30e JAARGANG
DONDERDAG 7 DECEMBER 1939
No. 143
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
ALS HET GEWETEN
SPREEKT.
■WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.25.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER WIERINGEN
BUREAU
aippolytushoef Wielingen
Telefoon Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN
Van 1 5 regels
Iedere regel meer
10.50
fOAO
ALS FINLAND~VÖLHÖUDT~,
EN ALS ER BEZINNING
KOMT
Finland doet beschavingswerk, doch daar
aan kan worden toegevoegd „al moet het er
voor bloeden." De eerste foto's van het Fin-
sche front zijn binnen. Helsinki's straten uit
gestorven, hier en daar gaten en puin in de
sneeuw, ronddrijvende kruitdamp van het
afweergeschut en in de grauwe lucht zwarte
meeuwen Russische bombardementsvliegtui
gen die zich hebben laten uitzenden om een
klein land te tuchtigen voor zijn goede eigen
schappen. Een groot, machtig nabuurvolk der
Russen heeft zijn toevlucht genomen tot
merkwaardige middelen om zijn verbolgen
heid duidelijk te maken het zeide door het
kleine land geprovoceerd te zijn en het zegde
een non-agressiepact, dat nog tot 1944 geldig
was, op, om de provocaties af te straffen.
Het aangevallen en overvallen Finland
heeft den kop niet verloren. Was de regeering
Ca jander er een, die Moskou niet kon beko
ren Goed, dan een, waarop zelfs voor een
Rus van Moskou na 1917 niets aan te merken
viel. Het bewind-Ryti kwam, de strijd aan
de fronten laaide hoog op, maar evengoed
zeide Finland te zullen toestemmen in scheids
rechterlijke uitspraken en beriep het zich op
den Volkenbondsraad. Oogenblikkelijk wist de
halve wereld, dat Rusland nu waarschijnlijk
tegen of op den 11-den December zijn lid
maatschap van den, inmiddels zwak gewor
den, Geneefschen Bond zal opzeggen. Die op
zegging is wederom een flauw middel, om
zich te onttrekken aan de juridische gevol
gen van een of andere nadeelig-uitvallende
uitspraak van den Volkenbondsraad of de
Assemblée zoo zijn er meer weggeloopen, die
dachten op een normale manier hun zin niet
te kunnen krijgen en liever naar de wape
nen van het eigen-rechter-spelen grepen
bijvoorbeeld Japan.
Goed. Er wordt thans gevochten, en wat
de Finnen betreftgoed gevochten. De Fin
nen staan alleen, maar zij lappen het 'm. En
als zij dat een half jaar volhouden, doen zij
voor den Europeeschen vrede beslissend werk.
Dan leveren zij het bewijs, dat de Russen,
in weerwil van hun groote getallen, niet zoo
te duchten zijn, als men wel dacht. En een
Rus die in een half jaar het handjevol Fin
nen er niet onder kan krijgen, is niet alleen
geen begeerenswaardige-en-lastige vriend
meer, maar zelfs een tegenstander die met
een beetje moeite weer terug te dringen is
binnen de meer dan royale grenzen, die hem
in 1917 gelaten werden. Wie zullen den Rus
uiteindelijk moeten terugdringen de En-
gelschen, Franschen en Duitschers samen.
Maar dan moet de oorlog tusschen dezen op
gehouden hebben te bestaan en niet zóólang
hebben geduurd, dat zij alle drie of een van
drieën uitgeput zijn. Om niet uitgeput te
raken (en dus om in staat te zijn den Rus
terug te dringen) is het noodig, dat de oor
log in het westen kort van duur zij en bin
nen een half jaar vrede oplevert. Die vrede
zal in dat geval geen tweede Versailles zijn,
aangezien de respectieve gemoederen niet de
gelegenheid hebben gehad zoo verbitterd te
worden, dat zij zich niet meer voor onredelijk
heid en overdrijving kunnen hoeden, want
daaraan heeft Versailles I wel degelijk gela
boreerd.
Zou zoo'n vrede tot de mogelij kheden be
hooren Waarom niet Nog nergens leest of
hoort men, dat de gewapende beslechting van
de onderlinge geschillen met enthousiasme
wordt gevoerd overal leest men, dat de oor
logvoerende vo[lkerlen elkaar niet haten
of kunnen haten, hoogstens, dat zij argwa-
FEUILLETON.
