat weinige nog pro deo moest waarhemen. Zijne bezoeken ten huize van den Raad-pensionaris Johan De Witt waren eer vermeerderd dan verminderd want de verzekering zijn vaders, hem bij hunne laatste bijeenkomst gedaan, dat hij niet moest wanhopen aan het bezit van de hand van Ida, had zijne ziel natuurlijk met hoop vervuld en men gelooft zoo gaarne wat men hoopt. Intusschen was ook de haat van het volk tegen De Witt en eenige anderen, die zich krachtdadig tegen de uitbreiding van de macht van den Prins van Oranje verzetten en met den naam van Loevesteinschen be stempeld werden, al meer en meer aange groeid. Was de haat tegen de gebroeders De Witt reeds zeer hevig bij het opgeruide gemeen, deze werd nog meer aangewakkerd door het geen er den 29sten Juni 1672 te Dordrecht voorviel en hetwelk wij hier kortelijk willen raededeelen. Nadat de Prins van Oranje te Veere, in Zeeland, tot Stadhouder was verklaard, sloeg de beweging van daar naar Dordrecht over, v/aar Cornelis De Witt burgemeester was. Eenige burgers, in den waan gebracht, dat de magazijnen der stad zich in een slechten toestand bevonden, eischten met geweld de sleutels, die de wethouders onder hunne be rusting hadden, ten einde zich te overtuigen, ENGELSCH HOOGERHUIS JUICHT VREDESINITIATIEF TOE. Lord Snell, leider der Labour-oppositie, be toogt, dat Engeland Koningin Wilhelmina en Koning Leopcld dankbaar behoort te zijn voor hun initiatief. Hij verwacht veel van tegemoetkomende houding jegens Duitschland. BILLIJKE VOORWAARDEN BEPLEIT. Bij het debat in het Hoogerhuis van Don derdag over het wekelijksche oorlogsoverzicht heeft Snell, de leider van de Labour-oppositie, den raad gegeven het Duitsche volk billijke voorwaarden aan te bieden. Wij moeten het Duitsche volk kunnen verzekeren, dat zijn gebied zal worden geëerbiedigd, dat de blok kade zoo spoedig mogelijk zal worden opge heven, en dat wij, zoodra het den weg des vredes in plaats van dien van oorlog kiest, onze volledige medewerking zullen verleenen om zijn ontredderd leven te herstellen en weer op te bouwen. Persoonlijk geloof ik, dat indien dit aan het Duitsche volk duidelijk kan worden gemaakt, het antwoord onmid dellijk zou volgen en verrassend zou zijn. Het geheele land, zoo vervolgde Snell, dient dankbaar te zijn jegens Koningin Wilhelmina en Koning Leopold, voor hun initiatief. Zij hebben onzen hartgrondigen dank voor hun voorstellen. De kleine landen hebben altijd een aan zienlijke bijdrage geleverd aan het interna tionale welzijn. Indien door de goede diensten der souve- reinën van Nederland en België deze oorlog zou worden verkort of beëindigd, zou den de kleine landen der menschheid op nieuw een zeer grooten dienst hebben bewe zen (toejuichingen.) De hooge positie en de persoonlijke eigen schappen van deze twee doorluchtige monar chen verdienden, dat hun voorstellen op de meest ernstige wijze werden beschouwd. Het antwoord van Z. M. den Koning ging mis schien zoover als hij in een formeele mede- deeling van dezen aard kon gaan. De begin selen werden vermeld, waarop naar zijn oor deel de vrede tot stand zou kunnen komen. In wezen en in beginsel waren zij duidelijk. Indien Duitschland deze beginselen had kun nen aanvaarden, zou het pad naar den vrede zijn geëffend. Ten slotte zeide Snell, dat de definitie van de vredesdoeleinden in de eerste plaats de taak is van het Duitsche volk, en in de tweede plaats van de mannen van Engeland en het Britsche Rijk, die thans strijden voor de beschaving. Samuel, van de liberale oppositie, zeide, dat allen zich het initiatief herinneren van Koningin Wilhelmina en Koning Leopold voordat de oorlog begon en waarop Duitsch land niet heeft geantwoord. Ook op het nieu we initiatief heeft Duitschlaancl niet geant woord. Engeland en Frankrijk hebben het eenig antwoord gegeven door te herinneren aan de doeleinden waarvoor zij oorlog voeren. II: geloof, dat deze doeleinden door Z.M.'s regeering zoo nauwkeurig zijn uiteengezet als in de bestaande omstandigheden mogelijk is. Laat de openbare