Historische roman.
47)
„Maar ik ben nog zoo vermoeid, Ba
ron zei de waardin, „de weg va.n
den Haag naar Valkenstein is mij
lang gevallen. Ik wenschte dus nog
eenigen tijd uit te rusten."
„Maar dat is onmogelijk, Lena ik
moet nu weg, en ik ka.n u hier niet al
leen laten. Hoe licht zou men u ont
dekken, en ge weet, hoe ongaarne ik u
hier zou willen gezien hebben, voorna
felijk, als ik afwezig was."
„Welnu, ik zal dan gaan, maar voor
af heb ik u iets mede te deelen.
„Welnu, zeg mij spoedig, wat ge le
zeggen hebt," riep de Baron. „Ge weet,
dat mijne oogenblikken thans kost
baar zijn."
„Welnu, ik zal u niet langer ophou
den", zeide Lena. „Gisteren was ik
hier.
Hier riep de Baron.
„Ja, Baron Ik wilde u spreken de
kleine deur stond open, ik klom de
trap op, maar juist toen ik wilde bin
nentreden, hoorde ik, dat ge met ie
mand in gesprek waart, en daarom
„Hebt ge u terstond verwijderd
„Neen, Baron Ik bleef luisteren
want ik herkende de stem van den
nend of voorzichtig met elkaar zijn. En ook
kan men overal bewijzen vinden, dat bij hen,
die voor en tijdens het ontbranden van den
krijg in het westen geloofden aan bemidde
ling, de liefde voor het duo StalinMolotov
beslist, niet grooter is dan de genegenheid
die men solist Litwinof toedroeg.
Er moet, en er zal, een andere geest heb
ben te varen door Europa, om allen rijp te
krijgen voor de nieuwe eenheid. Waarom zou
zij niet komen, waar alle oorlogvoerenden en
neutralen het eens waren over de opvatting,
le dat een nieuw Europa noodzakelijk is, 2e
dat behoud van Europa van vóór dezen oor
log uit den booze zou zijn, en 3e dat in ieder
geval economisch de verhouding der staten
op een nieuwe leest geschoeid moest worden.
Of het nu een gealieerd dan wel een cen
traal plan is, dat de grondstoffenverdeeling in
logische banen herleidt doet niet ter zake,
want hoofdzaak blijft of de schets ervan de
harten van alle oorlogvoerenden vredesgezin
der maakt. Beter is het, als een plan uitgaat
van neutralen, le omdat er meer zijn dan in
den wereldoorlog en 2e omdat, als zij zich
niet op de een of andere manier doen gelden,
er kans bestaat dat er over hen beschikt wordt
in hun nadeel en zij niets te zeggen krijgen
in het Europa, dat tot Paschen 1940 kans
heeft te verrijzen uit de puinen.
Dit alles was geschreven vóór er bij toeval
kennis werd genomen van een beschouwing
van prof. Huizinga, zij heet Neutraliteit en
Vrijheid en zij bevat vele elementen, die hier
boven slechts konden worden aangestipt.
„Nergens", schrijft hij (niet ergens in Neder
land, doch uit Leiden, waar hij doceert), „is
de oorlog populair men is slechts vastbera
den uit plichtsbesef. Men is zwaarmoedig,
omdat zooveel schatten van wijsheid
schoonheid, die men ook aan „vijanden" heeft
te danken, verloren gaan. Herstel van ver
trouwen is noodzakelijk in alles, in het
bedrijfsleven, het ruilverkeer, bij de crediet-
vereenigingen." En daarvan uitgaande roept
hij de neutralen op. Beter zou het natuurlijk
zijn, als de oorlogvoerenden spoedig tot die
inzichten kwamen en ze erkenden, en als zij
dan de neutralen niet over het hoofd zagen.
Het ruwste voorbereidende werk hebben de
Finnen op zich genomen. Men vergete dat
niet.
DEFENSIE IS UITERST
ZUINIG.
Minister betreurt misbruik van
motormaterieel.
STRENGE UITGAVEN - CONTROLE.
De minister van Defensie onderschrijft in
de Mémorie van Antwoord aan de Tweede
Kamer inzake de begrooting van zijn depar
tement voor 1940 zonder voorbehoud de nood
zakelijkheid van het betrachten van de uiter
ste zuinigheid. Indien hem gevallen van on
oordeelkundig of verkwistend gebruik van
'slands gelden ter oore komen, grijpt hij ter
stond in.
Op verschillende wijzen wordt toezicht uit
geoefend op de uitgaven, welke voor leger en
vloot worden gedaan.
In de eerste plaats moet de opperbevelheb
ber van land- en zeemacht voor alle uitgaven,
welke een bedrag van f 50.000 te boven gaan,
vooraf de machtiging van den minister van
Defensie vragen, terwijl de aanschaffende
autoriteiten geen aanschaffingen mogen
doen, alvorens daartoe credieten door het
departement van Defensie zijn geopend.
spreker het was Willem Tigchelaar,
dien ge bij u hadt."
Mensch 1" riep de Baron, terwijl hij
bleek werd als 'n doode, „en hebt ge
verstaan, wat wij zeiden
,Ja Baron hernam Lena, „van
woord tot woord. Het gesprek betrof
mij, ge zoudt mij vergiftigen, en Tig
chelaar zou u het vergif leveren."
„En ge kont dit gelooven
„Waarom niet, Baron Ik zou toch
de eerste niet geweest zijn, dien ge ver
moorddet."
Maar, Lena riep de Baron, „ik
zweer u
O, zweer niet, Baron Ik weet, dat
ge mij niet vergiftigd hebt."
„Ge weet dat, spreek, verklaar u na
der, Lena
Ik heb mijne vorzorgen genomen."
,Uwe voorzorgen Lena bij God,
wat hebt ge gedaan
,Ik deed niets anders dan de bekers
verwisselen als er nu vergif was in
den beker, dien ge mij aanboodt, dan,
Lodewijk Baron Van Reigenhorst, hebt
ge u zelf om het leven gebracht."
,God in den hemel riep de Baron
uit. „Lena spreekt ge de waarheid?"
„Beschouw aandachtig den bodem
van uw beker", zei de waardin, en
toen de Baron dit deed, riep hij
„O, mijn God het is dan maar al te
waar Wijf vervloekt wijfwat
hebt ge mij gedaan
Het was akelig om te zien, in welke
verschrikkelijke plooien zich het ge
laat van den Baron verwrong.
„Spoedig een geneesheer riep hij,
Misbruik van motormaterieel.
De klachten nopens het misbruik van
motormaterieel moet de minister tot zijn
leedwezen onderschrijven. Deze aangelegen^
held heeft zijn voortdurende aandacht.
De verkeersbrigade heeft in den korten tijd
van haar bestaan reeds bewezen uitermate
nuttig werk te verrichten, zoodat de minister
aanneemt, dat het euvel binnen afzienbaren
tijd zoo al niet geheel verdwenen dan toch
tot aanmerkelijk kleiner afmetingen zal zijn
teruggebracht.
De meening, als zouden te veel auto's en
paarden gevorderd zijn, berust op een mis
vatting.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
WAT DE ZEE TERUGGEEFT
Strandjutters op hun post.
Maar ook de fiscus waakt.
Onafgebroken voert de zee thans
alle mogelijke voorwerpen naar het
strand. Te Egmond aan Zee, waar de
laatste dagen geen mijnen zijn aange
spoeld en het strand daarom door de
militaire overheid weder vrij gegeven
is, wemelt het den geheelen dag en
zelfs de,n nacht van de strandjutters.
Allerlei dingen komen aan van de
vergane schepen zelf, van de Simon
Bolivar b.v. een stuk geslagen redding
boot, een reddingsvlot, dekstoelen en
dergelijke. Het meeste wat aanspoelt
behoort echter tot de lading. Zoo
brengt de zee in de grootste verschei
denheid aan kisten met appels, vaten
met methyl-ethyl-seton, een zeer kost
bare vloeistof, waarvan 2000 L. aan
spoelde, kisten met mosterdpoeder,
tientallen brandslangen voor motor-
spuiten, blokken parafine enz.