meening zelf zich uitspre ken over de oorlogsdoeleinden, maar ik twij fel of Engeland, Frankrijk of de Dominions deze in bijzonderheden kunnen formuleeren. BINNENLANDSCH NIEUWS. in hoeverre dit gerucht waar was alles werd echter in de beste orde bevonden. Deze daad ging echter met veel beweging gepaard, en oaarvan trokken eenigen partij om het volk op te ruien, den Prins van Oranje tot Stad houder te verklaren, voorgevende, dat dan de zaken veel beter zouden gaan. Op die wijze opgehitst, begon het volk wel dra de stad van het geroep „Leve de Prins van Oranje te doen weergalmen, er bij voegende, daar het wel wist, dat de De Wit ten zich krachtdadig tegen de verheffing van den Prins zouden verzetten „De duivel hale I de De Witten De Burgemeester en Wet- i houders werden met veel geweld uit hunne huizen gehaald en gedwongen, het Eeuwig Edict af te zweren, de burgemeester Johan Hallingk werd zelfs genoodzaakt om, verge zeld van eenige andere leden der regeering, den Prins te verzoeken, zich naar Dordrecht te begeven, opdat Zijne Hoogheid zich zelf van den staat der zaken aldaar mocht ko men overtuigen. Na eenige aarzeling gaf de Prins, die zich juist in het leger bevond, aan dit verzoek toe en deed den 29sten Juni zijn intocht binnen Dordrecht, waar hij door de burgerij met de uitbundigste vreugde ont vangen werd. Nadat de Prins alles in oogen- schouw genomen en in orde bevonden had, cn na den maaltijd de stad weder wilde ver laten, hielden eenigen 's Prinsen koets staan de en vroegen hem, of hij Stadhouder was. „Neen, mijne vrienden gaf de Prins ten antwoord, „maar ik ben volkomen tevreden zooals het thans is." „Wij niet," luidde de algemeene kreet, „wij niet, ^tenzij wij Uwe Hoogheid Stadhouder zien en het volk dwong den Prins en de leden van den Raad, die hem uitgeleide de den, weder naar de herberg De Pauw, waar Zijne Hoogheid het middagmaal gebruikt had, terug te keeren, alwaar de Predikant Dibbits het volk opruide om zich onder eede te verbinden, niemand der Burgemeesters of Wethouders levend de herberg te laten ver laten, tenzij zij de verheffing van den Prins tot Stadhouder als zoodanig bezworen en onderteekend hadden. De Regeering, geen EEN DOODE, DRIE GEWONDEN BIJ AUTO-ONGELUK Donderdagavond is te Lirnmen een auto, waarin 4 personen waren geze ten, die van Alkmaar op weg waren naar Beverwijk, tegenover het Raad huis op 'n stilstaande hout-auto ge botst. Deze aanrijding was zoo hevig, dat de inzittende J. Klaver uit Bever wijk werd gedood. De drie anderen moesten zwaar gewond naar het Zie kenhuis te Alkmaar worden vervoerd. REIST PER W. A. C. O. - AUTOBUSDIENST, DOOR GEHEEL WEST-FRIESLAND, NAAR AMSTERDAM en DEN HELDER. VLUG VEILIG VOORDELIG. VOORZITTER VAN DEN Z.-ZEERAAD Jlir. ir. O. C. A. van Litli de Jeude aangewezen. Bij K. B. is aangewezen als voorzit ter van den Zuiderzeeraad jhr. ir. O. C. A. van Lirh de Jeude, oud-minister van Waterstaat, thans lid en onder voorzitter van dien Raad. RIJKSMIDDELEN IN OCTOBER. Opbrengst ruim f 10 millioen boven de raming - In 10 maanden f 28 mill- oen meer dan was geraamd. EVACUATIE NAAR DE DUINEN Bloemendaal krijgt 12000 en Zandvoort 7000 inwoners meer. In Kennemerland worden uitgebrei de voorzorgsmaatregelen genomen voor het onderbrengen van de bewo ners uit de streken van ons land, die door een eventueele onderwaterzetting hun huizen zullen moeten verlaten. Het departement van Defensie heeft reeds eenigen tijd geleden het be vel gegeven alles gereed te maken voor de ontvangst van hen, clie door het in gebruik stellen van de water linie verplaatst moeten worden. In Bloemendaal zullen 12000 personen worden ondergebracht, in Zandvoort 7000 en ook in andere plaatse.ii zullen velen worden gehuisvest. Er zou voor sommigen iets veront rustends in deze voorbereidingen zijn te bespeuren, indien men niet wist, dat cle autoriteiten reeds langen tijd hier mede bezig waren. Geenszins mag men dus concludceren, dat de toestand ern stiger is geworden. Om alles in Bloc-mcndaal te laten slagen is 'n commissie