Meer direct in verband met den ooi
log staat het aanspoelen van een hoog
temeter van een Engelsch vliegtuig en
'n kist gemerkt „Gun", „Vickers",
waarin een machinegeweer heeft ge
zeten.
Niet alleen de strandvonder houdt
over dit alles een wakend oog om te
zorgen, dat al wat gevonden» wordt
ook wordt opgegeven en bij den juisten
strandvonder, in wiens ban het gevon
den is, wordt aangebracht, maar ook
de fiscus houdt voorturend een oogje
je in het zeil. Al wat aankomt wordt
immers door de zee in ons land ge-im-
porteerd en is zoodoende onderwor
pen aan accijns, die dikwijls, vooral
voor de alcoholhoudende vloeistoffen,
zeer hoog is, zóó hoog zelfs, dat het
niet uitgesloten is, dat de kostbare
vloeistof geen koopers zal vinden, als
de strandvonder straks verkooping
houdt van de niet gereclameerde goe
deren. Ook de ambtenaren van de Wa
renwet zijn op hun qui-vive, als er
levensmiddelen aanspoele.n, te meer,
VOOR ZAKEN OF FAMILIEBEZOEK
NAAR AMSTERDAM
WACO AUTOBUSDIENST is dan Uw aange-
wezen vervoermiddel.
RETOUR WIERINGEN - AMSTERDAM
14 DAGEN GELDIG fl. 2.50.
„spoedig eer het te laat is
Zijn angstgeschrei vervulde het
slot, en als een krankzinnige snelde
de Baron naar zijn broeder.
„Red mij ik sterf-" riep hij. „Ik ben
ben vergiftigd O, God en ik kan, ik
mag niet sterven
„Broeder riep de Overste, „in Gods
naam spreek zeg mij, wat ik voor
u doen kan."
Maar de Baron antwoordde hem niet:
als wezenloos staarde hij met strakke
blikken voor zich toen sprong hij
eensklapss op, gaf een rauwen gil en
zonk weder machteloos op zijn stoel.
„Te laat, het is te laat," riep hij, „>nog
weinige oogenblikken, en dan.... O,
God, het is, alsof mij de ingewanden
vaneen worden gescheurd. Ik sterf, en
toch, ik kan zoo niet sterven, zóó niet
voor God, dien geduchten Rechter,
verschijnen
Op dit oogenblik traden Frans en
Ida binnen nauwelijks werd de Ba
ron den jongen rechtsgeleerde ge
waar, of hij riep
„De wrake Gods hij ook, en zij, die
schim, die bloedige schim, die mij toe
knikt - Ja, ik kom, ik kom, Maria
ge zijt gewroken
„Maria gilde de Overste. „Lode
wijk is het de schim mijner gade, die
u verontrust
„Ja, ja, hare schim de schim uwer
gade, die ik heb vermoord I"
„Vermoord schreeuwde de Over
ste, terwijl hij met ontzetting eenige
schreden terugsprong en zijne han
den voor zijn verbleekt gelaat sloeg.
waar al wat in zee gelegen heeft, meest
al sterk aan bederf onderhevig is.
BRANDSLANGEN TE
CAMPERDUIN
Dinsdagmorgen wierp de zee een
roote kist brandslangen op het
strand te Camperduin. Spoedig had
den vele inwoners zich verzekerd van
een deel van den buit, maar de strand
vonders gingen daarmee niet accoord
en hebben een waren strooptocht moe
ten houden om de geschenken der zee
weer in handen te krijgen.
DURE NONCHALANCE.
Een portefeuille met f 2775 ver-
vergeten.
Een houthandelaar uit Oudkarspel,
die na een bezoek aan een aannemer
in de Langestraat te Zaandam met 'n
goedgevulde portefeuille huiswaarts
zou keeren, heeft zijn nonchalance
duur moeten bekoopen, aldus de Tel.
Toen hij het huis van den aannemer
verliet, keek hij, voordat hij wegreed,
de,n motor van zijn auto even na. De
portefeuille waarin een bedrag van
f 2775 geborgen was, hinderde hem bij
dit karweitje, zoodat hij haar even op
de treeplank van zijn wagen legde. Hij
vergat het ding weer mee te nemen,
toen hij even later wegreed. Niet lang
daarna bemerkte hij tot zijn grooten
schrik zijn verlies.