gevormd, welke is onderverdeeld in vier kleinere co.mi- té's, onder wie de blokleiders ressor teeren met de blok commissies. Deze blokleiders hebben in de laatste weken de ingezetenen bezocht en hun meclc- deciing gedaan hoeveel personen elke bewoner in zijn huis zal ontvangen. Zij die naar Bloemendaal worden overge bracht, zijn voornamelijk afkomstig uit de Grebbelinie. De kosten aan de opneming verbon den, zullen worden vergoed door de ondei'gebrachten, voor zoover zij daar toe tenminste financieel in staat zijn. Voor hen, die deze kosten niet zul len kunnen betalen, wordt van Rijks wege 'n vergoeding gegeven, vermoede lijk op grond van de bepalingen der I.nkwartieringswet. liet Rijk verstrekt voorts los stroo voor de ligging, doch het verdient natuurlijk aanbeveling- dat de Bloemendalers zorgen voor ma trassen voor hun gasten. Voor een klein bedrag stelt het comité de matrassen beschikbaar. I In Zandvoort, waar zevenduizend personen onder dak gebracht worden, is eveneens 'n commissie van voorbe- jreiding opgericht, en in Heemstede is men hiermede bezig. anderen uitweg ziende, gaf eindelijk aan de begeerte van het meerendeel der burgerij toe en besloot derhalve, het Eeuwig Edict te ver nietigen en den Prins tot Stadhouder van Holland te verklaren. Men zegt, dat de Prins op het oogenblik. waarop de akte geschreven werd, zeide „Mijnheeren ik beklaag u," hoewel dit niet verhinderd heeft, dat hij het stadhouderschap, voor zooverre dit hem door de stad kon aangeboden worden, aanvaardde. De akte werd vervolgens door de Wethou ders en zoo voorts onderteekend in tegen woordigheid van twee Predikanten, toen men zich herinnerde, dat, indien de gemelde akte van kracht zou zijn. deze mede door Mr. Cor nelis De Witt, Burgemeester van Dordrecht, Ruwaard van Putten, enz. moest ondertee kend worden. De Ruwaard lag echter, ee- rigszins ongesteld, zijnde, te bed, toen men hem tot het onderteekenen der akte dwong, hetgeen hij echter volstandig weigerde men hield hem voor, dat zijne woning door ge wapende burgers omringd was en dat zijn leven gevaar liep, indien hij bij zijne weige ring bleef volharden. Het antwoord, dat de Ruwaard gaf, was manlijk en een De Witt waardig. „Ik vrees den dood niet," zeide hij, „en liever wil ik sterven, dan dat ik dit voor mijn Vaderland zoo noodnoodlottig geschrift teeken." Maar wat geweld niet vermocht, dat ver mochten de tranen van zijne echtgenoote, die met haar jongste kind aan de hand hem bad, om harentwil en ter wille van zijn kroost van den nood een deugd te maken en toe te geven aan hetgeen niet meer te stuiten was. Cornelis De Witt nam de pen en teekende de akte, de beide letters eene verkorting van de Latijnsche woorden Vi coactus waren, die overgezet zijnde „door geweld gedwongen" beteekenen maar het volk, van de beteeke- nis dezer beide letters door een der Predi kanten onderricht, hield niet op, voordat De Witt eigenhandig de beide letters had door gehaald. Ziedaar in weinige woorden medegedeeld, wat voornamelijk de oorzaak was, waarom de haat tegen de gebroeders De Witt, en voornamelijk tegen Mr. Cornelis De Witt, Ruwaard van Putten, meer en meer aan groeide, in welken haat allen deelden, die zich de verheffing van den Prins tot Stad houder ten doel stelden. Na deze uitweiding, die wij wel moesten maken, ten einde den lezer hetgeen thans volgen zal, verstaanbaar te maken, -vatten wij den draad van ons verhaal weder op, dien wij misschien naar den zin van eenige lezers reeds veel te lang hebben laten rus ten. Het was dan op den 25sten Juli van het met bloedige letteren in onze geschiedrollen geschreven jaar 1672, dat Frans Tigchelaar zich volgens gewoonte naar de woning van den Raad-pensionaris begaf, waar Ida nog steeds woonachtig was. Joan De Witt was in zooverre van zijne wonde hersteld, dat hij het bed kon verlaten en zich met eenige bezigheden onledig hou den. Het kwam Frans vreemd voor, dat hij Ida, die hij altijd in het woonvertrek placht te ontmoeten, thans niet zag en dat de wijze waarop hij door den