Hoewel hij onmiddellijk langs den
zelfden weg terugkeerde, was er van
zijn' geld geen spoor meer te vinden.
Het eenige wat hem overbleef, was
de politie van het gebeurde in kennis
te stellen. Aan het hoofdbureau had de
vinder zich echter nog niet gemeld.
De man deelde mede, dat de vinder
niet lang in twijfel behoeft te ver kee
ren over den eigenaar. Op kwitanties
en andere papieren staan heel duide
lijk zijn firmanaam en adres vermeld
PORTEFEUILLE KWAM TERECHT
Prettige St. Nicolaasavond
voor verliezer en eerlijke vinder
Nader meldt men
Deze portefeuille blijkt te zijn gevon
den door een Zaandammer, die dade
lijk hij de politie aangifte hiervan
deed. Onnooclig te zeggen, dat de eige
naar voor een prettigen St. Nicolaas
avond van het gezin van den eerlij
ken vinder heeft gezorgd.
BELGISCHE SOLDATEN STALEN
AUTO VAN NEDERLANDERS.
Een inwoner va,n 's Gravenhage, die
Maandag van Zoersel naar Westmalle
reed, werd bij deze laatste plaats door
twee soldaten, onder bedreiging met
een karabijn, gedwongen zijn auto af
te staan. Bij het wegrijden riepen ze
hem toe, dat hij zijn wagen in de buurt
van Antwerpen kon vinden, waar
hij echter niet gevonden werd.
De twee soldaten, die tevoren reeds
tevergeefs getracht hadden een taxi
chauffeur zijn wagen te ontnemen,
kwamen zich later zelf aangeven bij
de politie te Antwerpen.
KAMERLEDEN MOGEN NIET
IN MILITAIREN DIENST
Minister Dijxhoorn schaart zich aan
Vermoord Ellendeling hebt gij haar
vermoord
„Vloek mij nitt, vloek mij niet, broe
der-" riep de stervende, „broeder
vloek mij niet En gij", vervolgde hij,
zich tot Frans wendende „zie mij
zóó niet aan, ook tegen u heb ik zwaar
misdreven maar ik heb geboet, o
schrikkelijk geboet Ge herinnert u
nog dien nacht, Frans dien verschrik
kelijken nachtO, dat geweten,
maar ge kent dat niet, ge weet niet,
wat het zegt, geen oogenblik zielsrust
te smaken
„Maar, spreek riej) de Overste uit,
terwijl de tranen langs zijne wangen
biggelden. „Denk, dat het weldra met
u gedaan zal zijn."
„Geld, goud, dat bracht mij ten
val. O, God het laatste uur heeft voor
mij geslagen Het is, alsof een ne
vel mij voor de oogen daalt, ik kan
niet spreken
„Dan zal ik het doen riep Lena
uit. „Hoor, Baron ook ik was schul
dig aan den moord maar toch zoo
schuldig niet als hij. Gij waart in het
leger, toen uwe Maria moeder werd.
Ge weet, ik diende toen als meid op het
slot. De douairière had zich met uwe
echtgenoote verzoend en haar testa
ment, waarbij zij u eerst om uw huwe
lijk onterfd had, veranderd, en haar
aanzienlijk vermogen tusschen Baron
Lodewijk en de kinderen, die uit uw
echt met Maria zouden spruiten, ver
deeld. Dit griefde den Baron. Uwe
echtgenoote werd moeder en stierf
de Baron en Tigchelaar beiden hadden
de zijde van die Tweede-Kamerleden,
die van meening zijn, dat het 4e lid
van artikel 99 van de Grondwet niet
de mogelijkheid open laat, dat de le
den van de Staten-Generaal militairen
dienst verrichten, aldus verklaart de
Minister in de Memorie van Antwoord
aan de Tweede Kamer inzake de De
fensiebegroting 1940.
Er is naar zijn meening maar één
oplossing, namelijk, dat de reserve
officieren-Kamerlid, die werkelijken
dienst zouden willen verrichten, in
dien de nood aan den man komt, be
danken als Kamerlid.