Raad-pensionaris ont vangen werd, koel en achterhoudend was. „Ik hoop niet, dat ik u stoor, Mijnheer De Witt, zeide Frans Tigchelaar, die wel be merkte, dat hij geenszins welkom was zoo als vroeger. „In geenen deele, Mijnheer Tigchelaar mijne nog zwakke gezondheid laat mij niet toe, mij met gewichtige zaken bezig te hou den maar ge zult waarschijnlijk niet on bekend zijn met hetgeen er met mijn broe der, den Ruwaard van Putten, is voorgeval len, en als een liefhebbend broeder zulk eene tijding ontvangt, kan men het hem niet ten kwacle duiden, als hij de eenzaamheid verlangt." „Ik ben met alles onbekend," zeide Frans Tigchelaar, „maar wil u met mijne tegenwoor digheid niet langer lastig vallen vergun mij echter, dat ik u vooraf vraag, wat er eigen lijk met uw broeder, den Burgemeester van Dordrecht, voorgevallen is Ik hoop toch, dat de tijding, die ge van hem ontvangen hebt, Voor tijdelijk geplaatste gelden vergoeden wij thans PRACHTIGE REIZEN VAN HARINGLOGGERS Besommingen van f 10.000 De haring-loggers uit Vlaardingen, Scheveningen of Katwijk, die hun vang- ste.n in IJmuiden lossen en - wat de versclie haring betreft ook verkoo- pen - maken zulke prachtige reizen, dat de meeste schepen, die de vissche- rjj eenige weken geleden weer zijn gaan beoefenen, de teelt nog goed kun nen maken. Niet alle schepen zijn even gelukkig, maar de besommingen steken toch ver boven die van voor dc-n oorlog uit. Een Katwijksche logger, die verle den week in IJmuiden binnen was, maakte in drie weken twee reizen en besomde f 20.000. Reizen van f 10.000 komen trouwens meer dan eens voor. De SC1I 130 was Donderdag- binnen met 17 last steurharing en 850 kisten versche haring. De kisten brachten f 9000 op, terwijl het schip voor zijn- stem haring zeker nog op f 5000 a f 6000 kan rekenen. Dit wordt dus een recordreis van f 14.000 a f 15.000. Nog zoo'n reis en deze logger kan in weer wil van de stagnatie in het bedrijf, op een gu.nstige teelt terugzien. GEVAARLIJKE DAMESMODE. De directie van een groote corsetten- fabriek hier te lande, heeft in een con ferentie verklaard, hardnekkig den strijd te zullen aanbinden tegen de in geregen taille, die de .nieuwe queue mode weer schijnt te zullen vergezel len. Deze mode is zeer ongezond voor u geen reden tot ongerustheid gegeven heeft „Inderdaad, spreekt ge de zuivere waar heid, dat ge geheel onbekend zijt met alles, wat er gisteren te Dordrecht voorgevallen is vroeg De Witt, terwijl hij den jongeling strak aankeek. „Ik weet van niets," hernam deze, „en ben verlangende, als het geene onbescheidenheid is, tijding te horen, die u op zoodanige wijze verontrust." „Ge weet van niets," riep De Witt ver wonderd uit, „en ge zijt de zoon van Willem Tigchelaar, den barbier van Piershil „Zoo heet mijn vader," zeide Frans Tig chelaar, „en ik schaam mij noch zijn naam, noch den stand, dien hij in de maatschappij bekleedt maar ik begrijp niet, in welke be trekking mijn vader tot de tijding kan staan, die ge van uw broeder ontvangen hebt." „Herinnert ge u nog wel," riep de Raad pensionaris uit, terwijl elke trek van koel heid van zijn gelaat verdween, „herinnert ge u nog wel, dat ik u eens zeide, dat zich een dreigend onweder boven mijn hoofd en dat van mijn broeder samenpakte, voor welks losbarsting ik sidderde Welnu, daf onweder is losgebarsten, en mijn broeder Cornelis is gisteren door den Advocaat-Fiskaal Johan Ruitsch te Dordrecht in hechtenis genomen en gevankelijk herwaarts overgebracht." „Uw broeder, de Ruwaard van Putten, ge vangen binnen deze stad riep de jonge ad vocaat uit. „En om welke reden „Hij wordt beschuldigd, een aanslag tegen het leven van den Prins van Oranje gesmeed te hebben," gaf Johan De Witt ten antwoord. „En wie waagde het, zulk een laster te ver zinnen en den Ruwaard te beschuldigen (Wordt vervolgd.) IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR EENMAAL BETALEN! Wieringermeerbode. Wieringer Courant. De Polderbode. Zij per Courant.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1939 | | pagina 1