DOOR TRAP VAN PAARD GEDOOD
De 34-jarige mejuffrouw M. Buiten
kamp, ging dezer dagen, haar verloof
de, welke in de provincie Utrecht in
garnizoen ligt, bezoeken. Aan zijn
kwartier werd haar medegedeeld, dat
haar aanstaande man zich in den
paardenstal bevond. Zij vervoegde
zich daar en begaf zich te midden van
de paarden. Een der dieren gaf haar
een dusdanigen trap, dat zij gewond
werd een zware hersenschudding
kreeg. Zij is naar een ziekenhuis ge
bracht, waar zij thans is overleden.
VOETBALSUPPORTERS GESTRAFT.
Te Ubach over Worms in Limburg werd op
8 October van dit jaar een voetbalwedstrijd
gespeeld tusschen een elftal uit dit dorp en
een elftal uit Nieuwenhagen. Er werd daarbij
zoo ruw gespeeld, dat de scheidsrechter zich
genoodzaakt zag, den wedstrijd, voordat de
tijd verstreken was, te staken. Een vader en
een broer van een speler uit het elftal der
gastheeren hadden zich dermate opgewonden,
dat zij het noodig oordeelden een der spelers
uit Nieuwenhagen aan te vallen. Zij gooiden
met steenen en daarbij raakte de broer den
aangevallene met een stuk beton tegen het
achterhoofd, waardoor de man bewusteloos in
elkaar zakte en een schedelbreuk bleek te
hebben gekregen. De vader had hierna nog
getracht den bewustelooze met een mes te
lijf te gaan en toen omstanders hem dit ver
hinderden had hij naar een van hen gesto
ken.
Vader en zoon moesten zich op 20 November
voor het gebeurde voor de rechtbank te
Maastricht verantwoorden.
De officier van Justitie eischte tegen den
zoon, die gedetineerd was wegens zware mis
handeling, een gevangenisstraf voor den tijd
van vijf maanden. Tegen den vader werd een
straf van twee maanden geëischt. De recht
bank veroordeelde heden den zoon tot vier
maanden, den vader tot zes weken gevange
nisstraf.
MEISJE UIT VIERDE VERDIEPING
GEVALLEN.
Stofdoek uitgeklopt.
Dinsdagmiddag omstreeks 12 uur heeft op
de Keizersgracht te Amsterdam een 17-jarig
meisje, dat na het stof afnemen haar stof
doek uit een raam op de vierde verdieping
uitklopte, haar evenwicht verloren, waardoor
zij op straat viel. Met een schedelbasisfractuur
werd zij overgebracht naar het Binnen Gast
huis. Bij aankomst in het ziekenhuis bleek zij
reeds te zijn overleden.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DOODSTRAF OP SABOTAGE IN
DUITSCHLAND.
De ministerraad voor de defensie van het
Duitsche rijk heeft een decreet uitgevaardigd,
waarbij de doodstraf wordt gesteld op ernsti-
haar vergeven
„Groote God Maar ga voort," riep
de Overste, door aandoeningen als
overstelpt, uit, „ga voort
„Juist was de echtgenoote van Tig
chelaar moeder geworden van een doo
den zoon en in het kraambed gestor
ven. Welnu, dat kind werd voor het
uwe in de plaats gelegd en begraven
de Baron gaf Tigchelaar duizend gul
den, en omdat ik, die bij dat alles te
genwoordig was geweest, zou zwijgen,
kocht de Baron voor mij de herberg
„Het Brandewijnvat" en ondersteunde
hij nu en dan met geld."
„Mijn kind en dat leeft, zegt ge,
vrouw riep de Overste „Ik heb
dan een zoon Spreek, waar kan ik
hem vinden
„Daar staat hij, uw zoon riep Lena
terwijl zij op Frans wees, „dat is uw
kind
„Groote God mijn voorgevoel heeft
mij dan niet bedrogen! Frans mijn
zoon kind mijiner zalige Maria
riep de Overste, terwijl hij Frans in
zijne armen sloot.
Slot volgt.
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR
EENMAAL BETALEN
Wieringermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
Zij per Courant.
